Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2004/2005

Zadania etapu wojewódzkiego

1

A

........................................................

pieczątka nagłówkowa WKK

. . . . . . . . . . . . . . .

kod pracy ucznia

(wpisuje uczeń)

KONKURS PRZEDMIOTOWY GEOGRAFICZNY

DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW

ETAP WOJEWÓDZKI

Drogi Uczniu,
masz szansę zaprezentować swoją wiedzę z geografii.
Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie
pytania. Odpowiedzi zapisuj w odpowiednich miejscach testu.

• Arkusz

składa się z 30 zadań.

• Odpowiedzi do zadań wpisuj w wyznaczone miejsca w teście.

• Nie

używaj korektora.

•

Błędną odpowiedź przekreśl i ponownie (obok) napisz
odpowiedź prawidłową.

Pracuj samodzielnie.

Powodzenia!

Czas pracy:

90 minut

Liczba punktów

możliwych

do uzyskania:

77

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2004/2005

Zadania etapu wojewódzkiego

2

Zadanie 1 (Punkty 0-7)
Uzupełnij tekst.
Nasza planeta Ziemia powstała około ……… miliarda lat temu. Na początku ery

paleozoicznej na Ziemi istniał jeden wielki superkontynent ……………………. i jeden

ocean ……………………….. z dużą zatoką od wschodu nazwaną

Oceanem………………….. . Około 200 milionów lat temu wielki superkontynent

rozpadł się na dwa lądy: …………………………. na półkuli północnej

i ……………………. na półkuli południowej.

Wydarzeniom geologicznym towarzyszyły zmiany warunków klimatycznych.

W okresie czwartorzędu klimat Europy znacznie się oziębił i obszar Polski objęło

kilka zlodowaceń. Do 3 ostatnich zalicza się:

a)……………………………………………..……………………..

b)……………………………………………………………………

c)……………………………………………………………………

Obok zlodowaceń ważnymi wydarzeniami w przeszłości geologicznej Polski były:

a) …………………………………….....

b) …………………………………….....

c) …………………………………….....

Na terytorium naszego kraju występują trzy wielkie jednostki tektoniczne Europy:

a) …………………………………………………………………………………..

b) …………………………………………………………………………………..

c) …………………………………………………………………………………..

Zadanie 2 (Punkty 0-5)

Statek wypłynął z Gdańska w rejs do Pireusu. Podczas rejsu zatrzymywał się
w portach: Amsterdam, Bordeaux, Barcelona, Neapol, Pireus i zabierał do ładowni :
perfumy, dąb korkowy, oliwę z oliwek, cebulki kwiatowe, makaron.
Uzupełnij tabelę wpisując do niej:

a) uporządkowane nazwy portów, do których według kolejności zawijał statek

płynąc z Gdańska do Pireusu

b) dobierz właściwy towar zabierany do ładowni w każdym z portów
c) napisz nazwę państwa, w którym znajduje się port, obowiązującą w nim

walutę i ustrój

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2004/2005

Zadania etapu wojewódzkiego

3

L.p.

Port

Towar

Państwo

Waluta

Ustrój

1.

2.

3.

4.

5.

Zadanie 3 (Punkty 0-2)
Do jakich państw należą następujące terytoria :

a) Sardynia ………………………………………

b) Grenlandia ……………………………………

c) Wyspy Kanaryjskie ……………………………

d) Okręg Kaliningradzki ………………………………

e) Kreta ………………………………………………..

f) Korsyka ……………………………………………..

Zadanie 4 (Punkty 0-3)
Połącz w pary miasta europejskie z rzekami nad którymi leżą :

a) Paryż –…………………………………………………..

b) Hamburg –………………………………………………

c) Praga –…………………………………………………..

d) Rzym –…………………………………………………..

e) Berlin –………………………………………………….

f) Zagrzeb –………………………………………………..

g) Budapeszt –…………………………………………….

h) Kolonia –…………………………………………………

Łaba, Wełtawa, Sekwana, Tyber, Sprewa, Sawa, Dunaj, Ren

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2004/2005

Zadania etapu wojewódzkiego

4

Zadanie 5 (Punkty 0-1)
Podkreśl prawidłową odpowiedź:

Prekursorem Unii Europejskiej była organizacja :

1. Parlament Europejski

2. Europejska Wspólnota Gospodarcza

3. Europejska Wspólnota Węgla i Stali

4. Komisja Europejska

Zadanie 6 (Punkty 0-3)
Na podstawie zamieszczonych w tabeli danych rozpoznaj państwa i wpisz ich nazwy
we właściwej kolumnie:

Państwo

Powierzchnia w tys.km²

Liczba ludności

w tys.

