pracownik pomocniczy obslugi hotelowej 913[01] z1 03 u

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Barbara Górka

Posługiwanie się sprzętem i urządzeniami do prac
pomocniczych 913[01].Z1.03

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Krystyna Maj
mgr Andrzej Muż

Opracowanie redakcyjne:
mgr Barbara Górka

Konsultacja:
dr inż. Marek Krzemiński

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 913[01].Z1.03
„Posługiwanie się sprzętem i urządzeniami do prac pomocniczych”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu pracownik pomocniczy obsługi hotelowej.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Materiał nauczania

4.1. Obsługa i konserwacja ręcznego sprzętu do utrzymania czystości

pomieszczeń
4.1.1. Materiał nauczania
4.1.2. Pytania sprawdzające
4.1.3. Ćwiczenia
4.1.4. Sprawdzian postępów

6
6
9
9

4.2. Obsługa i konserwacja zmechanizowanego sprzętu do utrzymania

czystości pomieszczeń
4.2.1. Materiał nauczania
4.2.2. Pytania sprawdzające
4.2.3. Ćwiczenia
4.2.4. Sprawdzian postępów

13
13
18
18
20

4.3. Urządzenia pralnicze

4.3.1. Materiał nauczania
4.3.2. Pytania sprawdzające
4.3.3. Ćwiczenia
4.3.4. Sprawdzian postępów

21
21
28
28
30

4.4. Środki do prania

4.4.1. Materiał nauczania
4.4.2. Pytania sprawdzające
4.4.3. Ćwiczenia
4.4.4. Sprawdzian postępów

31
31
33
33
34

4.5. Technika prania różnego rodzaju tkanin

4.5.1. Materiał nauczania
4.5.2. Pytania sprawdzające
4.5.3. Ćwiczenia
4.5.4. Sprawdzian postępów

35
35
38
38
40

4.6. Urządzenia do transportu wewnętrznego

4.6.1. Materiał nauczania
4.6.2. Pytania sprawdzające
4.6.3. Ćwiczenia
4.6.4. Sprawdzian postępów

41
41
43
43
46

4.7. Postępowanie z bagażem gości hotelowych

4.7.1. Materiał nauczania
4.7.2. Pytania sprawdzające
4.7.3. Ćwiczenia
4.7.4. Sprawdzian postępów

47
47
50
51
52

Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy dotyczącej posługiwania się ręcznym

i zmechanizowanym sprzętem w obiekcie hotelowym, a w szczególności: sprzętem ręcznym
i zmechanizowanym przeznaczonym do utrzymania czystości pomieszczeń hotelowych,
różnymirodzajami urządzeń pralniczych, środkami do prania, technikami prania, środkami
transportu wewnętrznego w obiekcie hotelowym, sposobami postępowania z bagażem gości
hotelowych.

W poradniku tym znajdziesz:

–

wymagania wstępne, czyli wykaz umiejętności jakie powinieneś posiadać, aby przystąpić
do realizacji tej jednostki modułowej,

–

cele kształcenia programu tej jednostki modułowej,

–

materiał nauczania, który umożliwi samodzielne przygotowanie się do ćwiczeń i zaliczenia
sprawdzianów. Do poszerzenia wiedzy wykorzystaj literaturę wskazaną na końcu
poradnika lub inne źródła informacji,

–

zestaw pytań sprawdzających Twoje opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej
jednostki modułowej. Wykonując sprawdzian postępów powinieneś odpowiedzieć na
pytanie tak lub nie, co oznacza, że opanowałeś materiał lub nie.

Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, poproś o pomoc

nauczyciela.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie pobytu w pracowniach musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp

i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych
prac. Przepisy te poznałeś już podczas trwania nauki i należy je bezwzględnie stosować.

Schemat układu jednostek modułowych

913[01].Z1

Prace w obiektach hotelowych

913[01].Z1.03

Pos

ługiwanie się sprzętem

i urz

ądzeniami do prac

pomocniczych

913[01].Z1.04

Wykonywanie prac porz

ądkowych

w pomieszczeniach hotelowych

913[01].Z1.02

Organizowanie pracy

w obiektach hotelowych

913[01].Z1.01

Charakteryzowanie dzia

łalności

hotelarskiej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

określać strukturę organizacyjną zakładu hotelarskiego,

−

określać strukturę organizacyjną hotelowego działu gastronomicznego,

−

określać zadania i obowiązki pracownika pomocniczego obsługi hotelowej,

−

określać zasady doboru narzędzi, sprzętu i innych materiałów do prac wykonywanych
w obiekcie hotelowym,

−

określać czynniki decydujące o prawidłowej organizacji pracy,

−

określać skutki niewłaściwej organizacji pracy,

−

podejmować współpracę w zespole,

−

określać zasady odpowiedzialności materialnej pracowników,

−

wykazywać się znajomością podstawowych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

rozpoznać ręczny i zmechanizowany sprzęt do utrzymania czystości pomieszczeń,

−

posłużyć się ręcznym sprzętem do utrzymania czystości pomieszczeń,

−

posłużyć się instrukcjami obsługi sprzętu i urządzeń,

−

obsłużyć zmechanizowany sprzęt do utrzymania czystości pomieszczeń,

−

rozróżnić urządzenia pralnicze,

−

dobrać środki do prania różnego rodzaju tkanin,

−

określić techniki prania,

−

rozróżnić środki transportu wewnętrznego w obiekcie hotelowym,

−

określić zasady transportu używanej bielizny hotelowej,

−

scharakteryzować zasady postępowania z bagażem gości hotelowych,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
podczas obsługi urządzeń i sprzętu w obiektach hotelarskich.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Obsługa i konserwacja ręcznego sprzętu do utrzymania

czystości pomieszczeń

4.1.1. Materiał nauczania

Czysty, zapraszający do wejścia pokój jest podstawowym elementem powodującym,

iż hotelowi goście mogą poczuć się w hotelu jak w domu. To stanowi dwa główne wyzwania.
Jedno to problem jak efektywnie czyścić wszystkie powierzchnie w sposób umożliwiający
spełnienie wymaganych norm w zakresie higieny. Drugie to jak utrzymać budynek hotelowy
i wszystkie meble w dobrym stanie przez długi okres czasu.

Sprzęt do utrzymania czystości pomieszczeń dzielimy na ręczny i zmechanizowany.
Zestaw do mycia ręcznego jest podstawowym narzędziem pracy, przy jego doborze

powinno się uwzględniać funkcjonalność, wytrzymałość, solidność budowy, łatwość
utrzymania w czystości, możliwość dezynfekowania, ergonomię w konstrukcji, itp.
Ręczny sprzęt do utrzymania czystości to zazwyczaj:

−

akcesoria do zestawów ręcznego sprzątania,

−

aplikatory/spryskiwacze do cieczy roboczych,

−

kosze, zmiotki, kontenery,

−

wiadra i wózki jednokomorowe,

−

wózki dwukomorowe,

−

wózki hotelowe,

−

wózki systemowe,

−

zestawy do dezynfekcji,

−

zestawy do mycia podłóg,

−

zestawy do mycia szyb,

−

zestawy do nakładania powłok,

−

zestawy do sprzątania na sucho.
Każda grupa pracowników sprzątających w hotelu posiada wózki wyposażone w drobny

sprzęt i środki do sprzątania. Zestawy te zostały tak zaprojektowane pod względem
pojemności i funkcjonalności, aby mogły pomieścić jednorazowo wszystkie niezbędne
akcesoria potrzebne przy sprzątaniu, co z kolei ma duży wpływ na oszczędność czasu
bezpośredniego sprzątania oraz organizację pracy personelu.

Wyposażenie wózka serwisowego (rys.1) służącego do pracy na piętrach:

−

gumowe rękawiczki ochronne,

−

czyste ścierki – ścierki do wykonywania czynności brudnych należy oznakować (np. inny
kolor, faktura itp.),

−

papier toaletowy,

−

produkty na powitanie (szampony, żele, balsamy, kubeczki itp.),

−

woreczki higieniczne,

−

materiały reklamowe,

−

czysta pościel,

−

worek na brudną pościel zawieszony na wózku lub udostępniony na osobnym wózku,

−

worek na śmieci i nieczystości zawieszony na wózku,

−

koszyczek z zatwierdzonymi środkami czystości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wózki dla osób sprzątających pokoje przeznaczone są nawet dla 15 pomieszczeń.

Posiadają po cztery gumowe kółka, z których dwa są blokowane. Dookoła wózek jest
zabezpieczony gumową taśmą i dodatkowo na rogach ma odboje w postaci obrotowych kółek.
Wysokość w zależności od typu 120–169cm, waga 36–43kg

Nowoczesna technologia sprzątania ręcznego, to tzw. metoda bezkontaktowa, każdy

zestaw jest skonstruowany i wyposażony, aby maksymalnie ograniczyć kontakt osoby
sprzątającej

elementem

myjącym.

zależności

powierzchni

sprzątanej

i rodzaju podłoża zestawy wyposażone są w odpowiednie pojemniki zawierające roztwór
roboczy, wyciskarkę oraz system mocowania specjalnych worków na odpady i zużyte mopy.
Mop płaski (rys. 2) powinien być używany jednorazowo na powierzchni 120 m

. Po umyciu tej

powierzchni mop jest wymieniany na nowy – wyprany. Szczególnie dotyczy to posadzek.
Każdy zestaw do mycia ręcznego jest mobilny i zaprojektowany w ten sposób, aby był
kompletnym warsztatem pracy dla osoby sprzątającej.

Rys. 1. Wózki hotelowe do obsługi pięter: serwisowe, na bieliznę, room sernice [17]

Osoby sprzątające czasami używają zbyt małej ilości wkładów wymiennych.

W założeniach mop może być użyty do mycia powierzchni ok. 30 m

lub jednego

pomieszczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zważywszy, że powierzchnie muszą być myte zgodnie z normami odpowiedniego reżimu

sanitarnego, liczba użytych mopów powinna być odpowiednia. Do umycia 1000 m

potrzebne

jest ok. 30 szt. mopów, biorąc pod uwagę konieczność kilkukrotnego mycia tej powierzchni,
do utrzymania czystości potrzebnych jest ok. 60 szt. mopów. Należy jednak pamiętać, że nie
wolno myć mopem niewypranym i mokrym. Mop po każdorazowym użyciu musi być wyprany
w temperaturze 95 stopni i dokładnie wysuszony.

Rys. 2. Mop płaski i akrylowy

Do każdego typu sprzątania (gruntowego i pielęgnacyjnego) wykorzystuje się

profesjonalne środki chemiczne, urządzenia mechaniczne i sprzęt ręczny.

Do podstawowych technik sprzątania zalicza się:

1. Zamiatanie mopem akrylowym – jest to zbieranie kurzu osiadłego na powierzchni

posadzek. Mop akrylowy bardzo skutecznie przyciąga drobiny kurzu w wyniku powstałej
różnicy ładunków elektrycznych pomiędzy mopem a powierzchnią posadzek. Zamiatanie
mopem akrylowym przypomina wysysanie drobin kurzu ze szczelin. Zbieranie kurzu
(zamiatanie) jest czynnością podstawową przed przystąpieniem do dalszych czynności
sprzątających. Nie wykonanie tej czynności powoduje rozmazanie się kurzu po posadzce,
występuje tzw. efekt malowania. Jest to widoczne, gdy posadzka wyschnie.

2. Mycie mopem płaskim – proces mycia nie polega na moczeniu powierzchni. Mopy płaskie

pozwalają na równomierne nałożenie detergentu na powierzchnię. Mycie polega na
wykonywaniu następujących czynności:

−

nałożenie detergentu na powierzchnię. Nałożony detergent musi mieć czas na reakcję
z podłożem. W praktyce nakłada się detergent w pomieszczeniu od okna do drzwi.
W momencie nakładania detergentu koło drzwi, detergent koło okna otrzymał
wystarczająco dużo czasu na reakcję z podłożem i wtedy można przejść do następnej
czynności zaczynając od okna.

−

zbieranie (detergentu – brudu) z posadzki przy pomocy mopa płaskiego wypłukanego
w wodzie i dobrze odsączonego. Czynność tą można wykonać przy pomocy zbieraka
gumowego, odkurzacza mokro – sucho. Zastosowanie odpowiedniego sprzętu
wynika z typu sprzątania (pielęgnacyjne lub gruntowe) oraz rodzaju posadzki.
Technika mycia mopem płaskim polega na prowadzeniu mopa, kreśląc nim ósemki
w kierunku – do siebie. Taka technika daje widoczne efekty sprzątania. Mycie polega
na: – nałożeniu detergentu na powierzchnie + czas reakcji z podłożem + zebranie
brudu.

3. Pocieranie na wilgotno. Ta metoda stosowana jest w typie sprzątania pielęgnacyjnego.

Wykorzystywane są mopy dwustronne, dobrze odsączone – jest to tzw. metoda Twixter.
Zasadniczą cechą tej techniki jest to, że wykonuje się ją tylko raz według niżej podanego
wzoru:

−

nałożenie detergentu wilgotnym dobrze odsączonym mopem, stosując technikę
ósemkową do siebie.

−

nie wykonuje się zbierania zmytego brudu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Warunkiem przecierania na wilgotno jest stosowanie odpowiedniego mopa, który jest
odsączony w specjalnej wyciskarce z dociskiem bocznym.

4. Mycie lamperii wykonuje się podczas sprzątania gruntownego. Stosuje się różne techniki.

Zastosowanie odpowiedniej techniki uwarunkowane jest przeszkodami technicznymi
(przewody, rodzaj powierzchni, uszkodzenia mechaniczne). Wszystkie wyżej wymienione
czynniki warunkują wybór techniki mycia. Najczęściej stosowane techniki to mycie przy
użyciu specjalnego mopa. Postępowanie jest takie samo, jak przy myciu posadzki.
Stosowana jest metoda „spray”. Obecnie wykorzystywana jest metoda mycia pianowego
przy zastosowaniu niskociśnieniowych urządzeń.

