Przepustnice regulacyjne
Przepustnice regulacyjne
powietrza
powietrza
Wyk
ład 4
Wyk
ład 4
Elementy wykonawcze
Elementy wykonawcze cd
cd.
.
Przepustnice regulacyjne powietrza
Przepustnice regulacyjne powietrza
• Przepustnice regulacyjne lub nastawcze stosuje si
ę w
instalacjach powietrznych do zmian ilo
ści lub ciśnienia
powietrza
w
zale
żności od zadanych wielkości np.
temperatury, pr
ędkości, ciśnienia.
• S
ą one jednoelementowe lub wieloelementowe, te zaś
dziel
ą się na:
a) przepustnice
żaluzjowe z łopatkami
wspó
łbieżnymi,
b) przepustnice
żaluzjowe z łopatkami
przeciwbie
żnymi.
Charakterystyki przepustnic regulacyjnych
Charakterystyki przepustnic regulacyjnych
W przypadku przepustnic, podobnie jak przy
zaworach, rozró
żnia się:
- charakterystyki otwarcia,
- charakterystyki
robocze
(eksploatacyjne)
przep
ływu,
oraz
- charakterystyki oporu.
Charakterystyka otwarcia przepustnic
Charakterystyka otwarcia przepustnic
regulacyjnych
regulacyjnych
Charakterystyka otwarcia podaje stosunek wolnego przekroju do
przekroju przy ca
łkowicie otwartej przepustnicy w zależności od kąta
nastawienia (rys.). K
ąt nastawienia przy zamkniętej przepustnicy α = 0.
Charakterystyki oporu przepustnic
Charakterystyki oporu przepustnic
powietrza
powietrza
• Charakterystyki oporu przepustnic:
ζ = f(α )
- przyk
ładowa
zale
żność współczynnika oporu miejscowego ζ od kąta
nastawienia zosta
ła pokazana na następnym rysunku.
• Wspó
łczynniki oporu dla otwartych przepustnic mieszczą się
w granicach
ζ = 0,2÷0,5,
zale
żnie od konstrukcji, liczby
łopatek itp.
• Przeciwbie
żne łopatki mają znacznie większy opór niż
wspó
łbieżne.
• Oprócz tego wyst
ępuje zależność od sposobu wbudowania,
np. w kanale, na ko
ńcu kanału itp.
• Strata nieszczelno
ści przy zamkniętej przepustnicy bywa
cz
ęsto duża, od
5 do 20% Vmax
.
Charakterystyka oporu przepustnic
Charakterystyka oporu przepustnic
Charakterystyki robocze przep
ływu
Charakterystyki robocze przep
ływu
przepustnic
przepustnic
• Charakterystyki
robocze
przep
ływu
pokazuj
ą
ilo
ść
powietrza przep
ływającego przez przepustnice w zależności
od k
ąta nastawienia
V/V
100
=f(
α)
przy ró
żnych wartościach
wspó
łczynnika (kryterium) dławienia
φ
gdzie
•
Δp
K
- opór przepustnicy w otwartym stanie,
•
Δp - opór całej instalacji (spręż wentylatora).
Jak przy zaworach, tak i przy przepustnicach znaczniejsza
zmiana ilo
ści powietrza jest tylko wtedy możliwa, gdy
przepustnica ma pewien licz
ący się opór w łącznym oporze
sieci kana
łów. Wynika to z charakterystyki przepływu. (rys.)
instalacji
opór
cy
przepustni
opór
p
p
K
=
∆
∆
=
ϕ
Robocza charakterystyka przep
ływu
Robocza charakterystyka przep
ływu
przepustnic regulacyjnych
przepustnic regulacyjnych
[[Recknagel
Recknagel]]
Wybór roboczej charakterystyki przep
ływu
Wybór roboczej charakterystyki przep
ływu
przepustnic regulacyjnych
przepustnic regulacyjnych
• Aby strumie
ń objętościowy zmieniał się w przybliżeniu
proporcjonalnie do k
ąta nastawczego, wartość φ musi
wynosi
ć
- wg. Recknagla
„Taschenbuch fur H+K” oko
ło 5-10% przy
przepustnicach
wspó
łbieżnych
i
2,5-5%
przy
przeciwbie
żnych,
- wg. ASHRAE
Handbook of fundamentals (1997 r.) ( B.
