Technik_pszczelarz_321[04].Z4.05

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Główny przegląd jesienny rodzin pszczelich

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Jesienny rozwój rodzin pszczelich

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Wielkość i ułoŜenie gniazda rodziny pszczelej. Zapasy zimowe

i ich uzupełnienie

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Ocieplenie i wentylacja gniazda pszczelego. Warunki dobrej zimowli

pasieki

5.4.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik pszczelarz.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

wiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami

nauczania-uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŜnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem następujących metod nauczania, np.: pokaz z objaśnieniem,
pokaz z instruktaŜem, tekstu przewodniego, ćwiczeń praktycznych oraz metody projektów.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŜnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

321[04].Z4

Gospodarka pasieczna

321[04].Z4.01

Zakładaanie pasieki

321[04].Z4.03

Zapobieganie nastrojowi rojowemu i rójce

321[04].Z4.04

Planowanie

i prowadzenie wędrownej

gospodarki pasiecznej

321[04].Z4.05

Przygotowanie pasieki

do zimowania

321[04].Z4.06

Prowadzenie róŜnych

kierunków produkcji

pasiecznej

321[04].Z4.07

Przetwarzanie produktów pasiecznych

321[04].Z4.02

Organizowanie prac związanych

z wiosenną obsługą pasieki

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami BHP, ochrony przeciwpoŜarowej,

−

przestrzegać przepisów BHP, ochrony przeciwpoŜarowej przy pracy przy pszczołach,

−

przestrzegać zasad postępowania z pszczołami,

−

przeprowadzać przeglądy rodzin pszczelich,

−

ocenić wartość rodziny pszczelej,

−

ocenić wartość matek pszczelich,

−

rozpoznawać stadia rozwojowe czerwia pszczelego,

−

zastosować zasady postępowania w przypadku poŜądlenia,

−

ocenić wartość pszczelarską roślin pyłkodajnych,

−

określić rośliny miododajne występujące w poszczególnych zbiorowiskach i zaplanować
wykorzystanie ich przez pszczoły,

−

obliczyć zasobność naturalnych zbiorowisk pod względem wartości pszczelarskiej,

−

ocenić fazy fenologiczne roślin kwitnących w naturalnych zbiorowiskach,

−

określić układ zapasów i czerwiu w gnieździe pszczelim,

−

określić metody poddawania matek pszczelich,

−

znać zasady łączenia rodziny pszczelich,

−

przesiedlać rodziny pszczele,

−

scharakteryzować poszczególne jednostki chorobowe,

−

scharakteryzować przyczyny, objawy i sposoby zapobiegania chorobom zakaźnym
i niezakaźnym pszczół,

−

stosować i prowadzić metody kompleksowej gospodarki pasiecznej,

−

rozpoznać róŜne typy uli,

−

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

ocenić stan rodzin pszczelich po sezonie,

−

zastosować metody pielęgnowania rodzin pszczelich po miodobraniu,

−

zorganizować i wykonać główny przegląd jesienny,

−

określić jakość plastrów w gnieździe pszczelim,

−

rozpoznać stany anormalne w rodzinach pszczelich jesienią,

−

zorganizować jesienne dokarmianie i podkarmianie pszczół,

−

określić warunki dobrego zimowania pszczół,

−

stworzyć rodzinom pszczelim warunki dobrego rozwoju jesiennego,

−

określić wpływ siły i struktury rodziny na zimowlę rodziny pszczelej,

−

dobrać metody intensyfikacji rozwoju jesiennego rodzin pszczelich do istniejących
warunków pogodowych i poŜytkowych,

−

zastosować jesienne metody kompleksowej gospodarki pasiecznej,

−

dobrać terminy i sposoby zwęŜania gniazd rodzin pszczelich,

−

określić ilość i jakość naturalnych pokarmów w gnieździe pnia,

−

określić wielkość i ułoŜenie gniazda pszczelego na okres zimy,

−

dobrać sposoby jesiennego dokarmiania rodzin pszczelich,

−

przygotować rodziny pszczele do zimowania,

−

dokonać analizy przebiegu zimowania rodzin pszczelich,

−

ocenić stan zapasów w rodzinie pszczelej przed zimowlą,

−

dobrać właściwą izolację i wentylację gniazda pszczelego na okres zimowli,

−

scharakteryzować obloty śródzimowe,

−

zorganizować opiekę nad pasieczyskiem zimą,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

………………………………………………………..

Modułowy program nauczania:

Technik pszczelarz 321[04]

Moduł:

Gospodarka pasieczna 321[04].Z4

Jednostka modułowa:

Przygotowanie pasieki do zimowania 321[04].Z4.05

Temat: Główny przegląd jesienny rodzin pszczelich.

Cel ogólny: Przeprowadzić główny przegląd jesienny rodzin pszczelich.

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:

−

omówić najwaŜniejsze cele głównego przeglądu jesiennego,

−

dokonać całkowitego przeglądu rodziny pszczelej,

−

dokonać po przeprowadzonym przeglądzie analizy jakości matki, ilości jakości czerwiu,
jakości plastrów, ilości pokarmu.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie zajęć,

−

pracy w zespole,

−

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

wykład,

−

pogadanka,

−

pokaz z instruktaŜem,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda projektu.

