monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnych 725[02] z3 01 u

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Ryszard Dorsz

Wykonywanie różnego typu złącz 725[02].Z3.01

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2005

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

dr inż. Grzegorz Żegliński,

mgr inż. Stanisław Górniak,

Opracowanie redakcyjne:

inż. Ryszard Dorsz

Konsultacja:

mgr inż. Andrzej Zych

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 725[02].Z3.01
zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu: „Monter sieci i urządzeń
telekomunikacyjnych”

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2005

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Materiał nauczania

4.1.`Budowa kabli telekomunikacyjnych z żyłami miedzianymi

4.1.1. Materiał nauczania

4.1.2. Pytania

4.1.3. Ćwiczenia

4.1.4. Sprawdzian postępów

4.2. Rodzaje złącz wykonywanych na kablach telekomunikacyjnych z żyłami

miedzianymi

4.2.1. Materiał nauczania

4.2.2. Pytania

4.2.3. Ćwiczenia

4.2.4. Sprawdzian postępów

4.3. Sposoby połączeń żył kabli telekomunikacyjnych

4.3.1. Materiał nauczania

4.3.2. Pytania

4.3.3. Ćwiczenia

4.3.4. Sprawdzian postępów

4.4. Zakończenie kabli telekomunikacyjnych na przełącznicach

w centralach telefonicznych

4.4.1. Materiał nauczania

4.4.2. Pytania

4.4.3. Ćwiczenia

4.4.4. Sprawdzian postępów

4.5. Zakończenie kabli telekomunikacyjnych w szafkach kablowych

4.5.1. Materiał nauczania

4.5.2. Pytania

4.5.3. Ćwiczenia

4.5.4. Sprawdzian postępów

4.6. Zakończenie przewodów instalacyjnych w szafkach abonenckich

4.6.1. Materiał nauczania

4.6.2. Pytania

4.6.3. Ćwiczenia

4.6.4. Sprawdzian postępów

4.7. Instalacja abonencka

4.7.1. Materiał nauczania

4.7.2. Pytania

4.7.3. Ćwiczenia

4.7.4. Sprawdzian postępów

4.8. Pomiary powykonawcze złącz kablowych (zwarcia, przerwy)

4.8.1. Materiał nauczania

4.8.2. Pytania

4.8.3. Ćwiczenia

4.8.4. Sprawdzian postępów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.9. Montaż przewodów w łączówce szczelinowej

4.9.1. Materiał nauczania

4.9.2. 4.9.2. Pytania

4.9.3. 4.9.3. Ćwiczenia

4.9.4. 4.9.4. Sprawdzian postępów

5. Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o podstawowych materiałach

i urządzeniach telekomunikacyjnych, ich właściwościach oraz zastosowaniu w magistralnych,
stacyjnych i podstawowych instalacjach abonenckich telekomunikacyjnych.

W poradniku zamieszczono opisy:

−

budowy kabli telekomunikacyjnych o żyłach miedzianych,

−

sposobów połączeń żył kabli telekomunikacyjnych z żyłami miedzianymi w różnej
technologii (skrętka, zaciski UY, moduły 3M),

−

zakończenia kabli telekomunikacyjnych na przełącznicach,

−

zakończenia kabli telekomunikacyjnych w szafkach kablowych,

−

zakończenia kabli instalacyjnych w szafkach abonenckich,

−

instalacji abonenckiej,

−

rodzaje pomiarów wykonawczych złącz kablowych,

−

montażu kabli w łączówkach szczelinowych.

Reforma gospodarcza i szybki rozwój nowoczesnych technologii spowodowały

zmiany dotyczące zapotrzebowania na określone kwalifikacje zawodowe. Rozwój
technologii informatycznych, telekomunikacji i między innymi Internetu przyczyniły się
do zwiększenia zapotrzebowania na telekomunikacyjne usługi
instalacyjno-monterskie.

Celem kształcenia w zawodzie monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych jest

przygotowanie aktywnego, mobilnego i skutecznie poruszającego się na rynku pracy
absolwenta. Będzie to możliwe, jeżeli uczniowie będą. nabywali zarówno wiedzę jak
i umiejętności zawodowe na takim poziomie, który pozwoli im na ciągłe
doskonalenie, poszerzanie kwalifikacji, ocenę własnych predyspozycji i możliwości,
podejmowanie racjonalnych decyzji, dotyczących własnego rozwoju zawodowego oraz
planowania kariery zawodowej.

Modułowy program nauczania dla zawodu umożliwia:

− nabywanie oraz potwierdzanie kwalifikacji zawodowych zarówno w systemie szkolnym,

jak i pozaszkolnym,

− dostosowywanie procesu kształcenia do indywidualnych potrzeb uczniów,

− adaptację treści kształcenia do zmieniających się potrzeb rynku pracy,

− przeniesienie punktu ciężkości z procesu nauczania na proces uczenia.

Cele kształcenia i materiał nauczania są ściśle powiązane z zadaniami zawodowymi, co

umożliwia:

−

przygotowanie ucznia do wykonywania podstawowych zadań zawodowych,

−

powiązanie teorii z praktyką,

−

odejście od materializmu dydaktycznego,

−

integrację różnych dziedzin wiedzy.
Każdy nowy temat w poradniku zawiera cztery podpunkty:

−

materiał nauczania,

−

pytania,

−

ćwiczenia,

−

sprawdzian postępów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W rozdziale „Materiał nauczania” zostały omówione zagadnienia dotyczące

wykonywania różnego rodzaju złącz, sposobów rozszywania kabli telekomunikacyjnych,
sposobów połączeń żył, wykonywania zakończeń kabli, sposoby wykonywania pomiarów
powykonawczych.

Z rozdziałem „Pytania” możesz zapoznać się:

−

przed przystąpieniem do rozdziału „Materiał nauczania” – poznając przy okazji
wymagania wynikające z potrzeb zawodu, a po przyswojeniu wskazanych treści,
odpowiadając na te pytania sprawdzisz stan swojej gotowości do wykonania ćwiczenia,

−

po zapoznaniu się z rozdziałem „Materiały”, aby sprawdzić stan swojej wiedzy, która
będzie Ci potrzebna do wykonania ćwiczenia.
Kolejnym etapem poznawania tematu „wykonywanie różnego typu złącz” będzie

wykonanie „Ćwiczeń”, których celem jest uzupełnienie i utrwalenie informacji o poznanych
zagadnieniach.

Wykonując ćwiczenia przedstawione w poradniku lub zaproponowane przez nauczyciela,

poznasz podstawowe właściwości wyżej wymienionych złącz.

Po wykonaniu ćwiczeń, sprawdź poziom swoich postępów rozwiązując test „Sprawdzian

postępów”, zamieszczony po ćwiczeniach. W tym celu:

−

przeczytaj pytania i odpowiedz na nie,

−

podaj odpowiedź wstawiając X w odpowiednie miejsce ( w miejscu TAK, jeżeli Twoja
odpowiedz jest prawidłowa, w miejscu NIE, jeżeli odpowiedz na pytanie jest
niepoprawna).

Odpowiedzi NIE wskazują na luki w Twojej wiedzy, informują Cię również, jakiego

materiału dobrze nie poznałeś. Oznacza to powrót do treści, które nie są dostatecznie
opanowane.

Poznanie przez Ciebie wszystkich lub określonej części wiadomości będzie stanowiło dla

nauczyciela podstawę przeprowadzenia sprawdzianu poziomu przyswojonych wiadomości i
ukształtowanych umiejętności. W tym celu nauczyciel posłuży się „Zestawem zadań
testowych” zawierających różnego rodzaju zadania. W rozdziale 5 tego poradnika jest
zamieszczony „Zestaw zadań testowych”, zawiera on:

−

instrukcję, w której omówiono tok postępowania podczas przeprowadzania sprawdzianu,

−

przykładową kartę odpowiedzi, w której, w przeznaczonych miejscach wpisz odpowiedzi
na pytania; będzie to stanowić dla Ciebie trening przed sprawdzianem zaplanowanym
przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

725[02].Z3

Montaż instalacji i urządzeń

telekomunikacyjnych

725[02].Z3.01

Wykonywanie różnego typu złącz

725[02].Z3.02

Montaż sieci kablowych

725[02].Z3.03

Wykonywanie remontów sieci

telekomunikacyjnych

Rys. 1. Schemat układu jednostek modułowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

korzystać z różnych źródeł informacji (biblioteka, Internet),

−

czytać podstawowe schematy instalacji telekomunikacyjnej,

−

czytać strony katalogowe urządzeń telekomunikacyjnych ze zrozumieniem,

−

czytać dokumentację powykonawczą instalacji telekomunikacyjnej,

−

rozróżniać elementy instalacji telekomunikacyjnej,

−

rozszywać kable teletechniczne,

−

wykonywać różnymi sposobami instalacje telefoniczne na podstawie dokumentacji
technicznej oraz sprawdzać jakość połączeń,

