monter kadlubow okretowych 721[02] o1 06 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Ireneusz Kocoń

Wykonywanie

prac

zakresu

obróbki

ręcznej

i mechanicznej skrawaniem 721[02].O1.06

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Michał Sylestrzak
mgr inż. Andrzej Zych

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Ireneusz Kocoń

Konsultacja:
mgr inż. Andrzej Zych

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 721[02].O1.06
„Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem”, zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu Monter kadłubów okrętowych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Organizacja stanowiska

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Obróbka ręczna

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Narzędzia o napędzie elektrycznym i pneumatycznym

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Obróbka mechaniczna

5.4.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu „Poradnik dla nauczyciela”, który będzie pomocny

w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie monter kadłubów
okrętowych. W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

ćwiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami
nauczania – uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

wykaz literatury, z jakiej mogą korzystać uczniowie podczas nauki.
W poradniku dla ucznia zagadnienia zostały opisane w sposób bardzo ogólny.

Przedstawiono treści, opisano umiejętności, które uczeń powinien sobie przyswoić. By uczeń
mógł w pełni zrozumieć i przyswoić materiał, niezbędna jest jego praca z literaturą.
Nauczyciel powinien być przewodnikiem dla ucznia, wskazując mu materiały i źródła,
z których może uzyskać aktualne informacje dotyczące zagadnień z zakresu jednostki
modułowej.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania oraz ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane począwszy od pracy

jednolitej, pracy grupowej jednolitej i zróżnicowanej, aż po samodzielną pracę ucznia.

Zaleca się określenie wymagań edukacyjnych w takiej formie, aby łatwo było

zidentyfikować cele z poszczególnymi tematami. W poradniku zamieszczono dwa
przykładowe scenariusze zajęć.

Pomocne mogą się okazać zamieszczone na końcu każdego podrozdziału w poradniku

dla ucznia pytania sprawdzające, które uczeń może wykorzystywać w dwojaki sposób,
a mianowicie jako:

−

przeczytanie pytań przed rozpoczęciem pracy; uczeń zapozna się z wymaganiami i dążyć
będzie do osiągnięcia celu, jakim jest odpowiedź na pytania,

−

przeczytanie pytań po zakończeniu pracy; pytania te stanowić będą kontrolę stanu
gotowości przejścia do wykonywania ćwiczeń.
W ćwiczeniach realizowanych w formie zadań praktycznych założono, że w trakcie ich

realizacji uczeń powinien:

−

przeczytać ze zrozumieniem instrukcję obsługi sprzętu wykorzystywanego podczas
wykonywania ćwiczeń,

−

opracować procedurę rozwiązania do przedstawionego w opisie zadania, posiłkując się
literaturą,

−

wykonać zadania,

−

przeprowadzić samokontrolę,

−

zaprezentować rozwiązania zadania.
Wskazane jest przeprowadzanie instruktażów na początku zajęć oraz przed

wykonywaniem ćwiczeń. Zaleca się również, aby nakłaniać uczniów do korzystania
z pomocy koleżeńskiej.

Zaleca się dobór dla uczniów ćwiczeń rozwijających umiejętności, których nabycie

stwarza największe problemy.

Po wykonaniu zaplanowanych ćwiczeń uczeń przystępuje do sprawdzenia poziomu

swoich postępów, odpowiadając na pytania zawarte w podrozdziale „Sprawdzian postępów”.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Uczeń powinien w tym celu samodzielnie przeczytać pytania i udzielić na nie

odpowiedzi.

W rozdziale „Ewaluacja osiągnięć ucznia” zamieszczono:

−

kartę odpowiedzi,

−

klucz odpowiedzi,

−

plan testu,

−

wymagania

−

instrukcję dla nauczyciela,

−

instrukcję dla ucznia, w której opisano czynności ucznia podczas przeprowadzania
sprawdzianu.
Zaproponowano również przykład praktycznego sprawdzianu umiejętności jakie uczeń

nabył realizując tę jednostkę modułową. W części opisującej zadanie praktyczne zawarte są:
temat zadania, wymagania, karta odpowiedzi oraz karta oceny

Zestawy stanowią propozycję narzędzi pomiaru dydaktycznego, z których można

skorzystać w celu przeprowadzenia badań lub w celu opracowania innych narzędzi. Wybór
należy do nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

721[02].O1

Techniczne podstawy zawodu

721[02].O1.01

Stosowanie przepisów bezpieczeństwa

i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej i ochrony środowiska

721[02].O1.05

Wykonywanie pomiarów

warsztatowych

721[02].O1.07

Wykonywanie połączeń

spawanych

721[02].O1.06

Wykonywanie prac z zakresu obróbki

ręcznej i mechanicznej skrawaniem

721[02].O1.03

Posługiwanie się dokumentacją

techniczną

721[02].O1.04

Dobieranie materiałów

konstrukcyjnych

721[02].O1.02

Posługiwanie się pojęciami

charakteryzującymi statek

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć.

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

stosować przepisy prawne dotyczące pracownika

i pracodawcy w zakresie

bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

stosować podstawowe zasady higieny i fizjologii pracy,

−

organizować bezpieczne i ergonomiczne stanowisko pracy,

−

dokonywać oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy,

−

dobierać i stosować odzież ochronną oraz środki ochrony indywidualnej w zależności od
wykonywanych prac,

−

stosować procedury udzielania pierwszej pomocy w stanach zagrożenia zdrowia i życia,

−

stosować zasady ochrony środowiska,

−

korzystać z Polskich Norm, Kodeksu pracy oraz rozporządzeń dotyczących
bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć.