Zawada
–
2006)
oko
ło
50%
przy
przepustnicach
wspó
łbieżnych i 15% przy przeciwbieżnych,
- wg. T.J.Horana
„ Control Systems and Applications for
HVAC/R”
(1997
r.)
oko
ło 40% przy przepustnicach
wspó
łbieżnych i 11% przy przeciwbieżnych,
Moment obrotowy przepustnic
Moment obrotowy przepustnic
• Moment obrotowy potrzebny do uruchomienia
przepustnic zale
ży od prędkości powietrza, tarcia
łożysk i przepustnic. Wg poradnika Recknagla
wynosi on oko
ło
M=(10÷20)A [Nm]
gdzie:
• A - powierzchnia czo
łowa przepustnicy w m2.
Wg BELIMO - jednego z czo
łowych producentów
si
łowników przepustnic moment obrotowy siłownika
przepustnicy nale
ży dobierać
M = 5 A [Nm]
Zastosowanie przepustnic
Zastosowanie przepustnic
•
Żaluzje do zewnętrznego powietrza i powietrza
wywiewanego na pocz
ątku i końcu instalacji służą
do zamykania i maj
ą z tego względu mają działanie
dwupozycyjne zamkni
ęty-otwarty.
• Przepustnice d
ławiące do zmiany ilości powietrza
powinny z regu
ły posiadać przeciwbieżne łopatki.
Zastosowanie przepustnic
Zastosowanie przepustnic
• Przepustnice mieszaj
ące są stosowane w urządzeniach
klimatyzacyjnych do mieszania powietrza recyrkulacyjnego
z powietrzem zewn
ętrznym (rys.).
• Przepustnice te s
ą najczęściej sprzężone ze sobą i
dodatkowo
z
przepustnic
ą
powietrza
wywiewanego
(sterowane jednym sygna
łem sterującym).
• Ca
łkowita ilość powietrza zmienia się w położeniu
środkowym,
gdy
powietrze
p
łynie
przez
obydwie
przepustnice.
• Przy
d
ługich
kana
łach
powietrza
zewn
ętrznego
i
wywiewanego
korzystniejsze
s
ą
przepustnice
przeciwbie
żne
(ma
łe
Δp
K
),
w
innych
przypadkach
wspó
łbieżne (np. nadanie odpowiedniego kierunku przy
mieszaniu strumieni powietrza).
Przepustnice mieszaj
ące
Przepustnice mieszaj
ące
Przepustnica obej
ściowa dla wymiennika
Przepustnica obej
ściowa dla wymiennika
ciep
ła
ciep
ła
•
Przepustnice
obej
ściowe powinny mieć opór przy otwarciu w
przybli
żeniu równy oporowi drugiej przepustnicy powiększonej o opór
wymiennika ciep
ła, tak aby ilość powietrza pozostawała w przybliżeniu
sta
ła (zwężenie, duża prędkość).
Dzi
ękuję za uwagę !
Dzi
ękuję za uwagę !
NAP
ĘDY
NAP
ĘDY
(ZAWORÓW REGULACYJNYCH I
(ZAWORÓW REGULACYJNYCH I
PRZEPUSTNIC)
PRZEPUSTNIC)
Wyk
ład 5
Wyk
ład 5
Nap
ędy
Nap
ędy
Nap
ędy wraz z elementami wykonawczymi tworzą zespoły (urządzenia)
wykonawcze.
W technice ogrzewczej i klimatyzacji najcz
ęściej stosowanymi napędami
s
ą siłowniki zaworów i przepustnic oraz silniki pomp i wentylatorów.
