Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 1
Bezpieczeństwo Międzynarodowe
Bloki tematyczne
1. Teoria bezpieczeństwa międzynarodowego
2. Analiza wybranych rodzajów bezpieczeństwa
3. Bezpieczeństwo energetyczne
4. Analiza wybranych zagadnień dla bezpieczeństwa międzynarodowego
Prawo Szarijatu – Jeżeli ktoś jest złodziejem, wymierzamy sprawiedliwość od razu
Równouprawnienie – wielka przepaść w porównaniu z fundamentalizmem islamskim
Honorowe zabójstwo – zabicie żony za zdradę (kilkanaście tysięcy zabójstw rocznie w krajach
islamskich)
Terroryzm – W zeszłym 2010 roku 11 tysięcy zamachów terrorystycznych w ciągu ostatnich pięciu
lat ponad 60 tysięcy.
Literatura:
1. Bezpieczeństwo w XXI wieku „Asymetryczny świat” - K. Liedel
2. Konflikty międzynarodowe – Warszawa 2009
3. Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie – Ziemba 2010
4. Bezpieczeństwo Międzynarodowe „Wyzwania i zagrożenia w XXI wieku – Radom 2009
5. Zagrożenia asymetryczne współczesnego świata – Poznań 2009
6. Rocznik strategiczny 2010 – 2011
Egzamin 3 pytania (dwa z wykładów jedno z ćwiczeń). Termin 22 Kwietnia godz 18.45
Bezpieczeństwo religijno – kulturowe – jest to swoboda wyrażania i praktykowania własnych
przekonań religijnych połączonych z tolerancją i nie prześladowaniem i nie dyskryminowaniem
innych.
Prześladowania religijne – obecnie na świecie istnieje dziesiątki form kultur: islamizm, buddyzm,
hinduizm i wiele mniejszych. Zjawisko prześladowań religijnych sięga początku istnienia
człowieka – generuje to akt prześladowania ze strony innych. W historii świata na skutek
prześladowań religijnych zginęło ok 70 milionów ludzi. Wiek XX to 40 milionów.
Wniosek organizacji d/s ochrony praw człowieka:
• z roku na rok wzrasta liczba prześladowań o charakterze religijnym. (1996 z przyczyn
religijnych zamordowano ok 160 tysięcy osób, w 2000 roku około 200 tysięcy. Plus, minus
dziennie prześladowanych jest 5000 osób
• prześladowania religijne stają się co raz bardziej brutalne, szykanowanie, tortury,
okaleczenia
• prześladowania religijne odnotowuje się na całym świecie
• dotyczą wszystkich wspólnot religijnych w różnych częściach świata
• Chrześcijaństwo jest najbardziej prześladowane, ok 2 miliardów ludzi to chrześcijanie, z
500 osób zabijanych dziennie na tle religijnym 400 osób to chrześcijanie.
Przykłady prześladowań:
• Sudan – państwo nietypowe, muzułmanie i chrześcijanie, klasyczny przykład łamania praw
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 2
człowieka dotyczyło chrześcijan. Paramilitarne bojówki napadają na wioski
chrześci8jańskie. Na świecie jest około 40 milionów niewolników. Liczba porwanych dzieci
– 25 tysięcy w ciągu roku, cena porwanego dziecka w Afryce to 10 a 15 dolarów.
• Arabia Saudyjska – radykalne prawodawstwo, jedyna religia to Islam.
• Iran – za posiadanie krzyża grozi kara śmierci
• Indie – od 4 lat mamy do czynienia z pogromami religijnymi. Hinduiści wierzą, że po
ś
mierci następuje reinkarnacja. Jednym z warunków jako kto się odrodzimy, jest to, jak
ż
yjemy teraz. Hindusi byli posłuszni, co pomagało sprawować władzę kastom. Coraz
większą popularnością zaczęły się cieszyć wspólnoty chrześcijańskie walczące o prawa
człowieka. Powstały radykalne bojówki hinduistyczne, które zaczęły atakować chrześcijan.
Celem było zastraszenie Hindusów, żeby nie przechodzili na chrześcijaństwo.
