Sterowniki LOGO! – ma³e,

proste w u¿yciu

i elastyczne

w zastosowaniu

N

owa rodzina uniwersalnych mo-

du³ów logicznych LOGO! jest ze-

stawem miniaturowych urz¹dzeñ

przewidzianych do stosowania

g³ównie w automatyce domowej i przemys³o-

wej. Modu³y LOGO! stosuje siê przede wszy-

stkim w instalacjach elektrycznych pr¹du

przemiennego o napiêciu znamionowym

115/230 V (rzeczywiste wartoœci w zakresie

85

÷

265 V) i czêstotliwoœci 47

÷

63 Hz, ale s¹

równie¿ dostêpne wersje przewidziane do za-

silania napiêciem sta³ym o wartoœci nominal-

nej 12 lub 24 V. Dane charakterystyczne

czterech podstawowych wariantów modu³u

LOGO! zestawiono w tablicy 1.

Wygl¹d podstawowej

serii modu³ów LOGO!

przedstawiono na rys.1.

S¹ one przystosowane

do instalowania na ty-

powej szynie monta¿o-

wej o szerokoœci 35

mm, stosowanej m.in.

do mocowania bez-

pieczników w domo-

wych instalacjach elek-

trycznych. Sterownik zajmuje miejsce czte-

rech modu³ów o pojedynczej szerokoœci.

Mo¿e pe³niæ funkcje programowanego w³¹cz-

nika i wy³¹cznika urz¹dzeñ elektrycznych,

takich jak lampy, grzejniki, pompy, urz¹dze-

nia klimatyzacyjne i wentylacyjne oraz in-

ne urz¹dzenia o napêdzie elektrycznym.

Uzupe³nienie nowej rodziny LOGO! stanowi¹

modu³y rozszerzeñ (rys. 2), z wejœciami cy-

frowymi (LOGO!DM), z wejœciami analogo-

wymi (LOGO!AM) i modu³ komunikacyjny

LOGO!CM. Zajmuj¹ one miejsce dwóch mo-

du³ów pojedynczej szerokoœci. Parametry

modu³ów rozszerzaj¹cych zestawiono w ta-

blicy 2. Do ka¿dego modu³u podstawowego

mo¿na do³¹czyæ 24 wejœcia dwustanowe

(cyfrowe) i 8 wejϾ analogowych oraz 16

wyjϾ cyfrowych.

Modu³y LOGO! s¹ odporne na wstrz¹sy i ce-

chuje je wysoki poziom kompatybilnoœci elek-

tromagnetycznej (EMC), maj¹ certyfikaty do

pracy w przemyœle i na morzu, w ró¿nych wa-

runkach klimatycznych

Budowa i dzia³anie modu³u

LOGO!, przy niewielkich rozmiarach (72 x 90

24

NOWARODZINAUNIWERSALNYCH

MODU£ÓW LOGICZNYCH LOGO!

r

ELEKTRO

NIKA W PRZEMYŒLE i LABORATORIACH

x 55 mm), ³¹czy w sobie obwody wejœciowe,

wspó³pracuj¹ce z ró¿nymi czujnikami, wie-

le ró¿nych podzespo³ów logicznych, prze-

rzutnikowych i licz¹cych oraz obwody wyj-

œciowe _ steruj¹ce urz¹dzeniami wykonaw-

czymi. Mo¿na w nim wyró¿niæ nastêpuj¹ce

bloki funkcjonalne:

q

zasilacz sieciowy (zaciski L1 i N),

q

zespó³ programowalnych bloków lo-

gicznych,

q

zespó³ przycisków programuj¹cych (

←,→

,

↑

,

↓

, ESC i OK)

q

ekran wyœwietlaj¹cy LCD,

q

modu³ pamiêci EEPROM,

q

8 uk³adów wejœciowych (wejœcia steru-

j¹ce I1

÷

I8),

q

4 uk³ady wyjœciowe (wyjœcia prze³¹czaj¹-

ce Q1

÷

Q4).