8 547,4

178470

9 363,5

294043

9 599,0

1304196

3 287,6

1065462

357,0

82476

312,7

38587

17 075,4

143246

Brazylia, Niemcy, Stany Zjednoczone Ameryki Północnej, Polska, Rosja, Chiny,
Indie.

Zadanie 7 (Punkty 0-3)
Między jakimi narodami istnieją konflikty w :

a) Bośni i Hercegowinie ……………………………………………………………

b) Turcji ……………………………………………………………………………..

c) Czeczenii …………………………………………………………………………

d) Hiszpanii …………………………………………………………………………

Masz do wyboru narody : Rosjanie, Baskowie, Czeczeńcy, Bośniacy,
Turcy, Serbowie, Hiszpanie, Chorwaci, Kurdowie.

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2004/2005

Zadania etapu wojewódzkiego

5

Zadanie 8 (Punkty 0-3)
Wpisz obok podanych obiektów architektonicznych lub osobliwości przyrodniczych

nazwy państw, w których możesz je zobaczyć :

a) Piramida

Cheopsa,

Świątynia grobowca Hatszepsut, Dolina

Królów……………….

b) Monumentalna budowla Stonehenge, ……………………………………….

c) Opactwo na wyspie Mont-Saint-Michel, ……………………………….

d) Pałac Zimowy, Kreml…………………………………………….

e) Pomnik Prezydentów z granitu : Mount Rushmore…………….. ………………..

f) Pomnik wielkiej miłości Tadż Mahal …………………………………………..

g) Cesarski grób - armia glinianych figur, Pałac Potala (siedziba dalajlamy)

………………………………………………………….

Zadanie 9 (Punkty 0-5)
Porównaj warunki naturalne i gospodarkę pomiędzy wschodnimi i zachodnimi
stanami USA

Stany Wschodnie

Stany Zachodnie

Krainy geograficzne

Surowce mineralne

Główne uprawy

Prądy morskie kształtujące klimat

Występujące klęski żywiołowe

Zadanie 10 (Punkt 0-3)
Podaj argumenty przemawiające za rozwojem turystyki w RPA.

……………………………………………………………………….

……………………………………………………………………….

……………………………………………………………………….

……………………………………………………………………….

……………………………………………………………………….

……………………………………………………………………….

……………………………………………………………………….

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2004/2005

Zadania etapu wojewódzkiego

6

Zadanie 11 (Punkty 0-2)
W roku 2003 mieście X liczącym 50 000 mieszkańców urodziło się 180
dziewczynek i 220 chłopców. Jednocześnie w tym samym roku zmarło 170 kobiet
i 130 mężczyzn. Oblicz:

a) przyrost naturalny w liczbach bezwzględnych,
b) współczynnik przyrostu naturalnego.

Obliczenia: ...............................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

Odpowiedź : a).........................................................................................................

b).........................................................................................................

Zadanie 12 (Punkty 0-1)
Spośród wymienionych wskaźników wybierz (podkreśl) te, które przyjmuje się za
mierniki rozwoju gospodarczego kraju :

a) gęstość zaludnienia,

b) produkcja energii na jednego mieszkańca,

c) odsetek analfabetów,

d) struktura towarowa handlu zagranicznego,

e) zbiory zbóż,

f) przyrost

naturalny,

g) produkt krajowy brutto na jednego mieszkańca,

h) wydobycie ropy naftowej.

Zadanie 13 (Punkty 0-2)
W tabeli zestawiono wartość obrotu handlu zagranicznego Polski w 1999 roku
w milionach złotych.

mln zł (1999 r.)

Import

182 400,0

Eksport

108 757,9

Saldo handlu zagranicznego Polski

………………….

a) Oblicz i wpisz do tabeli saldo handlu zagranicznego Polski.
b) Określ, czy saldo handlu zagranicznego Polski jest dodatnie czy ujemne.

…………………………………………………………………….

