background image

___________________________________________________________________________                

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 
 
 
 
 

Monika Koczańska 

 

 
 
 
 
 
 

Rozróżnianie procesów patologicznych w obrębie układów 
i narządów 322[15].O2.04 

 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca

 

Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007
 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Recenzenci: 
mgr Lilia Kimber-Dziwisz  
mgr Ewa Pastor 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne:  
mgr Monika Koczańska 
 
 
 
Konsultacja: 
mgr inż. Teresa Jaszczyk 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  322[15].O2.04 
„Rozróżnianie  procesów  patologicznych  w  obrębie  układów  i  narządów”,  zawartego 
w modułowym programie nauczania dla zawodu terapeuta zajęciowy. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

SPIS TREŚCI 
 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Ćwiczenia 

11 

5.1. 

Podstawowe pojęcia z zakresu patologii 

11 

5.1.1.  Ćwiczenia 

11 

5.2. 

Choroby narządu ruchu 

14 

5.2.1.  Ćwiczenia 

14 

5.3. 

Zaburzenia krążeniowo-oddechowe 

16 

5.3.1.  Ćwiczenia 

16 

5.4. 

Podstawowe choroby układu nerwowego 

18 

5.4.1.  Ćwiczenia 

18 

5.5. 

Zaburzenia 

przemiany 

materii, 

układu 

pokarmowego 

i wewnątrzwydzielniczego 

5.5.1.Ćwiczenia  

 

20 
20 

5.6. 

Zmiany patologiczne w narządach słuchu i wzroku oraz nosie i gardle 

22 

5.6.1.  Ćwiczenia 

22 

5.7. 

Choroby układu moczowego 

24 

5.7.1.  Ćwiczenia 

24 

5.8. 

Choroby nowotworowe 

26 

5.8.1.  Ćwiczenia 

26 

5.9. 

Podstawowe zaburzenia psychiczne 

28 

5.9.1.  Ćwiczenia 

28 

5.10.  Przebieg chorób wewnętrznych w różnych fazach rozwoju człowieka 

30 

5.10.1. Ćwiczenia 

6.  Ewaluacja osiągnięć ucznia 
7.  Literatura 

30 
32 
46 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1.  WPROWADZENIE

 

 

Przekazujemy Państwu Poradnik dla  nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu 

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie terapeuta zajęciowy. 

W poradniku zamieszczono: 

 

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane, 
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,  

 

cele  kształcenia,  wykaz  umiejętności,  jakie  uczeń  ukształtuje  podczas  pracy 
z poradnikiem, 

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

 

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
–uczenia się oraz środkami dydaktycznymi, 

 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego, 

 

literaturę uzupełniającą. 
Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami  ze 

szczególnym  uwzględnieniem  aktywizujących  metod  nauczania  takich  jak:  wykład 
konwersatoryjny  prowadzony  z  zastosowaniem  środków  dydaktycznych  jak  plansze, 
foliogramy,  przeźrocza,  filmy,  metoda  przypadku,  metoda  sytuacyjna,  metoda  projektu, 
ćwiczenia praktyczne. 

Formy 

organizacyjne 

pracy 

uczniów 

mogą 

być 

zróżnicowane, 

począwszy 

od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. 

Podczas realizacji programu nauczania z zakresu tej jednostki należy zwrócić szczególną 

uwagę  na  zagadnienia  z  zakresu  patologii  i  podstaw  klinicznych  schorzeń.  Wiedza  z  tego 
zakresu  będzie  niezbędna  do  planowania  programów  terapii  zajęciowej  dostosowanych  do 
możliwości i sprawności pacjenta. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

322[15].O2 

Rozwój osobowy i biologiczny człowieka  

322[15].O2.01 

Analizowanie 

psychospołecznych aspektów 

rozwoju człowieka 

322[15].O2.02 

Diagnozowanie problemów  

i potrzeb pacjenta 

322[15].O2.03 

Badanie funkcji organizmu 

zdrowego człowieka 

322[15].O2.04 

Rozróżnianie procesów 

patologicznych 

 w obrębie układów 

 i narządów 

322[15].O2.05 

Rozpoznawanie objawów 

niepełnosprawności pacjenta 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2.  WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

promować zdrowy styl życia, 

 

organizować własny warsztat pracy, 

 

udzielać pierwszej pomocy, 

 

współpracować z członkami zespołu terapeutycznego, 

 

przestrzegać obowiązującej tajemnicy zawodowej, 

 

przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, 

 

dbać o własny rozwój zawodowy, 

 

stosować przepisy prawa dotyczące wykonywania zadań zawodowych,  

 

charakteryzować podstawowe procesy życiowe organizmu, 

 

wykonywać pomiar podstawowych funkcji życiowych, 

 

różnicować budowę i funkcjonowanie organizmu człowieka zależnie od płci i wieku. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3.  CELE KSZTAŁCENIA

 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

 

wyjaśnić pojęcie choroby, 

 

scharakteryzować czynniki chorobotwórcze, 

 

określić przyczyny choroby, 

 

scharakteryzować przebieg i objawy choroby, w różnych fazach rozwoju człowieka, 

 

scharakteryzować ogólne zasady leczenia chorób, 

 

rozpoznać zmiany w stanie zdrowia chorego, 

 

rozróżnić choroby narządu ruchu, 

 

scharakteryzować zaburzenia krążeniowo-oddechowe, 

 

scharakteryzować podstawowe choroby układu nerwowego, 

 

scharakteryzować 

zaburzenia 

przemiany 

materii, 

układy 

pokarmowego, 

wewnątrzwydzielniczego i moczowego, 

 

scharakteryzować zmiany patologiczne w narządach: słuchu, wzroku, nosie i gardle, 

 

sklasyfikować choroby nowotworowe,  

 

scharakteryzować podstawowe zaburzenia psychiczne, 

 

posłużyć  się  nazewnictwem  specjalistycznym,  dotyczącym  objawów,  zespołów 
i jednostek chorobowych w wybranych schorzeniach klinicznych. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4.  PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

 

Osoba prowadząca  

…………………………………….… 

Modułowy program nauczania: 

Terapeuta zajęciowy 322[15]. 

 

Moduł:  

 

 

 

Rozwój osobowy i biologiczny człowieka 322[15].O2. 

Jednostka modułowa: 

Rozróżnianie  procesów  patologicznych  w  obrębie 
układów i narządów 322[15].O2.04 

Temat: Znaczenie diety w zapobieganiu i leczeniu chorób układu krążenia. 

