operator maszyn i urzadzen odlewniczych 812[03] o1 01 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Paweł Krawczak

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska
812[03].O1.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

mgr inż. Ryszard Łoin
mgr inż. Igor Lange

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Paweł Krawczak

Konsultacja:
dr inż. Bożena Zając

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 812[03].O1.01
„Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska”, zawartej w modułowym programie nauczania dla zawodu operator
maszyn i urządzeń odlewniczych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Prawna ochrona pracy

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i niebezpieczne występujące

w procesie pracy

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Środki ochrony indywidualnej. Likwidacja zagrożeń

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Ergonomia w kształtowaniu warunków pracy. Wymagania bezpieczeństwa

i higieny pracy dotyczące pomieszczeń

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Zagrożenia pożarowe oraz zasady ochrony przeciwpożarowej

5.5.1. Ćwiczenia

5.6. Pierwsza pomoc w wypadkach przy pracy

5.6.1. Ćwiczenia

5.7. Zasady ochrony środowiska

5.7.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie operator maszyn i urządzeń
odlewniczych 812[03].

Poradnik dla nauczyciela zawiera informacje i wskazówki niezbędne dla efektywnego

zorganizowania procesu kształcenia w jednostce modułowej. Zamieszczono w nim
następujące części:
–

wymagania wstępne,

–

szczegółowe cele kształcenia,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

ćwiczenia,

–

ewaluacja osiągnięć ucznia,

–

literatura.
Wymagania wstępne określają umiejętności jakie uczeń powinien mieć ukształtowane

przed rozpoczęciem pracy z poradnikiem. Należy zachęcić uczniów, aby zapoznali się
z wymaganiami i ocenili, czy je spełniają. Dotyczą one umiejętności, które uczniowie
ukształtowali podczas dotychczasowej nauki. Spełnienie wymagań wstępnych pozwoli
uczniom na skoncentrowanie się na kształtowaniu nowych umiejętności potrzebnych do
zaliczenia jednostki modułowej.

Szczegółowe cele kształcenia określają umiejętności, jakie uczeń powinien ukształtować

w wyniku procesu kształcenia w tej jednostce modułowej. Przed rozpoczęciem zajęć należy
zapoznać uczniów z celami kształcenia, aby dowiedzieli się, czego się nauczą.

W poradniku zamieszczono także dwa przykładowe scenariusze zajęć. Wskazują one

sposób prowadzenia zajęć dydaktycznych z wykorzystaniem metod zalecanych w programie
jednostki modułowej.

Ćwiczenia (tożsame z tymi, które znajdują się w poradniku dla ucznia), zawierają

polecenie, wskazówki do realizacji, zalecane metody nauczania – uczenia się oraz środki
dydaktyczne. Wykonując poszczególne ćwiczenia uczeń powinien ukształtować umiejętności
niezbędne do zaliczenia jednostki modułowej,

Ewaluacja osiągnięć ucznia powinna zostać przeprowadzona z pomocą testów osiągnięć

szkolnych: wielokrotnego wyboru lub próby pracy. W poradniku dla nauczyciela
zamieszczono dwa przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego. Wszystkie zadania
zamieszczone w testach obejmują treści objęte programem nauczania oraz sprawdzają, czy
uczeń osiągnął założone w jednostce modułowej cele.

Ostatnim elementem poradnika dla nauczyciela jest wykaz literatury. Zawiera on

zarówno pozycje przydatne uczniowi dla pogłębienia wiedzy z zakresu programu jednostki
modułowej, jak i pozycje metodyczne.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne w jednostce modułowe prowadzone były

różnymi metodami. Osiągnięcie celów kształcenia ułatwi stosowanie aktywizujących metod
nauczania: przypadków, sytuacyjnej, przewodniego tekstu i ćwiczeń praktycznych. Formy
organizacyjne pracy powinny być zróżnicowane począwszy od samodzielnej pracy uczniów
do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

812[03].O1

Techniczne podstawy zawodu

812[03].O1.01

Przestrzeganie przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpożarowej

i ochrony środowiska

812[03].O1.02

Posługiwanie się

dokumentacją techniczną

812[03].O1.04

Rozpoznawanie elementów maszyn

i mechanizmów

812[03].O1.05

Analizowanie układów

elektrycznych i automatyki

przemysłowej

812[03].O1.06

Stosowanie mechanicznych technik

wytwarzania części maszyn

812[03].O1.03

Stosowanie materiałów

konstrukcyjnych

i narzędziowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

komunikować się i pracować w zespole,

−

dokonywać oceny swoich umiejętności,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

wyszukiwać, selekcjonować, porządkować, przetwarzać i przechowywać informacje
niezbędne do wykonywania zadań zawodowych,

