DIN 6701 w zarysie
Stan na: wrzesie
ń
2015
Frank Stein
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
Frank Stein
Akredytowana jednostka DIN 6701
Fraunhofer IFAM
Wiener Str. 12
28359 Bremen
Tel: 0421 2246 655
frank.stein@ifam.fraunhofer.de
Tłumaczył: mgr in
Ŝ
. Paweł Sztok (EWE, IWE)
sztok.pawel@gmail.com
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
• I. DIN 6701 – Co to jest?
• II. Zasady certyfikacji zakładów według DIN 6701
• III. Perspektywa
Przegl
ą
d prezentacji
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
2
• Publikacja nowej normy DIN 6701 cz
ęś
ci 2, 3 i 4
• Perspektywa
: DIN 6701 jako standard europejski
• Perspektywa
: DIN 2304 „Technologia klejenia – Wymagania jako
ś
ci
do procesów klejenia – Ła
ń
cuch procesu klejenia”
• IV. Zał
ą
cznik (Przegl
ą
d norm i wytycznych)
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
• DIN 6701 „Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych“ jest
szczegółowym przepisem normatywnym do zapewnienia jako
ś
ci technologii
klejenia w budowie pojazdów szynowych oraz w obsłudze technicznej pojazdów
szynowych.
• Seria norm DIN 6701 obejmuje 4 cz
ęś
ci:
- Cz
ęść
1: Podstawowe definicje, podstawowe zasady
I. DIN 6701 – Co to jest?
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
3
- Cz
ęść
1: Podstawowe definicje, podstawowe zasady
- Cz
ęść
2: Kwalifikowanie zakładów stosuj
ą
cych technologi
ę
klejenia,
zapewnienie jako
ś
ci
- Cz
ęść
3: Wytyczne konstruowania – Projektowanie, wymiarowanie,
dokumentowanie
- Cz
ęść
4: Zasady wykonawcze i zapewnienie jako
ś
ci
• Dotychczas tylko cz
ęść
2 normy DIN 6701 (DIN 6701-2) ma status opublikowanej
normy niemieckiej (stan na wrzesie
ń
2015)
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
Historia:
• 2000:
Wzrost wyst
ę
puj
ą
cych przypadków awarii w dziedzinie „procesów
specjalnych” spawania i klejenia skłonił niemiecki Federalny Urz
ą
d Kolejowy
(EBA) do wzmo
Ŝ
enia kontroli tych procesów.
• 26. lutego 2008:
Norma DIN 6701-2, która ukazała si
ę
w maju 2006 została
uznana przez EBA za stan techniki.
I. DIN 6701 – Co to jest?
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
4
Wynikaj
ą
ce st
ą
d
Ŝą
danie: Wszystkie procesy klejenia, które realizowane s
ą
na
pojazdach szynowych i cz
ęś
ciach pojazdów szynowych w toku ich
produkcji, obsługi technicznej i konserwacji, powinny by
ć
zgodne ze
„stanem techniki“.
Dotyczy to wszystkich pojazdów szynowych, które kursuj
ą
na sieci kolejowej
kontrolowanej przez EBA. Spełnienie wymaga
ń
„stanu techniki“ powinno
by
ć
potwierdzone przez jednorazowe za
ś
wiadczenie lub poprzez
certyfikacj
ę
według DIN 6701-2.
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
Aktualne liczby:
• Ilo
ść
certyfikowanych zakładów:
luty 2012:
308
lipiec 2014:
422
wrzesie
ń
2015:
475
• „IT‘S ALL AROUND THE WORLD“ (wrzesie
ń
2015):
I. DIN 6701 – Co to jest?
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
5
• „IT‘S ALL AROUND THE WORLD“ (wrzesie
ń
2015):
Polska
21
Francja
7
Niemcy: 64%
Niemcy
308
W
ę
gry
6
Zagranica: 36 %
Austria
32
Finlandia
5
Czechy
25
Włochy
5
Szwajcaria
21
„reszta
ś
wiata“
18
Chiny
16
Hiszpania
11
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
Wymóg Federalnego Urz
ę
du Kolejowego:
Wszystkie procesy klejenia, które realizowane s
ą
na pojazdach szynowych
i cz
ęś
ciach pojazdów szynowych w toku ich produkcji, obsługi technicznej
i konserwacji, powinny by
ć
zgodne ze stanem techniki.