5. Metoda „spray” polega na natryskiwaniu detergentu na mytą powierzchnię przy pomocy

spryskiwaczy zwykłych, ciśnieniowych i konfekcjonowanych przez producenta
w pojemnikach w postaci aerozolu. Profesjonalne spryskiwacze posiadają opcję ustawienia
strumienia spryskiwania na różne rodzaje powierzchni (płaskie, pionowe). Metoda spray
przy zastosowaniu profesjonalnych spryskiwaczy pozwala na zastosowanie najbardziej
skutecznego stężenia roboczego detergentu potrzebnego do umycia konkretnej
powierzchni. Osoba sprzątająca powinna posiada przy sobie kilka różnych kompozycji
detergentów, potrzebnych do wykonania określonych czynności podczas sprzątania, które
wykonuje. Metoda ta jest bardzo ekonomiczna – zużycie środków chemicznych zmniejsza
się o 30%. Metoda jest również bardzo skuteczna, rozpylany strumień detergentu dociera
w najbardziej niedostępne miejsca i dokładnie je penetruje. Detergent podawany przy
pomocy spryskiwacza nie tworzy takiej mgły kropelkowej jak przy użyciu aerozolu.

6. Mycie okien i powierzchni przeszklonych wykonuje się podczas sprzątania gruntownego.

Stosuje się specjalne zestawy do mycia okien. Zestaw to zmywak futerkowy z jednej
strony, a z drugiej – szorstki ściągacz gumowy. Używane są specjalne kije teleskopowe,
aby uniknąć używania drabin. Czas i skuteczność mycia tym sprzętem jest dużo mniejsza
od czasu i skuteczności stosowania tradycyjnych metod. Ważnym czynnikiem w tej
technice jest umiejętność wykonywania. Słaba umiejętność praktyczna wpływa na czas
i skuteczność mycia. Średni czas mycia okien tą techniką wynosi 8 m

/5 min.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Na jakie grupy dzielimy sprzęt do utrzymania czystości?
2. Jakie elementy wchodzą w skład ręcznego sprzętu do utrzymania czystości?
3. Jakie są elementy podstawowego wyposażenia pokojowej?
4. Jakie są zalecenia do pracy z mopem?
5. W jaki sposób dokonuje się konserwacji mopa?
6. Jakie są zasady mycia mopem płaskim?
7. Na czym polega metoda sprzątania tzw. twixera?
8. Na czym polega sprzątanie metodą „spray”?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj prezentację dotyczącą wybranej oferty producenta ręcznego sprzętu do

utrzymania czystości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) zapoznać się z ofertami producentów ręcznego sprzętu do utrzymania czystości,
3) przygotować prezentację,
4) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu i drukarką,

−

rzutnik multimedialny do prezentacji,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Podczas wycieczki do wybranego hotelu zapoznaj się z wyposażeniem wózka pokojowej

i sporządź jego opis.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) uważnie wysłuchać prezentacji sprzętu w hotelu,
3) zapoznać się z wyposażeniem wózka pokojowej,
4) sporządzić opis wyposażenia wózka,
5) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przybory do pisania,

−

arkusz papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Podczas wycieczki do wybranego hotelu, zapoznaj się ze sposobem przechowywania

i konserwacji sprzętu do utrzymania czystości w hotelu, sporządź na ten temat notatkę.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) uważnie wysłuchać prezentacji sprzętu w hotelu,
3) zapoznać się ze sposobem przechowywania i konserwacji sprzętu,
4) sporządzić notatkę,
5) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przybory do pisania,

−

arkusz papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

Dopasuj opis do ilustracji:

Wielofunkcyjny wózek hotelowy do pełnej obsługi hotelowej jest zbudowany na solidnej i sztywnej

platformie z dwoma kołami skrętnymi dla maksymalnej zwrotności. Posiada dwie szerokie i głębokie półki
oraz 3 wysuwane kuwety ułatwiające transport i przechowywanie akcesoriów oraz narzędzi pracy obsługi
pokojowej. Praktyczna osłona zawartości wózka zapewnia dyskrecję pracy serwisu hotelowego. Na
wyposażeniu wózka znajduje się jeden worek na pościel o pojemności 100L wraz ze składanym stelażem (po
złożeniu stelaża wózek ma długość 1100 mm).

1 2 3

Rysunek do ćwiczenia 4

Wielofunkcyjny wózek hotelowy na pościel wyposażony jest w trzy wyjmowalne worki o pojemności 100L,
ułatwiające transport pościeli. Wózek można powiększyć o dwa dodatkowe worki na składanych stelażach
(2xSBA100) powiększające pojemność wózka do 500L.

Wielofunkcyjny wózek hotelowy do pełnej obsługi hotelowej wyposażony jest w trzy szerokie i głębokie półki
oraz 5 wysuwanych kuwet ułatwiających transport i przechowywanie akcesoriów oraz narzędzi pracy obsługi
pokojowej. Praktyczna osłona zawartości wózka zapewnia dyskrecję pracy serwisu sprzątającego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) zapoznać się z opisami wózków,
3) zapoznać się z ilustracjami,
4) połączyć opis wózka z jego ilustracją,
5) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przybory do pisania,

−

arkusz papieru,

−

zdjęcia wózków hotelach,

−

opisy wózków hotelowych,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wymienić grupy na jakie podzielony jest sprzęt do utrzymania czystości?



2) wymienić elementy wchodzące w skład ręcznego sprzętu do utrzymania

czystości?



3) wymienić elementy podstawowego wyposażenia pokojowej?



4) wskazać zalecenia do pracy z mopem?



5) omówić sposób konserwacji mopa?



6) wymienić zasady mycia mopem płaskim?



7) wymienić zasady mycia metodą Twixera?



8) wymienić zasady mycia metodą „spray”?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2. Obsługa i konserwacja zmechanizowanego sprzętu do

utrzymania czystości pomieszczeń

4.2.1. Materiał nauczania

Jeszcze do niedawna sprzątanie dużych powierzchni podłogowych, czy dywanowych

sprawiało nie lada wysiłek. Tak pracochłonne odkurzanie, a potem ręczne zmywanie dużych
powierzchni powoli przestaje być stosowane w hotelach. W nowoczesnym hotelu większość
pracy personelu wykonują maszyny czyszczące.

Wykładziny dywanowe i dywany są prawie we wszystkich budynkach hotelowych,

biurowych, a nawet przemysłowych. Poprawiają wygląd pomieszczeń, komfort oraz wyciszają
wnętrza.

Utrzymanie

wykładzin

czystości

pomimo

dużego

natężenia

ruchu

i zanieczyszczenia jest możliwe tylko przy użyciu profesjonalnego sprzętu sprzątającego.
Czystość i higiena są dla gości hotelowych decydującym czynnikiem warunkującym ich
przybycie, dobre samopoczucie i ponowny przyjazd. Przy czyszczeniu chodzi również o to,
aby pracować tak ekonomicznie, dokładnie i niezawodnie jak to tylko możliwe –
a w przypadku hotelarstwa, także możliwie cicho. Oferta rynkowa maszyn do czyszczenia jest
bardzo różnorodna asortymentowo i cenowo.

Urządzenia mechaniczne stanowią tylko doskonałą pomoc przy czasochłonnych lub

cięższych pracach, np. czyszczeniu dużych powierzchni na holach, doczyszczaniu i konserwacji
podłóg, typowych pracach serwisu specjalnego.

Najczęściej używane są urządzenia do czyszczenia i pielęgnacji podłóg:

−

akcesoria urządzeń do czyszczenia i pielęgnacji podłóg,

−

automaty szorujące prowadzone ręcznie z napędem bateryjnym,

−

automaty szorujące prowadzone ręcznie z napędem elektrycznym,

−

automaty szorujące prowadzone ręcznie z napędem gazowym,

−

automaty szorujące z siedziskiem dla operatora z napędem bateryjnym,

−

odkurzacze,

−

pady do urządzeń czyszczących,

−

polerki jednotarczowe do podłóg,

−

szczotki elektryczne (akumulatorowe),

−

szorowarki jednotarczowe do podłóg,

−

wytwornice pary.
Odkurzacze (rys. 3) – przeciwwskazaniem stosowania odkurzaczy tradycyjnych jest duże

pylenie podczas pracy, hałas, mała skuteczność. Profesjonalny odkurzacz jest zaprojektowany
w taki sposób, że można go całkowicie położyć, dzięki czemu dociera do powierzchni pod
meblami bez ich przesuwania. Pracuje niezwykle cicho, jest, więc idealny do sprzątania
w szpitalach, hotelach, centrach konferencyjnych oraz do codziennego sprzątania w biurach.
Osobny silnik napędza szczotkę, a osobny ssanie, co zapewnia wysoką skuteczność i trwałość
przy głębokim czyszczeniu wykładzin. Urządzenie to jest również wyposażone w akcesoria do
czyszczenia mebli, regałów, ścian i zasłon.

Pionowy odkurzacz szczotkowy to połączenie cech konstrukcyjnych i funkcjonalności,

przeznaczony jest do pracy w obiektach restauracyjnych i hotelowych. Jego użycie zapewnia
wysoki komfort odkurzania wykładzin dywanowych dzięki, m.in.: wykorzystaniu jednego
silnika dla napędu turbiny ssącej i szczotki, ergonomicznemu kształtowi i regulowanej
wysokości uchwytu, która zezwala na dostosowanie go do wzrostu operatora, a także
przechowywaniu wyposażenia na obudowie. Wymiary głowicy odkurzacza pozwalają dotrzeć
do trudno dostępnych miejsc pod meblami, jakich wiele także w salach restauracyjnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W razie potrzeby, gdy czyszczone są kąty czy naroża, pomaga odłączany, giętki wąż

z rurą ssącą. Szczotka walcowa, którą ręcznie można dostosować do każdej długości włosia
wykładziny czy dywanu, jest napędzana przez pasek. Zapobiegające przeciążeniu
i uszkodzeniu napędu pasowego sprzęgło odśrodkowe, zapewnia odłączenie szczotki od
przekładni napędowej, gdy przekroczony zostaje określony moment obrotowy (np. przy
zassaniu brzegu chodnika).

W nowoczesnych technologiach sprzątania odkurzacze zasysają zanieczyszczenia mokre

i suche, posiadają system filtrów, które zapewniają pracę bez pylenia. W większości są to
urządzenia mobilne. Jednak coraz częściej na wyposażeniu hoteli znajdują się tzw. odkurzacze
centralne (rys. 2). Szerokie spektrum zastosowania i prosta obsługa to podstawowe zalety
profesjonalnych odkurzaczy. Sprzątając za jego pomocą użytkownik posługuje się jedynie
wygodnym i lekkim wężem ssącym. Zasysany kurz, po przejściu przez system rur do
odkurzacza centralnego, zostaje przefiltrowany przez filtry cyklonowe. Tak oczyszczone
powietrze odprowadzane jest na zewnątrz budynku. Jednostka centralna odkurzacza może być
zamontowana np. w pomieszczeniu gospodarczym lub kotłowni. Instalacja ssąca jest
rozprowadzana w budynku, systemem rur, zarówno w pionach, jak i w poziomach do miejsc,
w których montuje się gniazda ssące. Instalacja elektryczna poprowadzona jest wzdłuż rur, co
umożliwia automatyczne uruchomienie odkurzacza po włożeniu węża do gniazdka lub użycie
włącznika w uchwycie [15 nr2/2004, s. 40].

Rys. 3. Odkurzacze: centralny i ręczny [19]

Profesjonalne urządzenie czyszczące powinno charakteryzować się:

–

cichą pracą silnika,

–

prostą obsługą,

–

zalecanym rodzajem filtrów,

–

dużą pojemnością worków na śmieci,

–

dodatkowym kompletem szczotek o zróżnicowanych rozmiarach, umieszczanym
w specjalnej szufladce lub pod klapą,

–

odporną na uderzenia obudową,

–

specjalnie chronionymi głowicami,

–

właściwie umocowanym kablem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wykładziny hotelowe, ze względu na specyficzną budowę, a przede wszystkim

intensywność, z jaką są użytkowane potrzebują pielęgnacji wymagającej specjalnych narzędzi
oraz środków chemicznych. Najczęściej hotele czyszczą wykładziny na sucho. W zasadzie
niezbędny jest do tego odkurzacz posiadający szczotkę, która jednocześnie przeczesuje włos
i odsysa piasek z wykładziny. Korytarze powinny być odkurzane kilka razy na dobę, dlatego
też odkurzacze przeznaczone do hoteli muszą mieć ciche silniki, tak by mogły pracować i nie
być jednocześnie uciążliwe dla gości. Urządzenia, którymi posługują się służby pięter powinny
spełniać kilka warunków: być łatwe w obsłudze oraz lekkie, tak by można je było bez
większego trudu przenosić[11, nr 2/2004, s. 44].

Oprócz codziennego odkurzania wykładzinę należy czyścić na mokro. Istnieją dwie

metody jej czyszczenia:

−

metoda pielęgnacji ekstrakcyjnej polega na podawaniu przez odkurzacz środków
chemicznych na wykładzinę. Po pięciu minutach płucze się ją wodą, a następnie zbiera
wypłukany brud. Tego rodzaju pielęgnację należy przeprowadzać przynajmniej raz
w miesiącu. Wykładzina odzyskuje w ten sposób świeży kolor i zapach;

−

druga metoda to pranie z użyciem szamponu podawanego za pomocą szczotki
z wolnoobrotową maszyną tarczową. W takim procesie aktywna piana jest wcierana
w wykładzinę. Metoda ta pozwala na bardzo szczegółowe mycie.

Częstym narzędziem wykorzystywanym w pracach porządkowych jest zamiatarka

(rys. 4). Urządzenie zamiata równe, suche powierzchnie przy użyciu głównej szczotki
cylindrycznej, wspomaganej przez dużą szczotkę obrotową. Duży zbiornik na śmieci pozawala
na oczyszczenie dużej powierzchni podczas jednego cyklu zamiatania. Zamiatarka
charakteryzuje się niewielką wagą i stabilnym układem jezdnym.
Posiada regulowaną wysokość szczotki bocznej, system łatwego opróżnianie zbiornika, mocną
metalową ramę, składany uchwyt, system bezpośredniego wrzutu śmieci.

Rys. 4. Zamiatarka [19]

Zmywarki to urządzenia te czyszczą i osuszają podłogę za jednym przejazdem.

Ich wydajność oscyluje w granicach 950 m

/h – 4000 m

/h. Urządzenia te dozują detergenty,

są proste i bezpieczne w obsłudze.

Szorowarka to wolnoobrotowa lub wysokoobrotowa maszyna jednotarczowa. Łatwa

w obsłudze z uwagi na fakt, że wszystkie funkcje dostępne są z uchwytu operatora, włącznie
z wbudowaną dźwignią bezpieczeństwa. Szorowarka jest zaprojektowana do codziennej
konserwacji, lekkiego szorowania i polerowania twardych podłóg.

