LABORATORIUM MASZYN I URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH
ĆWICZENIE NR 7
UKŁADY ROZRUCHOWE SILNIKÓW INDUKCYJNYCH
KLATKOWYCH
Wydział
Mechaniczno-Energetyczny
Rok akademicki
2009/2010
Rok studiów
2
Skład grupy:
1.
Mateusz Kranc 173356
2.
Barbara Zając 173344
3.
Jolanta Firla 173340
4.
Maria Bartczyk 173366
5.
Piotr Sacha 173297
6.
Agnieszka Żuraw 173342
Data wykonania
06.04.2010
Semestr
4
Data oddania
20.05.2010
Zaliczenie
Uwagi:
1.
Spis przyrządów i maszyn:
•
M - Silnik indukcyjny klatkowy typu SZEe24a nr fab. 538528
Ω
=
=
∆
=
∆
=
=
=
=
=
=
6
,
13
210
100
50
8
,
0
cos
min
1420
5
,
3
I
V
380
5
,
1
n
Rs
W
Pm
W
Pfe
Hz
f
obr
n
A
U
kW
P
n
tn
n
ϕ
•
V - Woltomierz prądu przemiennego, I-29-IVa 2171:
Klasa 0,5
Ilość działek 120
•
A – Amperomierz prądu stałego, I29-IVa3469
Klasa 0,5
Zakres 2,5/5A
•
prądnica tachometryczna
120V-1500obr/min
•
Przekładnik prądowy laboratoryjny typ JL3 KME IV-a-203
=2
•
Soft start SV1,5
o mocy od 1,5 do 55 kW
•
Oscylograf pętnicowy T-386-3
2.
Schemat układu pomiarowego
Rys. 1.
Schemat pomiarowy do badania rozruchu silników indukcyjnych
3.
Wyniki pomiarów i obliczeń wraz z komentarzem i wykresem
3.1.
Rozruch bezpośredni
3.1.1.
Tabela
Tab 1. Wyniki pomiarów i obliczeń w rozruchu bezpośrednim
Lp.
1
0
0
0,0
49
20,2
5,8
1,0
2
0,3
8
135,2
47
19,4
5,5
0,9
3
0,6
16
270,5
46
19,0
5,4
0,8
4
0,9
24
405,7
44
18,1
5,2
0,7
5
1,2
32
540,9
43
17,7
5,1
0,6
6
1,5
40
676,1
41
16,9
4,8
0,5
7
1,8
49
828,3
37
15,2
4,4
0,4
8
2,1
58
980,4
32
13,2
3,8
0,3
9
2,4
66
1115,6
27
11,1
3,2
0,3
10
2,7
76
1284,7
19
7,8
2,2
0,1
11
3
84
1419,9
10
4,1
1,2
0,0
12
3,3
87
1470,6
7
2,9
0,8
0,0
13
3,6
88
1487,5
5
2,1
0,6
0,0
14
3,9
88
1487,5
5
2,1
0,6
0,0
3.1.2.
Wykres
Rys 1. Charakterystyka prędkości kątowej i natężenia prądu w funkcji czasu przy rozruchu bezpośrednim. a – prędkość
kątowa, b – natężenie prądu
3.1.3.
Przykładowe obliczenia
Prędkość synchroniczna
Stała oscylogramu prędkości
(1)
Gdzie: - najwyższe wskazanie oscylogramu prędkości
Wartość prędkości kątowej
(2)
Gdzie: to wskazanie oscylogramu prędkości
Poślizg silnika
Stała oscylogramu prądu
(3)
Gdzie: – wskazanie amperomierza , – przekładnia przekładnika prądowego , - najmniejsza wartość wychylenia
wskazanego przez oscylogram
Wartość prądu
(4)
Gdzie: – wskazanie oscylogramu
Względna wartość prądu silnika
(5)
Gdzie: – wartość znamionowa prądu stojana
3.1.4.
Komentarz
W rozruchu bezpośrednim silnik bardzo szybko osiąga prędkość maksymalną, ale występuje
również bardzo wysoka wartość prądu na początku rozruchu.
3.2.
Przełącznik gwiazda/trójkąt
3.2.1.
Tabela
Tab 2. Wyniki pomiarów i obliczeń w rozruchu z przełącznikiem gwiazda/trójkąt
Lp.
