Lakiernik_714[03]_L1.06

”Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Zbigniew Neumann

Rozpoznawanie materiałów lakierniczych i pomocniczych
714[03].L1.06

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Krzysztof Garczyński

mgr inż. Andrzej Sadowski

Opracowanie redakcyjne:

Zbigniew Neumann

Konsultacja:

mgr Zenon W. Pietkiewicz

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[03].L1.06
„Rozpoznawanie materiałów lakierniczych i pomocniczych” zawartych w modułowym
programie nauczania dla zawodu lakiernik.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze

5. Ćwiczenia

5.1. Składniki materiałów lakierniczych: błonotwórcze oleje roślinne,

żywice naturalne, produkty bitumiczne i naturalne (modyfikowane),
żywice syntetyczne, spoiwa, pigmenty, barwniki, wypełniacze,
rozpuszczalniki, utwardzacze, plastyfikatory

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Proces produkcji farb i lakierów

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Podstawowe grupy materiałów lakierniczych. Materiały dekoracyjne

(młotkowe, krystaliczne, marszczone). Farby

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Badanie jakości materiałów lakierniczych. Próby techniczne. Wady

i kontrola materiałów lakierniczych

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Bhp. podczas pracy w lakierni

5.5.1. Ćwiczenia

5.6. Magazynowanie materiałów lakierniczych

5.6.1. Ćwiczenia

5.7. Materiały pomocnicze: ścierne, pasty i płyny polerskie, tworzywa

sztuczne, kleje, kity, materiały uszczelniające i izolacyjne, guma,
drewno, paliwa i smary

5.7..1. Ćwiczenia

5.8. Materiały ceramiczne ogniotrwałe: kwaśne, zasadowe i obojętne

5.8.1 .Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu poradnik dla nauczyciela: „Rozpoznawanie materiałów

lakierniczych i pomocniczych”, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych
w szkole kształcącej w zawodzie: lakiernik 714[03].

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności

praktycznych,

−

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami

ze szczególnym uwzględnieniem:

−

pokazu z objaśnieniem,

−

tekstu przewodniego,

−

ćwiczeń praktycznych.

Formy

organizacyjne

pracy

uczniów

mogą

być

zróżnicowane,

począwszy

od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonymi w rozdziale 6 zestawami zadań testowych, zawierającymi
zadania różnego rodzaju.

W tym rozdziale podano również:

−

plan testu w formie tabelarycznej,

−

punktacje zadań,

−

propozycje norm wymagań,

−

instrukcję dla nauczyciela,

−

instrukcję dla ucznia,

−

kartę odpowiedzi,

−

zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

714 [03].L1

Fizykochemicze podstawy

lakiernictwa

714 [03].L1.01

Przestrzeganie przepisów bhp

ochrony ppoż. i ochrony

środowiska

714 [03].L1.02

Posługiwanie się

podstawowymi pojęciami

fizykochemicznymi

714 [03].L1.03

Wykonywanie pomiarów

laboratoryjnych

714 [03].L1.04

Rozróżnianie metali

i stopów

714 [03].L1.05

Zapobieganie korozji

metali

714 [03].L1.06

Rozpoznawanie materiałów

lakierniczych

i pomocniczych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–  scharakteryzować właściwości materiałów lakierniczych,
–  rozróżnić twardość wody stałą i przemijającą,
–  określić wpływ składników lakierów na właściwości powłok,
–  scharakteryzować substancje błonotwórcze,
–  wyjaśnić symbolikę handlową materiałów lakierniczych,
–  sklasyfikować materiały lakiernicze według określonych grup,
–  scharakteryzować specjalne materiały lakiernicze i wyroby dekoracyjne,
–  zbadać materiały lakiernicze: lepkość, czas schnięcia, rozlewność,
–  pobrać i przygotować próbki materiałów lakierniczych do kontroli laboratoryjnej,
–  magazynować materiały lakiernicze,
–  zastosować wodę dejonizowaną,
–  scharakteryzować właściwości ściernych materiałów pomocniczych,
–  rozróżnić różne rodzaje tworzyw sztucznych stosowanych jako materiały pomocnicze,
–  scharakteryzować  materiały  pomocnicze:  kleje,  kity,  materiały  uszczelniające  oraz

izolacyjne, gumę i drewno,

–  scharakteryzować właściwości paliw i smarów,
–  rozróżnić właściwości materiałów ceramicznych,
–  zbadać jakość materiałów lakierniczych i pomocniczych,
–  scharakteryzować  właściwości  farb,  emalii,  szpachlówek,  gruntoszpachlówek,  kitów

szpachlowych i podkładów międzywarstwowych,

–  rozróżnić pigmenty metaliczne i barwniki,
–  określić wypełniacze,
–  zastosować rozpuszczalniki i rozcieńczalniki,
–  zastosować plastyfikatory (zmiękczacze),
–  scharakteryzować i stosować utwardzacze,
–  zastosować  materiały  lakiernicze  i  pomocnicze  zgodnie  z  obowiązującymi  przepisami

bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska
naturalnego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca:……………………………………………………………………………...
Modułowy program nauczania: Lakiernik 714[03]
Moduł: Fizykochemiczne podstawy lakiernictwa 714[03].L1
Jednostka modułowa: Rozpoznawanie materiałów lakierniczych i pomocniczych 71 4[03].L1.06

Temat: Dobrać materiał lakierniczy oraz pomocniczy do wykonania lakierowania

nadwozia drogiego samochodu osobowego oraz korpusu maszyny pracującej
w hali, (np. frezarki)

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności odczytywania informacji z opakowań oraz literatury
(Internetu) o materiałach stosowanych w lakiernictwie (w tym pomocniczych).

