6 - 1
1
6. BADANIE PRZEKAZYWANIA CIEPŁA PRZEZ PRZEGRODĘ PŁASKĄ
6.1 Wprowadzenie
Wymiana ciepła w zależności od właściwości ośrodka, przebiega przez przewodzenie,
konwekcję lub promieniowanie. W wielu przypadkach te trzy sposoby występują
jednocześnie, często jednak jeden z nich dominuje nad pozostałymi. Ze względów
praktycznych strumień ciepła wyraża się jednym, zastępczym współczynnikiem
proporcjonalności, uwzględniającym złożony mechanizm wymiany ciepła. Przekazywanie
(przenikanie) ciepła wyraża ilość energii przekazanej od czynnika „w” (wewnątrz) przez
przegrodę do czynnika „z” (zewnątrz) (rys. 1).
Rys. 1 Schemat przenikania ciepła
W przypadku pojedynczej przegrody (rys. 1) na mechanizm przenikania ciepła składa się
przejmowania ciepła przez przegrodę od czynnika „w”, proces przewodzenia ciepła oraz
przejmowanie ciepła przez czynnik „z” po stronie zewnętrznej przegrody.
Przenikanie ciepła jest charakteryzowane współczynnikiem przenikania „k”, zwanym rónież
współczynnikiem Pecleta:
z
w
k
1
1
1
gdzie: k , W/m
2
K - współczynnik przenikania ciepła,
z
i
w
,
W/m
2
K
-
współczynnik przejmowania
ciepła oraz
, W/m K -
współczynnik
przewodzenia ciepła.
6.2 Cel ćwiczenia.
1.1.
Celem ćwiczenia jest
wyznaczenie współczynników k,
z
i
w
oraz
dla przegrody płaskiej.
1.2.Oszacowanie jaki
wpływ na wartość współczynnika
z
ma przekazywanie ciepła
drogą promieniowania.
6.3 Opis doświadczenia.
Gorące powietrze o temperaturze t
g
przepływa przez pionowy nie izolowany kanał
o przekroju prostokątnym przekazując ciepło do otoczenia o temperaturze t
0
(rys.1).
W
Z
Q
Q
α
w
α
z
Q
δ
t
w
t
z
t
g
t
0
W
W
Z
Z
Q
Q
Q
Q
α
w
α
w
α
z
α
z
Q
Q
δ
t
w
t
z
t
g
t
0
6 - 2
2
Wewnątrz kanału strumień ciepła od podgrzanego powietrza wnika do płaskiej ściany
w warunkach konwekcji wymuszonej. Na zewnątrz kanału oddawanie ciepła do otoczenia
odbywa się na drodze konwekcji naturalnej i promieniowania.
W ściance kanału wbudowany jest czujnik gęstości strumienia ciepła q (handlowa
nazwa — ciepłomierz) oraz termopary mierzące temperaturę powierzchni ścianki
wewnętrznej t
w
, zewnętrznej t
z
i gorącego powietrza t
g
.
Pomiary przeprowadza się dla dwóch nastaw grzejnika (termowentylatora). Odczyty
wskazań przyrządu pomiarowego (multimetru) dla wskazanych w arkuszu pomiarowym
położeń przełącznika obrotowego (tabela 1) dokonuje się w drugiej minucie badań oraz po
ustaleniu się równowagi cieplnej układu (po upływie ok. 20 min od chwili zadania każdej
mocy termowentylatora).
Rys. 1. Schemat ideowy stanowiska
Odczytane wartości należy wpisać do arkusza pomiarowego (tabela 1).
6.4 Opracowanie wyników
6.4.1. Wyznaczenie współczynników
k,
w
z
,
.
Do obliczenia
współczynników k,
,
,
w
z
wykorzystuje się wzory:
0
.
t
t
k
q
g
(1)
0
.
t
t
q
z
z
(2)
w
g
w
t
t
q
.
(3)
z
w
k
1
1
1
(4)
6.4.2. Wyznaczenie współczynnika przewodzenia ciepła
.
Znając
gęstość strumienia ciepła q oraz temperatury t
g
, t
z
, t
w
i t
o
należy wyznaczyć
współczynnik λ wykonując odpowiednie przekształcenia wzorów (1), (2), (3) i (4).
6 - 3
3
6.4.3. Wyznaczyć błędy maksymalne współczynników k,
,
,
w
z
, jeśli gęstość strumienia
ciepła q zmierzono z błędem maksymalnym 5%, błąd maksymalny pomiaru temperatury
wynosi 0,2°C, a błąd pomiaru grubości ścianki kanału jest równy 0,5 mm.
Tabela 1
6. BADANIE PRZEKAZYWANIA CIEPŁA PRZEZ PRZEGRODĘ PŁASKĄ
data ............................... grupa ................................ p
ot
= .................................. t
ot
= ...................................
nr
po-
mia-
ru
położenie
przełącz-
nika
10
11
12
13
14
15
16
obliczyć
nastawa
wenty-
latora
q,
mV
t
g
mV
t
w1
mV
t
w2
mV
t
z1
mV
t
z2
mV
t
o
mV
k
W/m
2
K
z
W/m
2
K
w
,
W/m
2
K
W/mK
1
1
2
3
2
4
Uwaga:
Ponieważ
zimne końce termopar mają temperaturę otoczenia t
0
, faktycznie mierzone są
różnice temperatur (t
z
-t
0
), (t
w
-t
0
), (t
g
-t
0
).
Stała ciepłomierza:
c
.
q
= 1000 W/m
2
dla siły elektromotorycznej
U = 50 mV.
Charakterystyka termopar: t = 23,5*A + 25,8 + a ,
gdzie: A, mV - wskazania multimetru,
a – korekta temperatury zimnych końców termopary: a = (t
ot
– 20), °C; t
ot
, °C.