Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

1

1. Co to jest techniczne przygotowanie produkcji i jak się ono dzieli?

techniczne przygotowanie produkcji – pełna integracja działań związanych z tworzeniem procesów
produkcyjnych i dzielimy je na: konstrukcyjne przygotowanie produkcji; technologiczne
przygotowanie produkcji;
technologia - nauka o procesach wytwarzania lub przetwarzania surowców, półwyrobów i
wyrobów; w zależności od rodzajów otrzymywanych produktów rozróżnia się m.in. technologię
metali, drewna , budowy maszyn, budowy statków;
technologia budowy okrętów - dział techniki zajmujący się przygotowaniem i prowadzeniem
procesów produkcyjnych w przemyśle budowy okrętów;
technolog - specjalista w zakresie określonego procesu technologicznego;

2. Co zawiera projekt technologiczny budowy statku w podziale na projekt wstępny oraz
techniczny i roboczy?

konstrukcyjne przygotowanie produkcji:
1. projekt wstępny (założenia projektowe – armator, stocznia);
2. projekt kontraktowy;
3. projekt techniczny( klasyfikacyjny);
4. projekt roboczy;
technologiczne przygotowanie produkcji:
a) projekt wstępny:
1 - ustalenie miejsca i metody budowy;
2 - podział sekcyjny kadłuba;
3 - rozplanowanie procesu technologicznego w terenie;
b) projekt techniczny i roboczy:
1 - kolejność montażu i spawania sekcji płatowych, bloków i statku ( na pochylni, w doku, itp.);
2 - zakres i metody zbrojenia sekcji, wyposażenia bloków i statku przed wodowaniem i po
wodowaniu;
3 - określenie pracochłonności wykonania statku;
4 - wzorcowy harmonogram budowy statku;
5 - pełną dokumentację materiałową;
6 - dokumentację konstrukcyjną oprzyrządowań specjalnych;
7 - szereg szczegółowych instrukcji technologicznych;

3. Scharakteryzuj rodzaje procesów produkcyjnych w stoczni?

podstawowe – celem ich jest przetwarzanie materiałów podstawowych w statek lub inne wyroby
gotowe;
pomocnicze – dające wyroby nie wchodzące w wyroby podstawowe, lecz warunkujące wykonanie
tych wyrobów;

4. Na jakie procesy podstawowe dzielą się procesy produkcyjne w stoczni? Podaj krótką
charakterystykę?

procesy produkcyjne podstawowe - celem ich jest przetwarzanie materiałów podstawowych w
statek lub inne wyroby gotowe (proces produkcyjny budowy kadłuba, proces produkcyjny
wyposażania statku);
procesy naturalne - bez udziału siły roboczej ( wysychanie farby, sezonowanie odlewów, suszenie
drewna, itp.);
procesy pracy - procesy realizowane z udziałem człowieka jako głównego wykonawcy procesu
produkcyjnego;

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

2

5. Przedstaw i opisz podział procesu produkcyjnego technologicznego w stoczni?

procesy technologiczne - powodujące zmiany fizyczne i chemiczne materiałów wyjściowych;
procesy nie technologiczne: kontrola techniczna; transport; składowanie;
charakterystyka procesu produkcyjnego – technologicznego: w zależności od charakteru przemian:
- liniowe – przekształcenie formy lub układu (np. obróbka mechaniczna ,kucie itp.);
- rozdzielcze – np. cięcie;
- scaleniowe – montaż kadłuba, maszyny;
- mieszane – gdy gotowe wyroby są rezultatem wielu rożnych procesów;

6. Przedstaw podział technologicznego procesu budowy kadłuba na grupy faz i krótko opisz
poszczególne fazy?

grupa faz przygotowawczych:

-prostowanie blach;
-oczyszczanie i wstępną konserwację blach i profili;
-prace traserskie;

grupa faz obróbczych:

-znakowanie;
-cięcie gazowe i mechaniczne;
-gięcie;
-kryzowanie;
-prefabrykowanie usztywnień;

grupa faz prefabrykacyjnych:

-prefabrykowanie sekcji płaskich;
-prefabrykowanie sekcji zespołowych;
-prefabrykowanie bloków;

grupa faz montażowych:

-montaż kadłuba na placu montażowym;
-montaż kadłuba na pochylni;
-montaż kadłuba w doku;

7. Na jakie fazy można podzielić technologiczny proces wyposażania statku?

grupa faz przygotowawczych (wykonanie odlewów, odkuwek, itp.);
grupa faz obróbczych (elementy instalacji rurociągów, elementów ślusarskich, drewnianych, z
tworzyw sztucznych, itp.);
grupa faz prefabrykacyjnych (łączenie elementów w zespoły);
grupa faz montażowych ( montaż maszyn i urządzeń, prace instalacyjne i wykończeniowe, próby);

8. Co to jest cykl budowy statku? Przedstaw strukturę cyklu budowy statku?

Czas kalendarzowy, w którym realizuje się proces produkcyjny budowy (cykl produkcyjny);
cykl budowy statku:
a) okres obróbki
b) okres prefabrykacji:

- okres prefabrykacji wstępnej;
- okres prefabrykacji w halach;
- okres prefabrykacji na placach;

c) okres montażu:

- okres montażu bloków;
- okres montażu na pochylni lub w doku suchym;
- okres montażu na wodzie;
- okres dokowania;

d) okres prób:

- okres prób na uwięzi;
- okres prób w morzu;
- okres prac wykończeniowych po próbach na morzu;

9. Wymień czynniki wpływające na zapotrzebowanie na określony tonaż floty?

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

3

a) potrzeby transportowe handlu międzynarodowego:
- wynikające ze wzrostu liczby ludności;
- rozwoju gospodarczego poszczególnych krajów;
- wymiany towarowej zgodnej z rozwojem ekonomicznym;
b) potrzeby eksploatacji mórz i oceanów:
- uprawianie rybołówstwa;
- kopalnictwa złóż surowcowych znajdujących się na dnie i pod dnem;
- instalacji różnorakich urządzeń technicznych (rurociągi, kable, itp.);
c) działań o charakterze militarnym;

10.Na czym polega specyfika przemysłu okrętowego?

- stocznie to zakłady produkcyjne silnie odczuwające konkurencje międzynarodową i podatne na
wahania koniunktury;
- ostra konkurencja międzynarodowa w dziedzinie techniki zmusza przemysł okrętowy (stocznie i
zakłady kooperujące) do wytwarzania jak najbardziej nowoczesnych i niezawodnych statków i
innych obiektów oceanotechnicznych;
- statki to największe w świecie obiekty transportowo-komunikacyjne ( o długości przekraczającej
300m i olbrzymiej nośności);
- pracochłonność budowy statku przekracza niekiedy 1 mln, a nawet 2 mln;
- występuje różnorodność użytych materiałów;
- jednostkowy charakter produkcji;
- liczba statków tego samego typu w serii jest ograniczona do kilku/kilkunastu jednostek.
- koszt budowy jest bardzo wysoki;

11.Podaj kryteria podziału stoczni na typy?

- rodzaju produkcji – budujące nowe statki, remontowe, o produkcji mieszanej;
- materiału stosowanego do produkcji – stocznie statków stalowych, drewnianych, z tworzyw
sztucznych, żelbetonowych;
- przeznaczenia statków – stocznie morskie, śródlądowe, cywilne, wojenne,
- metody budowy i wielkości statków;
- wielkości zatrudnienia;

12.Wymień czynniki warunkujące optymalna lokalizację stoczni?