−

analizować treść zadania, dobierać metody i plan rozwiązania,

−

uzasadniać działanie na podstawie określonej teorii, planować czynności,

−

interpretować wyniki doświadczeń i dokonywać uogólnień,

−

samodzielnie podejmować decyzje,

−

identyfikować podstawowe funkcje organizmu człowieka,

−

charakteryzować zjawiska biologiczne,

−

identyfikować elementy anatomii człowieka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

zinterpretować akty prawne, prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy związane
z bezpieczeństwem i higieną pracy,

–

wskazać konsekwencje naruszenia przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy podczas
wykonywania zadań zawodowych,

–

określić wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące pomieszczeń pracy
i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych,

–

rozpoznać i przewidzieć zagrożenia bezpieczeństwa człowieka w środowisku pracy oraz
wskazać sposoby ich usunięcia,

–

dobrać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy,

–

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
wymaganiami ergonomii,

–

określić prace zabronione młodocianym w przedsiębiorstwie odlewniczym,

–

określić dopuszczalne normy dotyczące oświetlenia, hałasu, drgań oraz pracy w polu
elektromagnetycznym na typowych stanowiskach operatorskich,

–

wyjaśnić i zastosować zasady ochrony przeciwpożarowej i prowadzenia akcji gaśniczej,

–

powiadomić właściwe służby o zaistniałym pożarze i wypadku przy pracy,

–

zastosować podręczny sprzęt oraz środki gaśnicze,

–

udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy,

–

określić główne źródła zanieczyszczeń emitowanych przez odlewnie żeliwa, staliwa
i metali nieżelaznych oraz wskazać ich wpływ na człowieka i środowisko,

–

ocenić stan zagrożenia środowiska spowodowany emisją gazów, pyłów i innych
odpadów na podstawie obowiązujących norm dopuszczalnych zanieczyszczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Operator maszyn i urządzeń odlewniczych. 812[03]

Moduł:

Techniczne podstawy zawodu 812[03].O1

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska
812[03].O1.01

Temat: Zagrożenia dla zdrowia i życia pracownika

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności rozpoznawania zagrożeń w miejscu pracy

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wskazać rodzaje zagrożeń,

−

zidentyfikować zagrożenia związane z pracą operatora maszyn i urządzeń odlewniczych,

−

stosować zasady bezpiecznej pracy.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przypadków,

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

grupowa jednolita.

Czas: 45 minut.

Środki dydaktyczne:

−

plansza prezentująca rodzaje zagrożeń,

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip-chart.

Przebieg zajęć:
1. Nauczyciel przedstawia cele zajęć.
2. Nauczyciel prezentuje rodzaje zagrożeń (w oparciu o planszę).
3. Nauczyciel zapoznaje uczniów z zasadami tworzenia mapy myśli.
4. Przedstawienie zadania do wykonania.
5. Podział uczniów na 4-5-osobowe zespoły.
6. Rozdanie dużych arkuszy papieru i mazaków.

7. Uczniowie wykonują ćwiczenie zgodnie z instrukcją zamieszczoną w poradniku dla

ucznia:

−

zastanawiają się, jakie zagrożenia mogą wystąpić w pracy operatora maszyn

i urządzeń odlewniczych i wpisują wszystkie pomysły na kartkę papieru (burza
mózgów - nie krytykując żadnego z pomysłów koleżanek/kolegów).

−

porządkują zapisane pomysły dzieląc je na grupy według kryterium rodzaju

zagrożenia (odrzucają ewentualnie nierealne, lub budzące wątpliwości członków
grupy).

−

zapisują zagrożenia w formie mapy myśli.

8. Przedstawiciel każdej grupy (lider) prezentuje opracowaną mapę myśli.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Uczniowie oceniają pracę koleżanek/kolegów, zadają dodatkowe pytania.
10. Podsumowanie zajęć – próba określenia, jakiego rodzaju zagrożenia są najbardziej

niebezpieczne w pracy operatora maszyn i urządzeń odlewniczych.

11. Ocena pracy uczniów.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Napisz w zeszycie notatkę będącą odpowiedzią na pytanie: które z omawianych zagrożeń
w pracy operatora maszyn i urządzeń odlewniczych wydaje Ci się największe i dlaczego?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

rozmowa,

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Operator maszyn i urządzeń odlewniczych. 812[03]

Moduł:

Techniczne podstawy zawodu 812[03].O1

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska
812[03].O1.01

Temat: Pierwsza pomoc w przypadku porażenia prądem

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy w przypadku porażenia

prądem

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

sprawdzić stan przytomności poszkodowanego,

−

sprawdzić podstawowe czynności życiowe: oddech, krążenie,

−

wskazać

sposób

postępowania

przypadku

udzielania

pierwszej

pomocy

poszkodowanemu przy porażeniu prądem,

−

udzielić pierwszej pomocy poszkodowanemu przy porażeniu prądem,

−

udzielić pierwszej pomocy poszkodowanemu przy oparzeniach.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna.