Środki dydaktyczne:

−

plansze i foliogramy przedstawiające wstępne ułoŜenie gniada rodziny pszczelej do
zimowli,

−

dokumentacja pasieczna; ksiąŜka pasieczna, karta ula kontrolnego,

−

rodki ochrony indywidualnej pszczelarza,

−

podstawowy sprzęt do obsługi rodzin pszczelich,

−

apteczka pszczelarska.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w grupach 2

−

4-osobowych.

Czas trwania zajęć: 2 godziny dydaktyczne.

Przebieg zajęć:
1. Faza wstępna

−

czynności organizacyjne: sprawdzenie listy obecności, sprawdzenie gotowości uczniów
do zajęć,

−

podanie tematu zajęć,

−

podanie do zapisania w zeszycie przedmiotowym celów głównego przeglądu jesiennego,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

podział grupy uczniów na zespoły 3–4-osobowe.

2. Faza właściwa

−

wykład nauczyciela z elementami pogadanki na temat terminu i sposobu
przeprowadzenia głównego przeglądu jesiennego w róŜnych typach pasiek,

−

szczegółowe omówienie wszystkich celów głównego przeglądu jesiennego i zapisanie ich
w zeszytach przedmiotowych,

−

prezentacja plansz i foliogramów przedstawiających ułoŜenie gniazda rodziny pszczelej
w róŜnych fazach sezonu pszczelarskiego.

3. Realizacja ćwiczenia – Temat: Przeprowadź główny przegląd jesienny w rodzinie

pszczelej

Praca w grupach 3–4-osobowych:

−

nauczyciel wyjaśnia cele ćwiczenia, jego zakres i sposób wykonania,

−

uczniowie zapoznają się z treścią przydzielonego zadania, dobierają środki ochrony
osobistej pszczelarza, pobierają z magazynu podstawowy sprzęt pszczelarski,

−

wyjście grup do pasieki dydaktycznej,

−

przydzielenie poszczególnym grupom rodzin do wykonania zadania,

−

nauczyciel dokonuje pokazu z instruktaŜem z jednoczesnym objaśnianiem wszystkich
elementów wykonywanego zadania,

−

uczniowie przystępują do wykonania zadania.

Nauczyciel obserwuje pracę uczniów, udziela rad i wskazówek:

−

czy uczniowie prawidłowo wykonują ćwiczenie,

−

czy prawidłowo interpretują wyniki przeprowadzonego przeglądu,

−

czy zachowują zasady BHP,

Praca indywidualna

−

uczniowie przeprowadzający przegląd rodziny pszczelej opisują sytuację, jaka panuje
w rodzinie pszczelej,

−

uczniowie po zakończeniu przeglądu zapisują wszystkie niezbędne informacje w ksiąŜce
pasiecznej.

4. Podsumowanie zajęć

−

uczniowie przedstawiają ogólną sytuację panującą w pasiece,

−

dyskutują na forum klasy o czynnościach, które muszą być wykonane w najbliŜszym
czasie w celu dobrego przygotowania rodzin pszczelich do jesiennego okresu
rozwojowego,

−

nauczyciel ocenia pracę kaŜdej grupy.

5. Ewaluacja osiągnięć ucznia.

−

nauczyciel ocenia metodą obserwacji indywidualnie kaŜdego ucznia, na bieŜąco podczas
dyskusji i podczas wykonywania ćwiczenia. Ocenia takŜe aktywność i zaangaŜowanie
ucznia w wykonywane prace.

Praca domowa
W formie pisemnej uzasadnij, dlaczego główny przegląd jesienny wykonujemy na przełomie
lipca i sierpnia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć dydaktycznych 2

Osoba prowadząca

………………………………………………………..

Modułowy program nauczania:

Technik pszczelarz 321[04]

Moduł:

Gospodarka pasieczna 321[04].Z4

Jednostka modułowa:

Przygotowanie pasieki do zimowania 321[04].Z4.05

Temat: Zapasy zimowe i ich uzupełnianie.

Cel ogólny: Zaplanowanie jesiennego podkarmiania i dokarmiania rodzin pszczelich.

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:

−

omówić poszczególne pokarmy stosowane podczas jesiennego podkarmiania
i dokarmiania rodzin pszczelich,

−

określić potrzeby pokarmowe rodzin pszczelich w okresie jesienno-zimowym,

−

zaplanować w czasie uzupełnienie brakującej ilości pokarmu,

−

prawidłowo sporządzać syropy cukrowe o określonych proporcjach,

−

oszacować ilości pokarmów znajdujących się w gnieździe rodziny pszczelej.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie zajęć,

−

pracy w grupie.

Metody nauczania–uczenia się:

−

wykład,

−

pogadanka,

−

pokaz z instruktaŜem,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda projektu.

Środki dydaktyczne:

−

plansze i foliogramy przedstawiające układ pokarmu w gnieździe rodziny pszczelej
podczas sezonu i w czasie zimowli,

−

dokumentacja pasieczna; ksiąŜka pasieczna, karta ula kontrolnego,

−

rodki ochrony indywidualnej pszczelarza,

−

podstawowy sprzęt do obsługi rodzin pszczelich,

−

apteczka pszczelarska.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie podczas zajęć w pasiece pracują w grupach 2

−

4-osobowych.

Czas trwania zajęć: 2 godziny dydaktyczne.