−

zorganizować stanowisko pracy, zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

zastosować narzędzia ręczne z napędem elektrycznym i pneumatycznym stosowane do
obróbki skrawaniem,

−

dobrać przyrządy pomiarowe,

−

wykonać trasowanie na płaszczyźnie,

−

wykonać ścinanie i przecinanie,

−

wykonać cięcie piłką ręczną i nożycami,

−

wykonać gięcie i prostowanie blach cienkich,

−

wykonać piłowanie powierzchni płaskich i kształtowych,

−

wykonać wiercenie, rozwiercanie i pogłębianie otworów o różnych średnicach,

−

naciąć gwint na powierzchniach zewnętrznych i wewnętrznych,

−

wykonać operacje toczenia i frezowania,

−

wykonać szlifowanie elementów konstrukcji stalowej przeznaczonych do montażu na
szlifierce ostrzałce i szlifierce kątowej,

−

sprawdzić jakość wykonanej pracy,

−

skorzystać z dokumentacji technicznej, norm, poradników,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska podczas wykonywania pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca:

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Monter kadłubów okrętowych 721[02].O1

Moduł:

Techniczne podstawy zawodu 721[02].O1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie

prac

zakresu

obróbki

ręcznej

i mechanicznej skrawaniem 721[02].O1.06

Temat: Wykonywanie połączeń gwintowych.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności wykonywania połączeń gwintowych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

dobrać wyposażenie stanowiska do wykonania połączenia gwintowanego,

−

dobrać narzędzia i materiały do wykonania połączenia gwintowego,

−

przygotować stanowisko pracy, maszyny i narzędzia do wykonania połączenia
gwintowego,

−

wykonać połączenie gwintowe.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie praktyczne przedmiotowe.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w małych grupach.

Środki dydaktyczne:

−

wiertarka stołowa,

−

5 kątowników o długości 150 mm,

−

piłka do cięcia metali.

−

komplet narzędzi traserskich,

−

komplet narzędzi do montażu (klucze, wkrętaki, szczypce, przymiary, itp.

−

wiertła Ø3,2 i Ø4,5,

−

komplet gwintowników M4,

−

komplet narzędzi ślusarskich,

−

wkręty M4 z łbem walcowym, szt. 8.

Czas trwania: 180 minut.

Przebieg zajęć:
1. Instruktaż wstępny:

−

sprawdzenie obecności,

−

sprawdzenie odzieży roboczej,

−

przeprowadzenie instruktażu BHP przy montażu,

−

przedstawienie przebiegu lekcji,

−

podanie kryteriów ocen,

−

wyznaczenie stanowisk ćwiczeniowych,

−

nadzorowanie przejścia na stanowiska.

2. Instruktaż bieżący:

Wykonanie ćwiczenia 3 z części 4.3.3 poradnika ucznia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

Obchód I. Sprawdzenie czy uczniowie, dobrali narzędzia, materiały,

−

Obchód II. Sprawdzenie czy uczniowie opracowali plan pracy, czy skompletowali
zestawy części do montażu. Sprawdzenie poprawności planu pracy,

−

Obchód III. Sprawdzenie poprawności wykonania ćwiczenia, stosowania
bezpiecznych metod pracy. Udzielanie dodatkowych instruktaży.

−

Obchód IV. Sprawdzenie poprawności wykonania zadania. Ocena jakości
wykonania, wskazanie na błędy i usterki.

3. Instruktaż końcowy:

−

podsumowanie zajęć,

−

wskazanie na najlepiej wykonane ćwiczenia,

−

omówienie ćwiczeń wykonanych przez wszystkie grupy,

−

zwrócenie uwagi na błędy oraz czynności dobrze wykonywane podczas ćwiczenia,

−

wystawienie ocen,

−

uporządkowanie stanowisk ćwiczeniowych.

Praca domowa

−

sporządź notatkę nt. rodzaju podkładek oraz ich zastosowania.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

pogadanka nt. najtrudniejsze i najłatwiejsze czynności w trakcie wykonania ramki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca:

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Monter kadłubów okrętowych 721[02].O1

Moduł:

Techniczne podstawy zawodu 721[02].O1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie

prac

zakresu

obróbki

ręcznej

i mechanicznej skrawaniem 721[02].O1.06

Temat: Wykonywanie części mechanizmów na tokarce.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności toczenia.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umięć:

−

opracować plan obróbki części na tokarce,

−

przygotować tokarkę do pracy,

−

toczyć powierzchnie zewnętrzne i czołowe,

−

wiercić na tokarce,

−

toczyć powierzchnie kształtowe.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie praktyczne przedmiotowe.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

−

tokarka,

−

zestaw noży tokarskich,

−

wałek stalowy o średnicy ok. 20 mm i długości ok. 80 mm,

−

katalog noży tokarskich,

−

suwmiarka,

−

dokumentacja techniczna tokarki,

−

poradnik tokarza,

−

poradnik dla ucznia.

Czas trwania zajęć: 235 minut

Przebieg zajęć:
1. Instruktaż wstępny:

−

sprawdzenie obecności,

−

sprawdzenie odzieży roboczej, sprawdzenie samopoczucia uczniów,

−

przeprowadzenie instruktażu BHP,

−

przedstawienie przebiegu lekcji,

−

podanie kryteriów oceny,

−

wyznaczenie stanowisk ćwiczeniowych,

−

nadzorowanie przejścia na stanowiska.