−

lokalizować i usuwać proste usterki w sieciach telekomunikacyjnych,

−

czytać i sporządzać prostą dokumentacje techniczną,

−

oceniać i prezentować swoją pracę,

−

posługiwać się podstawowymi narzędziami używanymi do obróbki kabli i montażu
urządzeń telekomunikacyjnych,

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie kształconych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

–

wyjaśniać zasady funkcjonowania sieci telekomunikacyjnych,

–

interpretować

normy

przepisy

zakresu

budowy

eksploatacji

sieci

telekomunikacyjnych,

–

instalować studnie kablowe i rury kanalizacyjne,

–

wykonywać różnego rodzaju złącza kablowe,

–

układać w różnych środowiskach i rozszywać kable teletechniczne,

–

wykonywać różnymi sposobami instalacje telefoniczne na podstawie dokumentacji,
technicznej oraz sprawdzać jakość połączeń,

–

czytać i sporządzać prostą dokumentacje techniczną,

–

lokalizować i usuwać proste usterki w sieciach telekomunikacyjnych,

–

wykonywać konserwacje sieci,

–

oceniać i prezentować swoją pracę,

–

korzystać z książek, katalogów czasopism w celu odnalezienia potrzebnej informacji,

–

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie kształconych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Budowa kabli telekomunikacyjnych z żyłami miedzianymi

4.1.1. Materiał nauczania

Kable produkowane w Telefonice są to kable telekomunikacyjne pęczkowe o izolacji

i powłoce polietylenowej z zaporą przeciwwilgociową o liczbie czwórek do 50. Żyły kabli
wykonane są z miękkich drutów miedzianych o średnicy 0,4 – 0,5 – 0,6 – 0,8 mm

. Na żyły

wtłoczona jest izolacja z polietylenu wysokociśnieniowego o grubości 0,13 – 0,25 mm.
zależnie od średnicy żyły gołej. Izolowane żyły skręcane są w czwórki gwiazdowe
z odpowiednio dobranymi skokami gwarantującymi małe wartości asymetrii pojemnościowej
K

– K

, K

– K

. Długość skoków czwórek nie przekracza 120 mm, i jest różna w stosunku

do sąsiednich czwórek.

Rys. 2. Układ żył w wiązce czwórkowej [7, s. 76]. Rys. 3. Kabel XTKMXw ( wzdłużnie uszczelniany) [7, s. 77].

Wiązki czwórkowe skręcane są w pęczki elementarne, po 5 czwórek w każdym. Pęczki

elementarne skręca się w ośrodek lub w pęczki podstawowe 25 – albo 50 – czwórkowe, które
z kolei są także skręcane w ośrodek. Kable o liczbie czwórek do 50 są skręcane z 5 –
czwórkowych pęczków elementarnych. Ośrodki kabli zawierających od 100 do 250 czwórek
są skręcone z pęczków podstawowych 25 – czwórkowych. Na rysunku 2 pokazano układ żył
w wiązce czwórkowej, na rysunku 3 pokazano układ pęczków elementarnych w ośrodku
kabla telekomunikacyjnego.
Stosowane w Poradniku do ćwiczeń kable to:
XTKMX – telekomunikacyjny (T), kabel (K), miejscowy (M), o izolacji polietylenowej (X),

i powłoce polietylenowej.

YTKSY – telekomunikacyjny (T), kabel (S), stacyjny (S), o izolacji polwinitowej (Y),

i powłoce polwinitowej.

1. wiązka – licznikowa

oplot czerwony

2. wiązka – kierunkowa
oplot niebieski

czwórkowy - gwiazda

Pęczek elementarny

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 4. Układ pęczków elementarnych w ośrodku kabla telekomunikacyjnego [7, s. 77].

Tabela. 1. Kod rozróżniania żył w czwórkach i czwórek w pęczkach elementarnych.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Z ilu pęczków elementarnych składa się pęczek podstawowy?
2. Jaki kolor ma izolacja żyły „a” w drugim pęczku elementarnym?
3. Co oznacza „pojęcie” wiązka kierunkowa?
4. Co oznacza „pojęcie” wiązka licznikowa?
5. Co to jest pęczek podstawowy?
6. Z ilu wiązek czwórkowych składa się pęczek elementarny?
7. Co nazywamy ośrodkiem kabla?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj rozszycia kabla XTKMX 25 x 4 x 0,5 na długości 25 cm na jednym końcu

kabla i 15 cm na drugim końcu kabla, porównaj kierunki biorąc pod uwagę wiązkę
licznikową i kierunkową. W przypadku niezgodności zmień odcinki zdjętej izolacji.
Następnie dokonaj podziału na pęczki elementarne i wiązki czwórkowe.

izolacja żyły - kolor

czwórki

czerwona

naturalna

zielona

szara

niebieska

″

żółta

″

brązowa

″

biała

″

oplot pęczka
elementarnego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) ściągnąć powłokę izolacyjną na długości 25cm na jednym końcu kabla i 15 cm na drugim

końcu,

2) ściągnąć folię izolacyjną,
3) wykonać opaski na pęczkach elementarnych, wykorzystując w tym celu tasiemki

technologiczne oplatające każdy pęczek elementarny,

4) zamontować kabel w stojaku montażowym,
5) rozszyć pęczki elementarne na wiązki czwórkowe,
6) wyznaczyć pierwszy, drugi pęczek elementarny, jeżeli taki występuje w kablu,
7) dobrać niezbędne narzędzia,
8) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
9) przygotować stanowisko do prac montażowych,

10) dokonać jakości wykonanych połączeń,
11) analizować i interpretuj wyniki pomiarów, wyciągaj wnioski,
12) oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
13) zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
14) uporządkować stanowisko pracy,
15) dobrać środki ochrony osobistej.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

kabel telekomunikacyjny XTKMX 25 x 4 x 0,5,

–

nóż monterski,

–

stojak montażowy,

–

liniał o długości 30-40 cm.

Ćwiczenie 2

Wykonaj zdjęcie powłoki na długości 25 cm na jednym końcu kabla, oraz wykonaj

rozszycie kabla YTKSY 10 x 2 x 0,4 dokonując podziału na warstwy i pary elementarne.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) ściągnąć powłokę izolacyjną na długości 25cm na jednym końcu kabla i 15cm na drugim

końcu,

2) ściągnąć folię izolacyjną,
3) wykonać opaskę na ośrodku kabla, wykorzystując w tym celu tasiemkę oplatającą,
4) rozszyć kabel na wiązki dwójkowe,
5) dokonać podziału według kolorów,
6) oznaczyć kolejne warstwy kabla,
7) dobrać niezbędne narzędzia,
8) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
9) przygotować stanowisko do prac montażowych,

10) dokonać jakości wykonanych połączeń,
11) analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
12) oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
13) zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
14) uporządkować stanowisko pracy,
15) dobrać środki ochrony osobistej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

kabel telekomunikacyjny YTKSY 10 x 2 x 0,4,

–

nóż monterski,

–

stojak montażowy,

–

liniał o długości 30-40 cm.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) rozszyć kabel XTKMX?



2) ściągnąć folię izolacyjną?



3) wykonać opaskę na ośrodku kabla?



4) zdefiniować pojęcie para w kablu YTKSY?



5) rozszyć kabel YTKSY na wiązki dwójkowe?



6) rozróżnić poszczczególne warstwy w kablu YTKSY?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2. Rodzaje

złącz

wykonywanych

kablach

telekomunikacyjnych z żyłami miedzianymi

4.2.1. Materiał nauczania

Miejsce połączenia sąsiadujących ze sobą odcinków kabla nazywamy złączem

kablowym.

Złącze kablowe ma za zadanie odpowiednie połączenie ośrodków kabla w sposób

zapewniający zachowanie wymaganych parametrów elektrycznych torów przesyłowych oraz
połączenie powłok i odzieży kabla w taki sposób, aby własności elektryczne, mechaniczne
i antykorozyjne otrzymanego złącza nie były gorsze od własności poszczególnych odcinków
łączonych kabli.

Połączenie żył zależy od warunków technicznych (złącze w studni kablowej, w szafie

telekomunikacyjnej, złącze napowietrzne, zakończenie w szafie kablowej, w skrzynce
abonenckiej, puszce kablowej), Połączenie żył można wykonać w zależności od warunków –
na skrętkę, zaciski UY, zaciski modułowe, zakończenie na łączówkach.