Cel ogólny: Nabycie  wiedzy o znaczeniu prawidłowego żywienia w zapobieganiu  i  leczeniu 

chorób układu krążenia. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

wymienić narządy wchodzące w skład układu krążenia, 

 

scharakteryzować najczęściej występujące choroby układu krążenia, 

 

uzasadnić znaczenie diety w zapobieganiu i leczeniu chorób układu krążenia. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

 

metoda problemowa, 

 

dyskusja,  

 

burza mózgów. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

indywidualna, 

 

grupowa. 

 
Czas: 2 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

tablice anatomiczne,  

 

opisy przypadków, 

 

komputer z dostępem do Internetu, 

 

duże arkusze papieru. 

 
Przebieg zajęć: 
1.  Czynności organizacyjno-porządkowe. 
2.  Określenie tematu zajęć. 
3.  Wyjaśnienie celów zajęć. 
4.  Podział na grupy. 
5.  Zorganizowanie stanowisk pracy. 
6.  Realizacja zajęć: 
 
I.  Stworzenie sytuacji problemowej 
Omówienie  wszystkich  narządów  wchodzących  w  skład  układu  krążenia  oraz  najczęściej 
występujących chorób tego układu. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

II.  Postawienie problemu 
Dlaczego zapobieganie  i  leczenie  chorób  układu  krążenia  nie  powinno  się  sprowadzać  tylko 
do zapobiegania i leczenia farmakologicznego? 
 
III.  Postawienie hipotez 
Na podstawie ,,burzy mózgów” uczniowie tworzą listę odpowiedzi na postawione pytanie. 
Odpowiedzi  zapisujemy  w  widocznym  miejscu.  Część  z  postawionych  hipotez  wstępnie 
odrzucamy,  krótko  uzasadniając.  Do  weryfikacji  pozostawiamy  cztery  hipotezy.  Na  tablicy 
umieszczamy postawiony problem i cztery hipotezy. 
 
IV.  Weryfikacja hipotez 
Weryfikacja  hipotez  odbywa  się  w  4  grupach  –  każda  grupa  weryfikuje  jedną  hipotezę, 
korzystając z literatury i komputera z dostępem do Internetu. 
 
V.  Rozwiązanie problemu 
Priorytetowe  znaczenie  diety  w  zapobieganiu  i  leczeniu  chorób  układu  krążenia  wynika 
z faktu,  iż  to  właśnie  prawidłowe  żywienie,  czyli  dostarczanie  człowiekowi  wszystkich 
składników pokarmowych w odpowiedniej ilości zapewnia mu pełnię zdrowia oraz uzyskanie 
pożądanego  rozwoju.  W  chorobach  serca  zalecenia  dotyczą  stosowania  diety  zapewniającej 
utrzymanie  należnej  masy  ciała.  Dieta  ta  ogranicza  spożywanie  tłuszczów  zwierzęcych 
i zaleca  częściowe  zastąpienie  ich  olejem  pochodzenia  roślinnego.  Ogranicza  spożywanie 
produktów  bogatych  w  cholesterol  oraz  cukrów  rafinowanych.  Zwiększa  spożycie  warzyw 
oraz  produktów  zbożowych.  Ograniczenie  spożycia  soli  może  zapobiegać  nadciśnieniu 
tętniczemu, będącego jednym z ważniejszych czynników wywołujących miażdżycę.  
 
Zakończenie zajęć  
Podsumowanie  zajęć  przez  nauczyciela,  zwrócenie  uwagi  na  profilaktykę  chorób  układu 
krążenia. 
 
Praca domowa 
Wypisz wyniki zwiększające ryzyko występowania chorób układu krążenia. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach. 

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć,  trudności 
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Scenariusz zajęć 2 

 

Osoba prowadząca  

…………………………………….…… 

Modułowy program nauczania: 

Terapeuta zajęciowy 322[15]. 

 

Moduł:  

 

 

 

Rozwój osobowy i biologiczny człowieka 322[15].O2. 

Jednostka modułowa: 

Rozróżnianie  procesów  patologicznych  w  obrębie 
układów i narządów 322[15].O2.04 

Temat: Przyczyny i metody leczenia chorób nowotworowych.  

Cel ogólny: określenie przyczyn i metod leczenia chorób nowotworowych. 
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

zdefiniować pojęcie choroby nowotworowej, 

 

wymienić przyczyny chorób nowotworowych, 

 

scharakteryzować metody leczenia chorób nowotworowych,  

 

określić pozytywne i negatywne skutki metod leczenia chorób nowotworowych, 

 

określić metody leczenia chorób nowotworowych, 

 

współpracować w zespole, 

 

ocenić pracę zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

 

metoda przewodniego tekstu, 

 

inscenizacja. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca w 2–4-osobowych grupach. 

 
Czas: 2 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne 

 

zestaw pytań prowadzących, 

 

kartki papieru A4, 

 

pisaki. 

 
Zadanie dla ucznia 

Na podstawie dostępnych materiałów dydaktycznych określ przyczyny i metody leczenia 

chorób nowotworowych. 

 

Przebieg zajęć: 
 
Faza wstępna 
1.  Czynności organizacyjno-porządkowe. 
2.  Wyjaśnienie celów zajęć. 
3.  Podział na grupy. 
4.  Zorganizowanie stanowisk pracy. 
5.  Zaznajomienie uczniów z pracą metodą przewodniego tekstu. 
 
Faza właściwa 
Praca metodą tekstu przewodniego. 
 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10 

1.  INFORMACJE 
Pytania prowadzące: 
1.  Jak można zdefiniować choroby nowotworowej? 
2.  Jakie wyróżniamy rodzaje chorób nowotworowych? 
3.  Co może być przyczyną choroby nowotworowej? 
4.  Jakie znasz sposoby zapobiegania chorobom nowotworowym? 
5.  Jakie skutki mogą wywołać choroby nowotworowe? 
6.  Jakie znasz metody leczenia chorób nowotworowych? 
 
2.  PLANOWANIE 
1.  Ustal rodzaj choroby nowotworowej. 
2.  Określ przyczynę choroby. 
3.  Zestaw wszystkie możliwe informacje na temat tej choroby. 
4.  Scharakteryzuj warianty leczenia tej choroby. 
5.  Wybierz optymalny wariant leczenia tej choroby. 
 
3.  USTALENIE 
1.  Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem. 
2.  Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela. 
 
