Rzeczywistość, która nas otacza stwarza ró

Dwie podstawowe metody zabezpieczenia si

•

Indywidualne gromadzenie

będących następstwem zdarze

•

Przeniesienie ciężaru finansowego zwi

wyspecjalizowaną instytucj

Zakład ubezpieczeń = ubezpieczyciel = towarzystwo ube

Ubezpieczenie- może by

repartycji strat czy też urządzenie gospodarcze

Osoba poszkodowana np. przez po

Ubezpieczenie jest urzą

umowy i dzięki opłacie składki ubezpieczeniowej pozwala zakładowi ubezpiecze

siebie, a ubezpieczającemu przekaza

skutków określonego zdarzenia losowego. Z drugiej

ubezpieczenie pozwala selekcjonowa

jednocześnie gromadzić składki w sposób i w skali pozwalaj

przyrzeczone świadczenia z tytułu wypadków ubezpieczeniowych oraz koszty

funkcjonowania zakładu ubezpiecze

składka

składka

składka

, która nas otacza stwarza różnego rodzaju zagrożenia.

Dwie podstawowe metody zabezpieczenia się przed skutkami zdarzeń losowych:

Indywidualne gromadzenie środków finansowych na pokrycie ewentualnych strat

pstwem zdarzeń losowych

finansowego związanego z możliwością wystą

instytucję czyli zakład ubezpieczeń

= ubezpieczyciel = towarzystwo ubezpieczeniowe

ż

e być traktowane jako produkt, usługa, transfer ryzyka, forma

ą

dzenie gospodarcze

Umowa, transfer ryzyka, składki

Osoba poszkodowana np. przez pożar

Ubezpieczenie jest urządzeniem gospodarczym, które z jednej strony na postawie

składki ubezpieczeniowej pozwala zakładowi ubezpiecze

cemu przekazać do zakładu ryzyko negatywnych ekonomicznych

lonego zdarzenia losowego. Z drugiej strony na podstawie metod oceny ryzyka

ala selekcjonować i gromadzić ryzyka przez zakład ubezpiecze

składki w sposób i w skali pozwalającej co najmniej pokry

wiadczenia z tytułu wypadków ubezpieczeniowych oraz koszty

funkcjonowania zakładu ubezpieczeń.

fundusz

ubezpieczeniowy

składka

składka

składka

składka

1

ż

enia.

losowych:

na pokrycie ewentualnych strat

wystąpienia szkody na

traktowane jako produkt, usługa, transfer ryzyka, forma

r ryzyka, składki

, które z jednej strony na postawie

składki ubezpieczeniowej pozwala zakładowi ubezpieczeń przyjąć na

do zakładu ryzyko negatywnych ekonomicznych

strony na podstawie metod oceny ryzyka

ryzyka przez zakład ubezpieczeń i

cej co najmniej pokryć

wiadczenia z tytułu wypadków ubezpieczeniowych oraz koszty

składka

2

Składka ubezpieczeniowa- to świadczenie pieniężne realizowane przez

ubezpieczającego na rzecz zakładu ubezpieczeń w zamian za ochronę ubezpieczeniową.

Podstawową funkcją składki jest gromadzenie funduszu ubezpieczeniowego.

Ś

wiadczenie ubezpieczeniowe- to wypłata w wysokości wynikającej z umowy

ubezpieczenia, do której ubezpieczyciel jest zobowiązany w przypadku zajścia zdarzenia

losowego określonego w umowie ubezpieczenia (wypadku ubezpieczeniowego).

Zakład ubezpieczeń (ubezpieczyciel)- jest podmiotem prowadzącym działalność

ubezpieczeniową na podstawie zezwolenia, będącą działalnością gospodarczą prowadzoną dla

zysku lub bez dochodową.

Działalność ubezpieczeniowa polega na zobowiązywaniu się zakładu ubezpieczeń w

umowie ubezpieczenia do udzielenia w zamian za składkę ochrony ubezpieczeniowej

polegającej na wypłacie świadczenia w razie zajścia wypadku ubezpieczeniowego.

