background image

Wycena pozycji wyrażonych w walutach 

obcych w sprawozdaniu finansowym

dr Katarzyna Trzpioła

25 luty 2010

background image

Wycena na moment zdarzenia

• Art. 30 ust 2 
• Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach 

rachunkowych na dzieo ich przeprowadzenia odpowiednio po kursie:

• faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji -

w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub 
zobowiązao,

• średnim ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzającego 

ten dzieo - w przypadku zapłaty należności lub zobowiązao, jeżeli nie jest 
zasadne zastosowanie kursu, o którym mowa w punkcie powyższym, a 
także w przypadku pozostałych operacji.

background image

Wycena na moment zdarzenia

• Wyjątkiem są sytuacje, gdy odrębne przepisy dotyczące środków 

pochodzących z budżetu Unii Europejskiej i innych krajów Europejskiego 

Obszaru Gospodarczego oraz środków niepodlegających zwrotowi, 

pochodzących ze źródeł zagranicznych, stanowią inaczej.

background image

Wycena na moment zdarzenia

• Ujęcie przychodu lub kosztu (np. sprzedaż lub zakup materiałów, towarów, 

usług) i powstałych w związku z tym rozrachunków - wycena według kursu 
średniego NBP ogłoszonego dla danej waluty z dnia poprzedzającego dzieo 
operacji.

• Zapłata zobowiązania walutą obcą z rachunku bankowego - wycena po 

kursie sprzedaży danej waluty stosowanym przez bank obsługujący 
jednostkę, gdy nastąpił zakup waluty od banku (wycena operacji tak jak 
dotychczas).

• Wpływ na rachunek waluty obcej z tytułu spłaty należności przez 

kontrahenta - wycena nastąpi po kursie zakupu waluty stosowanym przez 
bank, z którego usług korzysta jednostka

background image

Wycena na moment zdarzenia

Wpływ waluty na rachunek walutowy zakupionej w kantorze wymiany 
walut lub w banku 
- wycena według kursu kantorowego lub bankowego 
(kurs faktycznie zastosowany).

• Wpływ waluty na rachunek walutowy z tytułu spłaty należności przez 

kontrahenta – kurs kupna banku lub kurs średni NBP z dnia 
poprzedzającego operację

• Zapłata zobowiązao w walucie obcej z rachunku walutowego (kasy) 

jednostki - wycena po kursie zastosowanym przy wycenie wpływu tych 
walut na rachunek walutowy, przy uwzględnieniu jednej z metod wyceny 
rozchodu waluty, tj. LIFO (ostatnie weszło - pierwsze wyszło), FIFO 
(pierwsze weszło - pierwsze wyszło) lub przeciętnych cen, a więc metod 
wynikających z art. 34 ust. 4 pkt 1-3 ustawy o rachunkowości.

background image

Wycena na moment zdarzenia

• Zapłata zobowiązao walutą zakupioną w kantorze wymiany walut -

wycena według kursu zastosowanego przez kantor.

• Wpłata do kasy waluty wypłaconej z rachunku walutowego - wycena 

według kursu średniego NBP z dnia poprzedzającego wpływ na rachunek; 
nie stosuje się tu kursu bankowego, gdyż faktycznie nie nastąpiło 
przewalutowanie.

• Kompensata – kurs z dnia zarachowania rozrachunków podlegających 

kompensacie

background image

Wycena bilansowa

• Nie rzadziej niż na dzieo bilansowy wycenia się wyrażone w walutach 

obcych:

składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach 

podporządkowanych wycenianych metodą praw własności) i pasywów po 
obowiązującym na ten dzieo średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty 
przez NBP,

gotówkę znajdującą się w jednostkach prowadzących kupno i sprzedaż walut 

obcych - po kursie, po którym nastąpił jej zakup, jednak w wysokości nie 
wyższej od średniego kursu ogłoszonego na dzieo wyceny dla danej waluty 
przez NBP.

