ã

Scania CV AB 2003, Sweden

1 710 359

00:03-09

Wydanie 8

pl

Paliwa, smary i płyny

115 284

2

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Spis treści

Objętości

...................................................................................3

Paliwo

Olej napędowy ........................................................6
Etanol.................................................................... 11
Biopaliwo RME (ester metylowy oleju
rzepakowego)........................................................12

Oleje

Olej silnikowy........................................................13
Olej przekładniowy ..............................................15
Oleje/płyny dla innych podzespołów..................18

Podwozie

Podsumowanie informacji dotyczących
komponentów / smarów.......................................19
Płyn do spryskiwania szyb ...................................19
Smar do podwozia ................................................20

Klimatyzacja

Czynnik chłodzący ................................................21
Olej do sprężarki...................................................21

Układ chłodzenia

Płyn chłodzący.......................................................22
Filtr płynu chłodzącego ........................................22
Wymagania co do jakości składników płynu
chłodzącego ...........................................................23
Uzupełnianie .........................................................25
Mieszanie płynu chłodzącego z glikolem ...........26
Ryzyko zamarzania ..............................................27
Wymiana płynu chłodzącego ...............................28

Spis treści

00:03-09

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

3

Paliwa, smary i płyny

Objętości

Wartości są podane w przybliżeniu.

Sprawdź poziom i w razie potrzeby uzupełnij.

Podzespół

Typ

Objętość w litrach

Pompa mechanizmu odchylania
kabiny

0,8

Podnoszenie osi wleczonej

3,6-5,0

Zbiornik płynu spryskiwaczy

14,5

Przekładnia kierownicza ze
wspomaganiem

Ciężarówka
Autobus

4
6-9, zależnie od typu
nadwozia

Płyn chłodzący
Wskazówka:
Objętość czynnika chłodzącego
wzrasta, gdy podłączone są inne
podzespoły:
- retarder +20 litrów
- chłodnica oleju i przewód
- ogrzewania dodatkowego
Webasto
- układ ogrzewania autobusu

Silnik 9-litrowy
Silnik 11 litrowy
Silnik 12 litrowy
Silnik 14 litrowy
Silnik 16 litrowy

ok. 40
ok. 50
ok. 50
ok. 80
ok. 80

Sterowanie sprzęgłem

Ciężarówka
Autobus

0,4
zależnie od typu nadwozia

Przemiennik momentu obrotowego KH424 3

25

ZF Transmatic
- Skrzynia biegów
- Przemiennik momentu
obrotowego
- Retarder

43

Mechaniczna skrzynia biegów
Wskazówka: dalsze 2 litry
potrzebne do chłodzenia oleju

GR900, GRS900 / 890 / 920
GRSH900
GR900R
GRS900R / 890R / 920R
GR801
GR801R
G701

15,4
15,4
16,5
16,5
9,5
10,6
13

Przystawka odbioru mocy

EG600 / 601 /620 / 621
EG603 / 604

EG610 / 611 / 612
EK300/310
EK330 / 340 / 630 / 640

1,7
2,5 (1,3 przy zmianie
oleju)
0,5
1,1
2,0

Objętości

4

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Retarder Scania

Przy zmianie oleju: 5
Całkowita objętość: 7,5

Skrzynka rozdzielcza

GTD800 / 900

6,5

Automatyczna skrzynia biegów
Allison

Automatyczna skrzynia biegów ZF

GA750/751/752

GA851/ 852

Przy zmianie oleju: ok. 20
Całkowita objętość: ok. 30
Przy zmianie oleju: ok. 34
Całkowita objętość: ok. 50
Przy zmianie oleju: ok. 15
Całkowita objętość: ok. 30

Przekładnia główna

R560 / 660 / 780
RP730
RP731
RP735
RP832
RP835
RD760 (most portalowy)

12,5
10,0
13,5
8,0
14,0
9,0
18,0

Przekładnia główna, z przekładnią
wózka napędowego

RB660 / RBP730
RBP731
RBP735
RBP832

RBP835

14,0
17,0
11,0
14,0 (+1,0 przy naprawie
głównej)
12,0

Zwolnice

RH730
RH731
RH735
RH832
RH835

2,0
0,8
2,0
2,0
2,0

Piasta ZF

ADA 1350
ASA 100X

0,7

Wentylator napędzany
hydraulicznie

Przy zmianie oleju: ok. 8
Całkowita objętość: ok. 15

Układ sterowania przegubem w
autobusach przegubowych

2,8

Podzespół

Typ

Objętość w litrach

Objętości

00:03-09

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

5

Objętość płynów w silniku

Wartości w tabelach poniżej podane są w
litrach.

•

* = Ilość płynu, jaką należy wlać przy
pierwszym napełnianiu. Na przykład po
naprawie głównej.

•

** = Objętość płynu jaką należy wlać
przy zmianie oleju bez wymiany filtra.
Wskazówka: Jeśli wymieniony został
filtr oleju, objętość oleju w filtrze musi
być zawarta.