4.  REALIZACJA 
1.  Dokonaj analizy choroby nowotworowej. 
2.  Zaaranżuj scenkę, w której wystąpi lekarz i pacjent, pacjent i terapeuta, itp. 
3.  Zwróć uwagę na przyczynę choroby oraz najbardziej skuteczną metodę leczenia. 
4.  Zespoły uczniów wyznaczają recenzenta, który dokonuje omówienia ćwiczenia. 
 
5.  SPRAWDZANIE 
1.  Czy prawidłowo została dobrana metoda leczenia do zaistniałej choroby? 
2.  Czy jest skuteczna? 
3.  Czy wszystkie elementy zostały zachowane? 
 
6.  ANALIZA 
1.  Uczniowie wraz z  nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły  im  najwięcej 

trudności.  

2.  Nauczyciel  podsumowuje  całe  ćwiczenie,  wskazuje  jakie  nowe,  ważne  umiejętności 

zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich uniknąć w przyszłości. 

 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach. 

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć,  trudności 
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11 

5.  ĆWICZENIA

 

 
5.1.  Podstawowe pojęcia z zakresu patologii 

 
5.1.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Sklasyfikuj  podane  przez  nauczyciela  choroby  na  podstawie  podziału  topograficzno- 

-anatomicznego. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z wykazem chorób podanym przez nauczyciela, 
2)  określić choroby poszczególnych układów i narządów, 
3)  sporządzić krótką notatkę. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenie. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

papier formatu A4, flamastry, 

 

wykaz chorób, 

 

literatura z rozdziału 7 dotycząca podziału chorób. 

 
Ćwiczenie 2 

Przygotuj  multimedialną  prezentację  na  temat  chorób  uwzględniając  ich  przebieg 

i nasilenie objawów. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z opisami przypadków, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  określić przebieg chorób i nasilenie objawów, 
4)  wybrać informacje do prezentacji, 
5)  przygotować prezentację, 
6)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenie, 

− 

dyskusja. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

opisy przypadków, 

– 

komputer z dostępem do Internetu, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca przebiegu chorób. 

 

Ćwiczenie 3 

Na  podstawie  wyników  badań  pacjentów  scharakteryzuj  rodzaje  czynników 

wywołujących stany patologiczne w organizmie.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z wynikami badań pacjentów, 
2)  dopasować czynniki do różnych stanów patologicznych, 
3)  sporządzić krótką notatkę do prezentacji, 
4)  przygotować prezentację czynników w formie planszy lub plakatu. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenie. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

wyniki badań pacjentów, 

– 

karton papieru technicznego, 

– 

karteczki samoprzylepne, 

– 

flamastry, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca czynników wywołujących stany patologiczne. 

 
Ćwiczenie 4 

Na  podstawie  wyników  badań  i  radiogramów  określ  metody  diagnostyki  i  leczenia 

chorób.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  materiałami  dydaktycznymi  dotyczącymi  metod  diagnostyki  i  leczenia 

chorób, 

2)  zapoznać się z wynikami badań i radiogramami, 
3)  określić metody diagnostyki i leczenia chorób, 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13 

4)  wybrać informacje do prezentacji, 
5)  przygotować prezentację na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenie, 

− 

dyskusja. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

wyniki badań pacjentów, 

– 

radiogramy, 

– 

papier formatu A4, flamastry, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca diagnostyki i leczenia chorób. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14 

5.2.  Choroby narządu ruchu

 

 
5.2.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Na  podstawie  dostępnych  materiałów  dydaktycznych  przygotuj  prezentację  chorób 

reumatycznych. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z dostępnymi materiałami dydaktycznymi, 
2)  określić przyczyny chorób reumatycznych, 
3)  sporządzić krótką notatkę do prezentacji, 
4)  przygotować prezentację, 
5)  zaprezentować wykonane ćwiczenie na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenie. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

modele anatomiczne, 

– 

atlas anatomiczny, 

– 

wyniki badań radiologicznych pacjentów, 

– 

karton formatu A4, flamastry, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób reumatycznych. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Na podstawie opisu przypadków zaprezentuj wady wrodzone narządu ruchu. 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z opisami przypadków, 
2)  określić wady wrodzone narządu ruchu, 
3)  wybrać informacje do prezentacji, 
4)  przygotować prezentację, 
5)  zaprezentować wykonane ćwiczenie na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku,  

− 

ćwiczenie. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15 

Środki dydaktyczne: 

– 

opisy przypadków, 

– 

karton formatu A4, flamastry, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca wad wrodzonych narządu ruchu. 

 
Ćwiczenie 3 

Scharakteryzuj dysfunkcje narządu ruchu w chorobach układu nerwowo-mięśniowego na 

podstawie filmu dydaktycznego.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  obejrzeć film na temat dysfunkcji narządu ruchu, 
2)  scharakteryzować dysfunkcje narządu ruchu w chorobach układu nerwowo-mięśniowego, 
3)  sporządzić notatkę, 
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

film dydaktyczny, 

– 

kartki formatu A4, flamastry, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca dysfunkcji narządu ruchu. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16 

5.3.  Zaburzenia krążeniowo-oddechowe 

 
5.3.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Opracuj dietę dla pacjenta z chorobą wieńcową.  
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  scharakteryzować przyczyny powstawania choroby wieńcowej, 
2)  określić zasady żywienia zapobiegające chorobie, 
3)  sporządzić krótką notatkę, 
4)  opracować dietę, 
5)  zaprezentować wykonane ćwiczenie na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenie. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

kartki formatu A4, 

 

flamastry, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca choroby wieńcowej. 

 
Ćwiczenie 2 

Opracuj  program  zajęć  ruchowych  dla  osób  z  nadwagą  w  przebiegu  miażdżycy  oraz 

zaprezentuj wybrane ćwiczenia na forum grupy. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  określić objawy, przyczyny i przebieg miażdżycy, 
2)  sporządzić listę ćwiczeń dla osób z nadwagą, 
3)  zaprezentować ćwiczenia na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

dyskusja, 

− 

ćwiczenie. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

kartki formatu A4, 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17 

– 

flamastry, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca miażdżycy, 

– 

przyrządy potrzebne do wykonania ćwiczeń. 

