Kiedy do logopedy?

Opracowanie:

mgr Katarzyna Kusz

Rodzice cz

ę

sto niepokoj

ą

si

ę

, czy rozwój mowy ich dziecka przebiega

prawidłowo. Warto zna

ć

etapy prawidłowego rozwoju mowy, aby w przypadku

zauwa

ż

onych nieprawidłowo

ś

ci skorzysta

ć

z pomocy specjalisty - logopedy,

ortodonty, laryngologa.

Etapy rozwoju mowy:

do 1 roku

ż

ycia- wyst

ę

puje krzyk, wokalizacja a, o, e, u, y. Dziecko wydaje

pierwsze, nie

ś

wiadome d

ź

wi

ę

ki, jest to tzw. głu

ż

enie. Ok. 6- 7 miesi

ą

ca pojawia

si

ę

gaworzenie, czyli

ś

wiadome na

ś

ladowanie d

ź

wi

ę

ków, sylab.

1- 2 rok

ż

ycia to okres pojawiania si

ę

pierwszych słów : mama, tata, baba.

Dziecko wymawia p, b, m, n, t, d, k,

ń

,

ś

,

ć

.

3 rok

ż

ycia to okres intensywnego rozwoju mowy. Słownik wzbogaca si

ę

do ok.

1000 słów, malec posługuje si

ę

prostymi zdaniami, przyswaja sobie pierwsze

reguły gramatyczne. Ma prawo do upraszczania grup spółgłoskowych

i zast

ę

powania sz,

ż

, cz, d

ż

przez

ś

,

ź

,

ć

, d

ź

. Wymawia p, pi, b, bi, m, mi, f, fi, w,

wi, j, k, g, h, l. Zast

ę

puje równie

ż

r przez l lub j. Mówi np. ziupa, siafa, ciapka,

jowej, lyba…

4 lata- utrwala si

ę

s, z, c, dz stosowane te

ż

w miejsce sz,

ż

, cz, d

ż

- wyst

ę

puje tzw.

seplenienie fizjologiczne. Mo

ż

e si

ę

pojawi

ć

r, ale na opanowanie tej

najtrudniejszej głoski dziecko ma jeszcze 2 lata…

Ok. 70 % 5- latków ma wymow

ę

całkowicie zrozumiał

ą

. W izolacji prawidłowo

bywa wymawiane sz,

ż

, cz, d

ż

, r , ale u

ż

ycie tych głosek w mowie potocznej nadal

mo

ż

e by

ć

problemem.

6- 7 lat to czas, kiedy powinna by

ć

opanowana mowa pod wzgl

ę

dem

d

ź

wi

ę

kowym. Warunkiem prawidłowego przebiegu procesu nauki czytania

i pisania jest prawidłowa wymowa.

Przebieg poszczególnych etapów mo

ż

e nast

ę

powa

ć

nieco inaczej w przypadku

ka

ż

dego dziecka - ma na to wpływ wiele czynników, np. sytuacja rodzinna,

predyspozycje indywidualne, ucz

ę

szczanie do przedszkola i inne. Jednak opó

ź

nienie

rozwoju mowy wi

ę

ksze ni

ż

rok, powinno skłoni

ć

rodziców do zgłoszenia si

ę

na

konsultacj

ę

do specjalisty.

Co jeszcze powinno zaniepokoi

ć

rodziców obserwuj

ą

cych sposób komunikowania si

ę

swoich dzieci ?

obni

ż

enie ostro

ś

ci słuchu

brak mowy

niepłynno

ść

utrzymuj

ą

ca si

ę

ponad 3- 4 miesi

ą

ce

wymowa mi

ę

dzyz

ę

bowa ( wsuwanie j

ę

zyka mi

ę

dzy z

ę

by w czasie mówienia )

wymowa boczna ( charakterystyczna mowa podobna do mowy Kaczora Donalda

z popularnej kreskówki )

nieprawidłowy zgryz

nieprawidłowa budowa j

ę

zyka

cz

ę

ste choroby górnych dróg oddechowych

mowa bezd

ź

wi

ę

czna- zast

ę

powanie głosek d

ź

wi

ę

cznych ich bezd

ź

wi

ę

cznymi

odpowiednikami np. fujek ( wujek), papcia ( babcia) itd.

Wczesne stymulowanie nabywania mowy przez dziecko, jak równie

ż

usuwanie

ewentualnej wady jest niezwykle wa

ż

ne - ok. 15 roku

ż

ycia utrwala si

ę

tzw. postawa

artykulacyjna - terapia wówczas jest znacznie utrudniona.

W procesie terapii wad wymowy bardzo wa

ż

n

ą

rol

ę

pełni

ą

rodzice. To oni pierwsi

zauwa

ż

aj

ą

pewne nieprawidłowo

ś

ci w rozwoju mowy swojej pociechy, współpracuj

ą

z terapeut

ą

kontynuuj

ą

c w domu

ć

wiczenia zaproponowane przez specjalist

ę

. To oni

motywuj

ą

swoje dziecko do wysiłku, kontroluj

ą

post

ę

py i ciesz

ą

si

ę

ka

ż

dym

sukcesem dziecka.

Bez aktywnego udziału rodziców w pracy nad pokonaniem wady wymowy

dziecka, wysiłki logopedy mog

ą

okaza

ć

si

ę

bezowocne.