Z uwagi na niewielką wagę np. 23 kg, można ją łatwo przemieszczać i transportować

pomiędzy miejscami przeznaczonymi do sprzątania. Regulacja wysokości zapewnia łatwą
i wygodną obsługę wszystkim użytkownikom, niezależnie od wzrostu. Obudowa silnika ma
zaledwie niewielką wysokości, dzięki czemu zapewnia łatwe czyszczenie pod meblami.
Dostępne są wersje z niewielkim zbiornikiem na płyn czyszczący.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Twarde powierzchnie podłogowe, nie pokryte wykładziną, w prosty i wygodny sposób

pomoże wyczyścić urządzenie szorująco-odsysające. Jest to urządzenie szczotkowe, które za
jednym przejściem nawilża powierzchnię wodą z detergentem, szoruje, a następnie odsysa
zanieczyszczenia do zbiornika. Szorowarki, (rysunek 5) dzięki możliwości zainstalowania
różnej twardości szczotek lub padów, przeznaczone są do czyszczenia wszystkich
powierzchni, niezależnie od rodzaju. Wydajność powierzchniowa od 400 m

/h pozwala na

szybkie wyczyszczenie dużych powierzchni. Czyszczarko-polerki (rodzaj szorowarek),
jednotarczowe maszyny przeznaczone do szorowania i polerowania z opcją odsysania kurzu
z wszelkiego rodzaju posadzek twardych, prania wykładzin dywanowych. Urządzenia te
posiadają możliwość dozowania detergentów. Polerki są idealne do uzyskiwania
długotrwałego połysku twardych podłóg, jest również wysoko wydajnym urządzeniem do
średnio ciężkich prac przy polerowaniu i konserwacji podłóg.

Rys. 5. Szorowarka [19]

Korytarze, sale restauracyjne oraz meble tapicerowane są szczególnie narażone na

kłopotliwe zabrudzenia. Najlepszym sposobem na ich usunięcie jest urządzenie spryskujaco-
-odsysające do prania dywanów, wykładzin podłogowych i tapicerek, o wydajności
powierzchniowej do 20 m

/h stosowane wraz ze środkiem czyszczącym, którego nie może

zabraknąć tam, gdzie nie tylko o czystość wykładzin, ale właśnie mebli tapicerowanych trzeba
nieustannie dbać.

Łazienki w pokojach hotelowych, kuchnie i sanitariaty są szczególnie narażone na

zanieczyszczenia i wymagają utrzymania wysokich standardów czystości oraz higieny
sanitarnej W celu uzyskaniu pożądanych efektów stosuje się urządzenia do czyszczenia parą
(rys. 6),

które czyszczą i dezynfekują powierzchnię, bez potrzeby stosowania środków

chemicznych. Dzięki szerokiej gamie elementów osprzętu standardowego możliwe jest
utrzymanie czystości zarówno na dużych powierzchniach (podłogi, ściany, okna, blaty), jak
również w trudno dostępnych miejscach (kąty, framugi, fugi, szczeliny). Urządzenia do
czyszczenia parą znacznie ułatwiają pozbycie się nawet uporczywych zabrudzeń.

Można ją również używać do czyszczenia podłóg i innych powierzchni twardych bez

użycia środków czyszczących.

Charakteryzuje się bardzo łatwą obsługą i wysoką temperaturą.

Zalety tego urządzenia to: elektroniczny włącznik pary w rączce, regulator pary w uchwycie,
funkcja prasowania, zintegrowana rączka do transportu, włącznik główny oraz włącznik pary,
przełącznik ciśnienia pary

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 6. Urządzenie do czyszczenia parą [19]

Wykorzystując do prac porządkowych sprzęt zmechanizowany należy przestrzegać

następujących zasad ich obsługi i konserwacji:
1. Urządzenie może być używane tylko przez osoby przeszkolone i zapoznane z instrukcją

obsługi.

2. Przed uruchomieniem urządzenia należy bezwzględnie zapoznać się z instrukcją obsługi

i zwrócić uwagę na wskazówki bezpieczeństwa.

3. Tabliczki ostrzegawcze i pouczające, które są umieszczone na urządzeniu podają ważne

wskazówki zapewniające bezpieczną pracę urządzenia.

4. Oprócz wskazówek podanych instrukcji należy przestrzegać również ogólnych przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy.

5. Przed podłączeniem do zasilania elektrycznego maszyna musi być zmontowana zgodnie

z instrukcją.

6. Urządzenia mogą być podłączone tylko do źródeł prądu uziemionych zgodnie

z obwiązującymi przepisami.

7. Połączenie: gniazdko sieciowe – wtyczka przewodu elektrycznego, chronić przed

spryskiwaniem wodą.

8. Do prac z zastosowaniem cieczy (np. środki czyszczące) należy przyłączyć urządzenie do

gniazdka z wyłącznikiem ochronnym.

9. Podczas czyszczenia maszyny, wymiany części, naprawy oraz zmiany nacisku maszyna

musi być odłączona od sieci elektrycznej.

10. Najechanie maszyną podczas pracy na kabel elektryczny grozi niebezpieczeństwem.
11. Należy zwrócić uwagę, aby przewód elektryczny nie został uszkodzony przez

przejechanie, zgniecenie lub szarpanie.

12. Przewód elektryczny należy regularnie sprawdzać, czy nie posiada śladów uszkodzeń

i zużycia.

13. Maszyny nie wolno używać z uszkodzonym przewodem elektrycznym.
14. Maszyny należy przechowywać w suchych pomieszczeniach. Nie można ich

przechowywać i stosować na zewnątrz budynków.

15. Nie należy używać maszyny w pomieszczeniach gdzie występują niebezpieczne pyły lub

w obecności gazów wybuchowych.

16. Do pracy z urządzeniem należy stosować środki czyszczące zalecane przez producenta

urządzenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Należy przestrzegać zaleceń podanych przez producenta środków czyszczących

i dotyczących zastosowania tych środków, usuwania zużytych środków i wskazówek
ostrzegawczych.

18. Zalecane środki powinny być używane w stanie rozcieńczonym.
19. Osoba obsługująca urządzenie odpowiedzialna jest za zastosowanie zgodne

z przeznaczeniem. Powinna ona uwzględniać warunki otoczenia.

20. Urządzenia z pracującym silnikiem nie wolno pozostawiać bez nadzoru, można je opuścić

dopiero wówczas, gdy zostanie ono wyłączne, zaciągnięty zostanie hamulec postojowy
i wyjęty kluczyk zapłonowy.

21. Można stosować tylko wyposażenie i części zamienne dopuszczone przez producenta

urządzenia.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie jest zastosowanie urządzeń mechanicznych w procesie utrzymania czystości

w hotelu?

2. Jakie znasz urządzenia wykorzystywane do czyszczenia i pielęgnacji podłóg są najczęściej

używane w hotelu?

3. Jakie jest zastosowanie odkurzacza w hotelu?
4. W jaki sposób funkcjonuje odkurzacz centralny w hotelu?
5. Jakie jest zastosowanie zamiatarki w hotelu?
6. W jakim celu wykorzystywane są szorowarki w hotelu?
7. W jakim celu stosuje się w hotelu czyszczenie parą?
8. Jakich zasad użytkowania i konserwacji należy przestrzegać wykorzystując do prac

porządkowych sprzęt zmechanizowany?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zapoznaj się z instrukcją obsługi odkurzacza, który stosuje się w pracach porządkowych

w hotelu i przedstaw na forum grupy zasady użytkowania tego sprzętu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeanalizować materiał nauczania oraz instrukcję obsługi,
2) sporządzić notatkę,
3) zaprezentować zasady użytkowania sprzętu.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

instrukcja obsługi wybranego odkurzacza,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj odkurzanie na sucho wybranego fragmentu wykładziny.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) zapoznać się z instrukcją obsługi odkurzacza i bieżącą konserwacją używanego sprzętu,
3) uporządkować stanowisko pracy,
4) przygotować urządzenie do pracy,
5) wykonać odkurzanie na sucho,
6) zaprezentować pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyposażenie jednostki mieszkalnej – wykładzina,

−

instrukcja obsługi odkurzacza,

−

odkurzacz,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia

Ćwiczenie 3

Wykonaj odkurzanie na mokro.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) zapoznać się z instrukcją obsługi odkurzacza,
3) wymienić czynności niezbędne podczas przygotowywania i obsługi sprzętu,
4) dokonać bieżącej konserwacji sprzętu,
5) uporządkować stanowisko pracy,
6) przygotować urządzenie do pracy,
7) wykonać odkurzanie na mokro,
8) zaprezentować pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyposażenie jednostki mieszkalnej – wykładzina,

−

instrukcja obsługi odkurzacza,

−

odkurzacz

–

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia

Ćwiczenie 4

Zapoznaj się z kilkoma instrukcjami obsługi zamiatarek opisz skutki ich niewłaściwej

eksploatacji i przedstaw w postaci prezentacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) zapoznać się z instrukcjami obsługi zamiatarek,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) wynotować skutki niewłaściwej eksploatacji sprzętu,
4) przygotować prezentację,
5) zaprezentować pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przybory do pisania,

−

instrukcje obsługi zamiatarek,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 5

Przygotuj porównanie tradycyjnych urządzeń do utrzymania czystości w łazienkach

hotelowych i urządzeń parowych, wykorzystywanych współcześnie w hotelach. Zaprezentuj
wady i zalety korzystania z różnych typów urządzeń.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z materiałem nauczania,
2) odszukać w Internecie ofertę producentów tradycyjnych urządzeń i urządzeń parowych,
3) wybrać informacje potrzebne do opracowania prezentacji,
4) przygotować prezentację,
5) przedstawić na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu i drukarką,

−

rzutnik multimedialny do prezentacji,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wyjaśnić zastosowanie urządzeń mechanicznych w procesie utrzymania

czystości w hotelu ?



2) wymienić urządzenia wykorzystywane do czyszczenia i pielęgnacji

podłóg są najczęściej używane w hotelu?



3) wyjaśnić zastosowanie odkurzacza w hotelu?



4) scharakteryzować zasady funkcjonowania odkurzacza centralnego

w hotelu?



5) określić zastosowanie zamiatarek w hotelu?



6) określić cel wykorzystywania szorowarek w hotelu?



7) określić cel stosowania czyszczenia parą w hotelu?



8) scharakteryzować zasady użytkowania i konserwacji jakich należy

przestrzegać

wykorzystując

prac

porządkowych

sprzęt

zmechanizowany?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. Urządzenia pralnicze

4.3.1. Materiał nauczania

Ustawa dotycząca wymagań odnośnie do wyposażenia oraz zakresu świadczonych usług

dla hoteli nakłada na hotelarzy obowiązek prania, prasowania i czyszczenia bielizny i dzieży
gości w obiektach 3, 4 i 5 gwiazdkowych. Ustawa w sprawie wymagań higieniczno-
-sanitarnych dla hoteli i innych zakładów noclegowych określa, że w obiekcie powinno
znajdować się pomieszczenie na bieliznę czystą oraz osobne na bieliznę brudną. A także, że
transport brudnej bielizny do pralni powinien odbywać się w amkniętych opakowaniach.

Dział zajmujący się usługami pralniczymi w hotelu może posiadać następujące

komórki:

1) Serwis pralniczy,
2) Ekspresowe pranie,
3) Serwis całodobowy,
4) Serwis prasowalniczy,
5) Serwis naprawczy.

W ramach tych serwisów hotel obsługuje cztery grupy asortymentowe rzeczy

przeznaczonych do prania, prasowania czy naprawy: zmiany pościelowe, ręczniki, bielizna
stołowa, ściereczki kuchenne, odzież gości hotelowych, odzież robocza personelu hotelu [17]

Poniższy schemat przedstawia etapy realizacji usługi pralniczej w hotelu.

Rys. 7. Schemat realizacji usługi pralniczej w hotelu [18]

Od typu pralni zależy rodzaj zastosowanego w niej wyposażenia. Coraz więcej hoteli zleca

usługi pralnicze na zewnątrz, rezygnując z organizacji pralni na swoim terenie. Jest to
uciążliwe ze względu na ciągłe krążenie bielizny, możliwość zamiany lub też zniszczenia.
Niektóre hotele decydują się jedynie na częściowe zlecanie usług pralniczych. Obejmuje ono
tylko pranie pościeli, ręczników, ściereczek kuchennych i bielizny stołowej. Ubrania gości
hotelowych oraz odzież robocza personelu hotelowego są prane na terenie hotelu lub za odzież
roboczą pracownicy dostają ekwiwalent pieniężny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Dzisiejsza pralnia już w wielu przypadkach przypomina laboratorium, w którym pranie

i czyszczenie chemiczne zostały ujęte w zamknięte procesy, a czynności obsługowe personelu
ograniczają się do sterowania określonymi mechanizmami i do działań pomocniczych, jak
sortowanie, załadowanie, przekładanie i odkładanie wyprasowanej i odpowiednio
(mechanicznie) złożonej czystej bielizny do magazynu.

Urządzenia pralnicze o pojemności do dwudziestu kilogramów są najczęściej stosowane

w hotelach, które mają około 50 do 100 pokoi. W wyborze sprzętu do hotelowej pralni należy
wziąć pod uwagę liczbę miejsc noclegowych, średnie obłożenie oraz kategorię hotelu.
Urządzenia pralnicze zwane pralnicami dzieli się na:
1) zbiornikowe, zaopatrzone w nieruchomy zbiornik, zazwyczaj cylindryczny, w którym

osadzony jest np. mechanizm roboczy. W grupie pralnic zbiornikowych można wyróżnić:

−

wirnikowe, z wieloskrzydełkowym szybkobieżnym kołem wirnikowym,

−

wibracyjne, z przeponą blaszaną wprawianą w drgania za pomocą elektromagnesu
napędowego,

−

mieszadłowe, z mieszadłem o ruchu obrotowym,

2) bębnowe (rys. 8), z obrotowym zbiornikiem, osadzonym wewnątrz nieruchomej obudowy.

Pranie następuje w wyniku zmiennych kierunków obrotów bębna. W grupie pralnic
bębnowych można wyróżnić:

−

czołowe z bębnem perforowanym poziomym,

−

poziome z bębnem perforowanym osadzonym w komorze wodnej.

