METEOROLOGIA

I KLIMATOLOGIA

Ustalenie czasu słonecznego
(miejscowego) dla danej miejscowo

ś

ci

Czas miejscowy (czas słoneczny)

– dobowa rachuba czasu,

która zwi

ą

zana jest z lokalnym południkiem miejsca obserwacji,

wzdłu

ż

którego na całej jego długo

ś

ci jest ten sam czas.

Obliczamy go na podstawie górowania Sło

ń

ca na danym

południku.

Ś

redni

ą

dob

ę

słoneczn

ą

okre

ś

la si

ę

jako

ś

redni czas mi

ę

dzy

Rodzaje czasów

Ś

redni

ą

dob

ę

słoneczn

ą

okre

ś

la si

ę

jako

ś

redni czas mi

ę

dzy

kolejnymi górowaniami Sło

ń

ca. Czas ten dzieli si

ę

na 24 godziny.

Czas słoneczny jest

ś

ci

ś

le zwi

ą

zany z długo

ś

ci

ą

geograficzn

ą

.

Długo

ść

geograficzna

to k

ą

t dwu

ś

cienny zawarty pomi

ę

dzy

półpłaszczyzna południka pocz

ą

tkowego, a półpłaszczyzna

innego południka przechodz

ą

cego przez okre

ś

lony punkt na

powierzchni Ziemi.

Co jeden ° stopie

ń

długo

ś

ci geograficznej MCS (miejscowy czas

Rodzaje czasów

Co jeden ° stopie

ń

długo

ś

ci geograficznej MCS (miejscowy czas

słoneczny) zmienia si

ę

o 4 minuty. Daje to mo

ż

liwo

ść

obliczenia

czasu miejscowego w danym miejscu, je

ż

eli znamy długo

ść

geograficzn

ą

i lokalny czas słoneczny w innym miejscu.

Rodzaje czasów

Strefa czasowa

– wytyczony obszar powierzchni Ziemi o

szeroko

ś

ci 15°długo

ś

ci geograficznej, rozci

ą

gaj

ą

cy si

ę

południkowo mi

ę

dzy biegunami, w którym urz

ę

dowo obowi

ą

zuje

jednakowy czas strefowy.

Czas strefowy

- jest czasem słonecznym

ś

rednim

ś

rodkowego

południka tej strefy, który ró

ż

ni si

ę

o całkowit

ą

liczb

ę

godzin od

południka tej strefy, który ró

ż

ni si

ę

o całkowit

ą

liczb

ę

godzin od

czasu uniwersalnego.

Czas uniwersalny

- (ang. universal time, UTC, Greenwich Mean

Time, GMT) – astronomiczny czas słoneczny

ś

redni na południku

zerowym za który przyj

ę

to południk przechodz

ą

cy przez

obserwatorium astronomiczne w miejscowo

ś

ci Greenwich. Jest

czasem strefowym pierwszej strefy czasowej, od którego liczy si

ę

czas pozostałych stref.

Rodzaje czasów

Czas

ś

rodkowoeuropejski

(ang. Central European Time, CET) –

czas słoneczny

ś

redni południka 15 stopni długo

ś

ci geograficznej

wschodniej, który ró

ż

ni si

ę

o 1 godzin

ę

od czasu uniwersalnego:

UTC + 1h

W Polsce czas

ś

rodkowoeuropejski obowi

ą

zuje w okresie

zimowym (tj. od ostatniej niedzieli pa

ź

dziernika do ostatniej

niedzieli marca).

Rodzaje czasów

Czas urz

ę

dowy

- umowny czas obowi

ą

zuj

ą

cy na jakim

ś

obszarze, najcz

ęś

ciej pa

ń

stwa lub mniejszej jednostki podziału

terytorialnego.

Zgodnie z art. 1 pkt. 1 Ustawy z dnia 10 grudnia 2003 r. o czasie
urz

ę

dowym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. 2004

nr 16 poz. 144) czasem urz

ę

dowym na obszarze

nr 16 poz. 144) czasem urz

ę

dowym na obszarze

Rzeczypospolitej Polskiej jest

czas

ś

rodkowoeuropejski

albo

czas letni

ś

rodkowoeuropejski

.

Czas letni

- to czas lokalny, który dany kraj przyjmuje dla danego

okresu roku, zazwyczaj ró

ż

ni

ą

cy si

ę

o godzin

ę

od

standardowego czasu strefowego.

Zmiany czasu maj

ą

spowodowa

ć

efektywniejsze wykorzystanie

ś

wiatła dziennego. Latem standardowy czas strefowy jest

przesuwany o godzin

ę

do przodu.

Cel

ć

wiczenia

Na podstawie długo

ś

ci geograficznej miejsca swojego urodzenia

(

λ

) ustalone zostanie równanie czasu miejscowego.

Nast

ę

pnie przeliczone zostan

ą

przykładowe terminy czasu

urz

ę

dowego (CU) na czas uniwersalny (UTC) i czas miejscowy

(MCS).

Zadania do wykonania

Zadanie 1.
Z zał

ą

czonej listy miejscowo

ś

ci w Polsce nale

ż

y odszuka

ć

swoje

miejsce urodzenia i odpisa

ć

współrz

ę

dne geograficzne.

Nazwa miejscowo

ś

ci …………………………………………..

Nazwa miejscowo

ś

ci …………………………………………..

Współrz

ę

dne geograficzne:

długo

ść

geograficzna

λ

= …………….……..

szeroko

ść

geograficzna

Φ

= …………......…….

Zadania do wykonania

Zadanie 2.
Nale

ż

y przeliczy

ć

współrz

ę

dn

ą

długo

ś

ci geograficznej (

λ

) na

jednostk

ę

czasu, wiedz

ą

c

ż

e:

15 stopni długo

ś

ci geograficznej = 1 godzina ró

ż

nicy czasu

1 stopie

ń

długo

ś

ci geograficznej = 4 minuty ró

ż

nicy czasu

np.

22°41'E

→

(22°x 4 min) + (41’ x 4 sek) = 88 min + 164 sek =

1 godz. 30, 73 min

wynik zaokr

ą

glamy do pełnej minuty: 1 godz. 31 min

Zadania do wykonania

Zadanie 3.
Napisa

ć

równanie czasu miejscowego zgodnie z poni

ż

szym:

MCS = UTC + (ró

ż

nica czasu wynikaj

ą

ca z

λ

)

np. MCS

= UTC + 1 godz. 31 min

np. MCS

USTRZYKI

= UTC + 1 godz. 31 min

Zadania do wykonania

Zadanie 4.
Przeliczy

ć

ni

ż

ej podane przykładowe terminy czasu urz

ę

dowego

(CU) na czas uniwersalny (UTC) i czas miejscowy (MCS).

CU

UTC

MCS

23 luty

godz. 10.30

……….

……….

25 lipiec

godz. 15.15

……….

……….

25 lipiec

godz. 15.15

……….

……….

5 sierpie

ń

godz. 12.00

……….

……….

14 stycze

ń

godz. 12.00

……….

……….

18 marzec

godz. ……….

12.00

……….

20 pa

ź

dziernik godz. ……….

06.00

……….

13 grudzie

ń

godz. ……….

06.00

……….

1 czerwiec

godz. ……….

18.00

……….

7 maj

godz. ……….

00.00

……….

12 lipiec

godz. ……….

12.00

……….

17 grudzie

ń

godz. ……….

18.00

……….

2 listopad

godz. ……….

00.00

……….