- rodzaj terenu – łatwo dostępny i odpowiedni pod zabudowę;
- wysokość i ukształtowanie terenu;
- szerokość i głębokość akwenu sąsiadującego ze stocznią;
- odpowiedni rodzaj gruntu do fundamentowania;
- bliskość portu i łatwość dostępu do otwartego morza;
- możliwości zaopatrzenia stoczni w energię;
- dogodność doprowadzenia linii kolejowych i drogowych;
- warunki klimatyczne;
- bliskość źródeł zaopatrzenia;





13.Jakie znasz schematy rozplanowania stoczni budującej nowe statki?

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

4

- o układzie prostym;
- o układzie w kształcie litery u;
- o układzie w kształcie litery s;

1. skład materiałów hutniczych
2. hala obróbki
3. skład elementów obrobionych
4. hala prefabrykacji
5. skład sekcji
6. montaż i składowisko bloków
7. pochylnie lub suche doki
8. hala wyposażeniowa
9. nabrzeże wyposażeniowe

plan stoczni o układzie prostym:

plan stoczni o układzie w kształcie litery u:

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

5

plan stoczni o układzie w kształcie litery s:

14.Jakie znasz schematy rozplanowania stoczni remontowych?

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

6

warsztaty kadłubowe:

- kadłubownia,
- spawalnia,
- konserwacyjno,
- malarski,

wyposażeniowe:

- rurarski,
- silnikowy,
- maszynowy,
- elektryczny,

1.

pirsy

2.

doki pływające

3.

statki w remoncie

4.

nabrzeża

5.

warsztaty remontu kadłuba

6.

warsztaty remontu wyposażenia i urządzenia maszynowych statku

układ pirsowy stoczni remontowej

rozplanowanie stoczni remontowej nad basenem

rozplanowanie stoczni remontowej na wyspie

15.Przedstaw podstawowy podział materiałów stosowanych do budowy kadłuba w Stoczni:

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

7

podstawowe i dodatkowe – wykorzystywane bezpośrednio w procesach produkcji
pomocnicze – wykorzystywane do nadania produktom pracy dodatkowych właściwości
uzupełniające – paliwo, części zapasowe, odpady

16.Jakie podstawowe wymagania muszą spełniać materiały stosowane do budowy i remontów
statku?

Materiały stosowane do budowy i remontów statków podlegają nadzorowi przez Towarzystwo
Klasyfikacyjne ( w Polsce PRS. S.A.). Wymagania w stosunku do materiałów określają Przepisy
Klasyfikacji i Budowy Statków Morskich część IX – Materiały i spawanie. Materiały, które nie
odpowiadają warunkom określonym w Części IX, podlegają w każdym przypadku odrębnemu
rozpatrzeniu przez PRS.

Liczba próbek udarnościowych (z wyjątkiem stali kategorii E, EH32, EH36, EH40, FH32, FH36 i
FH40) - jeżeli nie uzgodniono inaczej z PRS, należy pobrać co najmniej jeden komplet próbek
udarnościowych (trzy próbki Charpy V) z jednego wyrobu wchodzącego w skład partii o masie do
50 t.

Średnia wartość przewężenia Z, określona na co najmniej trzech próbkach pobranych prostopadle
do powierzchni blachy, powinna wynosić nie mniej niż podano w tabeli 5.2. Tylko jeden wynik
może być mniejszy od wartości średniej, ale nie może wynosić mniej niż minimalna wartość dla
danej kategorii

W Świadectwie odbioru wyrobu, poza wymaganymi dla świadectwa 3.1.C przez PN-EN10204
danymi, powinny być podane następujące informacje:
– wartość przewężenia w %;
– kategoria stali ze znakowaniem Z25 lub Z35.;
– wyniki badań nieniszczących, jeśli były stosowane;
– parametry obróbki cieplnej z temperaturą i czasem wytrzymania;

Materiały przeznaczone do wykonania łańcuchów kotwicznych i ich elementów łączących powinny
pochodzić z wytwórni uznanych przez PRS. Zgoda PRS nie jest wymagana dla stali kategorii 1.
PRS może wymagać, aby wytwórnia materiałów określiła własności mechaniczne prętów
walcowanych poddanych obróbce cieplnej zbliżonej do tej, jaką przewiduje się dla gotowych
łańcuchów.