2. Instruktaż bieżący:

Wykonanie ćwiczenia 3 z części 4.4.3 poradnika ucznia.

−

Obchód I. Sprawdzenie czy uczniowie opracowali plan obróbki części. Sprawdzenie
jego poprawności. Sprawdzenie czy uczniowie dobrali parametry obróbki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

Obchód II. Sprawdzenie czy uczniowie przygotowali tokarki do pracy, dobrali
narzędzia, materiały, czy poprawnie zamocowali narzędzia i materiał obrabiany.

−

Obchód III. Sprawdzanie poprawności wykonywania ćwiczenia, stosowania
bezpiecznych metod pracy. Udzielanie dodatkowych instruktaży.

−

Obchód IV. Sprawdzenie poprawności wykonania zadania. Ocena jakości
wykonania, wskazanie na błędy i usterki.

−

Sprawdzenie czy uczniowie przygotowali tokarki do pracy, dobrali narzędzia,
materiały, czy poprawnie zamocowali narzędzia i materiał obrabiany.

3. Instruktaż końcowy:

−

podsumowanie zajęć,

−

wskazanie na najlepiej wykonane ćwiczenia,

−

omówienie ćwiczeń wykonanych przez wszystkich uczniów,

−

zwrócenie uwagi na błędy oraz czynności dobrze wykonywane podczas ćwiczenia,

−

wystawienie ocen,

−

uporządkowanie stanowisk ćwiczeniowych.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

wyrywkowe odpytanie uczniów z procedury przygotowania tokarki do pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Organizacja stanowiska

5.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj wszystkie wskazane przez nauczyciela narzędzia. Nazwij je i wskaż operacje,

jakie można wykonać za ich pomocą.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie ćwiczenie powinni wykonywać w grupach 2 osobowych. Zanim uczniowie

rozpoczną wykonanie ćwiczenia należy przeprowadzić pokaz na dowolnie wybranym
przykładzie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie obejrzeć wskazane narzędzia,
2) ustalić ich nazwy, porównując z obrazkami, ilustracjami zawartymi w literaturze,
3) wskazać operacje, do jakich mogą być użyte,
4) zapisać i zaprezentować wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

gwintowniki, narzynki, pilniki, szczypce, wkrętaki, itp.

−

przyrządy traserskie (rysik traserski, punktak, młotek 300g.),

−

komplet wierteł i rozwiertaków,

−

przyrządy pomiarowe (przymiar, suwmiarka, mikrometr, itp.),

−

przybory do pisania,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Na podstawie katalogów dobierz narzędzia, jakie powinny znajdować się na stanowisku,

na którym przecinane będą pręty stalowe o średnicy Ø 5mm. Przygotuj zamówienie na
wybrane narzędzia.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie ćwiczenie powinni wykonywać indywidualnie. Zanim uczniowie rozpoczną

wykonanie ćwiczenia należy przeprowadzić pokaz.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić charakter prac wykonywanych na stanowisku,
2) dobrać narzędzia zwracając uwagę na ergonomię,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) przygotować zamówienie na wybrane narzędzia, podając typ, wielkość oraz numer

katalogowy,

4) uzasadnić dokonane wybory.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

katalogi narzędzi do obróbki ręcznej,

−

przybory do pisania, papier,

−

katalogi środków ochrony osobistej.

−

stół ślusarski z imadłem,

−

komplet pilników płaskich i okrągłych,

−

przymiar kreskowy i rysik,

−

odcinek pręta stalowego o przekroju kwadratowym 25x25 mm,

−

rysunek wymiarowy młotka,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Z pręta o przekroju kwadratowym, np. starego noża tokarskiego, wykonać młotek przy

pomocy pilników.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie ćwiczenie powinni wykonywać w grupach 2 osobowych. Zanim uczniowie

rozpoczną wykonanie ćwiczenia należy przeprowadzić pokaz na dowolnie wybranym
przykładzie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) pobrać od nauczyciela materiał na młotek i komplet pilników oraz rysunek wymiarowy,

przymiar kreskowy i rysik.

2) wytrasować zarys młotka i otwór na trzonek,
3) przewiercić dwa otwory na wiertarce stołowej,
4) przy pomocy pilników okrągłego i płaskiego wypiłować otwór na trzonek o wymiarach

zgodnych z rysunkiem,

5) przy pomocy pilnika zdzieraka i pilnika gładzika nadać kształt zgodny z rysunkiem,
6) sprawdzić poprawność wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

stół ślusarski z imadłem,

−

komplet pilników płaskich i okrągłych,

−

przymiar kreskowy i rysik,

−

odcinek pręta stalowego o przekroju kwadratowym 25x25 mm,

−

rysunek wykonawczy,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Obróbka ręczna

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj plan, według którego można będzie wykonać pudełko prostopadłościenne

o wymiarach 160 mm × 60 mm × 40 mm, z blachy o grubości 0,5 mm. Pudełko to jest otwarte
(bez pokrywki). Dobierz wielkość zakładek A. Boki pudełka połącz nitami aluminiowymi Ø3.

Rysunek do ćwiczenia 1

Wskazówki do realizacji
Uczniowie ćwiczenie powinni wykonywać w grupach 2 osobowych. Jeżeli w trakcie

wykonywania ćwiczenia nauczyciel zauważy, że uczniowie popełniają błędy powinien
przerwać wykonanie ćwiczenie i poprowadzić dyskusję, z której uczniowie winni wyciągnąć
wnioski.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wypisać wszystkie czynności, jakie należy wykonać,
2) określić kolejność wykonywania tych czynności,
3) opracować plan obróbki,
4) sporządzić wykaz maszyn, urządzeń, narzędzi oraz środków ochronnych niezbędnych do

wykonania ćwiczenia,

5) sporządzić wykaz elementów niezbędnych do wykonania połączeń boków

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt,

−

przybory do pisania,

−

poradnik dla ucznia.