Ze względu na sposób ogrzewania pralnice bębnowe można podzielić na:

−

pralnice elektryczne czołowe, z wbudowaną nagrzewnica elektryczną.

−

pralnice parowe czołowe (źródłem zasilania jest para).

Rys. 8. Pralnice bębnowe – załadunek czołowy i boczny [20]

Pralnice bębnowe poziome są często stosowane w hotelach średniej wielkości. Bęben jest

zazwyczaj zbudowany z blachy nierdzewnej, perforowanej, osadzony poziomo w komorze
wodnej i stanowi pojemnik na bieliznę. Wewnątrz bębna na całej długości rozmieszczone są
dwie komory oraz przewały zapobiegające skręcaniu się bielizny i zapewniające lepsze
krążenie roztworu piorącego. Bęben, ponieważ jest częściowo zanurzony w roztworze
piorącym, wykonuje obroty zwrotne w dwóch kierunkach. Zmiana kierunku obrotu bębna
spowodowana jest zmianą kierunku obrotów silnika napędowego, sterowanego samoczynnym
przełącznikiem elektrycznym [2 s. 255].

Konstrukcja stalowa, z której wykonany jest bęben, jest obudowana blachą nierdzewną lub

inną, odpowiednio zabezpieczoną. Załadunek odbywa się przez otwór okrągły, wsadowy lub
poziomy, prostokątny, najczęściej przeszklony, wraz z zamkami regulującymi. Na czołowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ścianie obudowy umieszcza się: zawory odcinające dopływ wody zimnej i ciepłej oraz pary,
termometr, wodowskaz, włączniki elektryczne i hamulec mechaniczny.

Zazwyczaj pralnice wyposażone są w dodatkowy osprzęt sterowniczo-kontrolny,

związany z programowanym cyklem pracy, automatycznym dozowaniem środków piorących,
wskaźnikiem

poziomu

wody,

kilkuzakresowym

termostatycznym regulatorem itd.

W pralnicach przewiduje się, jako zapasowe, sterowanie i dozowanie ręczne. W niektórych
typach pralnic z cyklem prania łączy się także odwirowywanie. Bęben w takiej pralnicy
uzyskuje wielostopniową zmienność obrotów, np. cykl prania ok. 40/ min., cykl oddzielania
ok. 90/min., cykl odwirowywania ok. 65/min. i więcej, w zależności od typu
i pojemności [2, s. 255].

Kolejnym urządzeniem będącym wyposażeniem pralni jest wirówka (rys. 9).

Służy ona do

oddzielenia składników ciekłych od stałych, wykorzystując działanie siły odśrodkowej.
W zależności od konstrukcji rozróżnia się wirówki talerzowe, ultrawirówki i inne.
W pralnictwie hotelowym mają zastosowanie wirówki bębnowe, zaopatrzone w bęben
obrotowy, w którym po osiągnięciu nominalnych obrotów bielizna zatrzymuje się na ścianach,
a ciecz przechodzi przez otwory i jest odprowadzana na zewnątrz. W urządzeniach tych
stosuje się sprzęgła hydrokinetyczne, w związku, z czym uzyskuje się łagodny rozruch nawet
przy zastosowaniu silników o niskiej mocy.

Rys. 9. Wirówki pralnicze [20]

Bęben roboczy wirówki jest wykonany ze stali nierdzewnej i żeliwa pokrytego lakierem

piecowym, a podstawowe zespoły osprzętu elektrycznego są usytuowane w oddzielnej
skrzynce rozdzielczej.

W celu zapewnienia obsłudze bezpiecznej pracy, wirówki posiadają zabezpieczenia

w układzie elektrycznym. Czas wirowania nastawia się za pomocą przekaźnika czasowego.
Podobnie, jak w przypadku pralnic, również w odniesieniu do wirówek istnieje duże
zróżnicowanie pod względem ładowności, formy, zakresu zautomatyzowania, stosowania
indywidualnych rozwiązań szczegółowych i innych. Ładowność (suchej bielizny) waha się
w granicach od 8 do 30 kg i więcej [2, 255].

Wyprana i odwirowana bielizna powinna zostać wysuszona, dlatego też w wyposażenie

hotelowej pralni wchodzi suszarka (rys. 10). Służy ona do suszenia bielizny pościelowej,
osobistej i wszelkiego rodzaju tkanin. Urządzenie to stanowi istotne uzupełnienie w zestawie
pralnic i wirówek. Działanie suszarki polega na usuwaniu wilgoci z bielizny za pomocą
ogrzanego powietrza. Suszarka składa się z:

−

bębna wewnętrznego, wykonanego z blachy stalowej, nierdzewnej, obracającego się
w obudowie cylindrycznej, wspartej na dwóch łożach, stanowiących konstrukcję ramy;

−

elementów grzejnych mogą to być: grzałki elektryczne, nagrzewnice parowe lub palniki
gazowe. Elementy grzejne umieszczone są (najczęściej) w górnej części obudowy bębna
i służą do podgrzewania powietrza;

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

zespołu

wyciągowego

(układ

kanałów

powietrznych),

umieszczanego

wraz

z wentylatorem z reguły w dolnej części obudowy bębna, który wymusza przepływ
ogrzanego powietrza przez bęben z bielizną;

−

wyposażenia pomocniczego, składającego się z: osadnika pyłów powstających na skutek
pocierania się suszonych tkanin, oszklonych drzwiczek w ścianie czołowej, przyrządów
kontrolno-sygnalizacyjnych rozmieszczonych na pulpicie. Czas suszenia nastawia się przy
pomocy przekaźnika czasowego.

Do regulacji temperatur układu ogrzewczego służy termoregulator. Wydajność

jednostkowa suszarki bębnowej zależy od marki i typu urządzenia [2, s. 266].

Rys. 10. Suszarki [20]

Kolejnym etapem pracy z bielizną jest prasowanie. Urządzenia do prasowania

przeznaczone są do prasowania wypranej i odwirowanej bielizny pościelowej, stołowej,
ręczników, serwet itd. o wilgotności w granicach 45% do 50%. Ze względu na sposób
ogrzewania dzieli się je na:

−

parowe – podgrzewane parą nisko- i wysokoprężną,

−

elektryczne – podgrzewane za pomocą grzałek elektrycznych,

Ze względu na budowę, urządzenia tego typu dzieli się na:

−

jednonieckowe (z niecką segmentową) o długościach walca pracującego w granicach od
1400 mm do 2600 mm (rys. 11),

−

wielonieckowe – o 2, 3 i 4 walcach grzewczo-suszących i prasujących (rys. 11),

−

fasonowe (rys. 11).

Rys. 11. Prasownice: jednonieckowe, wielonieckowe i fasonowe [20]

W hotelach mają dość często zastosowanie prasownice jednonieckowe o niecce

niedzielonej, usytuowanej poziomo, z przeznaczeniem do obsługi przelotowej oraz walcem
prasującym z ręcznie regulowanym dociskiem do niecki. Szybkość obrotowa walca jest
wielostopniowa i zależy m.in. od sposobu ogrzewania (przy ogrzewaniu parą niskoprężną
średnia temperatura prasowania wynosi ok. 100°C, natomiast przy ogrzewaniu elektrycznym
uzyskuje się temperaturę prasowania w granicach 180°). Cylinder jest zbudowany ze stali
odpowiednio perforowanej i wyłożony wykładziną półelastyczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Prasownice są wyposażone w armaturę kontrolno-sterowniczą i zabezpieczającą:

−

termoregulacji ogólnej i szczegółowej, w zależności od gatunku prasowanych tkanin
(najczęściej 5 poziomów zakresów temperatur dostosowanych do wełny, bawełny, lnu,
tworzyw sztucznych i innych kompozycji surowcowych),

−

szybkości przesuwu (obrotów walca), np. wolny przesuw w granicach od 2,0 m/min.
i szybki przesuw w granicach od 4,0 do 5,0 m/min.; szybkość przesuwu zależy od
grubości tkaniny (złożona pojedynczo lub podwójnie), od rodzaju i od stopnia jej
zwilgocenia,

−

ciśnienia docisku elementów prasowalniczych,

−

przebiegu tkaniny wprowadzonej w układ prasowalniczy,

−

automatycznego wyłączenia napędu i włączenia hamulca w przypadkach zaistniałej
okoliczności bezpośredniego zagrożenia,

−

uruchamiania, zatrzymywania, cofania, podnoszenia cylindra itp.

W prasownicach wielonieckowych, oprócz cylindrów prasowalniczych, stosuje się

również cylindry, wyposażone dodatkowo w elementy grzejne, pozwalające na osuszanie.
Wewnątrz tych cylindrów wmontowuje się niezależne wyciągi, odprowadzające na zewnątrz
parę lub wilgotne powietrze.

W skład dodatkowego wyposażenia prasownic wchodzi:

−

stół do automatycznego podawania bielizny,

−

instalacja wentylacyjna odciągu oparów,

−

sprzęt odrywający bieliznę od cylindrów prasujących.
Oprócz wymienionych urządzeń prasowalniczych funkcjonuje szereg tzw. urządzeń

i sprzętu pralniczego uzupełniającego. Do tej grupy urządzeń można zaliczyć zestawy do
prasowania koszul, bielizny i odzieży ochronnej (rys. 12). W hotelach należących do średniej
kategorii istnieje obowiązek świadczenia usług pralniczych na rzecz gości.

Rys. 12. Urządzenia i sprzęt pralniczy uzupełniajmy: stół z odsysaniem, manekiny do prasowania, maszyny

czyszczące, mini wytwornica pary, żelazko parowe [20]

Zestaw urządzeń uzupełniających może być mieć charakter podstawowy i rozbudowany

(głównie w pralniach dużych i średnich). Mogą występować pojedyncze prasy o dość
uniwersalnym zastosowaniu.

W skład rozbudowanego zestawu mogą wchodzić następujące urządzenia:

−

prasownica do kołnierzyków i mankietów koszul,

−

prasownica do przodów i tyłów koszul rozpinanych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

prasownica do rękawów koszul,

−

prasa do prasowania odzieży fasonowej,

−

prasa do prasowania rękawów fartuchów,

−

manekin do prasowania odzieży itd.
Wymienione urządzenia posiadają podgrzewanie elektryczne lub parowe oraz

pneumatyczny docisk. Zasadniczymi ich elementami są płyty prasujące, przy czym jedna z nich
jest nieruchoma i zamocowana do korpusu maszyny, a druga jest umocowana na ruchomym
ramieniu konstrukcji skrzynkowej. Zamykanie i otwieranie ruchomej płyty odbywa się za
pomocą napędu pneumatycznego sprężonym powietrzem. Na przedniej ścianie korpusu
znajduje się pulpit sterowniczy, na którym zainstalowana jest armatura sterowniczo-kontrolna.
Zakres zastosowanej automatyki i niektórych podzespołów technicznych zależy od typu
urządzenia i stosowanego sposobu ogrzewania. Po dociśnięciu płyty grzejnej naparowanie
włącza się samoczynnie i wyłącza się automatycznie po upływie ustalonego czasu.

Do wywabiania z odzieży różnego rodzaju plam za pomocą wody lub pary służy stół

detaszerski. Stół taki składa się z podstawy, na której umocowany jest korpus stołu, płyty
roboczej głównej i płyty pomocniczej. Do tego urządzenia uzupełniającego doprowadza się
instalację pary i powietrza sprężonego.

Kolejne urządzenie to warnik (przeznaczony do wstępnego gotowania mocno

zabrudzonej bielizny lub przygotowania ługów do prania). Jest on wykonany z blachy stalowej
i ogrzewany płaszczowo parą o niskim ciśnieniu. Zewnętrzna metalowa obudowa
(odizolowana) chroni przed nadmierną utratą ciepła. Urządzenia te mogą być wyposażone
w zasobniki do wyciągania wsadu bielizny i w specjalne urządzenia dźwigowe z napędem
ręcznym lub elektrycznym.

Wytwornica pary służy do wytwarzania pary technologicznej, potrzebnej w procesie

prania. Kocioł jest zasilany wodą za pomocą pompy wirowej, która ją tłoczy ze zbiornika przez
filtr do kotła; przechodząc przez wężownicę, jest ona podgrzewana i odparowywana.
Nasycona para wodna przeprowadzana jest przez rozdzielacz, skąd już osuszoną kieruje się do
maszyn prasowalniczych i innych urządzeń zasilanych parą technologiczną.

Odsysacz pary służy do odsysania pary z wykładzin płyt pras do odzieży, stołów

detaszerskich i innych urządzeń.

Do grupy wyposażenia pomocniczego zalicza się również:

−

wagi,

−

maszyny do znakowania bielizny i odzieży,

−

maszyny do szycia (głównie do naprawy bielizny i odzieży),

−

składarki różnego rodzaju, współpracujące z prasowalnicami (mogą to być składarki do
małych sztuk, jak np. serwety, ręczniki, ręczniki kąpielowe, maty łazienkowe, poszewki do
poduszek itp. lub składarki do prześcieradeł, kopert pościelowych itp.),

−

stoły o różnych wymiarach i wykończeniu w zależności od przeznaczenia (najczęściej na
ramie stalowej zamontowana jest płyta odkładacza),

−

wózki o różnej budowie i przeznaczeniu, np. do przewozu suchej i mokrej bielizny, bielizny
pościelowej, do składania i przewozu czystej bielizny, ubrań i odzieży służbowej (rys. 13),

−

regały magazynowe (najczęściej zestawcze elementy stalowe) (rys. 14),

−

stojaki do odzieży,

−

deski do uzupełniającego prasowania ręcznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 13. Wózki na bieliznę: suchą i mokrą [20]

Rys. 14. Regały na bieliznę (siatkowy i wieszakowy) [20]

W dużych i średnich zespołach hotelarskich przy pralniach urządza się w wydzielonych

aneksach działy chemicznego czyszczenia i prania odzieży. Może być ono przeprowadzane
w jedno- lub wielofazowych cyklach, w zależności od rodzaju odzieży. Najczęściej stosowany
jednofazowy cykl prania w agregacie jest sterowany automatycznie. Bardziej złożone operacje
czyszczenia wymagają sterowania ręcznego.