Odkuwki stalowe, podlegające nadzorowi PRS zgodnie z wymaganiami podanymi w odpowiednich
częściach Przepisów, powinny być wytwarzane i badane według poniższych zasad. Odkuwki
powinny być produkowane przez wytwórnie uznane przez PRS.

Stan dostawy, odlewy staliwne powinny być poddane obróbce cieplnej celem otrzymania
odpowiedniej struktury i uzyskania wymaganych własności mechanicznych. Może to być:
– wyżarzanie zupełne,
– normalizowanie,
– normalizowanie i odpuszczanie,
– ulepszanie cieplne.



17.Jakie materiały w budowie statków objęte są nadzorem przez Towarzystwa
Klasyfikacyjne?

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

8

- kadłub,
- mechanizmy i urządzenia maszynowe,
- kotły parowe i zbiorniki ciśnieniowe,
- wyposażenie okrętowe,
- rurociągi okrętowe,

18. Jakie cechy powinien posiadać materiał na konstrukcję kadłuba dużych statków
morskich?

• statyczne własności wytrzymałościowe,

• odporność na pękanie zmęczeniowe,

• odporność na kruche pękanie,

• odporność na pękanie laminarne,

• niską podatność na korozję,

• łatwe przetwarzanie

• niski koszt.

19. Przedstaw charakterystyki stali okrętowych do budowy kadłuba?

Stal uspokojona – odtleniona, jednorodna do odtlenienia stosujemy krzem i aluminium 235Mpa –
granica plastyczności stali zwykłej; stal o podwyższonej wytrzymałości ma umowną granicę
plastyczności;

20. Jak wpływa stan naprężeń, szybkość obciążenia i temperatura na własności mechaniczne
stali? Naszkicuj odpowiednie wykresy?

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

9

- maleją własności wytrzymałościowe (twardość, wytrzymałość na rozciąganie, granica
plastyczności);
- rosną własności plastyczne (przewężenie, wydłużenie oraz udarność);

21.Jakie znasz próby technologiczne badania stali okrętowych?

- Próba udarności (młot Charpy V)

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

10

- Próba zginania
- Próba twardości

22.W jaki sposób składujemy materiały stalowe w stoczni?

Materiały hutnicze dzielimy jena dwie grupy: blachy i profile, po nadejściu do stoczni składowane
są w magazynach.

Blachy, wielkość składu uzależniona jest od:
- wielkości produkcji;
- wielkości zapasu materiałowego utrzymywanego w stoczni;
- rodzaju składowania materiału;
- liczby używanych w stoczni typowielkości (typoformatu) blach;
Ilość składowanych materiałów na danej powierzchni magazynowej uzależniona jest od metody
składowania. Istnieją dwa rodzaje składowania blach:

• w stertach;
• w stojakach;

Składy są z reguły otwarte w celu umożliwienia naturalnego procesu odpadania zgorzeliny pod
wpływem warunków atmosferycznych.

Profile –rozróżniamy profile o:
- dużych przekrojach - składowane na dźwigarach podobnych do stosowanych przy składowaniu
blach w stertach;
- małych przekrojach - składowane w stojakach;

23.Przedstaw etapy wytwarzania konstrukcji kadłuba?

• obróbka wstępna
• prefabrykacja profili i drobnych elementów
• obróbka
• prefabrykacja węzłów
• prefabrykacja sekcji płatowych
• prefabrykacja sekcji przestrzennych
• montaż bloków
• montaż kadłuba

24.Na czy polega obróbka wstępna w stoczni w procesie budowy kadłuba? Wymień typowe
stanowiska pracy wchodzące w skład ciągu obróbki wstępne?

