PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO
NA WYDZIALE LEKARSKIM I
ROK AKADEMICKI 2014/2015
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW IV ROKU STUDIÓW
1. NAZWA PRZEDMIOTU :
IMMUNOLOGIA
2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot:
Zakład Immunologii, Katedra Immunologii Klinicznej
Zakład Immunologii Klinicznej i Reumatologii, Katedra Immunologii Klinicznej
Klinika Pneumonologii, Alergologii Dziecięcej i Immunologii Klinicznej
Katedra i Klinika Chorób Zakaźnych
3 Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę:
Adres:
ul. Rokietnicka 5D, 60-806 Poznań
Tel. /Fax
61 8547174; 61 8547173
Strona WWW immuno.amp.edu.pl
4. Kierownik jednostki:
Dr hab. med. Grzegorz Dworacki, prof. UM (kierownik Katedry Immunol. Klin.)
Prof. dr hab. n. med. Jan Sikora (kierownik Zakładu Immunologii)
5. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I( koordynator
przedmiotu) :
Nazwisko: Jan Sikora
Tel. kontaktowy: 61 854-7177
Możliwość kontaktu (poniedziałki, godz.10.00-12.00, Zakład Immunologii)
E-mail: jan-sikora@wp.pl
Osoba zastępująca mgr Agata Kolecka
Kontakt: 61 854 7180
6. Miejsce przedmiotu w programie studiów:
Rok: IV
Semestr:Z/L
7. Liczba godzin ogółem: 60
liczba pkt.ECTS:3
Jednostki uczestniczące w nauczaniu
przedmiotu
Semestr zimowy liczba godzin
W
Ć
Ćwiczenia
kategoria
S
Zakład Immunologii
24
10
B
Razem:
24
10
Jednostki uczestniczące w nauczaniu
przedmiotu
Semestr letni liczba godzin
W
Ć
Ćwiczenia
kategoria
S
Zakład Immunologii
20
Zakład Immunologii Klinicznej i Reumatologii
2
Klinika Pneumonologii, Alergologii Dziecięcej
2
Katedra i Klinika Chorób Zakaźnych
2
Razem:
26
8. Zakres wiedzy ( zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa
Wyższego z dnia 9 maja 2012 r. w sprawie standardów kształcenia dla kierunków
Studiów: lekarskiego
B.W21.
zna sposoby komunikacji między komórkami, a także między komórką a macierzą
zewnątrzkomórkową oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w tych
procesach prowadzące do rozwoju nowotworów i innych chorób;
B. W22.
zna procesy takie jak: cykl komórkowy, proliferacja, różnicowanie i starzenie się komórek,
apoptoza i nekroza oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu;
B. W23. zna w podstawowym zakresie problematykę komórek macierzystych i ich zastosowania w
medycynie;
C. W06. zna uwarunkowania genetyczne konfliktu serologicznego w układzie Rh;
C. W20. zna podstawy rozwoju oraz mechanizmy działania układu odpornościowego, w tym swoiste i
nieswoiste mechanizmy odporności humoralnej i komórkowej;
C. W21. opisuje główny układ zgodności tkankowej;
C.W22. zna typy reakcji nadwrażliwości, rodzaje niedoborów odporności oraz podstawy
immunomodulacji;
C. W23. zna zagadnienia z zakresu immunologii nowotworów;
C. W24. określa genetyczne podstawy doboru dawcy i biorcy oraz podstawy immunologii
transplantacyjnej;
E. W03. zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania najczęstszych chorób dzieci:
E. W03.c ostrych i przewlekłych chorób górnych i dolnych dróg oddechowych, wad wrodzonych
układu oddechowego, gruźlicy, mukowiscydozy, astmy, alergicznego nieżytu nosa, pokrzywki,
wstrząsu anafilaktycznego, obrzęku naczynioworuchowego,
E.