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
– uzyskiwać informacje z literatury, prasy branżowej, Internetu, ze sklepów i hurtowni,

a także z opakowań wyrobów lakierniczych,

–

analizować jakie są różnice między wyrobami tego samego gatunku,

–

określać jak poszczególne składniki wpływają na cenę produktu,

–

korzystać z literatury technicznej,

–

rozwiązywać problemy.

Metody nauczania – uczenia się:
–  metoda przewodniego tekstu.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
–  indywidualna.

Czas:  2 godziny dydaktyczne

Środki dydaktyczne:
–  zeszyt do notatek z ćwiczeń i długopis,
–  wszelkie  zbierane  przez  uczniów  i  szkołę  materiały  techniczne  i  handlowe

o produktach używanych przez lakierników,

–  plansze i materiały reklamowe firm producentów,
–  literatura techniczna,
–  teksty i pytania przewodnie,
–  plansza z tabelami.

Przebieg zajęć:
1.  Sprawy organizacyjne.
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3.  Omówienie zalet metody przewodniego tekstu.
4.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
5.  Realizacja tematu przez ucznia:

−

zapoznanie się z treścią zadania,

−

wyszukanie jak najwięcej informacji o wyrobach potrzebnych do wykonania

późniejszego lakierowania,

−

zestawienie informacji o materiałach w tabeli,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

wypełnienie tabel i udzielenie odpowiedzi na pytania,

−

ustalenie z nauczycielem planu działania,

−

dobieranie materiałów, czytanie danych o nich, w zakresie technologii lakierowania

obiektów podanych w zadaniu,

−

zamiana notatkami z kolegą i sprawdzenie jego pracy,

−

zaprezentować efekty swojej pracy, przed grupą, klasą.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Opisz na podstawie literatury i obserwacji życia codziennego jak powinni być przygotowani,
(ubrani i zabezpieczeni w środki ochrony osobistej), do pracy lakiernicy, a jak przebiega ich
praca szczególnie w małych warsztatach i „garażach”.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
– Anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

Pytania prowadzące:
1)  Jakie znasz materiały do szlifowania?
2)  Jakie znasz materiały podkładowe i do gruntowania?
3)  Jakie  materiały  nawierzchniowe  nadają  się  do  lakierowania  samochodu,  a  jakie  do

maszyny roboczej?

4) Jakiego materiału użyjesz do zabezpieczenia rury biegnącej od frezarki, a pracującej pod

ziemią w środowisku wilgotnym?

5) Jak sprawdzisz jakim lakierem malowany był drogi samochód?
6) Jeżeli będziesz musiał przygotować mieszaninę farb w celu uzyskania odpowiedniego

koloru, to jak sprawdzić jej lepkość?

7) Czy z braku wystarczającej ilości materiału kryjącego, możesz pomalować frezarkę

w różnych odcieniach, bez straty klienta?

Formularz
Wypisz podstawowe materiały i narzędzia do wykonania zadania.

Wypełnij tabelę podstawowych czynności przygotowawczych do wykonania ćwiczenia:

Czynność

Narzędzia pracy

Uwagi

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wypełnij tabelę podstawowych czynności podczas wykonywania ćwiczenia:

Czynność

Narzędzia

Uwagi

Odpowiedz na pytania:
1) Czy do lakierowania samochodu i frezarki używać będziemy tych samych materiałów

lakierniczych?

2) Jakie elementy konstrukcyjne samochodu i frezarki należy uwzględnić przy dobieraniu

materiałów lakierniczych?

3)  Jakich lakierów użyje się do lakierowania samochodu?
4)  Jakiego papieru ściernego użyjemy do matowienia nadwozia?
5)  Jakich lakierów użyje się do malowania frezarki?
6)  Od jakich czynników zależy przyjęcie metody nakładania farby / lakieru?

Dobierz materiały  lakiernicze do  malowania samochodu (drogiego) i frezarki (maszyny
roboczej):

Materiał - nazwa

Oznaczenie cyfrowe

Szkodliwość dla
zdrowia

Uwagi

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………………………………………...
Modułowy program nauczania: Lakiernik 714[03]
Moduł: Fizykochemiczne podstawy lakiernictwa 714[03].L1
Jednostka modułowa: Rozpoznawanie materiałów lakierniczych i pomocniczych 714[03].L1.06

Temat: Wykonać pomiary do oceny powłoki lakierniczej.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności dokonywania pomiarów (badań).

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
–

wykonać warsztatowe pomiary jakości powłoki lakierowej,

–

zorganizować stanowisko pracy,

–

ocenić jakość wykonanej pracy.

Metody nauczania – uczenia się:
–

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–

indywidualna / zespołowa /.

Czas: 2 godziny 15 min

Środki dydaktyczne:
–

próbnik do pomiaru krycia powierzchni lakierowej przez materiał lakierniczy,

–

nóż do ręcznego nacinania siatki w celu zbadania przyczepności,

–

„ołówek” do pomiaru twardości powłoki,

–

dowolny grubościomierz do pomiaru utwardzonej powłoki lakierowej,

–

dodatkowo grubościomierz powłoki mokrej,

–

próbki powłoki lakierowej na różnych materiałach, np. stal, tworzywo sztuczne,

–

blacha do wykonania na niej badania grubości powłoki mokrej,

–

materiał lakierniczy do badań powłoki mokrej,

–

pędzle,

–

plansze i inne pomoce,

–

literatura techniczna.