Przebieg zajęć:
1. Faza wstępna

−

czynności organizacyjne: sprawdzenie listy obecności, sprawdzenie gotowości uczniów
do zajęć,

−

podanie tematu zajęć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Faza właściwa

−

wykład nauczyciela z elementami pogadanki na temat terminu i sposobu jesiennego
podkarmiania i dokarmiania rodzin pszczelich w róŜnych typach pasiek,

−

szczegółowe omówienie poszczególnych rodzajów pokarmów stosowanych podczas
podkarmiania i dokarmiania rodzin pszczelich,

−

prezentacja plansz i foliogramów przedstawiających układ pokarmów w gnieździe
rodziny pszczelej,

−

omówienie sposobu wyceny ilości pokarmów w gnieździe rodziny pszczelej,

−

obliczanie stęŜeń poszczególnych syropów cukrowych,

−

obliczanie ilości powstałego syropu z róŜnych proporcji cukru i wody.

3. Realizacja ćwiczenia – Temat: Zaplanuj jesienne podkarmianie i dokarmianie

rodzin pszczelich

Praca w grupach 2–4-osobowych:

−

nauczyciel wyjaśnia cele ćwiczenia, jego zakres i sposób wykonania,

−

uczniowie zapoznają się z treścią przydzielonego zadania, dobierają środki ochrony
osobistej pszczelarza, pobierają z magazynu podstawowy sprzęt pszczelarski,

−

wyjście grup do pasieki dydaktycznej w celu oszacowania ilości pokarmów znajdujących
się w gnieździe rodziny pszczelej,

−

przydzielenie poszczególnym grupom rodzin do wykonania zadania,

−

nauczyciel dokonuje pokaz z instruktaŜem z jednoczesnym objaśnianiem wszystkich
elementów wykonywanego zadania,

−

uczniowie przystępują do wykonania zadania,

−

uczniowie zapisują w ksiąŜce pasiecznej i zeszytach oszacowane ilości pokarmów,

−

powrót do pracowni w celu napisania projektu podkarmiania i dokarmiania rodzin
pszczelich na podstawie danych zgromadzonych podczas wyjścia do pasieki.

Nauczyciel obserwuje pracę uczniów, udziela rad i wskazówek:

−

czy uczniowie prawidłowo wykonują ćwiczenie,

−

czy prawidłowo interpretują wyniki przeprowadzonego przeglądu,

−

czy zachowują zasady BHP

Praca indywidualna

−

uczniowie przeprowadzając przegląd rodzin pszczelich szacunkowo oceniają ilość miodu
i pierzgi jaka znajduje się w gnieździe,

−

uczniowie po zakończeniu przeglądu zapisują wszystkie niezbędne informacje w ksiąŜce
pasiecznej i zeszycie przedmiotowym.

4. Podsumowanie zajęć

−

uczniowie przedstawiają ogólną sytuację panującą w pasiece,

−

uczniowie prezentują swoje projekty podkarmiania i dokarmiania rodzin pszczelich,

−

dyskutują na forum klasy na temat poszczególnych projektach i wybór najlepszego,

−

nauczyciel ocenia pracę kaŜdej grupy oraz indywidualnie kaŜdy projekt.

5. Ewaluacja osiągnięć ucznia

−

nauczyciel ocenia metodą obserwacji indywidualnie kaŜdego ucznia, na bieŜąco podczas
dyskusji i podczas wykonywania ćwiczenia, ocenia takŜe aktywność i zaangaŜowanie
ucznia w wykonywane prace.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Główny przegląd jesienny rodzin pszczelich

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Prowadzenie głównego przeglądu jesiennego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Nauczyciel powinien przeprowadzić główny przegląd jesienny wyjaśniając cel kaŜdej

wykonywanej pracy.

Podczas wykonania ćwiczenia szczególną uwagę uczeń powinien zwrócić na szacowanie

ilości zapasów, stan zdrowotny pszczół, jakość i ilość czerwiu oraz jakość plastrów
w gnieździe rodziny pszczelej.

wiczenie powinno być wykonywane w grupach 3–4-osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy zapisów w ksiąŜce pasiecznej dotyczących wyników produkcyjnych

poszczególnych rodzin pszczelich,

2)  rozpalić podkurzacz i wprowadzić przez wylot 4 kłęby dymu,
3)  przejrzeć rodzinę pszczelą, zwracając uwagę na ilość i jakość czerwiu,
4)  sprawdzić  zaopatrzenie  rodziny  pszczelej  w  zapasy  miodowe,  szacując  ich  ilość  na

kaŜdym plastrze,

5)  uzupełnić brakujący zapas poszytymi plastrami, zabranymi z innych rodzin,
6)  ocenić stan zdrowotny rodziny pszczelej,
7)  określić powierzchnię czerwiu (dm²),
8)  określić jakość czerwiu na podstawie wyglądu (zwarty, rozstrzelony),
9)  dokonać  oceny  jakości  matek  pszczelich  na  podstawie  zapisów  w  dokumentacji

pasiecznej i jakości czerwiu zaobserwowanej podczas przeglądu,

10) wypełnić tabelę według poniŜszego wzoru:

Nr ula

Wyniki produkcyjne

Ocena czerwiu

Ocena matki i jej nr

11) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

pokaz z instruktaŜem,

−

wiczenie praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne:

−

sprzęt do przeglądu rodzin pszczelich,

−

sprzęt ochrony osobistej pszczelarza,

−

przybory do pisania,

−

ksiąŜka pasieczna i karty uli,

−

wzór tabeli,

−

arkusz papieru formatu A4,

−

rodziny pszczele.