Si
łowniki służą do zmiany stopnia otwarcia zaworów i przepustnic a
silniki do utrzymania sta
łej lub zmiennej prędkości obrotowej pomp i
wentylatorów.
obiekt regulacji
w
e
u
y
y
y
m
z
regulator
urz
ądzenie
wykonawcze
obiekt
regulacji
element
pomiarowy
_
Nap
ędy zaworów regulacyjnych
Nap
ędy zaworów regulacyjnych
Jako nap
ędy zaworów regulacyjnych stosuje się
a) w uk
ładach nieelektrycznych siłowniki:
• mechaniczne,
• hydrauliczne,
• pneumatyczne,
b) w uk
ładach elektrycznych siłowniki:
• elektryczne,
• elektrohydrauliczne,
• termoelektryczne,
• elektromagnetyczne,
Si
łownik mechaniczny
Si
łownik mechaniczny
• W
technice z zakresu in
żynierii środowiska siłowniki
mechaniczne stosowane s
ą do regulacji poziomu cieczy
jako
element
p
ływakowego regulatora bezpośredniego
dzia
łania, gdzie zmiany poziomu, mierzone czujnikiem
p
ływakowym,
s
ą
przenoszone
za
pomoc
ą
d
źwigni
mechanicznej na ruchy grzybka zaworu regulacyjnego.
Si
łownik hydrauliczny
Si
łownik hydrauliczny
• Si
łownik hydrauliczny wyposażony jest w otwartą (a) lub
zamkni
ętą (b) komorę wypełnioną cieczą manometryczną.
Zmiana ci
śnienia w komorze siłownika powoduje ruch
membrany lub mieszka po
łączonego z grzybkiem i zmiany
stopnia otwarcia zaworu.
Zastosowanie si
łowników hydraulicznych
Zastosowanie si
łowników hydraulicznych
• Si
łowniki z otwartą komorą stosowane są w regulatorach
bezpo
średniego działania: ciśnienia, różnicy ciśnień i
przep
ływu.
• Komory si
łowników tego typu połączone są bezpośrednio
lub poprzez przewody impulsowe z regulowanym medium.
Zmiany ci
śnienia medium powodują ruchy grzybka i zmiany
stopnia otwarcia zaworów.
• Komory zamkni
ęte są stosowane w siłownikach zaworów
regulatorów temperatury bezpo
średniego działania. Zmiana
temperatury
medium
w
komorze,
powoduje
zmian
ę
obj
ętości, ciśnienia lub stanu fazowego w mieszku
sprz
ężonym z grzybkiem i sterowanie zaworem.
ELEKTRYCZNE SI
ŁOWNIKI ZAWORÓW
ELEKTRYCZNE SI
ŁOWNIKI ZAWORÓW
REGULACYJNYCH
REGULACYJNYCH
ELEKTRYCZNE SI
ŁOWNIKI ZAWORÓW
ELEKTRYCZNE SI
ŁOWNIKI ZAWORÓW
W
si
łownikach
elektrycznych
energia
elektryczna
przetwarzana
jest
na
energi
ę
mechaniczn
ą,
która
wykorzystywana jest do nap
ędzania elementu nastawczego.
Trzpie
ń
si
łownika
nap
ędzany
jest
silnikiem
za
po
średnictwem
przek
ładni redukcyjnej zębatej
o du
żym
prze
łożeniu (zmniejszenie prędkości) oraz
przek
ładni
ślimakowej
zamieniaj
ącej ruch obrotowy w ruch posuwisty.
Stosowane s
ą silniki synchroniczne rewersyjne tj. silniki o
sta
łej prędkości obrotowej z możliwością zmiany kierunku
obrotu.
Silniki te pracuj
ą jako elementy trójstawne realizujące jeden
z trzech stanów: obrót w jedn
ą lub drugą stronę i postój oraz
jako si
łowniki proporcjonalne ustawiające się zawsze w
zadanym przez regulator po
łożeniu w zakresie od 0 do
100%.