Złącza możemy podzielić na:

a) złącza przelotowe są to złącza łączące dwa odcinki kabla o takiej samej liczbie wiązek,

czyli połączenie dwóch odcinków kabli zgodnie z profilem ośrodków kabla – zachowanie
kolejności wiązek,

b) złącza odgałęźne są to złącza, w których od kabla o większej liczbie wiązek są

odgałęzione dwa lub więcej kabli o mniejszej liczbie wiązek,

c) złącza rozdzielcze są to złącza, w których telefoniczny kabel miejscowy jest połączony

z kilkoma kablami zakończeniowymi.
Ze względu na sposób połączenia żył ośrodka kabla, rozróżniamy następujące rodzaje

złącz:
1) złącza proste są to złącza, w których wiązki łączone są ze sobą kolejno, zgodnie

z profilem danego kabla (tzn. „na wprost” ),

2) złącza krzyżowane są to złącza, w których żyły w parach i pary w poszczególnych

czwórkach są łączone zgodnie ze specjalnie opracowaną tablicą krzyżowania, co ma na
celu zmniejszenie sprzężeń pojemnościowych torów,

3) złącze równoległe są to złącza, w których kabel wchodzący do złącza jest połączony

z dwoma kablami wychodzącymi, przy czym liczba wiązek we wszystkich trzech kablach
jest jednakowa.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Co to jest złącze przelotowe?
2. Co to jest złącze równoległe?
3. Co to jest złącze rozgałęźne?
4. Co to jest złącze krzyżowane?
5. Co to jest złącze rozdzielcze?
6. Co nazywamy złączem kablowym?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj złącze przelotowe dokonując połączenia żył zaciskami UY, w tym celu po

rozszyciu kabla na pęczki elementarne i wiązki czwórkowe. Skręć odpowiednie wiązki
czwórkowe i połącz poszczególne żyły zaciskami UY zachowując następującą kolejność.
Pierwsza, druga, trzecia wiązka czwórkowa po połączeniu żył zaciskami UY są położone
w lewo, czwarta wiązka położona jest w prawo, symetrycznie do wiązki pierwszej, wiązka
piąta położona jest w lewo w taki sposób, że zaciski piątej wiązki znajdują się pomiędzy
zaciskami wiązki trzeciej i czwartej. Długość skrętki czwórkowej powinna wynosić minimum
35mm łącznie z zaciskami UY. Skrętka czwórkowa to trzy skręty w prawą stronę.

Rys. 5. Parametry zacisków UY – katalog firmy 3M łączenie żył kabli miedzianych [9].

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zdjąć powłokę izolacyjną na długości 25mm,
2) zdjąć folię izolacyjną,
3) wykonać opaski na pęczkach elementarnych,
4) rozszyć pęczki elementarne na wiązki czwórkowe,
5) wykonać połączenie żył zgodnie z w/w instrukcją,
6) dobrać niezbędne narzędzia,
7) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
8) przygotować stanowisko do prac montażowych,
9) dokonać jakości wykonanych połączeń,

10) analizować i interpretuj wyniki pomiarów, wyciągaj wnioski,
11) ocenić jakość i estetykę wykonanej pracy,
12) zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
13) uporządkować stanowisko pracy,
14) dobrać środki ochrony osobistej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska:

–

dwa odcinki kabla XTKMX 25x4x0,5 o długości 1,5m,

–

zaciski UY,

–

nóż monterski,

–

zaciskarka do zacisków UY,

–

stojak montażowy.

Ćwiczenie 2

Wykonaj połączenie kabli (złącze przelotowe) XTKMX 25 x 4 x 0,5 zaciskami

modułowymi 3M, wykorzystując do tego przyrząd montażowy oraz praskę hydrauliczną.

Rys. 6. Zaciski modułowe – wygląd ogólny [9].

Rys. 7. Budowa zacisku modułowego [9].

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zgromadzić materiały i narzędzia: dwa odcinki kabla XTKMX 25 x 4 x 0,5, , nóż

monterski, zaciski 3M, przyrząd do zaciskania wraz z praską hydrauliczną,

2) odmierzyć i zaznaczyć na powłoce kabla z jednego końca 35 cm i drugiego końca 15 cm,
3) naciąć powłokę kabla w zaznaczonych miejscach na całym obwodzie,
4) zdjąć powłokę na końcach kabla,
5) zamocować kable w przyrządzie montażowym w taki sposób, żeby końce kabla, na

których zdjęto izolację na długości 35 cm były skierowane do siebie w odległości 2 cm
powłoka od grzebienia rozdzielającego.

6) zdjąć folię ochronną,
7) wykonać opaskę na całym ośrodku kabla wykorzystując do tego tasiemkę

technologiczną, (4-5 zwoi)

8) na każdym pęczku elementarnym składającym się z pięciu wiązek czwórkowych

wykonać również opaski wykorzystując tasiemki technologiczne,

9) rozłożyć poszczególne pęczki elementarne na wiązki czwórkowe,

10) umieść poszczególne żyły w grzebieniu montażowym, stosując zasadę:

− żyły odcinka kabla z lewej strony układane są na dolnej podkładce zacisku 3M,

− żyły odcinka kabla z prawej strony układane są na podkładce środkowej,

11) po założeniu nakładki zewnętrznej użyć praski hydraulicznej do zaciśnięcia zacisku 3M
12) dobrać niezbędne narzędzia,
13) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
14) przygotować stanowisko do prac montażowych,
15) dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,
16) analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
17) oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
18) zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
19) uporządkować stanowisko pracy,
20) dobrać środki ochrony osobistej.

Wyposażenie stanowiska:

–

dwa odcinki kabla XTKMX 25x4x0,5 o długości 1,5m,

–

zaciski 3M,

–

nóż monterski,

–

zaciskarka do zacisków 3M,

–

praska hydrauliczna.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) połączyć żyły zaciskami 3M?



2) zdjąć powłokę izolacyjną?



3) wykonać opaski na pęczkach elementarnych?



4) rozróżniać pęczki elementarne w kablach XTKMX?



5) rozróżniać wiązki czwórkowe?



6) zakładać zaciski 3M na żyły kabli XTKMX?
7) stosować praskę hydrauliczną do zacisków modułowych?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. Sposoby połączeń żył kabli telekomunikacyjnych

4.3.1. Materiał nauczania

Kable XTKMX są kablami kanałowymi, ich złącza montuje się zawsze w studniach

kablowych. Po przygotowaniu studni kablowej należy ułożyć i umocować na konsolach
końce przeznaczonego do montażu kabla w taki sposób, aby zapewnić sobie wygodne
warunki pracy.

Przygotowanie końców kabla.

W przypadku kabli ziemnych najpierw należy zdjąć osłonę antykorozyjną z pancerza

kabla, a następnie pancerz owinąć kilkoma zwojami drutu (najlepiej miedzianego). Drut ten
należy przylutować do pancerza na całym obwodzie kabla, aby pancerz się nie rozwijał.
Następnie należy obciąć pancerz w odległości około 5 mm od przylutowanej obrączki z drutu
i odsłonić powłokę polietylenową kabla.

Przygotowanie do montażu samych powłok jest już identyczne w przypadku obu typów

kabli – tzn. ziemnych i kanałowych.

Przed zdjęciem powłoki polietylenowej, końce kabli należy oczyścić i ułożyć w taki

sposób, by zachodzące na siebie odcinki były nieco dłuższe niż to wynika z rozmiarów
złącza. Następnie należy odmierzyć i zaznaczyć jednym zwojem drutu (żyła kablowa)
odcinek, na którym będzie zdjęta powłoka (w celu połączenia ośrodków kabli). Z kolei należy
odmierzyć odcinek powłoki, który ma być poddany tzw. degradowaniu celem zapewnienia
uzyskania dobrej przyczepności kitu epoksydowego.

Rys. 8. Przygotowanie kabla do wykonania złącza [1 s. 67].

1 – kabel, 2 – osłona złącza,

L – długość złącza zależy od pojemności kabla.

Rys. 9. Sposób rozłożenia wiązek czwórkowych [ 1, s. 67].

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Tabela 2. Długość złącza w zależności od pojemności kabla [1, s. 83].

Liczba czwórek

w kablu

Długość złącza „ L ”

(mm)

Liczba czwórek w kablu

Długość złącza „L” (mm)

Dla żył 0,4 mm

130

170

230

100

300

Dla żył 0,5 oraz 0,6 mm

130

170

230

100

300

Tabela dotyczy wszystkich kabli, na których wykonywane są złącza przelotowe

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Czy potrafisz określić ile wiązek czwórkowych jest w kablu XTKMX 20 x 4 x 0,5?
2. Czy potrafisz określić długość złącza w zależności od pojemności kabla?
3. Czy potrafisz wykonać opaski na pęczkach elementarnych?
4. Czy potrafisz rozróżniać pęczki elementarne w kablach XTKMX?
5. Czy potrafisz wykonać nawoje na osłonie kabla doziemnego?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj połączenie żył kabla metodą tradycyjną – tzn. polegającą na skręcaniu

i lutowaniu pozbawionych izolacji żył kabla. Żyły o średnicach 0,4 i 0,5 mm są tylko
skręcane ze sobą, natomiast żyły o średnicach 0,6 i 0,8 mm muszą być ponadto lutowane.
Skrętki są izolowane za pomocą polietylenowych tulejek izolacyjnych pustych lub
napełnionych pastą silikonową rys. 10 i 11. Sposób wykonania skrętek na poszczególnych
żyłach, sposób zakładania tulejek izolacyjnych, sposób formowania wiązek czwórkowych
pokazany jest na poniższych rysunkach.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 10. Sposób wykonania skrętek [1, s. 68].