W03.d
niedokrwistości, skaz krwotocznych, stanów niewydolności szpiku, chorób
nowotworowych wieku dziecięcego, w tym guzów litych typowych dla wieku dziecięcego,
E. W03.f ostrej i przewlekłej niewydolności nerek, ostrych i przewlekłych zapaleń nerek, chorób
układowych nerek,
E. W03. k chorób tkanki łącznej, gorączki reumatycznej, młodzieńczego zapalenia stawów, tocznia
układowego, zapalenia skórno-mięśniowego;
E. W07. zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania chorób wewnętrznych występujących
u osób dorosłych oraz ich powikłań:
E. W07.a chorób układu krążenia, w tym: chorób naczyń tętniczych i żylnych,
E. W07.b chorób układu oddechowego, w tym: astmy oskrzelowej,
E. W07.c chorób układu pokarmowego, w tym chorób: żołądka i dwunastnicy, jelit, trzustki, wątroby,
dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego,
E. W07.d chorób układu wydzielania wewnętrznego, w tym chorób: podwzgórza i przysadki, tarczycy,
przytarczyc, kory i rdzenia nadnerczy, różnych typów cukrzycy
E. W07.e chorób nerek i dróg moczowych, w tym: ostrych i przewlekłych niewydolności nerek, chorób
kłębuszków nerkowych i śródmiąższowych nerek,
E. W07.f chorób układu krwiotwórczego, w tym: aplazji szpiku, niedokrwistości, granulocytopenii i
agranulocytozy, małopłytkowości, białaczek ostrych, nowotworów mieloproliferacyjnych i
mielodysplastyczno-mieloproliferacyjnych, zespołów mielodysplastycznych, nowotworów z dojrzałych
limfocytów B i T, skaz krwotocznych, trombofilii, stanów bezpośredniego zagrożenia życia w
hematologii,
E. W07.g chorób reumatycznych, w tym: chorób układowych tkanki łącznej, układowych zapaleń
naczyń, zapaleń stawów z zajęciem kręgosłupa, chorób metabolicznych kości, w szczególności
osteoporozy i choroby zwyrodnieniowej stawów, dny moczanowej,
E. W07.h chorób alergicznych, w tym: anafilaksji i wstrząsu anafilaktycznego oraz obrzęku
naczynioruchowego,
E. W37. zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej oraz
zasady pobierania materiału do badań;
9. Umiejętności ( zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa
Wyższego z dnia 9 maja 2012 r. w sprawie standardów kształcenia dla kierunków
Studiów: lekarskiego
B. U09. posługuje się podstawowymi technikami laboratoryjnymi, takimi jak: chromatografia,
elektroforeza białek i kwasów nukleinowych;
B. U14. planuje i wykonuje proste badanie naukowe oraz interpretuje jego wyniki i wyciąga wnioski.
C. U08. posługuje się reakcją antygen – przeciwciało w aktualnych modyfikacjach i technikach dla
diagnostyki chorób zakaźnych, alergicznych, autoimmunizacyjnych, chorób krwi i nowotworowych;
10. SYLABUS
11. Tematyka poszczególnych wykładów, ćwiczeń i seminariów
Wykłady - Semestr zimowy
Tematyka wykładów
Imię i nazwisko osoby
prowadzącej zajęcia
Wykład 1.
Układ odpornościowy-wprowadzenie
Jan Sikora
Wykład 2.
Cząsteczki wiążące antygen
Jan Sikora
Wykład 3.
Odporność naturalna
Jan Sikora
Wykład 4.
Mechanizmy odporności swoistej cz. 1
Jan Sikora
Wykład 5.
Mechanizmy odporności swoistej cz. 2
Jan Sikora
Wykład 6.
Regulacja odpowiedzi immunologicznej
iimmunomodulacja
1.
Jan Żeromski
Wykład 7.
Immunologia zakażeń
1.
Grzegorz Dworacki
Wykład 8.
Mechanizmy i typy nadwrażliwości
2.
Grzegorz Dworacki
Wykład 9.
Tolerancja immunologiczna
iautoimmunizacja
3.
Jan Żeromski
Wykład 10.
Niedobory immunologiczne
4.
Husam Samara
Wykład 11.
Immunologia przeszczepów
5.
Jan Sikora
Wykład 12.
Immunologia nowotworów
Grzegorz Dworacki
Ćwiczenia - Semestr zimowy
Tematyka ćwiczeń
Osoba odpowiedzialna
Ćwiczenie 1.
Ludzki układ odpornościowy – odporność
humoralna.
Husam Samara
Ćwiczenie 2.
Immunologia komórkowa – ocena
immunofenotypu komórek
Jan Sikora
Ćwiczenie 3.
Immunologia komórkowa – ocena
czynnościowa
Jan Sikora
Ćwiczenie 4.
Wykrywanie białek i kwasów nukleinowych
in situ
Mariusz
Kaczmarek
Ćwiczenie 5.
ABC immunodiagnostyki
Husam Samara
Seminaria - Semestr letni
Tematyka seminariów
Imię i nazwisko osoby
prowadzącej zajęcia
Seminarium 1.
Choroby układowe tkanki łącznej
Paweł Hrycaj
Seminarium 2.
Choroby narządowo-swoiste
Husam Samara
Seminarium 3.
Immunopatologia nerek
Grzegorz Dworacki
Seminarium 4.
Immunopatologia przewodu
pokarmowego
Husam Samara
Seminarium 5.
Immunohematologia
Grzegorz Dworacki
Seminarium 6.
Immunopatologia układu oddechowego
Anna Olewicz-
Gawlik
Seminarium 7.
