1
Magnetyzm – poziom podstawowy
KLUCZ ODPOWIEDZI
Zadanie 2. (1 pkt)
Źródło: CKE 2005 (PP), zad. 18.
Zadanie 1. (3 pkt)
Źródło: CKE 2005 (PP), zad. 16.
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
0
1,25
2,50
3,75
5,00
6,25
7,50
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
0
1,25
2,50
3,75
5,00
6,25
7,50
v v v
v
v
v
v
v
v v v
v
v
v
v
v
Odczytanie i zapisanie wartoĞci przyĞpieszenia z przedziaáu
od 25 do 28 m/s
2
.
1
11. Pole
gr
aw
ita
cy
jn
e
pl
an
et
y
Odczytanie i zapisanie wartoĞci promienia z przedziaáu od
6ʘ10
7
m do 8ʘ10
7
m.
1
2
Cząstki róĪnią siĊ znakami áadunków.
1
12.
C
zą
stki w polu
m
ag
ne
ty
cz
ny
m
Cząstki róĪnią siĊ wartoĞciami áadunków.
1
2
13.1
PrĊdkoĞü jest równa 0 w chwilach, gdy wychylenie jest
maksymalne:
t
1
= 0,3 s, t
2
= 0,9 s, t
3
= 1,5 s
1
NaleĪy podaü
wiĊcej niĪ
jedną wartoĞü.
13.2
Odczytanie z wykresu okresu drgaĔ:
T = 1,2 s
1
Obliczenie czĊstotliwoĞci:
Hz
0,8
Hz
83
,
0
Hz
Hz
6
5
12
10
1
|
T
f
1
13.3
CiĊĪarek osiąga maksymalną prĊdkoĞü w chwilach, gdy
przechodzi przez poáoĪenie równowagi:
t
1
= 0 s, t
2
= 0,6 s, t
3
= 1,2 s
1
NaleĪy podaü
wiĊcej niĪ
jedną wartoĞü.
13.
C
iĊĪ
ar
ek
n
a s
pr
ĊĪ
yn
ie
WartoĞü wychylenia jest wówczas równa zeru.
1
5
14.1
Obliczenie prĊdkoĞci wzglĊdnej klasycznie:
v = v
1
+ v
2
= 0,60 c = 1,80·10
8
m/s
1
Obliczenie prĊdkoĞci wzglĊdnej relatywistycznie:
,
v § 0,55 c = 1,52·10
8
m/s
1
14
.
R
ak
ie
ty
14.2
Stwierdzenie, Īe stosunek wartoĞü prĊdkoĞci bĊdzie malaá.
1
3
2
Zadanie 3. (2 pkt)
Źródło: CKE 01.2006 (PP), zad. 12.
MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA
ARKUSZA I
Zadania zamkniĊte
Numer zadania
1
2
3
4
5
6
7
8
Prawidáowa
odpowiedĨ
C
A
D
C
B
B
B
C
Liczba
punktów
1
1
1
1
1
1
1
1
Zadania otwarte
Zdający moĪe rozwiązaü zadania kaĪdą poprawną metodą. Otrzymuje
wtedy maksymalną liczbĊ punktów.
Numer
zadania
Proponowana odpowiedĨ
Punktacja
Uwagi
Porównanie energii wydzielonej podczas ocháadzania
z energią potencjalną:
E = mgh lub Q = mgh
1
OkreĞlenie wysokoĞci:
mg
Q
h
1
9. Samochód na podno
Ğniku
Obliczenie wysokoĞci:
6,72m
h |
1
3
10.1
1
10
. W
yz
na
cz
an
ie
p
rz
ys
pi
es
ze
ni
a
zi
em
sk
ie
go
10.2
NaleĪy zmierzyü okres (lub czĊstotliwoĞü) drgaĔ wahadáa
i jego dáugoĞü.
1
2
N
Q
1
2
Egzamin maturalny z fizyki i astronomii
9
Arkusz I
Zadanie 17. Proton (5 pkt)
W jednorodnym polu magnetycznym, którego wartoĞü indukcji wynosi 0,1 T, krąĪy w próĪni
proton po okrĊgu o promieniu równym 20 cm. Wektor indukcji pola magnetycznego jest
prostopadáy do páaszczyzny rysunku i skierowany za tĊ páaszczyznĊ.