140

240

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj pudełko z blachy o grubości 0,5 mm według dokumentacji opracowanej

w ćwiczeniu 1 punku 4.2.3 poradnika ucznia. Sprawdź poprawność planu wykonanego
w ćwiczeniu 1.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie ćwiczenie powinni wykonywać w grupach dwuosobowych. Jeżeli w trakcie

wykonywania ćwiczenia nauczyciel zauważy, że uczniowie popełniają błędy powinien
przeprowadzić pokaz i pogadankę.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować maszyny, urządzenia i narzędzia,
2) wytrasować linie ciecia i gięcia,
3) wyciąć odpowiedni kształt blachy,
4) wykonać w odpowiedniej kolejności zabiegi gięcia,
5) oczyścić i fazować krawędzie, ostre krawędzie stępić,
6) wywierć otwory pod nity,
7) zgodnie z wybraną metodą wykonać połączenia boków,
8) sprawdzić jakość połączeń nitowych,
9) spiłować ewentualne nierówności łbów nitów,
10) sprawdzić poprawność wykonania elementu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

przyrządy pomiarowe (przymiar, suwmiarka),

−

blacha,

−

przyrządy traserskie (rysik traserski, punktak, młotek 300g.),

−

nożyce do blachy,

−

komplet pilników,

−

wiertarka z kompletem wierteł,

−

zestaw do nitowania,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Wykonaj detal przedstawiony na poniższym rysunku. Rurę wykonaj w procesie zawijania

z blachy ocynkowanej 0,5 mm.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie ćwiczenie powinni wykonywać w grupach 2 osobowych. Podsumowanie

powinno być przeprowadzone przez liderów grup w formie prezentacji detalu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wykonać szkic materiału i zwymiarować go,
2) obliczyć długość blachy do gięcia,
3) przedstawić szkic nauczycielowi,
4) opracować plan obróbki wykonania elementu,
5) przygotować półfabrykat,
6) wykonać rurę,
7) stępić ostre krawędzie,
8) sprawdzić wymiary,
9) zlutować rurę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

stanowisko ślusarskie,

–

blacha 0,5mm, ocynkowana,

–

pręt do wykonania zawijania,

–

młotek drewniany,

–

narzędzia i materiały do lutowania,

–

poradnik ślusarza,

–

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Wyprostuj arkusz blachy o wymiarach 150 mm×400 i grubości 1 mm.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie ćwiczenie powinni wykonywać w grupach 2 osobowych. Jeżeli w trakcie

wykonywania ćwiczenia nauczyciel zauważy, że uczniowie popełniają błędy powinien
przeprowadzić pokaz i pogadankę.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) sprawdzić na płycie traserskiej i zaznaczyć miejsca, w których mają być zgięcia,
2) zapoznać się z metodami prostowania blach,
3) za pomocą młotka wyprostować wskazany arkusz,
4) sprawdzić kształt blachy,
5) gdy zachodzi potrzeba wykonać ponownie prace określone w pkt. 1–4,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

płyta do prostowania,

–

zestaw młotków,

–

kreda,

–

arkusz blachy 40 cm × 15 cm i grubości 1mm,

–

środki ochrony osobistej,

–

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Narzędzia o napędzie elektrycznym i pneumatycznym

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

W próbce materiału grubości 8mm wywierć otwory według rysunku wykonawczego

przygotowanego przez nauczyciela. Wstawić suwliwie kołki o odpowiednich wymiarach
w odpowiednich odległościach od siebie.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie ćwiczenie powinni wykonywać w grupach dwuosobowych. Nauczyciel

powinien przypomnieć zasady pasowania. Jeżeli w trakcie wykonywania ćwiczenia
nauczyciel zauważy, że uczniowie popełniają błędy powinien powtórzyć wykonanie zadania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z rysunkiem wymiarowym,
2) wytrasować otwory zgodnie z rysunkiem,
3) zaznaczyć punktakiem środki otworów,
4) dobrać wiertła i przewiercić materiał,
5) dobrać rozwiertaki i rozwiercić otwory,
6) wpasować kołki do otworów,
7) sprawdzić poprawność wykonania,
8) omówić ewentualne błędy i znaleźć ich przyczynę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

wiertarka stołowa,

−

przyrządy traserskie (rysik, punktak, młotek 300g.),

−

komplet wierteł i rozwiertaków,

−

próbki blachy 8 mm i kołki pasowane Ø6H6, Ø8H6, Ø10H6,

−

mikrometr, suwmiarka,

−

środki ochrony osobistej,

−

podradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Wykonaj pogłębianie otworów w celu schowania wkrętów z łbami stożkowymi

i walcowymi M5, M6, M8.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wykonać otwory w próbce materiału zgodnie z rysunkiem wykonawczym,
2) pogłębić je przy pomocy pogłębiaczy stożkowych i walcowych odpowiednio dla łbów

wkrętów,

3) wkręcić w odpowiednie otwory wkręty z łbem stożkowym lub walcowym,
4) sprawdzić jakość wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

