Spawacz metod
ą
MAG
(721204)
Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Spawacz metod
ą
MAG (721204)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-204-1 (204)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach .................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy .......................................
4
2. Opis zawodu ................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie .............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
8
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych
(blach i rur) spoinami pachwinowymi Kz1 ....................... 10
3.2. Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych
(blach i rur) spoinami czołowymi Kz2 ............................. 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13
5. Słownik ........................................................................................ 14
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy (KZiS
2010):
721204 Spawacz metod
ą
MAG
Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy (w Mi
ę
dzyna-
rodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 2).
Grupa elementarna 7212 – Spawacze i pokrewni (w Mi
ę
dzynarodo-
wym Standardzie Kwalifikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 7212
Welders and Flamecutters).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 25. Produkcja metalo-
wych wyrobów gotowych z wył
ą
czeniem maszyn i urz
ą
dze
ń
, Gru-
pa 25.1. Produkcja metalowych elementów konstrukcyjnych, 25.2.
Produkcja zbiorników, cystern i pojemników metalowych, 25.9.
Produkcja pozostałych gotowych wyrobów metalowych.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe)
oraz głównie wyników bada
ń
analitycznych na 22 stanowiskach pracy
w 8 (
ś
rednie – 5, małe – 3, w tym produkcyjne − 5, usługowe − 3),
przeprowadzonych w marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Jerzy Mizerski – ekspert niezale
ż
ny, współpracownik Instytutu Spa-
walnictwa w Gliwicach,
•
Piotr Cymanowski – Zespół Kształcenia Zawodowego w Tczewie,
•
Tadeusz Suska – ekspert niezale
ż
ny, były pracownik Miejskiego
Przedsi
ę
biorstwa Instalacyjnego w Warszawie,
•
Krzysztof Wi
ś
niewski – SiMR Politechnika Warszawska w War-
szawie.
5
Ewaluatorzy:
•
Kazimierz Trejber – ekspert niezale
ż
ny, były pracownik Hydrobu-
dowa 6 w Warszawie,
•
Monika Mazur – Studium Doskonalenia Kadr O
ś
wiatowych w Ra-
domiu.
Recenzenci:
•
Jacek Słania – Politechnika Cz
ę
stochowska w Cz
ę
stochowie,
•
Małgorzata Gadomska – O
ś
rodek Doskonalenia Kadr Stowarzy-
szenia In
ż
ynierów i Techników Polskich w Szczecinie.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Jan Plewniak (przewodnicz
ą
cy) – Zarz
ą
d Główny Sekcji Spawalni-
czej SIMP w Cz
ę
stochowie,
•
Jacek Buława – przedstawiciel pracodawców, Linde Gaz Polska
Sp. z o.o. w Krakowie,
•
Aleksander Niedziela – Regionalna Izba Gospodarcza Pomorza
w Gda
ń
sku,
•
Romuald Wojtkowiak – Federacja Zwi
ą
zków Zawodowych Meta-
lowcy w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
08.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Spawacz metod
ą
MAG ł
ą
czy elementy stalowe w atmosferze gazów
osłonowych, wykorzystuj
ą
c ciepło łuku elektrycznego.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Spawacz metod
ą
MAG jest zawodem technicznym o charakterze
produkcyjnym. Ł
ą
czy stalowe elementy konstrukcji i instalacji technolo-
gicznych. Organizuje i obsługuje stanowisko pracy, dobieraj
ą
c urz
ą
-
dzenia, sprz
ę
t i osprz
ę
t spawalniczy, narz
ę
dzia
ś
lusarskie i wyposa
ż
e-
nie przeciwpo
ż
arowe. Czyta i stosuje dokumentacj
ę
spawalnicz
ą
(in-
strukcje technologiczne spawania). Stosuje przewidziane w dokumen-
tacji spawalniczej materiały podstawowe i dodatkowe. Przygotowuje
elementy do spawania przez ich oczyszczenie w obszarze spawania,
a nast
ę
pnie dopasowanie i sczepianie. Utrzymuje parametry procesu
spawania. Zachowuje wła
ś
ciw
ą
kolejno
ść
spawania elementów kon-
strukcji i spawania w toku monta
ż
u. Ocenia jako
ść
wykonanych spoin
i usuwa bł
ę
dy spawalnicze. Odpowiada za jako
ść
wykonanych zł
ą
czy
spawanych oraz prawidłow
ą
i bezpieczn
ą
obsług
ę
stanowiska spawal-
niczego, organizowanego w ró
ż
nych warunkach pracy.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Spawacz metod
ą
MAG obsługuje półautomaty spawalnicze z uchwy-
tem prowadzonym r
ę
cznie, butle z gazami technicznymi (osłonowymi)
i zamontowanym na nich osprz
ę
tem oraz u
ż
ytkuje narz
ę
dzia
ś
lusarskie.