 
Ćwiczenie 3 

Na  podstawie  opisu  przypadków  i  wyników  badań  sporządź  program  profilaktyki  dla 

pacjentów z astmą oskrzelową.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z opisami przypadków i wynikami badań pacjentów, 
2)  określić przyczyny astmy oskrzelowej, 
3)  sporządzić program profilaktyki, 
4)  zaprezentować program na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku, 

− 

ćwiczenie. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

karton formatu A4, 

– 

flamastry, 

– 

opisy przypadków, 

– 

wyniki badań pacjentów, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca astmy oskrzelowej. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18 

5.4.  Podstawowe choroby układu nerwowego 

 
5.4.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Na  podstawie  opisów  przypadków  przygotuj  prezentację  podobieństw  i  różnic 

w przyczynach, przebiegu i leczeniu udaru mózgu oraz krwotoku podpajęczynówkowego.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z opisami przypadków, 
2)  określić  przyczyny,  przebieg  oraz  sposoby  leczenia  udaru  mózgu  oraz  krwotoku 

podpajęczynówkowego, 

3)  sporządzić notatkę, 
4)  dokonać prezentacji na forum grupy. 

 

Zalecane matody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku, 

− 

ćwiczenie. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

opisy przypadków, 

– 

karton formatu A2, 

– 

flamastry, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca udaru mózgu oraz krwotoku podpajęczynówkowego. 
 

Ćwiczenie 2 

Przeprowadź prezentację sposobu postępowania z pacjentem po udarze cieplnym. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. Ćwiczenie należy wykonać w dwuosobowych grupach. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  określić objawy udaru cieplnego, 
2)  określić zasady postępowania z pacjentem po udarze cieplnym, 
3)  dokonać podziału ról w grupie, 
4)  sporządzić krótka notatkę, 
5)  zaprezentować sposób postępowania na forum grupy. 

 
Zalecane matody nauczania–uczenia się: 

− 

inscenizacja, 

− 

ćwiczenie. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19 

Środki dydaktyczne: 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca udaru cieplnego. 

– 

karton formatu A4 

– 

flamastry, 

– 

przybory potrzebne do prezentacji. 

 
Ćwiczenie 3 

Na podstawie dostępnych materiałów dydaktycznych określ zmiany po wstrząśnieniu mózgu.  
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z dostępnymi materiałami dydaktycznymi, 
2)  określić zmiany po wstrząśnieniu mózgu, 
3)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
Zalecane matody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

zdjęcia rentgenowskie, 

– 

karton formatu A4, 

– 

flamastry, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca wstrząśnienia mózgu. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20 

5.5.  Zaburzenia  przemiany  materii,  układu  pokarmowego 

i wewnątrzwydzielniczego 

 
5.5.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Na podstawie opisu przypadków określ zaburzenia trawienia.  
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z opisami przypadków, 
2)  określić przyczyny powstawania zaburzeń trawienia, 
3)  sporządzić krótką notatkę, 
4)  zaprezentować wyniki na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

wyniki badań pacjentów, 

– 

opisy przypadków, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca zaburzeń trawienia. 

 
Ćwiczenie 2 

Ustal  dietę  oraz  godziny  spożywania  posiłków  dla  pacjenta  z  refluksem  żołądkowo- 

-jelitowym. 

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  określić zasady diety dla pacjenta, 
2)  ustalić listę produktów, które może spożywać pacjent, 
3)  ustalić ilość posiłków, 
4)  określić godziny spożywania posiłków, 
5)  ustalić dietę, 
6)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenie. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21 

Środki dydaktyczne: 

– 

kartki formatu A4, 

– 

flamastry, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca refluksu żołądkowo-jelitowego. 

 
Ćwiczenie 3 

Na podstawie wyników badań pacjentów scharakteryzuj mukowiscydozę.  
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z wynikami badań, 
2)  zapoznać się z opisami przypadków, 
3)  scharakteryzować mukowiscydozę, 
4)  sporządzić krótką notatkę do prezentacji, 
5)  zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenie, 

− 

analiza przypadku. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

wyniki badań pacjentów, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca mukowiscydozy. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22 

5.6.

 

Zmiany  patologiczne  w  narządach  słuchu  i  wzroku  oraz 
nosie i gardle 

 
5.6.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Rozpoznaj źródło choroby na podstawie opisu sytuacji:  

a)  krwawienie  z  nosa  częściej  występujące  u  osób  starszych,  cierpiących  na  nadciśnienie 

oraz takich, które doznały urazów nosa lub twarzy, 

b)  krwawienie  z  nosa  często  występujące  u  osób  przebywających  w  suchym  środowisku, 

w okresie zimowym, kiedy centralne ogrzewanie nagrzewa i wysusza powietrze,  

c)  suche  powietrze  może  być  przyczyną  pękania  śluzówki,  tworzenia  się  strupów  oraz 

występowania krwawień.  
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować opisane sytuacje, 
2)  ustalić źródło choroby, 
3)  przedyskutować w grupie rozpoznane źródła choroby, 
4)  przedstawić wyniki ćwiczenia na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób nosa, 

– 

karton formatu A4, 

– 

flamastry, 

– 

notatnik. 
 

Ćwiczenie 2 

Na podstawie opisanych objawów określ metody leczenia schorzeń: 

a)  krwawienie  z  nosa  częściej  występujące  u  osób  starszych,  cierpiących  na  nadciśnienie 

oraz takich, które doznały urazów nosa lub twarzy, 

b)  krwawienie  z  nosa  często  występujące  u  osób  przebywających  w  suchym  środowisku, 

w okresie zimowym, kiedy centralne ogrzewanie nagrzewa i wysusza powietrze,  

c)  suche  powietrze  może  być  przyczyną  pękania  śluzówki,  tworzenia  się  strupów  oraz 

występowania krwawień.  
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z opisami objawów, 
2)  określi metody leczenia dla każdego z tych schorzeń, 
3)  sporządzić notatkę, 
4)  przedstawić wyniki ćwiczenia na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

opisy objawów, 

 

notatnik, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób nosa. 