wiertarka stołowa,

−

komplet wierteł,

−

pogłębiacze stożkowe i walcowe,

−

komplety gwintowników M5 M6 M8,

−

pokrętło do gwintowników,

−

klucze trzpieniowe sześciokątne,

−

suwmiarka,

−

próbka o grubości 20 mm,

−

wkręty z łbami stożkowymi i walcowymi z gniazdami na klucz sześciokątny,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Wykonaj połączenie kątowników przygotowanych przez nauczyciela, tak, aby powstała

ramka.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie ćwiczenie powinni wykonywać w grupach 2 osobowych. Jeżeli w trakcie

wykonywania ćwiczenia nauczyciel zauważy, że uczniowie popełniają błędy powinien
powtórzyć wykonanie zadania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) opracować plan wykonania zadania,
2) przedstawić go nauczycielowi do sprawdzenia,
3) skompletować 4 zestawy (kątownik z blachy i kształtownik),
4) wywiercić otwory Ø3,3 mm jednocześnie przez złączone komplety,
5) rozłączyć zestawy,
6) powiercić w kątownikach otwory na średnicę Ø4,5,
7) wykonać gwinty M4 w kształtownikach,
8) skręcić 4 komplety kątowników,
9) połączyć zestawy w ramkę (kolejność wykonania połączenia za pomocą wkręta

zachować taką, jak wcześniej).

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

wiertarka stołowa,

−

5 kątowników o długości 150mm,

−

piłka do cięcia metali.

−

komplet narzędzi traserskich,

−

komplet narzędzi do montażu (klucze, wkrętaki, szczypce, przymiary, itp.

−

wiertła Ø3,3, Ø4,5,

−

komplet gwintowników M4,

−

komplet narzędzi ślusarskich,

−

wkręty M4 z łbem walcowym, szt. 8.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Obróbka mechaniczna

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaznacz na rysunku główne zespoły tokarki.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie ćwiczenie powinni wykonywać indywidualnie. Ćwiczenie

należy

przeprowadzić jako powtórzenie wiadomości, po zajęciach, na których omawiano budowę
obrabiarek.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w literaturze opis budowy tokarki,
2) zapoznać się z opisem,
3) odszukać na rysunku: suport, wrzeciono, konik, wrzeciennik, łoże, śrubę pociągową,
4) na rysunku wpisać ołówkiem nazwy tych elementów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

przybory do pisania,

–

literatura,

–

instrukcje obsługi tokarek,

–

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Zaznacz na rysunku, wszystkie istotne podzespoły frezarki.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie uczniowie powinni wykonywać indywidualnie. Ćwiczenie należy

przeprowadzić jako powtórzenie wiadomości, po zajęciach, na których omawiano budowę
obrabiarek.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w literaturze opis budowy frezarki,
2) zapoznać się z opisem obrabiarki,
3) odszukać na rysunku główne zespoły frezarki,
4) na rysunku ołówkiem umieścić nazwy tych elementów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

przybory do pisania,

–

literatura,

–

instrukcje obsługi frezarek,

–

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Przygotuj tokarkę i wykonaj z wałka o średnicy 20mm i długości 80mm element

o wymiarach podanych na rysunku.

Dobór warunków skrawania

Nazwa, typ, szkic, wielkości

Noże tokarskie

Parametry obróbki do toczenia
zgrubnego

stali

ST3S

(obroty,

posuw)

Parametry do obróbki dokładnej stali
ST3S (obroty, posuw)

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie uczniowie powinni wykonywać indywidualnie. Nauczyciel powinien

sprawdzić parametry skrawania oraz prawidłowość zamocowania noża i obrabianego
elementu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać w katalogu noże tokarskie i wpisać je do tabeli (nóż do obróbki zgrubnej,

dokładnej i do toczenia poprzecznego (planowania),

2) zapoznać się ze sposobem dobierania parametrów toczenia,
3) dobrać parametry obróbki (z poradnika tokarza),
4) porównać swoją tabelę z tabelami kolegów,
5) zamocować przedmiot obrabiany i ustawić parametry obróbki,
6) zgłosić nauczycielowi przygotowanie tokarki do pracy
7) wykonać detal.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

tokarka,

–

zestaw noży tokarskich,

–

wałek stalowy

80 mm,

–

katalog noży tokarskich,

–

suwmiarka,

–

dokumentacja techniczna tokarki,

–

poradnik tokarza,

–

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

Przygotuj dwie próbki o grubości 8mm do spawania, zukosuj w każdej z nich jeden bok.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie ćwiczenie powinni wykonywać w grupach 2-osobowych. Jeżeli w trakcie

wykonywania ćwiczenia nauczyciel zauważy, że uczniowie popełniają błędy nauczyciel
powinien przerwać wykonanie ćwiczenia i przeprowadzić pokaz. Przed rozpoczęciem
frezowania należy sprawdzić parametry skrawania oraz prawidłowość zamocowania freza
i obrabianego elementu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) znaleźć w tabelach parametry ukosowania dla blach o podanych grubościach,
2) zapoznać się z budową frezarki,
3) umocować blachę przeznaczoną do ukosowania na stole roboczym,
4) dobrać i zamontować frez,
5) zukosować obie blachy,
6) sprawdzić jakość wykonanej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

frezarka uniwersalna,

−

zestaw frezów,

−

imaki ślusarskie,

−

suwmiarka,

−

próbki blachy grubości 8 i 10 mm,

−

dokumentacja techniczna frezarki,

−

środki ochrony osobistej.

Ćwiczenie 5

Wykonaj rękojeść zgodnie z rysunkiem zamieszczonym poniżej.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie ćwiczenie powinni wykonywać w grupach 2 osobowych. Jeżeli w trakcie

wykonywania ćwiczenia nauczyciel zauważy, że uczniowie popełniają błędy należy przerwać
wykonanie ćwiczenia i przeprowadzić pokaz. W trakcie wykonywania ćwiczenia należy
omówić metody montowania obrabianego elementu w obrabiarkach

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić kolejność wykonywania poszczególnych czynności,
2) określić rodzaj materiału, jaki otrzymałeś od nauczyciela,
3) dobrać odpowiedni frez,
4) dobrać parametry frezowania,
5) dobrać odpowiednie noże tokarskie,
6) dobrać parametry toczenia,
7) określić metody mocowania elementów na tokarce i frezarce,
8) wykonać element.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

frezarka uniwersalna,

−

tokarka uniwersalna

−

zestaw frezów i noży tokarskich,

−

imaki ślusarskie,

−

wałek o średnicy

100 mm,

−

suwmiarka,

−

Poradnik tokarza lub poradnik mechanika,

−

środki ochrony osobistej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie prac z zakresu
obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 4, 6, 7, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 20, są z poziomu podstawowego,

−

zadania 3, 5, 10, 18, 19 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. a, 3. b, 4. c, 5. d, 6. c, 7. d, 8. d, 9. a, 10. d, 11. c,
12. b, 13. c, 14. c, 15. a, 16. d, 17. a, 18. c, 19. c, 20. b.

Plan testu

Nr
zad.

Cel

operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Zastosować przepisy bhp i ppoż. podczas
wykonywania pracy.

Zastosować przepisy o ochronie środowiska
podczas wykonywania pracy.

Dobrać narzędzia, maszyny i urządzenia
stosowane do wykonania określonych prac.

Zaplanować operacje z zakresu obróbki
ręcznej.

Zdefiniować operacje z zakresu obróbki
ręcznej.

Zaplanować proces wykonania połączenia
rozłącznego.

Określić sposób dobierania danych do
wykonania gwintu.

Dobrać narzędzia do wykonania określonych
prac.

Zdefiniować

podstawowe

operacje

w obróbce ręcznej i maszynowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10 Rozróżnić narzędzia skrawające

11 Dobrać metodę oceny jakości wykonanego

połączenia

12 Sklasyfikować

prace

wykonywane

tokarkach

13 Rozróżnić parametry toczenia

14 Dobrać sposób

mocowania przedmiotu

obrabianego na tokarce

15 Sklasyfikować

prace

wykonywane

frezarkach

16 Sklasyfikować

prace

wykonywane

szlifierkach

17 Rozpoznać mechanizm tokarki na podstawie

opisu

18 Określić parametry gwintu metrycznego

19 Dobrać nóż do nacinania gwintów

20 Podać zastosowanie pogłębiaczy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
6. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

7. Pięć minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

8. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
9. Sprawdź wyniki.
10. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu.
11. Opracuj wnioski do dalszego postępowania.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 pytań i sprawdza Twoje wiadomości z zakresu posługiwania się

pokładowymi środkami łączności.

5. Tylko jedna odpowiedź do każdego pytania jest prawidłowa.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Skreśl prawidłową

odpowiedź.

7. Jeżeli się pomylisz, błędną odpowiedź weź w kółko i skreśl odpowiedź prawidłową.

Jeżeli skreślisz więcej niż jedną odpowiedź do jednego pytania, nie zostanie one
ocenione.

8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, odłóż jego rozwiązanie

na później; wrócisz do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

10. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Podczas wykonywania jakich operacji nie wolno stosować rękawic ochronnych

a) piłowanie płaszczyzn.
b) przecinanie piłką do metalu.
c) gięcie blach.
d) wiercenie na wiertarce.

2. Odpady powstające przy pracach ślusarskich powinny być składowane w następujący

sposób
a) osobne pojemniki na metale, papier, zaoliwione czyściwo i pozostałe odpady.
b) wystarczy pojemnik na metale i pozostałe odpady.
c) osobne pojemniki na każdy metal, papier, zaoliwione czyściwo, czyste czyściwo

i pozostałe odpady.

d) wystarczy jeden pojemnik, który na końcu zostaje opróżniony, a odpady

posegregowane.

3. Przyporządkuj narzędzia operacjom obróbki ręcznej

1. pilnik, 2. piłka do metalu, 3. rysik, 4. wiertło, 5. gwintownik
I) gięcie, II) prostowanie, III) wiercenie, IV) gwintowanie, V) przecinanie,
VI) trasowanie, VII) piłowanie, VIII) rysowanie,
a) 1 – I,

2 – VII,

3 – VIII,

4 –III,

5 – IV,

b) 1 – VII,

2 – V,

3 – VI,

4 - III,

5 – IV,

c) 1 – VII,

2 – V,

3 – VI,

4 - III,

5 – IV,

d) 1 – VII,

2 – V,

3 – VIII,

4 - III,

5 – IV.

4. Kolejność wykonania detalu z rysunku powinna być następująca

a) piłowanie

zgrubne

powierzchni

zewnętrznych,

wiercenie, rozwiercanie, wypiłowywanie.

b) piłowanie

zgrubne,

piłowanie

wykańczające,

wiercenie.

c) trasowanie, piłowanie powierzchni zewnętrznych,

wiercenie, piłowanie powierzchni wewnętrznych.

d) trasowanie,

piłowanie,

wiercenie,

rozwiercanie,

wycinanie.

5. Operacja polegająca na powiększaniu średnicy istniejącego otworu nazywa się

a) poszerzaniem.
b) rozwiercaniem.
c) pogłębianiem.
d) powiercaniem.

