15 TWORZENIE INSTRUKCJI BHP W ZAKŁ PRACYid 16282

Czego dotycz¹ instrukcje bezpieczeñstwa

i higieny pracy?

I 02/03

Kto tworzy i opiniuje w firmie instrukcje bhp?

I 02/07

Z jakich materia³ów nale¿y korzystaæ, tworz¹c

instrukcjê bezpiecznej pracy?

I 02/07

Na czym polega udostêpnianie pracownikom

instrukcji bezpieczeñstwa i higieny pracy?

I 02/04

Jakie kary mo¿na nak³adaæ na pracowników

nieprzestrzegaj¹cych zapisów instrukcji?

I 02/07

Co zrobiæ, by instrukcje bhp w Waszym zak³adzie

pracy by³y przez pracowników czytane

i przestrzegane?

I 02/11

Kiedy powinnicie aktualizowaæ treæ instrukcji

bezpiecznej pracy?

I 02/13

W tym hale:

Autor

Kazimierz ¯urawski
specjalista ds. bhp

Konsultant

Józef M. Boguszewski
specjalista ds. bezpieczeñstwa

procesów przemys³owych

I 02/01

Instrukcje bhp

Dlaczego

powinnicie

przeczytaæ

to has³o?

Kto tworzy

zasady bhp?

W ka¿dym zak³adzie pracy jednym z najwa¿niejszych

elementów systemu bezpieczeñstwa i higieny pracy s¹

instrukcje bhp. W naszym hale podpowiemy Wam,

jak prawid³owo konstruowaæ takie instrukcje, oraz

wska¿emy, z jakich materia³ów warto korzystaæ przy

ich tworzeniu. Dowiecie siê równie¿, jak wdro¿yæ in-

strukcjê bezpiecznej pracy w ¿ycie. Ponadto w hale

znajdziecie praktyczne wzory takich instrukcji, które

pomog¹ Wam przy ich opracowywaniu i opiniowaniu

w Waszych zak³adach pracy.

ZAWARTOÆ I WDRA¯ANIE INSTRUKCJI

BEZPIECZEÑSTWA I HIGIENY PRACY

Powinnicie wiedzieæ, ¿e g³ówn¹ treæ instrukcji bez-

piecznej pracy stanowi¹ zasady bezpieczeñstwa i hi-

gieny pracy, którymi s¹:

nieokrelone przez ¿aden przepis prawny, ale apro-

bowane przez pracodawcê i osoby kieruj¹ce prac¹,

regu³y i procedury bezpiecznego postêpowania wy-

nikaj¹ce z dowiadczenia ¿yciowego i przes³anek

naukowo-technicznych (np. zawarte w poradnikach,

podrêcznikach, dokumentacji technicznej, normach),

nieunormowane prawem regu³y wynikaj¹ce z do-

wiadczenia ¿yciowego, rozwoju techniki i logiczne-

go rozumowania, których przestrzeganie zapewnia

faktyczne bezpieczeñstwo pracy,

pozaprawne normy postêpowania, które s¹ akcepto-

wane przez pracowników nadzoru (np. mistrzów,

brygadzistów, kierowników).

Musicie mieæ wiadomoæ, ¿e to w³anie Wy pracow-

nicy s³u¿by bezpieczeñstwa i higieny pracy a tak¿e

pracownicy nadzoru (kierownicy, brygadzici, majstro-

WBH (16) www.bhpwfirmie.pl

Wiedza i Praktyka

I 02/02

Instrukcje bhp

Podstawa

prawna

Treæ instrukcji

bhp

wie) oraz sami pracownicy obs³uguj¹cy maszyny

i urz¹dzenia techniczne tworzycie zasady bezpieczeñ-

stwa i higieny pracy, czyli w praktyce warunki niezbêd-

ne do wykonywania pracy w bezpieczny sposób.

Wprowadzanie w zak³adzie pracy instrukcji bhp jest

prawnym obowi¹zkiem Waszych pracodawców, wyni-

kaj¹cym z przepisów rozporz¹dzenia Ministra Pracy

i Polityki Socjalnej z 26 wrzenia 1997 r. w sprawie

ogólnych przepisów bezpieczeñstwa i higieny pracy

(Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650), dalej: ropbhp.

Udostêpniane pracownikom aktualne instrukcje bez-

pieczeñstwa i higieny pracy dotycz¹:

1) stosowanych w firmie procesów technologicznych

i wykonywania prac zwi¹zanych z zagro¿eniami

wypadkowymi lub zagro¿eniami zdrowia pracow-

ników ß Wzór instrukcji bhp przy wykonywaniu prac

lakierniczych,

2) obs³ugi maszyn i innych urz¹dzeñ technicznych

ß Wzór instrukcji bhp na stanowisku pracownika ob-

s³uguj¹cego maszynê szwalnicz¹,

3) postêpowania z materia³ami szkodliwymi dla zdro-

wia i niebezpiecznymi ß Wzór instrukcji bhp przy

obs³udze wytwornicy acetylenowej,

Wiedza i Praktyka

I 02/03

Instrukcje bhp

Przede wszystkim od Waszej inwencji twórczej zale-

¿y, jak¹ treæ w³o¿ycie w dan¹ instrukcjê bhp! Pamiê-

tajcie, ¿e powinnicie przy tym dociekliwie zbadaæ

konkretne stanowisko pracy oraz wzi¹æ pod uwagê

podpowiedzi zatrudnionych na nim pracowników.

4) udzielania pierwszej pomocy medycznej ß Wzór

instrukcji bhp przy ratowaniu osób pora¿onych pr¹dem

elektrycznym oraz udzielaniu pierwszej pomocy

(§ 41 ust. 1 ropbhp).

Instrukcje bhp powinny odpowiednio okrelaæ zarów-

no czynnoci do wykonania przed rozpoczêciem danej

pracy, a tak¿e zasady i sposoby bezpiecznego jej wy-

konywania, jak równie¿ czynnoci do wykonania po

zakoñczeniu tej pracy oraz zasady postêpowania w sy-

tuacjach awaryjnych, stwarzaj¹cych zagro¿enie ¿ycia

lub zdrowia pracowników (§ 41 ust. 2 ropbhp).