Dyskryminacja dzieli się na:
• bezpośrednią
• pośrednią
Państwa łamiące prawa człowieka:
• Arabia Saudyjska
• Sudan
• Somalia
• Jemen
• Algieria
• Chiny
• Indie
• Korea Północna
Przyczyny prześladowań
• dyskryminacja inspirowana przez państwo
• problem migrantów
• uwarunkowania materialne
• stereotypy przekazywane pokoleniowo
• różnice
• brak edukacji
• szowinizm, ksenofobia, rasizm
• polityka
• fundamentalizm, fanatycy
Skutki prześladowań religijnych:
• czynnik ludzki
• straty ekonomiczne, materialne – straty państwowe, straty indywidualne
• straty psychiczne (zespół stresu pourazowego)
• niszczenie dziedzictwa kulturowego
• konflikty wojenne generowanie stereotypów, które umacniają negatywne postawy
psychiczne
• nakręca się spirala złą, dalsza eskalacja, napięcia
• prowadzą do powstania tak zwanych -izmów, negatywnych tendencji
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 3
Organizacje rządowe:
• ONZ
• inicjatywy UE
• Rada Europy
• OBWE
• Unia Afrykańska
◦ Udzielania pomocy, wysyłanie sił, które mają zapobiec lub powstrzymać działania
• Organizacje pozarządowe
◦ Asia Watch, Amnesty International, Kościół W Potrzebie
• Działania społeczności międzynarodowej na rzecz propagowania tolerancji
• Prawodawstwo międzynarodowe i jego regulowanie
◦ Pakty, protokoły, które regulują wolność wyznania i praktykowania własnej religii
◦ Część państw odmawia podpisania lub podpisuje, ale nie przestrzega
• Działania dyplomatyczne
◦ Sankcje, rezolucje, a w skrajnym przypadku operacje pokojowe, które mają za zadanie
chronienie danej społeczności
Typologia bezpieczeństwa
1.
Kryterium podmiotowe
• narodowe
• międzynarodowe
2.
Kryterium przedmiotowe
• bezpieczeństwo polityczne
• bezpieczeństwo militarne
• bezpieczeństwo ekonomiczne
• bezpieczeństwo społecznej
3.
Kryterium obszaru (przestrzenne)
• bezpieczeństwo lokalne (jednego państwa)
• bezpieczeństwo subregionalne
• bezpieczeństwo regionalne (kontynent)
• bezpieczeństwo ponadregionalne (transatlantyk)
• bezpieczeństwo globalne
4.
Sposób organizowania, mechanizmy bezpieczeństwa
• bezpieczeństwo indywidualne (np. neutralność, polityka mocarstwowości)
• bezpieczeństwo równowagi sił
• bezpieczeństwo blokowe (sojusze)
• bezpieczeństwo kooperatywne
• bezpieczeństwo zbiorowe
5.
Kryterium czasowe
• bezpieczeństwo jako proces (gdy rozpatrujemy bezpieczeństwo w dłuższej perspektywie
czasowej)
• bezpieczeństwo jako stan (gdy rozpatrujemy bezpieczeństwo tu i teraz)
• bezpieczeństwo ekologiczne – obejmują dwa zjawiska – ekologiczne i żywiołowe,
konsekwencje naturalnych procesów zachodzących na naszej planecie (cyklony
tropikalne) [wirus grypy porusza się z prędkością 3000 km/h]
• powodzie
• trzęsienie ziemi – XVI wiek w Chinach ginie 800.000 ludzi
6. Katastrofy antropogeniczne są wywołane przez działalność człowieka
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 4
• pożary zawinione przez człowieka -64 rok n.e. Podpalenie Rzymu
• katastrofy ekologiczne – Czarnobyl
• katastrofy transportowe – możliwość śmierci jak 1:7000000
• katastrofy kolejowe
• katastrofy lotnicze – możliwość śmierci jak 1:52000000
• wycinanie lasów tropikalnych - w ciągu ostatnich 50 lat wycięto 50% lasów
tropikalnych, groźba wycięcia reszty w kolejnych 20 latach. Dlaczego należy je chronić?