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne, omówienie celów lekcji, zwrócenie uwagi, że lakiernik oprócz

lepkości praktycznie nie bada wyrobów lakierowych, a bada wykonane (też i wadliwie)
powierzchnie lakierowane (powłoki),

2.  Zorganizowanie stanowisk(a) pracy,
3.  Wzrokowa (organoleptyczna) ocena stanu technicznego badanej powłoki,
4.  Dobranie przyrządów pomiarowych do odpowiedniego badania,
5.  Przygotowanie (oczyszczenie) próbek do badań,
6.  Pomiary  –  badania  powłok  utwardzonych  oraz  powłoki  mokrej,  (trzeba  wyjaśnić,

dlaczego mierzy się grubość powłoki mokrej, i jakie „wypływają” wnioski),

7. Prezentacja efektów pracy (zespołów) i wnioski z ćwiczeń..

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Składniki materiałów lakierniczych:

błonotwórcze  oleje  roślinne,  żywice  naturalne,  produkty
bitumiczne  i  naturalne  (modyfikowane),  żywice  syntetyczne,
spoiwa,  pigmenty,  barwniki,  wypełniacze,  rozpuszczalniki,
utwardzacze, plastyfikatory

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj rozpuszczalniki: wodę (jaką?), benzynę lakową, alkohol, eteroglikol, i opisz

ich wyczuwane zmysłami cechy szczególne?

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się etykietą na opakowaniu wyrobu czy nie zagraża zdrowiu,
2)  zastosować odpowiedni sprzęt ochronny wg wymagań bhp. jeśli będzie tego potrzeba,
3)  wziąć do ręki próbkę każdego wyrobu i analizować ją za pomocą zmysłów,
4)  rozpoznać rozpuszczalniki,
5)  zapisać uwagi i wnioski w zeszycie,
6)  sprawdzić wynik w zespole 2-3 osobowym.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

–  literatura,
–  otrzymane próbki podane w ćwiczeniu,
–  plansze poglądowe,
–  zeszyt i długopis.

Ćwiczenie 2

Otrzymasz próbki wody: surowej, destylowanej, utlenionej, dejonizowanej, twardej

i miękkiej. Próbuj je rozpoznać. Opisz krótko ich zastosowanie w lakiernictwie.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Proces produkcji farb i lakierów

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie otrzymanej planszy omów proces technologiczny otrzymywania wyrobu

malarskiego, podając wiadomości o materiałach wsadowych oraz o otrzymanym produkcie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z otrzymaną planszą,
2)  skorzystać z literatury,
3)  wykonać ćwiczenie posługując się planszą,
4)  zostać oceniony przez uczestników grupy ćwiczeniowej.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

–  plansza poglądowa,
–  literatura,
–  zeszyt i długopis.

Ćwiczenie 2

Otrzymasz wyrób: farbę lub lakier, posługując się planszami (literaturą) podaj jego proces

wytwórczy.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  otrzymać pojemnik z farbą / emalią / lakierem,
2)  dokonać jego identyfikacji na podstawie naklejki na opakowaniu,
3)  wykonać ćwiczenie posługując się planszą / literaturą,
4)  zostać oceniony przez uczestników grupy ćwiczeniowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Podstawowe grupy materiałów lakierniczych. Materiały

dekoracyjne (młotkowe, krystaliczne, marszczone). Farby

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj w otrzymanych próbkach lakiery: akrylowy, metaliczny, perłowy, lakier

nawierzchniowy i do malowania proszkowego. Podaj ich prawidłowe nazwy oraz po jakim
składniku można je było rozpoznać.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  otrzymać próbki lakierów jak w ćwiczeniu,
2)  zastosować odpowiedni sprzęt ochronny wg wymagań bhp. jeśli będzie tego potrzeba,
3)  wziąć do ręki próbkę każdego wyrobu i analizować ją za pomocą wzroku,
4)  rozpoznać lakiery,
5)  zapisać uwagi i wnioski w zeszycie,
6)  sprawdzić wynik w zespole 2-3 osobowym.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

–  literatura,
–  próbki podane w ćwiczeniu,
–  plansze poglądowe,
–  zeszyt i długopis.

Ćwiczenie 2

Otrzymasz próbki farb i lakierów używanych do: zabezpieczania ścian budynków,

fundamentów  budynków  i  rurociągów  (oddziaływanie  wilgoci),  do  impregnacji  drewna
i  zabezpieczania  podwozi  samochodowych.  Na  podstawie  zdobytych  wiadomości
i  doświadczenia  życiowego  rozpoznaj  je,  i  krótko  opisz,  które  stosuje  lakiernik,  a  które
malarz.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

–  literatura,
–  próbki podane w ćwiczeniu,
–  plansze poglądowe,
–  zeszyt i długopis.