Czas:

90 minut.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania (tekst przewodni

do wykonania ćwiczenia),

−

film dydaktyczny: „Pierwsza pomoc przedlekarska”, autor: P. Mikłaszewicz,

T. Zdrojewski; producent: Ośrodek Doradztwa I Doskonalenia Kadr,

−

plansze obrazujące sposób diagnozowania stanu poszkodowanego oraz sposób

wykonania resuscytacji, metodą „krok po kroku”,

−

standardowo wyposażona apteczka, a w szczególności: maseczka do sztucznego

oddychania, jałowy opatrunek.

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia
Przedmiotem ćwiczenia jest udzielanie pierwszej pomocy w przypadku porażenia prądem.

FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu zajęć, zaznajomienie uczniów
z pracą metodą tekstu przewodniego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA WŁAŚCIWA

INFORMACJE
Pytania prowadzące:
1. W jaki sposób należy odłączyć poszkodowanego od źródła prądu?
2. W jaki sposób należy sprawdzić stan przytomności poszkodowanego?
3. W jaki sposób należy sprawdzić podstawowe parametry życiowe: tętno i oddech?
4. W jakiej pozycji należy ułożyć poszkodowanego?
5. W jaki sposób wykonuje się czynności resuscytacyjne?
6. W jaki sposób należy zabezpieczyć ranę oparzeniową?

PLANOWANIE
Sporządź plan pracy z uwzględnieniem następujących czynności:
1. Zaplanuj kolejność postępowania w miejscu wypadku porażenia prądem elektrycznym.
2. Ustal, w jaki sposób sprawdzisz stan przytomności i podstawowe parametry życiowe

poszkodowanego.

3. Ustal, w jaki sposób należy wykonać wentylację płuc (sztuczne oddychanie).
4. Ustal, w jaki sposób należy wykonać masaż serca.
5. Ustal, w jaki sposób należy zabezpieczyć ranę oparzeniową poszkodowanego.

UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE

1. Odłącz poszkodowanego od źródła prądu elektrycznego.
2. Sprawdź stan przytomności poszkodowanego.
3. Sprawdź podstawowe parametry życiowe: tętno i oddech.
4. Wykonaj odstawowe czynności resuscytacyjne.
5. Zabezpiecz ranę oparzeniową.

SPRAWDZANIE
1. Czy prawidłowo odłączono poszkodowanego od źródła prądu?
2. Czy prawidłowo sprawdzono stan przytomności poszkodowanego?
3. Czy prawidłowo wykonano wentylację płuc?
4. Czy prawidłowo wykonano masaż serca?
5. Czy prawidłowo zabezpieczono ranę oparzeniową?

ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje, jakie nowe i ważne
umiejętności zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości oraz jak ich unikać
w przyszłości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA KOŃCOWA

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Odszukaj w literaturze wiadomości na temat zasad postępowania w razie wypadku.

Na podstawie zgromadzonych informacji przygotuj się do wypowiedzi na temat: W jaki
sposób należy powiadomić pogotowie ratunkowe o zaistniałym wypadku?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności

podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Prawna ochrona pracy

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyobraź sobie, że podejmujesz pierwszą pracę w dużej odlewni żeliwa. Określ swoje

podstawowe prawa i obowiązki w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na podstawie
Kodeksu Pracy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Przygotować
Kodeks Pracy i wybrane rozporządzenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać partnerów do pracy w grupie,
2) zapoznać się z właściwym fragmentem Kodeksu Pracy,
3) zastanowić się, jakie są twoje podstawowe prawa i obowiązki w zakresie bezpieczeństwa

i higieny pracy,

4) wpisać wszystkie prawa i obowiązki,
5) uporządkować zapisane informacje
6) zaprezentować efekty pracy grupy na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

Kodeks Pracy,

−

wybrane rozporządzenia,

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip – chart.

Ćwiczenie 2

Wyobraź sobie, że jesteś zatrudniony w odlewni metali. W trakcie swojej pracy

odkrywasz rażące zaniedbania w przestrzeganiu przepisów bhp. Co możesz i powinieneś
zrobić w myśl przepisów o ochronie pracy?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Przygotować
Kodeks Pracy i wybrane rozporządzenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać partnerów do pracy w grupie,
2) zgromadzić w podręcznej biblioteczce niezbędne akty prawne (byś mógł w razie potrzeby

powołać się na konkretne zapisy),

3) zastanowić się, jakie musisz podjąć czynności organizacyjne,
4) uporządkować zapisane czynności,
5) zaprezentować efekty pracy grupy na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

Kodeks Pracy,

−

wybrane rozporządzenia,

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip – chart.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i niebezpieczne

występujące w procesie pracy

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zidentyfikuj czynniki szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne dla zdrowia, jakie mogą

wystąpić w pracy na stanowisku operatora maszyn i urządzeń odlewniczych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Przygotować
tablice prezentujące rodzaje zagrożeń szkodliwych, uciążliwych i niebezpiecznych dla
zdrowia pracownika.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać partnerów do pracy w grupie,
2) zastanowić się jakie czynniki szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne dla zdrowia mogą

wystąpić w pracy,

3) wpisać wszystkie pomysły na kartce (burza mózgów - nie krytykując żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

4) uporządkować zapisane pomysły w grupy według kryterium rodzaju zagrożenia (odrzuć

ewentualnie nierealne, lub budzące wątpliwości członków grupy),

5) zapisać zagrożenia w formie mapy myśli,
6) zaprezentować efekty pracy grupy na forum grupy,
7) brać udział w podsumowaniu odpowiadając na pytanie: jakie czynniki szkodliwe,

uciążliwe i niebezpieczne dla zdrowia mogą wystąpić na stanowisku pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip – chart.

