Strona główna

  > 

Zaburzenia mowy

  > 

Klasyfikacja

Klasyfikacje zaburzeń mowy u osób upośledzonych

umysłowo

Problem zaburzeń mowy u osób z upośledzeniem umysłowym poruszany jest w literaturze przedmiotu dość szeroko, aczkolwiek do chwili obecnej nie
zdołano jeszcze ca łkowicie wyjaśnić całokształtu przyczyn i patomechanizmów tych niejednokrotnie ró żnych objawowo zaburze ń. Zdaniem E.
Minczakiewicz w populacji dzieci z upośledzeniem umysłowym, podobnie jak w populacji dzieci o normalnym rozwoju, daje się rozpoznać zaburzenia
mowy o zróżnicowanej etiologii, patomechanizmach i symptomatologii. Autorka podaje, iż liczne badania prowadzone dotychczas zarówno w kraju jak
i za granicą pozwoliły ustalić, że nie ma specyficznych zaburzeń charakterystycznych dla osób z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim. Na ogół
u omawianej grupy osób występują takie same zaburzenia jak u osób z normą intelektualną, aczkolwiek w specyficznych, genetycznie uwarunkowanych
postaciach niedorozwoju umysłowego, występują określone typy zaburzeń mowy np. w zespole Downa, czy w mózgowym porażeniu dziecięcym.

Na podstawie prowadzonych bada ń autorka ustaliła również, że wady wymowy mogą zakłócać wypowiedzi dzieci upośledzonych umysłowo w różnym
stopniu. Mogą to być:

Wielu autorów (por. Szuniewicz, Koper, Gałkowski) zauwa ża, że zaburzenia mowy cz ęściej występują u osób g łębiej upośledzonych umysłowo niż
u osób z l żejszym stopniem niedorozwoju, przy czym im g łębszy niedorozwój umys łowy, tym zaburzenia mowy s ą cięższe, bardziej z łożone
i nawarstwione. Szuniewicz wprowadziła bardzo trafne określenie „zespołu wad”.

Badając problem etiologii zaburzeń mowy E. Minczakiewicz zauważyła, i ż wśród autorów (Fawcus, Matthews, Ga łkowski ) nie ma pe łnej zgodności
poglądów . Wśród najczęściej podawanych przyczyn powodujących zaburzenia mowy u dzieci upośledzonych umysłowo są:

Autorka prowadziła na ten temat również własne badania i ustaliła, że prawdopodobnie przyczynami zaburzeń mowy u dzieci upośledzonych umysłowo
były:

Etiologiczna klasyfikacja zaburzeń mowy u osób upośledzonych umysłowo:

Według A. Szuniewicz u dzieci z upośledzeniem umysłowym najczęściej występują: seplenienie, bełkot (dyslalia), jąkanie, zespół wad, mowa nosowa,
rotacyzm oraz mowa bezd źwięczna.. Natomiast E. Minczakiewicz w śród objawów, jakie obserwowa ła podczas prowadzonych bada ń u dzieci
niepełnosprawnych umysłowo wyróżniła:

Symptomatologiczna klasyfikacja zaburzeń mowy u osób upośledzonych umysłowo:

Opracowanie ‐ Marzena Mieszkowicz ‐ neurologopeda

Literatura:

1. Minczakiewicz E. ‐ Z badań nad zaburzeniami mowy u dzieci upośledzonych umysłowo, (w:) Z zagadnień oligofrenopedagogiki, (red.) J.

Pańczyk, Wydawnictwo WSPS, Warszawa 1989;

2. Minczakiewicz E. ‐ Zaburzenia mowy u osób z upośledzeniem umysłowym (w:) Polska terminologia logopedyczna, pod red. J. Ożdżyńskiego,

Wydawnictwo „Secesja”, Kraków 1994;

3. Minczakiewicz E. ‐ Zaburzenia mowy i ich odbicie w piśmie uczniów młodszych klas szkoły specjalnej dla lekko upośledzonych umysłowo, 1993

„Logopedia”, 20, s.113‐118;

4. Szuniewicz A. ‐ Próba badań wad wymowy dzieci upośledzonych umysłowo w warszawskich szkołach specjalnych, 1967 „Logopedia”, 7, s.112‐

117.