Stanowiska pracy spawacza metod
ą
MAG znajduj
ą
si
ę
w spawalniach,
halach produkcyjnych i remontowych, zapleczach technicznych remon-
towych i konserwacyjnych zakładów produkcyjnych oraz budynkach
usługowych, mieszkalnych, obiektach publicznych, na terenach budów
oraz na budowach instalacji zewn
ę
trznych. W czasie pracy wyst
ę
puj
ą
zagro
ż
enia dla zdrowia spowodowane pr
ą
dem elektrycznym, promienio-
waniem nadfioletowym widzialnym i termicznym łuku spawalniczego,
polem elektromagnetycznym, pyłami i dymami spawalniczymi, gazami
spawalniczymi, a tak
ż
e zagro
ż
enia po
ż
arowe i zwi
ą
zane z warunkami
atmosferycznymi. Nieprawidłowe zabezpieczenie przeciwpo
ż
arowe sta-
nowiska pracy i niewła
ś
ciwa obsługa sprz
ę
tu spawalniczego stwarzaj
ą
7
zagro
ż
enie po
ż
arowe. Prace spawalnicze (z wyj
ą
tkiem remontów i du-
ż
ych inwestycji) s
ą
prowadzone na jedn
ą
lub dwie zmiany. Spawacz
metod
ą
MAG bezpo
ś
rednio odpowiada za prawidłowe i bezpieczne wy-
konywanie powierzonych zada
ń
.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Do pracy w zawodzie spawacza metod
ą
MAG kwalifikuj
ą
si
ę
osoby
zdrowe i sprawne ruchowo. Specyfika zawodu wymaga uzdolnie
ń
tech-
nicznych. Wykonywanie zawodu wymaga równie
ż
predyspozycji do
czynno
ś
ci manualnych, polegaj
ą
cych na długotrwałym i dokładnym
powtarzaniu takich samych ruchów uchwytem spawalniczym, z zacho-
waniem w tym czasie odpowiedniej pozycji r
ę
ki. Bardzo wa
ż
na jest
zdolno
ść
koncentracji na wykonywanych czynno
ś
ciach. Wykonywanie
pracy w tzw. pozycjach wymuszonych wymaga bardzo du
ż
ego wysiłku
fizycznego. W zawodzie spawacza metod
ą
MAG wymagany jest dobry
wzrok, odró
ż
nianie barw oraz dobry słuch. Spawacz powinien by
ć
od-
powiedzialny, dokładny i rzetelny. Przeciwwskazaniem do wykonywania
zawodu s
ą
skłonno
ś
ci do alergii, wady wzroku nie podlegaj
ą
ce korekcji,
zaburzenia równowagi, schorzenia układu oddechowego.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Kwalifikacje do zawodu spawacza metod
ą
MAG mo
ż
na zdoby
ć
w pozaszkolnych formach szkolenia zawodowego – na kursach zawo-
dowych. Warunkiem uczestnictwa w szkoleniach spawalniczych jest
posiadanie wykształcenia minimum gimnazjalnego i uko
ń
czenie 18
roku
ż
ycia. Zalecane jest wykształcenie zasadnicze zawodowe o kie-
runku mechanicznym. Spawacz powinien uczestniczy
ć
w kursach za-
wodowych organizowanych przez o
ś
rodki szkoleniowe uznane w tym
zakresie w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej. Uko
ń
czone kursy
spawania s
ą
dokumentowane w Ksi
ąż
ce spawacza. Dokumentem,
który potwierdza uprawnienia spawacza do wykonywania zawodu jest
Ś
wiadectwo egzaminu kwalifikacyjnego spawacza wystawiane po eg-
zaminie przeprowadzonym przez instytucje działaj
ą
ce w tym zakresie
na terenie Polski.