Zasilacz sieciowy umo¿liwia pracê modu³u

w zakresie napiêæ zasilaj¹cych 85

÷

253 V

bez potrzeby dokonywania jakichkolwiek

prze³¹czeñ. Przy napiêciu zasilaj¹cym 240 V,

LOGO! pobiera pr¹d zaledwie 10

÷

20 mA.

Inne dane charakterystyczne, dotycz¹ce za-

silania i poboru mocy ze Ÿróde³ zasilania, s¹

zawarte w tablicy 1.

Zespó³ programowalnych bloków logicznych

obejmuje szeroki wachlarz funkcji logicznych

i sterowniczych, a wœród nich:

q

8 funkcji logicznych: AND (statyczna i dy-

namiczna – uruchamiana zboczem narasta-

j¹cym), OR, NOT, NAND (statyczna i dyna-

miczna – uruchamiana zboczem opadaj¹-

cym), NOR i XOR,

q

22 funkcje sterownicze – zestawienie wszy-

stkich funkcji sterowniczych realizowanych

przez modu³y LOGO! podane w tablicy 3.

Do programowania modu³u LOGO! s³u¿¹

cztery przyciski (klawisze) oznaczone strza³-

kami oraz ESC i OK. Programowanie jest

bardzo proste i sprowadza siê do naciskania

kilku przycisków. Pojawiaj¹ce siê na ekranie

wyœwietlacza rozwijaj¹ce siê menu „prowa-

dzi” u¿ytkownika. Programowanie polega na

naprowadzaniu, przy u¿yciu klawiszy-strza-

³ek, znaku > na poszczególne pozycje me-

nu i naciskaniu klawisza OK. W wyniku pro-

cesu programowania, na ekranie modu³u

pojawia siê schemat logiczny sterownika,

zaprojektowanego zgodnie z przyjêtym sche-

matem. Program dzia³ania sterownika mo¿e

byæ równie¿ wprowadzany elektrycznie przez

wymianê modu³u programuj¹cego z pamiê-

ci¹ EEPROM lub po po³¹czeniu z kompute-

rem klasy PC, przy u¿yciu programu LO-

GO! Soft Comfort, dzia³aj¹cego w systemie

operacyjnym Microsoft Windows.

Do wejœæ steruj¹cych I1, I2, ...I8 do³¹cza siê

sygna³y dwustanowe pochodz¹ce z urz¹-

dzeñ wejœciowych; mog¹ nimi byæ prze³¹cz-

niki, ³¹czniki krañcowe, obwody wyjœciowe

czujników temperatury, ciœnienia i innych

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 6/2002

Rys. 1. Wygl¹d

podstawowej serii

modu³ów LOGO!

Rys. 2. Uzupe³nienie nowej rodziny LOGO! –

modu³y rozszerzeñ

T a b l i c a 1. Modu³y podstawowe

wielkoœci fizycznych. Do wejœæ I7 oraz I8

modu³ów przewidzianych do zasilania sta³o-

pr¹dowego mo¿na do³¹czaæ sygna³y ana-

logowe w zakresie napiêæ 0

÷

10 V.

Wyjœcia prze³¹czaj¹ce Q1, Q2, Q3 i Q4, ze-

styki przekaŸników o obci¹¿alnoœci do

10 A lub tranzystorowe o obci¹¿alnoœci do

0,3 A, s³u¿¹ do przy³¹czania elementów wy-

konawczych sterowanych urz¹dzeñ. Mog¹ to

byæ lampy, grzejniki, pompy, urz¹dzenia kli-

25

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 6/2002

matyzacyjne i inne urz¹dzenia z napêdem

elektrycznym.

Przyk³ad zastosowania LOGO!

Modu³ logiczny LOGO! mo¿e znaleŸæ

zastosowanie we wszystkich praktycznie

dziedzinach ¿ycia, od gospodarstwa do-

mowego zarówno miejskiego jak i wiejskie-

go, przez ma³e przedsiêbiorstwa przemys³o-

Rys. 4. Schemat sterownika zewnêtrznego oœwietlenia budynku, wykonanego

przy u¿yciu modu³u LOGO!