1
0
0
0,0
13
5,4
1,5
1,0
2
0,3
3
50,7
13
5,4
1,5
1,0
3
0,6
5
84,5
13
5,4
1,5
0,9
4
0,9
7
118,3
13
5,4
1,5
0,9
5
1,2
9
152,1
13
5,4
1,5
0,9
6
1,5
11
185,9
13
5,4
1,5
0,9
7
1,8
13
219,7
13
5,4
1,5
0,9
8
2,1
15
253,6
13
5,4
1,5
0,8
9
2,4
16
270,5
13
5,4
1,5
0,8
10
2,7
18
304,3
13
5,4
1,5
0,8
11
3
19
321,2
13
5,4
1,5
0,8
12
3,3
21
355,0
13
5,4
1,5
0,8
13
3,6
23
388,8
13
5,4
1,5
0,7
14
3,9
25
422,6
13
5,4
1,5
0,7
15
4,2
27
456,4
13
5,4
1,5
0,7
16
4,5
29
490,2
13
5,4
1,5
0,7
17
4,8
31
524,0
13
5,4
1,5
0,6
18
5,1
33
557,8
12
4,9
1,4
0,6
19
5,4
35
591,6
12
4,9
1,4
0,6
20
5,7
37
625,4
12
4,9
1,4
0,6
21
6
39
659,2
12
4,9
1,4
0,6
22
6,3
41
693,0
12
4,9
1,4
0,5
23
6,6
43
726,8
12
4,9
1,4
0,5
24
6,9
46
777,6
11
4,5
1,3
0,5
25
7,2
48
811,4
11
4,5
1,3
0,5
26
7,5
50
845,2
11
4,5
1,3
0,4
27
7,8
52
879,0
11
4,5
1,3
0,4
28
8,1
54
912,8
11
4,5
1,3
0,4
29
8,4
57
963,5
10
4,1
1,2
0,4
30
8,7
59
997,3
10
4,1
1,2
0,3
31
9
61
1031,1
44
18,1
5,2
0,3
32
9,3
72
1217,0
22
9,1
2,6
0,2
33
9,6
81
1369,2
15
6,2
1,8
0,1
34
9,9
86
1453,7
9
3,7
1,1
0,0
35
10,2
88
1487,5
5
2,1
0,6
0,0
3.2.2.
Wykres
Rys 3. Charakterystyka prędkości kątowej i natężenia prądu w funkcji czasu przy rozruchu gwiazda/trójkąt. a – prędkość
kątowa, b – natężenie prądu
3.2.3.
Przykładowe obliczenia
Analogiczne dla rozruchu bezpośredniego
3.2.4.
Komentarz
W przełączniku gwiazda/trójkąt widać wyraźnie dwa etapy rozpędzania silnika. Na początku, przy
połączeniu w gwiazdę natężenie prądu jest bardzo niskie, jednak w momencie przełączenia w trójkąt
wydać wyrażny krótki skok natężenia.
3.3.
Rozruch RD włączany symetrycznie
3.3.1.
Tabela
Tab 3. Wyniki pomiarów i obliczeń w rozruchu RD włączanym symetrycznie
Lp.
1
0
2
33,8
21
8,7
2,5
1,0
2
0,3
3
50,7
21
8,7
2,5
1,0
3
0,6
5
84,5
21
8,7
2,5
0,9
4
0,9
6
101,4
21
8,7
2,5
0,9
5
1,2
8
135,2
21
8,7
2,5
0,9
6
1,5
10
169,0
21
8,7
2,5
0,9
7
1,8
11
185,9
21
8,7
2,5
0,9
8
2,1
13
219,7
21
8,7
2,5
0,9
9
2,4
14
236,6
20
8,2
2,4
0,8
10
2,7
16
270,5
20
8,2
2,4
0,8
11
3
17
287,4
20
8,2
2,4
0,8
12
3,3
18
304,3
20
8,2
2,4
0,8
13
3,6
20
338,1
20
8,2
2,4
0,8
14
3,9
22
371,9
20
8,2
2,4
0,8
15
4,2
24
405,7
20
8,2
2,4
0,7
16
4,5
26
439,5
20
8,2
2,4
0,7
17
4,8
28
473,3
20
8,2
2,4
0,7
18
5,1
30
507,1
20
8,2
2,4
0,7
19
5,4
31
524,0
20
8,2
2,4
0,6
20
5,7
33
557,8
20
8,2
2,4
0,6
21
6
35
591,6
20
8,2
2,4
0,6
22
6,3
37
625,4
20
8,2
2,4
0,6
23
6,6
39
659,2
20
8,2
2,4
0,6
24
6,9
41
693,0
19
7,8
2,2
0,5
25
7,2
42
709,9
19
7,8
2,2
0,5
26
7,5
44
743,8
19
7,8
2,2
0,5
27
7,8
46
777,6
19
7,8
2,2
0,5
28
8,1
48
811,4
19
7,8
2,2
0,5
29
8,4
50
845,2
18
7,4
2,1
0,4
30
8,7
51
862,1
18
7,4
2,1
0,4
31
9
53
895,9
18
7,4
2,1
0,4
32
9,3
55
929,7
18
7,4
2,1
0,4
33
9,6
57
963,5
17
7,0
2,0
0,4
34
9,9
59
997,3
17
7,0
2,0
0,3
35
10,2
62
1048,0
16
6,6
1,9
0,3
36
10,5
72
1217,0
30
12,4
3,5
0,2
37
10,8
80
1352,3
22
9,1
2,6
0,1
38
11,1
85
1436,8
14
5,8
1,6
0,0
39
11,4
87
1470,6
9
3,7
1,1
0,0
40
11,7
88
1487,5
6
2,5
0,7
0,0
41
12
88
1487,5
5
2,1
0,6
0,0
3.3.2.