Wskazówka: Wszystkie wartości są
przybliżone, gdyż istnieją spore różnice
pomiędzy silnikami i dla tego samego typu
silnika różnica może wynosić do 2-3 litrów.
Podano dolne granice wartości, gdyż zaleca
się raczej dolać oleju dodatkowo, niż
spuszczać jego nadmiar.

Obróć bagnet tak, by znalazł się w
prawidłowym położeniu.

Pojazd

Silnik

Poziom

maks.*

Różnica, maks - min

(bagnet)

Poziom

maks.**

Objętość

filtra oleju

Ciężarówka

D16

38

6,0

30

1,6

Ciężarówka

DC11/
D12

38

7,5

33

2,0

Autobus

DC11/
D12

25

9,0

20

2,0

Ciężarówka

OSC11

30

-

-

-

Ciężarówka

D9

32,5

6,5

27,5

2,0

Autobus K

D9

28

9,5

23

2,0

Autobus N/L D9

38

8,0

29

2,0

Pojazd

Silnik

Poziom maks.

Ciężarówka

DSC11

23 - 30

Ciężarówka

DSC14

22 - 30

Autobus

DSC11

23 - 30

Objętości

6

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Paliwo

Olej napędowy

!

OSTRZEZENIE!

.

Olej napędowy jest szkodliwy dla skóry
i oczu. Noś rękawice i okulary
ochronne.

Jakość oleju napędowego jest bardzo ważna
dla prawidłowego działania i trwałości
silnika i pompy wtryskowej, a także dla
osiągów silnika.

Wymagania co do jakości

Aby silniki spełniały wymagania co do
osiągów oraz wymagania władz co do
poziomu emisji spalin, stosowany olej
napędowy musi być zgodny z następującymi
specyfikacjami:

•

Standard europejski: EN 590

•

Olej napędowy zgodny ze szwedzkimi
przepisami dotyczącymi ochrony
środowiska: SS 15 54 35

Zatwierdzone wartości emisji spalin

Krótkotrwałe zastosowanie paliwa o
większej zawartości siarki niż 0,05%
wagowo, nie spowoduje trwałych uszkodzeń
katalizatora. Nie będzie to jednak zgodne z
zarządzeniami władz odnośnie wartości
emisji spalin. Możliwe jest także, że
konieczne będzie następnie zastosowanie
przez jakiś czas paliwa o niskiej zawartości
siarki, aby katalizator odzyskał swą
poprzednią sprawność.

Dodatek biopaliwa (RME)

Scania dopuszcza dodatek do 5% obj.
biopaliwa (estru metylowego oleju
rzepakowego).

Stosowany RME powinien być zgodny z
normą DIN V 51 606 lub normą
SS 15 54 36.

Olej napędowy powinien być zgodny z
podanymi wyżej wymaganiami co do
jakości.

Dalsze informacje na temat RME
znajdziesz w rozdziale RME (ester
metylowy oleju rzepakowego).

Paliwo

00:03-09

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

7

Skrajne temperatury

W temperaturach niższych niż
wyszczególnione dla oleju napędowego,
parafina może wytrącić się z oleju
napędowego i zapchać filtry i przewody.
Silnik może utracić moc lub przestać
pracować.

Olej napędowy może zostać przystosowany
do pracy w specyficznym klimacie danego
kraju. Jeśli pojazd ma być eksploatowany w
strefach klimatycznych o bardzo niskiej
temperaturze, należy najpierw sprawdzić
charakterystykę temperatury dla danego
paliwa.

Jeśli dany olej napędowy nie jest
odpowiedni dla oczekiwanej temperatury, a
odpowiedni olej napędowy, który spełnia
wymagania dla danej temperatury nie jest
dostępny, można zamontować elektryczny
podgrzewacz paliwa jako zabezpieczenie.

WAŻNE!

Niedopuszczalne jest mieszanie

nafty z olejem napędowym, który został
przystosowany do danego klimatu. Może to
spowodować uszkodzenie pompy
wtryskowej.

W jednorazowych i wyjątkowych
wypadkach odporność oleju napędowego
na niskie temperatury można poprawić
dodając nafty. Można dodać maks. 20%
obj. Przy tankowaniu należy najpierw
dodać nafty, aby wymieszała się ona dobrze
z olejem napędowym.

Wskazówka: W niektórych krajach
dodawanie nafty do paliwa jest zabronione.

WAŻNE!

Używanie parafiny innej niż nafta

jest zabronione, gdyż powoduje
uszkodzenie silnika.

WAŻNE!

Nie wolno mieszać benzyny lub

alkoholu z olejem napędowym.
Długotrwałe użycie benzyny i alkoholu
powoduje zużycie pompy wtryskowej, a w
skrajnych przypadkach nawet uszkodzenie
silnika.

Paliwo

8

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Woda i mikroorganizmy

Paliwo zawiera pewną ilość wody.
Niewielkie ilości wody nie mają wpływu na
działanie silnika. Jeśli jednak paliwo
przechowywane jest przez dłuższy czas w
niewłaściwych warunkach i woda zacznie
się gromadzić, mogą formować się
zbiorowiska mikroorganizmów i bakterii.