Pamiêtajcie, ¿e treæ instrukcji bhp przed jej wdro-

¿eniem powinna byæ skonsultowana z mo¿liwie jak

najszerszym gronem za³ogi, od kierownictwa firmy

do szeregowego pracownika, a przede wszystkim

z pracownikiem s³u¿by bhp.

Treæ instrukcji bhp powinna wynikaæ ze sprawdzo-

nych i przyjêtych powszechnie metod pracy, ukszta³to-

wanych na przestrzeni wielu lat. Ponadto o wielu

szczegó³owych sprawach mo¿ecie siê dowiedzieæ od

samych pracowników, obs³uguj¹cych poszczególne

urz¹dzenia w Waszym zak³adzie pracy. Przydatne in-

formacje z pewnoci¹ uzyskacie od tych z nich, którzy

posiadaj¹ wieloletni sta¿ pracowniczy i bogate do-

wiadczenie zawodowe.

Udostêpnianie instrukcji bhp pracownikom

Udostêpnianie pracownikom instrukcji stanowisko-

wych oznacza, ¿e najpierw instrukcjê tak¹ nale¿y opra-

cowaæ i stosownie do okolicznoci wdro¿yæ, czyli za-

WBH (16)

Wiedza i Praktyka

I 02/04

Instrukcje bhp

Przechowywanie

instrukcji bhp

Potwierdzenie

pracownika

o zapoznaniu

siê z instrukcj¹

poznaæ pracownika obs³uguj¹cego dane urz¹dzenie

z jej treci¹ i ewentualnie wywiesiæ j¹ w widocznym

miejscu przy tym urz¹dzeniu, choæ nie ma takiego

obowi¹zku.

Powinnicie wiedzieæ, ¿e instrukcje bezpieczeñstwa

i higieny pracy (zbiory takich instrukcji w danej fir-

mie) warto jest przechowywaæ w punktach informacyj-

nych w zak³adzie lub na stanowiskach wyznaczonych

dla osób kieruj¹cych pracownikami (np. u kierownika

dzia³u). Zapewni to mo¿liwie jak najszerszy do nich

dostêp wszystkim pracownikom firmy.

W przypadku gdy instrukcja reguluje najistotniejsze

z punktu widzenia bezpieczeñstwa pracy zagadnienia

(procedury, czynnoci) oraz sytuacje, kiedy przy ich

wykonywaniu maj¹ miejsce zdarzenia urazowe (wy-

padki), zapoznanie z przepisami i zasadami bhp w niej

zawartymi pracownik ma obowi¹zek potwierdziæ w³as-

norêcznym podpisem (art. 237 kp). Z³o¿enie podpisu

wymusza na pracowniku ponoszenie odpowiedzialno-

ci i zachowanie wiêkszej ostro¿noci, tym bardziej ¿e

Wiedza i Praktyka www.bhpwfirmie.pl

I 02/05

Instrukcje bhp

W niektórych zak³adach pracy, szczególnie pracy

biurowej (np. bankach), w których wszyscy pra-

cownicy pos³uguj¹ siê poczt¹ elektroniczn¹, in-

strukcje stanowiskowe s¹ przesy³ane do pracowni-

ków wy³¹cznie t¹ drog¹, bez mo¿liwoci wywiesze-

nia instrukcji (np. na tablicy informacyjnej). W ta-

kich przypadkach brak instrukcji przy urz¹dzeniu

wcale nie oznacza, ¿e jej treæ nie zosta³a przekaza-

na do wiadomoci pracowników.

Podpisanie

instrukcji bhp

przez pracodawcê

taka wielostronicowa instrukcja zazwyczaj nie bêdzie

wywieszona na stanowisku pracy.

Pracodawca nie ma obowi¹zku podpisywania instruk-

cji stanowiskowej, jednak od strony praktycznej warto,

aby to zrobi³.

Podpisana instrukcja stanowi dokument na równi z in-

nymi zarz¹dzeniami wewnêtrznymi zak³adu pracy,

przyjêtymi do obowi¹zkowego przestrzegania.

Zwracamy Wasz¹ uwagê, ¿e najlepiej, aby instrukcjê

bhp podpisa³ sam pracodawca, jednak je¿eli zrobi to

upowa¿niona przez niego osoba kieruj¹ca pracownika-

mi nie bêdzie to b³êdem. Treæ instrukcji wówczas

powinna dotyczyæ stanowiska znajduj¹cego siê wy-

³¹cznie w obrêbie dzia³u podlegaj¹cego temu kierowni-

kowi.

Pamiêtajcie, ¿e podpis pod instrukcj¹ bezpieczeñstwa

i higieny pracy oznacza, ¿e jest ona:

zakoñczona i sprawdzona (uzgodniona),

przyjêta przez kierownictwo,

gotowa do wdro¿enia w ¿ycie.

Pamiêtajcie, ¿e podpis pracodawcy lub osoby przez

niego do tego upowa¿nionej wi¹¿e dan¹ instrukcjê z

konkretnym zak³adem pracy.

Z³o¿ony podpis zobowi¹zuje tak¿e do przekazania tre-

ci instrukcji podleg³ym pracownikom oraz do pono-

szenia odpowiedzialnoci za przestrzeganie jej posta-

nowieñ.

WBH (16) www.bhpwfirmie.pl

Wiedza i Praktyka

I 02/06

Instrukcje bhp

Z czego korzy-

staæ, tworz¹c

instrukcjê bhp?

NIEPRZESTRZEGANIE ZAPISÓW

INSTRUKCJI BHP

Podpisana instrukcja bhp jest dokumentem równym

wag¹ innym przepisom wewn¹trzzak³adowym (np. re-

gulaminowi pracy, zarz¹dzeniom wewnêtrznym), który

musi byæ bezwzglêdnie przestrzegany przez wszyst-

kich pracowników.

Pamiêtajcie, ¿e czêsto nieprzestrzeganie postanowieñ

instrukcji stanowiskowych powoduje powa¿ne konse-

kwencje dla ¿ycia i zdrowia pracowników.

