GDZIE Z DRUŻYNĄ UDAĆ SIĘ NA BIWAK?

Opracowano przez HKT-Klimat (Hufiec Warszawa Wola)

Miejsce:
Toruń

Lokalizacja:
Woj. Kujawsko-Pomorskie.

Jak dojechać:
PKP; PKS, Polski Ekspres, KomfortBus z Warszawy.

Gdzie spać:
Dom wycieczkowy przy ul. Legionów 24;
Schronisko Turystyczne - FORT IV ul. Chrobrego / Mlecznej;
A najtaniej i najlepiej jest u proboszcza przy ul. Marii Panny w parafii pw. Wniebowzięcia
NMP i bł. Ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego. Ksiądz przyjazny harcerzom. Na miejscu
toalety i prysznice.

Gdzie zjeść:
Bar mleczny na rogu ulicy Różanej i św. Ducha, bar "Małgośka" na ul. Szczytnej. Koniecznie
naleśniki w Manekinie przy Starym Rynku (lub przy ul. Wysokiej - taniej i większe porcje,
ale bez kelnera). Kilka dobrych pizzerii dla miłośników pizzy: ul.Mostowa "Stara Browarna",
ul.Podmurna - "Metropolis" (też spagetti), ul. Wysoka "Capri", "Zebra" ul. Franciszkańska.
Tanie domowe obiady przy ul. Małe Garbary - "Ikaria" smacznie i naprawdę niedrogo,
Herbaciarnia "Daruma" ul. św. Ducha, dla wegetarian bar przy ul. św. Katarzyny.

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy:
Dom Kopernika ul. Kopernika wraz z Muzeum.
Panorama Torunia z wieży ratuszowej (Uwaga: nie ma wejścia zimą), koszt: 3 zł.
Krzywa Wieża (ul. Krzywa Wieża 1).
Muzeum podróżnicze im. Tony Halika (torunianina z urodzenia), ul. Franciszkańska
Planetarium przy ul. Franciszkańskiej - bilety w weekend dla wszystkich 7zł.
Pomnik Kopernika i Flisaka z którym wiąże się ciekawa legenda.

Co można zobaczyć:
- Rejs statkiem po Wiśle w pogodne dni wiosenne i letnie.

- Ruiny zamku krzyżackiego z ocalałym gdaniszczem (wieżą obronno-toaletową) - ze
starówki mostem przez Wisłę, pierwsza ścieżka w prawo, ruiny zamku polskiego Dybów z
czasów Kazimierza Wielkiego,

- Kościoły: Katedra Janów (z grobem Anny Wazówny) (gotycki), zwiedzanie płatne, NMP
(gotycki), św. Jakuba (gotycki), św.Ducha (barokowy),

- Dom pod Gwiazdą (barokowy), na Rynku Staromiejskim, z muzeum ze zbiorami sztuki
wschodniej - Ratusz z Muzeum Regionalnym, zbiory gotyckie;

- Panorama starego Torunia z mostu drogowego najlepiej oglądać nocą - bardzo ładna

iluminacja - Muzeum etnograficzne ul. Wały gen. Sikorskiego;

- Dwór Artusa ze sklepem firmowym pierników toruńskich (drugi sklep tuż obok na ul.
Ż

eglarskiej), który to należy koniecznie odwiedzić w celu zakupienia wspaniałych

pierniczków toruńskich.

- Pierścień fortyfikacji pruskich z XIX wieku (czarny szlak turystyczny), na Forcie IV
schronisko turystyczne.

Ciekawostki:
Ratusz ma 4 wieże jak 4 pory roku, 12 sal jak 12 miesięcy i 365 okien jak 365 dni (i chyba
drzwi tyle co tygodni w roku 56).

Na ścianie Ratusza tuż obok wejścia do restauracji obok Flisaka punkt reperowy wysokości
(centralny dla Polski z okresu międzywojennego), wysokość podana wg poziomu odniesienia
Amsterdam (obecnie w Polsce obowiązuje poziom odniesienia Kronsztadt).

Na wieży katedry św.Janów (św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty) jest drugi co do
wielkości w Polsce dzwon "Tuba Dei".

Przewodniki i mapy:
Toruń plan m./PPWK/Coper. Wyd. PPWK P ISBN: 83-7329-272-1 A. Borawska, H. Rietz
"Przewodnik po starym Toruniu", Wydawnictwo "Adam Marszałek".

Telefony:
Dom Wycieczkowy PTTK kat. II ul. Legionów 24; 87-100 Toruń; tel./fax [phone]; (65
miejsc)

Schronisko Turystyczne - FORT IV ul. Chrobrego/Mlecznej; 87-100 Toruń; tel. [phone];
fax [phone] (110 miejsc - pokoje 1-, 2- i wieloosobowe)

Szkolne Schronisko Młodzieżowe ul. św. Józefa 22/24; 87-100 Toruń; tel. [phone] ;
654-45-80 (30 miejsc - pokoje wieloosobowe)

Planetarium im. Władysława Dziewulskiego 87-100 Toruń Franciszkańska 15/21 tel. (0.-56)
622-50-66

Internet:

www.torun.com.pl;

www.torun.pl/Guide/przewodnik.html;

www.torun.wlan.pl

.

Aktualność:
marzec 2004

Kto poleca:
phm. Rafał Suchocki / 206 WDH "Wiśniowieccy"

WIELKA FATRA - SŁOWACJA

Miejsce:
Wielka Fatra

Lokalizacja:
Słowacja

Jak dojechać:
Z Warszawy pociągiem nocnym do Nowego Targu (21.56 ze wschodniego)
Z Nowego Targu do Chyżne - granica (jeżeli nie ma bezpośredniego połączenia to do
Jabłonki i stamtąd do Chyżnego)- połączenia prawie co godzinę
W Chyżnem przekraczamy granicę piechotką i po drugiej stronie wsiadamy do autobusu do
Rużomberoka około 8 rano (o tej samej porze odjeżdżają słowacki i polski)
Z Rużomberoka wsiadamy w autobus w kierunku Bańskiej Bystrzycy, ale jedziemy nim tylko
do Ul'anki
Z Ul'anki mamy podmiejskie autobusy i ciuchcię do Hamraneca, skąd wychodzi szlak.

Jak wrócić:
Z Rużomberoka o 18.10 jest polski PKS do Krakowa (bilet 20 zł)
Z Krakowa pociąg pospieszny do Warszawy o 0.38 (przyjazd około 5.45).

Gdzie spać:
Kral'ova Studna: stosunkowo drogie, ale schronisko (nocleg na podłodze około 150 Sk),
ruina domu (Wielka Fatra to teren parku narodowego i teoretycznie nie wolno biwakować "na
dziko". W rzeczywistości oznacza to, że legalnie wolno spać jedynie w schroniskach. Przyjęto
jednak, że turyści "oszczędniejsi" sypiają w opuszczonych szałasach, ruinach lub lekko
schowanych w lesie namiotach

. W Kral'ovej Studny na strychu zrujnowanego domu jest

właśnie takie "miejsce noclegowe").
Blatnica: camping (moim zdaniem drogi i nie wart tej ceny),
W Blatnicy dla bardziej "luksusowych" turystów są też hotele i pensjonaty.
Jasenska Dolina: pole namiotowe (bardzo gościnne i tanie, aczkolwiek znalezienie go
przypomina InO;-) Jest dokładnie tam gdzie jest oznaczone na mapie, a gospodarz przychodzi
wieczorem

)

Sklabinsky Podzamok: ruiny zamku (na zamku trwają prace rekonstrukcyjne, a gospodarze
pozwalają na rozbicie namiotów na jego terenie za niewielką cegiełkę 60 Sk lub 30 Sk
studenci;-). Miejsce naprawdę bardzo klimatyczne;
Lubochna: na polu u gospodarza (kiedy niebieski szlak dochodzi do asfaltowej drogi
skręcamy w prawo i idziemy w górę rzeki aż do pierwszego gospodarstwa z prawej strony;
tam jednooki gospodarz ujeżdża konie; jeśli go zapytać bardzo chętnie pozwala się rozbić na
swoim polu i nie chce za to żadnych pieniędzy).

Gdzie zjeść:
My preferowaliśmy jedzenie we własnym zakresie, ale w każdym ze schronisk oraz w
większych miejscowościach turystycznych można dobrze zjeść.

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy:
Sklabinsky Podzamok
Oravsky Podzamok (jadąc z Chyżnego do Rużomberoka warto wysiąść i zwiedzić zamek)
Chodnik Janka Bojmira (ponoć najładniejszy szlak Wielkiej Fatry; pełen jaskiń i ciekawej

historycznej przeszłości).

Co można zobaczyć:
będąc w Blatnicy możemy obejrzeć ruiny tamtejszego zamku;
Necpalsky wodospad;
Stare miasto Ruzomberoku;
Starą elektrownię wodną w Lubochnie;
Lucky kupele (kąpielisko termalne nieopodal Rużomberoka; cena kąpieli 70 Sk/os).

Ciekawostki:
Sklepy na Słowacji mają przerwę obiadową (w każdym mieście o innej porze od około 11 do
około 14).

Przewodniki i mapy:
Vel'ka Fatra 1:50 000 Turysticka mapa VKU - Hamranec (bardzo dobra z mini
przewodnikiem!!! w zupełności wystarcza).

Internet:
Zapraszam do odwiedzenia strony o krótkim weekendowym wypadzie na Słowację za 93
zł/os:

http://members.lycos.co.uk/kaseja/wyczyn.html

(wyjazd był krótki i "ekstremalny"

przez co nie zawiera elementów związanych ze zwiedzaniem; latem byliśmy tam jednak na
dwutygodniowym obozie wędrownym, co pozwoliło nam na spokojnie obejrzeć najładniejsze
zakątki Wielkiej Fatry).

Aktualność:
wrzesień 2004

Kto poleca:
99 WDW "Druidzi" (Julia Budziszewska)

BESKID SĄDECKI – ŻEGIESTÓW ZDRÓJ

Miejsce:
Beskid Sądecki - Żegiestów Zdrój

Lokalizacja:
Południowa Polska. Beskid Sądecki jest pasmem gór łączącym Pieniny z Beskidem Niskim.
Ż

egiestów Zdrój znajduje się w połowie drogi między Krynicą a Piwniczną, i swoją

południową granicą dotyka rzekę Poprad.

Jak dojechać:
Jeszcze do niedawna najlepszym rozwiązaniem komunikacyjnym był pociąg pospieszny
relacji Warszawa Wschodnia - Krynica. Niestety niewielka ilość podróżnych na tej linii
sprawiła, że pociąg ów jeździ w tak różne dni, że nie sposób je wymienić. Należy sprawdzić
w rozkładzie (osobiście proponuje zasięgnąć także informacji u dyżurnego - chyba, że ktoś
chce przeżyć nieciekawą przygodę jak my). Pośpiech ze zniżką kosztuje 34zł. Istnieje
oczywiście połączenie PKP - ekspresem z rezerwacją miejsc: 54 zł. Ekspres jeździ dwa razy
dziennie, pośpiech jest nocny. Można wybrać przejazd PKS - em, odjazd z dworca W-wa -
Zachodnia (cen nie znam). Z Krynicy można dojechać wszędzie PKS-em. Przez Żegiestów

przejeżdżają wszystkie pociągi do Krynicy.

Gdzie spać:
Na terenie Beskidu Sądeckiego jest kilka schronisk turystycznych, np.: przy Jaworzynie
Krynickiej, bacówka nad Wierchomlą - to te, które my widzieliśmy. Natomiast jest wiele
kwater prywatnych, w których warunki prezentują się znakomicie, za naprawdę niewielkie
pieniądze (25zł z obiadem). Jedyny minus, że właściciele na ogół nie wystawiają faktur.
Istnieją jeszcze domy i ośrodki uzdrowiskowe, ale większość zbankrutowała i opuszczone
budynki zaśmiecają krajobraz gór. W Krynicy i w Żegiestowie schroniska nie ma. Kiedyś był
PTSM w krynickiej szkole, ale nawet to już nie istnieje.

Gdzie zjeść:
Krynica jest miejscowością turystyczną i można tu dobrze zjeść. Od różnych kiepskich barów
typu fast-food, przez pizzerie do zwykłych restauracji, gdzie podają domowe obiady (cena
takiego obiadu wynosi około 10-12zł). Jest tu także super sam, nie ma problemu z fakturą i z
czekaniem na nią. Ha - w Muszynie jest nawet dom handlowy "Poprad". Poza Krynicą w
każdej miejscowości jest "spożywczak", gdzie można zaopatrzyć się w produkty na śniadanie
i kolację. UWAGA! Trzeba sprawdzić, gdyż w małych miejscowościach, tak było w
Ż

egiestowie, pieczywo należy zamawiać dzień wcześniej! Z obiadami jest gorzej. Jeżeli ktoś

nie stołuje się na kwaterze to ma spory problem. Istnieją bary lub knajpy np. w Szczawniku,
ale gorące posiłki podają tam tylko typu barowego. Za to wystrój jest cudowny. Polecam
karczmę "Poprad" w Żegiestowie.