Umowę ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeń podpisuje ubezpieczający.

Ubezpieczający zobowiązany jest do opłacenia składki ubezpieczeniowej.

Ubezpieczający może być jednocześnie ubezpieczonym, ale mogą wystąpić takie

sytuacje, w których ubezpieczający i ubezpieczony to różne osoby fizyczne bądź prawne.

Ubezpieczony – to osoba, której życie lub mienie jest przedmiotem ubezpieczenia

(NIE: dom, samochód).

Uposażony (uprawniony, beneficjent) – to w ubezpieczeniach na życie na wypadek

ś

mierci, osoba wskazana najczęściej przez ubezpieczonego jako uprawniona do otrzymania

ś

wiadczenia w razie śmierci ubezpieczonego.

(życiowe- uposażony, majątkowe – brak uposażenia)

W ubezpieczeniach na życie świadczenie nazywane jest najczęściej sumą

ubezpieczenia bądź świadczeniem.

W ubezpieczeniach majątkowych zamiast określenia świadczenie ubezpieczeniowe

używa się terminu odszkodowania.

Przedmiot ubezpieczenia to tzw. Interes ubezpieczeniowy chroniony w ramach

stosunku ubezpieczenia.

Interes ubezpieczeniowy- to rodzaj finansowego interesu, który jednostka musi

posiadać aby mieć prawo do świadczenia. Jednostka ma interes ubezpieczeniowy jeśli zajście

wypadku ubezpieczeniowego może powodować stratę finansową lub osobistą.

Wypadek ubezpieczeniowy to zdarzenie losowe, które jest określone w umowie

ubezpieczenia i jeśli się pojawi rodzi prawo do uzyskania świadczenia od zakładu

ubezpieczeń.

3

Funkcje ubezpieczeń:

1.

Ochronna (kompensacyjna)

2.

Prewencyjna

3.

Finansowa (redystrybucyjna)

4.

Kontrolna

5.

Stymulacyjna

Funkcja ochronna (podstawowa, kompensacyjna) odnosi się do ubezpieczenia w

postaci ochrony czyli gotowości przejęcia materialnych skutków zdarzeń losowych. Ma ona

jednak głównie charakter nie materialny bowiem stwarza poczucie bezpieczeństwa przed

wystąpieniem zdarzenia (wypadku ubezpieczeniowego), a w razie zajścia zdarzenia losowego

ma charakter materialny w postaci świadczenia (odszkodowania).

Realizacja funkcji ochronnej opiera się na 3 zasadach ubezpieczeniowych:

1.

Zasada realności

2.

Zasada pełności

3.

Zasada powszechności

Funkcja ochronna (kompensacyjna)

1.

Zasada realności polega na tym, że oferowanie usługi ubezpieczeniowej ma sens

tylko wtedy, gdy ubezpieczony przekonany jest o realności wystąpienia zdarzenia

losowego i o realności wywiązania się przez zakład ubezpieczeń z warunków umowy.

2.

Zasada pełności polega na tym, że ubezpieczenia powinny w jak największym

stopniu pokryć szkody będące następstwem zdarzeń losowych, warunki ubezpieczenia

muszą oferować odszkodowania na poziomie w danych warunkach istotnie

kompensującym poniesione straty.

3.

Zasada powszechności polega na ekspansji ubezpieczeń na rynku poprzez

maksymalne rozpowszechnienie usług ubezpieczeniowych i ciągłe dostosowywanie

produktów ubezpieczeniowych do potrzeb potencjalnych nabywców.

Funkcja prewencyjna

Funkcja prewencyjna polega na zapobieganiu występowania szkód losowych, ograniczaniu

ich rozmiarów, liczby i częstotliwości, przejawia się ona poprzez:

1.

Tworzenie technicznych zabezpieczeń przed wystąpieniem wypadków

ubezpieczeniowych (np. drzwi i zamki z atestem, konstrukcje ogniotrwałe,

zabezpieczenia przeciw pożarowe)

4

2.