Ćwiczenie 2

Scharakteryzuj wpływ czynników fizycznych

występujących w procesie pracy na

organizm ludzki.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Przygotować
tablice prezentujące rodzaje czynników fizycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać partnerów do pracy w grupie,
2) zastanowić się jaki wpływ na organizm ludzki mają czynniki fizyczne,
3) wpisać wszystkie pomysły na kartce (burza mózgów - nie krytykując żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

4) uporządkować zapisane pomysły - odrzuć ewentualnie nierealne, lub budzące

wątpliwości członków grupy,

5) zapisać zagrożenia w formie mapy myśli,
6) zaprezentować efekty pracy grupy na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip – chart.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Środki ochrony indywidualnej. Likwidacja zagrożeń

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyobraź sobie sytuację, że Twoim zadaniem jest oczyszczenie odlewu. Jakie środki

ochrony indywidualnej powinieneś dobrać do wykonania tej pracy?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Przygotować
przykładowe środki ochroni indywidualnej (okulary, maski, ochronniki słuchu itp.).

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać partnerów do pracy w grupie,
2) odpowiedzieć na pytanie podane w treści zadania,
3) wpisać wszystkie odpowiedzi na kartce (burza mózgów - nie krytykując żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

4) uporządkować zapisane pomysły - odrzucić ewentualnie nierealne lub budzące

wątpliwości członków grupy,

5) zaprezentować efekty pracy grupy na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

środki ochrony indywidualnej,

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip – chart.

Ćwiczenie 2

Wyjaśnij, jakie zadanie spełnia i na czym polega ochrona przeciwporażeniowa przed

dotykiem bezpośrednim.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Przygotować
materiały informacyjne dotyczące ochrony przeciwporażeniowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać partnerów do pracy w grupie,
2) zastanowić się czym jest ochrona przeciwporażeniowa,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) zastanowić się na czym polega ochrona przeciwporażeniowa przed dotykiem

bezpośrednim,

4) wpisać wszystkie pomysły na kartce (burza mózgów - nie krytykując żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

5) uporządkować zapisane pomysły - odrzucić ewentualnie nierealne lub budzące

wątpliwości członków grupy,

6) zaprezentować efekty pracy grupy na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip – chart

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Ergonomia w kształtowaniu warunków pracy. Wymagania

bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące pomieszczeń

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Odpowiedz na pytanie: Na czym polega różnica pomiędzy ergonomią koncepcyjną

a ergonomią korekcyjną?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać partnerów do pracy w grupie,
2) zastanowić się, czym zajmuje się ergonomia koncepcyjna,
3) zastanowić się, czym zajmuje się ergonomia korekcyjna,
4) wskazać różnice pomiędzy ergonomią koncepcyjną a korekcyjną,
5) zapisać wszystkie pomysły na kartce (burza mózgów - nie krytykując żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

6) uporządkować zapisane pomysły,
7) zaprezentować efekty pracy grupy na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip – chart.

Ćwiczenie 2

Otrzymasz fotografie stanowiska pracy. Dokonaj oceny zaprezentowanego stanowiska

pracy pod względem zgodności z zasadami ergonomii.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Przygotować
fotografie stanowisk pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać partnerów do pracy w grupie,
2) zapoznać się z fotografiami stanowiska pracy,
3) dokonać oceny stanowiska pracy pod względem ergonomii,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4) zapisać wszystkie pomysły na kartce (burza mózgów - nie krytykując żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

5) uporządkować zapisane pomysły,
6) zaprezentować efekty pracy grupy na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

fotografie stanowisk pracy,

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip – chart.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Zagrożenia pożarowe oraz zasady ochrony przeciwpożarowej

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

W czasie wykonywania ćwiczeń laboratoryjnych w odlewni zauważyłeś ogień

wydobywający się z tablicy rozdzielczej prądu elektrycznego. Jak się zachowasz w takiej
sytuacji?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Przygotować
materiały informacyjne dotyczące środków gaśniczych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapisać na arkuszu papieru czynności, jakie po kolei powinien wykonać,
2) dobrać sprzęt i środki gaśnicze,
3) zaprezentować wyniki pracy na forum grupy i porównać z opracowaniami kolegów,
4) uzasadnić swój wybór.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

tablice środków gaśniczych,

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip – chart.