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy:
Zestawem obowiązkowym na Beskid Sądecki są malownicze szlaki turystyczne. Oczywiście
nie "palcem po mapie" tylko na nogach w terenie. Widoki i góry, jakich nigdzie indziej w
Polsce nie ma. Trudno to opisać, ale specyfikę i magię tych gór czuję się w sercu. Jest tu
trochę kilometrów do przejścia, a widoki - gwarantuję - nieziemskie. Nie zapomnijcie o
cerkwiach i ich bogatej historii. Obowiązkiem turysty jest "rzucić okiem" na Poprad - rzekę,
granicę z naszymi południowym sąsiadem, oraz najwyższy szczyt wschodniej części tych gór
- Jaworzyna Krynicka. Do tego kłania się cała część zachodnia: Wielki Rogacz i Hala
Przehyba.

Co można zobaczyć:
Zachęcam, może nie do zwiedzenia, ale do obejrzenia Krynicy, zwłaszcza małego skweru w
centrum i kościółka Wniebowzięcia NMP z 1892 r., a idąc dreptakiem można zboczyć na
małą szklaneczkę czystej... wody zdrojowej. Można przejść się spacerem na górę zdrojową.
Podobno jest udostępnione zwiedzającym muzeum Nikifora... Na Jaworzynę Krynicką można
także wjechać kolejką gondolową. Zmodernizowana, jest super atrakcją dla harcerzy, a
dodatkowo widoki godne polecenia. Minus kolejki to, jak zgadniecie sami, oczywiście
CENA: 12 zł ulgowy, 15zł normalny bilet (ulga obejmuje każdego, kto nie ukończył 19 lat).
Dla tych, którzy preferują turystykę konną, Żegiestów też może być interesujący. Jest tutaj
stadnina koni i szlaki jeździeckie. W Żegiestowie znajduje się neogotycki kościółek z 1908
roku oraz cerkiew 1917-1925. Idąc drogą przez Żegiestów dużo łatwiej zauważyć cerkiew niż
kościół.

Ciekawostki:
Ha!!! Jeżeli nie wiecie gdzie znajduje się miejscowość Leluchów, o której śpiewa SDM
(piosenka zamykająca krążek "Bieszczadzkie Anioły") to jest ona właśnie tu, w Beskidzie
Sądeckim - na południe od Muszyny. Zachęcam także do uczestniczenia w sobotnio -

wieczornej zabawie w karczmie "Poprad".

W Krynicy mieści się siedziba PTTK. Można tam uzyskać bieżące informacje turystyczne.
Schroniska PTSM w Krynicy już nie ma. Pociąg pospieszny w ferie zimowe dla Warszawy
kursuje.

Przewodniki i mapy:
Na rynku występuje szeroka gama przewodników po Beskidzie Sądeckim. My akurat
mięliśmy ze sobą przewodnik Pascala, trochę nie aktualny, ale uzupełniliśmy go informacjami
od właściciela naszej kwatery. Korzystaliśmy z mapy turystycznej Agencji Wydawniczej WiT
w skali 1:50 000, na której zaznaczone są oczywiście szlaki turystyczne i czasy przejść.

Telefony:
Ż

egiestów: jazda konna 47 17 278,

wypożyczalnia sprzętu narciarskiego 47 17 102;
centrum informacji turystycznej Jaworzyna w Krynicy 47 15 654

Internet:

[e-mail]

Aktualność:
wrzesień 2004

Kto poleca:
Łukasz Kukliński / HKT "Klimat"

KARKONOSZE POLSKIE I CZESKIE ORAZ RUDAWY JANOWICKIE

Miejsce:
Karkonosze Polskie i Czeskie oraz Rudawy Janowickie

Lokalizacja:
południe Polski

Jak dojechać:
Z Warszawy pociąg nocny o godzinie 21.26 do Szklarskiej Poręby / Dresna (trzeba uważać do
którego wagonu się wsiada!!!), przyjazd do Szklarskiej Poręby około godziny 9:00 (koszt
biletu z ulgą 37% 30,42 zł).
Z Marciszowa o godzinie 20.21, przyjazd do Warszawy na godzinę 6.00 (koszt biletu z ulgą
37% 31,25zł)

Gdzie spać:
Schronisko na Szrenicy: stosunkowo drogie, ale jedyne w Karkonoszach, całkowicie
sprywatyzowane. Cena odzwierciedla jakość: dwu-, czteroosobowe pokoje z łazienkami
wewnątrz;
Schronisko pod Łabskim Szczytem: najtańszy nocleg w sali wieloosobowej 18 złotych/osoba/
noc;
Schronisko "Odrodzenie" na przełęczy Karkonoskiej: najtańszy nocleg w sali wieloosobowej
23 zł/osoba/noc;

Schroniska czeskie - Petrova Bouda, Moravska Bouda, Novopacka Bouda, Spindlerova
Bouda: najtańsze noclegi w cenach około 50 zł/osoba/noc (po przeliczeniu z koron);
pole namiotowe w Spindlarovym Mlynie: 100 koron od osoby + 70 koron (od namiotu
mniejszego niż 4 m kw.) lub 100 koron (od namiotu większego niż 4 m kw.) + 15 koron
opłaty klimatycznej. W sumie oznacza to, że w najlepszym razie, czyli przy małym namiocie
czteroosobowym nocleg kosztuje około 22,50 zł/osoby/noc. UWAGA! Na polu przyjmowane
są jedynie czeskie korony, a w całym miasteczku tylko jeden kantor wymienia złotówki.
Jeśli z przełęczy Karkonoskiej zamiast na czeską zejdziemy na polską stronę to przed
Przesieką trafimy na przyjazną drewnianą chatkę, w której można przenocować za niecałe 10
zł, a na dodatek gospodarz gra na gitarze.
U Bileho Labe: to kolejne z czeskich schronisk, w którym cena noclegu to około 50 zł/osoba/
noc;
Lucni Bouda: schronisko pod Śnieżką po czeskiej stronie - zamknięte;
Schronisko na Śnieżce: najtańszy nocleg po około 50 zł/osoba/noc. Bar, który wydaje wrzątek
czynny jedynie do godziny 18:00!!!!
Strzecha Akademicka: najtańszy nocleg w sali wieloosobowej 25 zł/osoba/noc. Wrzątek
wydaje się tylko do godziny 19:00!!! Nawet przy deszczu nie ma możliwości wysuszenia
mokrych rzeczy, ponieważ ogrzewanie funkcjonuje tylko zima kalendarzową
Schronisko "Samotnia": najtańszy nocleg w sali wieloosobowej 16 zł/osoba/noc. Warto
dodać, że schronisko znajduje się 70 m poniżej Strzechy Akademickiej! W schronisku
dostępna ścianka wspinaczkowa; śliczny widok na Mały Staw; piękny, historyczny budynek
schroniska, niestety często niszczone przez lawiny schodzące nad stawem.
Schronisko "Jalenka": schronisko po czeskiej stronie na wschód od Śnieżki - miła atmosfera,
nocleg poniżej 20 złotych/osoba/noc;
Krucze Skały: idealne miejsce do biwakowania "na dziko", położone tuż nad rzeką, z
miejscem na ognisko i blisko sklepu;
Schronisko "Szwajcarka" w Rudawach Janowickich: najtańszy nocleg w schronisku 18
zł/osoba/noc; rozbicie namiotu 8 zł/osoba/noc. Piękne, nieduże budynki schroniska i bardzo
ładny teren do biwakowania (2 platformy, 2-4 miejsca w miarę płaskie pod wiśnią i dużo
miejsca na stoku). Mankamentem jest łatwy dostęp do schroniska, co jest przyczyna tłoku.
Poza tym prysznic kosztuje 2 zł za 3 minuty kąpieli!!! Bardzo miła obsługa.
W Janowicach Wielkich można też rozbić namioty przy leśniczówce (przy wyjściu zielonego
szlaku na zamek Bolczów). Dobrze jednak wcześniej umówić się z leśniczym.
W Janowicach Wielkich można też spać na polu u chłopa, zaraz za granicami miasta (50 m za
tablicą Trzcińsko). Ładny teren nad rzeką Bóbr z miejscem na ognisko.
Pola namiotowe przy Kolorowych Jeziorkach. W zasadzie przy każdym z jeziorek można się
rozbić, a ceny zależą od miejsca, czasu i humoru rozmówcy. Miejsce dobre dla ludzi
lubiących spać pośród tłumów turystów w stylu "klapeczkowicz".

Gdzie zjeść:
Ceny w schroniskach niestety są mało przychylne i nastawione raczej na turystów zza
zachodniej granicy. Ze wyżej wymienionych schronisk dobrze zjeść można w czeskiej
Jalence, Samotni i Szwajcarce. Poza tym w miejscowościach takich jak Karpacz, Kowary,
Szklarska Poręba itd. otwartych jest wiele różnych pizzeri, barów i innych przedsiębiorstw
należących do tzw. "małej gastronomii".

Dla turystów bardziej nastawionych na przygotowywanie jedzenia we własnym zakresie
istotnym może być fakt, że robienie zakupów po czeskiej stronie nie jest łatwe. Po pierwsze,
tamtejsze schroniska nie wydają wrzątku. Po drugie, nie mają śmietników i śmieci trzeba
znosić ze sobą. Po trzecie, sklepy są zdecydowanie rzadsze niż po polskiej stronie i na

dodatek nie przyjmują złotówek. Co się tyczy strony polskiej, to we wszystkich karkonoskich
schroniskach wrzątek jest płatny (na Śnieżce nawet 50 groszy za 200 ml). Kuchenki wolno
odpalać jedynie na zewnątrz budynków. Nie wolno rozpalać ognisk. Dla odmiany w Polsce,
praktycznie w każdej większej miejscowości nie ma problemów ze znalezieniem sklepu,
który nawet jeżeli jest zamknięty, to na widok klientów otworzy swe wrota.

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy:
Wodospad Szklarki: na potoku Szklarka, kilkaset metrów powyżej ujścia potoku do
Kamiannej. 13 m wodospad od 1959 roku jest rezerwatem ścisłym- enklawą Karkonoskiego
Parku Narodowego. Przy wodospadzie stoi schronisko "Kochanówka".
Wodospad Kamieńczyka: największy wodospad w polskich Karkonoszach (27 m), w
granitowej dolince.
Kolorowe Jeziorka: Trzy pokopalniane wyrobiska. Rozmieszczone na różnych wysokościach.
Woda w nich zebrana przybiera różne kolory ze względu na różnice składu chemicznego. Od
XVIII do początków XX wieku wydobywano tu piryt.
Zamek Bolczów: Zbudowany w XIV wieku (tylko najwyższa część) przez rycerza Bolcza lub
Albrechta Bawarskiego, kolejnych właścicieli Miedzianki. W XV wieku spalony przez
husytów, następnie odbudowany. W XVII wieku, spalony podczas wojny trzydziestoletniej
popadł w ruinę. Ostatecznie zniszczony podczas II wojny światowej.
Zamek Chojnik: Zamek wzniósł (na miejscu XIII wiecznego dworu myśliwskiego) piastowski
książę Bolko II Świdnicki w połowie wieku XIV. Później wielokrotnie przebudowywany i
rozbudowywany. Obecna forma została ustalona w XVI wieku. Nigdy niezdobyta twierdza
spłonęła od uderzenia pioruna w roku 1675. Po pożarze opuszczony przez rodzinę
Schaffgotsch popadł w ruinę. Na dziedzińcu zamku możemy obejrzeć pręgierz. Można także
postrzelać z kuszy. Co roku we wrześniu odbywaja się tu turnieje rycerskie. Na zamku
funkcjonuje także schronisko "Zamek Chojnik" i bufet (telefon: [phone]).
Ś

wiątynia Wang: Drewniany, ewangelicki kościół w Karpaczu Górnym. Powstał w XII lub

XIII wieku w miejscowości Vang w południowej Norwegii. Budowle przeznaczoną do
rozbiórki zakupił w XIX wieku król Prus Fryderyk Wilhelm IV. Dzięki staraniom hrabiny
Fryderyki von Reden z Bukowca, kościół trafił w Karkonosze. Uroczyste poświecenie odbyło
się 28.07.1844 roku. Pierwotnie świątynia nie posiadała granitowej dzwonnicy, której celem
jest chronić budowlę przed górskimi wiatrami.

Co można zobaczyć:
Kowary: Historia osadnictwa wiąże się tu z walońskimi poszukiwaczami złota i kamieni
szlachetnych. W 1513 osada otrzymała prawa miejskie. Miasto najpierw słynęło z przemysłu
ż

elaznego, później z tkactwa. Po 1945 roku pod okiem radzieckich specjalistów wydobywano

tu uran.
Barokowa kaplica na Śnieżce;
Schronisko "Samotnia" wielokrotnie niszczone przez lawiny;
Schronisko "Szwajcarka" z XIX wieku;
Krucze Skały - od XVII do XIX wieku kopalnia kamieni szlachetnych i jubilerskich;
liczne skałki: Słonecznik, Pielgrzym, Skalnik, Sokolik etc.;
Kotły śnieżne; Mały i Wielki Staw

Ciekawostki:
Na uwagę zasługują specyficzne i unikatowe formy skalne.

W sezonie wiosennym (kwiecień - maj) warto zwrócić uwagę na rosnące po czeskiej stronie
kwiatki: Lepiężnik wyłysiały (Petasites kablikiancu) - roślina typowo tatrzańska.