◦ Produkcja tlenu
◦ Ekosystem
◦ Pochłanianie i przetwarzanie dwutlenku węgla
◦ Istnieje zagrożenie długu tlenowego – powietrze będzie zbyt rozrzedzone, nie będzie
wystarczającej ilości tlenu. Lasy tropikalne to głównie tereny Brazylii, która ma
duże zyski z wycinki, są miejsca pracy i żadna partia nie chce się zgodzić na
wstrzymanie wycinki.
• dziura ozonowa – obniżenie powłoki o 1% wzmaga zachorowalność na raka skóry o 2%
• ocieplenie klimatu
• zanieczyszczanie
• czas utylizacji odpadów – połknięta guma rozpuszcza się w żołądku do roku czasu. tylko
w USA rocznie wyrzuca się, np.
◦ 16 mld pieluch
◦ 1,5 mld długopisów
◦ 2 mld maszynek do golenia
◦ 200 mln opon samochodowych
• Każdy Amerykanin (300mln mieszkańców) produkuje rocznie około 300kg śmieci
domowych i 300kg śmieci przemysłowych.
• emisja CO2
7. Bezpieczeństwo zdrowotne wpływa na długość i jakość życia człowieka, całokształt
zagrożeń:
• choroby układu krążenia (50%), nowotwory (30%)
• nowe jednostki chorobowe – HIV/AIDS, EBOLA
• stare jednostki chorobowe – dżuma, cholera, grypa, dur brzuszny
• Główne przyczyny zgonów:
◦ Choroby krążenia – 50% zgonów
◦ Nowotwory – 30% zgonów
◦ Za 30 lat ok. 70% zgonów to będą nowotwory
17 marzec 2012
Epoka/rok V
p.n.e.
I n.e. 1800
1900
1950
2010
2050
Liczba
Ludności
15
mln
300
mln
1 mld 1,6
mld
2,5
mld
8 mld 10
mld
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 5
BEZPIECZEŃSTWO TELEINFORMATYCZNE
To wszystkie zagadnienia, które dotyczą bezpieczeństwa systemów i sieci, związane z tworzeniem,
przetwarzaniem, przechowywaniem i przesyłaniem informacji.
Wzrost liczby przestępstw spowodowany jest m.in. przez:
• Lawinowy rozwój techniki i nauki
• Wyższy poziom znajomości sprzętu i oprogramowania (zwłaszcza wśród młodzieży)
• Wymuszone przez konkurencję na rynku szybsze wprowadzenie nowego, nie do końca
sprawdzonego oprogramowania
• Incydent noszący znamiona przestępstwa komputerowego
Jak się chronić?
• Prawidłowe zabezpieczenie WI-FI w domu (hasła)
• Nie korzystać z Google – zapisuje każde wyszukiwanie z adresem IP, eksperci zalecają inne
wyszukiwarki, jak np. Ixquick lub Startpage z europejskim certyfikatem prywatności
• Rejestracja na stronach bez podawania prywatnego maila, korzystając ze specjalnych
skrzynek na stronie np. trash-mail.com
• Usuwanie „szpiega” z komputera, tzw. ciasteczek, np. poprzez darmowy program na
www.spybot.info
• Nie zostawiać IP, korzystając z bezpłatnych programów jak CyberGhost VPN lub JAP
• Tworzenie bezpiecznych haseł (co najmniej 8 znaków) cyfry + znaki + małe i duże litery
• Aktualizacja programów dla podniesienia poziomu bezpieczeństwa
• Zakupy kartą tylko szyfrowane, tzn, https w adresie i z symbolem kłódki na pasku
• Zabezpieczenie profilu na Facebook’u – wyłącz wyszukiwanie publiczne
• Uwaga na adresy linków, np. com.ro lub com.tv lub gdy występuje symbol @
• Zapora przed niebezpiecznymi stronami: blokuj zgłoszone witryny stwarzające zagrożenie
• Ochrona telefonu przed wirusami, np. poprzez instalację programów antywirusowych
www.tnij.org/bezpieczny-telefon
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 6
Dodatni przyrost demograficzny – charakteryzuje się tym, że na danym obszarze gwałtownie
wzrasta liczba ludności na skutek różnych czynników
Ujemny przyrost demograficzny – na danym obszarze gwałtownie spada przyrost naturalny.
Liczba dzieci, które się rodzą jest niższa od jest niższa od urodzin w danym roku kalendarzowym.
