Organizacja ucząca się

(Learning organization)

Pojęcie uczenia się organizacji wprowadzili Argyris i 

Schron w latach 70.

Wzrost zainteresowania problematyką uczenia się w 

naukach o zarządzaniu wiąże się z wejściem 

społeczeństwa w erę wiedzy.

Organizacyjne uczenie się to proces zwiększania 

zdolności organizacji do rozwiązywania problemów i 

podejmowania skutecznych decyzji dzięki zdobywanej 

wiedzy, przy czym punktem wyjścia do uczenia się 

organizacji jest uczenie się poszczególnych osób.

Uczenie się organizacyjne

Założenia koncepcji organizacji 

uczącej się:

- organizacje, tak jak ludzie, mogą się uczyć

- sukces zależy od wszystkich pracowników – 

wszyscy powinni się uczyć

- organizacja powinna motywować pracowników do 

uczenia się 

- proces uczenia się powinien być ciągły i stały

Organizacja ucząca się:

- postrzega siebie jako system zbiorowego uczenia się

- intensywnie buduje swoją przyszłość

- jest nieustannie w czasie czuwania

- tworzy i kapitalizuje (utrwala pamięć zbiorową – np. 

opracowanie podręcznika, programu zmian itp.) 

wiedzę

- zwiększa kompetencje swoich pracowników

- dokonuje samoocen – porównuje się z najlepszymi

- przekształca się, aby osiągnąć założone cele

Organizacja inteligentna

Organizacja ucząca się jest pierwowzorem 

inteligentnej organizacji. Organizacja inteligentna 

wykorzystuje wiedzę i przystosowuje się dzięki 

stosowaniu odpowiednich konstrukcji myślowych, a 

więc ma cechy systemu uczącego się. 

Zarządzanie wiedzą – wszystkie procesy w firmie 

oparte są na wiedzy.

Firmy uczące się są długowieczne. Obecnie średnia 

długość życia firm wynosi mniej niż 40 lat. 

Instytucjonalne – w tym sensie organizacja to pewien 

system społeczny mający strukturę informacji i 

komunikacji, która umożliwia interakcję między jej 

uczestnikami

Funkcjonalne – w tym sensie organizacja traktowana 

jest jako koncepcja, która jest bazą dla wszystkich 

strategii zarządzania, służących podejmowaniu 

decyzji, rozwiązywaniu problemów.

Dwa znaczenia organizacji uczącej 

się

Cechy organizacji uczącej się 

- wykorzystanie doświadczenia do kreowania nowej 

wiedzy (jest to kultura otwarta)

- otwarte granice między przełożonymi a 

podwładnymi (znikają linie podziałów między 

przełożonymi a podwładnymi, odbiorcami a 

dostawcami, przedsiębiorstwem a otoczeniem; 

doświadczenia wszystkich stron są wzajemnie 

dostępne)

- pielęgnowanie w organizacji kultury odmiennych 

zdań (kierownictwo takiej organizacji jest głęboko 

przekonane, że ścieranie się poglądów wzbogaca 

doświadczenia pracowników)

Pozytywne następstwa uczenia się:

- podnoszenie konkurencyjności firmy

- koncentracja na przyszłościowych inwestycjach w 

szkolenia, badania i rozwój

- podnoszenie efektywności, produktywności

- podnoszenie elastyczności zasobów

- kształtowanie pozytywnych postaw wobec zmian

- ułatwienie wprowadzenia innowacji

- szybkie dostosowywanie się do potrzeb otoczenia

Literatura:

Koncepcje zarządzania. Podręcznik akademicki, red. 

M.Czerska, A.A. Szpitter, Wydawnictwo C.H. Beck, 

Warszawa 2010, s. 342-350. 

Bernais J., Ingram J., Kraśnicka T., ABC 

współczesnych koncepcji i metod zarządzania, 

Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w 

Katowicach, Katowice 2007, s.141-147.