Łupki i piryty w skałach przy Kolorowych Jeziorkach. Piryt nagromadzony w skałach
osadowych przechodzi tam w procesach przeobrażeń do skał metamorficznych. Kopalnie te
eksploatowano w latach 1785- 1925. Potem zamknięto ją ponieważ tańsze okazały się piryty
pochodzenia hiszpańskiego. Jeziorko Purpurowe zawdzięcza swą nazwę rozpuszczonym w
wodzie czerwonym związkom żelaza. woda jest właściwie roztworem kwasu siarkowego.
Warto pamiętać, ze Jeziorko Zielone jest jedynie sezonowe. Przy jeziorkach jedną z atrakcji
są zjazdy na tzw. "tyrolkach" (cena 20 zł/zjazd).

Doskonałe tereny do wspinaczki skałkowej.

Przewodniki i mapy:
"Piryt- wszędobylski Jaś"; Hubert Sylwestrzak; Państwowy Instytut Geologiczny; Warszawa
1998 rok;

mapa: Sudety Zachodnie - okolice Jeleniej Góry mapa atrakcji turystycznych z opisem
krajoznawczym i fotografiami; skala 1:75000; wydawnictwo PLAN (Dostępne także mapy
1:25000 osobne dla Rudaw Janowickich i Karkonoszy) - mapa ładna i przydatna, bo zawiera
wiele informacji, trzeba jednak uważać, ponieważ w wielu miejscach ma problem z
wrysowywaniem szlaku żółtego (np.: miedzy Kopą a Janowicami).

Telefony:
Schronisko "Pod Łabskim Szczytem": [phone];
Schronisko "Samotnia: [phone];
Szkoła górska "Samotnia": [phone];
Schronisko "Szwajcarka": [phone].

Internet:
Szkoła górska "Samotnia":

www.sg.samotnia.com.pl

.

Aktualność:
kwiecień - maj 2004

Kto poleca:
Julia Budziszewska

OKOLICE NARWIAŃSKIEGO PARKU NARODOWEGO

****
Miejsce:
Okolice Narwiańskiego Parku Narodowego.

Lokalizacja:
Wschodnia część Polski, ok. 20 km na zachód od Białegostoku.

Jak dojechać:
My jechaliśmy autobusem kursowym PKS o 18:30 jadącym z dworca Warszawa Stadion do
Białegostoku (kursuje codziennie, bilet dla uczniów i studentów kosztuje 11,60 zł). Uprzednio
namówiliśmy kierowcę, by zgodził się nas wysadzić na szosie Warszawa – Białystok w

miejscu nam odpowiadającym, tj. w Rzędzianach ok. 21:30.

Alternatywnie można pojechać do Białegostoku pociągiem o 7:21 rano, a potem autobusem
do Choroszczy o 12:30.

Wróciliśmy autobusem z Choroszczy do Białegostoku o 13:33, zabawiliśmy tam ok. 2 godzin,

a potem pojechaliśmy pociągiem o 16:05 by o 18:18 znaleć się w Warszawie. Bilet dla
uczniów i studentów kosztuje 21,50 zł.

Gdzie spać:
Nocowaliśmy przez weekend w szkole podstawowej we wsi Rogowo, 5 km od Choroszczy, w

udostępnionej nam sali lekcyjnej. Szkoła jest przyjanie nastawiona do harcerzy. Nie byliśmy
pierwszą grupą nocującą w tym miejscu. Nocleg kosztował 8 zł za osobę za noc.

Adres: Szkoła Podstawowa w Rogowie, Rogowo 63, 16-070 Choroszcz

Gdzie zjeść:
Gotowaliśmy sami w kuchni w szkole. Szkoła udostępniła nam kuchenkę gazową, mieliśmy
własne garnki.

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy:
zerwany most na Narwi koło Kruszewa — widok jest imponujący
pałac i park Branickich w Choroszczy

Co można zobaczyć:
rokokowy kościół i klasztor w Choroszczy
Muzeum Wnętrz Pałacowych w pałacu Branickich w Choroszczy (czynne oprócz
poniedziałków i świąt codziennie w godz. 10-15). W niedzielę wstęp wolny, w pozostałe dni
bilet ulgowy 2 zł, normalny 4 zł.
ekspozycja przyrodnicza w Kurowie przy siedzibie NPN

Ciekawostki i uwagi:
Narew jest jedyną dobrze zachowaną w Europie rzeką anamostozującą, czyli tworzącą
osobliwy ,,labirynt'' płynących wód, doskonale widoczny na mapie.

Przewodniki i mapy:
M: 1:100 000 "Łomża (N-34-105/106)" [WZKart]
Ponadto pani dyrektor szkoły w Rogowie dała nam po kilka egzemplarzy różnych ulotek o
Narwiańskim Parku Narodowym.

Telefony:
Szkoła Podstawowa w Rogowie: (85) 717 19 04
Muzeum Wnętrz Pałacowych w Choroszczy: (85) 719 12 33
Narwiański Park Narodowy: (85) 718 14 17, 476 48 11, 476 48 12

Internet:
Narwiański Park Narodowy:

http://www.npn.pl/

Aktualność:

Styczeń 2004

KRAKÓW

Miejsce:
Kraków (moja pierwsza samodzielnie przygotowana ekspedycja)

Lokalizacja:
południe Polski

Jak dojechać:
PKS z Dworca Zachodniego (ok. 27zł - taniej i w miarę tak samo wygodnie) lub PKP; W
samym mieście najlepiej się chodzi na piechotkę (według mnie jakoś tak wygodniej niż po
Warszawie), ale mają dobrze rozwiniętą komunikacje miejską w podobnych jak w Warszawie
cenach. Tyle że warto wcześniej się zaopatrzyć w szczegółowe rozkłady jazdy
(

www.komunikacja.krakow.pl

) bo ani na przystankach ani w pojazdach brak dobrej

informacji.

Gdzie spać:
Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Krakowie ul.Grochowa 21 (nie pomylić z Grochowską -
mi się to udało, a to drugi koniec miasta) tel. [phone]zł za noc (dla młodzieży i
nauczycieli) / 25zł (dla innych) pokoje właściwie w dowolnych zestawieniach osobowych;
kuchnia, stoły do ping-ponga, telewizor, piłkarzyki, internet - wszystko co można sobie
wymarzyć - i naprawdę tanio... tyle że daleko od centrum.

Gdzie zjeść:
Sklepów w Krakowie jest pod dostatkiem (jest i przy schronisku) i tam się zaopatrywaliśmy
w żywność; jeśli ktoś chce czegoś bardziej wyszukanego to zawsze są wykwintne restauracje,
kluby, jest "Piwnica pod Baranami", są bary mleczne (jest taki jeden bardzo fajny - w starym
stylu przy Grodzkiej), no i dużo fast-foodów... jak to w mieście.

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy:
Rynek z Sukiennicami, Kościołem Mariackim, Wieżą Ratuszową, fortyfikacje, Wawel,
kościół p.w. św. Piotra i Pawła, Kościół p.w. św. Krzyża, Kościół Dominikanów, zabytkowe
zabudowania Uniwersytetu Jagiellońskiego, planty, kościół p.w. św. Anny (to tylko mała
część tego co tam jest do zobaczenia).

Co można zobaczyć:
Jak ktoś lubi kościoły (ich obejrzenie było moim głównym celem podróży) to polecam
Kościół i Klasztor Karmelitów Bosych p.w. Niepokalanego Poczęcia N.M.P. i sanktuarium
ś

w. Kazimierza - Kościół i Klasztor Ojców Franciszkanów, Kościół Pijarów, Kościół p.w. św.

Barnaby, Kościół p.w. świętego Marka (i dużo innych). Poza tym polecam odwiedzenie (po
zmroku

) Cmentarza Rakowickiego.

Ciekawostki:
Istnieje Krakowska Karta Turysty - w ramach jej ważności ma się darmowe przejazdy
komunikacją miejską, wstęp do większości muzeów, wiele zniżek - kosztuje 45 (2 dniowa)
lub 65 złotych (3 dniowa). Można ją kupić w informacji turystycznej na Rynku - tel. (0-12)
421 77 06.

Przewodniki i mapy:
Terra Nostra: "Kraków - widok miasta i jego zabytki" (plan miasta dla turysty); reszta to
wydruki z netu.

Telefony:
Punkt informacji o mieście (0-12) 432-01-10, (0-12) 432-00-60 .

Internet:

www.wirtualnykrakow.pl;

www.krakow.pl;

www.krakow.zaprasza.net

.

Aktualność:
Listopad 2003

Kto poleca:
Michał Kaczmarski / 197 WDS

KRAKOWSKIE JAK RÓWNIEŻ OKOLICZNE PODZIEMIA, JASKINIE I INNE

Miejsce:
KRAKOWSKIE jak również okoliczne podziemia, jaskinie i inne takie ciemne, wilgotne
aczkolwiek intrygujące miejsca.

Lokalizacja:
Południowa część Polski a w szczególności Kraków, Wieliczka oraz okolice Ojcowskiego
Parku Narodowego.

Jak dojechać:
Z Warszawy najdogodniejszy dojazd do Krakowa jest PKP, przez Centralną Magistralę
Kolejową, kiedy to cała podróż nie przekracza 3 godz. Niestety jest to też wariant najdroższy

Przedstawiam więc trzy wariantowe możliwości dostania się do Krakowa:
1. PKP pociągami Ex. lub IC przez CMK. Cały bilet w jedną stronę na tej trasie w marcu
2004 kosztował: 63,50zł + miejscówka na Ex. 9zł zaś na IC 12zł a nawet 18zł. No i na domiar
złego w pociągach IC nie ma zniżki dla studentów. Pociągi te między 6:00 a 20:00 odjeżdżają
co godzina z wyłączeniem odjazdów o 11:00 oraz 13:00.
2. PKP pociągami pośpiesznymi przez Radom-Kielce. Przejazd trwa dłużej, bo ok. 5 godz.,
jest to jednak wariant tańszy. Cały bilet kosztuje 41,42zł zaś studencki 26,09zł. i nie ma
obowiązkowych miejscówek do wykupienia. Na 30.03.04r., (W-wa)-> (Krak): 6:02->11:09;
08:15->12:48; 12:55->17:32; 15:15->20:09; 22:15->02:46 oraz (Krak)->(W-wa): 02:04-
>06:40; 07:45->12:45; 12:04->16:45; 15:45->20:42; 18:45->23:35;
3. Własnym kołowym środkiem transportu. Z Warszawy do Krakowa jest około 300 km.
Oznacza to, że koszt benzyny przy założeniu jazdy na przykład 4-ech osób samochodem
osobowym nie powinien przekroczyć 35zł na osobę ZA CAŁą TRASĘ W OBIE STRONY.
Oczywiście cała sprawa wygląda podobnie dla 8-miu osób w dwa samochody itd.

Podobny

koszt powinien wyjść w wypadku wynajęcia dużego autokaru, przy stawce powiedzmy około
2,5zł/km. Jest to więc wariant potencjalnie najtańszy.

Dojazd do Kopalni w Wieliczce jest możliwy zarówno PKP jak i prywatnymi busami

ruszającymi z okolic Dworca Głównego PKP. Dojaz busem kosztuje 2zł/os. I trwa około 30
min zaś PKP koszt wynosi 2,30zł/os. Zaś czas przejazdu to podobno 19 min. Należy NIE
wybierać busów z tabliczką WIELICZKA-RYNEK, gdyż oznacza to potem konieczność
dojścia pieszo do kopalni. Pozostałe busy jeżdżą do kopalni, wprost niemal pod drzwi
muzeum.
W wypadku dojazdu PKP trzeba będzie dojść około 1000 m. od dworca. Stojąc plecami do
dworca PKP należy ruszyć w prawą stronę wzdłuż drogi a dalej już strzałki poprowadzą.

Dojazd do Jaskini Kryspinowskiej.
Do Kryspinowa najlepiej dostać się autobusem MPK z pętli na Salwatorze (al. Księcia Józefa
naprzeciw klasztoru sióstr Norbertanek) autobusami linii 269 lub 249, 239. Rozkład jazdy
można podejrzeć w internecie (patrz adres poniżej).

Dojazd do Jaskini Wierzchowskiej oraz Nietoperzowej.
Jaskinie znajdują się tuż przy trasie wylotowej z Krakowa nr E40 na Olkusz. Wysiąść do
Jaskini Wierzchowskiej należy we wsi Biały Kosciół albo najlepiej jeden przystanek PKS za
tą wsią, zaś Nietoperzowa znajduje się od dniej dosłownie kilka kilometrów na północ, więc
spokojnie można pokonać ten dystans pieszo. Po przeciwnej stronie trasy zaczyna się
Ojcowski Park Narodowy. Podróż trwa około 50 minut. Do jaskiń można dostać się PKS z
Dworca Głównego co kosztuje ok.5,20zł . W sezonie można skorzystać z busów
odjeżdżających z okolic Dworca Głównego (stoją zazwyczaj na ulicy Pawiej) bądź z Kleparza
(dworzec PKS), których ceny nie powinny przekraczać 4,00zł/os.

