Specyfiki I rozszerzenia WE (1973):
Dominująca rola Wielkiej Brytanii,
-
Duże zróżnicowanie kandydatów pod względem rozwoju gospodarczego,
-
Niechęd krajów kandydackich do wspólnej zewnętrznej taryfy celnej,
-
EFTA.
-
Specyfika II rozszerzenia WE (1981):
Wzmocnienia systemu demokratycznego i konsolidacji instytucji demokratycznych,
-
Wyjście z długoletniej izolacji politycznej wywołanej dyktaturą wojskową,
-
Modernizacja zacofanego przemysłu i rolnictwa,
-
Dostęp do nowych rynków zbytu dla krajowej produkcji.
-
Do Wspólnot przystępuje Grecja. Ma za sobą trudny okres dyktatury. Lata '70 były okresem demokratyzacji. Odsunięto junte
"czarnych półkowników". Grecja oczekiwała:
Nie zadecydowały tutaj względy gospodarcze. PKB per capita Grecji wynosił jedynie 40% - kraj znacząco biedniejszy od Irlandii.
O przyjęciu zadecydowały względy polityczne. Grecja była największy światowym armatorem. Minusem był stan greckiego rolnictwa .
Jednak w tym przypadku produkowano wiele takich produktów, które w niedostatecznej ilości były produkowane w pozostałych
krajach (oliwa, winogrona, cytrusy).
Negocjacje z Grecją trwały długo - od 7 do 9 lat. W momencie trwania negocjacji, powstało zniechęcenie do nich. Zaczęło spadad
poparcie dla tej koncepcji. Wynikało to z uwagi na kwestie gospodarcze (opóźnienie rozwojowe Grecji) i polityczne (konflikt
cypryjski).
Bezrobocie - 9,2%
-
Inflacja - 11%
-
Spadek PKB o 0,5%
-
Sytuacja Unii pod drugim rozszerzeniu:
III rozszerzenie - 1986 rok:
Rozszerzenie o Hiszpanię i Portugalię. W 1985 przyjęto Białą Księgę a w 1986 przyjęto Jednolity Akt Europejski.
Dołączenie na stałe o grona zachodnich demokracji,
-
Demontaż pozostałości totalitarnych reżimów,
-
Wyjście z kryzysu gospodarczego,
-
Przyspieszenie tempa rozwoju gospodarczego i podniesienie stopy życiowej społeczeostwa,
-
Zwiększenie napływu zagranicznego kapitału,
-
Założenia były podobne jak w przypadku Grecji:
O rozpoczęciu negocjacji zadecydowały kwestie polityczne: perspektywa powiększenia obszaru stabilnej demokracji na kontynenci e
i wzrostu znaczenia Wspólnot w Europie Południowej. Negocjacje akcesyjne trwały prawie 10 lat - spowodowane było to faktem, że
Hiszpania i Portugalia nie przystępowały nie do Unii Celnej lecz z koniecznością przystosowania się do jednolitego rynku
wewnętrznego.
Niewielki stopieo otwarcia gospodarek oraz wysoki poziom protekcjonizmu handlowego kandydatów,
-
Wysoki udział rolnictwa w zatrudnieniu i tworzeniu PKB,
-
Znaczne bezrobocie - szczególnie dotkliwe w Hiszpanii (sięgało nawet 20%),
-
Administracja Publiczna nie była przystosowana do wymogów Wspólnotowych.
-
Największe problemy w negocjacjach:
Hiszpania przystąpiła 1 stycznia 1986 roku. PKB na koniec 1992 roku PKB stanowił 80% przeciętnego dochodu w WE (w 1986 roku ten
poziom wynosił jedynie 49% średniej unijnej) - wzrost pięciokrotny. W latach 1986-1990 - 1,75 mln nowych miejsc pracy. Stopa
inflacji spadła z 10% do 5% w 1993 roku. Nastąpił oczekiwany napływ zagranicznego kapitału.
Portugalia przystąpiła 1 stycznia 1986 roku. Znaczny napływ inwestycji zagranicznych i dzięki temu PKB wzrósł od 2 do 3%.
Zainwestowano 3,7 miliarda USD na modernizację przemysłu, gospodarki rolnej i rozbudowę infrastruktury. Sprawnie i dobrze
przeprowadzono infrastrukturę. Portugalia była najbiedniejszym krajem, który przystąpił wówczas do WE (23% średniej unijnej
per capita - porównywalne z PKB krajów biednych ze wschodniego rozszerzenia). Portugalia miała największy przyrost PKB - wzrósł
on w ciągu kilku lat ośmiokrotnie (konwergencja - niwelowanie poziomów różnicy w rozwoju gospodarczym). Znacząco spadło
bezrobocie i inflacja.
Wpływ akcesji Grecji, Hiszpanii i Portugalii:
Zwiększenie potencjału ludnościowego Wspólnot o 22%,
-
Powiększenie wielkości dochodu narodowego o 10%,
-
Wzrost liczby ludności zatrudnionych w rolnictwie o 57%,
-
Wzrost liczby bezrobotnych o 30%,
-
Zwiększenie liczby ludności o PKB per capita niższym niż 25% średniego dochodu w całej Wspólnocie z 24 do 65 milionów.
-
"Ciche Rozszerzenie" Wspólnot Europejskich:
Wykład VIII - 19.04.2011
Integracja Europejska Strona 1