 
Ćwiczenie 3 

Na  podstawie  wyników  badań  i  opisu  przypadków  sporządź  program  profilaktyki  dla 

pacjentów z chorobami oczu.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z wynikami badań i opisami przypadków, 
2)  określić przyczyny chorób oczu, 
3)  określić czynności do sporządzenia programu profilaktyki, 
4)  sporządzić krótką notatkę, 
5)  przedstawić wyniki ćwiczenia na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

opisy przypadków, 

– 

wyniki badań pacjentów, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób oczu. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24 

5.7.  Choroby układu moczowego 

 
5.7.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Na  podstawie  ilustracji  i  opisów  przypadków  dokonaj  charakterystyki  pacjenta 

z zespołem nerczycowym.  
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z ilustracjami i opisami przypadków, 
2)  wypisać cechy fizyczne pacjenta z zespołem nerczycowym, 
3)  wypisać przyczyny zespołu nerczycowego, 
4)  sporządzić notatkę. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku, 

− 

ćwiczenie. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

ilustracje przedstawiające wygląd pacjenta z zespołem nerczycowym, 

– 

opisy przypadków, 

– 

kartki formatu A4, 

– 

flamastry, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca zespołu nerczycowego. 

 
Ćwiczenie 2 

Opracuj dietę dla pacjenta z przewlekłym kłębuszkowym zapaleniem nerek. 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  scharakteryzować zasady żywienia w przebiegu choroby, 
2)  określić przyczyny i przebieg choroby, 
3)  wskazać produkty, jakie powinny być wyeliminowane z diety pacjenta, 
4)  opracować dietę i zaprezentować ją na forum grupy, 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenie, 

− 

dyskusja. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25 

Środki dydaktyczne: 

 

kartki formatu A4, 

 

flamastry, 

 

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób układu moczowego. 

 
Ćwiczenie 3 

Na  podstawie  opisu  przypadku  pacjenta  z  zapaleniem  pęcherza  moczowego  określ 

sposoby leczenia go.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z opisem przypadku, 
2)  określić przyczyny zapalenia pęcherza moczowego, 
3)  określić sposoby leczenia, 
4)  sporządzić krótką notatkę. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku, 

− 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

opisy przypadków, 

– 

wyniki badań pacjentów, 

– 

notatnik, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób układu moczowego. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26 

5.8.  Choroby nowotworowe 

 
5.8.1.  Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 

Na  podstawie  wyników  badań  pacjenta  i  opisów  przypadków  scharakteryzuj  przebieg 

choroby nowotworowej.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z wynikami badań i opisami przypadków, 
2)  scharakteryzować etapy przebiegu chorób nowotworowych, 
3)  sporządzić notatkę, 
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku, 

− 

ćwiczenie. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

wyniki badań pacjentów, 

– 

opisy przypadków, 

– 

notatnik, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób nowotworowych. 

 
Ćwiczenie 2 

Na  podstawie  wyników  badań  pacjenta  i opisów  przypadków  określ  przyczyny  choroby 

nowotworowej. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z wynikami badań i opisami przypadków, 
2)  określić przyczyny choroby nowotworowej, 
3)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku, 

− 

burza mózgu. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27 

Środki dydaktyczne: 

 

wyniki badań pacjentów, 

 

opisy przypadków, 

 

notatnik, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób nowotworowych. 

 
Ćwiczenie 3 

Na  podstawie  opisu  przypadków  i  wyników  badań  pacjenta  z  chorobą  nowotworową 

określ sposoby leczenia go.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z opisem przypadku i wynikami badań, 
2)  określić sposoby leczenia choroby nowotworowej, 
3)  sporządzić krótką notatkę, 
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

opisy przypadków, 

– 

wyniki badań pacjentów, 

– 

literatura

 

z rozdziału 7 dotycząca chorób nowotworowych. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28 

5.9.  Podstawowe zaburzenia psychiczne 

 
5.9.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Przeprowadź  symulację  rozmowy  z  rodziną  pacjenta  cierpiącego  na  zaburzenia 

psychiczne.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z rodzajem zaburzeń występujących u pacjenta, 
2)  określić przyczyny tych zaburzeń, 
3)  przeprowadzić symulację rozmowy, 
4)  sporządzić notatkę. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

inscenizacja. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

kartki formatu A4, 

– 

notatnik, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca zaburzeń psychicznych. 

 
Ćwiczenie 2 

Na  podstawie  opisu  przypadku  scharakteryzuj  choroby  psychiczne  o  podłożu 

organicznym. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z opisem przypadku, 
2)  określić przyczyny i przebieg chorób,  
3)  sporządzić charakterystykę chorób, 
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29 

Środki dydaktyczne: 

– 

opis przypadku, 

– 

kartki formatu A4, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób psychicznych. 

 
Ćwiczenie 3 

W  oparciu  o  film  na  temat  szkodliwości  palenia  tytoniu  opracuj  program  terapii  dla 

pacjentów z uzależnieniem nikotynowym.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  obejrzeć film na temat szkodliwości palenia tytoniu, 
2)  określić etapy terapii, 
3)  sporządzić notatkę, 
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

dyskusja, 

− 

ćwiczenia. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

film dydaktyczny o szkodliwości palenia tytoniu, 

– 

notatnik, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca uzależnień. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30 

5.10.  Przebieg  chorób  wewnętrznych  w  różnych  fazach  rozwoju 

człowieka 

 
5.10.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Na  podstawie  opisów  przypadków  dokonaj  analizy  podobieństw  i  różnic  w  przebiegu 

chorób zakaźnych u dzieci.  
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z materiałami dydaktycznymi dotyczącymi chorób zakaźnych u dzieci, 
2)  zapoznać się z opisami przypadków, 
3)  wypisać cechy wspólne i różnice w przebiegu chorób zakaźnych, 
4)  wypisać przyczyny tych chorób, 
5)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku, 

− 

dyskusja. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

opisy przypadków, 

– 

kartki formatu A4, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób zakaźnych. 

 
Ćwiczenie 2 

Na  podstawie  opisu  przypadku  dokonaj  charakterystyki  psychofizycznej  pacjenta 

z chorobą Alzheimera.  
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z opisem przypadku, 
2)  wypisać cechy fizyczne i psychiczne pacjenta z chorobą Alzheimera, 
3)  wypisać przyczyny choroby Alzheimera, 
4)  zaprezentować wyniki ćwiczenia na forum grupy. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

analiza przypadku, 

− 

ćwiczenie. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

opisy przypadków, 

– 

kartki formatu A4, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca choroby Alzheimera. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

32 

6.  EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
Test 1 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Rozróżnianie  procesów 
patologicznych w obrębie układów i narządów” 

 
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

 

zadania 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są poziomu podstawowego, 

 

zadania 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące 
oceny szkolne: 

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, 

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego, 

 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego, 

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  6  z  poziomu 
ponadpodstawowego. 