Dotyczy to wszystkich pojazdów szynowych, które kursuj
ą
na sieci kolejowej
kontrolowanej przez EBA. Spełnienie wymaga
ń
„stanu techniki“ powinno by
ć
II. Zasady certyfikacji zakładów według DIN 6701
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
6
kontrolowanej przez EBA. Spełnienie wymaga
ń
„stanu techniki“ powinno by
ć
potwierdzone przez
jednorazowe za
ś
wiadczenie
lub poprzez
certyfikacj
ę
zakładu według DIN 6701-2.
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
Dotychczasowe zasady certyfikacji
• DIN 6701-2 „Kwalifikowanie zakładów stosuj
ą
cych technologi
ę
klejenia,
zapewnienie jako
ś
ci”
• Aktualny zbiór A-Z „Grupy roboczej Klejenie DIN 6701“
• Wytyczne DVS 3310 „Wymagania jako
ś
ci w technologii klejenia“
II. Zasady certyfikacji zakładów według DIN 6701
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
7
Wskazówki:
•
Norm
ę
DIN 6701-2 (angielska/niemiecka) oraz wytyczne DVS 3310 (angielskie/niemieckie) mo
Ŝ
na kupi
ć
w Beuth-Verlag (
www.beuth.de
).
•
Zawsze aktualny zbiór A-Z „Grupy roboczej Klejenie DIN 6701“ opublikowany jest w rejestrze
internetowym „Register für Bescheinigungen nach DIN 6701-2“. Zgłoszenie jest bezpłatne
(
https://www.din6701.de
).
•
„Grupa robocza Klejenie DIN 6701“ składa si
ę
z przedstawicieli producentów pojazdów szynowych,
dostawców, przedsi
ę
biorstw przewozowych, zakładów obsługi technicznej, Federalnego Urz
ę
du
Kolejowego i jednostek certyfikuj
ą
cych. Dane kontaktowe przewodnicz
ą
cego grupy roboczej
opublikowane s
ą
w rejestrze internetowym.
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
Cele certyfikacji zakładu według DIN 6701:
• Opisanie stanu techniki odno
ś
nie technologii klejenia dla
przedsi
ę
biorstw
• Klejenie w budowie pojazdów szynowych uczyni
ć
bardziej
niezawodnym
II. Zasady certyfikacji zakładów według DIN 6701
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
8
niezawodnym
• Da
ć
przedsi
ę
biorstwom mo
Ŝ
liwo
ść
lepszego wykorzystania potencjału
technologii klejenia
• Poprzez certyfikacj
ę
przedstawi
ć
jako
ść
prac technologii klejenia
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
Klasa
Opis
Definicja
Wymagania pod wzgl
ę
dem bezpiecze
ń
stwa
A1
Pojazdy szynowe i ich cz
ęś
ci
Awaria prowadzi do nieuchronnego zagro
Ŝ
enia
o
wysokich
wymaganiach
zdrowia i
Ŝ
ycia lub do zagro
Ŝ
enia bezpiecznej
pod wzgl
ę
dem bezpiecze
ń
stwa
eksploatacji
A2
Pojazdy szynowe i ich cz
ęś
ci
Awaria mo
Ŝ
e prowadzi
ć
do zagro
Ŝ
enia eksploata-
o
ś
rednich
wymaganiach
cyjnego ze szkodami na zdrowiu osób lub do
pod wzgl
ę
dem bezpiecze
ń
stwa
naruszenia ogólnego działania
II. Zasady certyfikacji zakładów według DIN 6701
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
9
pod wzgl
ę
dem bezpiecze
ń
stwa
naruszenia ogólnego działania
A3
Pojazdy szynowe i ich cz
ęś
ci
Awaria prowadzi co najwy
Ŝ
ej do utraty komfortu
o
niskich
wymaganiach
Szkody na zdrowiu osób s
ą
nieprawdopodobne
pod wzgl
ę
dem bezpiecze
ń
stwa
A4
Brak własnej produkcji z techno-
Wymagania według A1, A2 i A3
logi
ą
klejenia, cz
ęś
ci klejone s
ą
konstruowane, kupowane,
montowane lub realizacja
klejenia jest zlecana
Powi
ą
zane
obszary
Powi
ą
zanie organizacyjne i kwalifikacje
personelu
Przegl
ą
d umowy przy sprzeda
Ŝ
y
i zakupach
Konstruowanie, projektowanie klejenia
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
II. Zasady certyfikacji zakładów według DIN 6701
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