Gdzie spać:
Spać najwygodniej jest w Krakowie. Wybór miejsc noclegowych jest duży a ja osobiście
polecam do wyboru:

Schronisko Młodzieżowe PTSM "Oleandry".

www.smkrakow.pl;

Ulica Oleandry 4, 30-060

Kraków, tel. [phone] (recepcja). Znany powszechnie wielki moloch na ok. 350
miejsc, co z jednej strony nie zapewnia kameralnej atmosfery a z drugiej zawsze pozwala
ż

ywić nadzieję na znalezienie wolnego miejsca

Niemniej schronisko to okresowo podczas

sesji okupują w znacznej ilości studenci zaoczni co niestety powoduje czasem sytuację, że
mimo ogromnych gabarytów miejsca zaczyna brakować. Jego atutem jest także
umiejscowienie dość niedaleko rynku. Cena noclegu to 20zł/os. dla młodzieży w pokoju 6-8
osobowym oraz 14zł/os. w pokoju 9-14. Dorośli zapłacą analogicznie: 26zł oraz 20zł.

Schronisko Turystyczne EXPRESS

www.express91.pl

Okolice stacji PKP Kraków-Łobzów,

ulica Wrocławska 91, 30-017 Kraków, tel.[phone]. Dobry dojazd, zarówno PKP, jak
również autobusem linii 130 z Dworca Głównego (5 przystanków). W schronisku 100 miejsc
w pokojach 2, 3 i 6-osobowych. Standard z pewnością nieco wyższy niż na Oleandrach.
Łazienki oraz aneksy kuchenne w segmentach, w które pogrupowane są poszczególne
zestawy pokoi. Cena noclegu to 35zł/os. w pok. 2-osobowym, 33zł/os. w pok. 3-osobowym,
29zł/os. w pok.6-osobowym oraz dla wycieczek powyżej 20 osób. Dla grup możliwość
ś

niadania za 9 zł/os. raz obiadokolacji za 14zł/os.

Hotel PROKOCIM,

www.hotelprokocim.pl

, ulica Szara 20, 30-820 Kraków, tel.[phone]

Tani hotel na trasie do Wieliczki, polecam dla wycieczek szkolnych. Z parkingiem odrębnym
parkingiem dla autokaru oraz możliwością umówienia się z właścicielami na zapewnienie
wyżywienia. Cennik mówi o noclegu za 50zł/os. w pok. 2-os., 40zł/os. w pok. 3-os., ale jest
możliwość zniżek dla grup.

Gdzie zjeść:
Bar mleczny "RÓŻOWY SŁOŃ", ul. Staszewskiego 24 przy Filharmonii. Tanie i smaczne
jedzenie w wystroju zupełnie nie przypominającym baru mlecznego z okresu PRL-u.
Kolorowe ściany, czystość. Naprawdę gorąco polecam. Bar jest czynny od pn. do sob. W
godzinach 9:00-20:00, zaś w niedzielę 11:00-19:00. Przykładowe ceny i potrawy: herbata -
1,70zł, jajecznica z 2 jaj - 2,60zł, szaszłyki (różne) + dodatki + surówki - 9,50zł, makaron z
sosem śmietanowym i bekonem - 6,40zł. UWAGA! Został już tylko jeden lokal. Niestety
zlikwidowano taki bar który znajdował się naprzeciw Teatru Słowackiego, przy Dworcu
Głównym

REST ROOSTEC Znajduje się tuż przy Rynku na Starówce. Usytuowany jest na rogu
ul.Szczepańskiej i Jagiellońskiej. zupełnie nie przypominającym baru mlecznego z okresu
PRL-u. Kolorowe ściany, czystość. Naprawdę gorąco polecam. W miarę tanie jedzenie i
dogodnie położone. Dla przykładu: mięso z kurczaka (grill) + surówka + frytki za 13,30zł.

Mc Donald's - Miejsce dla koneserów amerykańskiego żarcia. Znajduje się na ulicy
Floriańskiej, tuż przy Bramie Floriańskiej.

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy:
Zaprezentowane miejsca zostały wybrane z myślą o przeprowadzeniu 3 dniowej wycieczki
tematycznej "Jaskinie oraz podziemia Krakowa i okolic".

KOPALNIA SOLI W WIELICZCE - Trasa Geologiczna. Zwiedzając tą trasą Kopalnię w
Wieliczce stajemy przed szansą obejrzenia całkiem innego oblicza kopalni oraz dodarcia w
miejsca całkiem niedostępne dla normalnego ciągu zwiedzania.
Rozpoczynając zwiedzanie czujemy się jak prawdziwi górnicy. Przechodzimy odpowiednie
przeszkolenie z zakresu zachowania w sytuacjach zagrożenia, dostajemy specjalny ubiór,
kask, pochłaniacz gazów oraz lampę z akumulatorem. Trasę będzie się bowiem pokonywało
w całkowitych ciemnościach.
Przewodnikami po trasie są przygotowani fachowo pracownicy kopalni (geolog), zaś
proponowana trasa obejmuje odcinek o całkowitej długości około 6 kilometrów. Jak praktyka
wykazuje, bytność na dole trwa od 4 do 5 godzin. Celowo piszę "proponowana trasa" bowiem
ostateczna marszruta zależy od kondycji grupy, aktualnych warunków bezpieczeństwa oraz
kondycji grupy jak też oczywiście fantazji prowadzącego jak i uczestników.
Oglądamy miejsca gdzie mamy wrażenie, że za chwilę dokończy się widoczny już proces
kruszenia stempli i nastąpi zawał... oglądamy z bliska liczne górnicze kapliczki rozsiane po
kopalni, obserwujemy zawiązujące się kryształy solne czy też "włosy św.Kingi"-bardzo
oryginalne formy naciekowe z soli. Po drodze przechodzimy też miejscami gdzie kręcono
sceny ni mniej ni więcej ale filmu SEKSMISJA! Po drodze wiele komór, wąskich przejść,
ogromnych hal, odremontowana ale niedostępna dla normalnego ruchu turystycznego stajnia,
a także - chyba dla kontrastu - odwiedziny w części kopalni gdzie prowadzą normalne trasy
turystyczne. Wejście na "cywilizowaną" część kopalni czy też obszar sanatorium
kopalnianego to dopiero szok. Różnica jak przejście do innego wypieszczonego świata,
wszystko wygląda jak nowe!

Koszty wycieczki:
* bilet N 26zł U 12zł
* obowiązkowa usługa przewodnicka 320zł (na max. 10 osób);
* zjazd windą 155zł dla grupy

Wycieczki na tej trasie mogą być organizowane TYLKO W DNI ROBOCZE, czyli najpóźniej
można się umówić na zwiedzanie w piątek na godzinę 15:00 (termin "najbliższy"
weekendowemu wyjeżdżaniu);
Grupa nie może liczyć ze względów bezpieczeństwa więcej niż 10 osób. Niestety, za duża
grupa nie ma szans wejść za jednym razem zaś przy małej grupie koszty stałe: usługa
przewodnicka oraz zjazd windą, znacznie podrażają koszt wejścia.
Niemniej jednak z pewnością warto zobaczyć inne oblicze Wieliczki! Niemniej każdemu
radzę by NAJPIERW odwiedził normalną trasę turystyczną. Zwiedził kopalnię i poznał to jej
najbardziej znane ale i najsławniejsze oblicze.

SMOCZA JAMA Znajduje się na terenie Wzgórza Wawelskiego, które jest dostępne dla
turystów w godzinach 6:00 - 17:00. Sama jaskinia jest zagospodarowana turystycznie,
oświetlona z wejściem za wykupieniem biletu. Otwarta w okresie 01.04 - 31.10, codziennie w
godzinach 10:00 - 17:00. Bilet kosztuje 3zł, zaś dzieci do 7 lat mają zapewniony wstęp wolny.

Jest to najbardziej znana polska jaskinia. Z uwagi na legendę o Smoku Wawelskim, zna ją
chyba każde dziecko. Choćby z tego powodu oraz sposobu usytuowania, warto ją zobaczyć.
Do jaskini wchodzimy z wieży, schodząc najpierw po 135 stopniach. Udostępniony do
zwiedzania jest odcinek 81 metrów jaskini, której łączna długość wynosi aż 276 metrów.

JASKINIA KRYSPINOWSKA Wejście do jaskini znajduje się na terenie małego
nieczynnego kamieniołomu, na północ od drogi Kraków - Liszki, za zabudowaniami. Wstęp
oczywiście wolny - bez jakichkolwiek biletów.

Otoczenie jaskini to niestety całkiem pokaźna graciarnia, trzeba więc uważać by na nic
groźnego nie nadepnąć podczas dojścia do otworu

Zwiedzanie dostępne po pokonaniu 3,5

metrowej studzienki. Jest to obecnie rzadki na Jurze przykład jaskini z wodnymi
podziemnymi jeziorkami. Z sali gdzie lądujemy po pokonaniu studzienki prowadzą liczne,
przecinające się korytarze o "gąbczastym" charakterze co jest efektem ich całkowitego,
wcześniejszego wypełnienia wodą.
Studzienka w miarę skutecznie zabezpiecza jaskinię przed jej zaśmieceniem i całkowitym
zniszczeniem. Naprawdę można się poczuć jak odkrywca penetrując jej wąski labirynt
korytarzy i patrząc na znajdujące się wokół nas jeziorka. Oczywiście nie jest to jaskinia ani
oświetlona ani jakoś specjalnie przygotowana do "niedzielnego" ruchu turystycznego, więc
ubranie na zmianę (jakiś kombinezon do penetracji) oraz latarki, etc. są WYPOSAŻENIEM
NIEODZOWNYM. Do pokonania studzienki może być przydatny oczywiście kawałek liny

Jaskinię poznano prawdopodobnie w wyniku eksploatacji wapienia w kamieniołomie.
Pierwsza wzmianka o niej pochodzi już z 1920 r. Jaskinia posiadała w przeszłości i drugi
otwór, obecnie zalany betonem.

JASKINIA WIERZCHOWSKA GÓRNA Najdłuższa udostępniona do masowego zwiedzania
jaskinia na Jurze. Cała jaskinia ma 975m., z czego do zwiedzania jest udostępnione ok. 700
m., co daje czas zwiedzania w granicach 50 min. W środku oświetlenie elektryczne, zaś
jaskinię zwiedza się z przewodnikiem. Oprowadzają młodzi ludzie, robiąc to bardzo ciekawie
i nie szczędząc zwiedzającym drobnych niespodzianek
Do jaskini prowadzą trzy otwory. Jaskinię tworzy labirynt urozmaiconych korytarzy, na mniej

więcej jednym poziomie. Między korytarzami można spotkać ogromne sale o wysokości do
40m. W jaskini znaleziono ślady osadnictwa neolitycznego i szczątki zwierząt
prehistorycznych. W jaskini żyje pięć gatunków nietoperzy oraz pająki. Temperatura
wewnątrz to 7-8 stopni.
Jaskinia otwarta jest: od 09.04-30.04 w godz. 9:00-16:00; od 01.05-31.08 w godz. 9:00 -
17:00; od 01.09-31.10 w godz. 9:00 - 16:00; od 01.11-30.11 w godz. 9:00 - 15:00. W ferie
zimowe (woj. Małopolskiego i śląskiego) czynna w godz. 10:00 - 15:00 zaś w styczniu lutym
i marcu w weekendy w godzinach 10:00 - 15:00.
Zwiedzanie organizuje Biuro Usług Turystycznych GACEK, Jerzy Roszkiewicz, 31-515
Kraków, ul. Bandurskiego 16/11 tel./fax. [phone]

www.gacek.pl

.

JASKINIA NIETOPERZOWA Znajduje się w górnej części Doliny Bedkowskiej na
wschodnim krańcu wsi Jerzmowice. Do wnętrza prowadzi duży i bardzo ładny otwór, który
niestety zamknięty jest kratą. Klucz do kraty ma mieszkający opodal właściciel jaskini.
Wnętrze oświetlone jest reflektorami elektrycznymi. Zwiedzanie jaskini odbywa się za opłatą
zaś grupę prowadzi przewodnik. Bilet normalny kosztuje 5zł, ulgowy 4zł.
Nazwa jaskini pochodzi od znalezionych, kopalnych oraz współcześnie żyjących nietoperzy.
W jaskini prowadzono prace archeologiczne, znaleziono m.in. szczątki niedźwiedzia
jaskiniowego. Do ciekawostek należy fakt kręcenia w jaskini części scen "Ogniem i
Mieczem".
Jaskinia ma rozwinięcie poziome, składa się z kilku sal o podłożu namuliskowym. Na uwagę
zasługuje wodospad naciekowy w początkowej części jaskini oraz liczne kotły wirowe na
stropie w głębszych jej częściach.
W jaskini jest możliwe przeprowadzenie specjalnych zielonych lekcji. Kontakt z właścicielem
jest możliwy poprzez:

http://nietoperzowa.w.interia.pl

.

Przydatne kontakty na przewodników: mgr. inż. Andrzej Kapłański - tel.kom. 601-40-77-39
oraz przewodnik turystyczny Tadeusz Lubera - tel.kom. 608-09-24-06.

Co można zobaczyć:
Paradoksalnie, to co normalnie podczas wyjazdu do Krakowa i w jego okolice jest zestawem
obowiązkowym, to w wypadku wycieczki o takiej tematyce staje się tylko pewną dodatkową
opcją. W miarę możliwości zawsze warto, będąc w Krakowie:
- Wstąpić choć na chwilę do Kościoła Mariackiego. (Dla zmiany "podziemnej optyki" można
wspiąć się na jedną z wież Kościoła Mariackiego skąd grany jest hejnał);
- Zajść na wzgórze Wawelskie;
- Przejść się Plantami;
- Odwiedzić jedno z wielu krakowskich muzeów;
- Podelektować się atmosferą którejkolwiek z krakowskich kafejek czy choć nawiedzić
turystycznie Kleparz.