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zdjąć powłokę izolacyjną na długości 25mm,
2) zdjąć folię izolacyjną,
3) wykonać opaski na pęczkach elementarnych,
4) wykonać nawój na osłonie kabla doziemnego,
5) rozszyć pęczki elementarne na wiązki czwórkowe,
6) wykonać połączenie żył zgodnie z w/w instrukcją oraz rysunkiem nr 9,
7) dobrać niezbędne narzędzia,
8) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
9) przygotować stanowisko do prac montażowych,

10) dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,
11) analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
12) oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
13) zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
14) uporządkować stanowisko pracy,
15) dobrać środki ochrony osobistej.

pierwsza faza wykonania skrętki

prawidłowo wykonana skrętka

skrętka przygięta do żyły

połączenie żył z nasuniętą tulejką izolacyjną

tulejka izolacyjna

Prawidłowo wykonana izolacja na wiązce czwórkowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska:

–

dwa odcinki kabla XTKMX 25x4x0,5 o długości 1,5 m,

–

drut nawojowy,

–

spoiwo lutownicze,

–

silikon,

–

nóż monterski,

–

lutownica,

–

stojak montażowy.

4.3.2. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) zdefiniować pojęcie złącza telekomunikacyjnego?



2) zdjąć powłokę izolacyjną?



3) wykonać opaski na pęczkach elementarnych?



4) rozróżniać pęczki elementarne w kablach XTKMX?



5) rozróżniać wiązki czwórkowe?



6) dokonywać nawojów na osłonie kabla doziemnego?



7) lutować skrętki?



Rys. 11. Sposób izolowania skrętek tulejkami: [1, s. 85].

a – tulejka pusta (dwustronnie otwarta),

b – tulejka napełniana pastą silikonową (jednostronnie otwarta)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4. Zakończenie kabli telekomunikacyjnych na przełącznicach

telekomunikacyjnej w centralach telefonicznych

4.4.1. Materiał nauczania

Przełącznica telekomunikacyjna to urządzenie umożliwiające połączenie kabli

magistralnych z kablami stacyjnymi. Przełącznica główna (PG) – przełącznica dla
zakończenia kabli magistralnych, przychodzących z sieci rozdzielczej. Podstawę stanowi
stelaż w wersji wolnostojącej, przyściennej lub naściennej wyposażony w głowice łączówki,
które umożliwiają stosowanie zabezpieczeń oraz wykonywanie pomiarów.

Przełącznice są montowane przy centralach lub jako wyposażenie systemów

dostępowych.

Charakterystyka funkcjonalna przełącznic głównych:

–

idealne rozwiązanie dla dużych systemów,

–

dostępne w wersji wolnostojącej lub przyściennej,

–

możliwość montażu łączówek 8 lub 10-parowych w blokach 100, 64, 128-parowych,

–

możliwość zabudowy w "pionach" lub "poziomach",

–

bogate wyposażenie dodatkowe,

–

zabezpieczenia,

–

szeroka gama sznurów i wtyków pomiarowych,

–

kolorowe oznaczniki i kołki izolujące, łatwa rozbudowa.

Na polskim rynku możemy spotkać wiele firm np. Pioch, Reichle de Massami , Krone,

Optomer, 3M, Optokon, FCA, oferujących stojaki, jak i łączówki do zabudowy przełącznicy
głównej.

Na rys. 12 przedstawiony jest przykładowy ogólny model TM/GB produkowany przez

firmę QUANTE POUYET GROUP (która aktualnie została kupiona przez firmę 3M)
i oferowany przez telekomunikacyjne firmy handlowe, w ćwiczeniu przełącznica pokazana
jest jako przykład stosowanych w telekomunikacji przełącznic, zasady rozłożenia głowic
i sposoby połączenia strony liniowej z magistralną są takie same. Różnice polegają na tym,
czy jest to układ poziomy, czy pionowy.

Ramy nośne typu TM/GB przeznaczone są do przełącznic dwustronnych wolnostojących

o bardzo dużych pojemnościach.

OPIS

–

podstawa, stojaki i wsporniki są wykonane ze stali pokrytej warstwą farby chroniącej
przed korozją,

–

pierścienie i prowadnice przewodów wykonane ze stopu aluminium pokrytego żywicą
epoksydową,

–

plastikowy tunel prowadzący dla kabla prowadzonego do poziomo umieszczonych
modułów połączeniowych,

–

ramię do rozwijania przewodów krosowych,

–

drabinki jezdne,

–

prowadnice do drabinek,

–

plastikowe prowadzenia - osłony kabli krosowych ułatwiające ułożenie i izolację kabli.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podstawowym modułem konstrukcji wsporczej (stojaka) przełącznicy jest pion. Piony

połączone między sobą tworzą sekcję. Zespoły (bloki) łączówkowe po stronie liniowej (L),
we wszystkich typach przełącznic, montowane są w układzie pionowym, natomiast po stronie
stacyjnej (S) najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest układ poziomy, na życzenie
użytkownika mogą być one umieszczane w układzie pionowym.

Bardzo często stosowanym obecnie typem przełącznic są konstrukcje wsporcze MDF

produkowane przez Agmar Telecom. Posiadają one uniwersalną budowę modułową, dzięki
czemu każdorazowo można je dostosowywać indywidualnie do wymagań technicznych,
eksploatacyjnych i lokalowych.

Podejście takie pozwoliło maksymalnie przybliżyć się do potrzeb i możliwości

technicznych odbiorców zarówno przy montażu nowych przełącznic, jak i przy rozbudowie i
przebudowie istniejących.

Konstrukcje wsporcze przełącznic wykonane są z typowych, lekkich, aluminiowych

anodowanych elementów (kształtowników), łączonych między sobą, zamykanymi przy
pomocy klucza ampułowego. Przełącznice są rozbieralne. Rozwiązanie to pozwala na szybki,
bezkolizyjny montaż i demontaż konstrukcji, na dokonywanie wszelkich zmian i przeróbek w
trakcie montażu, rozbudowę oraz stopniową wymianę starych przełącznic na nowe bez
przerw eksploatacyjnych.

Konstrukcje mogą być mocowane do ścian, podłóg oraz do sufitu. Doprowadzenie kabli

może się odbywać od góry lub od dołu.

Konstrukcje wsporcze są wytrzymałe na obciążenia kablami stacyjnymi i krosowymi.

Dają możliwość przejrzystego rozprowadzenia kabli i mocowania ich uchwytami oraz
opaskami zaciskowymi w pionach i poziomach.

Tablica 3. Przełącznice stosowane w technice telekomunikacyjnej [6].

Lp.

Nazwa przełącznicy

Wolnostojąca dwustronna-

w układzie pionowo (L) -poziomym (S)

lub pionowym (LiS)

Przyścienna jednostronna-

w układzie pionowo (L) -poziomym (S)

lub pionowym (LiS)

Naścienna pojedyncza-

w układzie pionowym (LiS)

Naścienna podwójna-

w układzie pionowo (L) -poziomym (S)

lub pionowym (LiS)

Istnieją, jak widać powyżej w tabeli, przełącznice o mniejszej pojemności naścienne lub

przyścienne jednostronne. Jednakże w poradniku ucznia zajmiemy się tylko przełącznicą
dwustronną wolnostojącą.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ogólna budowa przykładowej przełącznicy głównej przedstawia się następująco:

Rys. 12. Przełącznica telekomunikacyjna wolnostojąca [6].

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Co to jest przełącznica telekomunikacyjna?
2. Jakie znasz rodzaje przełącznic?
3. Czy na przełącznicy można stosować łączówki 8-parowe?
4. Do czego służy pręt dystansowy?
5. Co to jest strona liniowa przełącznicy?
6. Jakie rozróżniasz rodzaje zabudowy przełącznic?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zamontuj kabel stacyjny na przełącznicy telekomunikacyjnej wolnostojącej. Wykonaj

rozszycie kabla YTKSY 25x2x0,5 na długości 35cm na końcu kabla wprowadzonego do
przełącznicy. Kabel prowadź z kanału kablowego do gniezdnika odpowiedniej głowicy
kablowej np. typu Krone wg wskazań prowadzącego zajęcia. Zamontuj poszczególne pary
kabla YTKSY w łączówkach głowicy kablowej używając przyrządu montażowego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zdjąć powłokę izolacyjną,
2) zdjąć folię izolacyjną,
3) wykonać opaskę na kablu,
4) przymocować kabel do konstrukcji przełącznicy opaskami montażowymi,
5) rozszyć kabel,
6) określić poszczególne warstwy,
7) zamontować żyły w łączówkach głowicy kablowej przy użyciu przyrządu montażowego,
8) dobrać niezbędne narzędzia,
9) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,

10) przygotować stanowisko do prac montażowych,
11) dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,
12) analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
13) oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
14) zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
15) uporządkować stanowisko pracy,
16) dobrać środki ochrony osobistej.