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2004/2005

Zadania etapu wojewódzkiego

7

Zadanie 14 (Punkty 0-1)
Podkreśl kraje, które należą do „azjatyckich tygrysów”:
Japonia, Tajwan, Laos, Tajlandia, Singapur, Chiny, Republika Korei.

Zadanie 15 (Punkty 0-1)
Uporządkuj podane poniżej towary, według ich udziału w imporcie Polski ( w kolejno-
ści malejącej):

paliwa mineralne, towary rolno-spożywcze, maszyny i sprzęt transportowy, towary
przetwórstwa przemysłowego

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 16 (Punkty 0-1)
Spośród podanych państw podkreśl te, które nie weszły w skład Wspólnoty
Niepodległych Państw:

Rosja, Litwa, Białoruś, Uzbekistan, Kazachstan, Łotwa, Gruzja, Mołdawia, Estonia,

Armenia .

Zadanie 17 (Punkty 0-5)
Na mapie konturowej Polski (załącznik nr 1) wykonaj następujące polecania :

a) wykreśl dział wodny pomiędzy dorzeczem Wisły a dorzeczem Odry,
b) podpisz liczbami arabskimi krainy geograficzne :
1 - Pojezierze Chełmińsko-Dobrzyńskie,
2 - Wyspa Wolin,
3 - Polesie Lubelskie,
4 - Pojezierze Kaszubskie,
5 - Kotlina Jeleniogórska,
6 - Bory Tucholskie,
7 - Puszcza Kozienicka,
8 - Pieniny,
9 - Niecka Nidziańska,
10 - Kujawy.

Zadanie 18 Punkty (0-2)
Posługując się tą samą mapką (załącznik nr 1) opisz trasę spływu kajakowego
z Rzeszowa do Szczecina :

Rzeszów : rzeka……………………rzeka…………………..rzeka……………….

rzeka…………………kanał……………………rzeka…………………

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2004/2005

Zadania etapu wojewódzkiego

8

rzeka…………………rzeka………………….jezioro…………………

Zadanie 19 (Punkty 0-1)
Przyporządkuj za pomocą strzałek napływającym nad Polskę masom powietrza,
kształtowane przez nie typy pogody:

a) powietrze arktyczne morskie A) w styczniu powoduje duże
zachmurzenie, opady śniegu i
deszczu ze śniegiem

B) w styczniu mroźne powodujące
opady śniegu

b) powietrze zwrotnikowe kontynentalne C) w lipcu powietrze gorące,
suche i zapylone

D) w lipcu wilgotne i bardzo
ciepłe powoduje, że jest
burzowo i parno

Zadanie 20 (Punkty 0-1)
Podkreśl te odpowiedzi, które charakteryzują polskie rolnictwo :

a) duże rozdrobienie gospodarstw rolnych,

b) przeważają gospodarstwa duże o powierzchni powyżej 10 ha,

c) przeważają gospodarstwa państwowe,

d) w strukturze upraw przeważają zboża,

e) dominuje chów bydła.

Zadanie 21 (Punkty 0-2)
Jakie miejscowości łączą ze sobą odcinki autostrad :

a) A4 …………………………-………………………………………..

b) A2 …………………………-……………………………………….

c) A3 …………………………-.………………………………………

Miejscowości : Katowice, Kołbaskowo, Konin, Kraków, Poznań, Szczecin

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2004/2005

Zadania etapu wojewódzkiego

9

Zadanie 22 (Punkty 0-4)
Przyporządkuj grupę etniczną do regionu historyczno-etnograficznego i
województwa.

Grupa etniczna

Region

historyczno-etnograficzny

Województwo

Lasowiacy

Pałuki

Łemkowie

Kurpie

Kaszubi

Regiony historyczno-etnograficzne : Małopolska, Pomorze Gdańskie, Wielkopolska,
Mazowsze, Małopolska.
Województwa : podkarpackie, pomorskie, wielkopolskie, mazowieckie, podkarpackie.

Zadanie 23 (Punkty 0-1)
Podkreśl te działania człowieka w naszym kraju, które nie służą ochronie środowiska
przyrodniczego:

a) wycinanie lasów w celu pozyskiwania nowych terenów pod zabudowę,

b) osuszanie bagien w celu pozyskania nowych terenów pod uprawę,

c) rekultywacja terenów zdewastowanych przez przemysł,

d) zakładanie parków krajobrazowych,

e) zwiększone zużycie nawozów sztucznych w rolnictwie,

f) budowa oczyszczalni ścieków.