Poza Krakowem można rozważyć, w miarę dostępnego czasu, odwiedzenie jaskiń
Ojcowskiego Parku Narodowego, w szczególności znajdujących się nieopodal: Jaskini
Łokietka czy też Jaskini Ciemnej.

Ciekawostki:
Istnieje Krakowska Karta Turysty - w ramach jej ważności ma się darmowe przejazdy
komunikacją miejską, wstęp do większości muzeów, wiele zniżek - kosztuje 45 (2 dniowa)
lub 65 złotych (3 dniowa). Można ją kupić w informacji turystycznej na Rynku - tel. (0-12)
421 77 06.

Przewodniki i mapy:
Przewodników i map o samym Krakowie jest naprawdę mnóstwo i ciężko polecić
jednoznacznie coś naprawdę najlepszego - to zawsze kwestia osobistych preferencji. Ja
osobiście zwrócę uwagę na dwie pozycje związane też z tematyką wycieczki: "Kraków od A
do Z" Jana Adamczewskiego (Wyd. KAW) zawierający alfabetyczny zbiór haseł na temat
całego Krakowa; "Jaskinie Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej", Szelerewicz M., Górny A.,
PTTK "Kraj" 1986.

Telefony:
Numery telefonów zostały podane przy konkretnych opisach.

Internet:
Strona MAGICZNY KRAKÓW

www.krakow.pl

, wiadomości dotyczące: miasta, turystyki,

kultury, komunikacji, edukacji, zdrowia, ekologii, gospodarki;

Strona KOPALNI W WIELICZCE

www.kopalnia.pl/poza.htm

, opis trasy geologicznej oraz

oczywiście innych atrakcji kopalni soli;

Opis sposobu dostania się do Kryspinowa (miejsce gdzie znajduje się jedna z ciekawszych
jaskiń naszej wycieczki)

http://twojemiasto.gazeta.pl/krakow/1,3 ... ?v=0&f=410

, opis

zawiera informacje o miejscu oraz godzinach odjazdu autobusów komunikacji miejskiej w
tamtym kierunku;

SMOCZA JAMA

http://www.jura.krakow.pl/muzea/krakow_smocza_jama.html

, informacje

o godzinach otwarcia jaskini oraz kontakt z Biurem Przewodników Krakowskich JURA.

SPIS JASKIŃ WYŻYNY KRAKOWSKO-WIELUŃSKIEJ

http://panda.bg.univ.gda.pl/~dbart/jura_p.html

, wraz z zeskanowanymi planami jaskiń,

opisem, historią poznania, innymi informacjami turystycznymi oraz bibliografią z nimi
związanymi;

PODZIEMNE TRASY TURYSTYCZNE W POLSCE

http://www.ptt.pl

, zestawienie

informacji o dostępnych w Polsce obiektach do zwiedzania jak: jaskinie, kopalnie i sztolnie,
piwnice i składy, obiekty pomilitarne;

ROZKŁADY JAZDY MPK w KRAKOWIE (autobusy i tramwaje)

http://rozklady.mpk.krakow.pl/aktualne/index.php

.

Aktualność:
Informacje zebrano w marcu 2004.

Kto poleca:
Paweł Marciniak / HKT "Klimat"

KIELCE

Miejsce:
Kielce

Lokalizacja:
Południowo-środkowa część Polski; województwo świętokrzyskie; 180 km na południe od
Warszawy;

Jak dojechać:
najtaniej: z Dworca PKS Warszawa Zachodnia - PKS Ostrowiec świętokrzyski (10.30 i
18.15), bilet studencki 13,20zł; pozostałe PKS-y jeżdżą co około godzinę, bilet studencki
18,70zł (czas dojazdu 3h 15 min do 4h - zależy od korków w Warszawie) pociągi pośpieszne
z Warszawy Centralnej (8.10, 11.10, 13.10. 17.10) bilet studencki 21,44zł (czas dojazdu 3h),
poza tym ekspres.

Gdzie spać:
Turystyczne Schronisko Młodzieżowe - Dom Harcerza na Białogonie, ul. Pańska 1a, Kielce-
Białogon, tel. [phone] (nocleg - kiedyś był za darmo dla harcerzy, obecnej opłaty nie znam,
zapewne około 10zł).

Schronisko Młodzieżowe PTSM "Wędrownik", ul. Szymanowskeigo 5, tel.[phone] (nocleg
14 zł, jeśli własny śpiwór).

Gdzie zjeść:
Mc Donald's na ul. Żytniej (około 10 min na piechotę od dworców PKP i PKS) lub na ul.
Sienkiewicza przy DT "Tęcza" (około 13 min);
bar sałatkowy "Ludwik" (obiady też serwuje) na ul. Staszica (około 15 min);
pizzeria "La Strada" na Pl. Wolności (około 20 min).

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy:
klasztor na Karczówce + niedaleko reliktowe ogromne sosny na Bruszni;
rezerwat geologiczny Kadzielnia z amfiteatrem, gdzie odbywa się latem Harcerski Festiwal
Kultury Młodzieży Szkolnej (harcerski już tylko z nazwy);
Park im. Staszica (w pobliżu baru "Ludwik") - źródełko Biruty, staw z łabędziami, muszla
koncertowa;
baszta "Plotkarka";
Pałac Biskupi na Wzgórzu Katedralnym, wewnątrz Muzeum Narodowe (pl. Zamkowy 1);
Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego (ul. Jana Pawła II 29);
Muzeum Zabawkarstwa (ul. Kościuszki 11);
Kieleckie Centrum Kultury (ul. Kościuszki).

Co można zobaczyć:
Galeria "Leśna" na ul. Leśnej;
bazylika katedralna (ul. Jana Pawła II);
kościół św. Wojciecha (najstarszy w Kielcach);
Muzeum "Więzienie kieleckie" 1939-1956 (ul. Zamkowa 35 - przy Parku im. Staszica,
czynne tyko śr, pt-ndz 10-14);
Muzeum Geologiczne (ul. Zgoda 21);

kamieniołom Wietrznia;
kamieniołom ślichowice;
basen "Perła" w Nowinach (to pod Kielcami).

Ciekawostki:
na Kadzielni kręcone były niektóre sceny z "Wiedźmina" (np. walka z gumowym smokiem);
na rogu ulic Żeromskiego i Zagórskiej znajduje się Pomnik Pszczoły;
na rogu ulic Sienkiewicza i Dużej zainstalowana jest luneta, za pomocą której można by
oglądać Wzgórze Katedralne, gdyby tylko działała...;
pomnik św. Tekli przy straganach z kwiatami na Rynku, to tradycyjne miejsce spotkań panów
raczących się rozmaitymi trunkami;
przy Politechnice świętokrzyskiej zamiast bramy wybudowano coś w rodzaju piramid;
Dworzec PKS ma kopułę w kształcie latającego spodka, na dworcu PKP wieje...

jeśli macie ochotę zobaczyć coś brzydkiego, to polecam "slumsy" na ulicy Sandomierskiej i
Wesołej - nierówny bruk, rozwalające się kamienice, ciasne podwórka;
ale za to ul. Sienkiewicza czyli główna ulica czy może raczej deptak (bo samochody tam nie
jeżdżą) jest ładnie odnowiona (tam chodzi się na zakupy odzieży itp.).

Przewodniki i mapy:

Telefony:
Podane w tekście.

Internet:

www.kielce.uw.gov.pl;

www.i-kielce.pl;

www.kielce.pl;

www.kielce.com;

www.wici.info

.

Aktualność:
Kwiecień 2004

Kto poleca:
Anna Korecka

GÓRY ŚWIĘTOKRZYSKIE

Miejsce:
Góry Świętokrzyskie

Lokalizacja:
Południowo-środkowa część Polski; Województwo świętokrzyskie;

Jak dojechać:
Najlepsze połączenie jest PKP do Kielc (dla pociągów pośpiesznych ceny są następujące:
bilet normalny 34,03 PLN, bilety szkolne i studenckie 21,50 PLN - 37% zniżki); pociąg
jedzie miedzy 2-3h, a kursują praktycznie całą dobę, nie ma więc problemów z wyborem
odpowiedniej pory. O rozkładach PKP więcej informacji można znaleźć tutaj

http://www.info.kielce.pl/

Z Kielc wszędzie można dojechać miejscowymi liniami PKS - bilety są w granicach kliku
PLN (przeciętnie 3-5zł). Planując wycieczkę warto sprawdzić czy po dojeździe do Kielc nie

trzeba będzie czekać kilku godzin na PKS. Rozkład jazdy lokalnych PKS znajduje się tutaj

http://www.info.kielce.pl/

Gdzie spać:
Z noclegiem nie ma problemów - w zależności od tego na jaki rodzaj wypoczynku się
nastawiamy, możemy przebierać w możliwościach:

Chęciny - Szkoła Podstawowa, bardzo miły dyrektor, na którego pomoc można liczyć w
wielu sprawach; szkoła posiada kuchnię i węzeł sanitarny, bez problemu jest w stanie
pomieścić nawet 350 osób; nocleg 4zł z założeniem, że kadra wycieczki nie płaci, stali
bywalcy traktowani są ulgowo; Nr tel: [phone].
Jeżeli chcemy wybrać się do Chęcin pod namiot, opodal znajduje się góra Zelejowa, na której
bez problemu można rozbić się na dziko.

Kielce - Schronisko "Wędrownik" 25-361, ul. Szymanowskiego 5 (SP Nr 28) tel/fax (0-41)
34-23-735 kategoria I,60 łóżek w pokojach 4,5,6 i wieloosobowych.

Łagów - 27-430, ul. Szkolna 1A tel. [phone] kategoria II, 48 łóżek w pokojach
2,6,7,8 i 10-osobowych.

Mąchocice-Scholasteria 26-001 Masłów tel. [phone] kategoria I, 32 + 10 sezon.
Łóżek w pokojach 2,3,4, 6-osobowych.

Nowa Słupia - "Pod Pielgrzymem" 26-006, ul. świętokrzyska 64 tel. [phone]
kategoria II, 60 łóżek w pokojach 2,4,8,10 i 12-osobowych. 10PLN/noc Koło Nowej Słupi
znajduje się też pole namiotowe - szczegółów można dowiedzieć się w schronisku.

Ś

więta Katarzyna - 26-013, ul. Kielecka 45 tel. [phone] kategoria II, 45 łóżek w

pokojach 4,6,8 22 - osobowych. 10zł/noc.

Gdzie zjeść:
Generalnie rzecz biorąc każda z miejscowości pełna jest sklepów spożywczych, w których
można zaopatrzyć się w prowiant, są też bary, w których w razie czego można zjeść coś
ciepłego.

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy:
Zamek w Chęcinach - Zamek zbudowany został w XIII wieku, następnie rozbudowany przez
Kazimierza Wielkiego w XIV wieku, powiększony i przebudowany w XV i XVI wieku. Do
początku XVII wieku stanowił siedzibę starostów Chęcińskich. Spalony w czasie potopu
szwedzkiego w 1657 roku, do końca XVIII wieku mieścił kancelarię starościańską. Obecnie
ruiny zamku są ciekawym punktem widokowym.
Zamek można zwiedzać codziennie w godz. od 9 do 18, ceny biletów 2 zł ulgowy, 3 zł
normalny, parking płatny. I tu niespodzianka dla tych, którzy zdecydowali się zatrzymać w
SP w Chęcinach - dyrektor szkoły jest znajomym właściciela zamku i może załatwić dla
wycieczki zwiedzanie zamku np. nocą - co więcej, a już to praktykowano, na Zamku można

spędzić wystarczający czas, by np., odbył się obrzęd Przyrzeczenia Harcerskiego.

Zespół klasztorny franciszkanów - w Chęcinach, w stylu gotyckim z XIV - XVII wieku.

Jaskinia Raj - Jaskinia Raj jest położona w wapiennym wzgórzu Malik w południowo-
zachodnim obszarze Gór Świętokrzyskich. Jej korytarze i komory ciągną się na długości 250
metrów. Część z nich jest udostępniona dla zwiedzających i posiada sztuczne oświetlenie.
Jaskinię Raj cechuje jedna z najciekawszych szat naciekowych w Polsce. Można podziwiać tu
urzekające stalaktyty, stalagmity, kolumny, draperie, misy oraz perły jaskiniowe. czynna: od
marca do listopada i w okresie ferii zimowych w godz. 10:00 - 17:00 Przed wyjazdem należy
dokonać rezerwacji pod telefonem (0-41) 346-55-18

Ś

więty Krzyż - Święty Krzyż, Łysa Góra, Łysiec to trzy nazwy tego samego szczytu,

drugiego pod względem wysokości w Górach Świętokrzyskich. Przed wiekami był to ośrodek
kultu pogańskiego, do dnia dzisiejszego zachował się kamienny krąg kultowy. Nazwa gór i
regionu związana jest ze znajdującym się tu pobenedyktyńskim klasztorem, w którym
przechowywane są relikwie drzewa Krzyża Świętego. Znajduje się tu: Klasztor Świętego
Krzyża, relikwiarz Świętego Krzyża, Dawne więzienie, a obecnie muzeum Przyrodniczo -
Leśne, Gołoborze.