Nakłanianie ubezpieczonych do przeciwdziałania we własnym zakresie występowaniu

wypadków ubezpieczeniowych (np. system bonus-malus- obniżanie taryf czyli

stosowanie zniżek dla osób, które odznaczały się bezszkodowym wcześniejszym

okresem ubezpieczenia oraz podnoszenie składek i zmniejszanie zniżek dla osób z

wcześniejszą szkodowością).

3.

Finansowanie przez zakłady ubezpieczeń przedsięwzięć ograniczających

występowanie szkód.

Funkcja finansowa (redystrybucyjna)

Funkcja finansowa polega na gromadzeniu środków pieniężnych głównie w postaci składek

na pokrycie wydatków związanych z likwidacją szkody i innych świadczeń wynikających z

umowy ubezpieczenia. Zakłady ubezpieczeń realizują przepływy pieniężne o charakterze

lokacyjnym i redystrybucyjnym (gromadzą środki z różnych źródeł, łączą je w fundusz

ubezpieczeniowy, wypłacają świadczenia a także dokonują inwestycji finansowych,

wywierają wpływ na rynek finansowy).

Funkcja stymulacyjna

Funkcja stymulacyjna jest pochodną funkcji finansowej, polega na dostarczaniu za

pośrednictwem rynku finansowego kapitału dla innych podmiotów gospodarczych stymulując

rozwój gospodarczy.

Funkcja kontrolna

Funkcja kontrolna związana jest z każdą czynnością finansową, a polega na dostarczaniu

informacji umożliwiających ocenę procesów gospodarowania.

Klasyfikacja ubezpieczeń

Ubezpieczenia dzielimy na:

•

Gospodarcze

•

Społeczne

Ubezpieczenia gospodarcze (komercyjne) – ich specyfiką jest charakter prywatny i tworzenie

funduszy ubezpieczeniowych przez wyspecjalizowane instytucje w drodze pobierania

składek.

Ubezpieczenia dzielimy wg następujących kryteriów:

1.

Ze względu na przedmiot wyróżniamy:

•

Ubezpieczenia osobowe

•

Ubezpieczenia majątkowe

5

Ubezpieczenia osobowe występują gdy niebezpieczeństwo zagraża zdrowiu lub życiu osoby,

a zawarta umowa ubezpieczenia ma na celu wypłatę świadczenia gdy zajdzie określone w

umowie zdarzenie losowe. Przedmiotem ubezpieczeń osobowych są określone dobra osobiste

człowieka czyli interes ubezpieczeniowy związany z życiem, zdrowiem i zdolnością do

zarobkowania.

Ubezpieczenia majątkowe występują gdy niebezpieczeństwo zagraża rzeczy lub prawu

majątkowemu, a wypłacone odszkodowanie pokrywa szkody w ubezpieczonym majątku.

Przedmiotem ubezpieczeń majątkowych jest interes majątkowy rozumiany jako wartość

gospodarcza lub wszelkiego rodzaju dobra chronione przez prawo. Wyróżniamy zatem:

−

Ubezpieczenia rzeczowe- majątek w postaci rzeczy (dóbr materialnych np. domy,

mieszkania, samochody)

−

Ubezpieczenia dotyczące wartości majątkowych, które mogą mieć postać:

Wierzytelności (np. ubezpieczenia kredytu)

Wartości oczekiwanych w przyszłości (np. ubezpieczenie utraty zysku)

Wartości mogących pomniejszyć majątek ubezpieczonego (np. ubezpieczenie

kredytu, finansowe)

2.

Ze względu na występowanie swobody lub jej brak w nawiązywaniu stosunku

ubezpieczenia wyróżniamy:

•

Obowiązkowe (regulowane przez przepisy prawa)

•

Dobrowolne (nie ma regulacji prawnych)

3.

Ze względu na liczbę podmiotów objętych ochroną wyróżniamy:

•

Indywidualne

•

Zbiorowe

4.