TWORZENIE INSTRUKCJI

BEZPIECZEÑSTWA I HIGIENY PRACY

Instrukcje bhp powinny byæ sporz¹dzane przez pra-

cowników nadzoru (kierowników, brygadzistów, maj-

strów i inne osoby kieruj¹ce pracownikami) przy

wspó³pracy z pracownikami obs³uguj¹cymi dane urz¹-

dzenia. Nastêpnie powinny byæ zaopiniowane tym

razem jedynie przez Was, czyli s³u¿bê bhp.

Zwracamy Wasz¹ uwagê, ¿e tworz¹c instrukcje bhp,

warto jest korzystaæ przede wszystkim z:

przepisów prawnych, w szczególnoci w zakresie

Wiedza i Praktyka www.bhpwfirmie.pl

I 02/07

Instrukcje bhp

Za nieprzestrzeganie postanowieñ instrukcji bez-

pieczeñstwa i higieny pracy (ustalonego porz¹d-

ku) pracodawca mo¿e nak³adaæ na pracowników

kary porz¹dkowe okrelone w art. 108 § 1 i 2 Ko-

deksu pracy.

UWAGA!

bezpieczeñstwa i higieny pracy przy wykonywaniu

okrelonych prac,

dokumentacji techniczno-eksploatacyjnej urz¹dzeñ

(dawniej DTR),

oceny ryzyka zawodowego na danym stanowisku pra-

cy (oceny takie zawieraj¹ identyfikacjê zagro¿eñ oraz

dobór do nich odpowiednich rodków profilaktycznych

zmniejszaj¹cych ryzyko do poziomu dopuszczalnego),

przyjêtych w zak³adzie metod pracy ukszta³towa-

nych w wyniku d³ugoletniej praktyki,

konsultacji z pracownikami obs³uguj¹cymi dane

urz¹dzenie.

Uk³ad instrukcji bhp

Praktyczna instrukcja bhp (w zale¿noci od potrzeb)

powinna sk³adaæ siê z nastêpuj¹cych elementów,

którymi s¹:

1) uwagi (informacje) ogólne (np. kto jest upowa¿nio-

ny do obs³ugi urz¹dzenia, informacje dotycz¹ce ba-

dañ profilaktycznych, szkoleñ bhp lub kwalifikacji

zawodowych, uwagi dotycz¹ce odzie¿y i obuwia

roboczego oraz rodków indywidualnej ochrony),

2) podstawowe warunki bezpiecznej pracy (informa-

cje dotycz¹ce organizacji stanowiska pracy z punk-

tu widzenia bezpieczeñstwa, np. w zakresie wyzna-

czania i utrzymania dróg transportowych, zabezpie-

czenia urz¹dzeñ cinieniowych przed gromadze-

niem siê ³adunków elektrostatycznych itp.),

3) czynnoci przed rozpoczêciem pracy (np. w zakre-

sie kontroli stanu technicznego urz¹dzenia lub

przygotowania materia³u do obróbki),

4) czynnoci podczas pracy (takie, których wykony-

wanie czy przestrzeganie zapewnia faktyczne bez-

WBH (16) www.bhpwfirmie.pl

Wiedza i Praktyka

I 02/08

Instrukcje bhp

Przepisy prawne

a treæ instrukcji

bhp

pieczeñstwo pracy, np. niepalenie tytoniu na stano-

wisku pracy),

5) czynnoci zabronione (np. przy eksploatacji wózków

jezdniowych podnonikowych zabrania siê operato-

rowi podnoszenia innych osób na wid³ach wózka),

6) czynnoci po zakoñczeniu pracy (np. informacje

o uporz¹dkowaniu stanowiska pracy),

7) uwagi koñcowe (np. jakie postêpowanie obowi¹zu-

je, jeli nast¹pi wypadek na stanowisku pracy,

sposób przekazania stanowiska nastêpcy przy pracy

zmianowej).

Pisz¹c (tworz¹c) instrukcjê bhp, starajcie siê jak naj-

mniej przytaczaæ danych lub sformu³owañ zawartych w

przepisach prawnych. Je¿eli jednak macie taki zamiar,

zawrzyjcie je w uwagach (informacjach) ogólnych (np.

osobom m³odocianym zezwala siê na wykonywanie pra-

cy przy obs³udze urz¹dzenia na zasadach okrelonych

w rozporz¹dzeniu Rady Ministrów z 1 grudnia 1990 r.

w sprawie wykazu prac wzbronionych m³odocianym

Dz.U. nr 85, poz. 500 z pón. zm.).

Pisz¹c o natê¿eniu owietlenia, dopuszczalnych warto-

ciach ha³asu lub zapyleniu powietrza, mo¿ecie powo-

³aæ siê na Polskie Normy (na przyk³ad PN-84/E-02033

Owietlenie wnêtrz wiat³em elektrycznym) lub w³aci-

we przepisy (np. rozporz¹dzenie Ministra Pracy i Poli-

tyki Spo³ecznej z 29 listopada 2002 r. w sprawie naj-

wy¿szych dopuszczalnych stê¿eñ i natê¿eñ czynników

szkodliwych dla zdrowia w rodowisku pracy Dz.U.

nr 217, poz. 1833).

Pamiêtajcie, ¿e nie bêdzie ¿adnym b³êdem, je¿eli tych

podstaw nie podacie. Zawsze natomiast miejcie na

Wiedza i Praktyka

I 02/09

Instrukcje bhp

Czynnoci

wykonywane

na stanowisku

pracy

Wykaz

czynnoci

zabronionych

uwadze, ¿e podawanie podstaw prawnych wyd³u¿a

treæ instrukcji, a samemu pracownikowi niewiele one

mówi¹.

Zwróæcie szczególn¹ uwagê na precyzyjne okrelenie

czynnoci wykonywanych na danym stanowisku pracy

(przed rozpoczêciem pracy, w czasie jej trwania oraz

po jej zakoñczeniu), maj¹c na uwadze fakt, w jaki spo-

sób czynnoci te przek³adaj¹ siê na bezpieczeñstwo lub

higienê pracy. Nie wolno myliæ czynnoci podczas

pracy wynikaj¹cych z procesu pracy (technologiczne-

go) z czynnociami, które chcemy zawrzeæ w instruk-

cji, które dotycz¹ bezpiecznego wykonywania tych

czynnoci.