ELEKTRYCZNE SI
ŁOWNIKI ZAWORÓW
ELEKTRYCZNE SI
ŁOWNIKI ZAWORÓW
Silniki si
łowników elektrycznych powinny mieć następujące
cechy:
• du
ży moment rozruchowy zapewniający dużą dynamikę
startu,
• powinny by
ć obliczone na napięcie zwarcia, tzn. aby mogły
pozostawa
ć w stanie zahamowanym pod pełnym napięciem
bez obawy przegrzania,
• samohamowno
ść, tzn. natychmiastowe zatrzymanie przy
braku sygna
łu sterującego.
• elastyczn
ą zmianę kierunku obrotu,
• liniow
ą charakterystykę.
ELEKTRYCZNE SI
ŁOWNIKI ZAWORÓW
ELEKTRYCZNE SI
ŁOWNIKI ZAWORÓW
Wielko
ściami stałymi charakteryzującymi działanie danego
si
łownika są:
• pr
ędkość ruchu trzpienia,
• maksymalna si
ła wyjściowa siłownika,
• nominalny skok si
łownika.
Wy
łączniki krańcowe
Wy
łączniki krańcowe
• Dla
zapewnienia
mo
żliwości
wspó
łpracy
si
łownika
elektrycznego
z
zaworem
regulacyjnym
o
okre
ślonej
warto
ści skoku nominalnego, siłowniki wyposażane są w
wy
łączniki krańcowe.
• Po osi
ągnięciu przez trzpień położenia skrajnego lub
dowolnie
nastawionego
wy
łączniki skrajne (krańcowe)
wy
łączają silnik napędowy.
• Poprzez odpowiednie nastawienie wy
łączników krańcowych
(kalibracj
ę) silnik wyłączany jest w położeniach trzpienia,
odpowiadaj
ących całkowitemu zamknięciu lub otwarciu
zaworu regulacyjnego.
• Wy
łączniki krańcowe są uważane za najbardziej zawodne
si
łowników elektrycznych.
Kalibracja si
łowników
Kalibracja si
łowników
• Kalibracja si
łowników proporcjonalnych w zależności od
producenta si
łownika odbywa się na drodze elektrycznej
przy pomocy zewn
ętrznych mierników elektrycznych lub
przy pomocy odpowiedniego ustawienia mikroprze
łączników
(zworek) w uk
ładzie elektrycznym siłownika.
•
Nowoczesne si
łowniki posiadają funkcję samokalibracji,
polegaj
ącą na tym, że po mechanicznym sprzężeniu
si
łownika z zaworem i podłączeniu zasilania siłownik sam
przemieszcza si
ę w skrajne położenia zaworu i dopasowuje
warto
ść sygnału do skoku zaworu.
Czas przej
ścia siłownika
Czas przej
ścia siłownika
• Czas potrzebny do przemieszczenia trzpienia si
łownika z
jednego po
łożenia krańcowego w drugie nazywany jest
czasem przej
ścia siłownika.
• W uk
ładach z regulatorami z wyjściem trójstawnym nie
zachodzi
zwi
ązek
mi
ędzy
sygna
łem
wyj
ściowym
z
regulatora
a
po
łożeniem trzpienia siłownika, siłowniki
elektryczne oprócz mechanicznego wska
źnika położenia,
wyposa
żane są w nadajniki położenia odwzorowujące na
drodze elektrycznej po
łożenie trzpienia siłownika.
•
Jako nadajniki po
łożenia używane są oporniki z ruchomym
stykiem – potencjometry.
Charakterystyka si
łowników elektrycznych
Charakterystyka si
łowników elektrycznych
• Napi
ęcie zasilania zastosowane w układzie regulacji.
Preferowane jest bezpieczne zasilanie ze
źródła o napięciu
24V pr
ądu zmiennego.
• Szybko
ść
przesuwu
trzpienia
si
łownika
podawana
najcz
ęściej w s/mm.