Strona główna

  > 

Zaburzenia mowy

  > 

Klasyfikacja

nieznaczne zakłócenia (wypowiedź na ogół zrozumiała);

zakłócenia znacznego stopnia (wypowiedź zrozumiała jedynie dla osób stale przebywających w kontakcie z dzieckiem);

zakłócenia w wysokim stopniu (wypowiedź jest zupełnie nie zrozumiała nawet dla najbliższych).

niedorozwój ośrodkowego układu nerwowego;

urazy mózgu i porażenia centralnego układu nerwowego;

wady morfologiczne i dysfunkcje narządów artykulacyjnych;

upośledzenie słuchu;

zaburzenia hormonalne;

zaburzenia emocjonalne;

nieprawidłowości oddziaływania środowiska wychowawczego.

upośledzenie umysłowe (oligofazja);

uszkodzenie struktur korowych mózgu (alalia, afazja);

uszkodzenie układu pozapiramidowego (anartria, dysartria);

nieprawidłowa budowa anatomiczna lub uszkodzenie narządów mowy (dysglosja);

nieprawidłowe oddziaływanie wychowawcze środowiska rodzinnego: brak podniet do mówienia, brak odpowiednich wzorców, nadmiar bodźców
itp. (dyslalia);

zaburzenia emocjonalne (mutyzm, tachylalia, bradylalia);

inne trudne do ustalenia (jąkanie, giełkot).

brak mówienia i rozumienia;

zaburzenia artykulacyjne: seplenienie, rynolalia, reranie (rotacyzm), wymowa bezdźwięczna, nieprawidłowa wymowa t, d, k, g ‐ substytucje
i deformacje;

zaburzenia głosu: chrypka, zanik głosu, dysfonia;

zaburzenia płynności mówienia: jąkanie, giełkot, bradylalia, tachylalia.

            

Strona główna

  > 

Zaburzenia mowy

  > 

Klasyfikacja

Klasyfikacje zaburzeń mowy u osób upośledzonych

umysłowo

Problem zaburzeń mowy u osób z upośledzeniem umysłowym poruszany jest w literaturze przedmiotu dość szeroko, aczkolwiek do chwili obecnej nie
zdołano jeszcze ca łkowicie wyjaśnić całokształtu przyczyn i patomechanizmów tych niejednokrotnie ró żnych objawowo zaburze ń. Zdaniem E.
Minczakiewicz w populacji dzieci z upośledzeniem umysłowym, podobnie jak w populacji dzieci o normalnym rozwoju, daje się rozpoznać zaburzenia
mowy o zróżnicowanej etiologii, patomechanizmach i symptomatologii. Autorka podaje, iż liczne badania prowadzone dotychczas zarówno w kraju jak
i za granicą pozwoliły ustalić, że nie ma specyficznych zaburzeń charakterystycznych dla osób z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim. Na ogół
u omawianej grupy osób występują takie same zaburzenia jak u osób z normą intelektualną, aczkolwiek w specyficznych, genetycznie uwarunkowanych
postaciach niedorozwoju umysłowego, występują określone typy zaburzeń mowy np. w zespole Downa, czy w mózgowym porażeniu dziecięcym.

Na podstawie prowadzonych bada ń autorka ustaliła również, że wady wymowy mogą zakłócać wypowiedzi dzieci upośledzonych umysłowo w różnym
stopniu. Mogą to być:

Wielu autorów (por. Szuniewicz, Koper, Gałkowski) zauwa ża, że zaburzenia mowy cz ęściej występują u osób g łębiej upośledzonych umysłowo niż
u osób z l żejszym stopniem niedorozwoju, przy czym im g łębszy niedorozwój umys łowy, tym zaburzenia mowy s ą cięższe, bardziej z łożone
i nawarstwione. Szuniewicz wprowadziła bardzo trafne określenie „zespołu wad”.