Ćwiczenie 3

Otrzymasz próbki z powierzchniami pokrytymi lakierami / emaliami: młotkową,

krystaliczną i marszczoną. Zidentyfikuj je, oraz podaj, w jakich temperaturach następowało
utwardzanie powierzchni.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  otrzymać próbki podane w ćwiczeniu,
2)  wziąć do ręki próbkę każdego wyrobu i analizować ją za pomocą wzroku, lupy,
3)  rozpoznać powierzchnie lakierowane,
4)  zapisać uwagi i wnioski w zeszycie,
5)  sprawdzić wynik w zespole 2-3 osobowym.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

–  literatura,
–  próbki podane w ćwiczeniu,
–  plansze poglądowe,
–  lupa x 5,
–  zeszyt i długopis.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

Otrzymasz Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług, poszukaj wyroby oznaczone 24.30.22-

73.00. Poszukaj ich w innych klasyfikacjach (Internet). Ustal ich nazwy handlowe
(i potoczne) oraz producentów krajowych.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  otrzymać PKWiU, w wersji papierowej lub elektronicznej,
2)  odszukać w tabeli podane w ćwiczeniu oznaczenie,
3)  napisać z zeszycie jakie materiały obejmuje to oznaczenie,
4)  poszukać w Internecie inne klasyfikacje,
5)  porównać oznaczenia, i zapisać uwagi w zeszycie,
6)  ustalić nazwy handlowe i producentów krajowych, (Internet, sklepy i hurtownie),
7)  zapisać uwagi i wnioski w zeszycie,
8)  sprawdzić wynik w zespole 2-3 osobowym.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

–  literatura, w tym PKWiU,
–  Internet,
–  zeszyt i długopis.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Badanie jakości materiałów lakierniczych. Próby techniczne.

Wady i kontrola materiałów lakierniczych

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zmierz lepkość otrzymanej próbki materiału lakierowego za pomocą kubka Forda nr 4.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przygotować stanowisko pracy,
2)  zapoznać się z instrukcją obsługi kubka i pomiaru,
3)  pobrać próbkę i odmierzyć stosowną masę - objętościową,
4)  wykonać badanie lepkości,
5)  zapisać wynik, uwagi  i wnioski w zeszycie,
6)  sprawdzić wynik w zespole 2-3 osobowym.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

–  literatura,
–  próbka podana w ćwiczeniu,
–  kubek Forda nr 4 z instrukcją obsługi,
–  pojemnik do odmierzenia próbki,
–  czasomierz,
–  plansze poglądowe,
–  zeszyt i długopis,
–  (stanowisko do umycia kubka).

Ćwiczenie 2

Wykonaj próbę krycia przy użyciu pędzla.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przygotować stanowisko pracy,
2)  wymieszać farbę w otrzymanym pojemniku,
3)  nabrać farbę na pędzel,
4)  nadmiar farby zebrać z pędzla o brzeg pojemnika,
5)  nanieść farbę pędzlem, ruchem krzyżowym, na przygotowane podłoże,
6)  po odczekaniu czasu schnięcia odczytać wynik próby,
7)  zapisać w zeszycie wynik ćwiczenia,
8)  sprawdzić wynik i wymienić się informacjami w zespole 2-3 osobowym.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

–  literatura,
–  pojemnik z farbą,
–  pędzel (używany),
–  podłoże do próby krycia (czarno-białe),
–  plansze poglądowe,
–  zeszyt i długopis.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Bhp podczas pracy w lakierni

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Otrzymasz 3-4 sztuki różnego rodzaje sprzętu osobistego do chronienia dróg

oddechowych. Rozróżnij je między sobą i nazwij je, opisz sposób ich działania oraz
przeznaczenie do poszczególnych prac?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  otrzymać do oględzin podany w ćwiczeniu sprzęt,
2)  zapoznać się z jego budową,
3)  wyjąć i włożyć filtry/pochłaniacze,
4)  sprawdzić jakie filtry/pochłaniacze są włożone do masek,
5)  sprawdzić datę przydatność o użytku otrzymanego sprzętu,
6)  zapisać dane i spostrzeżenia do zeszytu,
7)  porównać otrzymane wyniki w zespole 2-3 osobowym i zapisać wnioski.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

–

otrzymany różny sprzęt do osobistego chronienia dróg oddechowych,

–

literatura,

–

plansze poglądowe,

–

zeszyt i długopis.

Ćwiczenie 2

Otrzymasz opakowanie zawierające: rozpuszczalnik, rozcieńczalnik, szpachlę płynną,

lakier nawierzchniowy bezbarwny oraz lakier kryjący na bazie wody, kit i klej, oraz smar
i dwa rodzaje paliwa do pojazdów. Na podstawie oznakowania podaj, które z nich są
toksyczne, szkodliwe dla zdrowia, wybuchowe, a które obojętne i uzasadnij.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) otrzymać do oględzin podane w ćwiczeniu opakowania z materiałami używanymi przez

lakierników - substancjami chemicznymi,

2)  zapoznać się z oznakowaniami na opakowaniach poszczególnych substancji,
3)  przy pomocy literatury (przepisów), dokonać ich podziału zadanego w ćwiczeniu,
4)  zapisać, które oznaczenia i napisy decydują o podziale,
5)  podać czy oznaczenia na opakowaniach są zgodne z wymaganiami przepisów,
6)  zapisać dane i spostrzeżenia do zeszytu,
7)  porównać otrzymane wyniki w zespole 2-3 osobowym i zapisać wnioski.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

–  instrukcja stanowiskowa bhp i ppoż.,
–  otrzymane substancje chemiczne, używane przez lakierników,
–  literatura, przepisy,
–  plansze poglądowe,
–  zeszyt i długopis.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Magazynowanie materiałów lakierniczych

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zapoznaj się z tekstem poniższego rozporządzenia i wynotuj w zeszycie 5

najważniejszych dla lakiernika zagadnień związanych z oznakowaniem wyrobów
lakierniczych.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 marca 2003 r. w sprawie sposobu

oznakowania miejsc, rurociągów oraz pojemników i zbiorników służących do
przechowywania lub zawierających substancje niebezpieczne lub preparaty niebezpieczne.
(Dz. U. Nr 61, poz. 552).