Do wymienionych czynnoci warto dopisaæ wykaz

czynnoci zabronionych, które uzupe³niaj¹ zazwyczaj

wykaz czynnoci wykonywanych podczas pracy. Za-

wrzyjcie go przed wykazem czynnoci wykonywanych

po zakoñczeniu pracy.

Jest tak, gdy¿ zasady bezpiecznej i higienicznej pracy

bêd¹ce g³ówn¹ treci¹ instrukcji bhp mog¹ i powinny

wynikaæ przede wszystkim z instrukcji technologicz-

nych, eksploatacyjnych oraz instrukcji obs³ugi, opraco-

wanych przez producenta dla konkretnego urz¹dzenia.

Konstruuj¹c wykaz czynnoci zabronionych, starajcie

siê korzystaæ z dokumentacji techniczno-ruchowej,

czyli opracowanej przez producenta, zawieraj¹cej

m.in. opisy techniczne, rysunki, wyniki prób i pomia-

rów, dokumenty dotycz¹ce przegl¹dów, konserwacji

i remontów, a tak¿e instrukcjê obs³ugi danego urz¹dze-

nia.

WBH (16)

Wiedza i Praktyka

I 02/10

Instrukcje bhp

Zwracamy Wasz¹ uwagê, ¿e czêsto w dokumentacji

techniczno-eksploatacyjnej maszyny lub urz¹dzenia

technicznego (dawniej DTR) mo¿ecie znaleæ wy-

odrêbnione lub przedstawione w treci zapisy doty-

cz¹ce bhp przy obs³udze ca³ego urz¹dzenia lub jego

poszczególnych elementów.

Cechy instrukcji bezpiecznej pracy

Je¿eli chcecie, by zapisy instrukcji bhp w Waszym za-

k³adzie pracy by³y przez pracowników czytane i prze-

strzegane, postarajcie siê, aby mia³y one charaktery-

styczne cechy, czyli by by³y:

krótkie,

rzeczowe,

czytelne (np. pisane wyran¹ czcionk¹, na ¿ó³tym

papierze, z czerwonym paskiem, mog¹ zawieraæ

szkice, rysunki, schematy itp.),

ujmuj¹ce wszystkie czynnoci, które maj¹ wp³yw na

bezpieczeñstwo pracy,

Wiedza i Praktyka www.bhpwfirmie.pl

I 02/11

Instrukcje bhp

W instrukcjach obs³ugi urz¹dzeñ producent zazwy-

czaj zwraca uwagê u¿ytkownika na elementy nie-

bezpieczne stanowi¹ce zagro¿enie dla pracowni-

ków. Niekiedy te¿ przedstawia prawie gotow¹ treæ

instrukcji bhp. Jednak¿e tylko prawie gotow¹, po-

niewa¿ brak w niej ca³ego uk³adu obowi¹zuj¹cego

dla instrukcji bhp!

Tak¹ instrukcjê producenta powinnicie uzupe³-

niæ, przede wszystkim o uwarunkowania istniej¹ce

w Waszym zak³adzie pracy.

Objêtoæ

instrukcji

bhp

wskazuj¹ce pracownikowi procedury lub sposoby postê-

powania w sytuacjach awaryjnych i w razie wypadków.

Treæ instrukcji bhp powinna siê mieciæ na 1 2 stro-

nach A4. Jednak¿e, gdy macie do czynienia ze skom-

plikowanymi technologicznymi procesami pracy, za-

chodzi koniecznoæ szerszego opisywania poszczegól-

nych elementów tych procesów.

WBH (16) www.bhpwfirmie.pl

Wiedza i Praktyka

I 02/12

Instrukcje bhp

1. Instrukcje bezpieczeñstwa i higieny pracy przy

sk³adowaniu materia³ów powinny mieæ rozwiniête

zagadnienia dotycz¹ce czynnoci podczas pracy.

Warto, aby opisywa³y one zasady bhp przy sk³a-

dowaniu rêcznym na poziomie zerowym oraz na

rega³ach, w tym na rega³ach wysokiego sk³ado-

wania z u¿yciem drabin, sk³adowaniu za pomoc¹

urz¹dzeñ technicznych, w tym wózków jezdnio-

wych podnonikowych.

Instrukcja taka powinna te¿ uwzglêdniæ elementy

bezpieczeñstwa wynikaj¹ce z rodzaju sk³adowa-

nego materia³u. Bêd¹ to tak¿e prace wykonywane

przy stertowaniu (uk³adaniu stosu) itp.

2. Instrukcja bhp przy rêcznych pracach transporto-

wych powinna zawieraæ normy dwigania obo-

wi¹zuj¹ce dla kobiet i mê¿czyzn oraz dawaæ miê-

dzy innymi odpowiedzi na nastêpuj¹ce pytania:

Jakiego sprzêtu ochronnego nale¿y u¿ywaæ do

pracy?

Jak nale¿y przenosiæ przedmioty d³ugie, skrzy-

nie, worki, beczki oraz przedmioty drobne?

Przyk³ad

Aktualizacja instrukcji

bezpieczeñstwa i higieny pracy

Pamiêtajcie, ¿e instrukcji bezpiecznej pracy nie spo-

rz¹dza siê raz na zawsze. Wraz z rozwojem techniki

i nauki, zmianami technologii oraz warunków pracy,

wreszcie w zwi¹zku ze wzbogaceniem Waszego do-

wiadczenia ¿yciowego treæ instrukcji bhp powinna

byæ uzupe³niana i dostosowywana do nowych warun-

ków lub okolicznoci, jakie niesie ze sob¹ praktyka.

Wiedza i Praktyka www.bhpwfirmie.pl

I 02/13

Instrukcje bhp

Jak korzystaæ ze sprzêtu mechanicznego (np.

wózków paletowych)?

Jakie powinny byæ drogi transportowe?

Instrukcja taka mo¿e równie¿ zawieraæ wyci¹g

z wykazu prac wzbronionych kobietom lub wykazu

prac wzbronionych m³odocianym ß INFO 02/Wykaz

prac szczególnie uci¹¿liwych lub szkodliwych dla zdro-

wia kobiet, Wykaz prac wzbronionych m³odocianym.

Je¿eli wprowadzacie zmiany do instrukcji bez-

pieczeñstwa i higieny pracy, zawsze zapoznajcie

z nimi pracownika obs³uguj¹cego dan¹ maszynê

czy urz¹dzenie techniczne.

