Materialy dla studentow OA 1 id Nieznany

background image

Literatura:

Juda-Rezler K.: Oddziaływanie zanieczyszczeń na środowisko. Ofic. Wyd. Polit. Warszawskiej, 2000,
Warszawa

Manahan. S: Toksykologia środowiska. PWN, 2006, Warszawa

Konieczyński J.: Ochrona powietrza przed szkodliwymi gazami. Wyd. Polit.Gliwickiej, 2004, Gliwice

Merkisz J.: Ekologiczne problemy silników spalinowych. Wyd. Polit. Poznańskiej, 1998, Poznań

GUS: Ochrona środowiska 2009. Warszawa 2009

Wiąckowski St. K.: Przyrodnicze podstawy inżynierii środowiska. S.K. Wiąckowski, 2000, Kielce

Rutkowski J. D.: Źródła zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego. Wyd. Polit. Wrocławskiej, 1989,
Wrocław

Jędrzejowski J.: Procesy przemysłowe a zanieczyszczenie środowiska. Przemysł energetyczny. PWN,
1987, Warszawa

Kucowski J., Laudyn D., Przekwias M.: Energetyka a ochrona środowiska. WNT, 1993, Warszawa

Jędrzejowski J.: Procesy przemysłowe a zanieczyszczenie środowiska. Przemysł hutniczy i cementowy.
PWN, 1987, Warszawa

Warstwy atmosfery:

TROPOSFERA

wysokość od 0 do 6 – 18 km (zależnie od szerokość geograficznej i pory roku), zawiera około 75%
całkowitej masy atmosfery i prawie całą ilość pary wodnej, tworzenie się opadów, wszystkie
zjawiska związane z pogodą, obniżanie się temperatury z wysokością średnio o 0,6°C / 100m,
granica - tropopauza

STRATOSFERA

bardziej rozrzedzona, 1000 razy mniej wody niż w troposferze, stosunkowo czyste masy powietrza,
dwie warstwy: dolna izotermiczna, górna inwersyjna, stratopauza– ok. 50 - 55 km

MEZOSFERA

silne obniżanie temperatury z wysokością, mała gęstość powietrza, ostatnia warstwa, w której skład
powietrza jest jednolity, mezopauza– ok. 85 km

TERMOSFERA

bardzo duże rozrzedzenie powietrza (10-16 kg/m3), temperatura wzrasta z wysokością

background image

Skład suchego powietrza atmosferycznego c.d. (składniki śladowe)

składnik

zawartość [%obj.]

neon (Ne)

1,82 ·10

-3

hel (He)

5,24 ·10

-4

krypton (Kr)

1,14 ·10

-4

ksenon (Xe)

8,7 ·10

-6

wodór (H2)

5,0 ·10

-5

tlenek węgla (CO)

1,2 ·10

-5

metan (CH4)

1,5 ·10

-4

ozon (O

3

)

zmienna: 2,0 ·10

-6

do 1,0 ·10

-3

podtlenek azotu (N

2

O)

3,0 ·10

-5

dwutlenek azotu (NO

2

)

1,0 ·10

-7

amoniak (NH

3

)

1,0 ·10

-6

dwutlenek siarki (SO

2

)

2,0 ·10

-8

siarkowodór (H

2

S)

2,0 ·10

-8

background image

Definicja „ zanieczyszczenia”:

Zanieczyszczenie - substancje zawarte w powietrzu, które zmieniają ilościowo lub jakościowo jego
naturalny skład.

Są to składniki naturalne, których udziały w powietrzu są wyższe od zawartości określonych średnim
składem czystego powietrza, jak również składniki obce nie występujące w składzie czystego powietrza,
w dowolnie małych udziałach.

Zanieczyszczenie – obecne w dolnej warstwie atmosfery substancje stałe, ciekłe i gazowe występujące w
ilościach zagrażających zdrowiu człowieka, szkodliwych dla roślin i zwierząt, jak również niekorzystnie
oddziaływujące na klimat oraz określone elementy środowiska.

