Materiał izolacyjny z włókna celulozowego

Wilfried Zapke - Tłumaczył Bronisław Bartkiewicz

Celuloza (włókno celulozowe) jest materiałem wyj ciowym do produkcji papieru, włókien
chemicznych (włókno octanowe, wiskoza), oraz pochodnych celulozy (etery i estry celulozy).
Celuloz uzyskuje si głównie z drewna, ale równie ze słomy, sitowia, bambusa i innych
materiałów ro linnych.

Podstawowym surowcem do wyrobu materiałów izolacyjnych z włókna celulozowego jest
rozdrobniona makulatura. Wysegregowany papier gazetowy jest przecierany maszynowo i
równocze nie impregnowany solami mineralnymi (solami boru), co nadaje mu odporno na
rozkład biologiczny i czyni go niepalnym. W ten sposób stosunkowo niewielkim nakładem
energii uzyskuje si kłaczkowaty materiał izolacyjny o wła ciwo ciach odpowiadaj cych
dobrym materiałom konwencjonalnym.

Wskazówki praktyczne
Materiał izolacyjny z włókna celulozowego nadaje si szczególnie do u ytku w stanie
sypkim, na stropy, lub w dachach dwuspadowych, przy czym wełn celulozow wdmuchuje
si specjalnymi przyrz dami do wolnych przestrzeni, co przy dokładnym wykonaniu daje
szczeln warstw izolacyjn . Od kilku lat materiał celulozowy stosuje si jako izlacj cian,
szczególnie w konstrukcjach z ram drewnianych. Kłaczki celulozowe lekko nawil a si ,
dzi ki czemu aktywizuje si siły wi

ce pomi dzy nimi, a nast pnie przez natrysk nanosi si

do jednostronnie otwartego wn trza przestrzeni mi dzyszkieletowej. Za pomoc jednego
zabiegu mo na tym sposobem nanie bez problemu warstw izolacyjn do 20 cm grubo ci.

Przeciwko temu materiałowi izolacyjnemu wysuwane s zastrze enia zdrowotne ze wzgl du
na substancje szkodliwe, które mog pochodzi z surowca wyj ciowego, czyli papieru
gazetowego. Drugim zastrze eniem jest silne pylenie podczas przeróbki surowca.

Analizy na obecno substancji szkodliwych wykazały, e wysoko pomierzonego st enia
metali ci kich w kłaczkach celulozy jest porównywalna z dotychczas niekwestionowanym
ich poziomem w gospodarstwach wiejskich. Warto ci st e PCP i lindanu wynosz poni ej
0,5 mg/kg. Pod wzgl dem zawarto ci PCB i formaldehydu materiał izolacyjny na bazie
celulozy został uznany jako nieszkodliwy. Zawarto w glowodorów, jak benzen i toluen
mo na całkowicie wykluczy .

Odno nie do st enia włókien celulozowych w powietrzu podczas produkcji materiału
izolacyjnego i ich wpływu na zdrowie pracowników brak jeszcze powszechnie
akceptowanych wyników. To samo dotyczy zawarto ci boranów w powietrzu, którym
oddychaj pracownicy produkcyjni. Wszystkie dotychczas przeprowadzone pomiary mo na
okre li jedynie jako "krótkotrwałe pojawianie si zale ne od rodzaju i sposobu oraz

reprezentatywno ci wykonywania pomiarów".

Natomiast jako pewne mo na przyj , e st enie włókien organicznych podczas przerobu
papieru zawiera si w granicach 5 do 10 milionów włókien na m 3 (włókna o wymiarach
krytycznych). Czy jednak e włókienka papieru, które w pewnym stopniu wykazuj cechy
wspólne z pyłem drzewnym, nale y traktowa jako ten pył, nie zostało jeszcze wyja nione.
Okoliczno ta ma istotne znaczenie, gdy pył drzewny na li cie warto ciuj cej szkodliwo
(MAK) okre lany jest jako "materiał wywołuj cy uzasadnione podejrzenia o potencjał
rakotwórczy".

W stanie po wykonaniu izolacji materiał celulozowy nie ma ju dalszego kontaktu z
powietrzem atmosferycznym, gdy jako zasad mo na przyj , e strona elementu
budowlanego, zwrócona do wn trza pomieszczenia zawsze ma wkładk szczeln dla pary
wodnej i powietrza. Zatem nie wyst puje absolutnie najmniejsze zagro enie dla zdrowia
u ytkownika przez pył drzewny. Równie nie nale y oczekiwa dyfuzji boranów z materiału
izolacyjnego do atmosfery pomieszczenia.

Materiał izolacyjny z włókna celulozowego jest wyrobem otrzymywanym z surowca
wtórnego - makulatury i został oznaczony "niebieskim aniołkiem" jako nie uci liwy dla

rodowiska i spełniaj cy wszystkie warunki, wymagane przy nadawaniu tego znaku.

Alternatywy
Zamiast materiału izolacyjnego z włókna celulozowego mo na u ywa wszystkich
dost pnych materiałów izolacyjnych, sprawdzaj c za ka dym razem relacje cena/
skuteczno . Szorstkie, płytowe materiały izolacyjne s bardzo trudne w obróbce przy
instalowaniu (umieszczaniu) mi dzy krokwiami i w szkieletach cian. Równie
charakterystyka ekologiczna powinna odgrywa rol przy wyborze materiału.

Materiały izolacyjne z włókna celulozowego nie s jak dotychczas znormalizowane i dlatego
podlegaj obowi zkowi uzyskania atestu. wiadectwa dopuszczenia i atestów nale y
wymaga od Producentów, je li nie stanowi one normalnej cz ci składowej dokumentacji
technicznej przy zakupie.

Literatura
PN-93/B-04631. Materiały do izolacji cieplnej z włókien nieorganicznych. Metody bada .
Włókno celulozowe. Aprobaty techniczne nr 2145/96-AT-15, 2521/97-AT-15, 2575/97-AT-
15, 2662/97-AT-15, 2670/97-AT-15 Instytutu Techniki Budowlanej. Katalog 1998,
Warszawa.