OpóŸnienie

w³¹czenia

OpóŸnienie

wy³¹czenia

PrzekaŸnik

impulsowy

Tygodniowy

prze³¹cznik

czasowy

PrzekaŸnik

zatrzaskowy

Generator

impulsów

Podtrzymane

opóŸnienie

w³¹czenia

Licznik

godzin pracy

PrzekaŸnik

samokasuj¹cy

Licznik

dwukierunkowy

Detektor

czêstotliwoœci

Generator

impulsów

asynchronicznych

Zegar

sterowany

dat¹

OpóŸniowne

w³¹czenie

i wy³¹czenie

Generator

losowy

OpóŸnienie

czasowe

wyzwalane

zboczem

Komparator

analogowy

Komparator

ró¿nicy

analogowe

Prze³¹cznik

œwiat³a

klatki schodowej

Prze³¹cznik

dwufunkcyjny

we i rolnicze a¿ do wielkiego przemys³u.

Na rys. 4 jest przedstawiony schemat sterow-

nika zewnêtrznego oœwietlenia budynku, wy-

konanego przy u¿yciu LOGO! Zastosowano

dwa rodzaje lamp: g³ówn¹ i dodatkow¹ w³¹-

czan¹ rêcznie lub automatycznie. G³ówna

lampa jest w³¹czana na pe³ny ustawiony

przedzia³ czasu, a dodatkowa tylko w pew-

nych okresach, w których detektor ruchu jest

aktywny. Generalnie, oœwietlenie jest w³¹-

czane jedynie wówczas, gdy jest ciemno.

G³ówna lampa (w³¹czana z wyjœcia Q1) jest

automatycznie w³¹czana tylko od godziny

6:00 do 24:00 wówczas, gdy prze³¹cznik

œwiat³oczu³y do³¹czony do wejœcia I1 jest

w stanie czynnym. Druga lampa (w³¹czana

z wyjœcia Q2) jest w³¹czana na 90 sekund

w wyniku dzia³ania detektora ruchu do³¹czo-

nego do wejœcia I2, jedynie w godzinach od

6:00 do 8:00 i od 17:00 do 24:00. Przez wej-

œcie I4 (przycisk rêczny) obie lampy mog¹ byæ

w³¹czone, np. w celach testowych, nieza-

le¿nie od ustawienia przekaŸników czaso-

wych i prze³¹cznika œwiat³oczu³ego. Do bu-

dowy uk³adu steruj¹cego wykorzystano ele-

menty:

q

LOGO! 230RC

q

I1 prze³¹cznik œwiat³oczu³y (zestyki normal-

nie otwarte _ NO)

q

I2 detektor ruchu (NO)

q

I3 ustawienia automatyczne (NO)

q

I4 ustawienia rêczne (NO)

q

Q1 lampa g³ówna

q

Q2 lampa dodatkowa.

Zalet¹ rozwi¹zania jest oszczêdnoœæ energii

wynikaj¹ca z u¿ycia przekaŸnika czasowego,

detektora ruchu i przekaŸnika œwiat³oczu³e-

go. Czasy w³¹czenia mog¹ byæ ustawiane in-

dywidualnie, np. ró¿ne w dni robocze i wol-

ne od pracy. Ró¿ne mog¹ byæ te¿ okresy

w³¹czenia. Urz¹dzenie steruj¹ce mo¿e byæ ³a-

two rozbudowywane; np. w celu zró¿nicowa-

nia oœwietlenia ró¿nych obszarów o dodatko-

we detektory ruchu lub grupy lamp.

(cr)

n

Prze³¹cznik œwiat³oczu³y

Ustawianie automatyczne

Ustawianie rêczne

Detektor ruchu

Lampa

g³ówna

Lampa

dodatkowa

T a b l i c a 2. Modu³y rozszerzeñ

T a b l i c a 3. Funkcje sterowników LOGO!