Polega na wykonaniu pewnych wstępnych operacji przed obróbką właściwą. Odbywa się ona na
ciągu obróbki wstępnej na którym zlokalizowane są następujące stanowiska pracy: prostowania,
oczyszczania ze zgorzeliny, okresowego zabezpieczania materiału przed korozją, trasowania i
obcinania większych zapasów. Transport materiału między stanowiskami odbywa się za pomocą
transporterów rolkowych. Operacje obróbki wstępnej przeprowadzane są bezpośrednio przed
podaniem materiału do hali obróbki.
Stanowiska:
- skład międzyoperacyjny,
- wieża traserska,
- walcownia,
25.Wymień główne zadania walcowania blach i profili?

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

11

- usunięcie nierówności na blachach, powstałych w skutek nierównomiernego stygnięcia blach po
walcowaniu na gorąco w hutach i odkształceń powstałych w czasie transportu i przeładunku;
- usunięcie reszty naprężeń wewnętrznych, powstałych przy walcowaniu na gorąco;
- wykruszenie części zgorzeliny, która odstała od blachy w okresie przebywania na wolnym
powietrzu;

Walcowanie blach odbywa się poprzez kilkakrotne przepuszczenie blachy przez walce.
Walcowanie płaskowników i profili wymaga zastosowania specjalnych walców.

26.Na czym polega oczyszczanie blach i profili? Jakie znasz metody oczyszczania?

Po procesie walcowania zostaje jeszcze część zgorzeliny, należy ją usunąć w następującymi
metodami:

A) metody mechaniczne (piaskowanie, śrutowanie, szczotki, skrobaki, młoty udarowe);
B) metody chemiczne – trawienie (za pomocą kwasu siarkowego lub kwasu solnego);
C) metody termiczne (płomień acetylenowo-tlenowy, elektroindukcyjne, sezonowanie);

Metody chemiczne stosowane rzadko stosowane ponieważ:
1. wymagają przeszkolonego personelu,
2. wymagają neutralizowania i odprowadzania ścieków z wanien,
3. nie można stosować do gotowych konstrukcji,
4. powierzchnia po trawieniu nie jest najlepsza pod względem przyczepności farb,

27.Jakie znasz standardy przygotowania powierzchni do malowania?

SIS 05 5900 (ISO 8500-1)

- Sa3

(white metal)

- Sa2.5 (near white metal)
- Sa2

(commercial blast)

Stopień przygotowania powierzchni możemy oceniać wg normy ZN -89/101124

28.Jak oceniamy i badamy stan przygotowania powierzchni do malowania?

Oceniane właściwości( wymagania i metody):

a) Wygląd powierzchni - wolna od pęcherzy, łusek, rozwarstwień, dopuszczalna głębokość

łusek do 0,5 mm.

Metoda: nieuzbrojonym okiem z 25 cm przy świetle w dziennym lub żarówce 100W. Głębokość
wgnieceń – suwmiarka, lub specjalistycznym przyrządem do badania wżerów.

b) Stopień przygotowania – nie niżej niż Sa 2.5.

Metoda – wizualna wg wzorców.

c) Profil powierzchni – ścierniwo kuliste – 70 μm; ścierniwo ostrokątne - 100 μm.

Metoda – stykowa, ruchowa, przez porównanie.

d) Stopień odpylenia.

Metoda – wg wzorca.

e) Obecność zatłuszczenia.

Nie dopuszcza się.



29.Przedstaw podział statku na umowne części składowe?

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

12

Cel podziału : ułatwienie opracowania procesu technologicznego.
Rejon: przestrzenne części statku, wyznaczone umownymi płaszczyznami, zawierające określoną
liczbę kompletnych sekcji i elementów wyposażenia.

Podział na rejony ustala się na podstawie przyjętego wariantu budowy.