Ćwiczenie 2

Zauważyłeś pożar w swoim miejscu pracy. Odpowiedz na pytanie: jakie czynności

powinieneś podjąć po zauważeniu pożaru?

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Przygotować
aparat telefoniczny do symulowanego powiadomienia straży pożarnej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać partnerów do pracy w grupie,
2) wskazać, jakie działania powinny być podjęte po zauważeniu pożaru,
3) zapisać wyniki pracy grupy na dużym arkuszu papieru,
4) powiadomić w warunkach symulacyjnych straż pożarną,
5) zaprezentować ćwiczenie na forum grupy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

aparat telefoniczny,

–

duże arkusze papieru,

–

mazaki,

–

tablica flip-chart.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Pierwsza pomoc w wypadkach przy pracy

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj na fantomie wentylację płuc (sztuczne oddychanie).

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Przygotować
instrukcje do ćwiczeń (tekst przewodni do wykonania ćwiczenia) oraz sprzęt do wykonania
sztucznego oddychania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z treścią zadania (tekst przewodni do wykonania ćwiczenia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przyjąć rolę ratownika lub obserwatora,
4) wykonać jako ratownik zadanie zgodnie z poznanym algorytmem,
5) zwrócić uwagę jako obserwator na poprawność i kolejność wykonywania czynności,
6) ocenić pracę koleżanki/kolegi podkreślając, co zostało wykonane dobrze, a jakie zostały

popełnione błędy,

7) zamienić się rolami z koleżankami/kolegami,
8) powtarzać ćwiczenie aż do nabycia biegłości w wykonywaniu zadania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekst przewodni,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

fantom,

−

materac,

−

maseczka do sztucznego oddychania,

−

płócienna chusteczka.

Ćwiczenie 2

W sytuacji symulowanej udziel pierwszej pomocy koledze, który został porażony

prądem, jest nieprzytomny, stwierdzasz brak podstawowych czynności życiowych.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z treścią zadania (tekst przewodni do wykonania ćwiczenia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przyjąć rolę ratownika, poszkodowanego lub obserwatora,
4) wykonać jako ratownik zadanie zgodnie z poznanym algorytmem,
5) zwrócić uwagę jako obserwator na poprawność i kolejność wykonywania czynności,
6) ocenić pracę koleżanki/kolegi podkreślając, co zostało wykonane dobrze, a jakie zostały

popełnione błędy,

7) zamienić się rolami z koleżankami/kolegami,
8) powtarzać ćwiczenie aż do nabycia biegłości w wykonywaniu zadania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekst przewodni,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

materac,

−

fantom,

−

maseczka do sztucznego oddychania,

−

standardowo wyposażona apteczka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Zasady ochrony środowiska

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyobraź sobie, że pracujesz w dużej odlewni na stanowisku operatora urządzeń

odlewniczych. Zastanów się, w jaki sposób możesz zadbać o środowisko pracując na swoim
stanowisku?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać partnerów do pracy w grupie,
2) zastanowić się, jakie zagrożenia środowiska są związane z urządzeniami odlewniczymi,
3) zapisz wszystkie pomysły na kartce (burza mózgów - nie krytykując żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

4) uporządkować zapisane pomysły,
5) zaprezentować efekty pracy grupy na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip – chart.

Ćwiczenie 2

Zastanów się i odpowiedz na pytanie: na czym polega segregowanie odpadów pod kątem

ich przydatności do dalszego przetwarzania?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać partnerów do pracy w grupie,
2) zastanowić się, na czym polega segregowanie odpadów pod kątem ich przydatności do

dalszego przetwarzania,

3) zapisz wszystkie pomysły na kartce (burza mózgów - nie krytykując żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

4) uporządkować zapisane pomysły,
5) zaprezentować efekty pracy grupy na forum grupy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip – chart.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony
środowiska”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 4, 5, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 3, 6, 7, 9, 11, 15, są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań - uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz do odpowiedzi: 1. a, 2. a, 3. b, 4 .a, 5. c, 6. c, 7. b, 8. a, 9. b, 10. b, 11. b,
12. c, 13. b, 14. a, 15. c, 16. b, 17. a, 18. c, 19. c, 20. a.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Wymienić akt prawny regulujący kwestie prawa
pracy oraz bhp

Wskazać prawa pracownika

Rozpoznać czynniki uciążliwe dla zdrowia

Zdefiniować pojęcie zagrożenia mechaniczne

Wskazać zagrożenia niebezpieczne dla zdrowia
człowieka

Określić rodzaj oświetlenia najkorzystniejszego
dla ludzkiego oka

Określić niebezpieczne częstotliwości drgań

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rozpoznać znaki zakazu bezpieczeństwa i higieny
pracy