 

Klucz  odpowiedzi:  1.  c,  2.  d,  3. a,  4.  a,  5.  a,  6.  c,  7.  b,  8.  c,  9.  a,  10.  c,  11.  c, 
12. c, 13. d, 14. b, 15. c, 16. d, 17. b, 18. b, 19. d, 20. c. 

 

Plan testu 

 

Nr 
zad.

 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Rozróżnić pojęcia związane z chorobą 

Określić kolejność etapów przebiegu choroby 

Wskazać występujące najczęściej choroby 
narządu ruchu 

Rozróżnić choroby narządu ruchu 

Nazwać chorobę układu krążenia 

Rozpoznać chorobę układu oddechowego 

Rozróżnić dziedziny medycyny 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

33 

Rozróżnić choroby układu nerwowego 

Rozpoznać i nazwać zaburzenia układu 
pokarmowego 

10  Rozpoznać choroby układu pokarmowego 

c

 

11  Rozpoznać choroby nosa i zatok 

12 

Określić jaka choroba powstaje na skutek 
określonych zmian w oku 

13 

Nazwać zespół objawów spowodowany 
nadmierną utratą białka z organizmu 

14 

Określić najczęściej występujące choroby 
pasożytnicze układu nerwowego 

PP 

15 

Określić stan, w którym dochodzi do 
niekontrolowanego rozwoju zmienionych 
komórek 

PP 

c

 

16  Dokonać analizy nowotworów skóry 

PP 

17  Określić zaburzenia psychiczne 

PP 

18 

Posłużyć się nazewnictwem specjalistycznym 
w określeniu zaburzeń psychicznych 

PP 

19 

Rozpoznać i nazwać choroby zakaźne wieku 
dziecięcego 

PP 

20  Scharakteryzować choroby kości 

PP 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

34 

Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi. 

 

Instrukcja dla ucznia

 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadań.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwości  odpowiedzi. 

Tylko jedna jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Jeśli  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóż  rozwiązanie 

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

8.  Na rozwiązanie testu masz 45 minut. 

Powodzenia! 

 

Materiały dla ucznia: 

 

instrukcja, 

 

zestaw zadań testowych, 

 

karta odpowiedzi. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

35 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 
 

1.  Nauka  o  zaburzeniach  czynności  organizmu  oraz  o  zmianach  morfologicznych 

powstających w przebiegu choroby to  
a)  patomorfologia. 
b)  etiologia. 
c)  patologia 
d)  patogeneza. 

 
2.  Okres  choroby,  w  którym  pojawiają  się  pierwsze  niekiedy  mało  charakterystyczne 

objawy, trudne często do jednoznacznego sklasyfikowania to 
a)  okres jawny. 
b)  okres niejawny. 
c)  okres utajenia. 
d)  okres zwiastunów. 

 
3.  Do najczęściej spotykanych chorób narządu ruchu należą 

a)  choroby reumatyczne. 
b)  procesy zapalne. 
c)  wady wrodzone. 
d)  nowotwory. 

 
4.  Choroba spowodowana zaburzeniami kwasu moczowego to 

a)  dna moczanowa. 
b)  zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. 
c)  myopatia. 
d)  reumatoidalne zapalenie stawów. 

 
5.  Ból pojawiający się za mostkiem, któremu towarzyszy uczucie gniecenia i duszność oraz  

lęk i poty są objawem 

a)  zawału. 
b)  nadciśnienia tętniczego.  
c)  choroby wieńcowej. 
d)  miażdżycy. 

 

6.  Choroba  spowodowana  zwężeniem  oskrzeli  i  oskrzelików  wskutek  skurczu  ich  mięśni 

gładkich,  obrzękiem  błony  śluzowej,  nadmiernym  wydzielaniem  śluzu  i  jego  zastojem 
w drogach oddechowych to 
a)  gruźlica.  
b)  rozedma płuc. 
c)  astma.  
d)  zator tętnicy płucnej. 

 

7.  Nauka  zajmująca  się  chorobami  mózgu,  móżdżku,  rdzenia  kręgowego,  nerwów 

obwodowych oraz niektórymi chorobami mięśni to 
a)  kardiochirurgia. 
b)  ortopedia. 
c)  neurologia 
d)  neurochirurgia. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

36 

8.  Choroba,  której  objawem  jest  drżenie  spoczynkowe,  spowolnione  ruchy,  ubóstwo  mimiki, 

zgięta postawa ciała, chód drobnymi kroczkami, wzmożone napięcie mięśniowe to 
a)  choroba Alzheimera. 
b)  choroba padaczka. 
c)  Parkinsona. 
d)  udar cieplny. 

 
9.  Zaburzenia  układu  pokarmowego  objawiające  się  trudnościami  w  połykaniu 

z zatrzymaniem  się  kęsa  pokarmowego  w  przełyku  oraz  uczucie  pełności  lub  bólu  za 
mostkiem to 
a)  dysfagia. 
b)  zgaga. 
c)  wzdęcia.  
d)  wymioty. 

 
10.  Choroba,  która  powstaje  na  skutek  odkładania  nadmiernych  ilości  bilirubiny  w  skórze, 

twardówkach oczu i błonach śluzowych to 
a)  refleks żołądkowo-jelitowy. 
b)  choroba wrzodowa. 
c)  żółtaczka. 
d)  zaburzenia wchłaniania i trawienia. 

 
11.  Łagodne, nie nowotworowe zmiany rozwijające się w nosie i zatokach to 

a)  nadżerki. 
b)  mikrourazy. 
c)  polipy. 
d)  ubytki. 
 

12.  Choroba, która powstaje na skutek szybko wzrastającego ciśnienia płynu śródgałkowego

 

w oku to

 

a)  migrena. 
b)  zapalenie rogówki. 
c)  jaskra. 
d)  zapalenie nerwu wzrokowego. 

 
13.  Kliniczny  zespół  objawów  spowodowany  nadmierną  utratą  białka  z  moczem  na  skutek 

zwiększonej przepuszczalności kłębuszków włośniczkowych w korze nerkowej to 
a)  kłębuszkowe zapalenie nerek. 
b)  przewlekła niewydolność nerek. 
c)  kamica nerkowa. 
d)  zespół nerczycowy. 

 
14.  Pasożytnicze choroby układu nerwowego to 

a)  toksoplazma, odra, ospa. 
b)  toksoplazma, włośnica. 
c)  włośnica, różyczka. 
d)  włośnica, wzw. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

37 

15.  Stan,  w  którym  dochodzi  do  niekontrolowanego  rozwoju  zmienionych  morfologicznie 

i czynnościowo komórek to 
a)  progresja. 
b)  nowotwór. 
c)  promocja. 
d)  inicjacja. 