Ze wzglêdów bezpieczeñstwa wszystkie zmiany

musz¹ byæ sygnalizowane pracownikowi, gdy¿

mog¹ uchroniæ go od wypadku, a Was i Waszych

pracodawców od k³opotów, zarówno prawnych,

jak i finansowych.

UWAGA!

INSTRUKCJA BHP

PRZY WYKONYWANIU PRAC LAKIERNICZYCH

Uwagi ogólne

Prace lakiernicze mo¿e wykonywaæ pracownik, który:

ma ukoñczon¹ szko³ê zawodow¹ o specjalnoci budowlanej lub specjalistycz-

ny kurs uprawniaj¹cy go do wykonywania tego zawodu,

posiada aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazañ do pracy na

zajmowanym stanowisku,

odby³ szkolenie wstêpne ogólne i instrukta¿ stanowiskowy w zakresie bhp.

W przypadku zatrudnienia kobiet nale¿y przestrzegaæ postanowieñ rozporz¹-

dzenia Rady Ministrów z 10 wrzenia 1996 r. w sprawie wykazu prac szczegól-

nie uci¹¿liwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz.U. nr 114, poz. 545

z pón. zm.).

Do pracy nale¿y przyst¹piæ wypoczêty, trzewy oraz ubrany w odzie¿ i obuwie ro-

bocze (zgodnie z obowi¹zuj¹c¹ tabel¹ norm). Nale¿y zwróciæ uwagê, aby obuwie

wyposa¿one by³o w podeszwy nieiskrz¹ce i nie gromadzi³o ³adunków elektrosta-

tycznych, a ochrony dróg oddechowych mia³y odpowiednie w³aciwoci filtruj¹ce.

II. Podstawowe warunki bezpiecznej pracy

Pomieszczenie lakierni powinno byæ wykonane zgodnie z postanowieniami pra-

wa budowlanego oraz przepisów przeciwpo¿arowych w zakresie pomieszczeñ

zagro¿onych wybuchem.

Instalacja wentylacyjna powinna byæ w wykonaniu przeciwwybuchowym,

z mo¿liwoci¹ wy³¹czania jej od wewn¹trz i z zewn¹trz.

Instalacja elektryczna powinna byæ w wykonaniu przeciwwybuchowym.

Urz¹dzenia cinieniowe powinny byæ zabezpieczone przed gromadzeniem siê

³adunków elektrostatycznych.

Pod³oga powinna byæ bez progów, a posadzka mieæ nawierzchniê niepyl¹c¹,

nieiskrz¹c¹ i niepolizgow¹.

Przy wykonywaniu prac lakierniczych wymagana jest obecnoæ drugiego pracownika.

Lakiernia powinna byæ wyposa¿ona w apteczkê pierwszej pomocy.

III. Czynnoci przed rozpoczêciem pracy

Za³o¿yæ stosowne do wykonywanej pracy odzie¿ i obuwie robocze.

Zaopatrzyæ siê w odpowiednie rodki ochrony indywidualnej.

3. Sprawdziæ stan rodków ochrony przeciwpo¿arowej.

4. Przygotowaæ sprzêt oraz materia³y.

WBH (16) www.bhpwfirmie.pl

Wiedza i Praktyka

I 02/14

Instrukcje bhp

Tabela 1. Wzór instrukcji bhp przy wykonywaniu prac lakierniczych

IV. Czynnoci podczas pracy

Uruchomiæ system wentylacyjny.

Stanowisko lakierowania natryskowego oznakowaæ tablicami ostrzegawczymi,

z podaniem charakterystyki lakieru.

W czasie wykonywania prac lakierniczych u¿ywaæ nieiskrz¹cych narzêdzi.

Nie zanieczyszczaæ pod³ogi oraz innego wyposa¿enia lakierni farbami i rozpu-

szczalnikami.

W przypadku zas³abniêcia lub innych objawów wskazuj¹cych na zatrucie, na-

tychmiast przerwaæ pracê, opuciæ lakierniê i powiadomiæ prze³o¿onego.

V. Czynnoci zabronione

Praca bez wymaganych ochron osobistych.

U¿ywanie otwartego ognia, grzejników oraz palenie tytoniu.

Gromadzenie na drogach komunikacyjnych zbêdnych przedmiotów, opakowañ itp.

Stosowanie do owietlenia miejscowego lamp innych ni¿ w wykonaniu przeciw-

wybuchowym i zasilanych napiêciem wy¿szym ni¿ 24 V.

Gromadzenie na stanowisku pracy materia³ów w iloci wiêkszej, ni¿ jest to po-

trzebne do pracy w ci¹gu jednej zmiany.

Przechowywanie otwartych pojemników z lakierami, farbami oraz rozpuszczal-

nikami.

Kierowanie pistoletu natryskowego w stronê innych osób.

Stosowanie do rozcieñczania lakierów etyliny lub innych rozcieñczalników nie-

zgodnych z technologi¹.

VI. Czynnoci po zakoñczeniu pracy

Uprz¹tn¹æ stanowisko pracy z odpadów i opakowañ.

Oczyciæ i u³o¿yæ w wyznaczonym miejscu u¿ywany sprzêt.

Urz¹dzenia od³¹czyæ od róde³ zasilania i zabezpieczyæ przed przypadkowym

u¿yciem.

VII. Uwagi koñcowe

Ka¿dy zaistnia³y wypadek przy pracy nale¿y niezw³ocznie zg³osiæ prze³o¿one-

mu, a miejsce pozostawiæ w takim stanie, w jakim siê on wydarzy³.

W przypadku w¹tpliwoci co do bezpiecznego prowadzenia prac lakierniczych

pracownik ma prawo przerwaæ pracê i zwróciæ siê do prze³o¿onego o wyjanie-

nie sytuacji.

.......................................