Badając problem etiologii zaburzeń mowy E. Minczakiewicz zauważyła, i ż wśród autorów (Fawcus, Matthews, Ga łkowski ) nie ma pe łnej zgodności
poglądów . Wśród najczęściej podawanych przyczyn powodujących zaburzenia mowy u dzieci upośledzonych umysłowo są:

Autorka prowadziła na ten temat również własne badania i ustaliła, że prawdopodobnie przyczynami zaburzeń mowy u dzieci upośledzonych umysłowo
były:

Etiologiczna klasyfikacja zaburzeń mowy u osób upośledzonych umysłowo:

Według A. Szuniewicz u dzieci z upośledzeniem umysłowym najczęściej występują: seplenienie, bełkot (dyslalia), jąkanie, zespół wad, mowa nosowa,
rotacyzm oraz mowa bezd źwięczna.. Natomiast E. Minczakiewicz w śród objawów, jakie obserwowa ła podczas prowadzonych bada ń u dzieci
niepełnosprawnych umysłowo wyróżniła:

Symptomatologiczna klasyfikacja zaburzeń mowy u osób upośledzonych umysłowo:

Opracowanie ‐ Marzena Mieszkowicz ‐ neurologopeda

Literatura:

1. Minczakiewicz E. ‐ Z badań nad zaburzeniami mowy u dzieci upośledzonych umysłowo, (w:) Z zagadnień oligofrenopedagogiki, (red.) J.

Pańczyk, Wydawnictwo WSPS, Warszawa 1989;

2. Minczakiewicz E. ‐ Zaburzenia mowy u osób z upośledzeniem umysłowym (w:) Polska terminologia logopedyczna, pod red. J. Ożdżyńskiego,

Wydawnictwo „Secesja”, Kraków 1994;

3. Minczakiewicz E. ‐ Zaburzenia mowy i ich odbicie w piśmie uczniów młodszych klas szkoły specjalnej dla lekko upośledzonych umysłowo, 1993

„Logopedia”, 20, s.113‐118;

4. Szuniewicz A. ‐ Próba badań wad wymowy dzieci upośledzonych umysłowo w warszawskich szkołach specjalnych, 1967 „Logopedia”, 7, s.112‐

117.

Strona główna

  > 

Zaburzenia mowy

  > 

Klasyfikacja

nieznaczne zakłócenia (wypowiedź na ogół zrozumiała);

zakłócenia znacznego stopnia (wypowiedź zrozumiała jedynie dla osób stale przebywających w kontakcie z dzieckiem);

zakłócenia w wysokim stopniu (wypowiedź jest zupełnie nie zrozumiała nawet dla najbliższych).

niedorozwój ośrodkowego układu nerwowego;

urazy mózgu i porażenia centralnego układu nerwowego;

wady morfologiczne i dysfunkcje narządów artykulacyjnych;

upośledzenie słuchu;

zaburzenia hormonalne;

zaburzenia emocjonalne;

nieprawidłowości oddziaływania środowiska wychowawczego.

upośledzenie umysłowe (oligofazja);

uszkodzenie struktur korowych mózgu (alalia, afazja);

uszkodzenie układu pozapiramidowego (anartria, dysartria);

nieprawidłowa budowa anatomiczna lub uszkodzenie narządów mowy (dysglosja);

nieprawidłowe oddziaływanie wychowawcze środowiska rodzinnego: brak podniet do mówienia, brak odpowiednich wzorców, nadmiar bodźców
itp. (dyslalia);

zaburzenia emocjonalne (mutyzm, tachylalia, bradylalia);

inne trudne do ustalenia (jąkanie, giełkot).

brak mówienia i rozumienia;

zaburzenia artykulacyjne: seplenienie, rynolalia, reranie (rotacyzm), wymowa bezdźwięczna, nieprawidłowa wymowa t, d, k, g ‐ substytucje
i deformacje;

zaburzenia głosu: chrypka, zanik głosu, dysfonia;

zaburzenia płynności mówienia: jąkanie, giełkot, bradylalia, tachylalia.