21

Elektronika Praktyczna 5/99

P R O J E K T Y Z A G R A N I C Z N E

Regulacja g³oúnoúci odbywa siÍ

w†czterech krokach po 5dB
w†oparciu o†natÍøenie düwiÍku
zmierzone we wnÍtrzu pojazdu.
Oznacza to, øe g³oúnoúÊ moøe byÊ
zwiÍkszona o†20dB w†odniesie-
niu do ustawionego poziomu. To
powoduje, øe naleøy uwaøaÊ, aby
booster i†g³oúniki nie zosta³y
przesterowane.

W†uk³adzie, ktÛrego schemat

zamieszczono na rys. 1, IC4a
i†IC4b dzia³aj¹ jako wzmacniacze
steruj¹ce. Sygna³ jest doprowa-
dzony do wejúcia poprzez K1
i†K3, a†do boostera poprzez K2
i†K4. Poziom ha³asu jest rejest-
rowany przez mikrofon elektreto-
wy MIC1.

Mikrofon nie powinien byÊ

zbyt czu³y dla unikniÍcia przeste-
rowania i†sprzÍøeÒ akustycznych
pomiÍdzy nim i†g³oúnikami. Pod-
k³adowy pr¹d sta³y mikrofonu jest
okreúlony przez rezystor R1, na-
tomiast czu³oúÊ jest ustawiana za
poúrednictwem P1.

Automatyczny regulator
głośności

Opisywany regulator

g³oúnoúci jest w³¹czany

pomiÍdzy radioodbiornik

samochodowy a†jego

wzmacniacz - ìboosterî.

Automatycznie dopasowuje

g³oúnoúÊ do poziomu ha³asu

w samochodzie.

Z†suwaka P1 sygna³ wyjúciowy

mikrofonu jest doprowadzony do
wejúcia szybkiego wzmacniacza
operacyjnego IC1. Wzmacniacz ten,
po³¹czony w†uk³adzie prostowni-
ka/wzmacniacza, zapewnia wzmoc-
nienie 45V/V. Sygna³ wyjúciowy
jest uúredniany przez R5, C3,
a†nastÍpnie doprowadzony do kom-
paratorÛw IC3a..IC3d. To one po-
rÛwnuj¹ wzmocniony i†uúredniony
sygna³ U

AA

, z†napiÍciami odcze-

pÛw dzielnika R6..R10. Kaøde
z†tych napiÍÊ rÛøni siÍ od po-
przedniego lub nastÍpnego o†5dB.

Komparatory steruj¹ kluczami

elektronicznymi IC5a..IC5d i†IC6a..
IC6d, modyfikuj¹cymi stopieÒ
sprzÍøenia zwrotnego wzmacnia-
czy IC4a i†IC4b odpowiednio do
sygna³u wejúcia steruj¹cego. Na
przyk³ad, jeúli øaden z†kompara-
torÛw IC3 nie zmieni³ stanu, IC4a
dzia³a jak wtÛrnik napiÍciowy
o†wzmocnieniu jednostkowym.
Gdy U

AA

przekroczy poziom na-

piÍcia na odczepie R6, R7,

P R O J E K T Y Z A G R A N I C Z N E

Elektronika Praktyczna 5/99

22

WYKAZ ELEMENTÓW

Rezystory
R1: 18k

Ω

R2: 3,3k

Ω

R3: 150k

Ω

R4: 5,6k

Ω

R5: 470k

Ω

R6: 143

Ω

R7: 113

Ω

R8: 220

Ω

R9: 357

Ω

R10: 681

Ω

R11, R18, R19, R26: 100

Ω

R12, R20: 47k

Ω

R13, R21: 2,15k

Ω

, 1%

R14, R22: 3,92k

Ω

, 1%

R15, 23: 7,15k

Ω

, 1%

R16, R24: 12,7k

Ω

, 1%

R17, R25: 10k

Ω

, 1%

R27..R30: 3,9k

Ω

P1: 100k

Ω

Kondensatory
C1: 150nF
C2, C19: 220

µ

F/25V

C3: 1

µ

F MKT

C4, C7, C8, C15..C17: 100nF
C5: 4,7

µ

F/63V

C6: 100

µ

F/25V

C9, C11, C12, C14: 3,3

µ

F, MKT

C10, C13: 150pF
C18: 1000

µ

F/25V

Półprzewodniki
D1: dioda Zenera 4,3V, 500mW
D2, D3: BAT85
D4..D7: diody LED, wysokosprawne
D8: dioda Zenera 5,6V, 500mW
IC1: OP17
IC2: 78L08
IC3: TL084
IC4: TL072
IC5, IC6: 4066
Różne
K1..K4: gniazda audio do druku
MIC1: mikrofon elektretowy

wzmocnienie IC4a wzroúnie
o†5dB. Gdy wraz ze wzrostem
ha³asu z†drogi i†z†silnika napiÍcie
U

AA

przekroczy poziom odczepu

R9, R10, wszystkie klucze zostan¹
zwarte, tak øe R13..R16 zrÛwno-
legl¹ siÍ i wzmocnienie IC4a
wzroúnie o†20dB. StopieÒ wzmoc-
nienia automatycznego regulatora
g³oúnoúci wskazuj¹ diody úwiec¹-
ce D4..D7.

Uk³ad jest zasilany z†akumula-

tora samochodowego. Zaleca siÍ,

aby napiÍcie akumulatora by³o
dobrze odfiltrowane. Mikrofon
i†dzielnik napiÍcia s¹ zasilane na-
piÍciem 8V ze stabilizatora IC2.
Zasilanie IC4 jest utrzymywane na
poziomie 5,6V przez T1, D8, nie-
zaleønie od napiÍcia akumulatora.

Gdy dioda LED úwieci, uk³ad

pobiera pr¹d 40mA. Zniekszta³ce-
nia 0,0025% s¹ duøo niøsze od
wymaganych dla samochodowego
sprzÍtu hi-fi.
EE

Rys. 1.