17.1 (2 pkt)
Zaznacz na rysunku wektor prĊdkoĞci protonu. OdpowiedĨ krótko uzasadnij, podając
odpowiednią reguáĊ.
17.2 (3 pkt)
WykaĪ, Īe proton o trzykrotnie wiĊkszej wartoĞci prĊdkoĞci
krąĪy po okrĊgu o trzykrotnie
wiĊkszym promieniu.
Nr zadania
15
16.1 16.2 17.1 17.2
Maks. liczba pkt
2
3
1
2
3
Wypeánia
egzaminator! Uzyskana liczba pkt
vG
Kierunek i zwrot wektora prĊdkoĞci protonu moĪna okreĞliü korzystając
z reguáy lewej dáoni.
L
d
F
F
G
G
, czyli
L
d
F
F
vB
v q
r
m
2
qB
m
r
qB
r
m
v
v
PoniewaĪ wartoĞü prĊdkoĞci wzrasta trzykrotnie
qB
m
qB
m
r
r
v
v
3
1
2
, zatem
3
1
2
r
r
Zadanie 4. (5 pkt)
Źródło: CKE 05.2006 (PP), zad. 17.
Zadanie 4.1 (2 pkt)
Egzamin maturalny z fizyki i astronomii
9
Arkusz I
Zadanie 17. Proton (5 pkt)
W jednorodnym polu magnetycznym, którego wartoĞü indukcji wynosi 0,1 T, krąĪy w próĪni
proton po okrĊgu o promieniu równym 20 cm. Wektor indukcji pola magnetycznego jest
prostopadáy do páaszczyzny rysunku i skierowany za tĊ páaszczyznĊ.
17.1 (2 pkt)
Zaznacz na rysunku wektor prĊdkoĞci protonu. OdpowiedĨ krótko uzasadnij, podając
odpowiednią reguáĊ.
17.2 (3 pkt)
WykaĪ, Īe proton o trzykrotnie wiĊkszej wartoĞci prĊdkoĞci
krąĪy po okrĊgu o trzykrotnie
wiĊkszym promieniu.
Nr zadania
15
16.1 16.2 17.1 17.2
Maks. liczba pkt
2
3
1
2
3
Wypeánia
egzaminator! Uzyskana liczba pkt
vG
Kierunek i zwrot wektora prĊdkoĞci protonu moĪna okreĞliü korzystając
z reguáy lewej dáoni.
L
d
F
F
G
G
, czyli
L
d
F
F
vB
v q
r
m
2
qB
m
r
qB
r
m
v
v
PoniewaĪ wartoĞü prĊdkoĞci wzrasta trzykrotnie
qB
m
qB
m
r
r
v
v
3
1
2
, zatem
3
1
2
r
r
Zadanie 4.2 (3 pkt)
3
Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Poziom podstawowy
2
Zadania zamkniĊte (punktacja 0 – 1)
Zadanie
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
OdpowiedĨ
A
B
B
A
C
A
B
D
B
A
Nr.
zadania
Punktowane elementy odpowiedzi
Liczba
punktów Razem
11.1
Wpisanie prawidáowych
okreĞleĔ pod rysunkami.
1
ZauwaĪenie, Īe droga jest równa poáowie dáugoĞci okrĊgu
1
11
11.2 Obliczenie drogi | 6,28m
s
.
1
3
Ustalenie przebytej drogi (10 m)
np. na podstawie wykresu.
1
12
Obliczenie wartoĞci prĊdkoĞci Ğredniej
m
= 2,5
s
sr
v
.
1
2
Ustalenie wartoĞci siáy napĊdowej F
nap
= 2500 N.
1
Ustalenie
wartoĞci siáy wypadkowej po ustaniu wiatru F
wyp
= 500 N.
1
13
Obliczenie wartoĞci przyspieszenia
2
m
= 0,5
s
a
.