8
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Szkolenia spawaczy metod
ą
MAG wg europejskiego systemu kształ-
cenia spawaczy s
ą
realizowane na trzech poziomach: poziom 1 – Spa-
wacz metod
ą
MAG blach i rur spoinami pachwinowymi; poziom 2 – Spa-
wacz metod
ą
MAG blach spoinami czołowymi; poziom 3 – Spawacz
metod
ą
MAG rur spoinami czołowymi. Po uko
ń
czeniu kursu na poziomie
1 i zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego, uzyskuje si
ę
uprawnienia do spa-
wania metod
ą
MAG blach i rur spoinami pachwinowymi. Po uko
ń
czeniu
kursu na poziomie 2 i zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego, uzyskuje si
ę
uprawnienia do spawania metod
ą
MAG blach spoinami czołowymi. Po
uko
ń
czeniu kursu na poziomie 3 i zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego,
uzyskuje si
ę
uprawnienia do spawania metod
ą
MAG rur spoinami czoło-
wymi. Pracodawcy ch
ę
tnie zatrudniaj
ą
spawaczy metod
ą
MAG ze
wszystkimi uprawnieniami. Spawacze metod
ą
MAG mog
ą
awansowa
ć
na stanowiska nadzoru spawalniczego, po uzyskaniu wykształcenia
ś
redniego technicznego i uko
ń
czeniu szkole
ń
bran
ż
owych w dziedzinie
spawalnictwa.
2.7. Zadania zawodowe
Z1. Dobieranie materiałów podstawowych i dodatkowych do spawania
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z2. Przygotowywanie elementów do spawania zgodnie z dokumen-
tacj
ą
techniczn
ą
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z3. Obsługiwanie urz
ą
dze
ń
wentylacyjnych i słu
żą
cych ochronie
ś
ro-
dowiska pracy (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z4. Wykonywanie operacji spawania w zakresie posiadanych upraw-
nie
ń
według dokumentacji technicznej (instrukcji technologicz-
nych spawania), (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z5. Organizowanie stanowiska pracy spawacza zgodnie z zasadami
BHP, ochrony ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska oraz wymaganiami er-
gonomii (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
9
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych (blach i rur)
spoinami pachwinowymi (potrzebne do wykonania zada
ń
: Z1, Z2,
Z3, Z4, Z5).
Kz2 – Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych (blach i rur)
spoinami czołowymi (potrzebne do wykonania zada
ń
: Z1, Z2, Z3,
Z4, Z5).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z5).
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 2
wła
ś
ciwym dla wykształcenia gimnazjalnego w Europejskiej i Polskiej
Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania
zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 7 i jej od-
powiednik w ISCED 2011.
Osoba wykonuj
ą
ca zawód spawacza metod
ą
MAG:
1) w zakresie wiedzy: zna fakty, zasady, procesy i poj
ę
cia ogólne
w zawodzie spawacza metod
ą
MAG; zna i rozumie poszerzony
zbiór elementarnych faktów, prostych poj
ęć
oraz zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy
wybranymi zjawiskami w zawodzie;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: posiada umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do reali-
zacji zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów poprzez wybieranie pod-
stawowych narz
ę
dzi, materiałów i informacji zwi
ą
zanych ze spawa-
niem metod
ą
MAG; potrafi wykonywa
ć
proste zadania według ogól-
nej instrukcji, najcz
ęś
ciej w typowych warunkach; umie rozwi
ą
zywa
ć
proste typowe problemy najcz
ęś
ciej w standardowych warunkach;
odbiera
ć
i formułowa
ć
proste wypowiedzi, tak
ż
e najprostsze wypo-
wiedzi w j
ę
zyku obcym.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych
(blach i rur) spoinami pachwinowymi Kz1
Wiedza – zna i rozumie poszerzony
zbiór elementarnych faktów, pro-
stych poj
ęć
oraz zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane z przygotowaniem i spawa-