1. Statek
2. Klasy konstrukcyjne statku
3. Grupy technologiczno – konstrukcyjne
4. Podgrupy technologiczno – konstrukcyjne
5. Zespoły konstrukcyjne (sekcje)
6. Podzespoły konstrukcyjne (podsekcje)
7. Węzły konstrukcyjne
8. Elementy konstrukcyjne

Numeracja rejonów odpowiada kolejności montażu, co ułatwia planowanie zaopatrzenia i realizacje
prac.

Metoda piętrowa:
Rejon I – poszycie denne i sekcje dna podwójnego,
Rejon II – grodzie i poszycie burt do pokładu grodziowego oraz pokład grodziowy, itp..
Itd. –numeracja rejonów odpowiada kolejności montażu, co ułatwia planowanie zaopatrzenia i
realizacje prac.

Metoda blokowa:
Blok jest jednocześnie rejonem statku (kadłuba).

Metoda piramidalna
Jak na rysunku. Numeracja odpowiada kolejności montażu.



30.Jak dzielimy sekcje konstrukcyjne kadłuba statku?

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

13

sekcje płatowe (płaskie) –składające się z prostego płata poszycia wspartego odpowiednia
konstrukcja usztywniającą;
sekcje przestrzenne – składające się z pasa obłowego wspartego odpowiednia konstrukcją
usztywniającą, wymagające odpowiednich łóż montażowych zapewniających zachowanie
właściwego kształtu;
sekcje zespołowe - złożone z kilku sekcji płatowych, obejmujące wycinek przestrzenny kadłuba, jak
np.. dno podwójne;
bloki – składające się z szeregu sekcji płatowych lub zespołowych, obejmujących wycinek kadłuba
na całej jego szerokości i wysokości, jak blok dziobowy, rufowy, blok siłowni, blok nadbudówki
itp.;

31.Co to jest grupa technologiczna( grupa obróbcza)? Wymień możliwe podziały elementów
konstrukcji kadłuba na grupy obróbcze?

Grupa obróbczą jest wyodrębniona materiałowo część konstrukcji obejmująca jedną lub więcej
sekcji z jednej grupy konstrukcyjnej w jednym rejonie statku.

Grupa technologiczna (grupa obróbcza) to elementy konstrukcji poddawane temu samemu lub
podobnemu procesowi technologicznemu.

- Blachy proste o dużych wymiarach
- Blachy o krzywiznach łagodnych, obrabiane przed gięciem.
- Blachy o krzywiznach skomplikowanych, obrabiane po gięciu
- Drobne elementy z blach
- Proste kształtowniki
- Kształtowniki o krzywiznach łagodnych, wykonane na zimno
- Kształtowniki o krzywiznach skomplikowanych, gięte na gorąco

32.Co to jest prefabrykacja? Jakie rodzaje prefabrykacji stosujemy w stoczniach?

Prefabrykacja to montaż pojedynczych elementów konstrukcyjnych w zespoły, zwane sekcjami,
przy jednoczesnym ich trwałym łączeniu przed zamontowaniem w całość.
Prefabrykację dzielimy na :

a) wstępną,
b) sekcji płatowych,
c) sekcji zespołowych,
d) bloków.

33.Czym kieruje się konstruktor dokonując podziału kadłuba na bloki, sekcje, itp. I jakie cele
poprzez ten podział chce zrealizować?

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

14

Podział kadłuba na bloki, sekcje zespołowe, sekcje płatowe ustala konstruktor w porozumieniu
(uzgodnieniu ) technologiem.

