1

Wykùad z przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn

04.12.2010 r.

Wykùad 4

Przekùadnie mechaniczne

Czêœã 1

Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wydziaù In¿ynierii Mechanicznej

pdfMachine by Broadgun Software - a great PDF writer! - a great PDF creator! - http://www.pdfmachine.com http://www.broadgun.com

2

Definicja:

Przekùadnia mechaniczna – mechanizm sùu¿¹cy do przenoszenia energii,
zazwyczaj wraz ze zmian¹ prêdkoœci obrotowej
i momentu.

Przyczyny zastosowania przekùadni

1. Funkcjonalne

:

- konieczno

œã dostosowania prêdkoœci obrotowej napêdu do potrzeb maszyny

roboczej,

- zmiana kierunku obrot

ów maszyny,

- wymagany jest wi

êkszy moment ni¿ jest w stanie wytworzyã silnik.

2. Konstrukcyjne:

- konieczno

œã przeniesienia napêdu na pewn¹ odlegùoœã (silnik musi byã oddalony

od uk

ùadu roboczego),

- zmniejszenie gabarytu maszyny poprzez ustawienie r

ównolegùe silnika i ukùadu

roboczego.

3. Ekonomiczne:

- mo

¿liwoœã zastosowania jednego ukùadu napêdowego do kilku ukùadów roboczych,

- mo

¿liwoœã zastosowania tañszego silnika z przekùadni¹ wielostopniow¹ dla

uzyskania wi

êkszego zakresu prêdkoœci maszyny roboczej.

3

Sposoby przekazania napêdu:

1. Cierne

–

przeniesienie nap

êdu oparte jest na tarciu miêdzy dwoma powierzchniami.

2. Ksztaùtowe

– przeniesienie napêdu oparte jest na zazêbianiu siê elementów.

Element przekazania napêdu:

1. Bezpoœrednie

– przeniesienie napêdu wystêpuje miêdzy dwoma elementami.

2. Poœrednie

– w przeniesieniu napêdu wystêpuje dodatkowy element.

Przekùadnia cierna bezpoœrednia:

Zalety:

- prosta konstrukcja,

- brak element

ów dodatkowych,

- odporno

œã na przeci¹¿enia.

Wady:

- du

¿y poœlizg = maùa sprawnoœã,

- brak mo

¿liwoœci synchronizacji poùo¿enia.

Przekùadnia cierna poœrednia:

- z pasem pùaskim, - z pasem klinowym

Zalety:

- prosta konstrukcja

- mo

¿liwe przekazywanie napêdu na du¿ych odlegùoœciach,

- ma

ùa wra¿liwoœã na niedokùadnoœci wykonawcze.

Wady:

- po

œlizg na pasach – spadek mocy (zmniejszona sprawnoœã),

- brak mo

¿liwoœci synchronizacji poùo¿enia.

4

Przekùadnia ksztaùtowa bezpoœrednia:

Przekùadnia zêbata:

Zalety:

- najwy

¿sza sprawnoœã (0,98 – 0,99),

- du

¿a niezawodnoœã,

- ma

ùe zu¿ycie,

- du

¿a zwartoœã,

- mo

¿liwoœã przenoszenia du¿ych mocy.

Wady:

- ha

ùaœliwoœã,

- du

¿y koszt wykonania,

- brak odporno

œci na przeci¹¿enia.

Przekùadnia ksztaùtowa poœrednia:

Przekùadnia ùañcuchowa:

Zalety:

- du

¿a wytrzymaùoœã,

- mo

¿liwe przekazywanie napêdu na du¿ych odlegùoœciach,

- brak po

œlizgu.

Wady:

- dodatkowy, skomplikowany element,

- du

¿a gùoœnoœã.

5

6

7