1
3
Zastosowanie równaĔ opisujących drogĊ i prĊdkoĞü w ruchu
jednostajnie przyspieszonym i przeksztaácenie ich do postaci
umoĪliwiającej obliczenie przyspieszenia (
2
2
a
s
v
).
1
14
Obliczenie wartoĞci przyspieszenia a
= 1,2 m/s
2
.
1
2
15.1 Zaznaczenie prawidáowej odpowiedzi –
tylko elektrony.
1
15 15.2
Udzielenie prawidáowej odpowiedzi –
przewodnictwo
elektryczne metali pogarsza siĊ (zmniejsza siĊ) wraz
ze wzrostem temperatury.
Dopuszcza siĊ uzasadnienie opisujące zaleĪnoĞü oporu
przewodnika (metali) od temperatury.
1
2
16.1
Udzielenie prawidáowej odpowiedzi
– jednoczesna zmiana ciĞnienia, objĊtoĞci i temperatury
zachodzi w przemianie 1 – 2.
1
16
16.2 Udzielenie prawidáowej odpowiedzi – temperatura gazu jest
najwyĪsza w punkcie 2.
1
2
WyraĪenie wartoĞci siáy dziaáającej na gwóĨdĨ
p
F
t
'
'
.
1
17.1
Obliczenie wartoĞci siáy F
= 2,5 kN.
1
2
ZauwaĪenie, Īe
2
2
m
mgh
v
1
Zapisanie wyraĪenia
2
2
h
g
v
.
1
17
17.2
Obliczenie wysokoĞci h
= 5 m.
1
3
tor
przemieszenie
A
B
A
B
Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Poziom podstawowy
2
Zadania zamkniĊte (punktacja 0 – 1)
Zadanie
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
OdpowiedĨ
A
B
B
A
C
A
B
D
B
A
Nr.
zadania
Punktowane elementy odpowiedzi
Liczba
punktów Razem
11.1
Wpisanie prawidáowych
okreĞleĔ pod rysunkami.
1
ZauwaĪenie, Īe droga jest równa poáowie dáugoĞci okrĊgu
1
11
11.2 Obliczenie drogi | 6,28m
s
.
1
3
Ustalenie przebytej drogi (10 m)
np. na podstawie wykresu.
1
12
Obliczenie wartoĞci prĊdkoĞci Ğredniej
m
= 2,5
s
sr
v
.
1
2
Ustalenie wartoĞci siáy napĊdowej F
nap
= 2500 N.
1
Ustalenie
wartoĞci siáy wypadkowej po ustaniu wiatru F
wyp
= 500 N.
1
13
Obliczenie wartoĞci przyspieszenia
2
m
= 0,5
s
a
.
1
3
Zastosowanie równaĔ opisujących drogĊ i prĊdkoĞü w ruchu
jednostajnie przyspieszonym i przeksztaácenie ich do postaci
umoĪliwiającej obliczenie przyspieszenia (
2
2
a
s
v
).
1
14
Obliczenie wartoĞci przyspieszenia a
= 1,2 m/s
2
.
1
2
15.1 Zaznaczenie prawidáowej odpowiedzi –
tylko elektrony.
1
15 15.2
Udzielenie prawidáowej odpowiedzi –
przewodnictwo
elektryczne metali pogarsza siĊ (zmniejsza siĊ) wraz
ze wzrostem temperatury.
Dopuszcza siĊ uzasadnienie opisujące zaleĪnoĞü oporu
przewodnika (metali) od temperatury.
1
2
16.1
Udzielenie prawidáowej odpowiedzi
– jednoczesna zmiana ciĞnienia, objĊtoĞci i temperatury
zachodzi w przemianie 1 – 2.
1
16
16.2 Udzielenie prawidáowej odpowiedzi – temperatura gazu jest
najwyĪsza w punkcie 2.
1
2
WyraĪenie wartoĞci siáy dziaáającej na gwóĨdĨ
p
F
t
'
'
.
1
17.1
Obliczenie wartoĞci siáy F
= 2,5 kN.
1
2
ZauwaĪenie, Īe
2
2
m
mgh
v
1
Zapisanie wyraĪenia
2
2
h
g
v
.