Rys. 15. Agregaty do czyszczenia chemicznego [20]

Agregaty do czyszczenia chemicznego (rys. 15) składają się z następujących zespołów:

−

zespołu pralnicy z bębnem wewnętrznym obrotowym w obudowie, napędzanym dwoma
silnikami elektrycznymi, oddzielnie dla prania i oddzielnie do odwirowywania odzieży,

−

urządzenia nadmuchowego ciepłego powietrza do suszenia, w którym jednocześnie przez
chłodzenie natryskiem wodnym wytrąca się opary czynnika piorącego,

−

zbiorników na czynnik piorący,

−

destylatora czynnika piorącego,

−

filtra mechanicznego, umieszczonego w obiegu między zbiornikiem i bębnem,

−

oddzielacza czynnika piorącego od wody wraz z łapaczem części metalowych i innych
oderwanych od odzieży,

−

pompy wymuszającej obieg czynnika piorącego w agregacie,

−

aparatury elektrycznej automatycznego sterowania, umieszczonej na obudowie agregatu
w specjalnej obudowie [2, s. 259].

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Niezależnie od sterowania automatycznego, na przedniej ścianie obudowy umieszczone są

zazwyczaj wszystkie dźwignie i przełączniki do sterowania ręcznego.

Agregaty te, w zależności od technicznych rozwiązań firmowych, modelu i przeznaczenia,

posiadają różną wydajność oraz zakres zautomatyzowania. Urządzenia te wymagają
zabezpieczeń przeciwwybuchowych i innych ze względu na łatwopalność i szkodliwość
oparów środków chemicznych.

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jaki dokument prawny nakłada na hotelarzy obowiązek prania, prasownia i czyszczenia

odzieży gości w obiekcie hotelowym?

2. Jakie komórki wchodzą w skład działu zajmującego się usługami pralniczymi?
3. Jakie znasz rodzaje urządzeń pralniczych?
4. Czym charakteryzuje się pralnica bębnowa?
5. W jakim celu stosuje się w hotelowej pralni suszarki?
6. Jakie znasz rodzaje prasowalnic?
7. Jakie znasz urządzenia i sprzęt pralniczy uzupełniający?
8. W jakim celu stosuje się stół deszaterski?
9. Do czego służy warnik?
10. Jakie jest zastosowanie parnika?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Podczas wycieczki do wybranego hotelu zapoznaj się z węzłem pralniczym. Na podstawie

obserwacji przygotuj schemat ustawienia urządzeń pralniczych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) dokonać analizy materiału nauczania,
2) zapoznać się z rozmieszczeniem urządzeń węzła pralniczego,
3) przygotować schemat zgodnie z poleceniem,
4) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przybory do pisania,

−

arkusze papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj pranie bielizny hotelowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) dokonać materiału nauczania,
2) zapoznać się instrukcją obsługi urządzenia pralniczego,
3) wypisać kolejność czynności przygotowawczych oraz podczas pracy urządzeń,
4) zapoznać się z zasadami bhp obowiązującymi w pralni hotelowej,
5) przetransportować bieliznę hotelową do pralni,
6) dokonać segregacji bielizny,
7) załadować pralkę zgodnie z instrukcją,
8) ustawić odpowiedni program prania,
9) po zakończeniu programu wyjąć bieliznę i przełożyć do suszarki,
10) wysuszyć bieliznę,
11) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

instrukcje obsługi: urządzenia pralniczego, suszarki,

−

bielizna hotelowa,

−

wózek do transportu bielizny,

−

urządzenie pralnicze,

−

suszarka do bielizny,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Wykonaj prasowanie upranej bielizny hotelowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się instrukcją obsługi magla lub prasowalnicy,
2) zapoznać się z zasadami bhp obowiązującymi w pralni hotelowej,
3) wysuszoną bieliznę uprasować lub zmaglować, zgodnie z instrukcją obsługi maszyny

i przepisami bhp,

4) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

instrukcje obsługi: magla lub prasowalnicy,

−

bielizna hotelowa,

−

wózek do transportu bielizny,

−

suszarka do bielizny,

−

magiel lub prasowalnica,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) określić dokument prawny nakładający na hotelarzy obowiązek prania,

prasownia i czyszczenia odzieży gości w obiekcie hotelowym?



2) wymienić komórki wchodzące w skład działu zajmującego się usługami

pralniczymi?



3) podać rodzaje urządzeń pralniczych?



4) scharakteryzować pralnicę bębnową?



5) omówić zastosowanie suszarek w hotelowej pralni?



6) wymienić rodzaje prasowalnic?



7) wymienić urządzenia i sprzęt pralniczy uzupełniający?



8) określić cel stosowania stołu deszaterskiego?



9) scharakteryzować działanie warnika?



10) określić cel stosowania parnika?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4. Środki do prania

4.4.1. Materiał nauczania

Pranie ma na celu usunięcie brudu, który gromadzi się na odzieży czy bieliźnie w czasie

ich użytkowania. Jako środków piorących używa się mydeł wyrabianych z tłuszczów
zwierzęcych i roślinnych oraz syntetycznych środków piorących.

Pranie jest złożonym procesem fizykochemicznym, którego celem jest usuniecie brudu

z powierzchni pranego materiału. Odbywa się za pośrednictwem kąpieli piorącej, którą stanowi
wodny roztwór mydła lub detergentu. Mechanizmy, które przyczyniają się do usuwania brudu
to zmniejszenie napięcia powierzchniowego kąpieli piorącej, tworzenie na powierzchni brudu
otoczek wiążących brud z kąpielą piorącą. Sama woda nie usuwa zbyt łatwo brudu i tłuszczu,
gdyż ma wysokie napięcie powierzchniowe, co sprawia, że w zetknięciu z tłuszczem zbiera się
w krople. Użycie środka piorącego, czyli na przykład mydła lub detergentu, umożliwia
wniknięcie wody w tkaninę, gdyż obniżają on napięcie powierzchniowe.

Środki piorące ułatwiają zwilżanie tłuszczów przez wodę i wytwarza się stała emulsja

tłuszczu w wodzie. Mieszanie, tarcie lub inne sposoby mechaniczne użyte podczas prania
powodują wytworzenie się emulsji brudu z wodą oraz ułatwiają i przyspieszają ten proces.
Wytwarza się przy tym piana, która utrzymuje cząsteczki brudu na powierzchni. Utrudnia to
powtórne zetknięcie się ich z materiałem czyszczonym. Woda używana do prania powinna być
pozbawiona soli wapnia i magnezu, czyli powinna być miękka. Woda, która zawiera dużo tych
soli nazywamy wodą twardą. W celu usunięcia twardości wody, a więc zmiękczenia, dodaje się
do kąpieli piorącej różnych substancji, których zadaniem jest eliminacja z roztworu jonów
wapniowych i magnezowych przez wytrącenie nierozpuszczalnych w wodzie związków
wapnia i magnezu oraz wiązania jonów wapnia i magnezu w związki kompleksowe
rozpuszczalne w wodzie. Aby zmiękczyć wodę dodaje się do wodnego roztworu środki
piorące zwane kompleksonami. Zapobiegają one powstawaniu osadów jednocześnie
zmiękczając wodę.

Mydło jest detergentem wrażliwym na działanie twardej wody, natomiast inne detergenty

nie są wrażliwe na twardość wody i bardzo łatwo wytwarzają pianę, co przy praniu zapewnia
znaczną oszczędność środka piorącego. Właśnie, dlatego obecnie bardzo często mydła
w procesie prania zastępowane są detergentami.

Detergenty to syntetyczne środki piorące i mydlące niezawierające mydła. Są to głównie

sole sodowe kwasów sulfonowych i wodorosiarczanów wyższych alkoholi. Detergenty są
składnikami proszków do prania, płynów do mycia naczyń i płynów zapobiegających
elektryzowaniu tkanin, szamponów i tym podobnych.

Proszek do prania jest skomplikowaną mieszaniną wielu substancji, które wzajemnie

współdziałając w kąpieli piorącej mają wpływ na końcowy efekt prania. Na efekt ten składa się
– o czym nie wolno zapominać – także działanie mechaniczne (ruch bielizny w pralce, tarcie
przy praniu ręcznym), temperatura i czas działania tych czynników, ale niewątpliwie fizyczne
i chemiczne działanie składników środka piorącego, a więc także ich dobór, ilość
i wzajemny stosunek w recepturze odgrywają tu rolę podstawową.

Dodatki specjalne zróżnicowane są w zależności od przeznaczenia proszku. Tak np.

proszki do tekstyliów kolorowych zawierają polimer typu PVP zapobiegający przenoszeniu
barwnika z jednej tkaniny na drugą. Do tego rodzaju proszków dodaje się często enzym
celulazę, który likwiduje mikrowłókienka powstające w wyniku naruszenia struktury włókien
tkaniny lub dzianiny (mechacenie), a przez to daje efekt ożywiania kolorów. W recepturach
obecne są także inne enzymy: proteazy – powodujące biochemiczne naruszenie zabrudzeń

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

białkowych, czy też lipazy i amylazy, taką samą rolę spełniające w przypadku zabrudzeń
tłuszczowych i skrobiowych. Rozdrobnione cząsteczki tych zabrudzeń dają się łatwiej
oddzielić od włókien. W przypadku tkanin białych istotnym składnikiem są rozjaśniacze
optyczne – substancje adsorbujące się z kąpieli piorącej na powierzchni włókien i sprawiające,
że widmo światła odbitego od tkanin jest inne niż światła padającego, bardziej przesunięte
w światła niebieskiego w wyniku, czego uzyskuje się efekt pogłębienia bieli.

Za usuwanie barwnych plam po owocach, winie, kawie czy herbacie odpowiedzialne są

wybielacze chemiczne. Są to związki uwalniające w podwyższonej temperaturze aktywny tlen
(tzw. tlen atomowy), który niszczy barwniki zawarte we wspomnianych plamach. Często
z wybielaczem współdziała jego aktywator – substancja o skomplikowanej budowie i nazwie
chemicznej, którą określa się skrótem TAED. Powoduje ona, że efektywne działanie
wybielacza następuje w niższej temperaturze – pranie powyżej 90°C przestaje być konieczne.

Tlen aktywny daje jeszcze inny efekt niezmiennie istotny z punktu widzenia zapewnienia

higieny odzieży i bielizny. Powoduje zabijania wielu drobnoustrojów (bakterii, wirusów,
grzybów). Dzięki temu tekstylia po praniu są bardziej czyste także pod względem
mikrobiologicznym. Przy spełnieniu określonych warunków można mówić o działaniu
dezynfekcyjnym. Inne dodatki to inhibitory piany – substancje obniżające pienistość kąpieli
piorącej, coraz częściej zastępujące w tej roli tradycyjne mydło oraz kompozycja zapachowa.

Ostatnią grupę stanowią wypełniacze, które w zasadzie nie uczestnicząc w procesie prania

odgrywają rolę nośników innych składników recepturalnych. Najczęściej stosowanym
wypełniaczem jest siarczan sodowy.

W procesie prania profesjonalnego oprócz proszków używane są:

1. Zmiękczacz włókien, który nadaje włóknom miękkość i przyjemny zapach oraz ułatwia

prasowanie. Jest odpowiedni dla każdego rodzaju włókien.

2. Alkaliczny detergent do prania wstępnego oraz zasadniczego, który tworzy odpowiednie

warunki do prania zarówno w miękkiej jak i twardej wodzie. Odpowiedni dla wszystkich
rodzajów tkanin z wyjątkiem tkanin delikatnych (np. wełny).

3. Detergent pralniczy na bazie tenzydów to płynny detergent przeznaczony do wszelkiego

rodzaju tkanin. Odpowiedni zarówno przy miękkiej jak i twardej wodzie. Komponenty
tenzydowe usuwają wszelkie zabrudzenia, szczególnie zabrudzenia naturalne oraz
syntetyczne oleje i tłuszcze.

4. Skoncentrowany enzymatyczny detergent do prania to detergent stosowany do

intensyfikowania kąpieli piorącej tkanin o zabrudzeniach z zawartością białka jak również
pochodzenia biologicznego. Odpowiedni dla wszystkich rodzajów tkanin z wyjątkiem
tkanin delikatnych (np. wełny).

5. Zmiękczacz do prania o właściwościach zapachowych to detergent dodawany do

ostatniego płukania neutralizujący alkalia, wzbogacony o zmiękczacz do tkanin
z właściwościami antystatycznymi. Nadaje praniu przyjemny zapach i świeżość.

6. Detergent do prania o właściwościach odplamiających to preparat stosowany

w temperaturze 60

C i wyższej. Zawiera dodatki stabilizujące na bazie fosfonianów

utrwalające skuteczność, eliminuje negatywne działanie metali ciężkich trakcie prania.

7. Detergent o właściwościach dezynfekujących jest stosowany wraz z innymi środkami

zapewnia dezynfekcję chemiczną w pełnym zakresie. Przeznaczony jest zazwyczaj do
stosowania w temperaturach średnich (60

C) i wyższych.

8. Musujące tabletki odkażające są odpowiednie do odkażania narzędzi i zmywalnych

powierzchni. Szybkie w działaniu i proste w użyciu, dzięki dużej sile rozpuszczania.
Szczególnie przydatne w obszarach przetwarzania żywności. Cechuje je wysoka
zawartość chloru.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Na czym polega proces prania?
2. Jakim celu stosuje się środki piorące?
3. W jaki sposób możemy zmiękczyć „twardą wodę”?
4. Jak rozumiesz pojęcie detregenty?
5. Jakie zdefiniujesz pojęcie „proszek do prania”?
6. Wymień substancje dodawane do prania, oprócz proszków do prania?
7. Jakie znaczenie ma dodanie do prania zmiękczacza?
8. W jakim celu wykorzystuje się musujące tabletki odkażające?