Mikroorganizmy pobierają pożywienie z
oleju napędowego i narastają między
warstwami wody i paliwa.

Jeśli woda i bakterie przedostaną się wraz z
paliwem do zbiornika paliwa, mogą zapchać
filtr paliwa.

Odkażanie

Dokładnie oczyść układ paliwowy, aby
zapobiec dalszemu zanieczyszczaniu.
Wypłucz przewody paliwowe i osusz je.
Wymień filtr paliwa i oczyść zbiornik.

Jeśli zanieczyszczenie jest poważne,
konieczne może okazać się sprawdzenie
wtryskiwaczy i pompy wtryskowej, oraz
usunięcie wszelkich osadów, jakie mogły się
uformować. Doświadczenia wykazały, że
tkanka biologiczna może przenikać przez
filtr paliwa i tworzyć osady w częściach
układu paliwowego położonych za filtrem.

Ustal przyczynę zanieczyszczenia i podejmij
odpowiednie działania.

Paliwo

00:03-09

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

9

Cechy paliwa

Dopuszczalne granice dla m.in. gęstości,
lepkości, liczby cetanowej, oraz
przesączalności oleju napędowego podane
są w normie europejskiej EN 590.

Gęstość

Gęstość paliwa mierzona w kg/m

3

. Paliwo o

mniejszej gęstości ma mniejszą zawartość
energii i daje mniejszą moc silnika.

Ciepłe paliwo ma mniejszą gęstość niż
zimne. Oznacza to, że moc silnika spada w
miarę wzrostu temperatury paliwa. Paliwo
zimowe zazwyczaj ma mniejszą gęstość niż
letnie.

Lepkość

Lepkość jest miarą tego, jak wolno lub jak
szybko paliwo swobodnie przepływa.
Lepkość i gęstość są z reguły
proporcjonalne.

Liczba cetanowa

Liczba cetanowa jest wielkością określająca
zdolność paliwa do zapłonu. Jeśli wartość ta
jest niższa od zalecanej przez normę
europejską EN 590, mogą nastąpić
trudności z rozruchem silnika. W skrajnych
przypadkach może nastąpić uszkodzenie
silnika.

Przesączalność

Dotyczy najniższej temperatury, w której
olej napędowy może być stosowany bez
ryzyka zapchania filtra paliwa i przewodów
paliwowych.

Paliwo

10

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Obliczanie mocy silnika

Silniki testowane są w fabryce na paliwie o
gęstości właściwej 840 kg/m3.

Jeśli zastosowane zostanie paliwo o
większej gęstości, zmianę mocy można
obliczyć przy pomocy następującego wzoru:

np. Gęstość zastosowanego paliwa:
810 kg/m

3

. Moc silnika zgodna ze

specyfikacją: 500 KM

Wzór ten nie bierze pod uwagę lepkości,
która również ma wpływ na moc silnika.

Regulacja pompy wtryskowej w celu
kompensacji utraty mocy jest niezgodna z
prawem. Istnieje ryzyko poważnych
uszkodzeń silnika, jeśli po dokonaniu
regulacji zastosowane zostanie paliwo o
większej gęstości i lepkości.

N

e

kor

=

Moc dla użytego paliwa

N

e

=

Moc wg. specyfikacji

P

=

Gęstość zastosowanego
paliwa w kg/m

3

przy +15˚C

840

=

Gęstość paliwa
stosowanego w testach
fabrycznych

Paliwo

00:03-09

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

11

Etanol

Scania aprobuje jedynie etanol o numerze
części 1 412 812 do silników DSI11 E01 i
DSI9 E01.

Skład paliwa etanolowego

•

Etanol (E95)

•

Beraid (środek poprawiający zapłon)

•

Denaturant

•

Środek barwiący (tylko w Szwecji)

•

Preparat antykorozyjny

Paliwo

12

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Biopaliwo RME (ester metylowy oleju rzepakowego)

Co to jest RME?

Czyste oleje roślinne nie mogą być
wykorzystywane jako paliwo w motoryzacji.
Ester metylowy oleju rzepakowego (RME)
zawiera metanol i olej rzepakowy i jest
sprzedawany w niektórych krajach.

Jakie są emisje spalin RME?

Firma Scania przeprowadziła testy z
użyciem standardowych silników, które nie
były w żaden sposób przystosowywane lub
regulowane, w celu sprawdzenia efektu
zastosowania jako paliwa RME lub różnych
mieszanek oleju napędowego i RME.

Wyniki tych testów wykazały, że emisja
węglowodorów, tlenku węgla i sadzy
znacznie się zmniejszyła w porównaniu do
oleju napędowego.

Ilość netto dwutlenku węgla emitowanego
do atmosfery jest również mniejsza, gdyż
RME nie jest paliwem kopalnym. Jednak
emisja tlenku azotu, NO

X

, wzrosła do 30%,

przy użyciu samego RME.