• W uk
ładach regulacji o bardzo dużej dynamice jak regulacja
temperatury ciep
łej wody użytkowej zalecane są siłowniki
szybkie
(np.
1.8
s/mm)
nad
ążające za zakłóceniami
spowodowanymi du
żą dynamiką rozbioru.
• W uk
ładach regulacji nadążnej w ogrzewaniu i wentylacji
stosowane s
ą siłowniki wolne (np. 8.5 s/mm).
Charakterystyka si
łowników elektrycznych
Charakterystyka si
łowników elektrycznych
• Sygna
ł sterujący: proporcjonalny analogowy 0-10V, 0(4)-20
mA lub pulsacyjny pr
ądu zmiennego 24V lub 240V do
wspó
łpracy z trójstawnymi wyjściami przekaźnikowymi
regulatora.
• W si
łownikach z sygnałem wejściowym 0÷10V istnieje
mo
żliwość ustawiania dowolnego zakresu sygnału otwarcia i
zamkni
ęcia np. 0÷5V, 5÷10V co może być przydatne przy
kaskadowym sterowaniu zaworami, a tak
że do zamiany
ustawienia dzia
łania prostego na odwrotne tzn. zamykania
zaworu wraz ze wzrostem warto
ści sygnału.
• Aktualnie produkowane s
ą także siłowniki inteligentne
mikroprocesorowe
sterowane
sygna
łem
przesy
łanym
binarnie, najcz
ęściej po magistrali komunikacyjnej typu
LonWorks.
Charakterystyka si
łowników elektrycznych
Charakterystyka si
łowników elektrycznych
•
Si
łowniki inteligentne są wyposażane w zintegrowane układy elektroniczne,
gdzie tradycyjne wy
łączniki krańcowe
i potencjometry po
łożenia
zosta
ły
zast
ąpione elektronicznymi czujnikami kierunku i liczby obrotów silnika (2
czujniki Halla). Uk
ład elektroniczny umożliwia realizację następujących funkcji:
samokalibrujacy regulator po
łożenia siłownika, regulator P i PI, informacja o
aktualnym
stopniu
otwarcia
si
łownika, informacja o osiągnięciu pozycji
kra
ńcowej
si
łownika
(wy
łączenie
silnika,
automatyczne
uruchomienie),
wykrywanie awarii (Simens, Recknagel)
.
Charakterystyka si
łowników elektrycznych
Charakterystyka si
łowników elektrycznych
• Si
ła nacisku trzpienia w [N]. Produkowane na potrzeby
regulacji w
technice grzewczej si
łowniki elektryczne
charakteryzuj
ą się dużym zakresem wartości siły nacisku
trzpienia od ok. 100 do ok. 3000 N.
• Warto
ść niezbędnej siły nacisku dobieranego siłownika
zale
ży od średnicy (średnicy gniazda) zaworu oraz
maksymalnej ró
żnicy ciśnień czynnika przed i za zaworem.
• Cz
ęsto producenci automatyki
podaj
ą w katalogach
warto
ści
maksymalnego
ci
śnienia
ró
żnicowego
dla
produkowanych przez siebie zestawów zawór plus si
łownik.
Charakterystyka si
łowników elektrycznych
Charakterystyka si
łowników elektrycznych
• Temperatura otoczenia podczas pracy zaworu.
Szczególnie
istotna
przy
automatyzacji
np.
dachowych
central
wentylacyjnych.
Na
ogó
ł
dopuszczalna temperatura pracy si
łownika mieści
si
ę w przedziale od -20
°
C do 50
°
C.
Dodatkowe funkcje :
• funkcja prze
łączania na pracę ręczną tj. możliwość
r
ęcznego otwierania i zamykania zaworu w
wypadku awarii uk
ładu regulacji,
• funkcja automatycznego otwierania (zamykania)
zaworu
w
stanach
awarii
zasilania
przez
wyposa
żenie siłownika w sprężynę powrotną.