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sporządź planszę dotyczącą najczęściej używanych środków do prania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z ofertami kilku wybranych producentów środków do prania,
2) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
3) sporządzić tabelę prezentującą zgromadzone informacje,
4) wykonać planszę,
5) zaprezentować wyniki pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowisko komputerowe z łączem internetowym,

−

przybory do pisania,

−

arkusz papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Sporządź listę środków do prania, niezbędnych do funkcjonowania pralni hotelowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) dokonać analizy materiału nauczania,
2) wypisać wszystkie rodzaje środków do prania,
3) zaprezentować wyniki pracy na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyniki z poprzedniego ćwiczenia,

−

arkusze papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Dobierz środki do prania i wykonaj pranie bielizny hotelowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) dokonać analizy materiału nauczania,
2) zapoznać się instrukcją obsługi urządzenia pralniczego,
3) zapoznać się z zasadami bhp obowiązującymi w pralni hotelowej,
4) przypomnieć kolejność czynności niezbędnych podczas prac przygotowawczych

i końcowych podczas prania i suszenia bielizny,

5) przetransportować bieliznę hotelową do pralni,
6) dokonać segregacji bielizny,
7) dobrać środki doprania,
8) załadować bieliznę, zamknąć drzwiczki pralki,
9) ustawić odpowiedni program prania,
10) po zakończeniu prania wyjąć bieliznę i przełożyć do suszarki,
11) wysuszyć bieliznę,
12) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

instrukcje obsługi: urządzenia pralniczego, suszarki,

−

bielizna hotelowa,

−

środki do prania (koncentrat proszku, zmiękczacz włókien, odplamiacz),

−

wózek do transportu bielizny,

−

urządzenie pralnicze,

−

suszarka do bielizny,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

4.4.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) określić na czym polega proces prania?



2) określić cel stosowania środków piorących?



3) podać sposób zmiękczenia „twardej wody”?



4) scharakteryzować pojęcie detergenty?



5) zdefiniować pojęcie „proszek do prania”?



6) wymienić substancje dodawane do prania, oprócz proszków do prania?



7) określić znaczenie zmiękczacza?



8) określić cel wykorzystywania musujących tabletek odkażających ?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5. Technika prania różnego rodzaju tkanin

4.5.1. Materiał nauczania

W hotelach używa się w zasadzie trzy rodzaje bielizny, a mianowicie:

−

bieliznę płaską (pościelową, stołową itd.),

−

tkaniny grubsze i inne specjalne (ręczniki frotte, pokrowce, zasłony, podkładki itp.),

−

odzież ochronną (kaftany, kitle, czepki, fartuchy itp.).

Każdy rodzaj bielizny (tkaniny) wymaga innego programu obróbki pralniczej

i wykończeniowej.

Jako jednostkę odniesienia w pralnictwie przyjmuje się kilogram suchej bielizny (kg s.b.).

Do celów programowych przyjmuje się, w zależności od kategorii, średnie wskaźniki ilości
bielizny, przypadające do prania z jednego miejsca noclegowego (m.n.) lub jednej jednostki
mieszkalnej (j.m.):

−

dla standardu popularnego – 2 kg s.b./m.n./dobę,

−

dla standardu podstawowego – 2,5-3,0 kg s.b./ m.n./dobę,

−

dla standardu reprezentacyjnego – 3,0–3,5 kg s.b./ m.n./dobę.
W mechanicznym procesie prania materiałów włókienniczych następuje wytrącanie

cząstek brudu w wyniku wprawiania w ruch (obrotowy lub drgający) roztworu piorącego
i (lub) mechanicznego tarcia materiału za pomocą elementów roboczych pralnicy, jak koła
wirnikowego lub mieszadła.

W hotelach dużych i średniej wielkości, szczególnie w grupie reprezentacyjnej, planuje się

wydzielone jednostki do czyszczenia i prania chemicznego. Jednostka taka jest najczęściej
bezpośrednio połączona z zakładem pralniczym. Przyjmuje się, że od 4% do 5% ogółu bielizny
i odzieży wymaga zabiegów pralniczych i czyszczenia przy zastosowaniu środków
chemicznych. W tej grupie bielizny i odzieży występują również zlecenia z zewnątrz, tj. od
gości hotelowych.

Technika prania bielizny polega na zapoznaniu się dokładnym z rodzajem pranej bielizny

i dopasowaniem do jej struktury odpowiednich elementów: proszku do prania, odplamiacza,
substancji zmiękczających i temperatury oraz czasu prania. Zazwyczaj informacje dotyczące
zaleceń prania danej tkaniny są umieszczane przez producenta na etykietach (rys. 16).

SYMBOLE DOT YC ZĄC E PRANI A

Pranie normalne w temperaturze

nie przekraczającej 30 ° C

Pranie z zachowaniem
ostrożności w temperaturze nie
przekraczającej 60 ° C

Pranie z zachowaniem

ostrożności w temperaturze nie

przekraczającej 30 ° C

Pranie normalne w
temperaturze nie
przekraczającej 95 ° C

Pranie normalne w temperaturze
nie przekraczającej 40 ° C

Pranie z zachowaniem
ostrożności w temperaturze nie
przekraczającej 95 ° C

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Pranie z zachowaniem
ostrożności w temperaturze nie
przekraczającej 40 ° C

Pranie ręczne

Pranie normalne w temperaturze

nie przekraczającej 60 ° C

Nie prać !

SYMBOLE DOTYCZĄCE PRANIA CHEMICZNEGO

Czyścić w czterochloro-etylenie
lub benzynie

Czyścić tylko
w benzynie

Ostrożność dotycząca
oddziaływania mechanicznego ,
temperatury , wilgotności

Ostrożność dotycząca
oddziaływania
mechanicznego,
temperatury,
wilgotności

Czyścić we wszystkich
rozpuszczalnikach organicznych

Nie czyścić
chemicznie!

SYMBOLE DOT YC ZĄC E BI E LE NI A ( C HLOROWANI A)

Można bielić (chlorować)

Nie bielić (chlorować)!

SYMBOLE DOT YC ZĄC E SUSZE NI A

Suszenie bębnowe przy zredukowanych

obrotach

Suszenie w pozycji
pionowej

Suszenie bębnowe przy normalnych obrotach

Nie suszyć
mechanicznie!

Suszenie w pozycji poziomej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SYMBOLE DOT YC ZĄC E PRASOWANI A

Prasowanie dopuszczalne w temperaturze do

100 ° C

Prasowanie dopuszczalne
w temperaturze do 200 °
C

Prasowanie dopuszczalne w temperaturze do

150 ° C

Nie prasować!

Rys. 16. Legenda symboli ostrzegawczych [14]

Plamy są zabrudzeniami, które poprzez użytkowanie i wpływ otoczenia dostały się na

pewną ograniczoną mniej lub bardziej powierzchnię materiału tekstylnego. Odpowiednio
wielostronny jest także rodzaj i skład plam. Występujące plamy rzadko składają się
z jednorodnej substancji. Najczęściej chodzi o mieszaninę różnych składowych, które muszą
zostać usunięte każdorazowo przez odpowiednie środki odplamiające. Dlatego też jest jasne,
że do usunięcia jednej plamy trzeba często zostać zastosowanych wiele odplamiaczy jeden po
drugim. Jednak w zależności od głównego składnika, plamy dają się podzielić na niewielką
ilość grup plam lub rodzajów plam.

Przystępując do usuwania plam z materiału, należy uprzednio ustalić rodzaj substancji,

z jakiej powstała plama oraz z jakiego surowca materiał jest wykonany. Pozwoli to zastosować
takie środki, które usuną plamę, a nie zniszczą materiału. Należy przy tym pamiętać, że:

−

mocne kwasy niszczą materiały z włókien roślinnych, bawełnę i len,

−

ługi, nawet słabe i rozcieńczone, osłabiają materiały z włókien zwierzęcych (wełna, jedwab
naturalny),

−

gorąca woda i żrące mydła niszczą materiały wełniane i z włókien syntetycznych,

−

środki utleniające (chlorek, soda) osłabiają bawełnę, len i niszczą wełnę,

−

do czyszczenia plam używamy rozpuszczalników, wybielaczy lub specjalnych wywabiaczy
– w małych ilościach,

−

czyścić zawsze przy otwartym oknie i daleko od ognia,

−

przed czyszczeniem należy sprawdzić trwałość barwników,

−

nie wolno używać acetonu do czyszczenia wyrobów z włókna octanowego, ponieważ
rozpuszczą się,

−

nie wolno mieszać chemikaliów, gdy tkanina była już czyszczona jednym środkiem
chemicznym, należy ją najpierw dokładnie wysuszyć, wypłukać i dopiero wówczas czyścić
innym środkiem.
Po wybraniu środka do usuwania plamy ustala się technikę odplamiania. W przypadku

materiału barwionego należy wypróbować w miejscach mało widocznych działanie środka
wywabiającego na barwnik materiału.

Usuwanie plam należy przeprowadzić możliwie szybko po zauważeniu zaplamienia.

Świeża plama usuwa się, bowiem o wiele łatwiej niż dawna, ponieważ substancja powodująca
zaplamienie nie zdąży przeniknąć w głąb włókien, z których zbudowany jest materiał.

Przy odplamianiu stosuje się czynności mechaniczne (np. wykruszanie, wyskrobywanie),

wyższą temperaturę (gorące żelazko), rozpuszczalniki (np. terpentynę, benzynę), porowate
substancje (np. magnezję z benzyną) oraz takie, które odbarwiają substancję plamiącą lub
tworzą z nią łatwe do usunięcia związki chemiczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

działaniu

rozpuszczalnikami

ważne

jest

ich

dokładne

usunięcie

wraz

z zanieczyszczeniami, w przeciwnym wypadku naokoło miejsca odplamionego tworzy się
zaciek, czyli tzw. otoczka. W celu uniknięcia zacieków kładzie się pod zaplamiony materiał
gruby podkład z białej tkaniny bawełnianej lub lnianej i dopiero wtedy tamponem z gazy
lekarskiej, zamoczonym w rozpuszczalniku, uderza zaplamione miejsca, przyciskając go lekko
do plamy. Po kilku ruchach tamponik powinien być wymieniony na czysty. Często należy
wymienić również podkłady. Powstawaniu otoczki zapobiega również zwilżanie materiału
naokoło plamy wodą.

Po zastosowaniu substancji wywołujących reakcje chemiczne na materiale należy po

odplamieniu starannie usunąć środek wywabiający (przez płukanie w wodzie lub zobojętnienie
odpowiednimi odczynnikami), w przeciwnym razie materiał ulegnie uszkodzeniu natychmiast
lub po pewnym czasie.

4.5.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie rodzaje bielizny używa się w hotelu?
2. Jaką jednostkę miary stosuje się do określenia średniego wskaźnika ilości bielizny

przypadającej do prania z jednego miejsca noclegowego?

3. Na czym polega technika prania bielizny hotelowej?
4. Jaki jest tok postępowania w procesie odplamiania?
5. Jakie czynności stosuje się przy odplamianiu?

4.5.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wypisz rodzaje materiałów, z których wykonana jest pościel hotelowa. Zastanów się

i napisz jaka technika prania jest wykorzystywana do prania pościeli hotelowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) Dokonać analizy materiału nauczania,
2) Wyjaśnić rodzaje materiałów, z których wykonana jest bielizna pościelowa oraz

odpowiednie techniki prania,

3) zaprezentować pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przybory do pisania,

−

kartki papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Sporządź wykaz sposobów usuwania plam. Dobierz odpowiedni sposób usuwania

następujących plam:

−

plama z kawy na tapicerce krzesła,

−

plama z pomidorów na obrusie,

−

plama z atramentu na ręczniku,

−

tłusta plama na prześcieradle,

−

guma do żucia na dywanie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) dokonać analizy materiału nauczania,
2) określić rodzaje plam,
3) zaproponować sposób usunięcia każdej z nich,
4) sporządzić wykaz sposobów usuwania określonych plam,
5) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przybory do pisania,

−

arkusze papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Dobierz technikę prania, środki do prania i wykonaj pranie bielizny hotelowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) zapoznać się instrukcją obsługi urządzenia pralniczego,
3) zapoznać się z zasadami bhp obowiązującymi w pralni hotelowej,
4) dokonać bieżącej konserwacji urządzeń,
5) uporządkować stanowisko pracy,
6) przetransportować bieliznę hotelową do pralni,
7) dokonać segregacji bielizny,
8) dokonać odplamiania bielizny,
9) dobrać środki do prania,
10) dobrać odpowiednią technikę prania,
11) ustawić odpowiedni program prania,
12) wyjąć wybraną bieliznę i przełożyć do suszarki,
13) wysuszyć bieliznę,
14) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

instrukcje obsługi: urządzenia pralniczego, suszarki,

−

bielizna hotelowa,

−

środki do prania (koncentrat proszku, zmiękczacz włókien, odplamiacz),

−

wózek do transportu bielizny,

−

urządzenie pralnicze,

−

suszarka do bielizny,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) określić rodzaje bielizny stosowanej w hotelu?



2) określić jednostkę miary stosowaną do określenia średniego wskaźnika

ilości bielizny przypadającej do prania z jednego miejsca noclegowego?



3) scharakteryzować technikę prania bielizny hotelowej?



4) określić postępowanie w procesie odplamiania?



5) określić czynności stosowane się przy odplamianiu?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.6. Urządzenia do transportu wewnętrznego

4.6.1. Materiał nauczania

Koncentracja ruchu ludzi, gości hotelowych i pracowników oraz towarów i przedmiotów

(bagaży gości, wyposażenia, bielizny pościelowej i gastronomicznej, usuwania śmieci,
odpadków itd.) wymusza zastosowanie w hotelu prawidłowych rozwiązań w zakresie
komutacji i transportu poziomego i pionowego oraz dróg ewakuacji. To właśnie komunikacja
i transport mają zasadniczy wpływ na sprawność funkcjonowania hotelu i bezpieczeństwo
pobytu.

Komunikacja pozioma to korytarze, halle piętrowe, podesty, przejścia. Problemy, z jakimi

możemy się tu spotkać są następujące: szerokość przejść i różnice poziomów, które mogą
utrudniać poruszanie się osób niepełnosprawnych i wózków transportowych obsługi.

Komunikacja pionowa to schody, dźwigi i podnośniki, zsypy śmieci, zrzuty brudnej

bielizny. Podstawowe rodzaje dźwigów to: osobowe, osobowotowarowe, towarowe,
kelnerskie, potrawowe.

Sprawę instalacji dźwigów rozstrzyga charakter budynku, liczba kondygnacji, prawo

budowlane i przepisy kategoryzacyjne hotelu [10, s. 64]. Ze względu na gości
z najrozmaitszymi fobiami optymalnym rozwiązaniem jest układ komunikacji pieszej oraz
winda w tradycyjnym szybie.

Urządzenia związane z transportem i komunikacją pionową można podzielić na dźwigi:

osobowe, towarowo – osobowe, potrawowe, dźwigi i urządzenia specjalne [6, s. 277].

Ze względu na prędkość dźwigi dzieli się na: wolnobieżne (prędkość obiektach granicach

1,1 m/s), szybkobieżne (prędkość obiektach granicach 3,5 m/s), ekspresowe (prędkość
powyżej 3,5 m/s).