Wyposażenie stanowiska pracy:

− kabel YTKSY,

− opaski montażowe,

− nóż monterski,

− przyrząd montażowy,

− przełącznica wolnostojąca,

− dokumentacja techniczna przełącznicy.

Ćwiczenie 2

Zamontuj kabel magistralny na przełącznicy telekomunikacyjnej wolnostojącej. Wykonaj

rozszycie kabla XTKMX 25 x 4 x 0,5 na długości 35cm na końcu kabla wprowadzonego do
przełącznicy po stronie magistralnej. Kabel prowadź z kanału kablowego do gniezdnika
odpowiedniej głowicy kablowej np. typu Krone wg wskazań prowadzącego zajęcia. Zamontuj
poszczególne wiązki czwórkowe kabla XTKMX w łączówkach głowicy kablowej używając
przyrządu montażowego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zdjąć powłokę izolacyjną,
2) zdjąć folię izolacyjną,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) wykonać opaskę na kablu,
4) przymocować kabel do konstrukcji przełącznicy opaskami montażowymi,
5) rozszyć kabel na pęczki elementarne i wiązki czwórkowe,
6) zamontować żyły w łączówkach głowicy kablowej przy użyciu przyrządu montażowego,
7) dobrać niezbędne narzędzia,
8) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
9) przygotować stanowisko do prac montażowych,

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

kabel XTKMX 25 x 4 x 0,5,

–

opaski montażowe,

–

nóż monterski,

–

przyrząd montażowy,

–

przełącznica wolnostojąca,

–

dokumentacja techniczna przełącznicy.

4.4.4 . Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie



1) rozszyć kabel YTKSY?
2) rozszyć kabel XTKMX?
3) rozróżniać wiązki czwórkowe kabla XTKMX?



4) użyć przyrządu montażowego?



5) rozróżnić żyły kabla YTKSY?



6) wprowadzić kabel YTKSY do głowicy zamocowanej na przełącznicy?



7) zamocować łączówki w gniezdnikach?



8) zamocować żyły w łączówkach?
9) rozróżnić stronę magistralną od strony stacyjnej przełącznicy?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5. Zakończenie kabli telekomunikacyjnych w szafkach

kablowych

4.5.1 . Materiał nauczania

Szafy kablowe wykonane są z blachy aluminiowej oraz profili aluminiowych

i stalowych. Wszystkie elementy szaf zabezpieczone są w pełni przed korozją. Standardowo
obudowy szaf malowane są na kolor szary RAL 7035, istnieje możliwość pomalowania szafy
na dowolny kolor z dowolną fakturą. Szafy przystosowane są do montażu zamków ABLOY
i FAB. Szafy składają się z następujących modułów:
1) podstawa betonowa,
2) cokół,
3) uniwersalna rama łączówek,
4) obudowa szafy.

Szafa montowana jest na podstawie betonowej, w której umieszczona jest rama stalowa.

Cokół odizolowany jest od podstawy betonowej za pomocą przegrody aluminiowej
wyposażonej w przelotki gumowe pozwalające na przeprowadzenie kabli o różnych
średnicach. Rama łączówek wykonana jest ze stali i zapewnia możliwość zamontowania
w szafie gniezdników i elementów mocujących łączówek wszystkich producentów. Rama
łączówek wraz z obudową szafy może być rozbudowywana w celu zwiększenia pojemności
szafy. Szafa wyposażona jest w demontowane drzwi, otwierające się pod kątem większym od
90°. Wewnątrz szafy umieszczony jest czujnik sygnalizacji otwarcia drzwi. Kable wewnątrz
obudowy mocowane są za pomocą specjalnych uchwytów w celu zabezpieczenia przed ich
przesuwaniem. W szafach wykonane są otwory wentylacyjne wyposażone w filtry, które mają
za zadanie wychwytywanie pyłu. Wszystkie elementy szaf połączone są linkami
uziemiającymi. Na poniższym rysunku przedstawiona jest przykładowa szafa kablowa.

Rys. 13. Przykład szafy kablowej bez wyposażenia teletechnicznego [4].

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5.2 . Pytania sprawdzające:

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Co to jest szafa kablowa?
2. Gdzie mają zastosowanie szafy kablowe?
3. W jaki sposób są wprowadzane kable do szaf kablowych?
4. Co stanowi wyposażenie szafy kablowej?
5. W jaki sposób są mocowane żyły kabla na osprzęcie telekomunikacyjnym?
6. Jakie jest rozmieszczenie głowic rozdzielczych i magistralnych w szafce kablowej?

4.5.3 . Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj montaż kabla XTKMX w szafce kablowej. Kabel XTKMX wychodzący

z kanału kablowego wprowadź do szafki kablowej i doprowadź do pierwszej głowicy
magistralnej, która znajduje się w lewym górnym rogu szafki kablowej. Przymocuj kabel do
konstrukcji wsporczej głowic rozszyj go, zamocuj żyły w łączówkach głowicy typu Krone
przy użyciu przyrządu montażowego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) rozróżnić głowice rozdzielcze i magistralne,
2) rozmieść w/w głowice w szafce kablowej,
3) wprowadzić kabel wychodzący z kanału kablowego do szafki kablowej,
4) użyć opasek montażowych do mocowania kabla do konstrukcji wsporczej głowic

kablowych,

5) rozszyć kabel XTKMX 50 x 4 x 0,5,
6) stosować podstawkę umożliwiającą wykonywanie zapasów żył na głowicy kablowej,
7) mocować żyły w łączówkach przy użyciu przyrządu montażowego,
8) dobrać niezbędne narzędzia,
9) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

szafka kablowa,

–

kabel XTKMX 50 x 4 x 0,5,

–

głowice kablowe,

–

przyrząd montażowy,

–

nóż monterski,

–

podstawka do wykonywania zapasów,

–

instrukcja producenta szafki kablowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5.1. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz?

Tak

Nie

1) rozszyć kabel XTKMX 50 x 4 x 0,5?



2) użyć przyrządu montażowego ?



3) rozróżnić żyły kabla XTKMX 50 x 4 x 0,5?



4) wprowadzić kabel XTKMX 50 x 4 x 0,5 do głowicy zamocowanej

w szafce kablowej?

5) rozpoznawać głowice magistralne i rozdzielcze?



6) zamocować łączówki w gniezdnikach?



7) zamocować żyły w łączówkach?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.6. Zakończenie przewodów instalacyjnych w szafkach

abonenckich

4.6.1. Materiał nauczania

Szafka abonencka zewnętrzna stosowana w domach wielorodzinnych wykonana jest

z blachy aluminiowej. Malowana jest lakierem proszkowym na kolor RAL 7035.
Zastosowane materiały (w przypadku szafek wykonanych z aluminium) oraz pokrycia
lakiernicze zapewniają całkowitą odporność na korozję.

Szafki służą do instalowania łączówki 10-parowej (lub wielokrotność) z ochronnikami.

Konstrukcja umożliwia odchylenie łączówki do przodu ułatwiając wykonanie prac
instalatorskich. Łączówki mocowane są w gniezdnikach, które z kolei mocowane są do
konstrukcji wsporczej do której również mocuje się przewody instalacyjne za pomocą opasek
montażowych.

Szafki posiadają estetyczny wygląd, wysoką trwałość i zapewniają wysoką

funkcjonalność podczas montażu i w trakcie prac instalatorskich.

Zabezpieczeniem szaf przed jej otwarciem przez osoby nieupoważnione jest stosowanie

zamków typu: ABLOY, FAB, RONIS lub EURO-LOCKS.

Wyposażenie typowej szafki abonenckiej:

1) konstrukcja wsporcza gniezdnika,
2) gniezdnik,
3) łączówki telekomunikacyjne,
4) zacisk zerujący,
5) przepusty izolacyjne dla wprowadzanych przewodów.

Rys. 14. Przykład szafki abonenckiej 20 parowej [4].

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.6.2 . Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Do czego służy szafka abonencka?
2. Co stanowi wyposażenie szafki abonenckiej?
3. Jakie łączówki można mocować w szafce abonenckiej?
4. Czy w szafkach abonenckich można stosować ochronniki?
5. Czy należy w szafkach abonenckich stosować podstawki umożliwiające wykonanie

zapasów żył?

