background image

Kiedy do logopedy? 

 

Opracowanie:  

mgr Katarzyna Kusz 

 

Rodzice  cz

ę

sto  niepokoj

ą

  si

ę

,  czy  rozwój  mowy  ich  dziecka  przebiega 

prawidłowo.  Warto  zna

ć

  etapy  prawidłowego  rozwoju  mowy,  aby  w  przypadku 

zauwa

Ŝ

onych  nieprawidłowo

ś

ci  skorzysta

ć

  z  pomocy  specjalisty  -  logopedy, 

ortodonty, laryngologa. 

Etapy rozwoju mowy: 

do  1  roku 

Ŝ

ycia-  wyst

ę

puje  krzyk,  wokalizacja  a,  o,  e,  u,  y.  Dziecko  wydaje 

pierwsze, nie

ś

wiadome d

ź

wi

ę

ki, jest to tzw. głu

Ŝ

enie. Ok. 6- 7 miesi

ą

ca pojawia 

si

ę

 gaworzenie, czyli 

ś

wiadome na

ś

ladowanie d

ź

wi

ę

ków, sylab. 

 

1-  2  rok 

Ŝ

ycia  to  okres  pojawiania  si

ę

  pierwszych  słów  :  mama,  tata,  baba

Dziecko wymawia p, b, m, n, t, d, k, 

ń

ś

ć

.

 

3  rok 

Ŝ

ycia  to  okres  intensywnego  rozwoju  mowy.  Słownik  wzbogaca  si

ę

  do  ok. 

1000  słów,  malec  posługuje  si

ę

  prostymi  zdaniami,  przyswaja  sobie  pierwsze 

reguły  gramatyczne.  Ma  prawo  do  upraszczania  grup  spółgłoskowych  

i zast

ę

powania sz, 

Ŝ

, cz, d

Ŝ

 przez 

ś

ź

ć

, d

ź

. Wymawia p, pi, b, bi, m, mi, f, fi, w, 

wi,  j,  k,  g,  h,  l.  Zast

ę

puje  równie

Ŝ

    r  przez  l  lub  j.  Mówi  np.  ziupa,  siafa,  ciapka, 

jowej, lyba…

 

4 lata- utrwala si

ę

 s, z, c, dz stosowane te

Ŝ

 w miejsce sz, 

Ŝ

, cz, d

Ŝ

- wyst

ę

puje tzw. 

seplenienie  fizjologiczne.  Mo

Ŝ

e  si

ę

  pojawi

ć

  r,  ale  na  opanowanie  tej 

najtrudniejszej głoski dziecko ma jeszcze 2 lata…

 

Ok.  70  %  5-  latków  ma  wymow

ę

  całkowicie  zrozumiał

ą

.  W  izolacji  prawidłowo 

bywa wymawiane sz, 

Ŝ

, cz, d

Ŝ

, r , ale u

Ŝ

ycie tych głosek w mowie potocznej nadal 

mo

Ŝ

e by

ć

 problemem. 

 

6-  7  lat  to  czas,  kiedy  powinna  by

ć

  opanowana  mowa  pod  wzgl

ę

dem 

d

ź

wi

ę

kowym. Warunkiem prawidłowego przebiegu procesu nauki czytania 

 

i pisania jest prawidłowa wymowa. 

 

 

Przebieg  poszczególnych  etapów  mo

Ŝ

e  nast

ę

powa

ć

  nieco  inaczej  w  przypadku 

ka

Ŝ

dego  dziecka  -  ma  na  to  wpływ  wiele  czynników,  np.  sytuacja  rodzinna, 

predyspozycje indywidualne, ucz

ę

szczanie do przedszkola i inne. Jednak opó

ź

nienie 

background image

rozwoju  mowy  wi

ę

ksze  ni

Ŝ

  rok,  powinno  skłoni

ć

  rodziców  do  zgłoszenia  si

ę

  na 

konsultacj

ę

 do specjalisty.  

 

Co jeszcze powinno zaniepokoi

ć

 rodziców obserwuj

ą

cych sposób komunikowania si

ę

 

swoich dzieci ? 

obni

Ŝ

enie ostro

ś

ci słuchu

 

brak mowy

 

niepłynno

ść

 utrzymuj

ą

ca si

ę

 ponad 3- 4 miesi

ą

ce

 

wymowa mi

ę

dzyz

ę

bowa ( wsuwanie j

ę

zyka mi

ę

dzy z

ę

by w czasie mówienia )

 

wymowa boczna ( charakterystyczna mowa podobna do mowy Kaczora   Donalda 

z popularnej kreskówki )

 

nieprawidłowy zgryz

 

nieprawidłowa budowa j

ę

zyka 

 

cz

ę

ste choroby górnych dróg oddechowych

 

mowa  bezd

ź

wi

ę

czna-  zast

ę

powanie  głosek  d

ź

wi

ę

cznych  ich  bezd

ź

wi

ę

cznymi 

odpowiednikami np. fujek ( wujek), papcia ( babcia) itd. 

 

Wczesne  stymulowanie  nabywania  mowy  przez  dziecko,  jak  równie

Ŝ

  usuwanie 

ewentualnej wady jest niezwykle wa

Ŝ

ne - ok. 15 roku 

Ŝ

ycia utrwala si

ę

 tzw. postawa 

artykulacyjna - terapia wówczas jest znacznie utrudniona. 

 

 

W procesie terapii wad wymowy bardzo wa

Ŝ

n

ą

 rol

ę

 pełni

ą

 rodzice. To oni pierwsi 

zauwa

Ŝ

aj

ą

  pewne  nieprawidłowo

ś

ci  w  rozwoju  mowy swojej pociechy, współpracuj

ą

 

z terapeut

ą

 kontynuuj

ą

c w domu 

ć

wiczenia zaproponowane przez specjalist

ę

. To oni 

motywuj

ą

  swoje  dziecko  do  wysiłku,  kontroluj

ą

  post

ę

py  i  ciesz

ą

  si

ę

  ka

Ŝ

dym 

sukcesem dziecka.  

 

Bez  aktywnego  udziału  rodziców  w  pracy  nad  pokonaniem  wady  wymowy 

dziecka, wysiłki logopedy mog

ą

 okaza

ć

 si

ę

 bezowocne.