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  posiadać wersję drukowaną lub elektroniczną rozporządzenia,
2)  przeczytać całe rozporządzenie,
3)  wynotować potrzebne rozdziały,
4)  przeczytać te rozdziały i wynotować potrzebne wiadomości dla lakiernika,
5)  krótko uzasadnić w zeszycie wybór tych wiadomości,
6)  zaprezentować swą pracę i porównać z innymi w zespole 2-3 osobowym.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

– rozporządzenie podane w ćwiczeniu w wersji drukowanej lub elektronicznej,
– zeszyt i długopis.

Ćwiczenie 2

Zapoznaj się z tekstem poniższego rozporządzenia i wynotuj w zeszycie 5 używanych

przez lakiernika substancji niebezpiecznych, podaj ich klasyfikację i oznakowanie.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 września 2005 r. w sprawie wykazu

substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem. (Dz. U. Nr 201, poz.
1674).

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Materiały pomocnicze

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj wzrokowo i dotykowo otrzymane materiały ścierne. Określ ich rodzaje, nazwy

i zastosowanie. Odczytaj naniesione oznaczenia na materiałach ściernych ze spojonym
ścierniwem posiłkując się literaturą.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  obejrzeć i wziąć do ręki każdy rodzaj materiału ściernego,
2)  przyjrzeć się ich budowie fizycznej,
3)  oznaczyć materiał i wynik zapisać w zeszycie,
4)  odczytać oznaczenia na materiałach ściernych,
5)  odczytać oznaczenia na podstawie literatury,
6)  zapisać odczytane oznaczenia w zeszycie,
7)  porównać wyniki z otrzymanymi po oględzinach wzrokowo-dotykowymi,
8)  porównać wyniki w zespole 2-3 osobowym i zapisać wnioski w zeszycie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

– materiały ścierne o różnej wielkości ziarna, spoiwa i podłożu, do pracy na sucho i na

mokro, oraz materiały do obróbki strumieniowo-ściernej.

–  literatura,
–  plansze poglądowe,
–  zeszyt i długopis.

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj i opisz różnice między: klejem, pastą polerską i kitem.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.8. Materiały ceramiczne ogniotrwałe: kwaśne, zasadowe

i obojętne

5.8.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj cegły ceramiczne: paloną pełną, klinkierową, szamotową, oraz kształtki: kafle

piecowe, płytkę szkliwną, płytkę szamotową – określ, które są ogniotrwałe.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  wziąć do ręki każdy rodzaj wyrobu,
2)  przyjrzeć się budowie fizycznej i oznaczeniom,
3)  zważyć cegły na wadze np. szalkowej,
4)  zmierzyć długość wszystkich krawędzi cegieł,
5)  wskazać które wyroby są ogniotrwałe,
6)  zapisać uzasadnienie i wnioski w zeszycie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

–  otrzymane wyroby ceramiczne,
–  literatura,
–  plansze poglądowe,
–  waga szalkowa,
–  przymiar liniowy,
–  zeszyt i długopis.

Ćwiczenie 2

Podaj po 3 przykłady nazw materiałów ogniotrwałych, wykazujące reakcje kwaśną,

zasadową i obojętną i na podstawie literatury podaj ich zastosowanie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Rozpoznawanie materiałów
lakierniczych i pomocniczych”

Test składa się z 24 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1-12 i 23- 24 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 16-22 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu

ponadpodstawowego.

Plan testu

Klucz odpowiedzi

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Poziom

wymagań

Kategoria

celu

Poprawna

odpowiedź

Określać wodę do
rozcieńczania.

Określać główną cechę
rozpuszczalnika

Posługiwać się przyrządem do
pomiaru lepkości.

Właściwie postępować z
nowym wyrobem w firmie.

Określać wielkość pyłu.

Ocenić element sprzętu
ochronnego - wymienny.

Stosować przepisy bhp.

Dobierać materiały
niebezpieczne – zapalne.

Stosować wodę do różnych
celów i urządzeń.

10.

Rozróżniać rozpuszczalniki

11.

Dobierać i stosować
rozpuszczalniki

12.

Dobierać papier ścierny

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13.

Posługiwać się wodą
przemysłową

wody - trwałą - soli

14.

Stosować przyrządy i
odczytywać grubość powłoki
na różnych materiałach

elektronicznego –
grubościomierze -
powłoki lakierowe -
tworzyw sztucznych

15.

Zastosować wiedzę w
technologii obróbki ściernej.

Tekst

str.

40,

poradnika
dla ucznia

16.

Zastosować wiedzę do
rozwiązywania problemów
technologicznych.

Tekst

str.

11,

poradnika
dla ucznia

17.

Sklasyfikować nazwy i
przeznaczenie podstawowych
pigmentów.

Tekst

str.

10,

poradnika
dla ucznia

18.

Sklasyfikować podstawy
produkcji farb.

Tekst

str.

16,

poradnika
dla ucznia

19.

Zastosować wiedzę do
ochrony zdrowia człowieka.