(podpis kierownika data)

Wiedza i Praktyka

I 02/15

Instrukcje bhp

WBH (16)

Wiedza i Praktyka

I 02/16

Instrukcje bhp

INSTRUKCJA BHP

PRZY OBS£UDZE WYTWORNICY ACETYLENOWEJ

I. Informacje ogólne

1. Do obs³ugi wytwornicy acetylenowej mog¹ byæ wyznaczone osoby maj¹ce: wy-

kszta³cenie zawodowe lub inne przygotowanie potwierdzone stosownym doku-

mentem, ukoñczone 18 lat, ukoñczone szkolenie wstêpne ogólne i instrukta¿ sta-

nowiskowy w zakresie bhp, aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazañ

do zajmowania stanowiska, odpowiednie uprawnienia energetyczne.

2. Pracownik powinien byæ zapoznany z w³aciwociami karbidu i zagro¿eniami

wynikaj¹cymi z jego stosowania oraz z zasadami zapobiegania tym zagro¿eniom.

3. Do pracy pracownik powinien przyst¹piæ wypoczêty, trzewy oraz ubrany

w odzie¿ i obuwie robocze, a tak¿e wyposa¿ony w stosowne rodki indywidu-

alnej ochrony, zgodnie z obowi¹zuj¹c¹ w zak³adzie pracy tabel¹ norm przy-

dzia³u.

II. Podstawowe warunki bezpiecznej pracy

1. Budynek, w którym usytuowana jest wytwornica, powinien spe³niaæ wymagania

dla obiektów zagro¿onych wybuchem.

2. Instalacje elektryczne i owietleniowe powinny odpowiadaæ wymaganiom dla

obiektów zagro¿onych wybuchem.

3. Na sta³ym stanowisku spawalniczym niedopuszczalne jest stosowanie przeno-

nych wytwornic acetylenu.

4. Odleg³oæ pomiêdzy dwiema przenonymi wytwornicami acetylenu, eksploato-

wanymi w tym samym pomieszczeniu, powinna wynosiæ co najmniej 6 m.

5. Przenone wytwornice acetylenu nie powinny byæ eksploatowane w odleg³oci

mniejszej ni¿ 4 m od otwartych róde³ ognia, w tym równie¿ od p³omienia palni-

ka spawalniczego.

7. Wytwornica acetylenu musi byæ odebrana przez Urz¹d Dozoru Technicznego.

8. Wentylacja powinna zapewniæ nieprzekroczenie NDS dla acetylenu.

9. Karbid nale¿y przechowywaæ w pojemnikach hermetycznych, a pomieszczenie

nale¿y zabezpieczyæ przed zawilgoceniem i zalaniem wod¹.

10. Pomieszczenie pracy powinno byæ wyposa¿one w rodki ³¹cznoci.

11. Na zmianie nie mo¿e byæ zatrudniony tylko jeden pracownik.

12. Pomieszczenia pracy powinny byæ wyposa¿one w ganice proszkowe lub niego-

we oraz w apteczkê pierwszej pomocy.

13. Obuwie robocze powinno byæ zaopatrzone w podeszwê niepowoduj¹c¹ iskrzenia.

14. Z wytworzonymi w czasie pracy odpadami nale¿y postêpowaæ w trybie okrelonym

w ustawie z 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. nr 62, poz. 628 z pón. zm.).

Tabela 2. Wzór instrukcji bhp przy obs³udze wytwornicy acetylenowej

Wiedza i Praktyka www.bhpwfirmie.pl

I 02/17

Instrukcje bhp

III. Czynnoci podczas pracy

1. Zapoznaæ siê z zapisami w Ksi¹¿ce pracy wytwornicy.

2. Przestrzegaæ postanowieñ obowi¹zuj¹cej instrukcji obs³ugi.

3. Obserwowaæ wszystkie przyrz¹dy pomiarowe.

4. Otwieranie beczek z karbidem powinno odbywaæ siê za pomoc¹ narzêdzi nie-

iskrz¹cych.

5. Iloæ karbidu potrzebnego do za³adowania wytwornicy jest okrelona w instrukcji

obs³ugi.

6. Utrzymywaæ temperaturê nie ni¿sz¹ ni¿ 5°C. Wytwornice i bezpieczniki nale¿y

chroniæ przed zamarzaniem. Zamarzniête mo¿na odmra¿aæ za pomoc¹ gor¹cej

wody.

7. Py³ karbidu, który pozosta³ w beczkach, nale¿y likwidowaæ poprzez wlanie do

beczki wody w iloci 10-krotnie wiêkszej wagowo od iloci py³u. Tê czynnoæ

nale¿y wykonywaæ na otwartej przestrzeni.

IV. Czynnoci zabronione

1. Stosowanie do wszelkich prac narzêdzi iskrz¹cych.

2. Sprawdzanie szczelnoci po³¹czeñ i przewodów za pomoc¹ otwartego ognia.

3. Palenie tytoniu i u¿ywanie otwartego ognia.

4. Przeci¹¿anie wytwornicy przez przekraczanie najwy¿szej sta³ej wydajnoci oraz

podnoszenie cinienia acetylenu ponad wielkoæ dopuszczaln¹.

5. Wsypywanie karbidu ponad dozwolone iloci.

6. Wykonywanie samodzielnych napraw wytwornicy i osprzêtu.

7. Otwieranie pokryw przy szufladkach zsypowych do karbidu, je¿eli w wytwornicy

istnieje nadcinienie.

8. Przechowywanie karbidu w pojemnikach uszkodzonych lub niezabezpieczonych

pokryw¹.

9. Sk³adowanie karbidu w piwnicach i zag³êbieniach ziemnych.

V. Czynnoci po zakoñczeniu pracy (zmiany roboczej)

1. Uprz¹tn¹æ stanowisko pracy.

2. Zakoñczyæ pracê na zmianie dopiero po przekazaniu stanowiska pracy.

3. Dokonaæ stosownych zapisów w Ksi¹¿ce pracy wytwornicy.

VI. Uwagi koñcowe

1. Ka¿dy zaistnia³y wypadek zg³aszaæ prze³o¿onemu, a stanowisko pracy pozosta-

wiæ w takim stanie, w jakim wydarzy³ siê wypadek.

.......................................