niem elementów spoinami pachwi-
nowymi metod
ą
MAG, w szczegól-
no
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP oraz
ochrony
ppo
ż
.,
ergonomii
i ochrony
ś
rodowiska w zakresie
spawania spoinami pachwino-
wym metod
ą
MAG;
−
budow
ę
i zasady obsługi sprz
ę
tu
i osprz
ę
tu spawalniczego;
−
materiały podstawowe i dodat-
kowe stosowane w procesach
spawania metod
ą
MAG;
−
zasady i sposoby przygotowania
elementów wykonanych z blach
i rur do spawania spoinami pa-
chwinowymi;
−
procesy technologiczne i techni-
ki spawania elementów wyko-
nanych z blach i rur spoinami
pachwinowymi, w ró
ż
nych pozy-
cjach spawania;
−
zasady i metody oceny wizual-
nej zł
ą
czy spawanych spoina-
mi pachwinowymi.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje proste
zadania zwi
ą
zane z przygotowy-
waniem i spawaniem elementów
spoinami pachwinowymi metod
ą
MAG, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
przepisów i zasad
BHP oraz ochrony ppo
ż
., ergo-
nomii i ochrony
ś
rodowiska
w zakresie spawania spoinami
pachwinowymi metod
ą
MAG;
−
obsługiwa
ć
urz
ą
dzenia, sprz
ę
t
i osprz
ę
t spawalniczy;
−
dobiera
ć
materiały podstawowe
i dodatkowe stosowane w pro-
cesach spawania metod
ą
MAG;
−
przygotowywa
ć
elementy wyko-
nane z blach i rur do spawania
spoinami pachwinowymi przez
oczyszczenie w obszarze spa-
wania, dopasowanie i sczepia-
nie ich;
−
wykonywa
ć
zł
ą
cza
spawane
spoinami pachwinowymi w ró
ż
-
nych pozycjach spawania;
−
ocenia
ć
wizualnie wykonane
zł
ą
cza spawane.
11
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych
(blach i rur) spoinami czołowymi Kz2
Wiedza – zna i rozumie poszerzony
zbiór elementarnych faktów, pro-
stych poj
ęć
oraz zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane z przygotowaniem i spawa-
niem spoinami czołowymi metod
ą
MAG, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i BHP oraz ochrony
ppo
ż
., ergonomii i ochrony
ś
ro-
dowiska w zakresie spawania
spoinami
czołowymi
metod
ą
MAG;
−
budow
ę
i zasady obsługi urz
ą
-
dze
ń
, sprz
ę
tu i osprz
ę
tu spa-
walniczego;
−
materiały podstawowe i dodat-
kowe stosowane w procesach
spawania metod
ą
MAG;
−
zasady i sposoby przygotowania
elementów wykonanych z blach
i rur do spawania spoinami czo-
łowymi;
−
zasady procesów technologicz-
nych i technik spawania zł
ą
czy
doczołowych blach i rur, w ró
ż
-
nych pozycjach spawania;
−
zasady i sposoby oceny wizual-
nej zł
ą
czy doczołowych.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje proste
zadania zwi
ą
zane ze spawaniem
spoinami czołowymi metod
ą
MAG,
w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
przepisów i zasad
BHP, ochrony ppo
ż
. oraz ergo-
nomii i ochrony
ś
rodowiska
w zakresie spawania spoinami
czołowymi metod
ą
MAG;
−
obsługiwa
ć
urz
ą
dzenia, sprz
ę
t
i osprz
ę
t spawalniczy;
−
dobiera
ć
materiały podstawowe
i dodatkowe stosowane w pro-
cesach spawania metod
ą
MAG;
−
przygotowywa
ć
elementy wyko-
nane z blach i rur do spawania
spoinami
czołowymi
przez
oczyszczenie obszaru spawa-
nia, dopasowanie i sczepianie
elementów;
−
wykonywa
ć
zł
ą
cza doczołowe
z blach i rur spoinami czołowy-
mi, w ró
ż
nych pozycjach spa-
wania;
−
ocenia
ć
wizualnie wykonane
zł
ą
cza doczołowe.
12
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
wykonuje ustalone zadania w zakresie prac spawalniczych,
−
pracuje i współpracuje w zorganizowanych warunkach pod kierun-
kiem innych osób,
−
ocenia swoje działania w zakresie spawania metod
ą
MAG oraz po-
nosi odpowiedzialno
ść
za ich skutki.
13
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu spawacza
metod
ą
MAG przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 721204 Spawacz metod
ą
MAG
14
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.