Wyprawiacz skór futerkowych
(753505)
Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Wyprawiacz skór futerkowych (753505)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-265-2 (265)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach.................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................
4
2. Opis zawodu................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie.............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
7
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
8
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Klasyfikowanie i magazynowanie skór futerkowych Kz1 .... 10
3.2. Wyprawianie skór futerkowych Kz2 ................................ 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13
5. Słownik ........................................................................................ 14
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
753505 Wyprawiacz skór futerkowych
Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy (w Mi
ę
dzy-
narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 3).
Grupa elementarna 7535 – Wyprawiacze skór, garbarze i pokrewni
(w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 od-
powiada grupie7535 Pelt dressers, tanners and fellmongers).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 15. Produkcja skór
i wyrobów ze skór wyprawionych, Grupa 15.1. Wyprawa skór, gar-
bowanie; wyprawa i barwienie skór futerkowych; produkcja toreb
baga
ż
owych, toreb r
ę
cznych i podobnych wyrobów kaletniczych;
produkcja wyrobów rymarskich, Klasa 15.11., Podklasa 15.11.Z.
Wyprawa skór, garbowanie; wyprawa i barwienie skór futerkowych.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe)
oraz głównie wyników bada
ń
analitycznych na 15 stanowiskach pracy
w 8 przedsi
ę
biorstwach (małe − 4, mikro − 4, w tym produkcyjne − 1,
usługowe – 1, produkcyjno-handlowe – 1, produkcyjno-usługowe − 3,
produkcyjno-usługowo-handlowe – 2), przeprowadzonych w dniach
1–14.03.2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Tadeusz Sadowski – Instytut Przemysłu Skórzanego, Oddział
w Krakowie,
•
Honorata Gralec – „Wyprawa Skór Futerkowych. Skup i sprze-
da
ż
skór” w Radomiu,
•
Stanisław Kolasa – Zakład Futrzarsko-Garbarski „Kolskór” w No-
wym Targu,
•
Jan Skiba – Zakład Garbarstwa i Futrzarstwa, Uniwersytet Tech-
nologiczno-Humanistyczny w Radomiu.
5
Ewaluatorzy:
•
Edward Witkowski – „Zakład Garbarski BELIZA. Sylwester Słom-
ka” we Wsoli,
•
Lidia Mnich – były nauczyciel zawodu w Zespole Szkół Przemy-
słu Skórzanego w Radomiu.
Recenzenci:
•
Jerzy Sikora – Garbarnia Szczakowa S.A. w Jaworznie,
•
Aneta Klocek – Zakład Garbarski „Gofar” w Jedli
ń
sku.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Kazimierz Klepaczewski (przewodnicz
ą
cy) – Ogólnopolska Izba
Bran
ż
y Skórzanej w Radomiu,
•
Henryk Barszcz – Stowarzyszenie Włókienników Polskich, Od-
dział w Radomiu,
•
Wojciech Szczepa
ń
ski – Niezale
ż
ny Samorz
ą
dny Zwi
ą
zek Za-
wodowy Solidarno
ść
w Gda
ń
sku,
•
Zbigniew Kaniewski – Federacja Niezale
ż
nych Samorz
ą
dnych
Zwi
ą
zków Zawodowych Przemysłu Lekkiego w Łodzi.