1
17
17.2
Obliczenie wysokoĞci h
= 5 m.
1
3
tor
przemieszenie
A
B
A
B
Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Poziom podstawowy
3
Zapisanie zaleĪnoĞci
2
2
v
m
mgh
.
1
18.1
Obliczenie zmiany energii
ǻE
p
= 9·10
-3
J.
Dopuszcza siĊ rozwiązanie z zastosowaniem równaĔ ruchu.
1
18
18.2
Podanie dwóch przyczyn strat energii np. wystĊpowanie siá
oporu podczas ruchu, strata energii przy czĊĞciowo
niesprĊĪystym odbiciu od podáoĪa.
Za podanie jednej przyczyny – 1pkt.
2
4
Zapisanie zaleĪnoĞci
qvB
r
mv
2
i podstawienie
fr
r
v
S
Z
2
.
1
Otrzymanie zaleĪnoĞci
m
qB
f
S
2
.
1
19
Zapisanie prawidáowego wniosku –
czĊstotliwoĞü obiegu
cząstki nie zaleĪy od wartoĞci jej prĊdkoĞci, poniewaĪ
q, B,
oraz
m są wielkoĞciami staáymi.
1
3
Prawidáowe zinterpretowanie informacji na rysunku
i wyznaczenie róĪnicy dróg przebytych przez oba promienie
'
x = 0,0000012 m (lub 1,2 Pm).
1
20
ZauwaĪenie, Īe dla fali o dáugoĞci
O
= 0,4 Pm róĪnica dróg
wynosi 3
O
, zatem w punkcie
P – wystąpi wzmocnienie
Ğwiatáa.
1
2
21.1 Podanie minimalnej energii jonizacji E = 13,6 eV.
Za podanie wartoĞci (– 13,6 eV) nie przyznajemy punktu.
1
Skorzystanie z warunku
2
13,6
n
eV
E
n
.
1
21
21.2
Podanie minimalnej energii wzbudzenia
E
min
= 10,2 eV.
Za podanie wartoĞci (– 10,2 eV) nie przyznajemy punktu.
1
3
Skorzystanie z zaleĪnoĞci
2
m
e B
r
v
v i doprowadzenie jej do
postaci
m
eB
r
v
.
1
Skorzystanie z zaleĪnoĞci
O
=
mv
h
p
h
i uzyskanie związku
h
B
r e
O
.
1
22
Obliczenie wartoĞci wektora indukcji
B § 2·10
–3
T.
1
3
Stwierdzenie, Īe cząstki alfa są bardzo maáo przenikliwe i nie
wnikają do wnĊtrza organizmu.
Dopuszcza siĊ stwierdzenie, ze cząstki alfa mają maáy zasiĊg.
1
23
Stwierdzenie, Īe promieniowanie gamma jest bardzo
przenikliwe i wnika do wnĊtrza organizmu.
Dopuszcza siĊ stwierdzenie, ze cząstki gamma mają duĪy zasiĊg.
1
2
Skoro przy tej samej temperaturze gwiazda 2 wysyáa 10
6
razy
wiĊcej energii niĪ SáoĔce to „powierzchnia” gwiazdy 2
musi
byü teĪ 10
6
razy wiĊksza.
1
24.1
PoniewaĪ powierzchnia kuli to
S = 4SR
2
to promieĔ gwiazdy
3 musi byü 1000 = 10
3
razy wiĊkszy od promienia SáoĔca.
1
PoáoĪenie gwiazdy 3 na diagramie H – R pozwala wyciągnąü
wniosek, Īe jej temperatura jest taka sama jak dla SáoĔca.
1
24
24.2 PoáoĪenie gwiazdy 3 na diagramie H – R pozwala wyciągnąü
wniosek, Īe jej promieĔ jest mniejszy od promienia SáoĔca.
1
4
Zadanie 5. (1 pkt)
Źródło: CKE 11.2006 (PP), zad. 2.
Zadanie 6. (3 pkt)
Źródło: CKE 11.2006 (PP), zad. 19.
2
Egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Poziom podstawowy
ZADANIA ZAMKNIĉTE
W zadaniach od 1. do 10. wybierz i zaznacz na karcie odpowiedzi jedną
poprawną odpowiedĨ.