Ćwiczenie 2

Ocenianie przydatności plastrów do zimowli.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Nauczyciel powinien zaprezentować wszystkie rodzaje plastrów, wskazując jednocześnie

najlepsze do zimowli.

Podczas wykonania ćwiczenia szczególną uwagę uczeń powinien zwrócić na dobieranie

plastrów do zimowli.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  rozpalić podkurzacz i wprowadzić przez wylot 4 kłęby dymu,
2)  przejrzeć rodzinę pszczelą, zwracając uwagę na ilość i jakość plastrów pszczelich,
3)  obserwować  podczas  przeglądu  rodziny  uliczki  między  ostatnimi  plastrami,  po  obu

stronach gniazda, jeśli ostatni plaster nie jest obsiadany przez pszczoły zabrać go,
zmniejszając w ten sposób gniazdo,

4) wycofać z gniazda plastry jasne (dziewicze), plastry z zapasem umieścić za zatworem

natomiast puste przenieść do pracowni,

5) przenieść na skraj gniazda plastry bardzo ciemne, jednocześnie w środku gniazda

umieszczamy plastry jasnobrązowe,

6) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

pokaz z instruktaŜem,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

sprzęt do przeglądu rodzin pszczelich,

−

transportówka,

−

sprzęt ochrony osobistej pszczelarza,

−

przybory do pisania,

−

ksiąŜka pasieczna i karty uli,

−

rodziny pszczele.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Jesienny rozwój rodzin pszczelich

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobieranie metod rozwoju jesiennego do istniejących warunków pogodowych

i poŜytkowych.

Wskazówki do realizacji

−

przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
sposób wykonania i warunki bezpieczeństwa pracy,

−

przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału „Jesienny rozwój rodzin pszczelich”,

−

wiczenie powinno być wykonywane w grupach 2–4-osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zaplanować tok pracy,
2) zgromadzić sprzęt i materiały potrzebne do przeprowadzenia przeglądów rodzin

pszczelich,

plastrów oraz ilości czerwiu,

7)  wytypować rodziny słabe do połączenia po dwie ze sobą lub 1 słaba + 1 średnia,
8)  wyczyścić sprzęt pasieczny i odstawić go do magazynu po zakończeniu pracy,
9)  zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

pokaz z instruktaŜem,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

plansze i zdjęcia przedstawiające rodziny w róŜnej sile,

−

rodziny pszczele,

−

poradnik dla ucznia,

−

rodki ochrony indywidualnej pszczelarza,

−

podstawowy sprzęt pszczelarski.

Ćwiczenie 2

Obliczanie optymalnego jesiennego okresu rozwojowego w róŜnych warunkach

poŜytkowych.

Wskazówki do realizacji

−

przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
sposób wykonania,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału „Jesienny rozwój rodzin pszczelich”,

−

wiczenie powinno być wykonywane indywidualnie a wyniki porównane na forum klasy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zaplanować tok pracy,
2)  obliczyć ilość miejsca potrzebnego na składanie jaj przez matkę pszczela,
3)  obliczyć  ilość  miejsca  potrzebną  na  pokarm,  który  zostanie  zuŜyty  na  wykarmienie

czerwiu podczas jesiennego rozwoju rodzin pszczelich,

4) przygotować tabelę według poniŜszego wzoru:

Typ ula

Wymiar ramki [mm]

Powierzchnia plastra [dm

]

Ilość komórek na plastrze szt.

Warszawski

zwykły

Warszawski

poszerzony

Dadanta

Wielkopolski

Ostrowskiej

Langstrotha

5) przeliczyć wyniki podane w dm

na ilość plastrów w róŜnych typach uli.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

tekstu przewodniego,

−

pogadanka,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

linijka,

−

tablica z wymiarami poszczególnych typów ramek,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Wielkość i ułoŜenie gniazda rodziny pszczelej. Zapasy

zimowe i ich uzupełnienie

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Układanie gniazda pszczelego na zimę.

Wskazówki do realizacji

−

przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
sposób wykonania i warunki bezpieczeństwa pracy,

−

przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału „Wielkość i ułoŜenie gniazda”,

−

wiczenie powinno być wykonywane w grupach 2–4-osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zaplanować tok pracy,
2) zgromadzić sprzęt i materiały potrzebne do przeprowadzenia przeglądów rodzin

pszczelich,

3)  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami BHP i ergonomii pracy,
4)  rozpalić podkurzacz i wprowadzić przez wylot 4 kłęby dymu,
5)  przeprowadzić przeglądy rodzin pszczelich,
6)  ocenić  siłę  poszczególnych  rodzin  na  podstawie  gęsto  obsiadanych  przez  pszczoły

plastrów oraz ilości czerwiu i dopasować do niej wielkość gniazda zimowego,

7)  ułoŜyć gniazdo zimowe rodziny pszczelej,
8)  załoŜyć podkarmiaczki rodzinom pszczelim,
9)  wyczyścić sprzęt pasieczny i odstawić go do magazynu po zakończeniu pracy,
10)  zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

pokaz z instruktaŜem,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

plansze i zdjęcia przedstawiające sposoby zimowli rodzin w róŜnych typach uli,

−

schemat prawidłowego ułoŜenia gniazda rodziny pszczelej w zaleŜności od typu ula
i systemu zabudowy,

−

rodziny pszczele,

−

poradnik dla ucznia,

−

rodki ochrony indywidualnej pszczelarza,

−

podstawowy sprzęt pszczelarski.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Dokarmianie i podkarmianie rodzin pszczelich jesienią.

