Poprawa ćw. 2

Tabela1: Numery kanałów i odpowiadające im energie

Na podstawie danych z Tabeli 1 została wyznaczona krzywa cechowania spektrometru.
Została do tego wykorzystana metoda najmniejszych kwadratów w programie Excel.

Otrzymana krzywa cechowania jest opisana wzorem:

y = 0,0049 x – 0,1991

R² = 0,9998

y = 0,0049x - 0,1991

R² = 0,9998

0

2

4

6

8

10

12

14

1000

1200

1400

1600

1800

2000

2200

2400

2600

2800

En

e

rg

ia

[

ke

V

]

Numer kanału

Krzywa cechowania spektrometru

Płytka

Numer

kanału

Energia

[keV]

Linia

Pb

2199

10,549

L

α1

2601

12,611

L

β1

Fe

723

?

-

1343

6,403

K

α1

Cu

1095

?

-

1675

8,047

K

α1

Na podstawie wykresu i powyższego wzoru zostały obliczone energie odpowiadające pikom
ucieczki, wyniki znajdują się w Tabeli 2.

Tabela 2.

Energia fotonu promieniowania charakterystycznego X gazu licznika

Płytka

Energia piku

głównego [keV]

hv

g

Energia piku ucieczki

[keV]

hv

u

Energia fotonu X

gazu licznika

hv

f

= hv

g

- hv

u

Fe

6,403

3,343

3,059

Cu

8,047

5,166

2,881

6. A Wnioski

Na podstawie pomiarów zostały określone energie dla pików widm różniczkowych

danych płytek.

Piki ucieczki, które zostały zaobserwowane w przypadku płytek żelaznej

i miedzianej powstają, gdy zachodzi emisja fotonu promieniowania fluorescencyjnego, który
nie uległ absorpcji w gazie licznika. Piki te są przesunięte w stosunku do piku głównego
o wartość energii fotonu charakterystycznego promieniowania gazu, który wypełnia licznik.
Obliczone przez nas wartości energii gazu licznika są do siebie zbliżone i są zbliżone do
wartości tablicowej energii dla argonu, która wynosi 3,2 keV. Również stosunek wysokości
piku naturalnego do piku ucieczki w proporcjonalnym liczniku gazowym odpowiada
przykładowemu wykresowi dla argonu (rys. 3.22, str.79, B. Dziunikowski, S. Kalita,
Ćwiczenia laboratoryjne z jądrowych metod pomiarowych). Przeprowadzone doświadczenie
pozwoliło zapoznać się z obsługą licznika proporcjonalnego.





Poprawa ćw. 4

Równanie prostej dopasowanej w programie Excel:

y = 3,2395x – 7,7801

Obliczone niepewności:

u(a) = 0,0019 keV

u(b) = 0,68 keV

Na podstawie równania kalibracji jesteśmy w stanie wyznaczyć zero analizatora.

Wynosi ono: E = 7,78 keV, u(E)=0,68 keV