background image

Wycena na 31-12-2009

• Tabela kursów nr 255/A/NBP/2009 z dnia 2009-12-31

Nazwa waluty 

Kod waluty 

Kurs średni 

dolar am

erykański 

1 USD 

2,8503 

euro 

1 EUR 

4,1082 

frank szwajcarski 

1 CHF 

2,7661 

funt szterling 

1 GBP 

4,5986 

SDR (MFW) 

1 XDR 

4,4755 

 

background image

Wycena bilansowa

Przeliczenie według kursu 

średniego NBP

Skutki przeszacowania 

(różnice kursowe)

Przychody finansowe -

różnice dodatnie

Koszty finansowe

-

różnice ujemne

(z wyjątkami)

Aktywa i pasywa 

w  walutach obcych

background image

• Dodatnia różnica kursowa

gdy kurs waluty na dzieo powstania (zarachowania) składnika aktywów 

jest niższy od kursu średniego waluty na dzieo bilansowy

• gdy kurs waluty na dzieo powstania (zarachowania) składnika pasywów 

jest wyższy od kursu średniego waluty na dzieo bilansowy

• Ujemna różnica kursowa
• gdy kurs waluty na dzieo powstania (zarachowania) składnika aktywów jest 

wyższy od kursu średniego waluty na dzieo bilansowy

• gdy kurs waluty na dzieo powstania (zarachowania) składnika pasywów 

jest niższy od kursu średniego waluty na dzieo bilansowy

background image

Wycena na moment zdarzenia

W uzasadnionych przypadkach powstałe na dzieo bilansowy różnice

kursowe zalicza się do kosztu wytworzenia produktów lub ceny nabycia

towarów, a także ceny nabycia lub kosztu wytworzenia środków trwałych,

środków trwałych w budowie lub wartości niematerialnych i prawnych – art.

30 ust 4

background image

Prezentacja

• W rachunku zysków i strat nie wykazuje się odrębnie dodatnich różnic 

kursowych w przychodach finansowych, a ujemnych różnic kursowych 
w kosztach finansowych, lecz: 

• nadwyżkę dodatnich różnic kursowych nad ujemnymi różnicami 

kursowymi (wiersz J.V lub G.V) - jako inne przychody finansowe albo

• nadwyżkę ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi (wiersz K.IV lub H.IV) 

jako inne koszty finansowe

background image

Interpretacja

„(…)Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ani też przepisy
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - przyp. red.) nie definiują pojęcia
‹‹faktycznie zastosowanego kursu waluty››. Z interpretacji istniejących w tej kwestii
przepisów wynika, iż są to wszelkie kursy walutowe zastosowane przez podatnika,
w tym bankowe, również przy transakcjach walutowych związanych z indywidualną
umową z bankiem. Faktycznie zastosowany kurs walutowy nie jest kursem faktycznie
zrealizowanym, dlatego nie należy go wiązad wyłącznie z sytuacjami związanymi
z zakupem lub sprzedażą walut. Jest to kurs faktycznie użyty m.in. do ustalenia
określonej wartości różnicy kursowej. Faktycznie zastosowany kurs to również taki, po
którym dokonuje się faktycznej wyceny w danym dniu, koniecznej dla ustalenia różnic
kursowych, m.in. w dacie wpływu waluty obcej na bankowy rachunek walutowy. Przy
operacjach bankowych w celu ustalenia różnic kursowych dokonuje się przeliczeo
waluty obcej po kursie bankowym, a więc kursie faktycznie zastosowanym. A zatem
do wyceny wartości wpływu waluty należy przyjmowad kurs bankowy, tj. kurs
faktycznie zastosowany. (…)”

Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 10 marca 2008 r., nr
ILPB3/423-12/08-2/HS,

background image

Dziękuję za uwagę

Pytania i wątpliwości:

Katarzyna Trzpioła

biuro@taxfin.pl

www.taxfin.pl