 
16.  Nowotwór  o  dużej  złośliwości,  przeważnie  ma  postać  ciemnego  guzka  otoczonego 

niekiedy czerwonym rąbkiem zapalnym to 
a)  włókniakomięsak. 
b)  naczyniak. 
c)  brodawczak. 
d)  czerniak. 

 
17.  Jednoczesne  występowanie  sprzecznych  nastawień  uczuciowych  bez  dostrzegania  tej 

sprzeczności to 
a)  amnezja. 
b)  ambiwalencja. 
c)  hipochondria. 
d)  urojenia. 

 
18.  Grupa  zaburzeń  o  niejasnych  przyczynach,  które  objawiają  się  zakłóceniem  lub 

rozbiciem  prawidłowej  struktury  przeżyć,  wskutek  czego  tracą  one  swą  wewnętrzną 
i wzajemną spójność oraz właściwy związek z rzeczywistością to 
a)  zaburzenia organiczne. 
b)  zaburzenia schizofreniczne. 
c)  choroby afektywne. 
d)  zaburzenia nerwicowe. 

 
19.  Znaczna 

bolesność 

powiększonych 

obrzękniętych 

ślinianek 

przyusznych, 

podżuchwowych i podjęzykowych towarzyszy 
a)  ospie. 
b)  odrze. 
c)  różyczce. 
d)  śwince. 

 
20.  Układowa  choroba  szkieletu,  charakteryzującą  się  niską  masą  kości,  upośledzoną 

mikroarchitekturą  tkanki  kostnej  i  w  konsekwencji  zwiększoną  jej  łamliwością 
i podatnością na złamania to 
a)  zapalenie kości. 
b)  zmiany zwyrodnieniowe. 
c)  osteoporoza. 
d)  nowotwór kości. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

38 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko ............................................................................... 

 
Rozróżnianie procesów patologicznych w obrębie układów i narządów 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr  

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem: 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

39 

Test 2  
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Rozróżnianie  procesów 
patologicznych w obrębie układów i narządów” 

 
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

 

zadania 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są poziomu podstawowego, 

 

zadania 15, 16, 17, 18, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące 
oceny szkolne: 

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, 

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego, 

 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego, 

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  5  z  poziomu 
ponadpodstawowego. 

 

Klucz  odpowiedzi:  1.  c,  2.  d,  3. a,  4.  a,  5.  a,  6.  c,  7.  b,  8.  c,  9.  a,  10.  c,  11.  c, 
12. c, 13. d, 14. b, 15. c, 16. d, 17. b, 18. b, 19. d, 20. c. 

 

Plan testu 

 

Nr 
zad.

 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Zdefiniować pojęcie zdrowia 

Określić kolejność etapów przebiegu choroby 

Wskazać występujące najczęściej choroby 
narządu ruchu 

Rozróżnić choroby narządu ruchu 

Nazwać chorobę układu krążenia 

Rozpoznać chorobę układu oddechowego 

Rozpoznać dziedziny medycyny 

Rozróżnić choroby układu nerwowego 

Rozpoznać i nazwać zaburzenia układu 
pokarmowego 

10  Rozpoznać choroby układu pokarmowego 

c

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

40 

11  Określić choroby nosa i zatok 

12 

Określić jaka choroba powstaje na skutek zmian 
w oku 

13 

Nazwać zespół objawów spowodowany 
nadmierną utratą białka z organizmu 

14 

Rozpoznać choroby pasożytnicze układu 
nerwowego 

15 

Określić stan, w którym dochodzi do 
niepowstrzymanego rozwoju zmienionych komórek 

PP 

c

 

16  Dokonać analizy nowotworów skóry 

PP 

17  Rozpoznać zaburzenia psychiczne 

PP 

18 

Posłużyć się nazewnictwem specjalistycznym 
w określeniu zaburzeń psychicznych 

PP 

19 

Rozpoznać i nazwać choroby zakaźne wieku 
dziecięcego 

PP 

20  Nazwać choroby kości 

PP 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

41 

Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi. 

 

Instrukcja dla ucznia

 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadań.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwości  odpowiedzi. 

Tylko jedna jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Jeśli  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóż  rozwiązanie 

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

8.  Na rozwiązanie testu masz 45z minut. 

Powodzenia! 

 
Materiały dla ucznia: 

 

instrukcja, 

 

zestaw zadań testowych, 

 

karta odpowiedzi. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

42 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.  Stan pełnego, dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i socjalnego, a więc stan, 

w którym budowa i czynność wszystkich tkanek i narządów są nie tylko prawidłowe, ale 
zapewniają  również  wewnętrzną  równowagę  i  zdolność  przystosowania  się  do 
otaczających warunków, w tym również społecznych to stan 
a)  choroby. 
b)  patologiczny. 
c)  zdrowia. 
d)  depresji. 

 
2.  Okres  choroby,  który  przebiega  od  chwili  zadziałania  czynnika  chorobotwórczego  do 

pojawienia się pierwszych dostrzegalnych objawów choroby to okres  
a)  jawny. 
b)  niejawny. 
c)  zwiastunów. 
d)  utajenia. 

 
3.  Zaburzenia  budowy  i  czynności  narządu  ruchu,  powstałe  w  wyniku  nieprawidłowości 

rozwojowych, zwłaszcza w okresie rozwoju zarodkowego to 
a)  wady wrodzone. 
b)  procesy zapalne. 
c)  choroby reumatyczne. 
d)  nowotwory. 

 
4.  Choroba narządu ruchu, do której dochodzi na skutek upośledzenia dopływu krwi to 

a)  jałowa martwica kości. 
b)  zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. 
c)  myopatia. 
d)  reumatoidalne zapalenie stawów. 

 
5.  Niezapalne choroby mięśnia sercowego nie będące skutkiem zmian w mięśniu sercowym 

powstałych w następstwie wad serca, nadciśnienia i zwężenia tętnic wieńcowych, a także 
zaburzenia rytmu jego pracy i przewodzenia bodźców to 
a)  kardiomiopatia. 
b)  nadciśnienie tętnicze.  
c)  choroba wieńcowa. 
d)  miażdżyca. 