Si
łowniki elektryczne przepustnic wentylacyjnych
Si
łowniki elektryczne przepustnic wentylacyjnych
Si
łowniki elektryczne przepustnic wentylacyjnych
Si
łowniki elektryczne przepustnic wentylacyjnych
Si
łowniki elektryczne przepustnic wentylacyjnych
Si
łowniki elektryczne przepustnic wentylacyjnych
Szczególnym przypadkiem si
łowników elektrycznych są
nap
ędy przepustnic, w których element nastawczy wykonuje
ruch obrotowy w zakresie 0 do 90
°
.
Dobieraj
ąc siłownik przepustnicy należy zwrócić uwagę na:
• Moment obrotowy. Minimalna warto
ść tego momentu w
[Nm]
(przy doborze si
łowników BELIMO) powinna być
równa pi
ęciokrotnej wartości pola powierzchni czołowej
przepustnicy w [m2].
• Typowe warto
ści momentu obrotowego mieszczą się w
zakresie od 2 do 30 Nm.
• Przy du
żych powierzchniach przepustnic należy dobierać
odpowiedni
ą do wymaganego momentu obrotowego ilość
si
łowników.
Kryteria doboru si
łowników przepustnic
Kryteria doboru si
łowników przepustnic
• Funkcja
bezpiecze
ństwa. Przepustnice, które
musz
ą być zamykane lub otwierane po zatrzymaniu
urz
ądzenia
wentylacyjnego
powinny
by
ć
wyposa
żane w siłowniki ze sprężyną powrotną.
• Napi
ęcie zasilania. Napięcie zasilania 24 V lub
230 V powinno by
ć dostosowane do napięcia
stosowanego w uk
ładzie regulacji.
• Sygna
ł sterujący. Siłowniki przepustnic mogą być
sterowane sygna
łem zamknij/otwórz (dwustawnie),
sygna
łem krokowym - pulsacyjnym (trójstawnie),
proporcjonalne - sygna
łem analogowym (0÷10V)
lub binarnie np. magistral
ą LonWorks.
Kryteria doboru si
łowników
Kryteria doboru si
łowników
przepustnic
przepustnic
• K
ąt obrotu najczęściej można ustawiać mechanicznie w
zakresie od 0 do 95
°
.
• Czas przej
ścia pomiędzy skrajnymi położeniami siłownika
zale
ży od typu siłownika i może mieścić się w przedziale od
40 do 150 s. Czas zamykania spr
ężyną powrotną wynosi
ok. 20s.
• Temperatura
otoczenia
podczas
pracy
si
łownika
szczególnie dla urz
ądzeń wentylacyjnych zewnętrznych
powinna
uwzgl
ędniać
lokalne
warunki
klimatyczne
(najcz
ęściej –30 do 50
°
C).
•
Średnica uchwytu siłownika powinna być dopasowana do
średnicy osi napędowej przepustnicy.
SI
ŁOWNIKI ELEKTROHYDRAULICZNE
SI
ŁOWNIKI ELEKTROHYDRAULICZNE
SI
ŁOWNIKI ELEKTROHYDRAULICZNE FIRMY
SI
ŁOWNIKI ELEKTROHYDRAULICZNE FIRMY
Landis
Landis &
& Gyr
Gyr.
.
• Typowym przyk
ładem siłownika elektrohydraulicznego jest
pokazany na rys. si
łownik firmy Landis & Gyr.
• Energia elektryczna w tym si
łowniku służy do napędu
pompy t
łokowej przetłaczającej olej ze zbiornika nad tłokiem
si
łownika do cylindra pod tłokiem. Ciśnienie oleju pokonując
opór
spr
ężyny
powoduje
przemieszczanie
si
ę
przymocowanego do cylindra trzpienia si
łownika. Otwarcie
zaworu elektromagnetycznego na przewodzie upustowym
do zbiornika powoduje wyciskanie przez spr
ężynę powrotną
oleju spod powierzchni t
łoka i przemieszczanie się trzpienia
si
łownika w kierunku przeciwnym.