Oprócz tego do chyba nie można sobie wyobrazić pobytu w górach bez wędrówki po tychże.
Dlatego warto wybrać się w trasę po świętokrzyskich szlakach. Nawet jeśli nie są to wysokie
góry, to na pewno ciekawe. Obowiązkowy do zaliczenia jest miejscowy najwyższy szczyt,
Łysica (611m. n.p.m.), położony przy czerwonym szlaku w ŚPN nieopodal Św. Katarzyny.

Co można zobaczyć:
Jakby komuś się zachciało zwiedzać same Kielce, to wszystkie praktyczne infotmacje o
tutejszych atrakcjach można znaleźć pod adresem:

http://www.info.kielce.pl

.

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. M.Radwana - 26-006 Nowa Słupia,
ul. Świętokrzyska 59, tel. [phone] czynne: wtorek - niedziela w godz. 9:00 - 16:00.

Muzeum Przyrodniczo - Leśne Świętokrzyskiego Parku Narodowego - Święty Krzyż, 26-004
Bieliny, tel. [phone] czynne: 1 IV - 30 IV i 1 IX - 31 X w godz. 10:00 - 16:00, 1 V -
31 VII w godz. 10:00 - 17:00, 1 XI - 31 III w godz. 9:00 - 15:00.

Muzeum Misyjne Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej - święty Krzyż, czynne: 10:30 -
16:20.

Park Etnograficzny Muzeum Wsi Kieleckiej - Tokarnia, tel. [phone] czynny: 1 IV -
13 V: wtorek - niedziela 10:00 - 17:00; 2 XI - 31 III: z wyjątkiem sobót, niedziel i świąt 9:00
- 14:00.

Kościół parafialny św. Bartłomieja - usytuowany jest na tarasie skalnym wyciętym w zboczu
Góry Zamkowej (300 m n.p.m.). Jego fundatorem jest prawdopodobnie Władysław Łokietek.
W samych Chęcinach znajduje się jeszcze kilka budowli o charakterze sakralnym. Jaskinia

Piekło - a to żeby po odwiedzinach w Raju nie było nam za błogo - niestety ciężko jest
znaleźć informacje w sieci;

Kaplica św. Mikołaja - położona przy niebieskim szlaku w rez. Łysica w ŚPN.

Ciekawostki:
W tym rejonie odbywa się corocznie kilka całkiem niezłych imprez:

Każdego roku, przeważnie w ostatni weekend sierpnia (należy wcześniej upewnić się co do
terminu) odbywa się w Nowej Słupi impreza o nazwie "DYMARKI ŚWIĘTOKRZYSKIE".
Są to pokazy wytopu żelaza metodami starożytnymi oraz rękodzieła ludowego wraz z
licznymi atrakcjami.

Ogólnopolski Majowy Rajd Świętokrzyski - termin: kwiecień/maj org. Oddział PTTK 27-400
Starachowice, ul. Krywki 1 tel. [phone].

Ogólnopolski Harcerski Rajd Świętokrzyski - termin: czerwiec; organizator: Komenda Hufca
ZHP

www.starachowice.zhp.org.pl

Harcerski Festiwal Kultury Młodzieży Szkolnej - termin: lipiec; organizaror: Komenda Hufca
ZHP Kielce

www.kielcemiasto.zhp.org.pl

Przewodniki i mapy:
Góry Świętokrzyskie, Mapa turystyczna 1:90 000; "Mapy ścienne Beata świątek" - nie
polecam, ale innej nie mogłem dostać

Telefony:
Załączone w odpowiednich miejscach podczas opisów;

Internet:
Tak samo jest ze stronami internetowymi.

Aktualność:

http://www.lysica.friko.pl

- praktyczne informacje dotyczące Województwa

Ś

więtokrzyskiego;

http://www.miasto.kielce.pl/art/rozne/p ... /checiny/#

- wszystko o Zamku w Chęcinach;

http://www.ptsm.pl/lagow/lagow.htm

- oprócz informacji o schroniskach znajduje się tu

sprytna wyszukiwarka, dzięki której dowiedzieć się można czegoś o każdej miejscowości.

Reszta linków w tekście

Kto poleca:
Paweł Błasiak HO; 330 WDSth "Ostatnia Baszta Caballari"

MALBORK

Miejsce:
MALBORK: Gród Maryi - stara stolica Krzyżowców.

Lokalizacja:
Miasto powiatowe (ludność: 41000) w woj. POMORSKIM
Położenie: N 54°02' E 19°02'
58 km NE od Gdańska, nad Nogatem
Kod: 82-200 do 82-210; Tel. kierunkowy: 0-55.

Jak dojechać:
AUTOKAR: własny lub wynajęty dla grupy ok. 40 os.
PKS: (0-55) 272-25-25 - brak bezpośredniego połączenia z Warszawy;
PKP: (zalecane) Pociągiem pośpiesznym z Warszawy-Centralnej o godz. 5.26 przyjazd do
Malborka o godz. 9.06. Czas podróży: 3h 40 min.

Gdzie spać:
SCHRONISKO MŁODZIEŻOWE - polecane i sprawdzone
ul. Żeromskiego 45; tel. [phone] - ceny od 10,50 do 25 PLN / 1 dobę; pokoje 2 os.,
55 miejsc noclegowych, zniżki dla młodzieży szkolnej; sala TV, depozyt, wypożyczanie
sprzętu sportowego, boiska do gier;
POKOJE GOŚCINNE PENSJONAT U BŁAŻEJA
I (0 55) 272 24 08 - ul. Saperów 4;
II (0 55) 272 30 81 - ul. Lubelska 23
ceny od 18 do 35 PLN / 1 dobę; 45 miejsc noclegowych, możliwość rozbicia namiotów;
POKOJE GOŚCINNE - NOCLEGI
Al. Sprzymierzonych 48; tel. [phone] lub 0 609 667 097; ceny od 17 do 35
PLN/dobę - 6 pokoi;
CAMPING - I KLASA OŚRODKA SPORTU I REKREACJI
ul. Portowa 3; tel. recepcja - (0 55) 272 24 13; biuro - (0 55) 272 30 12; cena: pobyt 14 PLN,
namiot 7-17PLN; zniżki dla dzieci i młodzieży;
DOM WYCIECZKOWY SATURN
ul. Słowackiego 75; ceny 22 do 60 PLN; 86 miejsc noclegowych;
ul. Sikorskiego 13; 60 miejsc noclegowych; tel./fax [phone]; 146 miejsc
noclegowych, stołówka, pokoje 2, 4, 6, 8-osobowe, pokoje wieloosobowe, zniżki grupowe.

Gdzie zjeść:
ś

niadania i kolacje we własnym zakresie (miejsce noclegowe);

Obiad:
- Restauracja "Garnizonowa" ul. Sikorskiego 32 - tanie i smaczne posiłki, miła obsługa, ładny
wystrój wnętrza;
- Restauracja "Andaluzja" ul. Kościuszki 7 - centrum (400 m od Zamku Krzyżackiego).
Rabaty dla grup i wycieczek.

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy:
"Największą górę cegieł na północ od Alp" tj. zespół rezydencji wielkich mistrzów
krzyżackich z XIV-XV w. otoczony murami obronnymi z bramami. Gotycki zamek
pokrzyżacki z XIII-XIV w. W 1997r. obiekt wpisano na światową Listę Dziedzictwa
Kulturalnego i Naturalnego UNESCO. Najlepiej zabytek zwiedzać z przewodnikiem (czas
zwiedzania ok. 3h). Szczególną uwagę warto zwrócić na:
- Zamek Wysoki ze Złotą Bramą,

- kaplicą św. Anny z nagrobkami wielkich mistrzów (11),
- krużgankami z ostrołukowymi, trójdzielnymi arkadami zrekonstruowane po 1882r.;
- gdanisko (toalety umieszczone w grubości murów);
- studnia z pelikanem;
- Zamek średni;
- Pałac Wielkiego Mistrza z refektarzami letnim i zimowym;
- sala rycerska;
- przedzamcze;
- Zamek Niski z kaplicą św. Wawrzyńca i wartownią;
- brama główna.
Stare Miasto:
- resztki dawnych obwarowań miejskich z XIV w. wraz z dwiema średniowiecznymi bramami
miejskimi Mariacką, czyli Sztumska od południa i św. Ducha, zwana też Garncarską od
wschodu;
- gotycki (pierwsza wzmianka z 1365r.) ratusz (częściowo zrekonstruowanym, obecnie
siedziba MDK;
- zrujnowane kamieniczki, pozostałościami Szkoły Łacińskiej, młyn górny, budynek dawnego
Szpitala Jerozolimskiego;
- Kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela (z końca XIII w.), dawny kościół farny. We
wnętrzu świątyni, w dwu wschodnich przęsłach nawy głównej zachowały się sklepienia
kryształowe z początków XVI wieku. Reszta, pochodząca z 1538 roku, ma konstrukcję
ż

ebrową. Wnętrze kościoła wypełniają dwa ołtarze barokowe, kilka neogotyckich. Zdobią je

dwie Madonny w mandorlach i meluzyna. Na szczególną uwagę zasługuje, umieszczona na
ś

cianie południowej kruchty, późnogotycka figura Ukrzyżowanego, pochodząca z kaplicy

Szpitala Jerozolimskiego. Na jednym z filarów można podziwiać wyrzeźbioną z wapnia w
1425 roku figurkę św. Elżbiety Turyngskiej. Z pięciu późnogotyckich ołtarzy zachowały się
dwie kwatery ze scenami Zwiastowania i Koronacji, datowane na rok 1515. Z drugiej połowy
XVII wieku pochodzą dwa obrazy sztalugowe: Ecce Homo i św. Rocha.
MIASTO:
- dawny ewangelicki kościół św. Jerzego z 1712 r. obecnie Rzymskokatolicki Kościół Matki
Bożej Nieustającej Pomocy (usytuowany pomiędzy ul. Armii Krajowej i Słowackiego).
Wnętrze świątyni o konstrukcji szkieletowej nakryte jest drewnianym stropem wspartym nas
drewnianych kolumnach. Na emporze malowane 54 sceny o tematyce biblijnej przypisywane
warsztatowi Jana Marcina Guentera z I poł. XVIII w. Zespół epitafiów, drewniana
chrzcielnica i Grupa Ukrzyżowania pochodzą z wcześniejszego kościoła, rozebranego pod
koniec XVII w. W kościele zobaczyć można barokowy ołtarz główny z 1714r. oraz
płaskorzeźbę Trójcy świętej z 1720r.
- Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów (u zbiegu ulic Jagiellońskiej i Grunwaldzkiej)
poświęcony 16.10.1910r. Duże, zamknięte półkoliście okna i ozdobne szyty wykorzystujące
motyw tynkowanych blend, wnętrze proste, z dominującym pustym krzyżem i centralnie
ustawioną kazalnicą. Obecnie siedziba biblioteki.
- Rzymskokatolicki Kościół Józefa (lewobrzeżna dzielnica Kałdowo). Ceglany kościół z
przysadzistą wieżą, konserwowany w roku 1932.
- rzekę Nogat z drewnianym mostem.

Co można zobaczyć:
"KARWAN"- miejsce stacjonowania wozów taborowych i sprzętów wojennych
zaadaptowane do potrzeb centrum konferencyjnego;
Stałe i czasowe wystawy zamkowe;
STRUSIOGRÓD - farma strusi afrykańskich, mini zoo, łowienie ryb przy ul. Tczewskiej;

OBSZARY CHRONIONE (z Malborka za miasto):
- BIAŁA GÓRA (gm. Sztum - 15/528 St 1968 r. pow 3,81 ha); zespół roślinności stepowej z:
lepnicą wąskopłatkową (Silene otites), strzęplicą siną (Koeleria glauca) i drawią żóltawą
(Dyptamem jesionolistnym);
- PARÓW WĘGRY (gm. Sztum - 15/529 L 1968r. pow. 22,15 ha) - las mieszany; w runie:
jaskier kaszubski (Remunculus cassubicus), kokorycz wątła (Corydalis fabacea), żebrowiec
górski (Pleurospermum austriacum);
- LAS ŁĘGOWY NAD NOGATEM (gm. Miłoradz 16/530 L 1968 pow. 32,98 ha);
starodrzew jesionowo-wiązowy;
- MATAWY (gm. Miłoradz 19/582 L 1971 pow. 56,89 ha); las łęgowy jesionowo-wiązowy i
łęg wierzbowo-topolowy.

Ciekawostki:
- Panoramę miasta najlepiej podziwiać z pokładu gondoli, kajaku lub statku spacerowego
pływającego po Nogacie;
- Sąsiedztwo Żuław Wiślanych powoduje, że Malbork stanowi doskonały punkt wypadowy w
miejsca bardzo interesujące pod względem historycznym lub krajobrazowym. W okolicy
znajduje się wiele atrakcji turystycznych, takich jak: pochylnia do transportu statków drogą
lądową na kanale Elbląskim i jeziorze Drużno, cmentarze holenderskich Memonitów, kaplice,
kościoły, zabytkowe wiatraki;
- Istnieje możliwość zamówienia lekcji muzealnej na Zamku (dla grupy przedszkolaków i
młodzieży w wieku szkolnym), co najmniej 2 tygodnie przed planowaną wizytą - e-mailem:

[e-mail]

lub osobiście w Dziale Naukowo-Oświatowym, od poniedziałku do

piątku w godzinach 9.00-15.00, tel. [phone];
- Zamek można również zwiedzać nocą - KRZYŻEM I MIECZEM ŚWIATŁO I DZWIĘK
NA ZAMKU W MALBORKU;
- Holenderscy protestanci pozostawili po sobie unikalną spuściznę architektury domów z
arkadami oraz system kanałów nazywanym powszechnie Małą Holandią.;
- SZLAKI TURYSTYCZNE:
Czerwony - kopernikowski: Toruń - Kwidzyn - Sztum - Malbork - Frombork;
Niebieski - nadwiślański: Sztum - wzdłuż Wisły przez Białą Górę do Mikoszewa;
Szlak Cystersów: Pelplin - Gniew - Tczew - Malbork - Nowy Dwór;
Droga Nadwiślańska: Sztum - Malbork - Tczew - Gdańsk;
- SZLAKI KOPERNIKOWSKIE: Elbląg - Malbork - Gdańsk;
- SZLAK POWIŚLA: Elbląg - Stare Pole - Malbork - Gościszewo - Sztum - Kwidzyn -
Mareza - Janowo - Biała Góra - Piekło - Mątowy - Miłoradz - Malbork.

