background image

Komunikacja interpersonalna

Sylwia Hajska

Studia biologiczno-geograficzne, II rok

background image

Komunikacja interpersonalna

to psychologiczny proces, dzięki któremu 

jednostka przekazuje i otrzymuje informacje 
w bezpośrednim kontakcie z inną osobą 

2

background image

Łańcuch komunikacyjny

NADAWCA

PRZEKAZ

KANAŁ

ODBIORCA

EFEKT

3

background image

Podstawowa sekwencja:

Myśl

Kodowanie

Odkodowanie

Sprzężenie zwrotne

Bezpośrednie wyrażanie

Owocujące

4

background image

Rozkład znaczenia komunikatu 

wg. Alberta Mehrabiana

Słowa

7%

Ton głosu

38%

Mowa ciała

55%

5

background image

Komunikacja werbalna

komunikacja z użyciem języka naturalnego 

czyli mowy jako środka komunikacji

6

background image

Komunikacja niewerbalna

dotyczy przekazu bezsłownego, występują tu 

następujące kanały ekspresji niewerbalnej:

-

ruchy ciała (mimika, kinezjetyka, prajęzyk, 

kontakt wzrokowy, gesty)
-

zależności przestrzenne (proksemika)

7

background image

Proksemika to termin wprowadzony przez antropologa 

E.T.Halla

w końcu lat 50 - tych dla opisania posługiwania się 

przez ludzi przestrzenią w procesie komunikacji. 

Proksemika

jest często utożsamiana z badaniami nad 

dystansem interpersonalnym.

Hall 

twierdził, że organizacja przestrzeni osobistej jest 

zróżnicowana kulturowo. Zawsze jednak można ją opisać jako 
zestaw kilku koncentrycznych kręgów, których centrum stanowi 
jednostka.

8

background image

Zależności przestrzenne:

Zachowania proksemiczne

pozostają pod wpływem dwóch 

sprzecznych potrzeb: 

-

afiliacji i prywatności. 

Afiliacja

to zachowanie polegające na nawiązaniu i 

podtrzymaniu pozytywnych kontaktów i współpracy przez 
jednostkę lub grupę, organizację z innymi grupami i 
organizacjami.

9

background image

Sfery przestrzeni personalnej

Strefa intymna (prywatna) -

rozciąga się od 15 centymetrów od 

powierzchni ciała do odległości 40-45 centymetrów. Dużą rolę odgrywają 

w niej bodźce zapachowe i dotyk. Mają do niej wstęp tylko ludzie, z 

którymi łączy nas szczególny związek emocjonalny. Naruszenie strefy 

intymnej odbierane jest jako swoisty akt „inwazji” przestrzennej i rodzi 

poczucie szczególnego dyskomfortu. 

Strefa osobista - dzieli 

nas od ludzi podczas typowych kontaktów 

zawodowych z klientami, ale również tutaj realizowane są kontakty ze 

znajomymi i przyjaciółmi. Rozciąga się w przybliżeniu pomiędzy 45 a 120 

centymetrami od naszego ciała. Daje poczucie „normalności” kontaktów, 

przy czym usytuowanie wokół niej ludzi jest uzależnione od ich 

„parametrów” społecznych: wiek, płeć, status, podobieństwa fizycznego i, 

stopnia znajomości. 

Strefa społeczna - występuje w odległości od 120 do 360 centymetrów, w 

których podejmuje się akty komunikacyjne z osobami nieznajomymi. 

Strefa publiczna -

rozciąga się powyżej 3,6 metra przeznaczona jest do 

zwracania się do audytorium złożonego z większej liczby osób.

10

background image

Pseudosłuchanie i słuchanie 

prawdziwe

Umiejętność słuchania

Prawdziwe słuchanie nie polega jedynie na zachowaniu
milczenia, podczas gdy druga osoba mówi.

Prawdziwe słuchanie oparte jest na intencji zaangażowania się w
jeden z następujących tematów:
1. Zrozumienie drugiej osoby.
2. Cieszenie się jej obecnością / zainteresowanie rozmową.
3. Nauczenie się czegoś.

4. Udzielenie pomocy lub pocieszenie

.

11

background image

Bariery utrudniające uważne 

słuchanie

Porównywanie

Domyślanie się

Przygotowywanie odpowiedzi

Filtrowanie

Osądzanie

Skojarzenia

Utożsamianie się

Udzielanie rad

Sprzeciwianie się

Przekonanie o swojej racji

Zmiana toru

Zjednywanie

12

background image

Cztery kroki skutecznego 

słuchania

1) Słuchanie aktywne
Słuchanie to proces aktywny wymagający naszego udziału. Pełne 

zrozumienie komunikacji wymaga zadawania 

pytań  i 

udzielanie informacji zwrotnych. 