4.6.3 . Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj fragment zasilania instalacji abonenckiej – montaż przewodu instalacyjnego

w szafce abonenckiej na pierwszej łączówce. Wykonaj zapas łączeniowy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) rozpoznać szafki kablowe,
2) montować zamki np. typu ABLOY,
3) montować gniezdniki pod łączówki,
4) wprowadzać przewód przez przepusty izolacyjne,
5) uszczelniać przewody instalacyjne w przepustach izolacyjnych,
6) montować łączówki w szafce abonenckiej,
7) mocować przewód instalacyjny do konstrukcji szafki kablowej stosując opaski

montażowe,

8) montować żyły przewodu instalacyjnego w łączówkach,
9) dobrać niezbędne narzędzia,
10) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
11) przygotować stanowisko do prac montażowych,
12) dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,
13) analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
14) oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
15) zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
16) uporządkować stanowisko pracy,
17) dobrać środki ochrony osobistej.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

szafka abonencka,

–

gniezdnik,

–

łączówka,

–

przewód instalacyjny,

–

opaski montażowe,

–

nóż monterski,

–

przyrząd montażowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.6.4 . Sprawdzian postępów

Czy potrafisz?

Tak Nie

1) rozszyć przewód instalacyjny?



2) użyć przyrządu montażowego?



3) rozróżnić żyły przewodu instalacyjnego?



4) wprowadzić przewód instalacyjny do szafki kablowej?



5) zamocować łączówki w gniezdnikach?



6) zamocować żyły w łączówkach?



7) stosować podstawkę do wykonywania zapasów?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.7. Instalacja abonencka

4.7.1 . Materiał nauczania

Instalacja abonencka to połączenie pomiędzy szafką abonencką, a gniazdkiem abonenta

lub gniazdami abonenta szczegóły pokazane są w ćwiczeniach rys. 15 i 16. W skład instalacji
abonenckiej wchodzą takie elementy jak: kompletna szafka abonencka, przewód instalacyjny
o tylu parach ilu będzie podłączonych abonentów. W zależności od podłoża przewód
instalacyjny prowadzony jest w rurkach instalacyjnych lub listwach maskujących. Ostatnim
elementem wchodzącym w skład instalacji abonenckiej jest gniazdo telefoniczne.

4.7.2 . Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Co stanowi wyposażenie szafki abonenckiej?
2. Jakie łączówki można mocować w szafce abonenckiej?
3. Czy w skrzynkach abonenckich można stosować ochronniki?
4. Czy należy w szafkach abonenckich stosować podstawki umożliwiające wykonanie

zapasów żył?

5. Do czego służą listwy maskujące?
6. W jaki sposób jest mocowany przewód instalacyjny w gniazdku telefonicznym?

4.7.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

W pomieszczeniu biurowym w celu podłączenia telefonu wykonaj instalację telefoniczną

oraz maskującą zgodnie z planem pomieszczenia i schematem instalacji – Do strony „a”
łączówki w zainstalowanej wcześniej szafce abonenckiej podłącz kabel instalacyjny. Do
gniazda G1 podłącz telefon. Urządzenie zainstaluj i uruchom zgodnie z załączoną instrukcją
producenta.

Rys. 15. Projekt instalacji telefonicznej – jedno gniazdo.

szafka abonencka

200

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) rozpoznać typy szafek abonenckich,
2) rozpoznać gniazda telefoniczne,
3) montować gniezdniki pod łączówki,
4) wprowadzać przewód przez przepusty izolacyjne,
5) montować listwy maskujące,
6) montować rurki instalacyjne
7) montować łączówki w puszce kablowej,
8) mocować żyły przewodu instalacyjnego w łączówkach.
9) mocować przewód instalacyjny w gniazdku telefonicznym,

10) dobierać niezbędne narzędzia,
11) sporządzać wykaz narzędzi i materiałów,
12) przygotować stanowisko do prac montażowych,
13) dokonać sprawdzenia jakości wykonanych połączeń,
14) analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
15) zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
16) uporządkować stanowisko pracy,
17) dobierać środki ochrony osobistej.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

szafka abonencka,

–

gniezdnik uniwersalny,

–

łączówka,

–

przewód instalacyjny,

–

listwy maskujące,

–

rurki instalacyjne,

–

uchwyty do rurek instalacyjnych,

–

wkręty w zależności od podłoża,

–

gniazdo telefoniczne,

–

nóż monterski,

–

przyrząd montażowy,

–

podstawka do wykonywania zapasów.

Ćwiczenie 2

W pomieszczeniach biurowych dla telefonu wykonaj instalację telefoniczną oraz

maskującą zgodnie z planem pomieszczenia i schematem instalacji – w zainstalowanej
wcześniej szafce abonenckiej dołącz do łączówki przewód instalacyjny, a z drugiej strony
podłącz do gniazd telefonicznych. Do gniazda G1 podłącz telefon. Do gniazda G2 podłącz
telefaks. Urządzenia zainstaluj i uruchom zgodnie z załączoną instrukcją producenta.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 16. Projekt instalacji telefonicznej – 2 gniazda.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) rozpoznać szafki abonenckie,
2) rozpoznać gniazda telefoniczne,
3) montować gniezdniki pod łączówki,
4) wprowadzać przewód przez przepusty izolacyjne,
5) montować listwy maskujące,
6) montować rurki instalacyjne,
7) montować łączówki w puszce kablowej,
8) mocować żyły przewodu instalacyjnego w łączówkach,
9) mocować przewód instalacyjny w gniazdku telefonicznym,

10) dobrać niezbędne narzędzia,
11) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów
12) przygotować stanowisko do prac montażowych,
13) dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,
14) analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
15) oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
16) zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
17) uporządkować stanowisko pracy,
18) dobrać środki ochrony osobistej.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

szafka abonencka,

–

gniezdnik,

–

łączówka,

–

gniazda telefoniczne,

–

listwy maskujące,

–

rurki instalacyjne,

–

uchwyty do rurek instalacyjnych,

–

wkręty w zależności od podłoża,

–

przewód instalacyjny,

–

nóż monterski,

–

przyrząd montażowy.

szafka abonencka

200

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 17. Łączówka w szafce abonenckiej.

4.7.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz?

Tak

Nie

1) rozszyć przewód instalacyjny?



2) użyć przyrządu montażowego?



3) rozróżnić żyły przewodu instalacyjnego?



4) wprowadzić przewód instalacyjny do szafki kablowej?



5) zamocować łączówki w gniezdnikach szafki kablowej?



6) zamocować żyły w łączówkach?
7) podłączyć gniazdo telefoniczne?



8) stosować podstawkę do wykonywania zapasów?
9) mocować listwy instalacyjne?

10) mocować rurki instalacyjne?



szafka

abonencka

łączówka

YTKSY 1x2

do centralki

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.8 . Pomiary powykonawcze złącz kablowych (zwarcia, przerwy)

4.8.1 . Materiał nauczania

Rodzaje przeprowadzanych pomiarów – Pomiary powykonawcze

Po zmontowaniu linii kablowej należy wykonać pełne pomiary końcowe zbudowanej

linii. Do pomiarów końcowych należą następujące pomiary wykonywane za pomocą sygnału
stałoprądowego:
a) pomiar rezystancji izolacji,
b) pomiar rezystancji pętli,
c) pomiar na przerwy,
d) pomiar na zwarcia między żyłami i do powłoki.

Pomiary eksploatacyjne

Eksploatowane linie telekomunikacyjne są poddawane tzw. „ pomiarom okresowym"
Wykonywanym przez pracowników kolumn kablowych. Składają się na nie pomiary

przeprowadzone zarówno za pomocą prądu stałego, jak i przemiennego. Pomiarów prądem
stałym dokonuje się w zależności od rodzaju linii, – co 3, 6 lub12 miesięcy, obejmując nimi
badanie:
a) rezystancji izolacji,
b) rezystancji pętli żył.

Pomiary oparte na wykorzystaniu prądu przemiennego są wykonywane, zależnie od

rodzaju linii, co 2, 3 lub 5 lat i obejmują:

Pomiar

rezystancji

izolacji

żył kablowych jest wykonywany najczęściej

megaomomierzem induktorowym o zakresie pomiarowym 0 – 20000 Ω, i napięciu 250V lub
500V. Przed przystąpieniem do pomiarów należy ustawić megaomomierz w pozycji
poziomej, a następnie sprawdzić działanie megaomomierza przy zwartych i rozwartych
zaciskach.

Rezystancję izolacji żyły w kablu mierzy się w stosunku do pozostałych żył połączonych

ze sobą i z uziemioną metalową powłoką kabla.

Przy pomiarze do jednego zacisku podłącza się badaną żyłę, a do drugiego ziemię, bądź

powłokę polwinitową kabla.

Pomiar przeprowadza się obracając korbka induktora początkowo powoli, a następnie

stopniowo zwiększając prędkość obrotów do 120 – 150 obr/min. Przy takiej prędkości
następuje ustalenie się wskazówki miernika, co umożliwia odczytanie zmierzonej wartości
rezystancji izolacji.

Zmierzoną wartość rezystancji izolacji należy odczytać po ustaleniu się wychylenia

wskazówki miernika ( w zależności od długości badanej linii czas ustalania się położenia -
wynikający z czasu ładowania się żył – wynosi od 15 sekund do 1 minuty ).