Zadanie 1. (1 pkt)
Dwaj rowerzyĞci poruszając siĊ w kierunkach wzajemnie prostopadáych oddalają siĊ od siebie
z prĊdkoĞcią wzglĊdną o wartoĞci 5 m/s. WartoĞü prĊdkoĞci jednego z nich jest równa 4 m/s,
natomiast wartoĞü prĊdkoĞci drugiego rowerzysty wynosi
A. 1 m/s.
B.
3 m/s.
C. 4,5 m/s.
D. 9 m/s.
Zadanie 2. (1 pkt)
Spadochroniarz o masie 75 kg opada na spadochronie pionowo w dóá z prĊdkoĞcią o staáej
wartoĞci 5 m/s. Siáa oporów ruchu ma wartoĞü okoáo
A. 25 N.
B. 75 N.
C. 250 N.
D.
750 N.
Zadanie 3. (1 pkt)
Linie pola magnetycznego wokóá dwóch równolegáych umieszczonych blisko siebie
przewodników, przez które páyną prądy elektryczne o jednakowych natĊĪeniach, tak jak
pokazano poniĪej, prawidáowo ilustruje rysunek
A. 1.
B. 2.
C. 3.
D.
4.
rysunek 1 rysunek 2 rysunek 3 rysunek 4
Zadanie 4. (1 pkt)
Monochromatyczna wiązka Ğwiatáa wysáana przez laser pada prostopadle na siatkĊ
dyfrakcyjną. Na ekranie poáoĪonym za siatką dyfrakcyjną moĪemy zaobserwowaü
A.
jednobarwne prąĪki dyfrakcyjne.
B. pojedyncze widmo Ğwiatáa biaáego.
C. pojedynczy jednobarwny pas Ğwiatáa.
D. widma Ğwiatáa biaáego uáoĪone symetrycznie wzglĊdem prąĪka zerowego.
Zadanie 5. (1 pkt)
Zasada nieoznaczonoĞci Heisenberga stwierdza, Īe
A. im dokáadniej ustalimy wartoĞü pĊdu cząstki, tym dokáadniej znamy jej poáoĪenie.
B.
im dokáadniej ustalimy wartoĞü pĊdu cząstki, tym mniej dokáadnie znamy jej
poáoĪenie.
C. nie ma związku pomiĊdzy dokáadnoĞciami ustalenia wartoĞci pĊdu i poáoĪenia cząstki.
D. im mniej dokáadnie znamy wartoĞü pĊdu cząstki, tym mniej dokáadnie moĪemy ustaliü
jej poáoĪenie.
Egzamin maturalny z fizyki i astronomii
3
Poziom podstawowy
Zadanie 6. (1 pkt)
Wiązka dodatnio naáadowanych cząstek pochodzenia kosmicznego dociera do Ziemi
prostopadle do jej powierzchni w okolicach równika (rys.). W wyniku dziaáania ziemskiego
pola magnetycznego zostanie ona odchylona w kierunku
A. póánocnym.
B. poáudniowym.
C.
wschodnim.
D. zachodnim.
Zadanie 7. (1 pkt)
RozciągniĊcie sprĊĪyny o 1 cm z poáoĪenia równowagi wymaga wykonania pracy 2 J.
RozciągniĊcie tej samej sprĊĪyny o 3 cm, równieĪ z poáoĪenia równowagi, wymaga
wykonania pracy
A. 6 J.
B. 12 J.
C.
18 J.
D. 24 J.
Zadanie 8. (1 pkt)
Podczas przejĞcia wiązki Ğwiatáa z oĞrodka o wiĊkszym wspóáczynniku zaáamania do oĞrodka
o mniejszym wspóáczynniku zaáamania
dáugoĞü fali
prĊdkoĞü fali
A.
roĞnie,
roĞnie,
B.
roĞnie,
maleje,
C.
maleje,
roĞnie,
D.
maleje,
maleje,
Zadanie 9. (1 pkt)
SprawnoĞü silnika cieplnego wynosi 20%. W ciągu 1 godziny silnik oddaje do cháodnicy
20 kJ energii. W tym czasie pobiera on z grzejnika energiĊ cieplną o wartoĞci
A.
