Straty w chowie m
Straty w chowie m
ł
ł
odych zwierz
odych zwierz
ą
ą
t
t
–
–
przyczyny ze strony przewodu
przyczyny ze strony przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Biegunka:
stan cechujący się częstszym wydalaniem kału
o zmniejszonej zawartości suchej masy, powstały
w następstwie zaburzenia homeostazy przewodu
pokarmowego z powodu wzrostu sekrecji i/lub
osłabienia absorpcji jelitowej.
Towarzyszą jej ogólne objawy kliniczne wynikające
z utraty wody i elektrolitów.
Stolce o prawidłowej konsystencji zawierają około
20 % suchej masy, zaś stolce biegunkowe około 10 %.
I. Przyczyny
I. Przyczyny
a)
a)
nieinfekcyjne
nieinfekcyjne
:
:
pokarmowe
pokarmowe
substancje toksyczne
substancje toksyczne
zaburzenia wydzielania gruczo
zaburzenia wydzielania gruczo
ł
ł
ó
ó
w
w
trawiennych
trawiennych
alergie pokarmowe
alergie pokarmowe
nerwowe
nerwowe
stany po resekcjach jelit
stany po resekcjach jelit
nowotwory
nowotwory
leki przeczyszczaj
leki przeczyszczaj
ą
ą
ce
ce
b) infekcyjne u ciel
b) infekcyjne u ciel
ą
ą
t:
t:
bakteryjne
bakteryjne
wirusowe
wirusowe
paso
paso
ż
ż
ytnicze
ytnicze
grzyby
grzyby
pierwotniaki
pierwotniaki
Bakteryjne:
Escherichia coli – szczepy enterotoksyczne
(największe znaczenie w patologii)
E. coli – szczepy enterohemoragiczne
E. coli – szczepy enteropatogenne
Salmonella typhimurium, S. Dublin, S. Newport
Campylobacter jejuni, C. fecalis
Clostridium perfringens typ A, C
C. sordelli
Wirusowe
Rotawirus serogrupa A (dominujące)
Rotawirus serogrupa B (rzadko)
Coronawirus
Parvowirus
Caliciwirus
Breda wirus
BVDV
Pierwotniacze
Cryptosporidium spp. (muris?)
Eimeria spp.
Giardia spp
b) infekcyjne u prosi
b) infekcyjne u prosi
ą
ą
t:
t:
E.coli
E.coli (2 godz. – 5 dzień )
Clostridium perfringens typ C (od 2 dnia )
Clostridium perfringens typ A (1- 21 dzień )
Rotawirus (7 dzień; ale może wcześniej w 2 dniu )
Kokcydie – Isospora suis (5 - 15 dzień)
II. Patomechanizm
II. Patomechanizm
a) biegunka osmotyczna –
spowodowana
upośledzonym wchłanianiem osmotycznie
czynnych substancji
b) biegunka wydzielnicza (sekrecyjna) –
wywołana wydzielaniem nadmiernych ilości
wody, elektrolitów i innych substancji do
światła jelit
c) biegunka motoryczna –
rozwijająca się na
skutek nadmiernych ruchów
perystaltycznych i skróconego
„tranzytu” treści jelitowej
d)
biegunka spowodowana upośledzeniem
absorpcji
1
2
3
5
5
4
B
ł
ona śluzowa
Kosmki
Krypty
A
B
Sekrecja elektrolitów
A
B
Resorpcja elektrolitów
świat
ł
o
świat
ł
o
Cz. bazolateralna
Cz. bazolateralna
a
a
b
b
ATP-
aza
ATP-
aza
ATP-
aza
H
2
CO
3
+ CO
2
Na
+
H
2
0
H
2
0
Cl
-
Cl
-
Na
+
K
+
H
2
0
+ HCO
3
-
H
+
HCO
3
-
Na
+
Na
+
Na
+
Cl
-
Na
+
H
2
0
K
+
Na
+
Na
+
Glukoza
AS
GS
TGE Coronavirus
Rotavirus
Świnia
Cielę
Blikslager i Roberts, 1997, JAVMA, 211, 1437-1441