Wskazówki do realizacji

−

przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
sposób wykonania i warunki bezpieczeństwa pracy,

−

przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału „Zapasy zimowe i ich uzupełnienie”,

−

wiczenie powinno być wykonywane w grupach 2–4-osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zaplanować tok pracy,
2) zgromadzić sprzęt i materiały potrzebne do przeprowadzenia przeglądów rodzin

pszczelich,

3)  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami BHP i ergonomii pracy,
4)  rozpalić podkurzacz i wprowadzić przez wylot 4 kłęby dymu,
5)  przeprowadzić przeglądy rodzin pszczelich,
6)  ocenić  ilość  pokarmu  węglowodanowego  zgromadzonego  w  gnieździe  poszczególnych

rodzin pszczelich, wynik zapisać w ksiąŜce pasiecznej,

7) obliczyć zapotrzebowanie na pokarm węglowodanowy wg tabeli z poradnika ucznia

„Normy zaopatrzenia rodzin pszczelich w zapasy zimowe(w kg),

8)  wyczyścić sprzęt pasieczny i odstawić go do magazynu po zakończeniu pracy,
9)  obliczyć brakującą ilość pokarmu dla kaŜdej rodziny pszczelej w pasiece dydaktycznej,
10)  wykonać projekt prac związanych z uzupełnianiem zimowych zapasów pokarmu,
11)  przygotować tabelę według poniŜszego wzoru,
12)  zaprezentować pracę.

ula

Typ ula

Ilość plastrów w

gnieździe

Zapotrzebowanie

na pokarm

Ilość pokarmu w

gnieździe

Ilość pokarmu do

uzupełnienia

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

pokaz z instruktaŜem,

−

wiczenie praktyczne,

−

metoda projektu.

rodki dydaktyczne:

−

plansze z normami zapotrzebowania rodzin pszczelich na zimowe zapasy pokarmu,

−

schemat prawidłowego rozmieszczenia zapasów zimowych w ulach o róŜnej budowie,

−

ksiąŜka pasieczna,

−

rodziny pszczele,

−

poradnik dla ucznia,

−

rodki ochrony indywidualnej pszczelarza,

−

podstawowy sprzęt pszczelarski.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Dokonaj oceny prawidłowego dobrania wielkości gniazda rodziny pszczelej do jej siły.

Wskazówki do realizacji

−

przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
sposób wykonania i warunki bezpieczeństwa pracy,

−

przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału „Wielkość i ułoŜenie gniazda”,

−

wiczenie powinno być wykonywane w grupach 2–4-osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zaplanować tok pracy,
2) zgromadzić sprzęt i materiały potrzebne do przeprowadzenia przeglądów rodzin

pszczelich,

3)  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami BHP i ergonomii pracy,
4)  przeprowadzić kontrolę wielkości gniazd rodzin pszczelich,
5)  ocenić dopasowanie wielkości gniazda do siły poszczególnych rodzin a w razie potrzeby

dokonać korekty wielkości gniazd,

6) wyczyścić sprzęt pasieczny i odstawić go do magazynu po zakończeniu pracy,
7) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

pokaz z instruktaŜem,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

plansze i zdjęcia przedstawiające sposoby zimowli rodzin w róŜnych typach uli,

−

schemat prawidłowego ułoŜenia gniazda rodziny pszczelej w zaleŜności od typu ula,
systemu zabudowy i siły rodziny,

−

rodziny pszczele,

−

poradnik dla ucznia,

−

rodki ochrony indywidualnej pszczelarza,

−

podstawowy sprzęt pszczelarski.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Ocieplenie i wentylacja gniazda pszczelego. Warunki dobrej

zimowli pasieki

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Podczas drugiego przeglądu jesiennego załóŜ w ulach ocieplenie boczne i w miarę

potrzeb ocieplenie górne. Zmniejsz otwory wylotowe uli.

Wskazówki do realizacji

−

przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
sposób wykonania i warunki bezpieczeństwa pracy,

−

przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału „Ocieplenie i wentylacja gniazda pszczelego”,

−

wiczenie powinno być wykonywane w grupach 2–4-osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zaplanować tok pracy,
2) zgromadzić sprzęt i materiały potrzebne do przeprowadzenia przeglądów rodzin

pszczelich,

3)  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
4)  rozpalić podkurzacz i wprowadzić przez wylot 4 kłęby dymu,
5)  przeprowadzić przeglądy rodzin pszczelich,
6)  podczas przeglądów wycofaj nadmiar plastrów i załóŜ ocieplenie boczne i górne,
7)  załoŜyć wkładki wylotowe,
8)  wyczyścić sprzęt pasieczny i odstawić go do magazynu po zakończeniu pracy,
9)  zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

pokaz z instruktaŜem,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

schemat prawidłowego rozmieszczenia ocieplenia w ulach o róŜnej budowie,

−

rodziny pszczele,

−

poradnik dla ucznia,

−

rodki ochrony indywidualnej pszczelarza,

−

podstawowy sprzęt pszczelarski.