Czynniki wpływające na te dwie kategorie:
• Czynnik ekonomiczny
• Polityka rodzinna
• Zmienne modele rodzinne
• Lenistwo
• Dostęp do antykoncepcji
• Odkładanie decyzji o macierzyństwie
• Bezpłodność
• Reżim żywnościowy
• Stres
Model francuski – polityka realizowana jest na wielu płaszczyznach. Kobieta we Francji ma
zapewnioną opiekę medyczną przez cały okres ciąży oraz w pierwszym etapie po ciąży.
Syndrom seksmisji – zakłócenie proporcji między płciami.
Zwiększenie populacji ludzkiej w miejscach ma przede wszystkim miejsce w krajach „Trzeciego
Ś
wiata”. Wraz z wzrostem czynnika demograficznego pojawiają się problemy z dostępem do pracy,
brakiem żywności czy też wody pitnej. Wielkość populacji Afryki na tle populacji świata:
•
1990 rok – 12%
•
2000 rok – 13%
•
2025 rok – 17%
•
2050 rok – ponad 20%
Wzrost populacji w Afryce powoduje deficyt wody, głód, szerzenie się chorób. W hipotetycznym
założeniu można sobie to zobrazować w następujący sposób. Afrykański rolnik mający 3 hektarowe
pole mający dziewięcioro dzieci po swojej śmierci doprowadza do rozparcelowania pola na
dziewięć części, przy założeniu że każde z tych dzieci ma szóstkę dzieci to w kolejnym pokoleniu
1/9 parceli dzielona jest na kolejne sześć części. Taka arytmetyka powoduje, że w kolejnym
pokoleniu ojciec rodziny ma już problem z wykarmieniem własnej rodziny. Konkludując taki
dodatni przyrost demograficzny na obszarach biednych jest zagrożeniem dla bytności populacji
ludzkiej.
Jeśli idzie o ujemny przyrost demograficzny czyli sytuację gdzie na przedmiotowym obszarze na
skutek szeregu różnorodnych czynników gwałtownie spada przyrost naturalny czyli liczba dzieci,
które się rodzą jest o wiele mniejsza niż osób które umierają w danym roku kalendarzowym.
Przykładem takiego groźnego zjawiska jest Rosja, która ma obecnie 144 milionów mieszkańców a
w 2025 roku jej miejsce w świecie gwałtownie spadnie z pozycji dwunastej. W roku 2025
przewiduje się około 112 milionów mieszkańców tego państwa, współczynnik demograficzny w
Rosji wynosi mniej więcej 2+1,5 czyli brakuje półtora dziecka na każdą Rosjankę.
Dlaczego w Polsce wydłuża się wiek emerytalny? Po wnikliwej analizie można powiedzieć, że
jest to wynik załamania się umowy społecznej czyli stosunek osób korzystających ze świadczeń a
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 7
tych, którzy wnoszą pieniądze do systemu jest zachwiany. Stąd jednym ze sposobów ratowania, nie
do końca skutecznym jest przedłużenie wieku emerytalnego.
Nasuwa się zatem pytanie czy faktycznie będzie to sześćdziesiąty siódmy rok życia? Patrząc z
różnych perspektyw należy powiedzieć prawdę społeczeństwu: wiek emerytalny w Polsce nie
zostanie wydłużony o siedem lat ale o osiem, skąd ta różnica? Stąd, że dzieci pójdą do szkoły o
rok wcześniej a w przypadku dziewczynek zaczną one pracę o rok wcześniej niż ich
rówieśniczki z poprzednich pokoleń co daje nam sumę ośmiu lat pracy dłużej.
Część specjalistów twierdzi, że jest to przesunięcie problemu o 7 lat. Zmieni się rząd i siła w
parlamencie, problemem będą zajmować się inni może opozycja. Jest to swego rodzaju
przerzucenie odpowiedzialności na kolejne elity polityczne. W oparciu o charakterystykę i
specyfikacje szczególnych kategorii zawodów będzie to niemożliwe. Wyobraźmy sobie baletnicę,
która będzie musiała tańczyć do wieku 67 lat, czy jest to możliwe by taka kobieta zachowała dobre
zdrowie lub kondycje pozwalającą jej na wykonywanie swojego zawodu? Czy kierowca zawodowy
trudniący się przewozem osób w tym wieku może wzbudzać w nas zaufanie, że wraz z procesem
starzenia, który jest nieodzowny w naszym życiu, w wieku 67 lat będzie na tyle sprawny by
bezpiecznie wykonywać swój zawód?