 

6.  Ostry  stan  zapalny  miąższu  płucnego  wywołany  przez  bakterie,  wirusy,  grzyby, 

pierwotniaki, pasożyty, czynniki chemiczne i fizyczne to 
a)  gruźlica. 
b)  rozedma płuc. 
c)  zapalenie płuc. 
d)  zator tętnicy płucnej. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

43 

7.  Nauka  zajmująca  się  chorobami  mózgu,  móżdżku,  rdzenia  kręgowego,  nerwów 

obwodowych oraz niektórymi chorobami mięśni to 
a)  kardiochirurgia. 
b)  ortopedia. 
c)  neurologia 
d)  neurochirurgia. 
 

8.  Choroba,  której  objawem  jest  drżenie  spoczynkowe,  spowolnione  ruchy,  ubóstwo  mimiki, 

zgięta postawa ciała, chód drobnymi kroczkami, wzmożone napięcie mięśniowe to 
a)  choroba Alzheimera. 
b)  padaczka. 
c)  choroba Parkinsona. 
d)  udar cieplny. 

 
9.  Choroba  polegająca  na  wstecznym  zarzucaniu  zawartości  żołądka  lub  dwunastnicy  do 

przełyku, powodem jest niewydolność dolnego zwieracza przełyku to 
a)  refluks. 
b)  zgaga. 
c)  wzdęcia.  
d)  wymioty. 

 
10.  Choroba,  która  powstaje  na  skutek  odkładania  nadmiernych  ilości  bilirubiny  w  skórze, 

twardówkach oczu i błonach śluzowych to 
a)  refluks żołądkowo-jelitowy. 
b)  choroba wrzodowa. 
c)  żółtaczka. 
d)  zaburzenia wchłaniania i trawienia. 

 
11.  Łagodne, nie nowotworowe zmiany rozwijające się w nosie i zatokach to 

a)  nadżerki. 
b)  mikrourazy. 
c)  polipy. 
d)  ubytki. 

 
12.  Choroba, która powstaje na skutek szybko wzrastającego ciśnienia płynu śródgałkowego 

w oku to 
a)  migrena. 
b)  zapalenie rogówki. 
c)  jaskra. 
d)  zapalenie nerwu wzrokowego. 

 
13.  Kliniczny zespół objawów spowodowany nadmierną utratą białka z moczem na skutek na 

skutek zwiększonej przepuszczalności kłębuszków włośniczkowych w korze nerkowej to 
a)  kłębuszkowe zapalenie nerek. 
b)  przewlekła niewydolność nerek. 
c)  kamica nerkowa. 
d)  zespół nerczycowy. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

44 

14.  Pasożytnicze choroby układu nerwowego to 

a)  toksoplazma, odra, ospa. 
b)  toksoplazma, włośnica. 
c)  włośnica, różyczka. 
d)  włośnica, wzw. 

 
15.  Okres w którym następuje wzrost zmienionych nowotworowo komórek to 

a)  progresja. 
b)  nowotwór. 
c)  progresja. 
d)  inicjacja. 

 
16.  Nowotwór  o  dużej  złośliwości,  przeważnie  ma  postać  ciemnego  guzka  otoczonego 

niekiedy czerwonym rąbkiem zapalnym to 
a)  włókniakomięsak. 
b)  naczyniak. 
c)  brodawczak. 
d)  czerniak. 

 
17.  Jednoczesne  występowanie  sprzecznych  nastawień  uczuciowych  bez  dostrzegania  tej 

sprzeczności to 
a)  amnezja. 
b)  ambiwalencja. 
c)  hipochondria. 
d)  urojenia. 

 
18.  Grupa  zaburzeń  o  niejasnych  przyczynach,  które  objawiają  się  zakłóceniem  lub 

rozbiciem  prawidłowej  struktury  przeżyć,  wskutek  czego  tracą  one  swą  wewnętrzną 
i wzajemną spójność oraz właściwy związek z rzeczywistością to 
a)  zaburzenia organiczne. 
b)  zaburzenia schizofreniczne. 
c)  choroby afektywne. 
d)  zaburzenia nerwicowe. 

 
19.  Znaczna 

bolesność 

powiększonych 

obrzękniętych 

ślinianek 

przyusznych, 

podżuchwowych i podjęzykowych towarzyszy 
a)  ospie. 
b)  odrze. 
c)  różyczce. 
d)  śwince. 

 
20.  Układowa  choroba  szkieletu,  charakteryzującą  się  niską  masą  kości,  upośledzoną 

mikroarchitekturą  tkanki  kostnej  i  w  konsekwencji  zwiększoną  jej  łamliwością 
i podatnością na złamania to 
a)  zapalenie kości. 
b)  zmiany zwyrodnieniowe. 
c)  osteoporoza.  
d)  nowotwór kości. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

45 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko ............................................................................... 

 
Rozróżnianie procesów patologicznych w obrębie układów i narządów 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr  

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem: 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

46 

7.  LITERATURA 
 

1.  Aleksandrowicz R.: Mały atlas anatomiczny. PZWL, Warszawa 2004 
2.  Barański  J.,  Piątkowski  W.  (red.):  Zdrowie  i  choroba.  Wybrane  problemy  socjologii 

i medycyny. WWO, Wrocław 2002 

3.  Błędowski P.: Pomoc społeczna i opieka nad osobami starszymi. BPS, Warszawa 1996 
4.  Dąbrowski K.: Trud istnienia. WP, Warszawa 1986 
5.  Gomułka W.S., Rewerski W. (red.): Encyklopedia zdrowia. PWN, Warszawa 1992 
6.  Grzesiuk L., Tryjarska B.: Jak pomagać sobie, rodzinie i innym. PWN, Warszawa 1987 
7.  Hebanowski  M.  Kliszcz  J.,  Trzeciak  B.:  Poradnik  komunikowania  się  lekarza 

z pacjentem. PZWL, Warszawa 1999 

8.  Jarosz M., Cwynar S. (red.): Podstawy psychiatrii. PZWL, Warszawa 1980 
9.  Kruś S.: Patologia. PZWL, Warszawa 2004 
10.  Michajlik A., Ramotowski W.: Anatomia i fizjologia człowieka. PZWL, Warszawa 2004 
11.  Milerski B., Śliwiński B.: Pedagogika – leksykon. PWN, Warszawa 2000 
12.  Pędich W. (red.): Choroby wewnętrzne. PZWL, Warszawa 1994 
13.  Sęk H., Cieślak R. (red.): Wsparcie społeczne, stres i zdrowie. PWN, Warszawa 2004