Tekst

str.

35,

poradnika
dla ucznia

20.

Zastosować wiedzę do rozw.
problemów technologicznych.

Tekst

str.

19,

poradnika
dla ucznia

21.

Zastosować wiedzę zawodową
do celów urzędowych

Tekst

str.

20,

poradnika
dla ucznia

22.

Zastosować wiedzę w sytuacji
awaryjnej – wada powierzchni
lakierowej – naprawa.

Tekst

str.

27,

poradnika
dla ucznia

23.

Umieć nazywać tworzywa
sztuczne.

24.

Określać granicę
ognioodporności materiałów
ceramicznych ogniotrwałych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Przeprowadź  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych,

jakie będą w teście.

5.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7.  Rozdaj  uczniom  zestawy  zadań  testowych  i  karty  odpowiedzi,  podaj  czas  przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Klika minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,

które sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
3.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi.
4.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Materiały dla ucznia

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Do wyrobów wodorozcieńczalnych stosujemy rozcieńczalnik::

a) benzynę lakową,
b) wodę destylowaną,
c) wodę zdejonizowaną,
d) heksan.

2. Charakterystyczną cechą rozpuszczalnika jest:

a) rozlewność,
b) lotność,
c) kożuszenie,
d) zapach.

3. Za pomocą kubka Forda mierzymy:

a) lepkość
b) czas schnięcia powłoki,
c) krycie materiału,
d) ilość materiału do badań.

4. Próby techniczne w nowym produktem przeprowadzamy gdy:

a) przyjmuje się do pracy nowych lakierników,
b) wprowadza w firmie nowy produkt,
c) szkoli się pracowników,
d) nie przeprowadza się.

5. Pył jest to cząstka o wymiarach mniejszych od:

a) 100 mikrometrów,
b) 200 mikrometrów,
c) 500 mikrometrów,
d) 300 mikrometrów,

6. Jaki jest okres przydatności filtrów do masek indywidualnych pracowników:

a) 2,5 roku,
b) 10 lat,
c) 5 lat,
d) nieograniczony

7. Ile kilogramów substacji szkodliwych wraz z opakowaniem może przenosić jeden

pracownik:
a)  25 kg,
b)  20 kg,
c)  15 kg,
d)  35 kg.

8. Temperatura zapłonu wyrobów nanoszonych natryskiem elektrostatycznym musi być

większa od:
a) 100

b) 350

c) 83

d) 21

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Granica między wodą miękką, a twardą w stopniach niemieckich wynosi:

a) 10

niem.,

b) 7

niem.,

c) 5

niem.,

d) 5,5

niem.

10. Rozpuszczalnikiem organicznym węglowodorowym alifatycznym nie jest:

a) benzyna lakowa,
b) heksan,
c) toulen,
d) ocet drzewny.

11. Większość stosowanych mieszanek rozpuszczalników należy do grupy zapalnych,

temperatura zapłonu zawiera się w granicach:
a) 21 - 55

b) 55 - 95

c) ponad 100

d) – 30 do + 50

12. Oznaczenie P200 na materiale ściernym oznacza:

a)  numer ziarnistości,
b)  rodzaj spoiwa,
c)  rodzaj materiału ściernego,
d)  przeznaczenie materiału ściernego.

13. Uzupełnij tekst: Twardość wody niewęglowa, zwana też trwałą, spowodowana jest

obecnością soli, między innymi chlorków i siarczanów.

14. Uzupełnij tekst: Do mierzenia grubości powłoki lakierniczej na pojeździe możemy użyć

grubościomierza

elektronicznego

rejestracją

danych.

Podłoże

musi

być

ferromagnetyczne. Obecnie są już grubościomierze mierzące grubość powłoki lakierowej
na elementach aluminiowych i z tworzyw sztucznych.

15. Podaj budowę i zastosowanie włókniny ściernej:..................................................,

trójwymiarowy wyrób ścierny służy do dekoracyjnego wykańczania powierzchni, do
czyszczenia i usuwania zadziorów.

16. Zdefiniuj pojęcie pigmentu i podaj pigmenty stosowane w lakierach: akrylowym,

metaliku, perle oraz ChromaFlair.

17. Podaj po przykładzie pigmentu dla barw: białej, czerwonej, zielonej, niebieskiej i czarnej

kolor biały - ............................................, czerwony - ...................................................,

kolor zielony - ........................................, niebieski - .....................................................,

kolor czarny - ........................................ .

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18. Opisz w 5 wierszach proces produkcji farb.

…............................................................................................................................................

19. Podaj źródła informacyjne o oznaczaniu opakować substancji chemicznych (w tym

niebezpiecznych dla organizmu człowieka).

................................................................................................................................................

20. Dokończ teksty:

Podział oparty o parametr opisujący sposób schnięcia:

−

schnięcie fizyczne, które odbywa się

...........................................................................................................................................

−

schnięcie chemiczne przez

...........................................................................................................................................

−

schnięcie chemiczne przez

...........................................................................................................................................

21. Wpisz brakujące dane: Skrót PKWiU oznacza:....................................., klasyfikacja służy

do statystyki, i do .......................

22. Wymień wady powstające na powłoce lakierowej:

................................................................................................................................................

23. Skrót ABS oznacza:

a)  zespół w samochodzie,
b)  rodzaj tworzywa sztucznego,
c)  Amerykańską organizację samochodową,
d)  Rodzaj wykładziny szamotowej.