• Si
łowniki z funkcją bezpieczeństwa posiadają dodatkowy
zawór elektromagnetyczny, który przy zaniku zasilania
pozostaje
w
stanie
otwartym
powoduj
ąc uwolnienie
spr
ężyny przetłaczającej olej w celu zamknięcia zaworu.
SI
ŁOWNIKI ELEKTROHYDRAULICZNE FIRMY LANDIS
SI
ŁOWNIKI ELEKTROHYDRAULICZNE FIRMY LANDIS
SI
ŁOWNIKI ELEKTROHYDRAULICZNE FIRMY SAMSON
SI
ŁOWNIKI ELEKTROHYDRAULICZNE FIRMY SAMSON
Zasada dzia
łania siłownika elektrohydraulicznego
Zasada dzia
łania siłownika elektrohydraulicznego
firmy SAMSON.
firmy SAMSON.
• W szczelnej obudowie si
łownika (1), będącej jednocześnie
zbiornikiem oleju, umieszczone s
ą: korpus cylindra (2),
cylinder (5.1), t
łok (5.2), silnik (6.1), pompa (6.2) i
elektromagnetyczne zawory steruj
ące (6.4).
•
Wspó
łpracująca z silnikiem (6.1) pompa oleju (6.2) tłoczy
olej pod ci
śnieniem przez zawór zwrotny (6.3) zawór
steruj
ący (6.4) do odpowiedniej komory cylindra.
• W stanie beznapi
ęciowym zawory elektromagnetyczne są
zamkni
ęte, zaś po pojawieniu się sygnału sterującego z
regulatora zostaj
ą otwarte na tak długo, jak długo podawany
jest sygna
ł wyjściowy z regulatora.
• W zale
żności od wykonania siłowniki nie posiadają żadnej
lub te
ż wyposażone są w jedną bądź dwie sprężyny
dociskowe (5.10, 5.11).
Zasada dzia
łania siłownika
Zasada dzia
łania siłownika
elektrohydraulicznego firmy SAMSON
elektrohydraulicznego firmy SAMSON
• W zale
żności od typu urządzenia żądane położenie i siłę
nastawcz
ą można uzyskać za pomocą silnika i pompy lub
spr
ężyn.
• Wykonania z funkcj
ą nastawy awaryjnej wyposażone są w
spr
ężynę pomocniczą oraz dodatkowy elektromagnetyczny
zawór bezpiecze
ństwa, który otwiera się w wypadku zaniku
napi
ęcia zasilającego i odciąża komorę ciśnieniową. W
takiej sytuacji nast
ępuje, w zależności od wersji siłownika,
zamkni
ęcie lub otwarcie zaworu
SI
ŁOWNIKI ELEKTROHYDRAULICZNE
SI
ŁOWNIKI ELEKTROHYDRAULICZNE
• Elektrohydrauliczne
elementy
nap
ędowe
dobrze
odpowiadaj
ą wymaganiom elementów nastawczych, gdyż
umo
żliwiają łatwe realizowanie dużych sił i powolnego ruchu
elementu nastawczego.
• Si
łowniki elektrohydrauliczne rozwijają dużą siłę nacisku w
porównaniu
z
si
łownikami
elektrycznymi
z
z
ębatą
przek
ładnią mechaniczną.
• Si
łowniki elektrohydrauliczne są wielokrotnie lżejsze od
elektrycznych przy tej samej mocy.
• Charakteryzuj
ą
si
ę
tak
że
wysokim
stopniem
samohamowno
ści.
SI
ŁOWNIKI TERMOELEKTRYCZNE
SI
ŁOWNIKI TERMOELEKTRYCZNE
SI
ŁOWNIKI TERMOELEKTRYCZNE
SI
ŁOWNIKI TERMOELEKTRYCZNE
• Si
łowniki
termoelektryczne
powsta
ły
przez
modyfikacj
ę termostatów przygrzejnikowych.