Niedobory odporności
Anna Bręborowicz
A. Szczawińska-
Popłonyk
Seminarium 8.
Aspekty immunologiczne chorób układu
krążenia
Anna Olewicz-
Gawlik
Seminarium 9.
Immunologia przeszczepów
Jan Sikora
Seminarium 10.
Immunologia nowotworów
Jan Sikora
Seminarium 11.
Immunologia chorób układu nerwowego i
narządów zmysłów
Alicja Kalinowska
-Łyszczarz
Seminarium 12.
Zagadnienia alergii
Husam Samara
Seminarium 13.
Rola immunomodulacji w zapobieganiu i
leczeniu chorób
Iwona Mozer-
Lisewska
Arleta Piaskowska-
Kowala
12. Organizacja zajęć:
Aktualny podział grupy studenckiej na stronie internetowej jednostki :
www.
immuno.amp.edu.pl
REGULAMIN ZAJĘĆ:
1. Obecność na ćwiczeniach i seminariach jest obowiązkowa. Nieobecności należy
odpracować z inną grupą studencką, po uprzednim zgłoszeniu u prowadzącego zajęcia. W
przypadkach losowych forma zaliczenia usprawiedliwionej nieobecności do uzgodnienia z
koordynatorem kursu.
2. Nie ma możliwości indywidualnej zmiany grupy, z wyjątkiem konieczności
odpracowywania zajęć w przypadku nieobecności.
3. Oceny z weryfikacji wiedzy w czasie ćwiczeń i seminariów będą miały wpływ na
zaliczenie przedmiotu. Weryfikacja wiedzy będzie prowadzona systematycznie. W czasie
trwania poszczególnych zajęć student może zyskać (lub stracić) maksymalnie 5 punktów.
Zakłada się, że student powinien zgromadzić miń. 10 punktów za aktywny udział w
ćwiczeniach i seminariach
4. W czasie ostatnich zajęć odbywa się testowy sprawdzian zaliczeniowy. Warunkiem
dopuszczenia do sprawdzianu jest obecność na wszystkich zajęciach. Nie przewiduje się
poprawiania sprawdzianów.
Sprawdzian zaliczeniowy w ostatnim dniu ćwiczeń dla każdej grupy studenckiej (10
pytań testowych). Maksymalna ocena: 10 punktów.
Sprawdzian zaliczeniowy w ostatnim dniu seminaryjnym dla każdej grupy studenckiej (20
pytań testowych). Maksymalna ocena: 20 punktów.
5. Po zakończeniu zajęć odbywa się kolokwium zaliczeniowe obejmujące materiał z
wykładów, ćwiczeń i seminariów. Składa się ze 100 pytań testowych, czas trwania 100
min. Termin do uzgodnienia dla całego roku. Maksymalna ocena: 100 punktów.
Przewiduje się dwie poprawki kolokwium zaliczeniowego.
PROGRAM ZAJĘĆ:
Zajęcia rozpoczynają się w semestrze zimowym cyklem wykładów. Równocześnie
studenci uczestniczą w ćwiczeniach z immunodiagnostyki. Ćwiczenia kliniczne w formie
seminariów odbywają się w semestrze letnim.
PROGRAM NAUCZANIA
Wymagania wstępne: nie przewiduje się kolokwium wejściowego
Przygotowanie do zajęć: studentów obowiązuje przygotowanie się do ćwiczeń i
seminariów w oparciu o wykłady i wskazane pozycje literaturowe
Wymagania końcowe: kolokwium zaliczeniowe
13.Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny
Egzamin teoretyczny – kryterium zaliczenia: forma egzaminu ( ustny, pisemny,
testowy)
Egzamin praktyczny – kryterium zaliczenia:
Zaliczenie – kryterium zaliczenia: uzyskanie 60% punktów (spośród 140)
zgromadzonych w trakcie sprawdzianów i kolokwium zaliczeniowego, z uwzględnieniem
punktów zyskanych lub utraconych w czasie ćwiczeń i seminariów
14.Literatura:
Zalecana literatura:
1. J. Gołąb, M. Jakubisiak, W. Lasek, T. Stokłosa. IMMUNOLOGIA Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2012
2. Jan Żeromski. IMMUNOLOGIA DLA STUDENTÓW WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Wydawnictwo Naukowe U.M. Poznań 2008.
3. Male D., Brostoff J., Roth D., Roitt I. IMMUNOLOGIA Urban & Partner, 2008
15.Studenckie koło naukowe
Opiekun koła dr Mariusz Kaczmarek
Tematyka: immunologia nowotworów
Miejsce spotkań: Zakład Immunologii, ul. Rokietnicka 5D
16.Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora
17.Podpisy osób współodpowiedzialnych za nauczanie przedmiotu (w przypadku
przedmiotów koordynowanych)