24. Materiały ceramiczne ogniotrwałe posiadają ogniotrwałość zwykłą wyższą od:

a) 2000

b) 1000

c) 1500

d) 1700

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Rozpoznawanie materiałów lakierniczych i pomocniczych

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące części zdania lub wykonaj rysunek.

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej – Znakowanie powłok
lakierniczych.

Test składa się z 24 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1-12 i 23- 24 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 16-22 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu

ponadpodstawowego.

Plan testu Klucz odpowiedzi

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Poziom

wymagań

Kategoria

celu

Poprawna

odpowiedź

Rozumieć podstawy produkcji
farb.

Rozróżniać rodzaje powłok.

Stosować przepisy bhp.

Stosować przepisy urzędowe
dot. wykonywanego zawodu.

Rozróżniać materiały
lakiernicze.

Określać nazwy pigmentów.

Rozpoznawać materiały ścierne.

Rozpoznawać rodzaje obróbek
ściernych.

Określać nazwy tworzyw.

10.

Rozumieć proces otrzymywania
materiałów ceramicznych.

11.

Umieć rozpoznawać wyroby
lakierowe.

12.

Umieć rozpoznawać składowe
materiałów ściernych.

13.

Określać oddziaływanie
składników na wyrób lakierowy.

Tekst na str.9,
poradnika dla uczenia.

14.

Stosować składniki dodatkowe
do lakierów.

Tekst na str.11,
poradnika

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

dla ucznia.

15.

Stosować składniki dodatkowe
do lakierów.

Tekst na str. 13,
poradnika dla ucznia.

16.

Zastosować materiały
pomocnicze

Tekst na str. 45,
poradnika dla ucznia.

17.

Zastosować wiedzę do
rozwiązywania problemów
technologicznych

Tekst na str. 19,
poradnika dla ucznia.

18.

Zastosować wiedzę do
rozwiązywania problemów
technologicznych

Tekst na str. 43,
poradnika dla ucznia.

19.

Stosować przepisy związane z
zawodem.

Tekst na str. 35,
poradnika dla ucznia.

20.

Stosować przepisy chroniące
zdrowie.

Tekst na str. 17,
poradnika dla ucznia.

21.

Zastosować materiały
pomocnicze

Tekst na str. 45,
poradnika dla ucznia.

22.

Zastosować materiały
pomocnicze

Tekst na str. 44,
poradnika dla ucznia.

23.

Rozróżniać materiały
pomocnicze.

24.

Określać zastosowanie tworzyw
w motoryzacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznaj uczniów rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Przeprowadź  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych,

jakie będą w teście.

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Klika minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.  Zbierz karty odpowiedzi raz zestawy zadań testowych.
11.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,

które sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

Materiały dla ucznia

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Z procesem produkcji farb i lakierów kojarzą się:

a) tokarki, frezarki, wiertarki,

b) pompy, mieszalniki, reaktory,
c) piece tunelowe, zagłębione, kuchenne,
d) stetoskop, aparat rentgenowski, destylator.

2. Lakierami dekoracyjnymi są:

a) lakiery wodorozcieńczalne,
b) lakiery akrylowe,
c) lakiery młotkowe, krystaliczne, marszczone,
d) lakiery epoksydowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Aparaty ochronne do prac malarskich zakładamy gdy::

a) pracujemy na wysokich rusztowaniach,,
b) podczas pracy brak jest wystarczającego dopływu powietrza,
c) używamy lakierów nitrocelulozowych,
d) malujemy kadłub statku.

4. Urzędowa klasyfikacja wyrobów chemicznych w tym materiałów lakierniczych i farb

zawarta jest w określonym skrótem dokumencie zwanym:

a) PKWiU,
b) DTR,
c) UDT,
d) SIMP.

5.  Pigmenty mikronizowane mają wielkość cząsteczek mniejszą od:
       a) 1 mm,
       b)  0,01 mm,
       c)  0,4 mikromilimetra,
       d)  0,1 mikromilimetra.

6.  Który z wymienionych pigmentów „daje” barwę białą:
       a) biel tytanowa,
       b) czarne tlenki żelaza,

c) tlenek chromu,

       d) sadza.

7.  Materiałami ściernymi naturalnymi, są:
       a) korund, szmergiel, krzemień,
       b) elektrokorund, ceramiczny korund, diament syntetyczny,
       c) boraks, węgiel, kamień polny,
       d) pumeks, szamot, klinkier.

8.  Obróbka strumieniowo-ścierna to:
       a) nawęglanie, azotowanie,
       b) młotkowanie, krystalizowanie,
       c) strumień cieczy,
       d) piaskowanie, śrutowanie.

9.  Który produkt nie jest tworzywem sztucznym:
       a)  poli(chlorek winylu), PVC,
       b)  kopolimer, butadien, styren, ABS,
       c)  polietylen dużej gęstości, PE-HD,
       d) kapar, ZN.

10.  W celu uzyskania ciała stałego z materiałów ceramicznych wypalamy je w temperaturze:
       a) 600 - 900

b) 300 – 500

c) ponad 3000

d) 900 - 2200

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11.  Wyrób lakierowy chemoutwardzalny składa się z:
       a) 5 składników,
       b) 2 - 3 składników,
       c) nieograniczonej ilości składników,
       d) jest jednolity.

12.  Oznaczenie P, F, U, T , na materiałach ściernych oznacza:

a)  rodzaj materiału podłoża
b) rodzaj spoiwa,
c)  rodzaj ziarna,
e)  wielkość ziarna.