25 kJ.
B. 40 kJ.
C. 50 kJ.
D. 100 kJ.
Zadanie 10. (1 pkt)
Trzy czwarte początkowej liczby jąder pewnego izotopu promieniotwórczego ulega
rozpadowi w czasie 24 godzin. Okres poáowicznego rozpadu tego izotopu jest równy
A. 2 godziny.
B. 4 godziny.
C. 8 godzin.
D.
12 godzin.
oĞ obrotu Ziemi
Z
W
Pn
Pd
S
N
Zadanie 7. (1 pkt)
Źródło: CKE 2007 (PP), zad. 3.
Zadanie 8. (1 pkt)
Źródło: CKE 2007 (PP), zad. 6.
Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Poziom podstawowy
2
Zadania zamkniĊte (punktacja 0 – 1)
Zadanie
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
OdpowiedĨ
A
B
B
A
C
A
B
D
B
A
Nr.
zadania
Punktowane elementy odpowiedzi
Liczba
punktów Razem
11.1
Wpisanie prawidáowych
okreĞleĔ pod rysunkami.
1
ZauwaĪenie, Īe droga jest równa poáowie dáugoĞci okrĊgu
1
11
11.2 Obliczenie drogi | 6,28m
s
.
1
3
Ustalenie przebytej drogi (10 m)
np. na podstawie wykresu.
1
12
Obliczenie wartoĞci prĊdkoĞci Ğredniej
m
= 2,5
s
sr
v
.
1
2
Ustalenie wartoĞci siáy napĊdowej F
nap
= 2500 N.
1
Ustalenie
wartoĞci siáy wypadkowej po ustaniu wiatru F
wyp
= 500 N.
1
13
Obliczenie wartoĞci przyspieszenia
2
m
= 0,5
s
a
.
1
3
Zastosowanie równaĔ opisujących drogĊ i prĊdkoĞü w ruchu
jednostajnie przyspieszonym i przeksztaácenie ich do postaci
umoĪliwiającej obliczenie przyspieszenia (
2
2
a
s
v
).
1
14
Obliczenie wartoĞci przyspieszenia a
= 1,2 m/s
2
.
1
2
15.1 Zaznaczenie prawidáowej odpowiedzi –
tylko elektrony.
1
15 15.2
Udzielenie prawidáowej odpowiedzi –
przewodnictwo
elektryczne metali pogarsza siĊ (zmniejsza siĊ) wraz
ze wzrostem temperatury.
Dopuszcza siĊ uzasadnienie opisujące zaleĪnoĞü oporu
przewodnika (metali) od temperatury.
1
2
16.1
Udzielenie prawidáowej odpowiedzi
– jednoczesna zmiana ciĞnienia, objĊtoĞci i temperatury
zachodzi w przemianie 1 – 2.
1
16
16.2 Udzielenie prawidáowej odpowiedzi – temperatura gazu jest
najwyĪsza w punkcie 2.
1
2
WyraĪenie wartoĞci siáy dziaáającej na gwóĨdĨ
p
F
t
'
'
.
1
17.1
Obliczenie wartoĞci siáy F
= 2,5 kN.
1
2
ZauwaĪenie, Īe
2
2
m
mgh
v
1
Zapisanie wyraĪenia
2
2
h
g
v
.
1
17
17.2
Obliczenie wysokoĞci h
= 5 m.
1
3
tor
przemieszenie
A
B
A
B
4
Fizyka i astronomia – poziom podstawowy
Klucz punktowania odpowiedzi
5
gr
F
G
b
F
G
r
F
G
Zadanie 11.2
WiadomoĞci i rozumienie Obliczenie wartoĞci siáy nacisku ciaáa na podáogĊ
windy w ruchu jednostajnie przyspieszonym do góry.