Przy zastosowaniu 5% mieszanki RME,
wzrost emisji NO

X

jest nieznaczny. W

mieszankach o większej zawartości RME,
do 100%, wzrost emisji NO

X

znacznie

przekracza zatwierdzone lub przyjęte
normy.

Inne właściwości RME

Biopaliwo RME jest rozkładalne
biologicznie.

RME jest mniej odporny na niskie
temperatury niż olej napędowy. RME nie
można stosować przy temperaturach
poniżej minus 5˚C. W celu użycia w niskich
temperaturach (do minus 20˚C) konieczne
są specjalne dodatki.

Obecnie stosowane pompy wtryskowe,
uszczelki i przewody giętkie nie zostały
przystosowane do paliwa RME, dlatego
muszą zostać wymienione.

Niektóre elementy wyposażenia
dodatkowego, np. podgrzewacze
dodatkowe Eberspächer i Webasto nie
mogą funkcjonować na biopaliwie RME
bez uprzednich modyfikacji.

Dodatek biopaliwa (RME)

Gwarancja firmy Scania obejmuje
zwyczajowo użycie oleju napędowego
zawierającego maksymalnie 5% objętości
biopaliwa, pod warunkiem, że paliwo takie
spełnia wymagania jakościowe opisane w
części Olej napędowy, wymagania
jakościowe.

Firma Scania nie będzie mogła brać
odpowiedzialności za funkcjonowanie i
trwałość silnika, jeśli biopaliwo RME
zostanie zastosowane w ilości większej niż
5% objętości. Dotyczy to także
opcjonalnego wyposażenia, jak np.
dodatkowe podgrzewacze.

Paliwo

00:03-09

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

13

Oleje

Olej silnikowy

Wymagania dotyczące lepkości

< = poniżej

> = ponad

Tylko dla olejów zatwierdzonych zgodnych
z normami Scania LDF o lepkości
SAE 5W-30 lub SAE 10W-30, patrz
poniższa tabela.

Wskazówka: Informacje na temat olejów
Scania LDF znajdują się w Podręczniku
warsztatowym, w grupie 00, Oleje Scania
LDF.

WAŻNE!

Upewnij się, że olej będzie

odpowiedni do zmiennych temperatur
zewnętrznych, których należy spodziewać
się przed następną wymianą oleju.

Lepkość

Temperatura zewnętrzna

SAE 30

0°C -

+10°C

SAE 40

+10°C - >+30°C

SAE 5W-30

<-30°C -

+10°C

SAE 10W-30

-20°C -

+10°C

SAE 5W-40

<-30°C - >+30°C

SAE 10W-40

-20°C - >+30°C

SAE 15W-40

-15°C - >+30°C

Lepkość

Temperatura zewnętrzna

SAE 5W-30

<-30°C -

+30°C

SAE 10W-30

-20°C -

+30°C

Wymagania dotyczące jakości zależne
od okresów pomiędzy wymianą

Wymagania podstawowe

W przypadku stosowania się do okresów
wymiany oleju określonych w tabeli
"Program przeglądów, wstęp", muszą być
spełnione następujące wymagania:

Euro I i Euro II
ACEA E3
ACEA E4
ACEA E5
DHD-1
Scania LDF

Silniki Euro III
ACEA E5
DHD-1
Scania LDF

Oleje

14

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Specyfikacje alternatywne oznaczające
częstszą zmianę

Jeśli oleje spełniające wymagania
podstawowe nie są dostępne, zastosowane
mogą zostać następujące klasy olejów, pod
warunkiem skrócenia o połowę okresów
pomiędzy zmianami.

WAŻNE!

Nie mieszaj oleju z dodatkami.

Przebieg między zmianami oleju

określony przez typ silnika i kategorię
przeznaczenia, patrz Program przeglądów,
wstęp.

WAŻNE!

Jeśli zawartość siarki w paliwie

przekracza 0,2% masy, należy zwiększyć
częstość zmiany oleju silnikowego
dwukrotnie.

Euro I i Euro II
ACEA E2
API CH-4

Silniki Euro III
ACEA E3
ACEA E4

Silniki gazowe OSC11 G03 i OSC9 G01

Klasa oleju: Olej musi być przeznaczony dla
silników o dużej mocy ze świecami
zapłonowymi. NIE WOLNO używać
olejów silnikowych dla silników
benzynowych lub Diesla!

Olej silnikowy musi spełniać następujące
wymagania:

•

Lepkość SAE 15 W-40

•

Zawartość popiołu, maks. 1,0% masy.

•

Zawartość siarki, maks. 0,4% masy.

Olej silnikowy wlewany w fabryce: Mobil
Pegasus 1.

Oleje

00:03-09

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

15

Olej przekładniowy

Wymagania dotyczące lepkości

Ręczna skrzynia biegów z przemiennikiem
momentu GRSH900

Lepkość SAE 75W-140 lub SAE 85W-140.

ZF Transmatic

Patrz lista smarów firmy ZF, którą można
pobrać ze strony internetowej ZF,
www.zf.com. Kliknij nagłówek Information,
wybierz Technical Information, wybierz
List of Lubircants, wybierz wymaganą listę
smarów.
TE-ML XX.