Rozpoznać znaki ostrzegawcze bezpieczeństwa
i higieny pracy

Rozpoznać znaki nakazu bezpieczeństwa
i higieny pracy

11 Określić zadania ochrony przeciwporażeniowej

12 Zdefiniować pojecie ergonomia

Zdefiniować pojecie środki ochrony
indywidualnej

14 Zdefiniować pojecie pożaru

Dobrać środki gaśnicze do pożaru instalacji
elektrycznej

16 Określić zadania udzielającego pierwszej pomocy

Określić zasady postępowania pracownika wobec
zagrożenia dla zdrowia lub życia

Wskazać sposób postępowania przy
wykonywaniu sztucznego oddychania

Określić sposób sprawdzania tętna osoby
poszkodowanej

Wskazać sposób postępowania w przypadku
porażenia prądem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Przed rozpoczęciem sprawdzianu przedstaw uczniom zasady przebiegu testowania.
3. Podkreśl wagę samodzielnego rozwiązania zadań testowych.
4. Rozdaj uczniom przygotowane dla nich materiały (instrukcję, zestaw zadań testowych,

kartę odpowiedzi).

5. Udzielaj odpowiedzi na pytania formalne uczniów.
6. Przypomnij o upływającym czasie na 10 i 5 minut przed końcem sprawdzianu.
7. Po upływie czasu sprawdzianu poproś uczniów o odłożenie przyborów do pisania.
8. Zbierz od uczniów karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj dokładnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Odpowiedzi udzielaj wyłącznie na karcie odpowiedzi.
4. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
5. Test zawiera 20 zadań.
6. Do każdego zadania podane są cztery odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa.
7. Zaznacz prawidłową według Ciebie odpowiedź wstawiając literę X w odpowiednim

miejscu na karcie odpowiedzi.

8. W przypadku pomyłki zaznacz błędną odpowiedź kółkiem, a następnie literą X zaznacz

odpowiedź prawidłową.

9. Za każde poprawne rozwiązanie zadania otrzymujesz jeden punkt.
10. Za udzielenie błędnej odpowiedzi, jej brak lub zakreślenie więcej niż jednej odpowiedzi -

otrzymujesz zero punktów.

11. Uważnie czytaj treść zadań i proponowane warianty odpowiedzi.
12. Nie odpowiadaj bez zastanowienia; jeśli któreś z zadań sprawi Ci trudność – przejdź do

następnego. Do zadań, na które nie udzieliłeś odpowiedzi możesz wrócić później.

13. Pamiętaj, że odpowiedzi masz udzielać samodzielnie.
14. Na rozwiązanie testu masz 40 minut.

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Najważniejszym polskim aktem prawnym, regulującym m.in. kwestie prawa pracy oraz

bezpieczeństwa i higieny pracy jest

a) Kodeks Pracy.
b) instrukcja BHP.
c) rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie minimalnych wymagań dotyczących

bezpieczeństwa i higieny pracy.

d) instrukcja stanowiskowa BHP.

2. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia

pracownik
a) zachowuje prawo do wynagrodzenia.
b) nie zachowuje prawa do wynagrodzenia.
c) ma prawo do częściowego wynagrodzenia.
d) może otrzymać naganę.

3. Czynniki, które nie stanowią zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka, ale utrudniają

pracę lub przyczyniają się w inny istotny sposób do obniżenia jego zdolności do
wykonywania pracy bądź też wpływają na zmniejszenie wydajności nazywamy
czynnikami

a) szkodliwym.
b) uciążliwymi.
c) niebezpiecznymi.
d) mało niebezpiecznymi.

4. Zagrożenia mechaniczne to wszelkie oddziaływania na człowieka czynników fizycznych,

które mogą być przyczyną urazów powodowanych

a) mechanicznym działaniem części maszyn, narzędzi, przedmiotów obrabianych lub

wyrzucanych materiałów stałych bądź płynnych.

b) wplątaniem, wciągnięciem lub pochwyceniem przez maszynę (zmiażdżeniem,

złamaniem).

c) przemieszczającymi się maszynami oraz transportowanymi przedmiotami.
d) obniżeniem zdolności do wykonywania pracy.

5. Korzystanie z wadliwego lub niesprawnego sprzętu elektronicznego jest zagrożeniem

a) szkodliwym.
b) obojętnym.
c) niebezpiecznym.
d) uciążliwym.

6. Najkorzystniejsze dla ludzkiego oka oświetlenie to

a) sztuczne ogólne.
b) sztuczne miejscowe.
c) naturalne słoneczne.
d) naturalne miejscowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Szczególnie groźne dla człowieka są częstotliwości drgań

a) od 0,5 do 1,5 Hz.
b) od 0,7 do 90 Hz.
c) od 1 do 100 Hz.
d) do 900 Hz.