10
obszary
Konstruowanie, projektowanie klejenia
Składowanie i logistyka
Produkcja i dokumenty produkcyjne
Ś
rodki zapewnienia jako
ś
ci,
identyfikowalno
ść
i dokumentacja
Wymagania
odno
ś
nie produkcji
Zatrudniony personel,
zakresy odpowiedzialno
ś
ci
Ś
rodowisko produkcji dostoso-
wane do technologii klejenia
Wyposa
Ŝ
enie techniczne i jego
konserwacja
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
II. Zasady certyfikacji zakładów według DIN 6701
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
11
odno
ś
nie produkcji
/obsługi technicznej
konserwacja
Próby robocze towarzysz
ą
ce
produkcji
Instrukcje technologiczne
Protokóły klejenia i protokóły próbek
Identyfikowalno
ść
Kwalifikacje personelu do certyfikacji według DIN 6701-2
DVS
®
-EWF-European Adhesive Bonder
- EAB
(Klejacz DVS
®
-EWF)
Czas trwania: 40 h / Grupa docelowa: robotnik wykwalifikowany
(poziom wykonawczy)
DVS
®
-EWF-European Adhesive Specialist
- EAS
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
II. Zasady certyfikacji zakładów według DIN 6701
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
12
DVS
®
-EWF-European Adhesive Specialist
- EAS
(Specjalista klejenia DVS
®
-EWF)
Czas trwania: 120 h / Grupa docelowa: mistrz, brygadzista
(zarz
ą
dzanie wykonywaniem poł
ą
cze
ń
)
DVS
®
-EWF-European Adhesive Engineer
- EAE
(In
Ŝ
ynier klejenia)
Czas trwania: 320 h / Grupa docelowa: techniczny poziom decyzyjny
Organizacje dokształcaj
ą
ce:
Fraunhofer IFAM
O
ś
rodki kształcenia: Brema, Ulm, Hamburg lub bezpo
ś
rednio u klienta
Ró
Ŝ
ni partnerzy kooperacyjni na całym
ś
wiecie (np. Chiny, Holandia)
J
ę
zyki wykładowe: niemiecki, angielski lub inny
Ŝą
dany j
ę
zyk za po
ś
rednictwem
tłumacza
http://www.ifam.fraunhofer.de/de/Bremen/Klebtechnik_Oberflaechen/Weiterbildung_u
nd_Technologietransfer.html
II. Zasady certyfikacji zakładów według DIN 6701
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
13
nd_Technologietransfer.html
Partner kooperacyjny IFAM w Polsce (kształcenie EAS i EAB w j
ę
zyku polskim)
Instytut Spawalnictwa
44-100 Gliwice
www.is.gliwice.pl
aleksandra.weglowska@is.gliwice.pl
Inne o
ś
rodki szkoleniowe w obszarze niemieckoj
ę
zycznym:
TC Kleben www.tc-kleben.de
OFI www.ofi.at
III. Perspektywa
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
Publikacja nowej normy DIN 6701
• Nowe cz
ęś
ci 2, 3 i 4 opublikowane zostan
ą
w 4. kwartale 2015
• Cz
ęś
ci te wraz ze zbiorem A-Z stanowi
ć
b
ę
d
ą
przyszło
ś
ciow
ą
podstaw
ę
do
certyfikacji zakładów
• Jednostki certyfikuj
ą
ce przeprowadzaj
ą
ce certyfikacje zakładów według DIN 6701
w przyszło
ś
ci nie b
ę
d
ą
ju
Ŝ
dopuszczane przez Federalny Urz
ą
d Kolejowy lub
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
14
w przyszło
ś
ci nie b
ę
d
ą
ju
Ŝ
dopuszczane przez Federalny Urz
ą
d Kolejowy lub
przez „Grup
ę
robocz
ą
Klejenie DIN 6701“, lecz b
ę
d
ą
musiały uzyska
ć
akredytacj
ę
według ISO 17065 danej krajowej jednostki akredytuj
ą
cej
• Co to oznacza dla ju
Ŝ
zcertyfikowanych przedsi
ę
biorstw?
1. Bez paniki
2. Wi
ę
cej na ten temat w drugim referacie pod koniec dnia
III. Perspektywa
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
DIN 6701 jako standard europejski / stan aktualny
• CEN (europejskie gremium normalizacyjne CEN-TC/SC256) utworzyło grup
ę
robocz
ą
Work Group „WG 52 Adhesive Bonding“. Składa si
ę
ona z przedstawicieli
przemysłu i gremiów normalizacyjnych z ró
Ŝ
nych krajów europejskich.