0–3
1 pkt – uwzglĊdnienie, Īe F
N
= F
b
+ F
g
= m·a + m·g
1 pkt – wyznaczenie wartoĞci przyspieszenia (a = 1 m/s
2
)
1 pkt – obliczenie wartoĞci siáy nacisku
F
N
= 660 N
Zadanie 11.3
Korzystanie z informacji
Narysowanie i zapisanie nazwy siá dziaáających
na ciaáo w windzie (ukáad nieinercjalny) podczas
ruszania windy do góry.
0–2
1 pkt – narysowanie trzech siá i nazwanie ich
gr
F
G
– siáa grawitacji (siáa ciĊĪkoĞci, ciĊĪar)
b
F
G
– siáa bezwáadnoĞci
r
F
G
– siáa reakcji
1 pkt – zachowanie odpowiednich relacji miĊdzy wektorami
0
b
gr
r
F
F
F
G
G
G
Zadanie 12.1
Korzystanie z informacji
Narysowanie siáy dziaáającej na cząstkĊ obdarzoną
áadunkiem elektrycznym poruszającą siĊ w
jednorodnym polu magnetycznym.
0–1
1 pkt – poprawne zaznaczenie siáy: wektor siáy skierowany poziomo w prawo
Zadanie 12.2
Tworzenie informacji
Wyprowadzenie wzoru okreĞlającego energiĊ
kinetyczną cząstki obdarzonej áadunkiem
elektrycznym poruszającej siĊ w jednorodnym polu
magnetycznym.
0–2
1 pkt – skorzystanie z zaleĪnoĞci
d
L
F
F lub
r
v
m
B
v
q
2
1 pkt – uzyskanie zaleĪnoĞci
m
r
B
q
E
k
2
2
2
2
Fizyka i astronomia – poziom podstawowy
Klucz punktowania odpowiedzi
6
Zadanie 12.3
Korzystanie z informacji
Wykazanie, Īe w ukáadzie SI energia kinetyczna
protonu wyraĪona jest w dĪulach.
0–2
1 pkt – zapisanie, Īe
> @
kg
T
m
C
E
k
2
2
2
1 pkt – wykonanie przeksztaáceĔ i wykazanie, Īe [E
k
] =
2
2
s
m
kg
= J
Zadanie 13.1
Korzystanie z informacji
Obliczenie wspóáczynnika sprĊĪystoĞci sprĊĪyny
wykorzystując wykres zaleĪnoĞci siáy wprawiającej
ciaáo w drgania od jego przemieszczenia.
0–2
1 pkt – zapisanie zaleĪnoĞci
x
F
k i podstawienie wartoĞci liczbowych odczytanych
z wykresu
1 pkt – obliczenie wspóáczynnika sprĊĪystoĞci sprĊĪyny k = 80 N/m
Zadanie 13.2
Korzystanie z informacji
Wykazanie, Īe maksymalna wartoĞü przyspieszenia
drgającej kulki jest równa podanej wartoĞci.
0–1
1 pkt – zapisanie zaleĪnoĞci
m
F
a i obliczenie maksymalnej wartoĞci przyspieszenia
a
max
= 4 m/s
2
Zadanie 14.1
Tworzenie informacji
Ustalenie, jak zmieniáa siĊ gĊstoĞü gazu
w przedstawionej przemianie gazowej.
Uzasadnienie odpowiedzi, podając odpowiednie
zaleĪnoĞci.
0–2
1 pkt – zapisanie stwierdzenia:
gĊstoĞü gazu w przemianie rosáa
1 pkt – zapisanie uzasadnienia np.: wzrost ciĞnienia gazu byá trzykrotny, a temperatury
dwukrotny zatem objĊtoĞü
malaáa
lub
zapisanie
V
m
U
gdzie
p
T
R
n
V
i odpowiedni komentarz o zmianie objĊtoĞci
Zadanie 14.2
Korzystanie z informacji
Ustalenie, który z wymienionych w tabeli gazów
poddano opisanej przemianie gazowej.
0–3
1 pkt – zapisanie równania
T
R
n
V
p
i podstawienie
P
m
n
Zadanie 9. (5 pkt)
Źródło: CKE 2009 (PP), zad. 12.
Zadanie 9.1 (1 pkt)
Zadanie 9.2 (2 pkt)
Zadanie 9.3 (2 pkt)