Ze względu na formę organizacyjno-prawną oraz cel instytucji oferującej

ubezpieczenia wyróżniamy:

•

Ubezpieczenia komercyjne- oferowane przez zakłady ubezpieczeń w formie

spółek akcyjnych

•

Ubezpieczenia wzajemne- oferowane przez ubezpieczycieli w formie TUW

(Towarzystw Ubezpieczeń Wzajemnych)

5.

Ze względu na podział ryzyka:

•

Ubezpieczenia bezpośrednie- w przypadku umów, w których jeden

ubezpieczyciel przejmuje ryzyko

6

•

Ubezpieczenia pośrednie- kiedy zakład ubezpieczeń, z którym zawarto umowę

dokonuje ponownego transferu ryzyka na innego ubezpieczyciela lub

ubezpieczycieli (reasekuracja)

Temat: Podmioty rynku ubezpieczeniowego, nadzór ubezpieczeniowy oraz instytucje

ochrony praw ubezpieczonego.

1 stycznia 2004r. weszły w życie 4 ustawy z 22 maja 2003r., które określają zasady

działalności ubezpieczeniowej w Polsce:

1.

Ustawa o działalności ubezpieczeniowej Dz. U. Nr 124, poz. 1151

2.

Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu

Gwarancyjnym i polskim biurze ubezpieczycieli komunikacyjnych Dz. U. Nr 124,

poz. 1152

3.

Ustawa o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym Dz. U. Nr 124, poz. 1153

4.

Ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym Dz. U. Nr 124, poz. 1154

Działalność ubezpieczeniowa prowadzona jest przez ubezpieczyciele w dziale I i II, których

istotą jest zawieranie i wykonywanie umów ubezpieczenia. Działalność ubezpieczeniowa

może być bezpośrednia lub pośrednia.

•

Działalność bezpośrednia polega na zawieraniu umów ubezpieczenia miedzy

zakładem ubezpieczeń a ubezpieczającym

•

Działalność pośrednia polega na zawieraniu umów między zakładem ubezpieczeń a

zakładem reasekuracyjnym.

Formy prawne ubezpieczycieli dopuszczone w Polsce to:

•

Spółki akcyjne

•

Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych (TUW)

Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych prowadzą działalność na zasadzie wzajemności a ich

głównym celem jest zapewnienie ochrony swoim członkom. Są to organizacje non-profit.

Założenia głównym celem Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych jest ponadto wspólne

pokrywanie strat a wygenerowana nadwyżka składek pozostaje do dyspozycji członków i

może być przeznaczona na obniżenie składek w przyszłości. Towarzystwa Ubezpieczeń

Wzajemnych to forma działalności, która może być szczególnie przydatna do zapewnienia

ochrony grup podmiotów związanych najczęściej wspólnotą interesów czy zawodem. Osoby

ubezpieczone w TUW są jednocześnie jego członkami. Co zobowiązuje je do tworzenia

funduszu gwarantującego bezpieczeństwo roszczeń i pokrycie kosztów.

7

System instytucji ochrony ubezpieczeniowej:

1.

Najważniejszą instytucja jest Rzecznik Ubezpieczonych.

Rzecznik Ubezpieczonych- reprezentuje interesy ubezpieczonych i uprawnionych z umów

ubezpieczenia oraz członków funduszy emerytalnych i uczestników pracowniczych

programów emerytalnych.

Do zadań Rzecznika Ubezpieczonych należy:

•

Reprezentowanie i ochrona interesów konsumenckich

•

Opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących rynków ubezpieczeń

•

Informowanie organu nadzoru o dostrzeżonych nieprawidłowościach w

działalności instytucji rynku ubezpieczeniowego.

•

Inicjowanie i prowadzenie działalności edukacyjno-informacyjnej w zakresie

ubezpieczeń

Władza rzecznika ubezpieczonych jest w gruncie rzeczy mocno ograniczona i sprowadza się

do czynności polegających na:

•

Interwencji

•

Edukacji

•

Opinio dawstwie

•

Organizacji sądów publicznych

•

Zgłoszenia skarg do Sądu Najwyższego

2.

Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (PBUK)

PBUK zrzesza zakłady ubezpieczeń, które prowadzą działalność w zakresie obowiązkowego

ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z

ruchem tych pojazdów poza granicami kraju. Przedmiotem działalności PBUK jest:

•

Wystawianie dokumentów ubezpieczeniowych ważnych w innych krajach

•

Zawieranie umów z zagranicznymi biurami ubezpieczeń komunikacyjnych o

wzajemnym uznawaniu dokumentów ubezpieczeniowych

•

Organizowanie likwidacji lub bezpośrednia likwidacja szkód spowodowanych na

terytorium RP przez pojazdy z rejestracją zagraniczną posiadające ważne dokumenty

ubezpieczeniowe wystawiane przez zagraniczne biura.

3.

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG)

Do jego zadań należy wypłacanie odszkodowań i świadczeń z tytułu obowiązkowego

ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz obowiązkowego ubezpieczenia

OC rolników z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego:

8

•

Za szkody na osobie, gdy szkoda wyrządzona została w okolicznościach

uzasadniających odpowiedzialność cywilną, w przypadku nieustalenia tożsamości

sprawcy

•

Za skodę na mieniu i osobie, gdy posiadacz pojazdu lub rolnik nie posiadał

obowiązkowego ubezpieczenia OC

•

W sytuacji ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń, do zadań UFG należy

zaspokojenie roszczeń osób uprawnionych z tytułu umów ubezpieczenia OC oraz z

tytułu umów ubezpieczenia na życie w wysokości 50% wierzytelności, nie więcej

jednak niż 30 tys. Euro.

Samorządowe instytucje ubezpieczeniowe:

•

Polska Izba Ubezpieczeń (PIU). Przynależność do PIU jest obowiązkowa i powstaje z

chwilą podjęcia przez zakład ubezpieczeń działalności ubezpieczeniowej

•

Polska Izba Pośredników Ubezpieczeniowych i Finansowych

•

Polska Izba Brokerów Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych

•

Polskie Stowarzyszenie Aktuariuszy

•

Stowarzyszenie Likwidatorów Szkód Ubezpieczeniowych

Nadzór ubezpieczeniowy może mieć charakter materialny i normatywny.

Nadzór materialny oznacza, że urząd kontroluje wypłacalność ubezpieczycieli a także

podejmuje działania, które mają na celu ograniczyć swobodę ubezpieczycieli np. oferowaniu

polis czy kalkulacji składek.

Nadzór normatywny polega na ustaleniu ogólnych ram funkcjonowania firm na rynku co

powoduje przyjęcie liberalnych zasad kontroli firm ubezpieczeniowych.

Komisja Nadzoru Finansowego sprawując nadzór nad rynkiem ubezpieczeniowym:

•

Sprawdza kwartalne i roczne sprawozdania finansowe ubezpieczycieli

•

W sytuacji wzmożonego nadzoru ma prawo do sprawdzania sprawozdań finansowych

częściej niż kwartalnie

•

Odbiera od zakładu ubezpieczeń informacje dotyczące nabywania udziałów i akcji,

dokonywania lokat w przedsiębiorstwach od których ubezpieczyciel jest zależny.

Do działań Komisji należy ponadto:

1.

Podejmowanie działań służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego

2.

Podejmowanie działań mających na celu rozwój rynku i jego konkurencyjności

3.

Podejmowanie działań edukacyjnych i informacyjnych

9

4.

Udział w przygotowaniu projektów aktów prawnych w zakresie nadzoru nad rynkiem

finansowym

5.

Stwarzanie możliwości polubownego rozstrzygania sporów między uczestnikami

rynku finansowego

T: Pośrednictwo ubezpieczeniowe

Istota pośrednictwa

To wykonywanie czynności faktycznych lub prawnych związanych z zawarciem lub

realizacją umów ubezpieczenia albo reasekuracji.