G701 - ZF - skrzynia biegów do autobusu
typu F (oznaczenie typu ZF : S6 1550).

Olej przekładniowy API GL-4, lub patrz
lista smarów ZF TE-ML 02, klasa 02C***).

API GL-4 zawiera (w porównaniu z API
GL-5) mniej dodatków szkodliwych dla
synchronizatorów w G701.

***) Patrz lista smarów firmy ZF, którą
można pobrać ze strony internetowej ZF,
www.zf.com. Kliknij nagłówek Information,
wybierz Technical Information, wybierz
List of Lubircants, wybierz wymaganą listę
smarów.
TE-ML XX.

Mechaniczna skrzynia biegów

< = poniżej

> = ponad

W celu łatwiejszej zmiany biegów w
chłodniejszym klimacie zaleca się olej
syntetyczny o lepkości SAE 75W-90.

WAŻNE!

Upewnij się, że olej będzie

odpowiedni do zmiennych temperatur
zewnętrznych, których należy spodziewać
się przed następną wymianą oleju.

Lepkość

Temperatura zewnętrzna

SAE 90

-10°C -

+30°C

SAE 85W-90

-10°C -

+30°C

SAE 140

0°C -

>+30°C

SAE 75W-90

<-30°C -

+30°C

SAE 75W-140

-25°C -

>+30°C

SAE 80W-90

-15°C -

+20°C

SAE 80W-140

-10°C -

>+30°C

SAE 85W-140

0°C -

>+30°C

Oleje

16

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Przekładnie główne i zwolnice

Wymagania dotyczące lepkości oleju
używanego w przekładniach głównych są
inne od dotyczących skrzyń biegów.

< = poniżej

> = ponad

W ekstremalnych warunkach, np. przy
przewożeniu dużych ładunków, eksploatacji
przy małych lub dużych prędkościach lub
wysokich bądź niskich temperaturach,
zalecany jest syntetyczny olej SAE 75W-140.

WAŻNE!

Upewnij się, że olej będzie

odpowiedni do zmiennych temperatur
zewnętrznych, których należy spodziewać się
przed następną wymianą oleju.

Lepkość

Temperatura zewnętrzna

SAE 90

-30°C -

+10°C

SAE 140

0°C -

>+30°C

SAE 75 W-140

<-30°C -

>+30°C

SAE 80W-140

-30°C -

>+30°C

SAE 85W-140

-10°C -

>+30°C

Oleje

00:03-09

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

17

Specyfikacje dotyczące oleju

Olej powinien być zgodny z odpowiednimi
wymaganiami dotyczącymi każdego z
typów według poniższej tabeli.

*) Olej przekładniowy Scania

**) wartości zgodne z MIL-PRF-2105E

Przebieg między zmianami oleju

Wymagane okresy pomiędzy wymianą oleju
zależą od rodzaju użytkowania i klasy
używanego oleju.

Patrz Podręcznik warsztatowy, grupa 00,
Program przeglądów, wstęp.

Typ

Wymagania

Ograniczenia

Olej
przekładniowy
STO*) 1:0

1. API

GL-5

2. Odporność na ścinanie Maksymalnie taka sama redukcja lepkości, jak w

przypadku oleju RL 181 po 20 godzinach zgodnie
z CEC-L-45-T-93. Należy użyć tego samego
łożyska testowego. (Lepkość kinematyczna przy
100˚C)

3. Przesączalność

Min. 90% w stopniu II, zgodnie z RP 124 H,
CETOP ze średnią średnicą porów
5 mikrometrów Ciśnienie: 1,0 bar

4. Procedura testowa
odporności cieplnej i
odporności na utlenianie
ASTM L-60-1.
Wymagania co do
czystości**

min. 7,5 węgla (tylko duże koła)
min 9,4 osadów (wszystkie koła)

Olej
przekładniowy

API

GL-5

Oleje

18

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Oleje/płyny dla innych podzespołów

< = poniżej
> = ponad

*) Patrz lista smarów firmy ZF, którą można pobrać ze strony internetowej ZF, www.zf.com.
Kliknij nagłówek Information, wybierz Technical Information, wybierz List of Lubircants,
wybierz z listy smarów wymagany smar TE-ML XX.

Podzespół

Klasa oleju

Uwagi

Retarder Scania

Olej ATF zgodny z Allison C4 lub olej
silnikowy SAE 5W-30, SAE 10W-30
zgodny z Allison C4

Wskazówka: Olej ATF lub
olej silnikowy niezgodny z
Allison C4 może zatkać
kanały osadem i uszkodzić
retarder.

Sprzęgło

SAE J 1703 (płyn hamulcowy D.O.T 3
lub 4

Przemiennik momentu
obrotowego
KH424 3

ATF Typ A Sufiks A
ATF Dexron II
ATF Dexron III

ZF Transmatic

Patrz lista smarów ZF TE-ML 02,
klasa 02C*).