Data zatwierdzenia:
•
25.09.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Wyprawiacz skór futerkowych konserwuje, magazynuje, garbuje,
barwi i uszlachetnia skóry futerkowe.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Wyprawiacz skór futerkowych jest zawodem o charakterze produk-
cyjnym. Celem pracy wyprawiacza skór futerkowych jest otrzymanie
skóry wyprawionej (gotowej) z włosem. Wyprawiacz skór futerkowych
konserwuje, magazynuje skóry surowe, rozmacza, pikluje, garbuje i wy-
ka
ń
cza oraz uszlachetnia okryw
ę
włosow
ą
i tkank
ę
skórn
ą
. Kontroluje
procesy wyprawiania, sortuje skóry surowe i wyprawione zgodnie z ich
przeznaczeniem. Obsługuje maszyny i urz
ą
dzenia stosowane w fu-
trzarstwie. Stosuje odpowiednie technologie wyprawy skór futerkowych
oraz wykonuje kontrol
ę
mi
ę
dzyoperacyjn
ą
. Odpowiedzialny jest za
prawidłowe eksploatowanie i u
ż
ytkowanie maszyn i urz
ą
dze
ń
. Kontrolu-
je urz
ą
dzenia sterownicze nadzoruj
ą
ce procesy technologiczne wypra-
wiania i uszlachetniania skór futerkowych.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy wyprawiacza skór futerkowych s
ą
mikro- lub małe
przedsi
ę
biorstwa produkcyjne. Wyprawiacz skór futerkowych posługuje
si
ę
r
ę
cznymi i mechanicznymi narz
ę
dziami do ci
ę
cia i okrawania skór
futerkowych oraz sprz
ę
tem do transportu. Obsługuje maszyny i urz
ą
-
dzenia, m.in.: wirówki,
ś
cieniarki, odmi
ęś
niarki, rozbijarki, strzy
ż
arki,
epilerki, czesarki, prasowarki, szlifierki oraz cytroki, kadzie, b
ę
bny,
agregaty pralniczo-czyszcz
ą
ce i do natrysku skór. Wyprawiacz skór
futerkowych jest nara
ż
ony na pył, opary i niebezpieczne substancje
chemiczne mog
ą
ce powodowa
ć
podra
ż
nienie oczu i układu oddecho-
wego oraz uczulenia i alergie. Obsługiwanie wiruj
ą
cych maszyn i urz
ą
-
dze
ń
mo
ż
e prowadzi
ć
do urazów. Praca wykonywana jest w pozycji
stoj
ą
cej, co mo
ż
e by
ć
przyczyn
ą
dolegliwo
ś
ci układu mi
ęś
niowo-
-szkieletowego. Wyprawiacz skór futerkowych pracuje w pomieszcze-
niach lub halach produkcyjnych, które powinny mie
ć
sprawn
ą
wentyla-
cj
ę
oraz dobre o
ś
wietlenie naturalne b
ą
d
ź
sztuczne. Praca w zakładach
wyprawy skór futerkowych mo
ż
e by
ć
zmianowa.
7
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Wykonywanie zawodu wyprawiacza skór futerkowych wymaga
umiej
ę
tno
ś
ci oceny organoleptycznej skór futerkowych surowych i wy-
prawionych oraz półproduktów skórzanych. Wyprawiacz skór futerko-
wych powinien mie
ć
zdolno
ś
ci manualne, dobry wzrok, rozró
ż
nia
ć
bar-
wy oraz mie
ć
dobry słuch umo
ż
liwiaj
ą
cy ocen
ę
pracy maszyn. Bardzo
wa
ż
na jest zdolno
ść
koncentracji i podzielno
ść
uwagi. Powinien by
ć
kreatywny i konsekwentny w działaniu, radzi
ć
sobie ze stresem i by
ć
odpowiedzialnym za powierzone zadania. Przeciwwskazaniem do pra-
cy w zawodzie wyprawiacza skór futerkowych jest alergia na
ś
rodki
chemiczne, na włos i kurz. Istnieje mo
ż
liwo
ść
zatrudnienia osób niepeł-
nosprawnych z ograniczon
ą
sprawno
ś
ci
ą
ruchow
ą
.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Pracownik wykonuj
ą
cy zawód wyprawiacza skór futerkowych powi-
nien posiada
ć
wykształcenie zasadnicze zawodowe zwi
ą
zane z prze-
mysłem skórzanym. Mo
ż
e je uzyska
ć
w systemie kształcenia rzemie
ś
l-
niczego. Mo
ż
liwe jest równie
ż
szkolenie praktyczne na stanowisku pra-
cy i zdobywanie do
ś
wiadczenia w trakcie pracy. Przydatna w zawodzie
jest umiej
ę
tno
ść
u
ż
ytkowania programów komputerowych wspomaga-
j
ą
cych wykonywanie zada
ń
oraz umiej
ę
tno
ść
posługiwania si
ę
j
ę
zykiem
obcym na poziomie podstawowym.