8. Znak nie dotykać to znak

9. Ostrzeżenie przed gorącą powierzchnią to znak

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10. Nakaz stosowania ochrony twarzy to znak

11. Ochrona przeciwporażeniowa przed dotykiem bezpośrednim ma za zadanie

a) ograniczenie skutków porażenia w razie dotknięcia do części przewodzących

dostępnych, które niespodziewanie znalazły się pod niebezpiecznym napięciem (np.
wyniku uszkodzenia izolacji).

b) chronić ludzi przed zagrożeniami wynikającymi z dotyku do części czynnych

urządzeń elektrycznych znajdujących się pod niebezpiecznym napięciem
w czasie normalnej pracy tych urządzeń.

c) zapobieżenie możliwości porażenia prądem elektrycznym w wyniku równoczesnego

dotknięcia części przewodzących znajdujących się pod różnymi potencjałami.

d) izolowanie od ziemi stanowiska pracy, na którym może się znaleźć człowiek by nie

było możliwe jednoczesne dotknięcie dwóch części przewodzących prąd
elektryczny.

12. Ergonomia jest dyscypliną wiedzy zajmującą się

a) fizjologią i psychologią pracy.
b) zwiększeniem wydajności pracy.
c) zasadami i metodami dostosowania warunków pracy do właściwości fizycznych

i psychicznych człowieka.

d) zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy.

13. Środki ochrony indywidualnej to

a) środki przeznaczone do jednoczesnej ochrony grupy ludzi, w tym i pojedynczych

osób, przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami występującymi pojedynczo
lub łącznie w środowisku pracy.

b) urządzenia lub wyposażenie przeznaczone do noszenia bądź trzymania przez

pracownika w celu ochrony przed jednym zagrożeniem lub większą liczbą zagrożeń,
które mogą mieć wpływ na jego zdrowie lub bezpieczeństwo pracy.

c) środki zapewniające prawidłowe warunki w pomieszczeniach przemysłowych.
d) środki zapewniające prawidłowe warunki na stanowiskach pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Pożarem nazywamy

a) każdy przypadek niekontrolowanego procesu spalania materiałów palnych.
b) spalanie ciał stałych pochodzenia organicznego, przy którym powstaje zjawisko

żarzenia.

c) spalanie cieczy palnych i substancji stałych topiących się wskutek ciepła.
d) spalanie w którym obok innych zjawisk powstaje zjawisko żarzenia.

15. Do gaszenia pożaru instalacji elektrycznej użyjesz gaśnicy

a) wodnej.
b) typu A.
c) typu AE.
d) typu B.

16. Najważniejszym zadaniem udzielającego pierwszej pomocy jest

a) przenieść poszkodowanego w bezpieczne miejsce i czekać na przyjazd pogotowia.
b) utrzymać przy życiu poszkodowanego.
c) szukać pomocy wśród ludzi zebranych wokół poszkodowanego i jej udzielić.
d) wezwać karetkę pogotowia.

17. W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy

i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika, pracownik

a) ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym

niezwłocznie przełożonego.

b) musi wykonywać pracę.
c) zawiadamia na piśmie inspektora pracy.
d) ma prawo oddalić się z miejsca pracy.

18. Prowadzący sztuczną wentylację po wykonaniu wdechu obserwuje

a) poszkodowanego i jego wygląd.
b) poszkodowanego i jego zachowanie.
c) klatkę piersiową poszkodowanego.
d) tętno poszkodowanego.

19. Tętno u poszkodowanego w wypadku sprawdzamy na

a) tętnicach małych.
b) tętnicach średnich.
c) tętnicy szyjnej.
d) nadgarstku.

20. W przypadku porażenia prądem pierwszą czynnością ratownika jest

a) natychmiastowe uwolnienie porażonego spod działania prądu.
b) wezwanie lekarza.
c) powiadomienie pracodawcy.
d) oznakowanie miejsca wypadku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ............................................................................................................................

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedzi

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2
Test praktyczny nisko symulowany

Na zajęciach w odlewni kolega uległ porażeniu prądem. Objawy u poszkodowanego

wskazują na zagrożenie życia, nie odpowiada na pytania, tętno i oddech zanikają, widoczne
oparzenie dłoni.

1. Wykonaj czynności związane z przystąpieniem do udzielania pierwszej pomocy.
2. Wykonaj resuscytację krążeniowo - oddechową.
3. Wykonaj opatrunek na oparzoną dłoń.
4. Odpowiedz na poniższe pytania:

−

Jakie objawy świadczą o konieczności podjęcia resuscytacji krążeniowo-oddechowej?

−

Jaki powinien być stosunek liczby oddechów do liczby uciśnięć przy wykonywaniu

resuscytacji krążeniowo-oddechowej?

−

Do jakiego momentu należy prowadzić resuscytację krążeniowo-oddechową?

−

Co świadczy o skuteczności postępowania podczas prowadzenia resuscytacji

krążeniowo-oddechowej?

