Ewidencja przeceny towarów w sklepie
Dla punktów obrotu detalicznego moŜna prowadzić ewidencję wartościową i wyceniać towary według cen sprzedaŜy brutto,
obejmujących cenę zakupu, marŜę oraz VAT naleŜny. MoŜliwość taką przewiduje art. 17 ust. 2 pkt 3 ustawy o rachunkowości (Dz. U.
z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.).
ObniŜenie wartości uŜytkowej lub handlowej towarów w sklepie wiąŜe się z ustaleniem nowej, niŜszej ceny ich sprzedaŜy. W kaŜdym
przypadku obniŜenia ceny towarów stan towarów objętych obniŜką ustala się w drodze spisu z natury. Dotychczasowe ceny towarów
objętych obniŜką powinny następnie zostać przeliczone na nowe, obniŜone ceny. Obliczeń takich dokonują członkowie komisji
powołanej przez kierownika jednostki. Dane liczbowe skutków posezonowej obniŜki cen zamieszcza się w sporządzonym w tym celu
zestawieniu liczbowym, prezentującym dotychczasowe ceny towarów, nowe ceny towarów (po obniŜce) oraz kwotę obniŜki.
Podpisany przez uprawnione osoby spis z natury wraz z załączonymi obliczeniami skutków obniŜki cen, zaakceptowany przez
kierownika jednostki, stanowi podstawę ujęcia skutków obniŜki cen w księgach rachunkowych.
W sytuacji gdy obniŜa się ceny towarów ewidencjonowanych w cenach sprzedaŜy brutto, sposób ujęcia obniŜki w księgach
rachunkowych będzie zaleŜał od tego, czy obniŜona cena będzie wyŜsza czy niŜsza od ceny zakupu. JeŜeli mimo obniŜki cena
sprzedaŜy towarów będzie i tak wyŜsza od ceny zakupu, naleŜy obniŜyć wyłącznie zarezerwowane w cenach sprzedaŜy brutto marŜę
oraz VAT. Powoduje to jedynie zmianę ceny ewidencyjnej towarów objętych obniŜką i księguje się jako zmniejszenie odchyleń od
cen ewidencyjnych z tytułu marŜy i z tytułu VAT, na kontach 34 „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu marŜy” oraz
„Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu VAT”. Natomiast w sytuacji gdy po obniŜce cena sprzedaŜy towarów będzie
niŜsza od ceny zakupu, poza tym, Ŝe równieŜ dokonuje się obniŜenia marŜy i VAT zawartych w dotychczasowej cenie sprzedaŜy, to
zachodzi trwała utrata wartości towarów. Z trwałą utratą wartości mamy bowiem do czynienia wtedy, gdy istnieje duŜe
prawdopodobieństwo, Ŝe kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub
w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych (art. 28 ust. 7 ustawy o rachunkowości). Wówczas uzasadnione jest dokonanie
odpisu aktualizującego, który obciąŜy pozostałe koszty operacyjne (art. 34 ust. 5 ustawy o rachunkowości).
Ewidencję księgową skutków obniŜki cen towarów ewidencjonowanych w cenach sprzedaŜy brutto w sklepie detalicznym
przedstawiamy na poniŜszych przykładach.
Przykład - cena towarów po obniŜce wyŜsza od ceny ich zakupu
Dotychczasową i nową cenę ewidencyjną towarów objętych obniŜką przedstawia zestawienie:
Wartość towarów
objętych obniŜką cen
Treść
przed obniŜką
po obniŜce
Kwota
obniŜki
Wartość według cen sprzedaŜy brutto
2.196 zł
1.891 zł
305 zł
Odchylenia od cen ewidencyjnych z tytułu VAT
396 zł
341 zł
55 zł
Wartość według cen sprzedaŜy netto
1.800 zł
1.550 zł
250 zł
Odchylenia od cen ewidencyjnych z tytułu marŜy
300 zł
50 zł
250 zł
Wartość według cen zakupu
1.500 zł
1.500 zł
0 zł
Dekretacja
1. Skutki obniŜki cen:
a) obniŜenie marŜy detalicznej
250 zł
- Wn konto 34 „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu marŜy”,
b) obniŜenie VAT zawartego w cenie ewidencyjnej
55 zł
- Wn konto 34 „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu VAT”,
c) obniŜenie ceny ewidencyjnej ogółem
305 zł
- Ma konto 33 „Towary”.
