background image

ĆWICZENIE A2 – instrukcja obsługi 

     październik 2008

ĆWICZENIE A2

INSTRUKCJA OBSŁUGI

1. Oględziny   zewnętrzne   stanowiska:  dane   silnika   (dla   połączenia   w 

gwiazdę):   typ   Sg90L6,   nr   fabr.   CL805351,  P

n

=1,1kW,  n

n

=925obr/min, 

U

n

=230/400V,   I

n

=5,1/2,9A,  cos

ϕ

n

=0,74, praca S1, temp. 40

°

C,  f

n

=50Hz, 

IP55, Isol F.  Schemat połączeń wg rys. 1.

2. Przygotowanie stanowiska do realizacji ćwiczenia.

załączyć zasilanie 220/380V na szafie D4 wyłącznik P1

uruchomić komputer pomiarowy

Sprawdzić, czy wyłącznik W6 jest wyłączony!!! (ma być wyłączony 
przez cały czas trwania ćwiczenia)

załączyć napięcie 220/127V na szafie D4 wyłącznik P3

załączyć wyłącznik W2

uruchomić program DAMOT

uruchomić pomiary w programie DAMOT wybierając menu: start

3. Wyznaczenie charakterystyk T (n), I (n) przy połączeniu w gwiazdę i 

obniżonym napięciu. 

załączyć obciążenie maszyny badanej:

 

 

sprawdzić, czy  maszyna indukcyjna jest wyłączona

sprawdzić, czy wyłącznik W6 jest wyłączony

załączyć napięcie stałe 220V na szafie D4 wyłącznik P5

załączyć wyłącznik W5

sprawdzić wartość prądu wzbudzenia na amperomierzu A2 oraz (w 
miarę   potrzeby)   wyregulować   opornicą   R1   (po   prawej   stronie 
regulatora napięcia stałego) do wartości ok. 0,36A

załączyć wentylator maszyny obciążającej (wyłącznik opisany)

załączyć 380/220V na szafie D4 wyłącznik P2

załączyć regulator napięcia stałego (wyłącznik pod regulatorem)

nastawnik napięcia na regulatorze  ustawić w pozycję 0

załączyć maszynę obciążającą wyłącznikiem W4

załączyć regulator napięcia stałego wyłącznikiem na obudowie

kręcąc   nastawnikiem   napięcia   wykonać   rozruch   maszyny 

obciążającej   i   ustawić   prędkość   obrotową   zespołu   w   granicach 

1

background image

ĆWICZENIE A2 – instrukcja obsługi 

     październik 2008

930-980 obr/min

załączyć (lub sprawdzić, czy jest załączone)  napięcie  220/127V na 

szafie D4 wyłącznik P3

załączyć (lub sprawdzić, czy jest załączony) wyłącznik W3

załączyć (lub sprawdzić, czy jest załączony) wyłącznik W2

przełączyć przełącznik trójkąt/gwiazda do położenia: “gwiazda”

układ jest gotowy do realizacji obciążenia

w   programie  DAMOT  wybrać   opcję:  próby  -  wyznaczanie 
charakterystyk obciążenia

wybrać opcję: dane i zacznij nową próbę

pojawiający  się  komunikat ostrzegawczy zaakceptować  naciskając 
OK

w   pojawiającym   się   oknie:  dane   potrzebne   do   próby  uzupełnić 
następujące wartości: R

S20

=5,80

Ω, ∆

P

Fe,N

=0,03kW, 

P

m,N

=0,045kW

wybrać opcję: pomiary i pomiar charakterystyk obciążenia

po   pojawieniu   się   okna   pomiarowego   wykonać   pomiar 
charakterystyki

w   celu   opracowania   uzyskanych   wyników   przejść   do   punktu   5 
niniejszej instrukcji

Obciążenie   maszyny   badanej   wykonuje   się   poprzez   zmianę   napięcia 
zasilającego (przy pomocy nastawnika na regulatorze) maszynę obciążającą. 
UWAGA!   Pomiary   w   okolicach   momentu   maksymalnego   w   zakresie 
pracy prądnicowej należy wykonać stosunkowo szybko ze względu na 
dość   duże   wartości   prądów   płynących   w   obwodzie!  
W   odpowiednich 
kolumnach   tabeli   pojawią   się:   średnia   wartość   prądu   stojana,   prędkość 
obrotowa   oraz   moment   obciążenia.   Wartości   te   należy   zanotować   i 
wykorzystać   do   utworzenia   odpowiednich   wykresów   i   wyznaczania 
parametrów maszyny.

2

background image

ĆWICZENIE A2 – instrukcja obsługi 

     październik 2008

Wyłączanie zespołu:

 

 

ustawić prędkość obrotową zespołu w granicach 930-980 obr/min

wyłączyć przełącznik trójkąt/gwiazda oraz wyłącznik W2

kręcąc nastawnikiem zmniejszyć wartość napięcia stałego do zera

wyłączyć regulator napięcia stałego

wyłączyć   wyłączniki:W4,   W2,   W5   oraz   wentylator   maszyny 
obciążającej

 

4. Sprawdzenie działania przełącznika gwiazda/trójkąt.

Układ   umożliwia   sprawdzenie   działania   przełącznika   trójkąt/gwiazda, 
które może polegać na dwukrotnym wykonaniu rozruchu silnika: bez i z 
przełącznikiem.   Wystarczy   wtedy   załączyć   maszynę   badaną   bez 
uruchamiania   obciążenia.   Rejestrację   prądów   przeprowadzić   przy 
pomocy   programu  LABMOT.   (Program   DAMOT   powinien   zostać 
wyłączony!

po   uruchomieniu   programu   należy   wybrać   opcję:  rejestracja 
przebiegów czasowych

po pojawieniu się okna wybrać: dane – zacznij nową próbę 

w oknie  wybór wielkości do rejestracji  wybrać  U

ab

  i  I

a

  oraz  U

1

  – 

czyli prędkość obrotową

w   oknie   pomiarowym   ustawić   liczbę   próbek   na   10000   i   liczbę 
wyświetlanych kanałów na 3

rejestrację   przeprowadzić   najpierw   uruchamiając   silnik 
przełącznikiem gwiazda/trójkąt

po wykonaniu rozruchu wyłączyć silnik wyłącznikiem W2

po zatrzymaniu się maszyny ponownie załączyć wyłącznik W2 przy 
położeniu  przełącznika gwiazda/trójkąt w pozycji trójkąt

przejść do opcji: wyniki – wykresy czasowe

wybrać do rysowania kanał I

a

, zaznaczyć wartość skuteczną 

wybrać filtr dolnoprzepustowy 10Hz

3

background image

ĆWICZENIE A2 – instrukcja obsługi 

     październik 2008

nacisnąć przycisk ZRÓB WYKRES.

Otrzymany rysunek można zapisać jako bitmapę lub skopiować do schowka i 
przenieść do edytora.
Wyłącznik   W3   umieszczony   w   jednej   fazie   zasilania   może   posłużyć   do 
demonstracji pracy przy zasilaniu dwufazowym.

4

background image

ĆWICZENIE A2 – instrukcja obsługi 

     październik 2008

5. Wyznaczenie parametrów  schematu zastępczego (R

r

'

X

kr

) w oparciu 

o aproksymację komputerową .

Podstawa teoretyczna:
Wyrażenie na moment modelu jednoklatkowego.

 s =

3⋅p⋅U

sf

c

s

2

0

R

w

'

s

R

w

'

s

c

s

R

s

2

X

z

2

lub

 s =

3⋅p⋅U

sf

c

s

2

0

R

w

'

s

R

w

'

sc

s

R

s

2



sX

z

2

 s =

3⋅p⋅U

sf

c

s

2

0

R

w

'

s

s

2

⋅

X

z

2



c

s

R

s

2



s⋅2⋅R

w

'

c

s

R

s



R

w

2

Oznaczając:

X

z

2



c

s

R

s

2

c

s

R

s

R

w

'

 s =

p⋅U

p

c

s

2

0

rs

as

2

2⋅srbr

2

=

p

0

⋅

U

p

c

s

2

- stała

c

s

0,95

a ,b , r - szukane

Parametry maszyny:

R

w

'

=

r

R

s

c

s

=

b

X

z

=

ab

2

W   tabeli   znajdują   się   potrzebne   dane.   Wartości   prędkości   obrotowej  n

t

  i 

momentu na wale M

s

 można przepisać do przygotowanej w formatce tabelki. 

Można również przenieść je do arkusza kalkulacyjnego klikając na tabelce 
prawym klawiszem myszy i wybierając odpowiednią opcję. Można również 
wykonać wykresy w funkcji mocy na wale Ps i uzyskane wyniki przenieść do 
arkusza kalkulacyjnego.
Na tej podstawie trzeba wyliczyć poślizg i wykonać tabelę [s, M

s

5

background image

ĆWICZENIE A2 – instrukcja obsługi 

     październik 2008

Te wielkości przenieść do programu Origin.
Uruchomić   program   Origin   z   pulpitu,   lub   uaktywnić   jedną   z   wcześniej 
zapisanych sesji z rozszerzeniem .opj, np. A2.opj.
Do   arkusza   kalkulacyjnego   wpisać   ręcznie   wyniki   pomiarów   próby 
obciążenia:   w   kolumnie   A   poślizg   ,   w   kolumnie   B   moment   (   w   Nm). 
Przykładowo:
 A(X)     B(Y)
-0,7 -5,7377
-0,6 -6,62983
-0,5 -7,8125
-0,4 -9,41176
-0,3 -11,53846
-0,2 -13,7931
-0,1 -12,5
0

0

0,1

10

0,2

10,81081

0,3

9,375

0,4

7,92079

0,5

6,75676

0,6

5,85366

0,7

5,14706

0,8

4,58453

0,9

4,12844

1

3,75235

Można   te   dane   przenieść   też   z   wyników   pomiaru   programem   DAMOT 
poprzez wykresy do  drugiego arkusza i z niego wybierając poślizg i moment 
przenieść   do   podstawowego.   Trzeba   pamiętać,   że   na   wykresie   moment 
podany jest w stosunku do nominalnego momentu maszyny (wynikającego z 
podanej  w   danych   znamionowych   mocy  nominalnej   maszyny  i   nominalnej 
prędkości obrotowej). 
Zaznaczywszy kolumnę B wybrać funkcję Plot / Line.  Powstanie wykres:

-1,0

-0,8

-0,6

-0,4

-0,2

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

1,2

-15

-10

-5

0

5

10

15

 B

S

Wybrać opcję: Analysis/ Non-linear Curve Fitt/ Advanced Fitting Tool 

6

background image

ĆWICZENIE A2 – instrukcja obsługi 

     październik 2008

Pod   nazwą   Induction   wpisana   jest   funkcja   odpowiadająca   charakterystyce 
momentu maszyny indukcyjnej:

Dla   dopasowania   należy   wybrać   aktywne   dane   :  Select   Dataset.  Data   B 
Assign
Po   wybraniu  Start   Fitting  przechodzi   się   do   ustawienia   parametrów 
startowych. 
Przykładowo:

Wielkość N zaznaczona jest jako stała.
Teraz można rozpocząć dopasowywanie po jednym kroku  1 Iter  , co daje 
możliwość obserwowania procesu obliczeń,

 lub uruchomić 20 Iter, co doprowadzi zwykle do wyniku końcowego:

7

background image

ĆWICZENIE A2 – instrukcja obsługi 

     październik 2008

Na wykresie pojawią się obie krzywe, oraz wyniki dopasowania:

-1,0 -0,8 -0,6 -0,4 -0,2

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

1,2

-15

-10

-5

0

5

10

15

Data: Data2_B
Model: Induction
Weighting: 
M

No weighting

  
Chi^2/DoF

= 4.1763E-31

R^2

=  1

  
a

65

±3.0888E-15

r

1.3

±7.1126E-17

b

1

±1.9156E-16

N

200

±0

 B

S

Na podstawie parametrów a, r, b można łatwo wyliczyć parametry schematu 
zastępczego. 

R

w

'

=

r

R

s

c

s

=

b

X

z

=

ab

2

8