• Postawienie zadania WG 52: przekształcenie DIN 6701 w Norm
ę
Europejsk
ą
.
Istotne tre
ś
ci i wymagania DIN 6701 pozostaj
ą
zachowane.
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
15
• Poniewa
Ŝ
normie nie nadano jeszcze numeru, wszystkie dotychczasowe publikacje
realizowane s
ą
jako tzw. „Work Item 00256799“.
• Kick-off-Meeting WG 52 w dniu 25. czerwca 2015. Nast
ę
pne spotkanie:
07./08.10.2015
• W przypadku zainteresowania lub w sprawie dalszych informacji:
andreas.gross@ifam.fraunhofer.de
thomas.berger@fsf-din.de
III. Perspektywa
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
DIN 2304 „Wymagania jako
ś
ci do procesów klejenia – Ła
ń
cuch procesu
klejenia“ stan aktualny
• Norma DIN 2304 jest norm
ą
DIN 6701 dla wszystkich bran
Ŝ
poza bran
Ŝą
budowy
pojazdów szynowych
• Kto mo
Ŝ
e wdro
Ŝ
y
ć
DIN 6701, jest równie
Ŝ
w stanie, wdro
Ŝ
y
ć
DIN 2304
• Projekt DIN 2304 został opublikowany i mo
Ŝ
na go kupi
ć
w Beuth-Verlag
(
www.beuth.de
)
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
16
(
www.beuth.de
)
• Termin zgłaszania uwag upłyn
ą
ł w maju 2015. Dotychczas opracowano 106 komen-
tarzy. Nast
ę
pne posiedzenie grupy roboczej odb
ę
dzie si
ę
07./08. pa
ź
dziernika 2015
• Opublikowanie DIN 2304 zaplanowane jest na koniec 2015 / pocz
ą
tek 2016
• W przypadku zainteresowania lub w sprawie dalszych informacji:
erik.meiss@ifam.fraunhofer.de
IV. Zał
ą
cznik (normy i przepisy normatywne)
DIN 6701-1
Podstawowe definicje, podstawowe zasady
DIN 6701-2
Kwalifikowanie zakładów stosuj
ą
cych technologi
ę
klejenia i ocena zgodno
ś
ci
DIN 6701-3
Wytyczne konstruowania i dokumentowanie poł
ą
cze
ń
klejowych w budowie pojazdów szynowych
DIN 6701-4
Zasady wykonawcze i zapewnienie jako
ś
ci
Zbiór A-Z
Uzupełnienia do DIN 6701-2 przez Grup
ę
robocz
ą
Certyfikacja według DIN 6701-2. Aktualna
wersja umieszczona jest w rejestrze internetowym „Onlineregister DIN 6701“ i mo
Ŝ
na j
ą
ś
ci
ą
gn
ąć
jako plik PDF.
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
17
Wytyczne DVS-EWF 1618 Elastyczne klejenie grubowarstwowe w budowie pojazdów szynowych
Wytyczne DVS-EWF 3310 Wymagania jako
ś
ci w technologii klejenia
Wytyczne DVS-EWF 3311 Nadzór klejenia – Zadania i odpowiedzialno
ść
Wytyczne DVS-EWF 3320-1 Wymagania jako
ś
ci w aplikowaniu klejów
Wytyczne DVS-EWF 3301, 3305 i 3309 (specjalista klejenia, klejacz, in
Ŝ
ynier klejenia)
Rejestr internetowy DIN 6701: Rejestr prowadzony Online, w którym wyspecyfikowane s
ą
firmy posiadaj
ą
ce certyfikat według
DIN 6701. Wymienione s
ą
tam równie
Ŝ
firmy, którym cofni
ę
to certyfikat. Przegl
ą
danie rejestru internetowego jest jedyn
ą
zobowi
ą
zuj
ą
c
ą
drog
ą
do stwierdzenia, czy przedsi
ę
biorstwo posiada dopuszczenie i jakie. Dost
ę
p do rejestru internetowego
jest bezpłatny dla wszystkich zainteresowanych. Wniosek o dane dost
ę
powe zgłasza si
ę
pod: https://www.din6701.de
DIN 6701: Klejenie pojazdów szynowych i cz
ęś
ci pojazdów szynowych
© Fraunhofer IFAM
Klebtechnik und Oberflächen
18