Ćwiczenie 2

Ocenianie stanu pasieczyska podczas zimy.

Wskazówki do realizacji

−−−−

przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
sposób wykonania i warunki bezpieczeństwa pracy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−−−−

przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału „Warunki dobrej zimowli pasieki”,

−−−−

wiczenie powinno być wykonywane w grupach 2–4-osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zwrócić uwagę na sposób ustawienia uli na pasieczysku,
2) usunąć wszelkie przedmioty które mogłyby zakłócać spokój rodzin pszczelich podczas

zimowli,

3)  zabezpieczyć wyloty przed wdmuchiwaniem do wnętrza ula zimnego powietrza,
4)  zabezpieczyć daszki uli przed otwieraniem podczas silnie wiejących wiatrów,
5)  zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

pokaz z instruktaŜem,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

rodziny pszczele,

−

poradnik dla ucznia,

−

rodki ochrony indywidualnej pszczelarza,

−

podstawowy sprzęt pszczelarski.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przygotowanie pasieki do
zimowania”

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 11, 13, 15, 16, 17, 19, 20, 21, 22 są poziomu podstawowego,

−

zadania 1, 8, 10, 12, 14, 18 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym 5 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. c, 4. c, 5. b, 6. b, 7. c, 8. c, 9. b, 10. a, 11. b,

12. b, 13. a, 14. a, 15. d, 16. c, 17. a, 18. b, 19. d, 20. b,
21. c, 22. b.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Dobierać odpowiednie metody do likwidacji
anormalnych stanów w rodzinie pszczelej

Określać spoŜycie pokarmów przez czerw
w okresie jego rozwoju.

Rozpoznać wiek matki pszczelej po kolorze
opalitki, jaką została zaznakowana

Wymienić niezbędny dokument, jaki będzie
potrzebny pszczelarzowi podczas przewozu
pasieki

Określić orientacyjną masę 1 dm

obustronnie

poszytego plastra z pokarmem
węglowodanowym

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Określić niezbędną do normalnego
funkcjonowania ilość pokarmu
węglowodanowego

Ustalić ilość pokarmu niezbędną do normalnego
jesiennego rozwoju rodziny pszczelej

Określać wpływ terminu wygryzienia się
młodych pszczół na ich zdolność
przezimowania

Określić długość okresu jesiennego rozwoju
rodzin pszczelich

10 Obliczyć ilość syropu, jaką otrzymamy

z połączenia 2 kg cukru i 1 litry wody

11 Przeliczyć ilość brakującego zapasu na ilość kg

cukru, które pszczelarz musi poddać rodzinie
w postaci syropu cukrowego

12 Ocenić przydatność poszczególnych gatunków

miodu jako pokarmu dla zimujących rodzin

13 Określić, czym jest syta

14 Wskazać, jaki skutek wywoła pozostawienie

rodzinie pszczelej na okres zimowli miodu
spadziowego jako pokarmu

15 Wskazać bardzo waŜny element, który

pszczelarz musi zapewnić rodzinom pszczelim
podczas transportu

16 Określić termin zakończenia jesiennego

dokarmiania rodzin pszczelich

17 Określić termin przeprowadzenia głównego

przeglądu jesiennego

18 Rozpoznać objawy choroby zwalczanej z urzędu

19 Określić, czym jest trutówka anatomiczna

20 Przeliczyć ilość dm

obustronnie poszytego

plastra na masę miodu w nim zgromadzonego

21 Wskazać pierwszą czynność po uŜądleniu przez

pszczołę

22 Stosować przepisy BHP podczas pracy przy

pszczołach

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej

jednotygodniowym.

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.  Test  zawiera  22  zadań.  Do  kaŜdego  zadania  dołączone  są  4  moŜliwości  odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem

poprawnego wyniku.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 40 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. W rodzinie z trutówkami fizjologicznymi najlepiej zastosować

a)  poddać unasiennioną matkę w klateczce.
b)  podwójne przesiedlenie.
c)  zlikwidować rodzinę poprzez połączenie z inną normalną.
d)  poddać nieunasienioną matkę w mateczniku sztucznym.

2. Na wyŜywienie jednej larwy pszczelej rodzina potrzebuje

a)  pół komórki pierzgi.
b)  komórkę pierzgi i komórkę miodu.
c)  dwie komórki pierzgi i komórkę miodu.
d)  pół komórki pierzgi i komórkę miodu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Podczas przeglądu rodziny pszczelej stwierdzono obecność matki ze znaczkiem koloru

białego. Rok, w którym roku wyhodowano tą matkę to
a)  2004.
b)  2005.
c)  2006.
d)  2007.

4. Chcąc przewieść pasiekę z ostatniego letniego poŜytku na miejsce jej zimowania, które

połoŜone  jest  na  terenie  działania  innego  powiatowego  lekarza  weterynarii,  jaki
urzędowy dokument musimy posiadać
a)  kartę rodziny pszczelej.
b)  umowę dzierŜawy gruntu pod pasiekę.
c)  certyfikat zdrowia rodzin pszczelich.
d)  tablicę informacyjną.

5. 1 dm

obustronnie poszytego plastra z miodem waŜy

a)  25–30 dag.
b)  30–33 dag.
c)  35–40 dag.
d)  powyŜej 40 dag.