Układ smarowania skrzyni
biegów, retardera i
przemiennika momentu.

Skrzynka rozdzielcza

API GL-5

Automatyczna skrzynia
biegów ZF

Patrz lista smarów ZF TE-ML 14,
klasa 14C*).

Automatyczna skrzynia
biegów Allison

ATF Dexron III lub olej zgodny z
Allison C4

Przekładnia
kierownicza ze
wspomaganiem
Sterowana oś wleczona

ATF Typ A Sufiks A
ATF Dexron II

ATF = Automatic
Transmission Fluid
(Olej do przekładni
automatycznych)

Podnoszenie osi
wleczonej
Pompa odchylania
kabiny

W temperaturach powyżej -20˚C (F):
Płyn hydrauliczny o klasie lepkości 22
lub 32 cSt przy +40˚C, lub olej ATF
typ Dexron II lub III.
W temperaturach poniżej -20˚C (F):
Płyn hydrauliczny o klasie lepkości
15 cST przy -40˚C.

Wentylator napędzany
hydraulicznie

Olej silnikowy SAE 5W-40
API CD - CE, ACEA E4
Olej silnikowy SAE 15W-40
API CD - CE, ACEA E2

<-30˚C - >+30˚C

0˚C - >+30˚C

Układ sterowania
przegubem.

ATF Dexron II D

Most portalowy ZF

Patrz lista smarów ZF TE-ML 12,
klasa 12E*).

Piasta ZF

Patrz lista smarów ZF TE-ML 12,
klasa 12E*).

Oleje

00:03-09

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

19

Podwozie

Podsumowanie informacji dotyczących komponentów /
smarów

Ponieważ smar nie jest płynny, jego lepkość nie może być mierzona taką samą metodą jak w
przypadku olejów. Dlatego smar został osobno sklasyfikowany przez amerykańską instytucję
NLGI (National Lubrication Grease Institute) klasyfikująca smary w zakresie od półpłynnych
do prawie całkiem stałych.

Podzespół

Smar

Uwagi

Smarowanie
podwozia

Pojazdy z układem ACL: Smar na bazie litu
zgodny z NLGI 0-2
Pojazdy bez ACL: Smar na bazie litu zgodny
z NLGI 2

Szczegółowe informacje
dotyczące jakości smaru
znajdują się w części Smar
do podwozia.

Piasta koła

Smar na bazie litu zgodny z NLGI 2

Szczegółowe informacje
dotyczące jakości smaru
znajdują się w części Smar
do podwozia.

Układ hamulcowy Smar specjalny, nr części 329 481

Smar do łożysk śrub
kotwowych szczęk
hamulcowych

Bezobsługowy wał
napędowy

Smar specjalny, nr części 584 128

Do smarowania połączeń
przesuwnych

Płyn do spryskiwania szyb

Podzespół

Płyn

Uwagi

Zbiornik
spryskiwacza

Etanol (maks. 40%)W okresie spadku temperatur poniżej

zera, do zbiornika płynu do spryskiwacza
należy dodać etanolu (maks. 40%).
Wyższa zawartość alkoholu może
zniszczyć lakier.

Podwozie

20

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Smar do podwozia

Wymagania i normy testowe

Normy testowe dla ACL

Punkty smarowania poddawane są większemu wypłukiwaniu w przypadku zastosowania
smaru NLGI o klasie 0, 00 i 000. Smar taki powinien więc być używany wyłącznie w
przypadku niezbędnej konieczności, np. gdy temperatura otoczenia jest niekorzystna.

Właściwości

Wymagania

Metoda testowa

Ciśnienie przepływu
utrzymywane przy
najniższej temperaturze
eksploatacyjnej dla ACL
firmy Scania.

(Maks. 1,4 bar)DIN 51805

Zgodność smaru, Scania
ACL

NLGI 0 - NLGI 2

Mydło

Lit

Dopuszczalne są mydła inne niż litowe,
pod warunkiem, że spełnione zostaną
pozostałe zastrzeżenia. Dostawca
powinien dostarczyć wszystkich ważnych
informacji, aby nie dopuścić do
zmieszania smarów zawierających różne
substancje żelujące.

Lepkość oleju przy +40˚C)Min 160 mm2/s (cSt)

ISO 3104, SS 02 35 10, ASTM D 445

Przenikanie przy +25˚C

265-295

ISO2137

Przepracowany 60 razy

(NLGI-klasa 2)SS 15 51 11

Przepracowany 100.000 razy +10%

ASTM D 217

Test wiązania
Ochrona przed korozją
(łącznie ze słoną wodą)

Bez korozji

Test SKF Emcor SS 15 51 30
IP 220/67

Smarowanie, odporność na
ścinanie filmu olejowego,
mm

Zatwierdzone

Test smaru SKF R2F A+B

Odporność na drgania

Zatwierdzona (dla
samochodów
ciężarowych)

Test WBGSKF smaru łożysk kół

Zawartość wody

Maks. 0,1 g/100 g

ISO 3733, SS 15 51 50, ASTM D 95

Temperatura topnienia

Min. 180 ˚C

ISO 2176, SS 15 51 53, ASTM D 566

Wytrącanie się oleju
podczas składowania

Maks. 5%

IP 121/75, ASTM D 1742

Konsystencja

Bez brył lub
zestaleń

Temperatura robocza

Min. -30˚C
Max. +100˚C

Podwozie

00:03-09

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

21

Klimatyzacja

Czynnik chłodzący

!