Wykres
Rys 4. Charakterystyka prędkości kątowej i natężenia prądu w funkcji czasu przy rozruchu RD włączanym symetrycznie.
a – prędkość kątowa, b – natężenie prądu
3.3.3.
Przykładowe obliczenia
Analogiczne dla rozruchu bezpośredniego
3.3.4.
Komentarz
W rozruchu RD włączanym symetrycznie widać wyraźnie dwa etapy rozpędzania silnika,
podobnie ja w przełączniku gwiazda/trójkąt. W rozruchu RD czas załączania i całkowite natężenie jest
wyższe niż w przełączniku gwiazda/trójkąt, jednak natężenie skokowe przy przełączaniu jest niższe.
3.4.
Rozruch soft-start
3.4.1.
Tabela
Tab 4. Wyniki pomiarów i obliczeń w rozruchu soft-start
Lp.
1
0
0
0,0
16
6,6
1,9
1,0
2
0,3
0
0,0
20
8,2
2,4
1,0
3
0,6
0
0,0
21
8,7
2,5
1,0
4
0,9
0
0,0
23
9,5
2,7
1,0
5
1,2
1
16,9
25
10,3
2,9
1,0
6
1,5
2
33,8
26
10,7
3,1
1,0
7
1,8
3
50,7
27
11,1
3,2
1,0
8
2,1
4
67,6
28
11,5
3,3
1,0
9
2,4
6
101,4
29
11,9
3,4
0,9
10
2,7
9
152,1
30
12,4
3,5
0,9
11
3
11
185,9
31
12,8
3,6
0,9
12
3,3
13
219,7
31
12,8
3,6
0,9
13
3,6
16
270,5
31
12,8
3,6
0,8
14
3,9
19
321,2
31
12,8
3,6
0,8
15
4,2
22
371,9
32
13,2
3,8
0,8
16
4,5
26
439,5
32
13,2
3,8
0,7
17
4,8
31
524,0
32
13,2
3,8
0,6
18
5,1
35
591,6
32
13,2
3,8
0,6
19
5,4
40
676,1
32
13,2
3,8
0,5
20
5,7
46
777,6
31
12,8
3,6
0,5
21
6
50
845,2
29
11,9
3,4
0,4
22
6,3
57
963,5
27
11,1
3,2
0,4
23
6,6
62
1048,0
24
9,9
2,8
0,3
24
6,9
70
1183,2
20
8,2
2,4
0,2
25
7,2
76
1284,7
15
6,2
1,8
0,1
26
7,5
82
1386,1
10
4,1
1,2
0,1
27
7,8
85
1436,8
6
2,5
0,7
0,0
28
8,1
88
1487,5
5
2,1
0,6
0,0
29
8,4
88
1487,5
5
2,1
0,6
0,0
3.4.2.
Wykres
Rys 5. Charakterystyka prędkości kątowej i natężenia prądu w funkcji czasu przy rozruchu soft start. a – prędkość kątowa,
b – natężenie prądu
1.1.1.
Przykładowe obliczenia
Analogiczne dla rozruchu bezpośredniego
1.1.2.
Komentarz
Rozruch soft start jest w miarę szybki i nie występują w nim gwałtowne wzrosty prądu.
3.5.
Wykres porównawczy
Rys 6. Charakterystyka porównawcza natężenia prądu w czasie. a – rozruch bezpośredni, b – przełącznik gwiazda/trójkąt,
c – przełącznik RD włączany symetrycznie, d – rozruch softstart
4.
Wnioski
Rozruchy dwustopniowe mają najdłużsy czas startu – powyżej 10s.
W rozruchu bezpośrednim, połączeniu gwiazda/trókąt oraz rozruchu RD występują wyraźne
skokowe wzrosty natężenia, które mogą powodować uszkodzenia elementów silnika. Jest to bardzo
niezalecane, szczególnie przy urządzeniach często włączanych i wyłączanych.
Rozruch soft start ma bardzo ładodny przebieg i przez długi czas ma wysoki współczynnik
poślizgu, by potem zaczął gwałtowniej rosnąć. Oznacza to, że silnik zwiększa swoją prędkość
obrotową powoli, nie powodując przeciążeń sieci i uszkodzeń elementów silnika.
Rozruch bezpośredni jest zdecydowanie najszybszy, ale ma ona także bardzo wysokie
wartości natężenia ok 30A, które szczególnie na początku gwałtownie wzrastają i mogą powodować
przeciążenia sieci i uszkodzenia silnika.
Metoda gwiazda/trójkąt ma najniższe wartości natężenia – ok 5A jednak przy przełączaniu w
trójkąt wydać wyraźny skokowy wzrost do prawie 20A.
Rozruch RD włączany symetrzycznie ma bardzo podobny przebieg do rozruchu gwiazda
trójkąt. Jednak w rozruchu RD jest dłuższy czas startu i wyższe natężenie początkowe – ok 8A. Jedynia
skok napięcia jest niższy do ok 12,5A .
Każda z metod ma swoje zalety i wady. Dobór metody dopasować do zastosowań danego
silnika klatkowe i warunków w jakich ma pracować, szczególnie ilość włączeń w danym okresie czasu.