Zanieczyszczenie – substancje stałe, ciekłe i gazowe zawarte w powietrzu w ilościach powodujących
przekraczanie stężeń dopuszczalnych,
jak również niektóre rodzaje energii, np. energię promieniowania jonizującego czy niejonizującego.

Podział zanieczyszczeń:

background image

Stężenie zanieczyszczenia w powietrzu:

S = ilość fazy rozproszonej / objętość ośrodka dyspersyjnego

a) dla pyłu

1. Stężenie zapylenia

S

p

= ilość pyłu / objętość powietrza

Zależnie od stosowanych przyrządów pomiarowych i celu pomiaru może być wyrażone:

-

liczbą ziaren fazy rozproszonej zawartych w jednostce objętości powietrza, [Z/m

3

]

-

masą ziaren fazy rozproszonej zawartych w jednostce objętości powietrza, [g/m

3

, mg/m

3

, ug/m

3

]

2. Opad pyłu

Op - ilość pyłu opadającego na jednostkę powierzchni ziemi w jednostce czasu

Jednostka: [g/m

2

rok, Mg/km

2

rok; kg/m

2

miesiąc]


b) dla gazów

S

g

= ilość zanieczyszczenia gazowego / objętość powietrza

1) stężenie wagowe

S

g

= masa zanieczyszczenia gazowego / objętość powietrza

[S

g

] = [g/m

3

, mg/m

3

, ug/m

3

]

2) stężenie objętościowe

Sg = objętość zanieczyszczenia gazowego / objętość powietrza

[Sg] = [% obj.] lub [ppm, ppb, ppt]

background image

SO

2

Oddziaływanie:

ludzie: schorzenia górnych dróg oddechowych, podrażnia struny głosowe, schorzenia układu krążenia,
zmiany w rogówce oka

rośliny: ograniczenie fotosyntezy, zmniejszenie plonów

inne: korozja metali, niszczenie kamienia wapiennego

składnik smogu londyńskiego

Źródła emisji:

naturalne:

wybuchy wulkanów

pożary lasów

erozja gleb

sztuczne:

procesy spalania paliw stałych: energetyka, ciepłownictwo, kotłownie lokalne, paleniska
domowe

technologie przemysłowe - przemysł chemiczny, hutnictwo metali

wydobycie i przetwórstwo kopalin

chemizacja rolnictwa

procesy spalania paliw ciekłych: transport

NOx – NO i NO

2

Źródła emisji

naturalne:

wyładowania atmosferyczne,

wybuchy wulkanów,

działalność bakterii nitryfikacyjnych

sztuczne:

wysokotemperaturowe spalanie paliw: energetyka, wytop stali, koksownictwo, transport,

wyładowania elektryczne przy wysokim napięciu – spawanie,

procesy pirotechniczne,

procesy z udziałem stężonego HNO

3


background image

Pyły

Definicje:
cząstki ciała stałego o odpowiednio małych rozmiarach, układ dwufazowy, gdzie fazą rozproszoną są

cząsteczki ciała stałego a rozpraszającą gaz.

Zgodnie z PN

cząsteczki o takim stopniu rozdrobnienia, że w nieruchomym powietrzu o ciśnieniu 1013,25 hPa i

temperaturze 20ºC, cząsteczki te, na które działa tylko siła ciążenia i siła oporu ośrodka, będą opadały

ze stałą prędkością mniejszą niż 5 m/s lub będą wykonywały ruchy Browna.