Części składowe dźwigu to:

−

szyb dźwigowy (obudowa pełna, ażurowa, częściowa),

−

maszynownia (zespoły związane obiektach pracą dźwigu),

−

kabiny; pełne, obudowane, przeszklone obiektach panoramiczne obiektach możliwością
indywidualnej aranżacji wnętrzarskiej obiektach wyposażeniowej [2, s. 95].
W obiektach hotelowych przyjmuje się jako rozwiązanie standardowe zastosowanie

dźwigów osobowych jako głównego środka komunikacji pionowej, traktując klatki schodowe
jako ciągi ewakuacyjne lub służbowe. Wynika to ze względów użytkowych – zmechanizowane
piony komunikacyjne umożliwiają obsługę gości hotelowych bez względu na ich sprawność
fizyczną lub wiek, zapewniają szybki i efektywny transport zarówno osób jak i bagażu,
stanowią

optymalny

system

komunikacji

budynkach

hotelarskich,

tym

wielokondygnacyjnych, a ten typ obiektów najczęściej jest spotykany w hotelarstwie.

Dobór liczby dźwigów, typu, parametrów technicznych powinien być poparty

szczegółową analizą na etapie powstawania dokumentacji projektowej. Warto zwrócić jednak
uwagę, że w obiekcie hotelowym, nawet małym, dźwigi są synonimem standardu i troski
gestora o wygodę gości, stanowią pomost udostępniający wszystkie kondygnacje hotelowe
osobom starszym oraz niepełnosprawnym.

Dla zapewnienia zadowalającej jakości obsługi dźwigi osobowe powinny być zdolne do

przewiezienia 15% zamieszkałych gości w ciągu 5 minut (7,5% do góry i 7,5% w dół, licząc
jazdę z poziomu i na poziom hallu recepcyjnego) – przy obliczeniowym okresie oczekiwania
45 sekund. W hotelach o podwyższonym standardzie wartość ta jest mniejsza i wynosi nawet
15 sekund.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zespoły techniczne związane z komunikacją i transportem pionowym składają się

z następujących podzespołów i elementów: maszynowni, szybu dźwigowego, kabiny
dźwigowej.

Dźwigi osobowe, służą do przewozu gości hotelowych. Lokalizuje się je w głównych

ciągach komunikacyjnych, w miejscach dobrze widocznych zarówno dla gości, jak i personelu
recepcji. Przed dźwigami należy zapewnić odpowiednią powierzchnię manewrową,
uwzględniającą ruch osób z bagażem, jak i komfort gości oczekujących. W obrębie hallu
w bezpośrednim sąsiedztwie należy przewidzieć aneksy wypoczynkowe z miejscami
siedzącymi.

Dobór napędu dźwigu oraz jego parametrów powinien uwzględniać konieczność

zapewnienia wysokiego komfortu jazdy. Dźwigi z napędem hydraulicznym znajdują najczęściej
zastosowanie w obiektach modernizowanych, niskich, o małym potencjale obsługowym.
Dźwigi z napędem elektromechanicznym cechują się dużą sprawnością techniczną, wysoką
prędkością podnoszenia i pozwalają obsługiwać budynki wysokie. (Dźwigi osobowe –
ewentualnie schody ruchome – w obiektach 3 gwiazdkowych powyżej 3 kondygnacji w części
przeznaczonej dla gości). Szybkie oraz łatwe wejście i wyjście (z bagażem) z kabiny ma
zasadnicze znaczenie dla sprawnej obsługi dźwigowej. Drzwi dźwigu powinny być otwierane
centralnie, czyli od osi otworu i możliwie jak najszerzej.

Minimalny czas oczekiwania, płynne otwieranie i zamykanie drzwi, szybki, łagodny

i cichy przejazd, pełne bezpieczeństwo, estetyka oraz łatwość w obsłudze stanowią
o komforcie jazdy i skutecznej obsłudze gości.

Dźwigi gondolowe, to również dźwigi osobowe, posiadają przeszklone kabiny

i stosowane są w otwartych tzw. „atrium-hall” recepcji, gdzie obok funkcji czysto użytkowej
stanowią bardzo efektowny element architektury wnętrz i atrakcję widokową. Ze względu na
gości z najrozmaitszymi fobiami – optymalnych rozwiązaniach optymalnych – układ
komunikacji dublowany jest windą w tradycyjnym szybie.

Dźwigi towarowo-osobowe powinny być instalowane w każdym obiekcie, w którym

występuje przemieszczenie masy towarowej lub bielizny itp. Z jednej kondygnacji na drugą.
Liczba urządzeń powinna być dostosowana do wielkości bazy noclegowej, rodzaju
i charakteru obiektu oraz zakładanej organizacji pracy. Wielkość kabin i udźwig powinien
uwzględniać transport wyposażenia wielko-gabarytowego (mebli, wózków obsługowych itp.).
wykończenie kabin powinna cechować większa odporność na mechaniczne uszkodzenia oraz
łatwość w utrzymania czystości. Okresowo tego typu dźwigi mogą być wykorzystywane do
transportu osób niepełnosprawnych, w przypadku awarii lub innych niesprawności urządzeń
w podstawowym, tj. osobowym węźle transportu pionowego.

Dźwigi te służą do transportu artykułów żywnościowych i innych z pomieszczeń

rozładowawczych do kuchni i do magazynów oraz zaplecza niektórych lokali gastronomiczno-
usługowych. Specyficznym dźwigiem towarowo – osobowym jest „dźwig kelnerski”, który
powinien znaleźć się w hotelach 4 i 5 gwiazdkowych, w których room-service (podawanie
posiłków do jednostki mieszkalnej) powinien funkcjonować przez całą dobę. Ze względu na
specjalne wymagania sanitarne, rozliczeniowe oraz sprawność działania, w hotelach powinny
funkcjonować wydzielone piony dźwigowe, przy których można lokalizować tzw. pion
kelnerski. Kabina dźwigu kelnerskiego powinna uwzględniać gabaryty wózka z obsługą.
Lokalizacja szybu powinna zapewniać dogodne powiązania z zapleczem gastronomicznym, aby
zamówione posiłki trafiały do gościa w krótkim czasie oraz aby transport naczyń brudnych
odbywał się przy zachowaniu wymagań sanitarno-epidemiologicznych.

Dźwigi towarowe są wykorzystywane w hotelowych zapleczach gastronomicznych,

magazynowych oraz przy rozbudowanych pionach wielofunkcyjnych. Służą m.in. do
transportowania np. odpadów kuchennych i innych towarów w zamkniętych pojemnikach.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W tej grupie wydzielić można następujące grupy:

−

dźwigi małe „potrawowe” o udźwigu 50–300 kg,

−

dźwigi towarowe o udźwigu od 500–300 kg.
Do grupy urządzeń transportowych specjalnego przeznaczenia zaliczamy:

−

schody ruchome,

−

urządzenia dźwigowe wiszące i inne związane z konserwacja elewacji,

−

urządzenia transportowe ułatwiające osobom niepełnosprawnym pokonywanie niedużych
różnic wysokościowych i specjalnym na sąsiadujących kondygnacjach.
Schody ruchome, jako wydzielone ciągi komunikacyjne, lokalizuje się w obiektach dużych

o rozbudowanym programie wielofunkcyjnym i specjalnym na sąsiadujących kondygnacjach.
Urządzenia

mają

coraz

większe

zastosowanie

współczesnych

hotelach

o podwyższonym standardzie. Podstawowa zaletą tych schodów jest ich nieprzerwany ruch
i łatwa dostępność. Przepustowość może wynosić nawet kilkaset osób w ciągu 5 minut.

Obiekty średniowysokie i wysokie powinny być zaopatrzone w urządzenia związane

z konserwacją oraz myciem elementów elewacyjnych.

Klatki schodowe pełnią zazwyczaj funkcję pionowych dróg ewakuacyjnych. Wymagają,

zatem obudowania, bezpośredniego wyjścia na zewnętrz oraz spełnienia określonych
parametrów wymiarowych, a także wymagań w zakresie odporności ogniowej.
Dodatkowo lokalizuje się je przy zapleczach pionów obsługowych, gdzie pełnią funkcję
gospodarczą, czy wewnętrznej komunikacji służbowej.

4.6.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie miejsca hotelu są zaliczane do komunikacji poziomej?
2. Jakie miejsca hotelu są zaliczane do komunikacji pionowej?
3. Jakie znasz rodzaje dźwigów hotelowych?
4. Jakie są części składowe dźwigów hotelowych?
5. W jaki sposób wykorzystuje się dźwigi osobowe w hotelu?
6. Jakie elementy stanowią o komforcie jazdy dźwigiem osobowym?
7. Jakie jest zastosowanie dźwigów towarowo – osobowych w hotelu?
8. Scharakteryzuj dźwig kelnerski?
9. Jakie jest zastosowanie dźwigów towarowych w hotelu?
10. Jakie znasz rodzaje dźwigów towarowych?

4.6.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Odwiedź dowolnie wybrany hotel posiadający, co najmniej cztery kondygnacje.

Na podstawie obserwacji przygotuj opis i prezentację dotyczącą komunikacji pionowej
i poziomej w tym hotelu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) dokonać analizy materiału nauczania,
2) wybrać hotel, którego opisu będziesz dokonywał,
3) przygotować opis i prezentację zgodnie z poleceniem,
4) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowisko komputerowe z niezbędnym oprogramowaniem,

−

rzutnik multimedialny,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Zapoznaj się z poniższymi ilustracjami i podpisz je wpisując nazwę środka komunikacji.

Rysunek do ćwiczenia 2

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) zapoznać się z ilustracjami,
3) wpisać rodzaje dźwigów na ilustracji,
4) zaprezentować pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

ilustracje ze zdjęciami dźwigów hotelowych,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Wyszukaj w internetowych serwisach hotelowych przykłady zastosowania różnych

dźwigów osobowych i towarowych. Zaproponuj zmiany (dotychczasowych urządzeń
dźwigowych), jakich dokonałbyś w dowolnie wybranym hotelu w okolicy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) wyszukać przykłady różnych dźwigów w hotelach,
3) zapisać, które z odszukanych przykładów można by zastosować w wybranym hotelu,
4) zaprezentować pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

drukarka,

−

kartki papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Zapoznaj się z instrukcją obsługi i przedstaw na forum grupy zasady korzystania

z dźwigu kelnerskiego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) wypisać zasady korzystania z dźwigu kelnerskiego,
3) zaprezentować pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przybory do pisania,

−

kartki papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 5

Przygotuj prezentację dotyczącą udogodnień dla gości niepełnosprawnych, jakie powinny

być brane pod uwagę przy programowaniu ciągów komunikacji pionowej i poziomej
w hotelu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) dokonać analizy materiału nauczania,
2) wyszukać w internecie hotele, w których istnieją już udogodnienia dla osób

niepełnosprawnych,

3) przygotować opis,
4) wykonać prezentację,
5) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowisko komputerowe z niezbędnym oprogramowaniem,

−

rzutnik multimedialny,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

4.6.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak Nie

1) określić miejsca zaliczane do komunikacji poziomej w hotelu?

 

2) określić miejsca zaliczane do komunikacji pionowej w hotelu?

 

3) wymienić rodzaje dźwigów hotelowych?

 

4) wymienić części składowe dźwigów hotelowych?

 

5) scharakteryzować sposób wykorzystywania dźwigów osobowych

w hotelu?

 

6) wymienić elementy stanowiące o komforcie jazdy dźwigiem osobowym?

 

7) określić czynności stosowane się przy odplamianiu?

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.7. Postępowanie z bagażem gości hotelowych

4.7.1. Materiał nauczania

Większość gości przybywa do hotelu z bagażem. W zależności od: celu podróży, czasu jej

trwania, zamożności i upodobań osoby podróżującej – może ona przybyć do hotelu
z niewielkim neseserem zawierającym wyłącznie rzeczy pierwszej potrzeby lub kilkoma
olbrzymimi walizami. W nowoczesnych hotelach najwyższej klasy wyładowanie bagażu
z autokaru następuje po opuszczeniu go przez gości, przy specjalnym wejściu połączonym
z dźwigiem bagażowym [10, s. 65].

Po otrzymaniu klucza do pokoju gość sam lub przy pomocy portiera transportuje swój

bagaż do pokoju. Po zamknięciu się drzwi pokoju za gościem bagaż znika z oczu personelu
hotelu i powszechnie uznawany jest za bezpieczny, ponieważ znajduje się w pokoju.

Do transportu bagażu do pokoju gościa wykorzystywane są wózki bagażowe.
Wózki bagażowe (rysunek 17) wykonane z giętych mosiądzowanych lub chromowanych

rur na 4 dużych pompowanych kołach. Dwa z nich są blokowane. Podłoga wózka, wykonana
z drewna jest pokryta niebieskim, czerwonym lub zielonym dywanem.

Rys. 17. Rodzaje wózków bagażowych [21]

Bardzo użyteczne są małe wózki bagażowe do użytku zewnętrznego na schodach,

wyposażone w 2 wysokie, pneumatyczne koła.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W wielu wypadkach gość hotelowy życzy sobie zdeponować coś wartościowego z bagażu

w depozycie hotelu. Najczęściej jest to sprzęt elektroniczny: kamera video, aparat
fotograficzny, komputer przenośny. Większość hoteli dysponuje skrytkami depozytowymi,
których wielkość umożliwia schowanie torby z kamerą, dużego aparatu fotograficznego czy
torby z notebookiem. Gość otrzymuje swój klucz od skrytki, wpisany zostaje do rejestru osób
deponujących – wraz z podaniem daty, godziny (w niektórych hotelach wpisuje się również, co
jest deponowane), składa swój podpis.

Karta depozytowa skrytki depozytowej (tzw. kontrolka) powinna zawierać takie pola jak:

Na awersie (rysunek 18):

−

nazwa hotelu,

−

tytuł druku „kontrolka sejfu depozytowego”,

−

numer przyznanej gościowi skrytki depozytowej,

−

imię i nazwisko gościa,

−

adres zamieszkania (domowy),

−

numer pokoju w hotelu,

−

numer paszportu lub dowodu osobistego gościa,

−

własnoręczny podpis gościa,

−

podpis pracownika hotelu wydającego klucz do skrytki depozytowej,

−

datę,

−

informację o konsekwencji zagubienia klucza do skrytki depozytowej.