Zgodnie z Ustawą o pośrednictwie ubezpieczeniowym z 22 maja 2003r. pośrednictwo

ubezpieczeniowe polega na wykonywaniu przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności

faktycznych lub prawnych związanych z zawieraniem i wykonywaniem umów ubezpieczenia.

Pośrednictwo ubezpieczeniowe wykonywane jest wyłącznie przez agentów

ubezpieczeniowych lub brokerów ubezpieczeniowych.

Pośrednictwo ubezpieczeniowe w zakresie reasekuracji wykonywane jest wyłącznie przez

brokerów ubezpieczeniowych posiadających zezwolenie na wykonywanie działalności

brokerskiej w zakresie reasekuracji, których nazywamy brokerami reasekuracyjnymi.

Obecny stan prawny nie stwarza zakazu pozostawania jednego podmiotu w stosunkach

agencyjnych z kilkoma zakładami ubezpieczeń- mamy wtedy do czynienia z tzw. Multi

agentami.

Agent ubezpieczeniowy działa jako reprezentant ubezpieczyciela, najczęściej jest z nim

związany umową agencyjną zawieraną z reguły na czas nieokreślony. Reprezentuje on

interesy ubezpieczyciela występując jako pełnomocnik w zakresie zawierania umów

ubezpieczenia. Wszelkie skutki czynności prawnych dokonywanych przez agenta przejmuje

na siebie zakład ubezpieczeń.

Multi agenci wykonujący czynności agencyjne na rzecz więcej niż jednego zakładu

ubezpieczeń w zakresie tego samego działu ubezpieczeń sami odpowiadają za szkody

powstałe z tytułu wykonywania tych czynności.

Działalność brokerska polega na zawieraniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia w imieniu

ubezpieczających lub na pośredniczeniu przy zawieraniu umów ubezpieczenia na rzecz

ubezpieczonego.

(kurtaż- wynagrodzenie brokera)

T: Ubezpieczenia osobowe

Całość ubezpieczeń gospodarczych dzielona jest na ubezpieczenia osobowe i majątkowe.

10

Z punktu widzenia ustawy o działalności ubezpieczeniowej (załącznik) do ubezpieczeń

osobowych zaliczamy: wszystkie ubezpieczenia działu I (5 grup) oraz dwie pierwsze grupy

działu II.

W Kodeksie Cywilnym ubezpieczenia osobowe zdefiniowano jako: ubezpieczenia

obejmujące ryzyko zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej

i powodujące zapłatę zakładu ubezpieczeń umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego

ś

wiadczenia.

Dział I „ubezpieczenia na życie” obejmuje następujące grupy ubezpieczeń (zgodnie z

ustawą):

1.

Ubezpieczenia na życie

2.

Ubezpieczenia posagowe i zaopatrzenia dzieci

3.

Ubezpieczenia na życie powiązane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym

4.

Ubezpieczenia rentowe

5.

Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe jeśli są uzupełnieniem ubezpieczeń

wymienionych w grupach 1-4

W dziale II „Pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe” wyróżniamy

następujące grupy ubezpieczeń osobowych:

1. Ubezpieczenia wypadku, w tym wypadku przy pracy i choroby zawodowe

2. Ubezpieczenie choroby

Charakter i ogólna koncepcja ubezpieczeń na życie

Czynniki, które wyróżniają ubezpieczenia na życie spośród innych ubezpieczeń:

1.

Długi horyzont czasowy

2.

Ubezpieczeniem często obejmowane są zdarzenia, które muszą wystąpić, nieznany

jest tylko termin ich wystąpienia

3.

Często związane są z wystąpieniem tzw. ryzyka pozytywnego

4.

Odmienny sposób kalkulacji składki

5.

Tworzenie rezerwy matematycznej na przyszłe zobowiązania

Mechanizm uśredniania składki

Uzależnienie wysokości składki od poziomu ryzyka śmierci powodowałoby, że opłacenie

wysokich składek w starszym wieku byłoby niemożliwe.