Przewodniki i mapy:
Przewodniki:
- Chrzanowski K.: Krótki przewodnik po Zamku w Malborku;
- Górski K.: Dzieje Malborka;
- Haftka. M.: Malbork - przewodnik - album;
- Rząda R., Dobry A.: Malbork - miasto przy zamku 1845-1945;
- Mierzwiński M.: Malbork - Zamek krzyżacki.
Mapy:
- Elbląg, WZKart 1994, ISBN 83-7135-004-X;
- Pobrzeże Gdańskie, Żuławy. Fotkart, ISBN 83-903980-9-5;
- Pomorskie, mapa administracyjno-samochodowa, Piętka 2000.10, ISBN 83-87728-01-2;
- Pomorskie, bik 2000, ISBN 83-87373-79-6.

Telefony:
INFORMACJA PKP: Tel. 94-36 lub: w godz. 6.30 - 18.30 612-15-69, w pozostałych
godzinach: 612-13-28;
INFORMACJA PKS: Tel. [phone];
MUZEUM ZAMKOWE W MALBORKU ul. Starościńska 1, 82 - 200 MALBORK, Kasy
biletowe - tel. + 48 55 64 70 976, 64 70 978, fax [phone], Sekretariat - tel. + 48 55 64 70
800, fax [phone];
Muzeum i wystawy czynne: 9.00 - 19.00, Kasa biletowa czynna: 8.30 - 19.00, W sezonie
letnim (od 1.05 do 30.09) w godz. 9:00-19:00, Bilet grupowy ulgowy 9,50 zł + przewodnik 75
zł w sezonie zimowym (od 1.10 do 30.04) w godz. 9.00-15.00, bilet grupowy 7,50 zł, W
poniedziałki - nieczynne.
CENTRUM INFORMACJI TURYSTYCZNEJ Czynna tylko w sezonie letnim. ul.
Piastowska 15, tel. [phone];
STRUSIOGRÓD Farma strusi afrykańskich, mini zoo, łowienie ryb. ul Tczewska, tel.
055-272-18-90;
RESTAURACJA "GARNIZONOWA" ul. Sikorskiego 32, tel. [phone] lub 270 67 61;

RESTAURACJA "ANDALUZJA" ul. Kościuszki 7 - centrum tel. [phone], kom.
0-692-21-81-62.

Internet:
Strona miasta:

www.malbork.pl

,

www.malbork.naszemiasto.pl

,

www.malbork.biz.pl

www.malbork.com.pl

http://malbork.zew.pl;

Muzeum Zamkowe:

www.zamek.malbork.pl;

Historia Kościoła Parafialnego św. Jana Chrzciciela w Malborku:

www.jan.rel.pl/historia.htm;

Rezerwaty przyrody:

www.powiat.malbork.pl/turystyka/rezerwaty.php;

Baza noclegowa:

http://noclegi-blazej.webpark.pl;

PKP:

www.pkp.com.pl;

Koło Przewodników Malborskich

www.przewodnicy.com;

Noclegi:

www.malbork.com/saturn;

strony.wp.pl/wp/noclegi-blazej/;

Posiłki:

www.andaluzja.malbork.biz.pl

.

Aktualność:
Kalendarz cyklicznych imprez:

www.powiat.malbork.pl/turystyka/kalendarz.php

.

Kto poleca:
Małgorzata Rokicińska, Konrad Rokiciński / 186 WDH

PIENINY

Miejsce:
PIENINY, Szczawnica, Sromowce Niżne, Jaworki

Lokalizacja:
Południowa część Polski; południowa część województwa małopolskiego

Jak dojechać:

Najlepszy jest dojazd PKP do Nowego Targu a stamtąd autobusem PKS (więcej o rozkładzie
autobusowym w rejonie Pienin na stronie

www.ppks.nowy.targ.pl

) do Szczawnicy (ze

względu na dość długi czas trwania podróży najlepiej jest jechać nocą). Zamiast autobusów
PKS możliwy jest transport prywatny (dokładniej busy mieszczące około 20-25 osób, no i
oczywiście podróż trwa krócej o kilkanaście minut). Osobiście polecam połączenie trwające
dość długo (8h 48m), lecz bez przesiadek (pozostałe połączenia niestety lecz są z przesiadką
w Krakowie). Pociąg z Warszawy do Nowego Targu odjeżdża o godzinie 23:10 z Dworca
Centralnego, a na miejscu jest o 7:58 (zgodnie z rozkładem PKP, lecz to bywa różnie).
Natomiast o godzinie 8:05 jest autobus do Szczawnicy. Na miejscu jest się kilka minut po 9-
tej. Po pienińskich miejscowościach można się przemieszczać busami, są szybsze i
wygodniejsze, no i najważniejszy atut tego środka transportu - kursują dość często i nie trzeba
długo czekać na kolejny.

Gdzie spać:
Z noclegiem nie ma kłopotów.

W Szczawnicy mieści się schronisko PTTK "ORLICA" (dla zainteresowanych nr telefonu
0-18 262-22-45), które oferuje pokoje 2, 4, 6-osobowe oraz domki campingowe. Cena pokoju
kształtuje się w granicach 12-35 zł za dobę w zależności od komfortu pokoju (dla
wygodnickich schronisko oferuje pokoje z łazienką). Poza tym jest sporo kwater prywatnych
często tańszych od powyższego schroniska.

W Sromowcach mieści się również schronisko PTTK "TRZY KORONY" (0-18 262-98-23,
lub też

www.trzykorony.pl

) , lecz tam polecam nocleg na prywatnej kwaterze. Są znacznie

tańsze i można posłuchać od domowników ciekawych opowieści o Pieninach.

W Jaworkach można przenocować w Ośrodku Szkoleniowym "WYSOKA" (0-18 262-21-94
oraz adres internetowy:

www.szczawnica.turist.pl/wysoka

). Więcej informacji o kwaterach

można zasięgnąć na stronie internetowej

www.pieniny.agrowczasy.com

, jak również

www.szczawnica.pl

oraz

www.pieninypn.pl

(na stronie tej dowiecie się o wiele więcej o tym

rejonie Polski, o jego historii, ciekawych miejscach oraz atrakcjach oferowanych turystom)

Gdzie zjeść:
Z wyżywieniem każdy sobie poradzi. Schroniska oferują całodzienne wyżywienie w dość
przystępnych cenach i nawet smacznie. Poza tym w każdej miejscowości jest przynajmniej
jeden sklep spożywczy, w którym można się zaopatrzyć w suchy prowiant. Znajdują się
również bary, w których również można się żywić. Na prywatnej kwaterze można samemu
sobie coś przygotować jeśli ma się składniki. Zdarza się bardzo często, że gospodarz
poczęstuje mlekiem bądź serem (ja dodatkowo zostałam poczęstowana zupą ogórkową, pycha

)

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy:
W Pieninach nie tyle warto zobaczyć, co warto się wspiąć i podziwiać, gdyż widoki są
przecudne.

Zaczynając od Szczawnicy trzeba wspiąć się lub wjechać kolejką na Palenicę (722 m n.p.m.),
z której rozciąga się widok na Szczawnicę, jest również widoczny neogotycki Kościół z XIX
w.

Kolejnym szczytem, który trzeba "zaliczyć" jest Sokolica (747 m n.p.m.). Przy ładnej

pogodzie widoczne są Tatry. Poza tym z jej szczytu widać wijący się Dunajec i pływające po
nim tratwy.

Kolejnym miejscem wartym zobaczenia jest masyw Trzech Koron (z punktem widokowym
na Okrąglicy - 982 m n.p.m.). Można z "lotu ptaka" podziwiać okolice Sromowców Niżnych.

W samych Sromowcach na pewno warto zobaczyć wybudowany w XVI w. drewniany kościół
(jeden z nielicznych zachowanych w tym rejonie), który od 1988 r. bodajże jest zamknięty a
jego ołtarz został przeniesiony do nowego kościoła. Obowiązkowo trzeba też zobaczyć
muzeum ludowe znajdujące się w pawilonie PPN.

Będąc w Pieninach nie można przegapić atrakcji jaką jest spływ Dunajcem. Aby go odbyć
trzeba dostać się do Sromowców Wyżnych do przystani flisackiej. Najlepiej dojechać tam ze
Sromowców Niżnych autobusem zabierającym flisaków do pracy. Jazda takim autobusem jest
interesującym przeżyciem, wiem coś o tym:-P Spływ Dunajcem trwa przeszło 2 godziny do
Szczawnicy, natomiast do Krościenka jest 30 min dłuższy.

Będąc w Pieninach koniecznie trzeba zobaczyć zamki w Niedzicy i w Czorsztynie. Oba są
udostępnione dla zwiedzających.

Co można zobaczyć:
Będąc w tym rejonie Polski wypadałoby zobaczyć Wąwóz Homole, jak również zabytkowe
Kościoły, np. w Grywałdzie.

Warto też pofatygować się na słowacką stronę Pieniny i obejrzeć Czerwony Klasztor a w nim
napić się ciemnego piwa.

Chętni mogą zboczyć z trasy Sokolica - Trzy Korony i wspiąć się na Zamkową Górę (799 m
n.p.m.), gdzie znajdują się pozostałości (już minimalne) zamku Św. Kingi, w którym skryła
się przed Tatarami i gdzie znajduje się upamiętniająca ją kapliczka.

Ciekawostki:
Rejon Podhala słynie z Kościołów i przydrożnych kapliczek, które zwracają na siebie uwagę
wykonaniem i związanymi z ich powstawaniem historiami.

Przewodniki i mapy:
P: "Tajemnice skalnej ziemi", Rewasz, W-wa 2001

M: "Pieniny Polskie i Słowackie", skala 1:250000, Eko-Graf, Wrocław 2002/2003

Telefony:
Telefony podałam wyżej, przy opisywaniu miejsc

Internet:
Tak samo jest ze stronami internetowymi.

Aktualność:
Wszelkie informacje dotyczące noclegów pochodzą z lipca 2003 r., rozkład PKP z 02.10.2003
(w celu uaktualnienia), rozkład jazdy PKS można na bieżąco sprawdzać na podanej wyżej
stronie internetowej.

Kto poleca:
Marta Łaskowska
BESKID MAŁY

Miejsce:
Beskid Mały

Lokalizacja:
BM położony jest na wschód od Bielsko - Białej, aż do Suchej Beskidzkiej.

Jak dojechać:
Największym węzłem komunikacyjnym w okolicy jest Bielsko-Biała. Do BB z Warszawy
można dojechać PKP (niestety w większości są to ekspresy); istnieje możliwość połączenia
przez Kraków, a później do Wadowic i Suchej Beskidzkiej PKS (są też busy). Z B-B do BM
można dojechać środkami komunikacji miejskiej.

Gdzie spać:
Schroniska: na Magurce Wilkowickiej (miła obsługa i są prysznice), na Leskowcu (ładny
wystrój, można zamawiać obiady), chatka studencka pod Potrójną (warunki typowo
studenckie, pamiętające jeszcze dawne, traperskie czasy; tanio), chatka na Rogaczu.

Gdzie zjeść:
W B-B proponuję bar mleczny na rynku; w każdym schronisku można wykupić obiady (z
kuchni raczej korzystać się nie da), w chatce studenckiej kuchnia jest do dyspozycji (wielkich
odkryć cywilizacyjnych tam co prawda nie znajdziecie, ale jest cool

.

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy:
Generalnie BM jest niewielkim i niewysokim pasmem górskim (Czupel 933 m. n.p.m.,
Łamana Skała 922 m. n.p.m.), ale zmęczyć się można (leśniczy mawia, że nawet przy
obiadowym stole można się zmęczyć). Przepiękne lasy, bardzo ładnie wyglądają na jesieni.
Obowiązkowo trzeba trochę połazić po szlakach. Docenić piękno natury, ale przede
wszystkim oferty jakiej nie proponują nam inne góry w Polsce, mianowicie oprócz studentów
z Katowic w BM praktycznie nie ma turystów. Pojawiają się tylko wokół schronisk i to
najlepiej tam, gdzie da się dojechać samochodem lub autokarem. Do zestawu obowiązkowego
dodam Groń Jana Pawła II (koło Leskowca), oraz Rezerwat Madohora ze skałkami).