Podział kadłuba jest rezultatem analizy:
- Konstrukcji i wytrzymałości statku,
- Zunifikowanie wymiarów blach i profili ( programy walcowania hut),
- Infrastruktury technicznej stoczni ( w tym urządzeń transportowych i dźwigowych),
- Ilości złącz spawanych wykonywanych w pozycji przymusowej,
- Zakresu prac wyposażeniowych,
- Wielkości budowanej serii,
- Analizy ekonomicznej

Inne kryteria i cele podziału sekcyjnego, tak aby:
1. ograniczyć ilość spawanych złącz poprzez zastosowanie maksymalnych formatów blach i profili
walcowanych i giętych zamiast spawanych,
2. wymiarowanie spoin było zgodne z wymaganiami wytrzymałościowymi, bez ich
nieuzasadnionego
zwiększania,
3. rozplanowywać złącza spawane tak aby można było wykorzystywać maksymalnie spawanie
automatyczne,
4. środek ciężkości sekcji powinien znajdował się blisko środka geometrycznego.
5. linia gięcia płyt giętych była blisko jednej z krawędzi, co ułatwia obróbkę, transport,
składowanie.

34.Wymień typowe elementy składowe sekcji płaskiej wchodzącej w skład kadłuba statku i
przedstaw schematycznie na szkicu sposób jej prefabrykacji?

Sekcje płaskie składają się z płatu poszycia wspartego odpowiednią konstrukcją usztywniającą, to
jest grodzie, sekcje pokładów lub poszycia burtowego.

sekcje płatowe (płaskie) - składające się z płata poszycia wspartego odpowiednią konstrukcją
usztywniającą

- Montaż blach w płat (spawanie blach)
- Montaż usztywnień niskich
- Montaż usztywnień wysokich
35.Przedstaw na szkicu Ciąg sekcji płaskiej oraz wymień i zaznacz stanowiska wchodzące w
jej skład? Jakie urządzenia wchodzą w skład ciągu sekcji płaskich?

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

15

1. Stanowisko montażu i spawania płatów;
2. Stanowisko oczyszczania z powłok malarskich ochronnych miejsc pod montaż usztywnień
pierwszej i drugiej grupy oraz trasowanie ich położenia;
3. Stanowisko montażu usztywnień I grupy, wyposażone w siłowniki hydrauliczne dociskające
usztywnienia do poszycia. Stanowisko wyposażone jest w głowicę do wykonywania spoin
szczepnych;
4. Stanowisko spawania usztywnień I grupy (ciągłych). Spoina pachwinowa ciągła lub przerywana.
Wykonywana przelotowo tzn. od końca do końca usztywnienia;
5. Stanowisko montażu usztywnień II grupy. Wyposażone w siłowniki hydrauliczne iskające
usztywnienia do poszycia;
6. Stanowisko spawania usztywnień II grupy wyposażone w automaty (półautomaty) do spawania
spoin pachwinowych (różnymi metodami MIG/MAG);
7. Stanowisko odstawcze, na którym dokonujemy: spawania węzłówek, zaślepień, chwytów,
odbioru sekcji;

36.Jakie rodzaje transportu są stosowane w stoczniach w magazynach materiałów hutniczych
oraz w procesach obróbki, oraz prefabrykacji sekcji płaskich i przestrzennych?

- wózki widłowe
- transport rolkowy
- suwnice szynowe
- dźwigowy

37.Przedstaw poznane metody i sposoby budowy sekcji przestrzennych kadłuba?

Produkcją kadłuba w stoczni zajmuje się wyspecjalizowany wydział nazywany kadłubownią.
Proces budowy kadłuba składa się z 3 podstawowych etapów:
- prefabrykacji sekcji kadłuba
- montażu sekcji w bloki
- łączenia bloków

Sekcje montowane są z blach i kształtowników po wcześniejszym ich natrasowaniu, wycięciu
(wypaleniu) wg kart wykroju bazujących na dokumentacji technologicznej oraz, ewentualnie,
gięciu.

sekcje mogą przybierać formy:
- Płatowe (płaskie, gięte)
- Przestrzenne
Montaż elementów w sekcje polega połączeniu płaskich elementów w większe płaty poprzez
sczepianie (spawanie punktowe), a następnie spawanie jedno- lub dwustronne. Kolejną fazą jest
montaż usztywnień odbywający się podobnie, jak montaż płatów blach. Często do montażu sekcji
wykorzystywane są tzw. łoża montażowe gwarantujące zachowanie kształtu sekcji narzuconego
przez projekt.

sekcje przestrzenne – składające się z pasa obłowego wspartego odpowiednia konstrukcją
usztywniającą, wymagające odpowiednich łóż montażowych zapewniających zachowanie
właściwego kształtu.