6. NiezaleŜnie od pory sezonu, wykonując przegląd rodziny pszczelej, pszczelarz

w gnieździe  powinien  stwierdzić  obecność  zapasów  pokarmu  węglowodanowego,
którego minimalna ilość powinna wynosić
a)  2–3 kg.
b)  5–6 kg.
c)  7–8 kg.
d)  9–10 kg.

7. Podczas wykonywania głównego przeglądu jesiennego, pszczelarz w gnieździe rodziny

pszczelej  powinien  stwierdzić  obecność  zapasów  miodu,  którego  minimalna  ilość
powinna wynosić
a)  2–4 kg.
b)  3–5 kg.
c)  6–8 kg.
d)  9–10 kg.

8. Najlepiej zimują pszczoły, które wygryzają się

a)  do 26 lipca.
b)  27 lipca – 26 sierpnia.
c)  27 sierpnia – 7 września.
d)  8 września – 13 października.

9. Jesienny okres intensywnego rozwoju rodziny pszczelej, przygotowujący ją do zimowli

powinien trwać
a)  3 tyg.
b)  4–5 tyg.
c)  6–7 tyg.
d)  2 tyg.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10. Jaką ilość syropu otrzymamy z 2 kg cukru i 1 litra wody

a)  2,2 litra.
b)  1,0 litra.
c)  1,6 litra.
d)  2,6 litra.

11. Pszczelarz w rodzinie pszczelej stwierdził niedobór 3 kg zapasu. Z ilu kg cukru musi

sporządzić syrop cukrowy (o proporcjach 2:1), aby ten zapas uzupełnić
a)  2 kg.
b)  3 kg.
c)  4 kg.
d)  5 kg.

12. Najbardziej szkodliwym dla zimujących pszczół jest miód

a)  wielokwiatowy.
b)  spadziowy.
c)  malinowy.
d)  lipowy.

13. Syta jest to

a)  mieszanina miodu i wody.
b)  ciasto miodowo-cukrowe.
c)  syrop rzadki.
d)  syrop gęsty.

14. Pozostawienie miodu spadziowego w gnieździe pszczelim na zimę powoduje znaczny

wzrost zachorowań na
a)  nosemoze.
b)  brauloze.
c)  aspergilloze.
d)  chorobę kropidlakową.

15. Co naleŜy zapewnić pszczołom podczas transportu

a)  dostęp do wody.
b)  dostęp do światła.
c)  dostęp do pokarmu.
d)  dostęp do świeŜego powietrza.

16. Jesienne karmienie pszczół naleŜy bezwarunkowo zakończyć przed

a)  15 sierpnia.
b)  1 września.
c)  15 września.
d)  1 października.

17. Główny przegląd jesienny wykonujemy

a)  1 sierpnia.
b)  15 sierpnia.
c)  1 września.
d)  15 września.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18. Podczas jednego z przeglądów pszczelarz stwierdził w gnieździe rodziny pszczelej

zamarłe  larwy,  które  przybrały  postać  bezkształtnej,  ciągliwej  masy,  która  daje  się
wyciągać  w  postaci  długich  nitek”  –  objawy  takie  świadczą  o  wystąpieniu  choroby
o nazwie
a)  zgnilec łagodny.
b)  zgnilec złośliwy.
c)  choroba woreczkowa.
d)  choroba sporowcowi.

19. Trutówka anatomiczna to

a)  matka nieunasieniona.
b)  matka strutowiała.
c)  robotnica składająca jaja.
d)  robotnica z rozwiniętymi jajnikami.

20. W trakcie przeglądu stwierdzono 12 dm² obustronnie poszytego plastrów z miodem.

określ zawartość miodu znajdującego się w gnieździe pszczelim
a)  około 2 kg miodu.
b)  około 4 kg miodu.
c)  około 6 kg miodu.
d)  około 8 kg miodu.

21. TuŜ po uŜądleniu przez pszczołę, poszkodowanej osobie w pierwszej kolejności naleŜy

a)  podać wapno.
b)  Uspokoić.
c)  wyjąć Ŝądło.
d)  zawieść do lekarza.

22. Po zakończeniu pracy przy przeglądach rodzin pszczelich podkurzacz naleŜy

a)  wypalić do końca jego zawartość.
b)  wygasić jego zawartość.
c)  zatkać trawą ujście dymu.
d)  pozostawić na ulu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko...............................................................................

Przygotowanie pasieki do zimowania

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przygotowanie pasieki do
zimowli”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 4, 7, 8, 9, 12, 13, 14, 16, 17, 19, 20 są poziomu podstawowego,

−

zadania 2, 3, 5, 6, 10, 11, 15, 18 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 6 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. d, 4. c, 5. a, 6. b, 7. b, 8. c, 9. c, 10. b, 11. b,

12. a, 13. d, 14. b, 15. a, 16. c, 17. c, 18. b, 19. c, 20. b.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić równowaŜnik 1 kg miodu

Wskazać optymalny termin dokarmiania rodzin
pszczelich

Dobrać pokarm do późnego dokarmiania pszczół

Zdefiniować pojęcie oblotu śródzimowego

Określić postępowanie z plastrami, które są
wycofywane z gniazda rodziny pszczelej

Obliczać ilość zapasów w gnieździe

Określić minimalną ilość zapasu miodowego do
normalnego funkcjonowania rodziny pszczelej

Określać wpływ terminu wygryzania się młodych
pszczół na ich zdolność przezimowania

