TEORETYCZNE PODSTAWY WYCHOWANIA
ĆWICZENIA
3.10.2010
Koncepcja Psychodynamiczna
Przedstawiciele: Z. Freud, From, May, Eriksson.
Człowiek jest motywowany popędami: pierwotnymi i wtórnymi. Popędy nazwane zostały później
potrzebami, potrzeby pierwotne – inaczej wrodzone, np. potrzeba zdobycia pokarmu, natomiast
wtórne- człowiek zdobywa poprzez proces socjalizacji.
Psychoanaliza( Freuda):
wg niego najważniejsze są pierwsze lata życia, ważne są:
•
potrzeby społeczne ( kontakty interpersonalne)
•
potrzeba bezpieczeństwa
•
potrzeby osobiste ( poczucie mocy, tzn ja nad czymś panuje, kontroluje coś, jestem coś
wart )
Z. Freud zwrócił uwagę na wczesne lata dzieciństwa, uważał że osobowość człowieka zbudowana
jest z 3 sfer :
•
id- potrzeba pierwotna (biologia)
super ego_______________
•
super ego- nakazy, zakazy
ego _ _ _ _↓ _ _ _↓ _ _
•
ego- teraźniejsze ja
id _↑__ ____ ↑______
Osobowość człowieka ukształtuje się wtedy gdy ego nie da się zdominować przez super ego oraz
id. Freud opracował fazy rozwoju osobowości:
1. Faza oralna- trwa przez pierwszy rok życia (mniej więcej), przyjemność odczuwa się przy
pomocy ust.
2. Faza astralna- trwa do 3 roku życia, przyjemność czerpana jest przy pomocy odbytu ( tam
znajdują się zwieracze).
3. Faza faliczna- od 3 roku życia do momentu pójścia do szkoły, przyjemność odczuwana jest
poprzez narządy płciowe.
4. Faza latencji- uśpienie zainteresowania seksem ( uśpienie seksualne), od 7 roku życia do
momentu osiągnięcia dojrzałości płciowej. Przyjemność odczuwana przez nowe
doświadczenia, wiadomości.
5. Faza genitalna- okres zależy od przekwitania, przyjemność poprzez stosunki seksualne.
Proces socjalizacji- jest nieświadomy ( nie wie dlaczego to robi).
Konflikt wewnętrzny- konflikt między dwiema sprzecznymi siłami, między dążeniem do
osiągnięć materialnych a poszukiwaniem przyjaźni, miłości.
Konflikt zewnętrzny- powstają wtedy, gdy na drodze wiodącej do zaspokojenia potrzeb stają
przeszkody zewnętrzne, gdy istnieje sprzeczność interesów między celami jednostki a celami grupy
społecznej.
I Praca domowa
podać po jednym przykładzie konfliktu zewnętrznego i wewnętrznego.
KOLOS!!! ( to może być!!!)
Mechanizmy obronne- pojawiają się wtedy gdy człowiek doświadcza konfliktów. Są to nawykowe
sposoby radzenia sobie z trudną sytuacją. Są one nieświadome:(rodzaje mechanizmów)
•
wyparcie- wypieranie ze świadomości czegoś z czym nie chcemy się konfrontować
•
projekcje- rzutowanie; dostrzeganie cech, których nie lubimy u innych
•
racjonalizacja- tłumaczenie siebie
•
substytucja- cele dla nas niemożliwe do osiągnięcia zastępujemy celami łatwiejszymi
II Praca domowa
Podać po 1 przykładzie na każdy mechanizm.
Człowiek jest nieświadomy, niedoskonały. Jest to kliniczny obraz człowieka- ponieważ obserwacje
powstawały w szpitalach, klinikach.
Psychoterapia i humanizacja świata ( wpływ na zachowanie). Psychoterapia- metoda kliniczna,
ma pomóc człowiekowi rozwiązać konflikty, ułatwić wybór drogi życiowej. Rodzaje terapii:
•
indywidualna( każdy jest inny, ma inne popędy)
•
interpretacja snów
•
metoda swobodnych skojarzeń
•
interpretacja komórek językowych
Wychowanie ma charakter dyrektywny, ma na celu ukształtowanie charakteru człowieka, celem
będzie przybliżenie człowiekowi prawdy o sobie. Zajmują się zachowaniem wewnętrznym
człowieka.
Wychowawca ma być trochę psychoterapeutą, ma pomagać, dodawać odwagi, ma być opiekunem
społecznym.
_______________________________________________________________________________
Koncepcja Poznawcza
Przedstawiciele:
Obraz człowieka: jest samodzielny, decyduje o własnym losie. Działania jego są celowe i
świadome. Zbiera i przetwarza informacje, podejmuje decyzje. Samodzielnie organizuje wiedzę,
którą posiada- nadaje jej pewną wartość. Ważny jest umysł ( pamięć, wyobraźnia).
Wewnętrzne źródła informacji:
•
dotychczasowe źródła informacji
Zewnętrzne źródła informacji:
•
środowisko
Metabolizm informacji- zbieranie i przetwarzanie informacji
Człowiek kontemplacyjny- rozmyśla, zastanawia się
Sądy o środowisku naturalnym- oczywista wiedz o świecie, których człowiek nie podważa.
Wiedza o kulturze- mówi nam o tym, jakie są teraz zwyczaje, obyczaje
Wiedza o środowisku- to co jest społecznie akceptowane
Wiedza o sobie- to co wiemy sami i to co wiemy od innych
Wiedza deklaratywna ( narracyjna)- czyli wiem, że.....- to dane o faktach
Wiedza proceduralna ( operacyjna)- czyli wiem, jak...- sieć danych o metodach, strategiach,
pytaniach
Psychoterapia poznawcza- cel to rozwiązywanie problemów osobistych danej osoby. Człowiek
chce osiągnąć wartości dionizyjskie ( konsumpcyjne), prometejskie ( sprawia, że ludziom żyje się
lepiej).
Celowe wychowanie ( do konkretnych wartości )- na tworzenie projektu samego siebie.