Źródła:
naturalne

Wybuchy wulkanów

Pożary lasów


sztuczne

Energetyka

Przemysł chemiczny, wydobywczy, metalurgiczny, cementowy




CO

Źródła:
naturalne:

Procesy utleniania metanu i innych związków organicznych

Oceany

sztuczne

silniki pojazdów mechanicznych, w szczególności ZI

elektrociepłownie, elektrownie cieplne

paleniska domowe

koksownie,

przemysł metalurgiczny, elektromaszynowy i materiałów budowlanych;

palenie tytoniu (w pomieszczeniach zamkniętych)






CO

2


Źródła naturalne:

- aktywność wulkanów oraz aktywność życiowa flory i fauny (oddychanie),
- rozkład materii organicznej

sztuczne

- powstaje podczas procesów spalania paliw stałych, ciekłych i gazowych

background image

Zanieczyszczenia organiczne

- metan - gaz szklarniowy, prekursor O

3

- pochodne węglowodorów pochodzenia wyłącznie antropogenicznego, np. bromo-, fluoro- i chloropochodne

węglowodorów nazwane halonami a lub chloro- i fluoropochodne węglowodorów alifatycznych nazwane
freonami.

Oba mają znaczenie dla powstawania efektu cieplarnianego i zubażania warstwy ozonowej.

- WWA – grupa węglowodorów zawierająca 2 lub więcej pierścieni benzenu, w powietrzu jest ok. 500 różnych
WWA, prawie wszystkie ulegają adsorpcji na powierzchni pyłów,


- NMLZO (VOC) – mieszanina różnych związków organicznych, charakteryzujących się dużą reaktywnością i
zdolnych do tworzenia ozonu w troposferze. Zalicza się tu węglowodory (prócz metanu): alkany, alkeny, alkiny,
w.aromatyczne oraz aldehydy, estry, etery, kwasy organiczne.


Źródła antropogeniczne:

spalanie, parowanie, dystrybucja, wycieki paliw

stosowanie rozpuszczalników




Ozon:

Oddziaływanie:
- ludzie: atakuje drogi oddechowe (kaszel, nasilenie astmy, zapalenie płuc, zmniejszenie wydajności
płuc, uszkodzenie struktury płuc), wzrost wrażliwości na infekcje, wywołuje nowotwory skóry
- rośliny: negatywny wpływ na proces fotosyntezy,
- przyspiesza korozję metali
- gaz szklarniowy

Uproszczona reakcja tworzenia O

3

:

NOx +NMLZO + CO + CH

4

+hν → O

3

+ PAN + HCHO + X

PAN – azotan nadtlenku acetylu
HCHO – formaldehyd
X – inne produkty: aldehydy, ketony, kwas azotowy, jon SO

4

2-

, jon NO

3

-

drobne pyły



Źródła:
Naturalne:
- wyładowania atmosferyczne (pierwotny ozon)
- roślinność przede wszystkim lasy emitujące znaczne ilości NMLZO
sztuczne:
- procesy spalania i przemysłowe, z których emitowany jest NOx i LZO (energetyka, transport,
przemysł) oraz CO (transport, sektor komunalno-bytowy) i CH4 (wysypiska śmieci), roślinność
- procesy, w których specjalnie wytwarzany jest ozon


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Materialy dla studentow W2 id 2 Nieznany
materialy dla studentow 10 2 id Nieznany
Materiały dla studentów OA W2
materialy dla studentow polisac Nieznany
Programowanie liniowe material dla studenta id 396197
Biochemia materialy dla studentow id 8618
materialy dla studentow polisac Nieznany
Materiały dla studentów ENDOKRYNOLOGIA
materiały dla studentów 8
Socjalizm utopijny, Materiały dla studentów WSB DG
Test z Monitoringu Biologicznego, Materiały dla studentów, ochrona srodowiska
MATERIALY DO WYKLADU CZ V id 2 Nieznany
Materiały dla studentów Studiów Podyplomowych, Edukacja wczesnoszkolna, edukacja wczesnoszkolna, na
RYTMY BIOLOGICZNE, MATERIAŁY dla STUDENTÓW, 500 PRAC (pedagogika, psychologia, socjologia, filozofia

więcej podobnych podstron