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Uzyskane w czasie pracy kompetencje zawodowe mo
ż
na potwier-
dzi
ć
w systemie rzemiosła. Pracownik w zawodzie zwykle zaczyna
prac
ę
jako robotnik wykwalifikowany, nast
ę
pnie mo
ż
e awansowa
ć
na
stanowisko brygadzisty i mistrza. Po uzupełnieniu wykształcenia na
poziomie
ś
rednim, posiadaj
ą
c kompetencje w zawodzie wyprawiacza
skór futerkowych mo
ż
e pracowa
ć
na równorz
ę
dnych stanowiskach
robotniczych w zawodzie 753502 Garbarz skór bez włosa – po uprzed-
nim przeszkoleniu.
8
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Organizowanie stanowiska pracy z zachowaniem zasad i przepi-
sów BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii i ochrony
ś
rodowiska (nie-
zb
ę
dne kompetencje Kz1, Kz2, KzS).
Z2.
Przyjmowanie, sortowanie i magazynowanie surowych skór futer-
kowych (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z3.
Przygotowywanie skór do garbowania (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz2, KzS).
Z4.
Garbowanie wła
ś
ciwe skór futerkowych (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz2, KzS).
Z5.
Wyka
ń
czanie skór futerkowych b
ę
d
ą
cych w stanie naturalnym (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z6.
Barwienie i uszlachetnianie skór futerkowych (niezb
ę
dne kompe-
tencje: Kz2, KzS).
Z7.
Sortowanie, klasyfikowanie i magazynowanie gotowych skór futerko-
wych (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Klasyfikowanie i magazynowanie skór futerkowych (potrzebne do
wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z7).
Kz2 – Wyprawianie skór futerkowych (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1, Z3, Z4, Z5, Z6).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z7).
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 3
wła
ś
ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-
skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (gru-
pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód wyprawiacza skór futerkowych:
1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie podstawowe fakty, poj
ę
cia, zasa-
dy, zale
ż
no
ś
ci i procesy towarzysz
ą
ce klasyfikowaniu, magazynowa-
niu i wyprawianiu skór futerkowych, sferze społecznej, ochronie
ś
ro-
dowiska oraz w szerszym zakresie elementarne uwarunkowania
prowadzonej działalno
ś
ci w bran
ż
y skórzanej;
9
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: ma umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do realizacji
zada
ń
i rozwi
ą
zywania typowych problemów poprzez wybieranie
podstawowych metod, narz
ę
dzi, materiałów i informacji potrzebnych
do klasyfikowania, magazynowania i wyprawianiu skór futerkowych,
potrafi wykonywa
ć
zadania według ogólnej instrukcji, w cz
ęś
ciowo
zmiennych warunkach.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z7 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Klasyfikowanie i magazynowanie skór futerkowych
Kz1
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane z klasyfikowaniem i maga-
zynowaniem
skór
futerkowych
oraz ze współprac
ą
z klientami
w tym obszarze pracy, w szcze-
gólno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii i ochrony
ś
rodowiska podczas klasyfiko-
wania i magazynowania skór
futerkowych;
−
rodzaje i wła
ś
ciwo
ś
ci skór su-
rowych;
−
wady i uszkodzenia skór futer-
kowych oraz zabezpieczanie
przed szkodnikami;
−
techniki konserwowania i ma-
gazynowania skór surowych;
−
sposoby klasyfikowania jako-
ś
ciowego i asortymentowego
skór futerkowych;
−
obsług
ę
maszyn i urz
ą
dze
ń
stosowanych podczas konser-
wacji i magazynowania;
−
sposoby i zasady magazyno-
wania skór futerkowych goto-
wych;
−
zasady kontroli jako
ś
ci, klasyfi-
kacji oraz zabezpieczanie przed
szkodnikami skór wyprawionych.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z klasy-