Wartość odczytana na skali induktora jest wartością odnoszącą się do całej linii, i dlatego

każdorazowo należy dokonywać przeliczenia w celu uzyskania wartości rezystancji
przypadającej na 1 km kabla ( rezystancji jednostkowej R

), posługując się wzorem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

= R

* l [M

Ω

* km]

gdzie: R

– odczytana wartość rezystancji izolacji w MΩ,

l – długość mierzonej linii w km.

Przeliczenie takie jest konieczne, ponieważ we wszystkich

wymaganiach i normach

podawana jest jednostkowa wartość rezystancji izolacji.
a) badanie tłumienności skutecznej toru,
b) badanie tłumienności zbliżnoprzenikowej,
c) badanie odstępu zdalnoprzenikowego,
d) badanie impedancji falowej toru.

Oprócz pomiarów okresowych, wykonuje się również badania eksploatacyjne związane

z lokalizacją uszkodzeń oraz tzw. „ pomiary poawaryjne”. Pomiary te wykonywane są
w odniesieniu do samego kabla, bez uwzględnienia stacji wzmacniakowych, urządzeń
komutacyjnych oraz innych urządzeń włączanych w linie kablową.

W zakres obowiązków montera kabli telekomunikacyjnych wchodzi wykonywanie

następujących pomiarów:
a) badanie na przerwy i zwarcie miedzy żyłami i powłoka,
b) pomiar rezystancji izolacji,
c) pomiar rezystancji pętli żył.

4.8.2 . Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Co stanowi wyposażenie torby monterskiej?
2. Do czego używamy próbnika monterskiego?
3. Do czego używamy telefonu monterskiego?
4. Na jakiej długości należy zdjąć izolację z żył w celu przeprowadzenia badań?
5. Jakiego rodzaju pomiary należy wykonać po wykonaniu złącza?
6. W jaki sposób wykonujemy pomiar rezystancji izolacji?
7. Jaki przyrząd jest nam niezbędny do wykonania pomiarów na przerwy?

4.8.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj badanie na przerwy w żyłach kabla telekomunikacyjnego. Układ, w jakim

przeprowadzisz badanie, czy żyły w kablu nie mają przerw, pokazane jest na rysunku 18. Na
jednym końcu kabla wszystkie żyły połącz sobą i z powłoką ołowianą, a na drugim końcu
włącz po kolei żyły do próbnika monterskiego, telefonu monterskiego lub generatora
sygnałowego. Brak dźwięku świadczyć będzie o przerwie żyły.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 18. Badanie na przerwy generatorem sygnałowym.

: 1 – badany kabel, 2 – końce żył, 3 – generator sygnałowy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) rozpoznać kable telekomunikacyjne,
2) zdjąć powłokę izolacyjną,
3) wykonać opaski z tasiemek technologicznych,
4) rozszyć kable stacyjne i magistralne,
5) przygotować kable do badań,
6) dobrać niezbędne narzędzia,
7) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
8) przygotować stanowisko do prac montażowych,
9) dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,

10) analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
11) oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
12) zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
13) uporządkować stanowisko pracy,
14) dobrać środki ochrony osobistej.

Wyposażenie stanowiska pracy

–

stojak montażowy

–

kabel telekomunikacyjny

–

nóż monterski,

–

próbnik monterski,

–

telefon monterski,

–

generator sygnałowy,

–

instrukcje obsługi ww. przyrządów.

Ćwiczenie 2

Wykonaj badanie na zwarcia między żyłami i powłoką kabla telekomunikacyjnego.

Układ w jakim przeprowadzisz badanie zwarcia między żyłami i powłoka przedstawiono na
rysunku 19. Wszystkie żyły rozłóż wachlarzowato i zdejmij izolację na końcach żył na
długości ok. 20 mm, połącz je metalicznie ze sobą, z powłoką i z jednym biegunem
generatora sygnałowego. Drugi biegun generatora lub telefonu monterskiego podłącz do
kolejnych żył (po uprzednim wyłączeniu jej z wiazki) końcem przewodu dołączonym do
drugiego bieguna generatora sprawdź, czy nie ma zwarcia między poszczególnymi żyłami,
lub między powłoką kabla. Przy zwarciu zadziała dzwonek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 19. Badanie na zwarcia między żyłami i powłoką polwinitową generatorem sygnałowym .

1 – badany kabel, 2 – koniec żyły badanej, 3 – izolowane końce żył.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

stojak montażowy

–

kabel telekomunikacyjny

–

nóż monterski,

–

próbnik monterski,

–

telefon monterski,

–

generator sygnałowy,

–

instrukcje obsługi ww. przyrządów.

Ćwiczenie 3

Wykonaj pomiar rezystancji izolacji kabla telekomunikacyjnego megaomomierzem

o zakresie pomiarowym 0 – 20000 Ω, i napięciu 250V lub 500V. Przed przystąpieniem do
pomiarów ustaw megaomomierz w pozycji poziomej, a następnie sprawdzić działanie
megaomomierza przy zwartych i rozwartych zaciskach. Rezystancję izolacji żyły w kablu
zmierz w stosunku do pozostałych żył połączonych ze sobą i z uziemioną metalową powłoką
kabla. Przy pomiarze do jednego zacisku podłącz badaną żyłę, a drugą do powłoki
polwinitowj kabla. Pomiar przeprowadź obracając korbką powoli, a następnie stopniowo
zwiększając prędkość obrotów do 120 – 150 obr/min. Przy takiej prędkości następuje
ustalenie się wskazówki miernika, co umożliwia odczytanie zmierzonej wartości rezystancji
izolacji. Zmierzoną wartość rezystancji izolacji odczytaj po ustaleniu się wychylenia
wskazówki miernika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

stojak montażowy,

–

kabel telekomunikacyjny,

–

nóż monterski,

–

megaomomierz.

4.8.4 . Sprawdzian postępów

Czy potrafisz?

Tak

Nie

obsługiwać megaomomierz?



rozszyć kabel telekomunikacyjny?



sprawdzić kabel telekomunikacyjny na zwarcia między żyłami
i do powłoki ?



sprawdzić kabel telekomunikacyjny na przerwy w żyłach?



użyć generator sygnałowy?

użyć telefon monterski?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.9 . Montaż przewodów w łączówce szczelinowej

4.9.1 . Materiał nauczania

Łączówka szczelinowa na przykład firmy Krone służy do mocowania przewodów i kabli

drutowych. Średnica drutu od 0,4 do 0,8 mm i średnicy koszulki izolacyjnej 1,5 mm.
Łączówka mocowana jest w gniezdnikach (profilowane koryta metalowe) stałych, w których
mocowanych jest 10 łączówek lub w gniezdnikach uniwersalnych dających możliwość
mocowania dowolnej ilości łączówek.

Rozróżniamy dwa rodzaje łączówek, łączówki nierozłączne i łączówki rozłączne dające

możliwość

oddzielenia

abonenta

centrali

podczas

wykonywania

pomiarów

eksploatacyjnych. Do wykonania tej operacji używa się kołków izolacyjnych.

W warunkach wewnętrznych używa się łączówek suchych, natomiast w warunkach

zewnętrznych używa się łączówek żelowanych.

Łączówki są to elementy wielokrotnego użytku, a połączenia w nich wykonywane

nazywamy gazoszczelnymi tzn. odpornymi na wpływy atmosferyczne. Do montażu żył
drutowych w łączówce szczelinowej służy przyrząd montażowy pokazany na rys. 20.

Rys. 20. Przyrząd montażowy [10].

1. popychacz,
2. blokada,
3. przycisk wysuwający,
4. końcówka do demontażu łączówki z gniezdnika,
5. zawias,
6. haczyk do demontażu przewodów z łączówki,
7. blokada obcinaczek,
8. obcinaczki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.9.2 . Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.

1. Co to jest łączówka szczelinowa?
2. Ile maksymalnie może wynosić średnica drutu w łączówce szczelinowej?
3. Co to jest gniezdnik uniwersalny?
4. Do czego służą łączówki rozłączne?
5. W jaki sposób możemy oddzielić abonenta od centrali?
6. Jaka jest różnica pomiędzy łączówką stosowaną w warunkach zewnętrznych

i wewnętrznych?

Rys. 21. Sposób użycia przyrządu montażowego [10].

4.9.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj montaż żył kabla XTKMX 25 x 4 x 0,5 w łączówce szczelinowej stosując

w tym celu przyrząd montażowy. W tym celu powinieneś zamontować w gniezdniku pięć
łączówek szczelinowych dziesięcioparowych, następnie zdjąć powłokę z kabla na długości
350 mm i rozszyć go na pęczki elementarne i wiązki czwórkowe. Przymocować kabel do
gniezdnika opaskami montażowymi. Używając przyrządu montażowego zamontuj żyły
w łączówkach szczelinowych. Sposób użycia przyrządu oraz sposób montażu żył w łączówce
pokazany jest na rysunkach 21, 22. W duże oczko (A) pod spodem łączówki, włóż właściwy
pęczek żył. Następnie rozłóż go pod spodem i wprowadź w odpowiedniej kolejności w małe
oczka prowadnic (B) z czoła łączówki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 22. Montaż żył kabla w łączówce szczelinowej [10].

