ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
P O K R Y W A C I A Ł A
BUDOWA SKÓRY
FUNKCJE SKÓRY
a) ogranicza ciało
b) chroni przed działaniem szkodliwych czynników środowiska
c) umożliwia wymianę substancji
d) umożliwia odbiór bodźców z otoczenia
NASKÓREK
Naskórek jest zbudowany z nabłonk
Wierzchnią warstwę naskórka stanowią martwe komórki wypełnione kreatyną. Podstawę naskórka
żywe komórki zdolne do ciągłego podziału.
W naskórku znajdują się melanocyty
a) nadają barwę
b) różnicują gatunki
c) chronią przed UV
~ 4 ~
ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
P O K R Y W A C I A Ł A – S K Ó R A
zkodliwych czynników środowiska
iwia odbiór bodźców z otoczenia
ka płaskiego, wielowarstwowego, rogowaciejącego
Wierzchnią warstwę naskórka stanowią martwe komórki wypełnione kreatyną. Podstawę naskórka
żywe komórki zdolne do ciągłego podziału.
W naskórku znajdują się melanocyty – komórki produkujące melaninę, które:
ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
ego, wielowarstwowego, rogowaciejącego
Wierzchnią warstwę naskórka stanowią martwe komórki wypełnione kreatyną. Podstawę naskórka stanowią
~ 5 ~
Wytworami naskórka są:
a) włosy:
- tkwią na brodawce skóry właściwej, w torebce włosowej
- natłuszczane wydzieliną gruczołów łojowych
- zmieniają położenie dzięki ruchom włókienek mięśniowych
- są homologiczne do piór ptaków i łusek gadów
- zatrzymują powietrze, które jest termoizolatorem, a zatem zapobiegają utracie ciepła
- mogą ulegać zagęszczeniu lub przerzedzeniu
- różnicują gatunki
b) paznokcie, pazury, kopyta
c) rogi
d) gruczoły
SKÓRA WŁAŚCIWA
W skórze właściwej znajdują się:
a) wytwory naskórka
b) naczynia krwionośne, które ulegają:
- rozszerzeniu – większa powierzchnia emisji ciepła, które przynosi krew
- obkurczeniu – minimalizacja strat ciepła
c) włókna kolagenowe (odporność na rozerwanie) i elastynowe (odporność na rozciąganie),
d) zakończenia nerwowe – ciałka zmysłowe (patrz: Receptory, str. 52):
- Krausego (spadek temperatury)
- Ruffiniego (wzrost temperatury)
- Pacciniego (ucisk)
- Meissnera (dotyk)
- nocyceptory (ból)
TKANKA PODSKÓRNA
Składa się z tkanki łącznej właściwej i tkanki tłuszczowej. Tkanka podskórna jest magazynem tłuszczowców,
które są cennym rezerwatem energetycznym oraz dobrą ochroną przed wahaniami temperatury.
GRUCZOŁ
WYDZIELINA I JEJ CHARAKTER
FUNKCJE WYDZIELINY
potowy
pot (woda 90%, mocznik, NaCl)
przeciwdziała przegrzaniu organizmu
mlekowy
mleko (substancje odżywcze,
lizozym, przeciwciała)
pokarm dla młodych ssaków
łojowy
łój
natłuszczenie powierzchni skóry –
uelastycznienie i ochrona przed wodą
zapachowy
substancje zapachowe
informacja dla innych osobników
~ 6 ~
CHOROBY SKÓRY
Prawidłowe cechy skóry występują jeżeli w organizmie znajduje się dostateczna ilość:
witaminy A
witaminy C
Zn
2+
(retinol)
(kwas askorbinowy)
(cynk)
(patrz: Witaminy, str.16)
- wpływa na prawidłowy stan
- odpowiada za
tkanki łącznej
proces oddychania
- niedobór: szkorbut, kruchość
i formowania tkanki
naczyń krwionośnych
kostnej
TM,
®
& Copyright © 2011 by Adrian Drożdż. All rights reserved
CHOROBA
SKÓRY
CZYNNIK ETIOLOGICZNY
PROFILAKTYKA
albinizm
mutacja w obrębie genu warunkującego
syntezę melaniny w melanocytach
brak
czerniak
mutacja w melanocytach spowodowana
promieniami UV
- ograniczenie przebywania na słońcu,
- obserwacja zmian skórnych
grzybica
grzyby (dermatofity)
- korzystanie z własnych środków higieny
osobistej,
- korzystanie z klapek w publicznych kąpieliskach