Sposoby 

aktywnego słuchania:

Parafrazowanie -

powtarzanie własnymi słowami tego, co jak 

nam się wydaje, ktoś powiedział. 

Precyzowanie-

zadawanie pytań aż do uzyskania pełniejszego 

obrazu.

Informacja zwrotna -

powinna być: natychmiastowa, szczera, 

wspierająca.

13

background image

2) Słuchanie empatyczne

Słuchanie empatyczne oznacza słuchanie z odpowiednim 

nastawieniem: „trudno mi jest tego słuchać, ale mam przed 
sobą drugiego człowieka, który próbuje przeżyć".

3

) Słuchanie otwarte 

Najważniejsza zasada słuchania z otwartością to wysłuchanie 

całości komunikatu, a dopiero potem ocenianie go. 
Przedwczesna ocena nie ma sensu, gdyż nie posiadamy pełnej 
informacji. Słuchanie z otwartością jest umiejętnością, której 
można się nauczyć.

4) Słuchanie świadome 

składa się z dwóch elementów:

I -

porównywanie tego, co słyszymy, ze swoją wiedzą historyczną 

oraz o ludziach i życiu. Porównujemy bez osądu; jedynie 
odnotowujemy, jak dany komunikat pasuje do znanych nam 
faktów.

II -

Obserwowanie i wsłuchiwanie się w spójność wypowiedzi

14

background image

Skuteczna komunikacja

Sprecyzuj swój cel

Zapoznaj się z tematem: umiejętność powiedzenia o 
sprawie jednym zdaniem

Poznaj słuchaczy

Przyciągnij uwagę na początku np. „jakość nie ma 

znaczenia”

Panuj nad formą: zmieniaj tempo i ton głosu, rób 
pauzy, intonuj w odpowiednim momencie

15

background image

Mowa niewerbalna 

– mity 

rzeczywistość

Kłamca nie patrzy prosto w oczy: F, patologiczni kłamcy patrzą 

właśnie prosto w oczy

Im więcej kontekstu wzrokowego tym lepiej: F, zależy od 
kontekstu i sytuacji

Zakładanie za siebie rąk to gest władzy: gest źle odczytywany, 

gdyż nie widzimy rąk i tego, co się z nimi dzieje

Łączenie palców w wieżę oznacza intelektualistę: sporo badań 

łączy z myśleniem ruchy dłoni w kierunku dolnej części twarzy 

np. pocieranie brody, opieranie podbródka na dłoni, dotykanie 
policzka palcem

http://www.galopada.opole.com/modules/My_eGallery/gallery/kinga/lapy.jpg

16

background image

Mowa niewerbalna 

– mity 

a rzeczywistość

Ludzie o wysokiej pozycji okazują opanowanie przez dotykanie 

innych: F; takie gesty wykonują częściej osoby o niższym 

statusie, a także kobiety

Ludzie uśmiechają się, kiedy są szczęśliwi: F

Nie można ufać osobie szybko mówiącej: tempo mówienia 

wynosi zwykle od 125 do 225 słów na minutę, przy górnej 
granicy ludzie zwykle opierają się mówiącemu; jednak to mowa 
powolna jest wskaźnikiem oszustwa, np. zbyt długie i częste 
pauzy

17

background image

Jak zwiększyć swoją atrakcyjność?

Utrzymuj kontakt wzrokowy

Bądź ożywiony, dużo się uśmiechaj, wyglądaj na 
zainteresowanego

Potakuj dla okazania zainteresowania

Bądź ekspresywny i otwarty

Stój wyprostowany, pochylaj się do przodu dla okazania 
zainteresowania

Podchodź do ludzi blisko, lecz nie za blisko

Starannie dobierz kolorystykę swego stroju

Staraj się zrównać potrzebę mówienia z potrzebą słuchania

18

background image

Bibliografia:

McKay M., Davis M., Fanning P. (2006) Sztuka skutecznego 
porozumiewania się, Gdańska, GWP, r. 1,4

J. Detz

, Sztuka przemawiania. Nie co mówić, ale jak mówić, 

GWP, Gdańsk, 2001

Z. 

Nęcki: Komunikacja międzyludzka. Kraków, 1996

http://www.psychologia.net.pl/artykul.php?level=425

http://pl.wikipedia.org

19

background image

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

20