Uczeń powinien być oceniany według następujących kryteriów:

KARTA OCENY UCZNIA

Kryterium

Punkty

Zabezpieczenie miejsca wypadku

Wezwanie pogotowia

Ocena objawów – drogi oddechowe

Ułożenie poszkodowanego

Udrożnienie dróg oddechowych

Ocena objawów - krążenie

Podjęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej

Ocena skuteczności postępowania

Dobór środków opatrunkowych

Opatrzenie rany oparzeniowej ręki

Odpowiedzi na pytania (każde pytanie punktowane oddzielnie)

Sposób punktowania:
Każde kryterium oceniane jest w skali 3-stopniowej:
0 – nie wykazuje umiejętności,
1 – wykazuje umiejętność w ograniczonym zakresie, ale pozwalającym na wykonanie zadania,
2 – wykazuje umiejętność w pełnym zakresie.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następującą ocenę szkolną:

−

dopuszczający – uczeń uzyskał co najmniej 5 punktów, w tym przynajmniej po 1 punkcie

za wezwanie pogotowia i przeprowadzenie resuscytacji krążeniowo- oddechowej,

−

dostateczny – uczeń uzyskał co najmniej 7 punktów, w tym przynajmniej po 1 punkcie
za wezwanie pogotowia i przeprowadzenie resuscytacji krążeniowo- oddechowej,

−

dobry – uczeń uzyskał co najmniej 10 punktów, w tym przynajmniej po 2 punkcie

za wezwanie pogotowia i przeprowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej,

−

bardzo dobry – uczeń uzyskał co najmniej 13 punktów, w tym przynajmniej 2 punkty
za przeprowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Przed rozpoczęciem sprawdzianu przedstaw uczniom zasady przebiegu testowania.
3. Podaj uczniom zasady oceniania wykonania zadania.
4. Uczniowie wykonują zadanie praktyczne indywidualnie, korzystając z pomocy

koleżanki/kolegi przy wykonaniu resuscytacji krążeniowo-oddechowej.

5. Przygotuj w pracowni sprzęt potrzebny do wykonania zadania.
6. Daj uczniowi przygotowane instrukcje i treść zadania praktycznego (dla każdego ucznia).
7. Udzielaj odpowiedzi na pytania formalne uczniów.
8. Oceniaj wykonywanie zadania przez ucznia na przygotowanej karcie oceny,

uwzględniając podane kryteria i sposób punktowania.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Zapoznaj się z treścią zadania praktycznego.
3. Ze sprzętu dostępnego w pracowni skompletuj sprzęt potrzebny do wykonania zadania.
4. Do wykonania zadania wykorzystaj fantom.
5. Niektóre twoje działania będą miały charakter symulowany – mów o tym, co robisz lub

co zrobisz w sytuacji rzeczywistej.

6. Na wykonanie zadania masz 20 minut.
7. Pamiętaj o wszystkich aspektach wykonywanych czynności.
8. Przed rozpoczęciem wykonywania zadania zadaj nauczycielowi pytania, jeżeli coś nie

jest dla Ciebie jasne.

9. Twoja praca będzie przez nauczyciela oceniana.

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

treść zadania praktycznego,

−

dostępny w pracowni sprzęt potrzebny

do wykonania zadania.

ZADANIE PRAKTYCZNE

Na zajęciach w odlewni kolega uległ porażeniu prądem. Objawy u poszkodowanego

wskazują na zagrożenie życia, nie odpowiada na pytania, tętno i oddech zanikają, widoczne
oparzenie dłoni.
1. Wykonaj czynności związane z przystąpieniem do udzielania pierwszej pomocy.
2. Wykonaj resuscytację krążeniowo - oddechową.
3. Wykonaj opatrunek na oparzoną dłoń.
4. Odpowiedz na poniższe pytania:

−

Jakie objawy świadczą o konieczności podjęcia resuscytacji krążeniowo-oddechowej?

−

Jaki powinien być stosunek liczby oddechów do liczby uciśnięć przy wykonywaniu

resuscytacji krążeniowo-oddechowej?

−

Do jakiego momentu należy prowadzić resuscytację krążeniowo-oddechową?

−

Co świadczy o skuteczności postępowania podczas prowadzenia resuscytacji

krążeniowo-oddechowej?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Jurczyk W., Łakomy W.: Stany zagrożenia życia. FHW - Słomczyński G., Kraków 2002
2. Korczak C. (red.): Higiena i ochrona zdrowia. PZWL, Warszawa 1997
3. Mac S., Leowski J.: Bezpieczeństwo i higiena pracy dla szkół zasadniczych. WSiP,

Warszawa 2004

4. Rączkowski B.: Bhp w praktyce. ODDK, Gdańsk 2002
5. Siedlecki J.: Odlewnictwo - bezpieczeństwo i higiena pracy. Główny Inspektorat Pracy,

Warszawa 2006

6. Stępczak K.: Ochrona i kształtowanie środowiska. WSiP, Warszawa 2001
7. Wykowska M.: Ergonomia. Wydawnictwa AGH, Kraków 1994

8. Polska Norma PN-ISO 7010:2006 Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa
9. Polska Norma PN-92/N-01256-02:1992 Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja
10. Polska Norma PN-92/N-01256-03:1993 Znaki bezpieczeństwa. Ochrona i higiena pracy

11. www.pierwszapomoc.net.pl

Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK, Warszawa 1997

3. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2001