(podpis kierownika data)

WBH (16) www.bhpwfirmie.pl

Wiedza i Praktyka

I 02/18

Instrukcje bhp

INSTRUKCJA BHP PRZY RATOWANIU

OSÓB PORA¯ONYCH PR¥DEM ELEKTRYCZNYM

ORAZ UDZIELANIU PIERWSZEJ POMOCY

I. Uwagi ogólne

Energia elektryczna, wywieraj¹c korzystny wp³yw na dzia³alnoæ cz³owieka,

mo¿e jednoczenie stanowiæ dla niego bardzo powa¿ne zagro¿enie, ze mier-

telnym w³¹cznie. Dlatego spraw¹ najistotniejsz¹ jest znajomoæ i cis³e prze-

strzeganie zasad ochrony przed pora¿eniem pr¹dem elektrycznym. Niezwykle

istotna jest równie¿ umiejêtnoæ udzielania pierwszej pomocy osobom znajduj¹-

cym siê pod dzia³aniem pr¹du. Znajomoæ zasad postêpowania przy ratowaniu

osób pora¿onych pr¹dem elektrycznym pozwala niejednokrotnie uratowaæ ¿ycie

poszkodowanym oraz unikn¹æ zagro¿eñ osobom udzielaj¹cym pomocy.

Nale¿y pamiêtaæ, ¿e szanse uratowania malej¹ bardzo szybko w miarê up³ywu

czasu. W pierwszej minucie po pora¿eniu istnieje 98% szans na uratowanie ¿ycia.

Po 3 minutach 72%, po 5 minutach 25%, a po 8 minutach zaledwie 5%.

W zwi¹zku z powy¿szym podczas ratowania osób pora¿onych pr¹dem nale¿y

dzia³aæ szybko, sprawnie i spokojnie (bez paniki).

II. Uwalnianie pora¿onego spod dzia³ania pr¹du elektrycznego o napiêciu do 1 kV

1. Uwalniania nale¿y dokonywaæ poprzez:

wy³¹czenie napiêcia w³aciwego obwodu elektrycznego,

odci¹gniêcie pora¿onego od urz¹dzeñ bêd¹cych pod napiêciem,

odizolowanie pora¿onego, uniemo¿liwiaj¹ce przep³yw pr¹du przez jego cia³o.

2. Wy³¹czenie napiêcia powinno byæ dokonane poprzez:

otwarcie w³aciwych ³¹czników od strony zasilania,

usuniêcie wk³adek topikowych (bezpieczników) z obwodu zasilania,

przeciêcie przewodów od strony zasilania za pomoc¹ narzêdzi z izolowanymi

rêkojeciami (sposobu tego nie nale¿y stosowaæ w pomieszczeniach zagro¿o-

nych wybuchem),

zwarcie przewodów od strony zasilania (zwarcie to musi byæ wykonane w spo-

sób trwa³y za pomoc¹ odpowiedniej zarzutki metalowej i mo¿e byæ stosowane

tylko w liniach napowietrznych).

3. Odci¹gniêcie pora¿onego od urz¹dzeñ zasilanych pr¹dem elektrycznym powinno

byæ stosowane, w przypadku gdy wy³¹czenie napiêcia trwa³oby zbyt d³ugo albo

by³oby trudniejsze i bardziej niebezpieczne.

Tabela 3. Wzór instrukcji bhp przy ratowaniu osób pora¿onych

pr¹dem elektrycznym oraz udzielaniu pierwszej pomocy

Wiedza i Praktyka www.bhpwfirmie.pl

I 02/19

Instrukcje bhp

4. Odizolowanie polega na podsuniêciu materia³u izolacyjnego pod nogi pora¿one-

go, gdy pr¹d p³ynie od rêki do nogi lub na odginaniu palców jednej d³oni, gdy

pr¹d p³ynie od jednej rêki do drugiej.

5. Uwalnianie pora¿onego musi byæ dokonywane za pomoc¹ materia³ów izola-

cyjnych, takich jak: dielekryczne rêkawice, pó³buty, dywaniki itp. Mo¿na

równie¿ stosowaæ materia³y zastêpcze, jak: suche drewno, materia³y tekstylne,

tworzywa sztuczne.

W przypadku pora¿enia pracownika na wysokoci nale¿y zabezpieczyæ go

przed upadkiem.

III. Uwalnianie pora¿onego spod dzia³ania pr¹du elektrycznego o napiêciu powy-

¿ej 1 kV

1. Uwolnienia nale¿y dokonaæ poprzez: wy³¹czenie napiêcia w³aciwego obwodu

elektrycznego i odci¹gniêcie pora¿onego od urz¹dzeñ pod napiêciem.

2. Wy³¹czenie napiêcia dokonuje siê przez otwarcie w³aciwych wy³¹czników. Przy

odci¹ganiu pora¿onego nale¿y upewniæ siê o braku napiêcia.

3. Odci¹ganie pora¿onego od urz¹dzeñ mo¿e byæ stosowane przy braku mo¿liwoci

wy³¹czenia napiêcia z u¿yciem sprzêtu ochronnego.

IV. Udzielanie pierwszej pomocy osobom pora¿onym
1. Po uwolnieniu pora¿onego spod napiêcia rozpocz¹æ akcjê ratownicz¹ i kontynuo-

waæ j¹ do przybycia lekarza. Polega ona na wykonaniu nastêpuj¹cych czynnoci:

zatrzymaniu krwawienia,

wyjêciu z jamy ustnej cia³ obcych,

w zale¿noci od stanu pora¿onego nale¿y podj¹æ decyzjê o zastosowaniu

sztucznego oddychania lub masa¿u serca.

2. W przypadku gdy pora¿ony jest przytomny, nale¿y rozluniæ ubranie w okoli-

cy szyi, klatki piersiowej i brzucha. Poszkodowany powinien pozostawaæ

w pozycji le¿¹cej do chwili przybycia lekarza.

3. Jeli pora¿ony jest nieprzytomny, ale oddycha, nale¿y go u³o¿yæ w pozycji bez-

piecznej (bocznej ustalonej) do czasu przybycia lekarza.

4. Je¿eli pora¿ony jest nieprzytomny i nie oddycha, ale kr¹¿enie krwi trwa, nale¿y

przyst¹piæ do udra¿niania dróg oddechowych zastosowaæ sztuczne oddychanie.