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) rozszyć kabel na pęczki elementarne i wiązki czwórkowe,
2) zamocować kabel w gniezdniku używając opasek montażowych,
3) zamocować pierwszą łączówkę w gniezdniku,
4) przeprowadzić pierwszą wiązkę czwórkową przez oczko (A),
5) zamocować żyły w łączówce używając przyrządu montażowego,
6) postępować w ten sam sposób z kolejnymi wiązkami czwórkowymi,
7) te same czynności wykonać dla kolejnych łączówek,
8) dobrać niezbędne narzędzia,
9) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

nóż monterski,

–

przyrząd montażowy,

–

gniezdnik,

–

łączówki szczelinowe,

–

kabel XTKMX 25 x 4 x 0,5,

–

opaski montażowe,

–

dokumentacja przełącznicy.

Oczko A

Prowadnice B

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj przyłączenie przewodów łączeniowych do łączówki szczelinowej. W tym celu

do zamontowanych w gniezdniku łączówek z przyłączonymi żyłami kabla magistralnego
doprowadź przewody łączeniowe (krosówkę). Przewód łączeniowy jest przewodem
jednoparowym, gdzie izolacja żyły „a” jest koloru jasnego, natomiast izolacja żyły „b” jest
koloru ciemnego. Przewody łączeniowe ułóż w kanale łączówki z prawej lub lewej strony.
Następnie wprowadź w wyjściowe szczeliny łączówki od strony wejściowej, po czym ustaw
popychacz przyrządu montażowego obcinaczkami w kierunku zbędnego końca przewodu
i dokonaj montażu. (patrz rysunek 21 i 22).

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zgromadzić narzędzia i materiały: przyrząd montażowy, gniezdnik z łączówkami,
2) wprowadzić przewody łączeniowe do kanału łączówki, pięć par z prawej strony, pięć par

z lewej strony łączówki,

3) zamocować przewody łączeniowe w łączówce,
4) zdemontować przewody za pomocą przyrządu montażowego,
5) dobrać niezbędne narzędzia,
6) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
7) przygotować stanowisko do prac montażowych,
8) dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,
9) analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,

10) oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
11) zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
12) uporządkować stanowisko pracy,
14) dobrać środki ochrony osobistej.

Wyposażenie stanowiska

–

przyrząd montażowy,

–

gniezdnik,

–

łączówki szczelinowe,

–

przewód łączeniowy (krosówka),

–

dokumentacja przełącznicy.

4.9.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz?

Tak Nie

1) rozszyć kabel XTKMX 25 x 4 x 0,5?



2) zamocować w/w kabel w gniezdniku?



3) rozróżnić przewód instalacyjny od przewodu przyłączeniowego?



4) oddzielić abonenta od sygnału z centrali telekomunikacyjnej?



5) zamocować łączówki w gniezdniku?
6) wymontować przewody z łączówki stosując przyrząd montażowy?
7) wyróżnić żyłę „a” w przewodzie krosowym?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję,
2. Wykonaj zadanie praktyczne,
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych,
4. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi,
5. Test składa się z 20 pytań,
6. Za każde poprawnie rozwiązane zadanie uzyskasz 1 punkt,
7. Dla każdego zadania podane są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d,
8. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna,
9. Wybraną odpowiedz zakreśl kółkiem,

10. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, skreśl ją kreską ukośną i zakreśl tą odpowiedź, którą uważasz za prawdziwą,

11. Przed wykonaniem każdego zadania przeczytaj bardzo uważnie polecenie,

Powodzenia!

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Jak oznaczamy kabel telekomunikacyjny magistralny w izolacji polietylenowej:

a) TKm,
b) TKM,
c) XTKMX,
d) YTKSY.

2. Czy duża litera X na początku symbolu kabla telekomunikacyjnego oznacza:

a) rodzaj materiału, z którego wykonana jest powłoka kabla,
b) rodzaj materiału, z którego jest wykonana izolacja żył,
c) rodzaj materiału, z którego wykonane są żyły kabla,
d) ilość żył w kablu.

3. Czy kabel telekomunikacyjny to:

a) linka wielożyłowa,
b) drut,
c) przewód instalacyjny,
d) przewód o żyłach miedzianych.

4. Złącze rozgałęźne to:

a) złącze gdzie żyły są łączone na skrętkę,
b) złącze gdzie żyły łączone są zaciskami UY,
c) gdzie żyły jednego kabla rozdzielane są np. na dwa kable,
d) gdzie żyły jednego kabla są łączone z żyłami drugiego kabla.

5. Minimalna długość skrętki w złączu przelotowym wynosi:

a) 30 mm,
b) 25 mm,
c) 35 mm,
d) 45 mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Minimalna długość skrętki przy łączeniu żył zaciskami UY wynosi:

a) 30 mm,
b) 25 mm,
c) 35 mm,
d) 50 mm.

7. Połączenie żył zaciskami UY wykonujemy przy użyciu;

a) szczypcy uniwersalnych,
b) szczypcy płaskich,
c) zaciskarki,
d) imadła ślusarskiego.

8. Złącze równoległe to:

a) złącze przelotowe,
b) żyły jednego kabla są połączone z żyłami drugiego kabla na wprost,
c) żyły jednego kabla są połączone z żyłami dwóch kabli o tej samej pojemności, co

pierwszy kabel,

d) żyły jednego kabla są połączone z żyłami dwóch kabli o różnej pojemności, co

pierwszy kabel.

9. Złącza równoległe stosujemy:

a) w przypadku trudnych warunków terenowych,
b) w centralach telefonicznych,
c) w szafkach kablowych,
d) w puszkach kablowych.

10. Kabel telekomunikacyjny magistralny to:

a) przewód wielożyłowy,
b) przewód wielodrutowy,
c) przewód zawierający wiązki czterożyłowe,
d) przewód zawierający wiązki trzyżyłowe.

11. Ośrodek kabla telekomunikacyjnego to:

a) żyły aluminiowe,
b) przewody,
c) światłowód,
d) żyły miedziane.

12. Zakończenie kabla telekomunikacyjnego na przełącznicy to:

a) montaż kabla na głowicy kablowej,
b) złącze przelotowe,
c) złącze rozgałęźne,
d) złącze równoległe.

13. Szafka kablowa to:

a) zakończenie kabla magistralnego,
b) zakończenie kabla stacyjnego,
c) zestaw głowic magistralnych i rozdzielczych,
d) zestaw głowic rozdzielczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Szafka kablowa służy do:

a) rozdziału sygnału telefonicznego,
b) połączenia kabli magistralnych,
c) połączenia kabli stacyjnych,
d) połączenia kabli zakończeniowych.

15. Puszka abonencka to miejsce połączenia:

a) kabli magistralnych,
b) kabli stacyjnych,
c) instalacji abonenckiej z siecią telekomunikacyjną,
d) kabli zakończeniowych.

16. Instalacja abonencka to:

a) połączenie gniazda abonenta z siecią magistralną,
b) połączenie gniazda abonenta z przełącznicą telekomunikacyjną,
c) połączenie gniazda abonenta z siecią rozdzielczą,
d) połączenie między dwoma gniazdami w domu abonenta.

17. Pomiar na zwarcia między żyłami wykonujemy przy użyciu:

a) oscyloskopu,
b) multimetru,
c) generatora sygnału,
d) omomierzem

18. Pomiar na przerwy w żyłach kablowych wykonujemy przy użyciu:

a) oscyloskopu,
b) multimetru,
c) generatora sygnału,
d) omomierzem.

19. Pomiar na zwarcia między żyłami a powłoką kabla wykonujemy przy użyciu:

a) oscyloskopu,
b) multimetru,
c) generatora sygnału,
d) omomierzem.

20. Konstrukcja, w której mocowane są łączówki kablowe nazywa się:

a) mocownikiem,
b) gniezdnikiem,
c) konstrukcją wsporczą,
d) łącznikiem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko........................................................

Wykonywanie różnego typu złącz

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. LITERATURA

1. Różalski Janusz, Sztern Andrzej: Poradnik montera kabli telekomunikacyjnych. WKiŁ,

Warszawa 1982

2. Skoczylas Jan: Eksploatacja telekomunikacyjna. WSiP, Warszawa 1996
3. Zagrobelny Tadeusz: Urządzenia teletransmisyjne. WSiP, Warszawa 1996
4. www.ris.com.pl
5. Katalog kabli – TELEFONIKA
6. Katalog Przełącznice telefoniczne – TELPROS Poznań
7. Katalog firmy Krone - osprzęt telekomunikacyjny
8. Katalog Bydgoskiej Fabryki Kabli
9. Katalog firmy 3M łączenie - żył kabli miedzianych

10. Instrukcja producenta – Krone (przyrząd montażowy)