Zadanie 24 (Punkty 0-3)
Przyporządkuj obszary chronione w województwie podkarpackim do krainy
geograficznej:

• Magurski Park Narodowy

• Czarnorzecko-Strzyżowski Park Krajobrazowy

• Park Krajobrazowy Doliny Sanu

• Jaśliski Park Krajobrazowy

• Ciśniańsko-Wetliński Park Krajobrazowy

• Park Krajobrazowy Gór Słonnych

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2004/2005

Zadania etapu wojewódzkiego

10

Kraina geograficzna

Obszar chroniony

Bieszczady

Beskid Niski

Pogórze Karpackie

Zadanie 25 (Punkty 0-2)
Występujące w Polsce gatunki drzew przyporządkuj do zbiorowisk roślinnych i gleb

Gatunki drzew

Zbiorowiska roślinne

Gleby

Wierzby

Sosny

Olchy

Graby

Zbiorowiska roślinne: grądy, bory, łęgi, olsy.
Gleby: mady, bielice, gleby brunatne, gleby bagienne.

Zadanie 26 (Punkty 0-1)
Oblicz gęstość zaludnienia województwa podkarpackiego.
Powierzchnia województwa: 17926 km²
Liczba ludności: 2105 tys.

Obliczenia:......................................................................................................................

.............................................................................................................................

Odpowiedź:
........................................................................................................................................

Zadanie 27 (Punkty 0-1)
Oblicz wskaźnik urbanizacji dla Polski w 1999 roku.

• Liczba

ludności Polski ogółem w 1999 r. – 38,7 mln

• Liczba

ludności mieszkającej w miastach – 24 mln

• Liczba

ludności mieszkającej na wsi – 14,7 mln

Obliczenia : ………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………...

Odpowiedź : ……………………………………………………………………………..

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2004/2005

Zadania etapu wojewódzkiego

11

Zadanie 28 (Punkty 0-3)
Na podstawie danych zamieszczonych w tabeli wykonaj wykres przedstawiający
strukturę płci i wieku ludności (piramidę wieku).

Przedział wiekowy

Kobiety ( mln )

Mężczyźni ( mln )

0 – 20 lat

7

8

20 – 40 lat

6

7

40 – 60 lat

5

5

60 - 80 lat

3

2

Powyżej 80 lat

1

0.5

Zadanie 29 (Punkty 0-1)
Jednym z czynników wpływających na rozwój gospodarczy kraju jest baza
surowcowa. Podkreśl kraje, które swój rozwój gospodarczy zawdzięczają istnieniu
innych czynników niż bogata baza surowcowa:

RPA, Japonia, Stany Zjednoczone Ameryki Północnej, Szwajcaria, Irak, Dania,

Rosja.

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2004/2005

Zadania etapu wojewódzkiego

12

Zadanie 30 (Punkty 0-7)
Rozwiąż krzyżówkę, wpisz hasło i wyjaśnij jego znaczenie.

1
2
3
4
5
6
7
8
9

10
11

Hasło:

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

1. Obszary na kuli ziemskiej położone względem siebie na jej przeciwległych stronach.
2. Rozległe równiny lub stożki napływowe, zbudowane z piasków i żwirów naniesionych

przez wody topniejącego lodowca.

3. Punkt położony pionowo nad miejscem obserwacji.
4. Samożywne rośliny rosnące na innych roślinach, głównie w lasach tropikalnych,

niebędące pasożytami.

5. Linie na mapie łączące Punkty (miejscowości) o takich samych sumach opadów.
6. Proces niszczenia powierzchni Ziemi przez wody płynące i stojące, lodowce oraz wiatr.
7. Okres geologiczny ery paleozoicznej.
8. Półpustynna formacja roślinna w Andach.
9. Głębokie pęknięcie skał, wzdłuż którego zachodzi ich przesunięcie względem siebie.
10. Obszary lądowe położone poniżej poziomu morza.
11. Fragment morza lub oceanu z trzech stron otoczony lądem, a z jednej połączony

z morzem lub oceanem.

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2004/2005

Zadania etapu wojewódzkiego

13

Załącznik nr 1: