164. Transmisja d
ź
wi
ę
ku z ucha
ś
rodkowego do
wewn
ę
trznego
Na ucho
ś
rodkowe składaj
ą
si
ę
nast
ę
puj
ą
ce struktury:
młoteczek, który przyczepiony jest swoj
ą
r
ę
koje
ś
ci
ą
do
błony b
ę
benkowej,
kowadełko,
strzemi
ą
czko, które zamyka okienko owalne
ś
limaka
ucha wewn
ę
trznego.
Fala akustyczna dochodz
ą
ca do błony b
ę
benkowej
działa na ni
ą
z pewnym
ci
ś
nieniem oraz sił
ą
. Układ młoteczek–kowadełko–
strzemi
ą
czko stanowi element
po
ś
rednicz
ą
cy mi
ę
dzy uchem zewn
ę
trznym a uchem
wewn
ę
trznym. Drgaj
ą
ca błona
b
ę
benkowa wprawia w ruch młoteczek, młoteczek –
kowadełko, kowadełko –
strzemi
ą
czko, a strzemi
ą
czko wprawia w ruch błon
ę
okienka owalnego. Drgania
błony okienka owalnego wprawiaj
ą
w ruch płyn
ś
limakowy. Tak oto fala akustyczna
zostaje przekształcona na okresowe drgania kosteczek
słuchowych a dalej na fal
ę
hydrodynamiczn
ą
płynu
ś
limaka.
Okienko owalne posiada powierzchni
ę
S2 17 razy mniejsz
ą
ni
ż
wynosi powierzchnia
S
1
błony b
ę
benkowej i dlatego zgodnie ze wzorem:
S1/S2=17=p1/p2
ci
ś
nienie, jakie wywiera błona b
ę
benkowa na błon
ę
okienka owalnego za
po
ś
rednictwem trzech kosteczek słuchowych jest wy
ż
sze
ni
ż
ci
ś
nienie jakie wywiera
fala akustyczna na błon
ę
b
ę
benkow
ą
.
Młoteczek posiada rami
ę
o długo
ś
ci L
1
dłu
ż
sze o ok. 1,2–
1,4 razy ni
ż
wynosi długo
ść
L
2
ramienia kowadełka – razem te dwie kosteczki
słuchowe tworz
ą
klasyczn
ą
d
ź
wigni
ę
i zgodnie ze wzorem:
L1/L2=1,2-1,4=F2/F1
przyczyniaj
ą
si
ę
wzrostu wyj
ś
ciowej siły fali akustycznej
działaj
ą
cej na błon
ę
b
ę
benkow
ą
, która działa za po
ś
rednictwem
strzemi
ą
czka na błon
ę
okienka
owalnego.
Gdy amplituda drga
ń
fali d
ź
wi
ę
kowej jest zbyt du
ż
a i
mogłoby nast
ą
pi
ć
pora
ż
enie
narz
ą
du słuchu, zwi
ę
ksza si
ę
napi
ę
cie mi
ęś
nia
napr
ęż
acza błony b
ę
benkowej i
mi
ęś
nia strzemi
ą
czkowego, które zmniejszaj
ą
amplitud
ę
fali dochodz
ą
cej do ucha
wewn
ę
trznego – efekt strzemi
ą
czkowy.
Przy nadmiernej sile fali akustycznej działaj
ą
cej na
błon
ę
b
ę
benkow
ą
nast
ę
puje
skr
ę
cenie strzemi
ą
czka, co jest równie
ż
elementem
przeciwdziałaj
ą
cym dostaniu
si
ę
zbyt silnej fali do ucha wewn
ę
trznego.
Gdy w uchu wewn
ę
trznym ci
ś
nienie wywołane
działaniem fali akustycznej na błon
ę
b
ę
benkow
ą
jest zbyt du
ż
e aktywowany jest mechanizm
jego obni
ż
enia polegaj
ą
cy na
otworzeniu tr
ą
bki Eustachiusza