6. Aby połączyć dwie blachy o grubości po 5 mm wkrętem z łbem stożkowym należy

wykonać następujące operacje
a) wiercenie, gwintowanie, wkręcenie wkręta.
b) wiercenie, powiercanie górnej blachy i jej nagwintowanie, wkręcenie wkręta.
c) wiercenie, powiercanie górnej blachy, nagwintowanie dolnej blachy, wkręcenie

wkręta.

d) wiercenie, powiercanie górnej blachy, pogłębienie otworu w górnej blasze,

nagwintowanie dolnej blachy, wkręcenie wkręta.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Dobierając wiertło do wykonania otworu pod gwint jego średnicę określamy

w następujący sposób
a) obliczamy ze wzoru.
b) odczytujemy z napisu na gwintowniku.
c) mierzymy średnice gwintownika.
d) odczytujemy z tablic zamieszczonych w poradnikach.

8. Do prostowania kształtowników metalowych wykonanych ze stali hartowanych używa

się
a) młotków.
b) młotów pneumatycznych.
c) prasy mimośrodowej.
d) elementów hartowanych się nie prostuje.

9. Radełkowanie jest to

a) wyciskania drobnych rowków na powierzchni obrabianego elementu.
b) cięcie prętów na tokarce.
c) frezowanie drobnych rowków na elementach o przekroju okrągłym.
d) wykonanie połączenia wpustowego.

10. Wskaż jakie chwyty nie występują wśród wierteł

a) SDS.
b) walcowy.
c) stożkowy.
d) mimośrodowy.

11. Sprawdzenie jakości wykonanego detalu możemy przeprowadzić w następujący sposób

a) porównując wzrokowo wykonany detal z wzorcem.
b) porównując wzrokowo wykonany detal z rysunkiem.
c) wykonując pomiary narzędziami pomiarowymi i porównując je z wymiarami

określonymi na rysunku.

d) wykonując pomiary mikrometrem mierzącym z dokładnością do 0,01 mm.

12. Wskaż operacje, które można wykonywać na tokarkach

a) toczenie, frezowanie, wiercenie, rozwiercanie.
b) toczenie, wiercenie, pogłębianie, rozwiercanie.
c) toczenie, wiercenie, szlifowanie, rozwiercanie.
d) toczenie, pogłębianie, rozwiercanie, ścinanie.

13. Parametr obróbki określający o ile przesunie się nóż tokarski podczas jednego obrotu

przedmiotu obrabianego nazywamy
a) głębokością toczenia.
b) szybkością przesuwu.
c) posuwem.
d) wydajnością toczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Na tokarce bardzo długie przedmioty mocuje się

a) w uchwycie trójszczękowym.
b) w uchwycie trójszczękowym z podparciem kłem.
c) w kłach.
d) w uchwycie trójszczękowym i dwóch kłach.

15. Wskaż rodzaje operacji, które można wykonywać na frezarkach

a) frezowanie płaszczyzn, frezowanie rowków, frezowanie gwintów.
b) frezowanie płaszczyzn, frezowanie rowków, frezowanie nakiełków.
c) frezowanie płaszczyzn, frezowanie rowków na wpusty, frezowanie rozwierconych

otworów.

d) frezowanie rowków, frezowanie powierzchni kształtowych, frezowanie czopów pod

łożyska toczne.

16. Wskaż rodzaje operacji które można wykonywać na szlifierkach

a) szlifowanie płaszczyzn, szlifowanie wałków, szlifowanie pogłębień.
b) szlifowanie płaszczyzn, szlifowanie wałków, szlifowanie spawów.
c) szlifowanie wałków krótkich, szlifowanie wałków długich, szlifowanie rozwierceń.
d) szlifowanie wałków, szlifowanie otworów, szlifowanie płaszczyzn.

17. Jak się nazywa przekładnia zwiększająca obroty wrzeciona uruchamiana ręcznie

a) odboczka.
b) przyśpiesznik.
c) przekładnik.
d) opóźniacz.

18. Kąt wierzchołkowy zarysu gwintu metrycznego wynosi

a) 50

b) 40

c) 60

d) 90

19. Do wykonywania gwintów zewnętrznych na tokarkach stosuje się

a) przecinaki.
b) noże boczne.
c) noże do nacinania gwintów.
d) noże boczno-czołowe.

20. Pogłębiacze służą do

a) pogłębienia otworów przy braku wierteł odpowiedniej długości.
b) wpuszczenia łbów lub śrub w materiał.
c) pogłębiania śladów punktaka po trasowaniu w celu lepszego uwidocznienia punktu.
d) pogłębiania punktów punktaka po trasowaniu w celu lepszego prowadzenia wiertła.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko:..........................................................................

Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test praktyczny do jednostki modułowej Wykonywanie prac z zakresu
obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem 721[02].O1.06

Temat zadania: Wykonanie pokrywy z blachy

Podczas wykonywania prac z zakresu montażu dostałeś polecenie wykonania pokrywy

z blachy. Pokrywa powinna być wykonana z blachy stalowej o grubości 3 mm. Przed
zamontowaniem, przyspawane będą zawiasy i uchwyt do zamykania, a następnie całość
pomalowana.

W trakcie realizacji prac ucze

ń powinien wykonać:

−

plan pracy,

−

spis niezbędnych narzędzi i urządzeń,

−

wykaz przyrządów pomiarowych, określić ich zakresy pomiarowe,

−

wykaz niezbędnych materiałów pomocniczych,

−

pokrywę,

−

ocenę jakości.