OSTRZEZENIE!

.

Czynnik chłodzący może spowodować
miejscowe odmrożenia w kontakcie ze
skórą. Podczas pracy z czynnikiem
chłodzącym zawsze należy używać
sprzętu ochronnego.

WAŻNE!

Użyty może być wyłącznie

czynnik chłodzący R134a.

WAŻNE!

Prace przy układzie klimatyzacji

muszą być przeprowadzane w zgodzie
przepisami prawnymi danego kraju.

Do prac nad układem klimatyzacji zawsze
należy używać odpowiedniego wyposażenia
specjalnego.

Dla ciężarówek w których zastosowano
czynnik chłodzący R134a należy stosować
również odwadniacz Scania, nr. części
1 337 496.

Ilość czynnika chłodzącego określona jest
na naklejce znajdującej się na zespole
klimatyzatora, umieszczonym za przednią
kratą wlotu powietrza.

Olej do sprężarki

Dla czynnika chłodzącego R134a należy
stosować olej o numerze części 584 110.

WAŻNE!

Nie dopuść do długotrwałego

kontaktu oleju z powietrzem.

WAŻNE!

Otwarte opakowania oleju do

sprężarki należy po użyciu prawidłowo
zutylizować. Nie wolno ich przechowywać.

Klimatyzacja

22

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Układ chłodzenia

Płyn chłodzący

!

OSTRZEZENIE!

.

Unikaj kontaktu płynu chłodzącego ze
skórą, może powodować podrażnienia.
Gorący płyn chłodzący może oparzyć.
Używaj rękawic ochronnych.
Glikol etylenowy jest silnie trujący, jego
spożycie może mieć skutki śmiertelne.

Płyn chodzący powinien składać się z wody i
jednego z następujących dodatków:

•

35 - 45% objętości glikolu firmy Scania
zapobiegającego zamarzaniu, w krajach
gdzie temperatura spada poniżej 0˚C.
Glikol firmy Scania zapobiegający
zamarzaniu nie powinien stanowić
więcej niż 60% objętości w gotowej
mieszance.

•

8 - 12% objętości środka
antykorozyjnego firmy Scania, w
krajach gdzie temperatura nie spada
poniżej 0˚C.

Wskazówka: Glikol Scania zapobiegający
zamarzaniu zawiera środek antykorozyjny.
40% obj. glikolu Scania zapewnia
jednocześnie 10% obj. środka
antykorozyjnego.

WAŻNE!

Nie należy mieszać różnych

rodzajów glikolu zapobiegającego
zamarzaniu i środka antykorozyjnego. Zbyt
duże stężenie lub zmieszanie niewłaściwych
substancji może spowodować powstawanie
osadów i w rezultacie zapchanie układu
chłodzenia.

Dalsze informacje na temat środków
zapobiegających zamarzaniu i
antykorozyjnych znajdują się w broszurze
Układ chłodzenia 02:02-01.

Filtr płynu chłodzącego

Filtry płynu chłodzącego firmy Scania nie
zawierają już środka antykorozyjnego.
Dlatego zawsze stosuj płyn chłodzący ze
środkiem antykorozyjnym przy wymianie
filtra płynu chłodzącego.

Ilość środka antykorozyjnego podana jest w
broszurze Instrukcja przeglądowa, część 1.

Jeśli pojazd jest wyposażony w filtr płynu
chłodzącego i jego funkcja ma być
zachowana, filtr należy wymienić podczas
przeglądu L.

Od sierpnia 2000, filtr płynu chłodzącego
został wycofany i nie jest już montowany w
pojazdach wyprodukowanych od tej daty.

Układ chłodzenia

00:03-09

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

23

Wymagania co do jakości składników płynu
chłodzącego

Woda

Należy stosować wodę bez osadów i
zanieczyszczeń.

Glikol zapobiegający zamarzaniu

Tylko glikol Scania 584 122 lub glikol
zatwierdzony przez Scanię może być
stosowany jako środek antykorozyjny.

WAŻNE!

Nie wolno mieszać glikoli różnych

producentów. Zbyt duże stężenie lub
zmieszanie niewłaściwych substancji może
spowodować powstawanie osadów i w
rezultacie zapchanie układu chłodzenia.

Glikole antykorozyjne
zatwierdzone przez Scanię:

Producent

Glysacorr G48

BASF

Glysacorr G30

BASF

Havoline XLC

Texaco

Układ chłodzenia

24

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Preparat antykorozyjny

Tylko środek antykorozyjny Scania 584 119
lub środek antykorozyjny zatwierdzony
przez Scanię może być stosowany i tylko w
wypadku gdy nie ma ryzyka zamarznięcia.