Na rewersie (rysunek 19):

−

tabelkę w której, w kolejnych kolumnach zapisywane będą: data złożenia, wydania
depozytu; godzina i podpis gościa przy każdej operacji; podpis pracownika
potwierdzający dokonanie operacji przez gościa

Rys. 18. Awers karty depozytowej [8]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 19. Rewers karty depozytowej [8]

Istotne jest to, aby karta depozytowa zawierała wszystkie informacje w minimum dwóch

językach obcych tych, które są najpopularniejsze w danym hotelu.

Gość może również złożyć swój bagaż do hotelowej przechowalni bagażu. W bagażowni

powinno się znajdować wyłącznie wyposażenie służące do przechowywania bagażu i rzeczy
zdeponowanych przez gości. Znajdujące się w bagażowni regały muszą uwzględniać
ewentualne gabaryty bagaży. Najpopularniejsze dla krótkich wyjazdów służbowych są walizki
tzw. kabinówki oraz torby na garnitury zwane popularnie: „szafami”. Walizka kabinowa ma
wymiary: 55x40x20 cm. Szafy – wymiary: patrz niżej. Najlepiej przechowuje się je wieszając,
tak jak płaszcz. Neseser zwany „pilotką” również popularna wśród podróżujących
biznesmenów ma zazwyczaj wymiary: 46x38x22 cm.
Najpopularniejsze rozmiary waliz i toreb:
walizki na dwóch kółkach z wysuwaną rączką:

−

średnia – około 50 litrów – 47x65x30 cm,

−

duża – około 105 litrów – 60x80x35 cm.

typowe walizki:

−

mała – około 60 litrów – 62x50x23 cm,

−

średnia – około 87 litrów – 68x56x25 cm,

−

duża – około 137 litrów – 74x61x30 cm,

−

bardzo duża – 196 litrów – 80x68x31 cm.

typowe torby:

−

średnia – około 65 litrów – 68x32x32 cm,

−

duża – około 128 litrów – 76x42x42 cm.

nietypowe torby:

−

torba na sprzęt do golfa – około 145 litrów – 130x30x36 cm,

−

torba na garnitur tzw. „szafa” – 60x118x6 cm. (118 cm to rozmiar po rozłożeniu do
powieszenia, na czas podróży jest to 60x59x12 cm),

−

torba typu „garderoba” (też składana na pół, tyle że mieści więcej mniejszych rzeczy)
64x104x14 cm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Bagażownia powinna być utrzymana w jasnych kolorach. Użyte do jej wykończenia

materiały powinny być łatwo zmywalne i odporne na zarysowania. Oświetlenie powinno być na
tyle silne, by w całym pomieszczeniu było jasno. W procedurze pracy osób odpowiedzialnych
za bagażownie, a są najczęściej portierzy musi być wpisane regularne porządkowanie
zawartości bagażowni.

Bagażownia powinna znajdować się na parterze hotelu, w pobliżu recepcji, przy holu

niedaleko wejścia do hotelu i wind oraz klatki schodowej. Droga do bagażowni powinna być
pozbawiona jakichkolwiek różnic poziomów i zakrętów. Bagażownia to pomieszczenie
ogólnodostępne, z którego korzystają Goście hotelu. Winno ono być, więc łatwo dostępne
i nie uchybiać wizerunkowi obiektu, w którym się znajduje.

Coraz popularniejsze jest też zautomatyzowanie przechowalni bagażu, dotyczy to przede

wszystkim przechowalni w hotelach kategorii turystycznej. Tu pilot ma do dyspozycji regał
z wmontowaną weń plecionką tj. linką taką, jaką się zabezpiecza rowery. Po przepleceniu linki
przez kilkanaście bagaży linka jest zamykana na drugim końcu regału. Zamek linek danej grupy
otwiera karta do pokoju przewodnika grupy.

Do każdej sztuki bagażu przyjętego do bagażowni należy wydać potwierdzenie przyjęcia.

Kwit tzw. zawieszka bagażowa (rysunek 20) powinna zawierać informacje takie jak widnieją
na wzorze obok. Całość po wypełnieniu przymocowuje się do deponowanego bagażu. Dolną
część odrywa się i przekazuje właścicielowi bagażu. Ten kwit jest podstawą do odebrania
bagażu z bagażowni. Jeżeli Goście sami wypełniają zawieszkę bagażową, gdyż np. jest
umieszczana w każdym pokoju grupy, która będzie musiała złożyć bagaż do depozytu – to
i tak osoba przyjmująca bagaże powinna sprawdzić poprawność jej wypełnienia i uzupełnić
ewentualne braki.

Rys. 20. Zawieszka bagażowa [8]

4.7.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. W jakim celu stosuje się w hotelu wózki bagażowe?
2. Jakiego rodzaju rzeczy są umieszczane w skrytkach hotelowych?
3. W jaki sposób umieszcza się rzeczy w skrytce depozytowej?
4. Jakie pola zawiera awers karty depozytowej?
5. Jakie elementy zawiera rewers karty depozytowej?
6. W jakim celu umieszcza się w hotelu bagażownie?
7. Jakie zasady obowiązują przy projektowaniu bagażowni?
8. Jakie informacje zamieszczane są na kwicie bagażowym?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.7.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Umieść bagaż na wózku hotelowym i dokonaj transportu bagażu do pokoju hotelowego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) Dokonać analizy materiału nauczania,
2) zapoznać się z elementami i zasadą działania wózka bagażowego, zwracając uwagę na

zasady postępowania z bagażem gości hotelowych,

3) umieścić bagaż na wózku,
4) przetransportować bagaż do pokoju,
5) zaprezentować pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przybory do pisania,

−

kartki papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Wypełnij kartę depozytową.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) dokonać analizy materiału nauczania,
2) zapoznać się z wzorami wypełnionej karty depozytowej,
3) wypełnić kartę depozytową,
4) zaprezentować pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

karta depozytowa,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Przygotuj prezentację dotyczącą różnych wariantów funkcjonalnego układu bagażowni.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) dokonać analizy materiału nauczania,
2) zapoznać się z zawartością portali internetowych dotyczących bagażowni w hotelu,
3) przygotować prezentacje,
4) zaprezentować pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowisko komputerowe z łączem internetowym,

−

oprogramowanie do przygotowania prezentacji,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

rzutnik multimedialny,

−

literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.

4.7.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) określić cel stosowania wózków bagażowych w hotelach?



2) określić rodzaj rzeczy umieszczanych w skrytce depozytowej?



3) określić

sposób

postępowania

rzeczami

umieszczonymi

w skrytce depozytowej?



4) scharakteryzować elementy awersu karty depozytowej?



5) scharakteryzować elementy rewersu karty depozytowej?



6) określić cel umieszczania w hotelu bagażowni?



7) scharakteryzować zasady obowiązujące przy projektowaniu bagażowni?



8) scharakteryzować informacje zamieszczane na kwicie bagażowym?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję zanim zaczniesz rozwiązywać zadania.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Na rozwiązanie testu masz 40 minut.
5. Test zawiera 20 pytań wielokrotnego wyboru, w tym:

– 14 z poziomu podstawowego,
– 6 z poziomu ponadpodstawowego.
Do każdego pytania dołączone są cztery możliwości. Tylko jedna jest prawdziwa.

6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, wstawiając w odpowiedniej

rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zaznaczyć odpowiedź prawidłową.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Nie masz obowiązku rozwiązywania zadań w kolejności podanej w teście. Możesz zacząć

od dowolnego, które dla Ciebie jest najłatwiejsze.

9. Przed wykonaniem każdego zadania przeczytaj bardzo uważnie polecenie.

Powodzenia!

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Sprzęt do utrzymania czystości w hotelu dzielimy na

a) zestawy do mycia i czyszczenia.
b) ręczny i zmechanizowany.
c) mopy płaskie i akrylowe.
d) wózki hotelowe i serwisowe.

2. Wyposażenie hotelowego wózka serwisowego to m.in.

a) produkty na powitanie (szampony, żele, balsamy, kubeczki itp.).
b) ulotki reklamowe.
c) zestawy naczyń.

d) sprzęt mechaniczny do naprawy drobnych usterek.

3. Metoda bezkontaktowa sprzątania ręcznego polega na

a) stosowaniu tylko mopów akrylowych.
b) maksymalnym ograniczaniu się kontaktu osoby sprzątającej z elementem myjącym

sprzętu.

c) wykonywaniu czynności przez urządzenia mechaniczne.
d) sprzątaniu ręcznego wykonywaniu przez firmę zewnętrzną.

4. Na zdjęciu przedstawiony jest

a) wózek serwisowy.
b) wózek bagażowy.
c) wózek kelnerski.
d) wózek uniwersalny.

5. Zamiatanie mopem akrylowym to

a) wykonanie efektu malowania.
b) ostatnia z czynności sprzątania.
c) proces pozwalający na równomierne nałożenie detergentu na powierzchnię.
d) zbieranie kurzu osiadłego na powierzchni posadzek.

6. Na rewersie karty depozytowej umieszcza się informacje dotyczące

a) rzeczy pozostawionej przez gościa w jednostce mieszkalnej .
b) upoważnienia innych osób do odebrania rzeczy z depozytu.
c) daty złożenia lub wydania depozytu.
d) numer przyznanej gościowi skrytki depozytowe.

7. W metodzie Twixer wykorzystuje się

a) mopy płaskie.
b) mopy akrylowe.
c) mopy dwustronne.
d) zamiatarki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Profesjonalny odkurzacz jest zaprojektowany w taki sposób, że

a) chociaż jest głośny to doskonale usuwa plamy.
b) ma funkcję zamiatania.
c) można go całkowicie położyć, dzięki czemu dociera do powierzchni pod meblami bez

ich przesuwania.

d) jest bezprzewodowy.

9. Urządzenie na ilustracji to

a) zamiatarka.
b) odkurzacz centralny.
c) parowarka.
d) szorowarka.

10. Urządzenie na ilustracji to

a) zamiatarka.
b) odkurzacz centralny.
c) parowarka.
d) szorowarka.

11. Polerki to urządzenia do

a) zamiatania podłóg.
b) szorowania podłóg.
c) odsysania brudu z podłóg.
d) konserwacji podłóg.

12. Ilustracja prezentuje czynność wykonywaną w związku z

a) czyszczenie korytarzy.
b) mycie łazienki za pomocą urządzenia do czyszczenia parą.
c) czynność odkurzania.
d) konserwację odkurzacza.

13. Jedna z zasad użytkowania i konserwacji sprzętu mechanicznego zaleca

a) mycie maszyny pod bieżącym strumieniem wody.
b) konserwację smarem.
c) przechowywanie maszyn w suchych pomieszczeniach.
d) używanie dowolnych nierozcieńczonych środków do mycia.

14. Asortyment rzeczy do prania obejmuje

a) zmiany pościelowe, ręczniki, odzież gości hotelowych.
b) tylko odzież gości hotelowych.
c) wszystkie rodzaje bielizny oprócz odzieży roboczej personelu.
d) tylko odzież roboczą personelu.

15. Metoda pielęgnacji ekstrakcyjnej polega na

a) analizie posiadanych środków czystości.
b) nadążanie za aktualnymi trendami w stosowanych środkach czystości.
c) podawaniu przez odkurzacz środków chemicznych na wykładzinę, płukaniu i

zbieraniu ich.

d) stosowaniu mopa płaskiego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16. Urządzenia pralnicze zwane pralnicami dzieli się na

a) zbiornikowe i bębnowe.
b) ręczne i mechaniczne.
c) czołowe i poziome.
d) wirnikowe, wibracyjne i mieszadłowe.

17. Stół detaszerski służy do

a) prasowania.
b) układania czystej bielizny.
c) wywabiania plam.
d) suszenia.

18. Do komunikacji poziomej zaliczamy

a) schody, dźwigi i podnośniki, zsypy śmieci, zrzuty brudnej bielizny.
b) korytarze, halle piętrowe, podesty, przejścia.
c) schody, halle piętrowe, podesty, przejścia .
d) korytarze, halle piętrowe, dźwigi i podnośniki.

19. Dźwigi gondolowe to dźwigi

a) osobowe.
b) potrawowe.
c) towarowe.
d) dla gości niepełnosprawnych.

20. Wózek na ilustracji służy do transportu

a) brudnej bielizny.
b) potraw.
c) bagaży.
d) pojemników z kuchni.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko…………………………………………………………………….....................

Posługiwanie się sprzętem i urządzeniami do prac pomocniczych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. LITERATURA

1. Adamowicz J., Wolak G.: Jak być hotelarzem. Krakowska Szkoła Hotelarska, Kraków

2003

2. Błądek Z.: Hotele – programowanie, projektowanie, wyposażenie. Palladium s.c.

Architekci Błądek, Manikowski, Poznań 2001

3. Mikuta B., Rawicka B., Świątkowska M.: Usługi hotelarsko-turystyczne. Format-AB.

Warszawa 2007

4. Milewska M., Włodarczyk B.: Hotelarstwo. Podstawowe wiadomości z zakresu

hotelarstwa. Wydawnictwo WSTH, Łódź 2005

5. Mitura M., Koniuszewska E.: Ekonomika i organizacja pracy w hotelarstwie. Centrum

Doradztwa i Informacji Difin sp. z o.o., Warszawa 2006

6. Oparka S., Nowicka T.: Organizacja i technika pracy w hotelarstwie. Polskie Zrzeszenie

Hoteli, Warszawa 2006

7. Piasta J.: Bagaż w hotelu - to się zdarza. www.hotelarze.pl
8. Wolak G. (red.): Organizacja pracy w hotelarstwie. Krakowska Szkoła Hotelarska,

Kraków 2006

9. Szostak

D.:

Podstawy

hotelarstwa.

Wydawnictwo

Naukowe

Uniwersytetu

Szczecińskiego, Szczecin 2004

10. Witkowski Cz.: Podstawy hotelarstwa cz. I. Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa

1999

11. http://www.biust.pl/pranie/legenda_symboli_ostrzegawczych.htm
12. http:/www.ehotelarz.com
13. http://www.housekeepingchannel.com
14. http://hot-gastro.pl
15. http:/www.hotelarze.com.pl
16. http://www.karcher.pl
17. http://www.pramazut.com.pl
18. http://www.tonko.pl
19. http://www.vileda.pl

Czasopisma branżowe:
–

Hotelarz 2/2004

–

Świat Hoteli

–

Doradca Hotelarza