38.Wymień i naszkicuj metody montażu kadłuba statku?

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

16

Metody montażu kadłuba w płaszczyźnie wzdłużnej:
a – piętrowa; b – piramidalna; c – wyspowa; d – blokowa

39.Co to jest rejon budowy i do jakich celów pojęcie to wprowadza się w procesie budowy
statku?

Rejon: przestrzenne części statku, wyznaczone umownymi płaszczyznami, zawierające określoną
liczbę kompletnych sekcji i elementów wyposażenia.
Podział na rejony ustala się na podstawie przyjętego wariantu budowy w celu ułatwienie
opracowania procesu technologicznego.

40.Wodowanie – definicja, rodzaje wodowania.

Wodowanie – przemieszczanie jednostki pływającej z lądu na wodę po zakończeniu jej budowy lub
remontu. Jest jedną z najważniejszych operacji technologicznych procesu budowy statku – w
niektórych przypadkach, nie można jej powtórzyć ani zatrzymać w dowolnej chwili. może się
odbyć najwcześniej z chwilą ukończenia prac kadłubowych zapewniających pływalność i
wystarczającą wytrzymałość wzdłużną i miejscową.
Obecnie stosowane metody wodowania:
1. Spłynięcie kadłuba statku z jego podbudowy wskutek:
a) pogrążania podbudowy w wodzie o niezmiennym poziomie,
1- za pomocą doku pływającego,
2- za pomocą wyciągów poprzecznych i wzdłużnych,
3- za pomocą dźwigu,
4- za pomocą podnośnika ( synchroliftu)
b) podniesienie zwierciadła wody przy niezmiennym poziomie podbudowy
1 - za pomocą doku suchego
2. Wodowanie pod wpływem składowej siły ciężkości działającej równolegle do torów
powodującej ruch kadłuba statku w kierunku:
a) wzdłużnym do jego osi (pochylnia wzdłużna)
b) poprzecznym do jego osi (pochylnia poprzeczna)

41.Wodowanie wzdłużne – rozkład sił, warunek wodowania samoczynnego.

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

17

Wodowanie wzdłużne – rozkład sił, warunek wodowania samoczynnego; Wodowanie pod
wpływem składowej siły ciężkości działającej równolegle do torów powodującej ruch kadłuba
statku w kierunku: wzdłużnym do jego osi, poprzecznym do jego osi.

Okresy wodowania:
I – od ruszenia statku do chwili wejścia stępki do wody
II – od chwili wejścia stępki do wody do obrotu rufy
III – od rozpoczęcia obrotu do zejścia kozła dziobowego z KP
IV – od zejścia koła dziobowego z KP do zatrzymania statku

K = T – B = D s (sin β – f s cos β)
β = bardzo małe sin β ≈ tg β
cos β ≈ 1

K = D s (tg β – f s)
Jeżeli: tg β > f s następuje samoczynne wodowanie
Jeżeli: tg β ≤ f s należy użyć spychacza

42.Wodowanie poprzeczne- typy wodowania.

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

18

-bez zeskoku,
-z zeskokiem,
-z małym zeskokiem,
-po torze obrotowym

43.Wodowanie przy pomocy wyciągu.

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

19

44.Wodowanie przy pomocy synchroliftu.

Podstawy Technologii Okrętów – Odpowiedzi

20

Za pomocą specjalnego wózka z który statek opuszcza się samoczynnie na specjalnej rampie
(przesuwany po lądzie na ponton) do wody, który później jest zatapiany.

1.

2.

3.

4.