Co można zobaczyć:
Idąc po zachodniej części BM można zejść na południe do Tresny i spędzić kilka chwil nad
Jez. Żywieckim. W miejscowości Kozy warto zobaczyć murowany kościół z 1901 roku, stary
zaniedbany klasycystyczny pałac wraz z parkiem, a także jeżeli ktoś lubi starocie Izbę
Historyczną im. Adolfa Zubera; bardzo ciekawe, otoczone interesującą legendą powstania
Kęty, w których możemy zwiedzić m.in. Muzeum im. A. Kłosińskiego, kościół
Niepokalanego Poczęcia NMP, kościół śś. Katarzyny i Małgorzaty; zachęcam także do
zwiedzenia większego miasta - Andrychowa, a także położonych na północnym-wschodzie
Wadowic (kremówki

.

Ciekawostki:
Na górze Żar było kiedyś lotnisko szybowcowe, teraz są tam tylko opuszczone hale. Także na

górze Żar występują anomalie grawitacyjne. W BM jest też dość dużo znanych jaskiń, m.in.
w okolicy Gibasów Wierchu i Ściszków Gronia.

Przewodniki i mapy:
P: Beskid Śląski i Mały [Pascal]
M: Beskid Mały 1:75 000 [PPWK] - uwaga! ostanie wydanie z roku 1985 - nic nowszego nie
ma.

Telefony:
Schroniska: na Magurce [phone]; Na Leskowcu [phone]; Maków Podhalański
[phone]; Myślenice [phone]; PKS Wadowice [phone]; IT w Myślenicach
[phone] i 2720452

Aktualność:
Lipiec 2002

Kto poleca:
[Łukasz Kukliński] / HKT Klimat

BIAŁOWIEŻA

Miejsce:
Białowieża (Białowieski Park Narodowy).

Lokalizacja:
Wschodnia część Polski, ok. 30 km na wschód od Hajnówki.

Jak dojechać:
My jechaliśmy samochodem, ale jest też pociąg do Hajnówki (cena: 15), a stamtąd PKS do
Białowieży (cena: 6,5).

Rozkład PKP: W - H: 16:13, H - W: 15:42, 17:50

Rozkład PKS: H - B: 6:30, (7:05), 8:35, 12:30, (13:50), 14:35, 16:00, 17:30, (20:20), B - H:
5:55, 7:15, 9:40, 13:40, 15:20, 17:00, 21:05 (te w nawiasach nie kursują w święta)

Gdzie spać:
Schronisko PTSM (przytulne, miłe i klimatyczne miejsce, mimo że bardzo rygorystycznie
przestrzegana jest cisza nocna; jest kuchnia i łazienki z prysznicami). Koszt: 15 (uczniowie,
studenci), 17 (reszta) + 1,6 (opłata klimatyczna) +1,5 (obowiązkowa pościel). W Białowieży
jest jeszcze schronisko PTTK (22/osobę), oraz kwatery prywatne.

Gdzie zjeść:
Gotowaliśmy sami w kuchni w schronisku (są garnki, kubki, talerze).

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy: Rezerwat pokazowy BPN, w którym za
ogrodzeniem hasają m.in. żubry, tarpany, jelenie, żubronie, dziki (wstęp: U - 3, N - 5).
Muzeum przyrodnicze w Białowieży z wieżą widokową. Ciekawe wystawy przyrodnicze, z
wieży można podziwiać całą puszczy (wstęp: U - 2, N - 3)

Cerkiew prawosławna w Białowieży wraz z niedalekim cmentarzem.
Zachęcamy także do spaceru po puszczy, czyli do przejścia się po ścieżkach edukacyjnych
("Krajobrazy Puszczy", "Królewskie Dęby", "Miejsce Mocy", "Żebra żubra") - naprawdę
warto.
Można również z przewodnikiem wejść na teren rezerwatu ścisłego. Koszt przewodnika - 99 /
3 godziny
Miejscowe Biuro PTTK oferuje również organizację przejazdów saniami, bryczkami,
ogniska, można wypożyczyć rowery.
W różnych okresach kursuje też wąskotorówka z Hajnówki (Dzieci - 28, N - 40, tel
[phone]).

Co można zobaczyć:
Jeśli jedziemy na dłużej, lub jedziemy samochodem (tak jak my), to polecamy uwadze
cerkiew prawosławną w Grabarce, ok. 10 km na wschód od Siemiatycz (uwaga! Według
niektórych atlasów samochodowych Grabarka jest też na północ od Siemiatycz!). Cerkiew
znajduje się na tzw. Świętej Górze - jest to dla prawosławnych sanktuarium porównywalne z
naszą Częstochową.

Ciekawostki i uwagi:
Jadąc drogą Grabarka - Drohiczyn trzeba rozglądać się na lewo i prawo, gdyż można
dostrzec, sowieckie bunkry z okresu II wojny światowej (tworzyły one tzw. Linię Mołotowa,
której głównym celem była osłona linii rzeki Bug). Warto się zatrzymać i je obejrzeć. Uwaga
drużynowi: co prawda po bunkrach wiedzie szlak i wejście do nich nie jest zabronione, ale
należy zachować 100% ostrożności. Można zgłosić się do p. Lucjana Radziszewskiego (tel.
[phone]), który z chęcią opowie co nieco o tych bunkrach. [mapka]

Przewodniki i mapy:
P: "Polskie parki narodowe na weekend" [Pascal]
M: 1:100 000 "Sokołów Podlaski (N-34-129/130)" [WZKart], 1: 50 000 "Puszcza
Białowieska" [PTOP]

Telefony:
Schronisko PTSM Białowieża: [phone], IT Białowieża: [phone], PKS Hajnówka:
[phone], Nadlesnictwo Hajnówka - Kolejka Waskotorowa: [phone],
[phone]

Internet:

http://www.bialowieza.net.pl

Aktualność:
Marzec 2003

Kto poleca:
HKT "KLIMAT"

GÓRY STOŁOWE

Miejsce:
Góry Stołowe

Lokalizacja:

Południowo - zachodnia częć Polski, zachodnia częć Kotliny Kłodzkiej

Jak dojechać:
Najlepiej pocišgiem do Kudowy Zdroju (koszt ok. 30 PLN)

Kursuje (połšczenia bez przesiadek): W-wa 8:45 -> KZ 17:56

Powrót KZ 11:02 -> W-wa 20:10

Oczywicie można też wysišć w Kłodzku i zwiedzić to wspaniałe miasteczko (o jego
zabytkach więcej w oddzielnej wycieczce), a potem do Kudowy dotrzeć autobusem (kilka
dziennie, bilet około 10 PLN).
Na miejscu doskonale można poruszać się pieszo, lub ew. stopem, gdyż teren jest mały.

Gdzie spać:
Generalnie polecam bardziej prywatne kwatery, niż schroniska - jest taniej, schludniej i
przyjemniej.

Kudowa Zdrój: tu z noclegami jest ciężko - jest to miejscowoć noclegowa, więc wszyscy chcš

wynajmować pokoje na co najmniej klika dni, ceny od 20 w górę. Spalimy w domu

parafialnym u sióstr, w pobliżu nowego Kocioła.
Pasterka: schronisko PTTK (ceny do 20 PLN) tel. [phone]
Karłów: u gajowego Bartosza Małka- super klimatyczne miejsce, wspaniały człowiek -
gajowy, strażnik Parku, ratownik GOPRu i przewodnik górski w jednej osobie (15 - 20 PLN)
tel. [phone] i 692794354

Wambierzyce: raczej nie polecam noclegu w tej miejscowoci, zresztš powyższe trzy miejsca

raczej starczš, aby zobaczyć całoć Parku Narodowego Gór Stołowych.

Gdzie zjeść:

W każdej miejscowoci jest sklep, więc o prowiant nietrudno, na częci kwater można
przygotować sobie posiłek (w Pasterce - nie, za to można skorzystać z ich bufetu).

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowišzkowy:
Teren ten jest bardzo atrakcyjny ze względu na budowę geologicznš, a co za tym idzie -
fantastyczne utwory skalne, oraz przepiękne widoki. Do zobaczenia następujšce grupy skalne:

Szczeliniec Wielki (bilet U: 2 PLN)
Błędne Skały (bilet U: 2 PLN)
Szlak "Skalne Grzyby"

Co można zobaczyć:
Skansen w Pstršżnej

Kaplica Czaszek w Czermnej (częć Kudowy)
XVIII wieczny park zdrojowy w Kudowie
Wambierzyce - bazylika i Kalwaria

Ciekawostki:
Miasteczko Karłów nazywało się wczesniej Karlsberg - na czesć cesarza niemieckiego Karola
VI

Przewodniki i mapy:
M: 1:30 000 "Ziemia Kłodzka" [Compass] i 1:60 000 "Góry Stołowe" [PPWK]

Telefony:
IT Kudowa Zdrój: [phone], 8663568, do noclegów podano wyżej.

Internet:

www.schronisko.pasterka.prv.pl

,

www.kudowa.pl

Aktualnoć:
Wrzesień 2003

Kto poleca:
[Marcin Kułak] / HKT Klimat

Ocena końcowa
(od* do *****):
*****

Uwagi:
wszystkie ceny w PLN (chyba, że podano inaczej),
dobór miejsc, map, przewodników, oraz i ich opisy sš jak najbardziej SUBIEKTYWNE

,

nie odpowiadamy za zmiany powstałe po naszym pobycie w opisywanym miejscu, ani za

prawdziwoć informacji podanych nam przez osoby trzecie, aczkolwiek dokładamy wszelkich
starań, aby były one w 100% prawdziwe i sprawdzone. Na wszelki wypadek proponujemy

wczeniejsze sprawdzenie telefoniczne (ostatnio pocišgi zmieniajš się rednio co kilka miesięcy

.

GÓRY SOWIE

Miejsce:
Góry Sowie

Lokalizacja:
Południowo - zachodnia część Polski, na wschód od Wałbrzycha

Jak dojechać:
Najlepiej pociągiem do Wałbrzycha (koszt ok. 30 PLN)

Kursuje (połączenia bez przesiadek): W-wa 11:56 -> W 20:10

Powrót W 22:06 -> W-wa 6:29

Na miejscu doskonale można poruszać się pieszo, lub ew. stopem, gdyż teren jest mały.

Gdzie spać:

Generalnie polecam bardziej prywatne kwatery, niż schroniska - jest taniej, schludniej i
przyjemniej, chociaż czasami się nie da - np. Przełęcz Jugowska.
Srebrna Góra: tu mamy do wyboru schronisko (około 18 PLN), tel. [phone] ub jedną z
kilku prywatnych kwater - ja polecam nocleg u p. Waldemara Jasińskiego (cena 13 PLN,
super klimat!!!), tel. [phone]. Oproćż noclegu w SG kilka atrakcji, o których niżej.
Przełęcz Jugowska: schronisko PTTK (20 PLN) tel. [phone]
Walim: tu raczej niedużo, polecam kwaterę "Dom na Wzgórzu" u p. Stanisława
Węglowskiego (15 - 20 PLN), tel. [phone]

Gdzie zjeść:
W każdej miejscowości jest sklep, więc o prowiant nietrudno, na części kwater można
przygotować sobie posiłek.

Co trzeba zobaczyć, czyli zestaw obowiązkowy:
Teren ten jest atrakcyjny ze względu na budowę geologiczną, są to najstarsze w Polsce góry.
Oprócz przepięknych widoczków z wież widokowych (m. in. Na Dużej Sowie), zobaczyć
trzeba:
Austriacką twierdzę w Srebrnej Górze
30 metrowy wiadukt kolejki, także w SG
pozostałości hitlerowskiego kompleksu "Riese", do dziś nie odkryto do końca jego
statecznego przeznaczenia (spekulacje m.in. na temat tajnej kwatery Hitlera, lub fabryk broni
typu V):
Walim (kompleks Rzeczka, bilet N - 4 PLN, tel. [phone])
Głuszyca (kompleks "Osówka", bilet N - 8 PLN, U - 6, tel. [phone])
Przepiękny zamek Książ w Wałbrzychu, jest to trzeci co do wspaniałości zamek w Polsce.
Wspaniałe ogrody, przepych w wystroju prawie 400 komnat i kilka wystaw czasowych
(malarstwo, modelarstwo,..., bilet U - 5 PLN)
W okolicy Wałbrzycha jest jeszcze kilka zamków - w Bolkowie, w Jedlinie i w Zagórzu
Ś

ląskim.

Przewodniki i mapy:
M: 1:60 000 "Góry Sowie" [PPWK] i 1:100 000 M-34-45/46 Wałbrzych [WZKart]

Telefony:
Podano wyżej

Internet:

www.gorysowie.agro.pl

,

www.osowka.pl

,

www.srebrnagoractn.com.pl

Aktualność:
Wrzesień 2003

Kto poleca:
Marcin Kułak

Ocena końcowa
(od* do *****):
*****

Uwagi:

wszystkie ceny w PLN (chyba, że podano inaczej),
dobór miejsc, map, przewodników, oraz i ich opisy są jak najbardziej SUBIEKTYWNE

,

nie odpowiadamy za zmiany powstałe po naszym pobycie w opisywanym miejscu, ani za
prawdziwość informacji podanych nam przez osoby trzecie, aczkolwiek dokładamy wszelkich
starań, aby były one w 100% prawdziwe i sprawdzone. Na wszelki wypadek proponujemy
wcześniejsze sprawdzenie telefoniczne (ostatnio pociągi zmieniają się średnio co kilka
miesięcy

.