W związku z tym w klasycznych ubezpieczeniach na życie stosuje się jednolitą składkę przez

cały okres ubezpieczenia. Stosowanie stałej składki umożliwia niwelować wady związane z

rosnącym ryzykiem śmierci. Pozwala ona na oferowanie produktów na życie na wypadek

ś

mierci osobom bez względu na wiek. Uśrednianie składki powoduje, że początkowo jest ona

11

znacznie wyższa od wymaganej czyli takiej, która pokrywa faktyczne koszty ryzyka. Różnica

ta stopniowo maleje, a w końcowym czasie trwania ubezpieczenia składka uśredniona staje

się niższa od wymaganej składki za ryzyko śmierci.

Z początkowej nadwyżki tworzona jest rezerwa matematyczna przeznaczona na pokrycie

przyszłego deficytu składki na ryzyko.

składka
ryzyko
ś

mierci

deficyt składek

nadwyżka składek

składka uśredniona

(level premuim)

10 20 30 40 50 60 70 80 90

wiek (czas)

W ubezpieczeniach na życie, w których stosowany jest mechanizm uśredniania stawki

i tworzenia rezerwy ubezpieczający i ubezpieczony nie mają dostępu do tych rezerw i

najczęściej nie znają ich wielkości. Dlatego produkty z takim rozwiązaniem uważane są za

ubezpieczenia o czystej ochronie i nazywane są produktami tradycyjnymi (klasycznymi)

Klasyfikacja ubezpieczeń na życie

1.

Ze względu na charakter umowy wyróżniamy:

•

Ubezpieczenia ochronne

•

Ubezpieczenia oszczędnościowe

2.

Ze względu na czas trwania umowy wyróżniamy:

•

Ubezpieczenia terminowe

•

Ubezpieczenia bezterminowe (dożywotnie, na całe życie)

3.

Ze względu na rodzaj zdarzenia objętego ochroną (zakres) wyróżniamy:

•

Ubezpieczenia na wypadek śmierci

•

Ubezpieczenia na dożywoci

•

Ubezpieczenia mieszane

4.

Ze względu na liczbę ubezpieczonych wyróżniamy:

12

•

Ubezpieczenia indywidualne

•

Ubezpieczenia grupowe

5.

Ze względu na formę produktu wyróżniamy:

•

Ubezpieczenia klasyczne

•

Ubezpieczenia uniwersalne

6.

Ze względu na załącznik do ustawy o działalności ubezpieczeniowej wyróżniamy 5

grup ubezpieczeń (jak wyżej w dziale I)

Ubezpieczenia ochronne- ich celem jest uzyskanie świadczenia jedynie w przypadku zajścia

wypadku ubezpieczeniowego w okresie ubezpieczenia. Wielkość sumy ubezpieczenia jest

stała przez cały okres ubezpieczenia. Wysokość składek jest relatywnie niższa niż przy

ubezpieczeniach oszczędnościowych. Wobec niskiej składki, niska jest także rezerwa

matematyczna, dlatego nie przewiduje się w takich ubezpieczeniach wykupu polisy.

Ubezpieczenia oszczędnościowe -charakteryzują się tym, że oprócz ochrony w postaci

ś

wiadczenia po zajściu wypadku ubezpieczeniowego, ubezpieczający może ponadto dokonać

wykupu polisy (ubezpieczenia). Wynika to z faktu, że ubezpieczyciel gromadząc środki

stanowiące pokrycie przyszłych zobowiązań, czyli rezerwę matematyczną dopuszcza

możliwość udziału w tych środkach przez ubezpieczającego. Wykupienie polisy całkowite

oznacza zaprzestanie ochrony i wypłacenie ubezpieczającemu wartości wykupu danego

ubezpieczenia skalkulowanego na podstawie wielkości rezerwy matematycznej

pomniejszonej o koszty manipulacyjne zakładu ubezpieczeń