13. Uzupełnij tekst: Najważniejszym składnikiem wyrobu lakierniczego jest ............. czyli

substancja p................... Zadaniem tego składnika jest zespolenie .............z podłożem
i nadanie jej odpowiedniej ............................... Łączy on też ze sobą cząsteczki pigmentu
i utrzymuje ....................... w postaci zawiesiny.

14. Uzupełnij tekst: Wypełniacze uzupełniają zawartość ............... stężenia .................,

zmieniają  własności  reologiczne,  zmniejszają  tendencję  do  osadzania,  zwiększają
wytrzymałość  ...........................  regulują  połysk,  ............  przed  promieniowaniem  UV
i  wpływami  środowiska.  Najczęściej  stosowane  substancje  to:  baryty,  węglan  wapnia,
ta....   i krzemia .......  .

15.  Zdefiniuj pojęcie „utwardzacze”:
      ………………………………………………………………………………………………

16.  Podaj,  czym  się  różni  drewno  od  drzewa,  oraz  w  jakiej  formie  występuje,  i  jakie  ma

cechy użytkowe. Podaj także przykłady rodzajów drewna krajowego i zagranicznego oraz
ich zastosowanie. Także, jakie są materiały drzewne uszlachetnione.

17. Podaj czym się różni schnięcie fizyczne od schnięcia chemicznego lakierów. Także, co się

stanie, gdy położymy za grubą warstwę lakieru w obu tych wypadkach.

18. W motoryzacji używamy kleju anaerobowego, podaj jego własności fizyko-chemiczne

i zastosowanie

19. Jakiej rangi aktami uregulowany jest pakiet spraw związanych z oznaczaniem,

klasyfikacją i przechowywaniem materiałów – substancji niebezpiecznych.

(Czy na samochodach cysternach i także kolejowych, zauważyłeś oznaczenia

o przewożonych niebezpiecznych ładunkach?)

20. Wymień, jakie znasz opakowania na materiały (stałe i płynne) chemiczne i jak powinny

być oznaczone, a szczególnie pojemniki z materiałami toksycznymi.

21.  Dokonaj  podziału  paliw.  Podaj  naturalne.  Opisz  jaka  jest  różnica  między  olejami,
       a smarami, i krótko je scharakteryzuj.

22.  Podaj, różnice  między  kitami, a materiałami  uszczelniającymi. Dokonaj podziału kitów
       i podaj, które z nich jesteś w stanie rozpoznać i dlaczego?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23. Lepkość oleju smarnego zmienia się w zależności od temperatury, w jakim zakresie

temperatur prowadzi się badania lepkości:

a) 0 – 20

b) - 50 do + 50 0C,
c) -18 do +40

d) 20 - 100

24. Tworzywa najczęściej używane w motoryzacji, to termoplasty techniczne o temperaturze

pracy:

a) 200-300 C,
b) 65 -90

c) 140 – 200

d) 90-140

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Rozpoznanie materiałów lakierniczych i pomocniczych

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące części zdania lub wykonaj rysunek.

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Bablick M.: Roboty malarskie i lakiernicze. Praktyczny poradnik w pytaniach

i odpowiedziach. Wyd. Instalator Polski, Warszawa 1999

2. Konferencja N.T. Lakiernictwo samochodowe XXI wieku. Łodź 26-28.04.2000, SIMP-

ZORPOT, Łódź 2000

3.  Korozja samochodów i jej zapobieganie. Poradnik. WN-T, Warszawa 1991
4.  Leksykon naukowo-techniczny. WNT, Warszawa 1989
5.  Pokrycia ochronne i dekoracyjne. Poradnik .WNT, Warszawa 1967
6.  Poradnik ceramiczny. Arkady, Warszawa 1963
7.  Powłoki malarsko-lakiernicze. Poradnik. WNT, Warszawa 1983
8.  Rączkowski B.: BHP w praktyce. Poradnik. ODDK, Gdańsk 1997
9.  Saechtling: Tworzywa sztuczne. Poradnik. WN-T, Warszawa 2000
10.  Sobierajska  G.,  Neumann  Zb.:    Lakiernictwo  samochodowe.  SIMP-ZORPOT  Ośrodek

Rzeczoznawstwa, Szczecin 2006

11. Spychaj T., Spychaj St.: Farby i kleje wodorozcieńczalne. WN-T, Warszawa 1996
12. Tomsia Z., Zapytkowski B.: Technologia przemysłu emalierskiego. WGH, Katowice

1960

13.  Wolski Z.: Roboty malarskie. WSiP, Warszawa 1997
14.  Zawadzki J.: Lakierowanie samochodów. WNT, Warszawa 1988

Periodyki – czasopisma techniczne:
Lakiernictwo przemysłowe. Dwumiesięcznik. Wyd. Goldmann, Tczew.
Lakiernik.  Magazyn  reklamowy  dla  lakierników  i  blacharzy.  Miesięcznik.  Wyd.  Troton,
Sp. z o.o. Ząbrowo k / Kołobrzegu.
AutoMoto Serwis. Miesięcznik. Wyd. Instalator Polski, Warszawa.
Nowoczesny Warsztat. Miesięcznik. Wyd. Goldmann, Tczew.

Materiały  promocyjno-reklamowe  dotyczące  materiałów  lakierniczych  i  pomocniczych
zamieszczone w Internecie.