Czas na wykonanie zadania wynosi 240 minut.

Kryteria oceniania:

−

za poprawnie sporządzony plan pracy (1 pkt.),

−

za przygotowanie wykazu narzędzi (1 pkt.),

−

za przygotowanie wykazu przyrządów pomiarowych (1 pkt.),

−

za przygotowanie wykazu materiałów pomocniczych (1 pkt.),

−

za prawidłową organizację stanowiska pracy (1 pkt.),

−

za prawidłową kolejność wykonywanych prac (1 pkt.),

−

za prawidłowe wykorzystanie narzędzi (1 pkt.),

−

za prawidłowe wykorzystanie przyrządów pomiarowych (1 pkt.),

−

za stosowanie poprawnych technik pracy (1 pkt.),

−

za wykonane pomiary (3 pkt),

−

za zgodność z rysunkiem wykonanego detalu (6 pkt),

−

za uporządkowanie stanowiska pracy, wyczyszczenie używanych narzędzi i urządzeń
(1 pkt.).

-0,5

-0

Φ10

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Karta odpowiedzi

Do testu praktycznego Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej

i mechanicznej skrawaniem 721[02].O1.06

Imię i nazwisko:.............................................................

Plan pracy:

………………………………………………………………………………………...…………………………….
………………………………………………………………………………………...…………….……………….
………………………………………………………………………………….………….……………….……….
………………………………………………………………………………….…………….……………….…….
………………………………………………………………………………….………….……………….……….
………………………………………………………………………………….…………….……………….…….

Wykaz niezbędnych narzędzi i urządzeń:

………………………………………………………………………………….…………….……………….…….
………………………………………………………………………………….…………….……………….…….
………………………………………………………………………………….…………….……………….…….
………………………………………………………………………………….…………….……………….…….

Wykaz przyrządów pomiarowych z zakresami pomiarowymi:

Wykaz niezbędnych materiałów pomocniczych:

………………………………………………………………………………….……………….……………….….
………………………………………………………………………………….…………….……………….…….
………………………………………………………………………………….…………….……………….…….
………………………………………………………………………………….…………….……………….…….

Pomiary wykonane suwmiarką:

Wymiar 90

Wymiar 60

Wymiary 40

Wymiary 5

Wymiary Ø 10

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Karta oceny

Lp. Kryterium

Punkty

1. Za poprawnie sporządzony plan pracy (1 pkt).

2. Za poprawne opracowanie wykazu narzędzi (1 pkt).

Za poprawne opracowanie wykazu przyrządów pomiarowych wraz
z podaniem prawidłowych zakresów pomiarowych (1 pkt).

5. Za poprawne opracowanie wykazu materiałów pomocniczych (1 pkt).

6. Za prawidłową organizację stanowiska pracy (1 pkt).

7. Za prawidłową kolejność wykonywanych prac (1 pkt).

8. Za prawidłowe wykorzystanie narzędzi (1 pkt).

9. Za prawidłowe wykorzystanie przyrządów pomiarowych (1 pkt).

10. Za stosowanie poprawnych technik pracy (1 pkt).

11.

Za prawidłowo wykonane pomiary:

– prawidłowy pomiar wymiaru 90 – 1 pkt,
– prawidłowy pomiar wymiaru 40 – 1 pkt,
– prawidłowy pomiar otworów Ø 10 – 1 pkt

11.

Za zgodność z rysunkiem wykonanego detalu:

– prawidłowy wymiar 90

– 0,5

– 1 pkt,

– prawidłowy wymiar 60

– 0,5

– 1 pkt,

– prawidłowy wymiar 40

+ 0,5

– 1 pkt,

– właściwa średnica 4 otworów Ø 10 – 1 pkt,
– właściwe rozmieszczenie otworów Ø 10 – 1 pkt,
– prawidłowo nacięty gwint – 1 pkt.

12.

Za uporządkowanie stanowiska pracy, wyczyszczenie używanych narzędzi
i urządzeń (1pkt).

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące oceny
szkolne:

−

dopuszczający – minimum 12 punktów

−

dostateczny – minimum 14 punktów

−

dobry – minimum 16 punktów

−

bardzo dobry – minimum 18 punktów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Bernaciak A.: Przedsiębiorstwa wobec wymagań ochrony środowiska. Wydawnictwo

„Salamandra”, Poznań 2000

2. Dretkiewicz-Więch J: Materiałoznawstwo. OBRPNiSS, Warszawa 1993
3. Dretkiewicz-Więch J: Technologia mechaniczna. Techniki wytwarzania. WSiP,

Warszawa 2000

4. Górecki A.: Technologia ogólna. Podstawy technologii mechanicznych. WSiP,

Warszawa 2006

5. Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998
6. Malinowski J., Jakubiec W.: Tolerancje i pasowania w budowie maszyn. WSiP,

Warszawa 1998

7. Mały poradnik mechanika. WNT, Warszawa 1999
8. Paprocki K: Rysunek techniczny. WSiP, Warszawa1999
9. Rączkowski B.: Bezpieczeństwa i higieny pracy w praktyce. ODDK, Gdańsk 2002
10. Schmid D., Baumann A., Kaufmann H., Paezold H., Zippel B.: Mechatronika. REA,

Warszawa 2002

11. Siuta W: Mechanika techniczna. WSiP, Warszawa 2000
12. Wojtkun F., Bukała W.: Materiałoznawstwo część 1 i 2. WSiP, Warszawa 1999