Określić czas trwania jesiennego rozwoju rodziny
pszczelej

10 Obliczyć ilość syropu, jaką otrzymamy

z połączenia 2 kg cukru i 1 litry wody

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11 Wskazać najekonomiczniejszy sposób

zapewnienia poŜytku pyłkowego rodzinom
pszczelim

12 Określić termin wykonania głównego przeglądu

jesiennego

13 Określić, czym jest syta

14 Określić wielkość otworu wylotowego w czasie

zimowli

15 Wskazać skutki pozostawienia miodu

spadziowego w gnieździe zimujących rodzin

16 Ocenić przydatność poszczególnych gatunków

miodu jako pokarmu dla zimujących rodzin

17 Określać anormalne stany rodziny pszczelej

18 Dobrać odpowiednie plastry do zimowli

19 Określić cele głównego przeglądu jesiennego

20 Określić ogólną ilość zapasów pokarmu na okres

zimowli dla rodziny pszczelej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej

jednotygodniowym.

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.  Test  zawiera  20  zadań.  Do  kaŜdego  zadania  dołączone  są  4  moŜliwości  odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem

poprawnego wyniku.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 40 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Po stwierdzeniu braku 1 kg zapasu uzupełnimy go

a)  1 litrem syty.
b)  1 kilogramem cukru.
c)  1 litrem syropu o proporcji 1:1.
d)  1 litrem syropu o proporcji 3:2.

2. Uzupełnienie zapasu syropem powinno być zakończone

a)  w trzeciej dekadzie sierpnia.
b)  w pierwszej dekadzie września.
c)  w trzeciej dekadzie września.
d)  w pierwszej dekadzie października.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. W przypadku bardzo późnego dokarmiania pszczół naleŜy zastosować

a)  syrop rzadki.
b)  syrop średni.
c)  syrop gęsty.
d)  invert.

4. Oblot dokonany przez pszczoły w środku zimy nazywamy

a)  międzyzimowy.
b)  zimowy.
c)  śródzimowy.
d)  przegra.

5. JeŜeli w wybrakowanych plastrach znajduje się czerw to

a)  przesuwa się te plastry na skraj gniazda.
b)  przesuwa się te plastry za zatworomaty.
c)  pozostawia się te plastry w środku gniazda.
d)  usuwa się te plastry całkowicie z gniazda.

6. W wyniku przeprowadzonego przeglądu stwierdzono 20 dm

obustronnie poszytego

plastra z miodem. Ile miodu znajduje się w gnieździe rodziny pszczelej

a)  8 kg.
b)  6 kg.
c)  5 kg.
d)  3 kg.

7. NiezaleŜnie od pory sezonu, wykonując przegląd rodziny pszczelej, pszczelarz

w gnieździe powinien stwierdzić obecność Ŝelaznego zapasu w ilości

a)  2–3 kg.
b)  5–6 kg.
c)  7–8 kg.
d)  9–10 kg.

8. Najlepiej zimują pszczoły, które wygryzają się

a)  do 26 lipca.
b)  od 27 lipca do 26 sierpnia.
c)  od 27 sierpnia do 7 września.
d)  od 8 września do 13 października.

9. Jesienny okres rozwoju rodzin pszczelich powinien trwać

a)  2 tygodnie.
b)  3 tygodnie.
c)  4–5 tygodnie.
d)  6–7 tygodni.

10. Ile syropu otrzymamy z 1 kg cukru i 1 litra wody

a)  1 litr.
b)  1,6 litra.
c)  2 litry.
d)  2,2 litra.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Najtańszym i najekonomiczniejszym sposobem zapewnienia poŜytku pyłkowego

rodzinom pszczelim jest

a)  poddać odebrane wcześniej plastry z pierzgą.
b)  siew poplonów z roślin pyłkodajnych w okolicy pasieki.
c)  wywóz pszczół na poŜytek pyłkowy.
d)  dokarmianie ciastem cukrowo-droŜdŜowym.

12. Główny przegląd jesienny wykonuje się

a)  po ostatnim letnim miodobraniu.
b)  po dokarmieniu rodzin pszczelich.
c)  w trakcie składania gniazd.
d)  po wykorzystaniu późnego poŜytku.

13. Syta jest to

a)  mieszanina miodu i pyłku.
b)  ciasto miodowo-cukrowe.
c)  syrop rzadki.
d)  mieszanina miodu i wody.

14. Na 1 plaster gniazda zimowego przypada

a) 0,5 cm

otowru wylotowego.

b) 1,0 cm

otowru wylotowego.

c) 1,5 cm

otowru wylotowego.

d) 2,5 cm

otowru wylotowego.

15. Pozostawienie miodu spadziowego w gnieździe pszczelim na okres zimowli powoduje

znaczny wzrost zachorować na

a)  nosemoze.
b)  brauloze.
c)  aspergilloze.
d)  choroba kropidlakowa.

16. W gnieździe na okres zimy moŜe pozostać miód

a)  rzepakowy.
b)  spadziowy.
c)  wielokwiatowy.
d)  gorczycowy.

17. Podczas przeglądu mającego na celu ułoŜenie gniazda stwierdzono poniŜszy stan. Który

stan ten jest anormalny

a)  zapas miodu w ilości 6 kg.
b)  obecność trutni.
c)  czerw rozstrzelony.
d)  czerw kryty na 4 plastrach.