Podatność transportowa
ładunków
Organizacja procesu transportowego
• Gałąź transportu i środek transportu
• Organizacja czynności pomocniczych
• Zabezpieczenie ładunku
• Termin wykonania przewozu
• Uwzględnienie przepisów prawnych
• Ubezpieczenie ładunku
Organizacja przewozu wiąże się
pośrednio lub bezpośrednio z
odpowiedzialnością przewoźnika
za powierzony ładunek
4
Proces transportowy
Narażenie
Narażenie
Narażenie
Narażenie
Podatność ładunków
• transportowa,
• przeładunkowa,
• przechowalnicza
• naturalna,
• techniczna
• ekonomiczna
Podatność transportowa
ładunków
Naturalna podatność przewozowa
• wrażliwości na czas transportu
• wrażliwości na uszkodzenia
• wrażliwości na wilgoć, temperaturę i światło
• szkodliwości dla zdrowia ludzkiego
• możliwości uszkodzenia lub zniszczenia innych
przedmiotów
• podatności na wchłanianie obcych zapachów lub
wydzielanie własnych woni
• podatności na rozsypywanie, rozlewanie i ulatnianie
• podatności na samozapalanie, wybuch oraz
łatwopalność
Techniczna odporność
transportowa ładunków
odporność na warunki i skutki
przemieszczania wynikające z ich
wielkości, kształtu i przestrzenności
Ładunki przewożone są
1. Bez opakowania
– W stanie naturalnym lub po przetworzeniu
– W stanie naturalnym lub po przetworzeniu,
lecz dostosowanym do transportu pod
względem objętości ciężaru i kształtu
2. W opakowaniu
– Częściowym
– Całkowitym
– wielokrotnym
Ekonomiczna podatność
transportowa ładunków
Jest określana przez wartość przewożonych
produktów
Wynika ze stosunku wartości transportu do wartości
ładunków
Czy wyższa wartość ładunków uzasadnia większe
stawki przewozowe?
Podatność ładunkowa –
odporność ładunku na spiętrzanie
• Nie podatne do spiętrzania
• Podatnych do spiętrzania
Czy podatność przewozowa = ładunkowa?
Podatność przechowalnicza
Odporność na warunki i czas trwania
transportu oraz magazynowania
Znajomość podatności
transportowej
Podatność transportowa zależy od:
• Właściwości ładunku
• Zabezpieczenia
• Czynności transportowe
Technologie transportowe
• Uniwersalne
• Zunifikowane
• Specjalizowane
• ręczne,
• zmechanizowane,
• zautomatyzowane
Technologie transportowe
Wybór wyposażenia
Klasyfikacja ładunków według
• Naturalnej podatności przewozowej
• Technicznej podatności przewozowej
• Podstawowych sposobów załadunku
• Wielkości ładunków
• Ekonomicznej podatności ładunku
Ładunki utrudniające proces
transportowy
• Ładunki niebezpieczne (uciążliwe)
• Ładunki wrażliwe na warunki i czas
trwania transportu
Techniczna podatność
przewozowa
• Ciała lotne
• Ciała ciekłe
• Ciała stałe
– Bezkształtne
– W sztukach
– Zwierzęta żywe
Klasyfikacja ze względu na
podstawowe sposoby załadunku
• Napełnianie
• Nasypywanie
• Podnoszenie, wtaczanie, wciąganie ładunku
Czy sposób załadunku zdeterminowany jest
rodzajem podatności transportowej?
Klasyfikacja ładunków wg wielkości
• Drobne
• Całopojazdowe
• Ponadgabarytowe
Które z nich to masowe?
Właściwości i wrażliwości
ładunków
Temperatura zapłonu materiałów
palnych
Nazwa materiału
Temperatura
zapłonu [C]
Węgiel kamienny (pył)
Węgiel brunatny (pył)
Węgiel drzewny (twardy)
Koks gazowy
Aceton
Benzen
Nafta
150-220
150-220
30-450
400-600
18
12
27-60
Nazwa materiału
Temperatura
samozapłonu
[C]
Węgiel kamienny
Węgiel drzewny
Benzyna
Aceton
Benzen
Cukier trzcinowy
830
760
480-550
500
710
540
Ładunki wrażliwe na czas
przewozu
Szybkość zmian
• Właściwości samego ładunku
• Temperatura otoczenia
• Wilgotność względna powietrza
• Światło
Procesy biochemiczne – ładunki
spożywcze
• Oddychanie
• Transpiracja
• Dojrzewanie i przejrzewanie
Oddychanie
Transpiracja
Czy powinno się wietrzyć środki
transportu i magazyny?
Dojrzewanie i przejrzewanie
Czy można oddziaływać na
dojrzewanie?
Nazwa
ładunku
Czas
transportu 2
do
3 dni
Czas transportu 5 do
6 dni
Maksymaln
a
temperatura
ładowania
Zalecana
temperatura
transportu
Dopuszczal
na
temperatura
transportu
Makisymal
na
temperatura
transportu
Zalecana
temperatura
transportu
Dopuszczal
na
temperatura
transportu
Ziemniaki
+ 5 do
+20
0 do +20
+5 do +20
0 do +25
Kapusta
Minimalna temperatura 0
Maksymalna temperatura +25
Kalafiory
+ 8
0 do + 8
0 do +12
+4
0 do + 4
0 do + 8
Fasola
+ 8
0 do + 8
0 do +12
+6
+3 do + 6
0 do +10
Cebula
Minimalna temperatura 0
Maksymalna temperatura +25
Ogórki
+ 10
+4 do +10
+2 do +15
+ 8
+ 4 do + 8
+4 do +12
Pomidory
— zielone
+ 12
+ 8 do +12 +6 do +15
+ 10
+8 do +10 +8 do +12
— dojrzałe
+ 8
+4 do + 8
+2 do +10
Transport nie jest zalecany
Grzyby *
—
—
0 do + 4
Transport dłuższy niż 24
godziny
nie zalecany
Czas
transportu
2 do 3
dni
Czas
transportu
5 do 6
dni
Nazwa ładunku
Max
temp.
Załadun.
[°C]
Zalecana
temp.
transp.
Dopuszc
zalna
temp.
transp.
Max temp.
Załadun.
[°C]
Zalecana
temp.
transp.
Dopuszczal
na temp.
transp.
Mięso świeże *,
boczek
+6
0 do +6
0 do +10 +3
Ryby
+ 5**
-1 do +11
-1 do
+2
+5 **
Drób, dziczyzna *
+6
-1 do +3
-1 do
+6
+3
Masło
+ 10***
maks. +4
Max+12 + 10 ***
Ser topiony twardy
—
0 do +20
Ser topiony miękki
+6
+4 do +7
+4 do
+10
Transport dłuższy niż 3 dni nie
zalecany
Podroby
+2
-1 do +2
-1 do +5
Transport dłuższy niż 3 dni nie
zalecany
Smalec
nie wyższa niż +16
—
nie wyższa niż +15
Ryby wędzone
—
nie wyższa niż +10
+4
0 do +4
0 do.+6
Jaja
—
0 do +15
—
0 do +15
0 do +6