WAŻNE!

Nie wolno mieszać środków

antykorozyjnych różnych producentów. Zbyt
duże stężenie lub zmieszanie niewłaściwych
substancji może spowodować powstawanie
osadów i w rezultacie zapchanie układu
chłodzenia.

Płyn chłodzący powinien zawierać wodę i
812% obj. środka antykorozyjnego Scania.

Ilość środka antykorozyjnego można
odmierzyć przy pomocy 588 572.

WAŻNE!

Zbyt duża ilość środka

antykorozyjnego w płynie chłodzącym może
spowodować jego lepkość. Lepki płyn
chłodzący może uszkodzić pompę.

Środki antykorozyjne zatwierdzone
przez Scanię

Producent

Glysacorr G93

BASF

Havoline XLI

Texaco

Układ chłodzenia

00:03-09

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

25

Uzupełnianie

Płyn chłodzący uzupełniamy używając
gotowej mieszanki.

Gotowa mieszanka powinna zawierać
35 - 45% objętości glikolu antykorozyjnego
firmy Scania.

Gotowa mieszanka powinna zawierać
8 - 12% objętości glikolu antykorozyjnego
firmy Scania. Dotyczy to krajów, gdzie
temperatura nie spada poniżej 0˚C.

Układ chłodzenia

26

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Mieszanie płynu chłodzącego z glikolem

Mieszanie glikolu Scania zapobiegającego
zamarzaniu z płynem chłodzącym powinno
odbywać się w proporcji 35 - 45% objętości.
Procent ten może się różnić zależnie od
potrzeb. Zmierz zawartość glikolu testerem
588 227.

Gdy płyn chłodzący zaczyna zamarzać,
woda w płynie chłodzącym krystalizuje się i
procent glikolu w płynie wzrasta. Jeśli
zamarzanie doprowadzi do znacznego
zwiększenia się ilości lodu, może to
spowodować powstanie problemów w
cyrkulacji płynu, nie ma jednak ryzyka
całkowitego zamarznięcia jeśli ilość glikolu
Scania zapobiegającego zamarzaniu wynosi
co najmniej 30% objętości.

Właściwości środka zapobiegającego
zamarzaniu

*) przy zawartości glikolu Scania równej lub
większej niż 30% nie ma ryzyka
uszkodzenia spowodowanego
zamarznięciem.

% objętości glikolu Scania zapobiegającego zamarzaniu

30

40

50

60

Temperatura, przy której mieszanka zaczyna zamarzać (˚C) -16

-25

-46

-55

Najniższa temperatura ochrony przed zamarznięciem (˚C)

-30

*)*)*)

Układ chłodzenia

00:03-09

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

27

Ryzyko zamarzania

WAŻNE!

Silnik nie powinien być

poddawany dużym obciążeniom, gdy w
układzie chłodzenia zaczyna się formować
lód.

Formowanie się lodu w układzie chłodzenia
w minimalnej ilości często powoduje
nieprawidłowości w funkcjonowaniu bez
ryzyka uszkodzenia. Przykładowo,
ogrzewanie kabiny może nie funkcjonować
przez 0,5 -1 godziny od uruchomienia
silnika.

% objętości substancji zapobiegającej
zamarzaniu

Krzywa A: Początek procesu zamarzania.
Mogą wystąpić usterki
Krzywa B: Ryzyko uszkodzenia przez
zamarzanie

1

Bezpieczny zakres

2

Tworzenie się lodu

3

Brak obiegu cieczy chłodzącej. Ryzyko
uszkodzenia przez zamarzanie

Przykład: Przy temperaturze ok. -16˚C
istnieje ryzyko uszkodzenia
spowodowanego zamarznięciem, jeśli
procent glikolu wynosi 20% objętości. Przy
30% objętości płyn chłodzący nie zawiera
lodu.

10

20

30

40

50

60%

o

C

o

C

o

C

o

C

o

C

o

C

o

C

-10

-20

-30

-40

-50

-60

-16

3

2

1

A

B

1

21 13

4

Układ chłodzenia

28

ã

Scania CV AB 2003, Sweden

00:03-09

Wymiana płynu
chłodzącego

Układ chłodzenia

Wymiana płynu chłodzącego jest konieczna
wyłącznie, jeśli jest on zanieczyszczony
olejem lub smarem. Właściwości
antykorozyjne można utrzymać dodając
środka antykorozyjnego firmy Scania. W
krajach, gdzie temperatura spada poniżej
0˚C, należy używać glikolu antykorozyjnego
firmy Scania.

Procedura

1

Opróżnij układ chłodzenia.

2

Napełnij układ chłodzenia gorącą wodą.

3

Uruchom silnik i poczekaj aż się
rozgrzeje, aby otworzył się termostat.

4

Spuść wodę.

5

Napełnij gotową mieszanką płynu
chłodzącego zgodnie z zaleceniami.
Patrz Podręcznik warsztatowy, grupa 2.

Układ chłodzenia