fikowaniem i magazynowaniem
skór futerkowych według instrukcji
w cz
ęś
ciowo zmiennych warun-
kach, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów BHP, ochrony ppo
ż
., er-
gonomii i ochrony
ś
rodowiska
podczas klasyfikowania i ma-
gazynowania skór futerkowych;
−
rozró
ż
nia
ć
rodzaje skór suro-
wych, półproduktów skórza-
nych oraz skór wyprawionych;
−
ocenia
ć
organoleptycznie skó-
ry surowe i wyprawione;
−
rozpoznawa
ć
wady i uszko-
dzenia skór futerkowych oraz
zabezpiecza
ć
je przed szkod-
nikami;
−
dobiera
ć
ś
rodki do konserwacji
skór surowych;
−
ocenia
ć
jako
ść
i klasyfikowa
ć
skóry;
−
dobiera
ć
i posługiwa
ć
si
ę
na-
rz
ę
dziami r
ę
cznymi oraz urz
ą
-
dzeniami stosowanymi w ma-
gazynach skór futerkowych;
−
okre
ś
la
ć
przeznaczenie asor-
tymentowe skór futerkowych;
−
kontrolowa
ć
jako
ść
gotowego
wyrobu futrzarskiego;
11
−
stosowa
ć
zasady magazyno-
wania skór gotowych i zabez-
pieczania ich przed szkodni-
kami.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z3, Z4, Z5, Z6 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Wyprawianie skór futerkowych Kz2
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane z wyprawianiem skór futer-
kowych
oraz
ze
współprac
ą
z klientami w tym obszarze pracy,
w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
. ergonomii i ochrony
ś
rodowiska podczas wypra-
wiania i uszlachetniania skór
futerkowych;
−
sposoby przygotowania surow-
ca do garbowania;
−
zasady i techniki garbowania
skór futerkowych;
−
procesy technologiczne wy-
prawiania skór z włosem;
−
metody oceny jako
ś
ci skór na
kolejnych etapach wyprawia-
nia;
−
dokumentacj
ę
procesu wypra-
wiania skór futerkowych;
−
rodzaje maszyn i urz
ą
dze
ń
stosowanych w futrzarstwie;
−
zasady wyka
ń
czania i barwie-
nia skór futerkowych;
−
sposoby uszlachetniania skór
z włosem;
−
rodzaje asortymentów i prze-
znaczenie skór futerkowych
gotowych;
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z wy-
prawianiem skór futerkowych we-
dług
instrukcji
w
cz
ęś
ciowo
zmiennych warunkach, w szcze-
gólno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów BHP, ochrony ppo
ż
., er-
gonomii i ochrony
ś
rodowiska
w czasie wyprawiania i uszla-
chetniania skór futerkowych;
−
wykonywa
ć
kolejne procesy
wyprawiania skór futerkowych;
−
okre
ś
la
ć
parametry wyprawia-
nia skór z włosem;
−
wykonywa
ć
operacje chemicz-
ne, tj. moczenie, odtłuszczanie,
piklowanie, garbowanie, uszla-
chetnianie, barwienie;
−
odczytywa
ć
receptury wypra-
wiania skór z włosem;
−
stosowa
ć
instrukcje obsługi
maszyn i urz
ą
dze
ń
;
−
dobiera
ć
i posługiwa
ć
si
ę
na-
rz
ę
dziami, urz
ą
dzeniami i ma-
szynami stosowanymi w fu-
trzarstwie;
−
wykonywa
ć
kontrol
ę
mi
ę
dzy-
operacyjn
ą
na kolejnych eta-
pach wyprawy oraz wypełnia
ć
dokumentacj
ę
;
−
barwi
ć
i uszlachetnia
ć
skóry
futerkowe;
12
−
sposoby mierzenia, cechowa-
nia i pakowania skór futerko-
wych gotowych.
−
kontrolowa
ć
procesy wypra-
wiania;
−
stosowa
ć
odpowiednie metody
wyprawiania dla poszczegól-
nych asortymentów;
−
rozró
ż
nia
ć
rodzaje i asorty-
menty skór gotowych z wło-
sem.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za klasyfikowanie, magazynowanie i wy-
prawianie skór futerkowych,
−
dostosowuje zachowanie do zmian w
ś
rodowisku pracy zakładu wy-
prawiania skór futerkowych,
−
pracuje samodzielnie i podejmuje współprac
ę
w zorganizowanych
warunkach pracy zakładu wyprawiania skór futerkowych,
−
ocenia wpływ swoich działa
ń
realizowanych w ramach współpracy
zespołowej w zakładzie wyprawiania skór futerkowych i ponosi od-
powiedzialno
ść
za ich skutki.
13
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu wyprawiacza
skór futerkowych przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 753505 Wyprawiacz skór
futerkowych
14
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.