5. W przypadku gdy poszkodowany nie oddycha i brak jest kr¹¿enia krwi, nale¿y

niezw³ocznie przyst¹piæ do wykonania sztucznego oddychania po³¹czonego z ma-

sa¿em serca.
W ka¿dym przypadku pora¿onego pr¹dem powinien zbadaæ lekarz.

.......................................

(podpis kierownika data)

WBH (16) www.bhpwfirmie.pl

Wiedza i Praktyka

I 02/20

Instrukcje bhp

Tabela 4. Wzór instrukcji bhp na stanowisku pracownika ob-

s³uguj¹cego maszynê szwalnicz¹

INSTRUKCJA BHP

NA STANOWISKU PRACOWNIKA OBS£UGUJ¥CEGO

MASZYNÊ SZWALNICZ¥

I. Uwagi ogólne

1. Do wykonywania pracy na maszynie szwalniczej mo¿e byæ dopuszczony pracow-

nik, który:

ma ukoñczon¹ szko³ê zawodow¹ o specjalnoci krawiec (szwaczka) lub inne

uprawnienia do wykonywania tego zawodu,

posiada dobry stan zdrowia potwierdzony wiadectwem lekarskim,

zosta³ przeszkolony w zakresie bhp (szkolenie wstêpne ogólne i instrukta¿ sta-

nowiskowy).

2. Do pracy nale¿y przyst¹piæ wypoczêty, ubrany we w³aciw¹ odzie¿ robocz¹ (zgo-

dnie z obowi¹zuj¹c¹ tabel¹ norm).

3. Przed rozpoczêciem pracy nale¿y zapoznaæ siê z dokumentacj¹ techniczno-

-eksploatacyjn¹ maszyny (dawniej DTR) oraz instrukcj¹ bhp.

II. Podstawowe warunki bezpiecznej pracy

1. Powierzchnia stanowiska roboczego powinna zapewniaæ nie tylko miejsce dla

maszyny, ale równie¿ woln¹ przestrzeñ umo¿liwiaj¹c¹ swobodn¹ pracê i bezkoli-

zyjne przejcia.

2. Stanowisko robocze powinno byæ wyposa¿one w wygodne krzes³o.

3. Ko³a napêdowe oraz paski klinowe powinny mieæ obudowane os³ony.

4. Maszyna powinna byæ wyposa¿ona w os³onê ig³y chroni¹c¹ przed mo¿liwoci¹

przek³ucia palca.

5. W zale¿noci od zszywanych materia³ów nale¿y dobraæ ig³y zgodnie z instrukcj¹

obs³ugi.

6. Czyszczenia mechanizmów dokonywaæ pêdzelkiem, a smarowanie rêczne wyko-

nywaæ za pomoc¹ olejarki.

III. Czynnoci przed rozpoczêciem pracy

1. Zapoznaæ siê z zakresem przewidzianej pracy.

2. Sprawdziæ stanowisko pracy (stan instalacji elektrycznej, owietlenie).

3. Przygotowaæ niezbêdne narzêdzia i materia³y.

4. Sprawdziæ dzia³anie maszyny bez obci¹¿enia.

Wiedza i Praktyka www.bhpwfirmie.pl

I 02/21

Instrukcje bhp

IV. Czynnoci w czasie pracy

1. ledziæ pracê maszyny, a w szczególnoci jej ruchome, wiruj¹ce i tr¹ce czêci.

2. Zachowywaæ prawid³ow¹ pozycjê cia³a w czasie wykonywania pracy.

3. Nie dotykaæ czêci maszyny bêd¹cych w ruchu.

4. Unieruchomiæ maszynê w przypadku:

zauwa¿enia niesprawnoci,

przerwy w dop³ywie pr¹du,

opuszczenia stanowiska pracy.

V. Czynnoci po zakoñczeniu pracy

1. Wy³¹czyæ maszynê spod napiêcia.

2. Uprz¹tn¹æ stanowisko pracy z odpadków i resztek materia³ów.

VI. Uwagi koñcowe

1. Ka¿dy zaistnia³y wypadek przy pracy zg³aszaæ swojemu prze³o¿onemu, a stano-

wisko pracy pozostawiæ w takim stanie, w jakim zdarzy³ siê wypadek.

2. W razie w¹tpliwoci co do bezpiecznego wykonania pracy, pracownik ma prawo

przerwaæ pracê i zwróciæ siê do prze³o¿onego o wyjanienie sytuacji.

...........................................

(podpis kierownika data)

Warto zapamiêtaæ:

1. G³ówn¹ treæ instrukcji stanowi¹ zasady bezpie-

czeñstwa i higieny pracy.

2. Pracodawca ma obowi¹zek udostêpniania pracow-

nikom aktualnych instrukcji bhp na ich stanowi-

skach pracy, tak aby mogli stale z nich korzystaæ.

WBH (16) www.bhpwfirmie.pl

Wiedza i Praktyka

I 02/22

Instrukcje bhp

3. Pracownik powinien powiadczyæ w³asnorêcznym

podpisem fakt zapoznania siê z zasadami i przepisa-

mi bhp zawartymi w treci instrukcji.

4. Pracodawca odpowiada za treci zawarte w instruk-

cji bhp i dlatego warto, by j¹ podpisa³.

5. Jako pracownicy s³u¿by bhp macie decyduj¹cy

udzia³ w tworzeniu instrukcji bezpiecznej pracy.

6. Powinnicie staraæ siê zamieszczaæ w instrukcjach

bezpiecznej pracy wykaz prac zabronionych na da-

nym stanowisku pracy.

7. Zawsze zapoznawajcie pracownika obs³uguj¹cego

dan¹ maszynê lub urz¹dzenie techniczne ze zmiana-

mi, jakie wprowadzane s¹ do instrukcji bhp na jego

stanowisku pracy.

Je¿eli macie pytania dotycz¹ce bezpieczeñstwa

i higieny pracy w Waszej firmie, prosimy o przeka-

zanie ich nam za porednictwem:

faksu: (22) 619-33-93

e-maila: bhpwfirmie@wip.pl

listownie: pod adresem

«BHP w firmie»

Wydawnictwo

Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

ul. Jana Zamoyskiego 47a

03-801 Warszawa

Sygnalizowane przez Was problemy

postaramy siê rozwi¹zaæ w kolejnych aktualizacjach.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:

więcej podobnych podstron