• W si
łownikach tych sprzężony z trzpieniem element
zamykaj
ący zawór zwiększa swoją objętość przez
podgrzewanie przy pomocy grza
łki elektrycznej.
• Wzrost temperatury powoduje przemieszczanie si
ę
trzpienia si
łownika i zamykanie zaworu.
• Wy
łączenie
zasilania
elektrycznego
powoduje
och
ładzanie siłownika i otwieranie zaworu.
SI
ŁOWNIKI TERMOELEKTRYCZNE
SI
ŁOWNIKI TERMOELEKTRYCZNE
• Si
łownik ma w zasadzie działanie dwustawne. Jednak ze
wzgl
ędu na czas potrzebny do podgrzania i ponownego
sch
łodzenia siłownika działanie to przyjmuje charakter
quasici
ągły.
• Zalet
ą siłownika jest prostota konstrukcji, niezawodność i
niska cena.
• Si
łowniki tego typu stosowane są do regulacji przepływu
czynnika grzejnego (zi
ębniczego) w wentylokonwektorach
(fancoilach) w uk
ładach wentylacji i klimatyzacji.
• Si
łowniki cechuje mały skok przy stosunkowo małej sile
potrzebnej do przestawiania zaworu.
• Temperatura pracy si
łownika wynosi 100 do 200°C. Tak
wysoka temperatura niezb
ędna jest dla uzyskania dużej
szybko
ści przestawiania siłownika w obu kierunkach.
SI
ŁOWNIKI TERMOELEKTRYCZNE
SI
ŁOWNIKI TERMOELEKTRYCZNE
Jako aktywne elementy wyd
łużające się
pod wp
ływem
temperatury s
ą stosowane:
• - bimetale,
• - mieszki parowo-cieczowe,
• - mieszki cieczowe,
• - elementy z cia
ł stałych.
• Sta
łe czasowe siłowników elektrotermicznych potrzebne do
100% przestawienia zaworów wynosz
ą 3 do 15 minut.
•
Strefa martwa wynosi 2 do 6 minut.
• Do nap
ędu siłowników tego typu potrzebne są elementy
grzejne o mocy 5 do 8 W.
SI
ŁOWNIKI ELEKTROMAGNETYCZNE
SI
ŁOWNIKI ELEKTROMAGNETYCZNE
SI
ŁOWNIKI ELEKTROMAGNETYCZNE
SI
ŁOWNIKI ELEKTROMAGNETYCZNE
• Zasada dzia
łania siłownika (cewki elektromagnetycznej)
polega
na
wykorzystaniu
si
ły działającej na materiał
ferromagnetyczny w polu magnetycznym.
• Pole
magnetyczne
wytwarzane
w
rdzeniu
wskutek
przep
ływu prądu przez cewkę elektryczną powoduje
powstanie si
ły działającej na rdzeń. Rdzeń przesuwa się,
powoduj
ąc przestawianie połączonego z nim grzybka
zaworu.
• Po wy
łączeniu zasilania cewki rdzeń i połączony z nim
grzybek
przesuwany
jest
pod
wp
ływem sprężyny w
po
łożenie pierwotne.
• W zale
żności od rodzaju uzwojenia cewki (lewoskrętne lub
prawoskr
ętne) oraz usytuowania sprężyny zawory mogą być
otwarte lub zamkni
ęte w stanie beznapięciowym.
SI
ŁOWNIKI ELEKTROMAGNETYCZNE
SI
ŁOWNIKI ELEKTROMAGNETYCZNE
• Zapotrzebowanie mocy do nap
ędu siłowników
elektromagnetycznych wynosi od ok. 16 do 100 W.
• Sta
ła czasowa siłowników tego typu wynosi ok. 1
s.
• Stosowane s
ą w układach regulacji z obiektami o
ma
łych stałych czasowych np. do regulacji
temperatury
powietrza
w
kanale
urz
ądzenia
klimatyzacyjnego.
Dzi
ękuję za uwagę !
Dzi
ękuję za uwagę !