Takich zawodów jest więcej czytaj prace gdzie wykorzystywana jest eksploatacja ludzkich zasobów
mięśni na przykład w pracach budowlanych lub nomen omen biorąc pod uwagę stróżów porządku
publicznego. Czy takie osoby będą w stanie zabezpieczyć nasze bezpieczeństwo na ulicach?
Tendencja niżu występuje na całym kontynencie europejskim. W 1990 roku ludność Europy w skali
ś
wiatowej stanowiła 14%, w 2000 roku już tylko 12%, w 2025 roku będzie to 9% a w 2050 roku już
około 7%. Pokazuje to niewątpliwie, że Europa się starzeje i wyludnia pomimo tego, ze próbujemy
tłoczyć do Europy świeżą krew, zatem te wartości nie rekompensują ubytku, który następuje.
Przyczyną tego stanu rzeczy jest fakt, że mamy za mało dzieci, rzadko która Europejka rodzi trójkę
dzieci lub więcej – wskaźniki matematyczne są więc na bardzo niskim poziomie.
Dlaczego Europejki a w naszym zainteresowaniu – Polki nie chcą rodzić więcej dzieci, jakie są
determinanty tego czynnika?
Wpływają na to:
•
Czynniki ekonomiczne – koszt wychowania jednego dziecka w naszych realiach to około
400 tysięcy złotych (wyliczyli to dziennikarze gazety Wprost).
•
Zła polityka rodzinna – winne są za to wszystkie rządy, które wyborcze hasła nie zamieniły
na praktykę. (gdzie pieniądze znikają? Za nasze pieniądze rząd Polski reanimuje trupa w
imię solidarności unijnej, szlachetny uczynek tyle, że czy Grecy nam pomogą?)
•
Naturalna konsekwencja wyścigu szczurów – co raz więcej czasu poświęcamy pracy.
•
Zmienny model rodziny
•
Lenistwo – jesteśmy co raz bardziej wygodni czyli na pierwszym miejscu jest realizacja
naszych egoistycznych pragnień
•
Dostęp do antykoncepcji
•
Przesuwanie momentu macierzyństwa do ostatecznej granicy biologicznej
•
Problemy z płodnością
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 8
Dwa miesiące temu (dane na dzień 18 marzec 2012 rok) grecki parlament uchwalił pakiet
rentalno-emerytowy
rozszerzając
pewne
kategorie
ś
wiadczeń.
Określono
kategorie
wcześniejszych emerytur dla określonej kategorii osób. Wśród tych kategorii są na przykład:
•
nałogowi hazardziści, które w oparciu o zaświadczenie lekarskie mogą ubiegać się o
wcześniejszą emeryturę.
•
Stwierdzona skłonność pedofilska. Jeśli Grek zostaje zakwalifikowany jako pedofil i ma
kontakt z dziećmi w związku z wykonywanym zawodem to ma prawo ubiegać się o
wcześniejszą emeryturę. Kto za to płaci? Jest to płacone ze środków zebranych na ratowanie
Grecji, czyli również z naszych pieniędzy.
W państwach najbogatszych ludzie żyją około 80 lat (według wartości zsumowanej), różnica w
ś
redniej długości życia kobieta żyje około 3 do 4 lat dłużej niż jej rówieśnik. W Polsce jest to około
7 do 8 lat. Syndrom seksmisji zakłada, że wiek mężczyzn jest o wiele krótszy niż kobiet.
Przyczyna tego zachwiania jest opisana w książce: „Dlaczego mężczyźni umierają pierwsi?”. XXI
wiek pokazuje naukowe przyczyny tego stanu rzeczy. Przykłada się do tego:
•
Mężczyźni wcześniej nadużywają używek – co powoduje, że częściej i szybciej umierają
•
Mężczyźni gorzej sobie radzą gorzej ze stresem – jest to związane z naturalną obroną
kobiecych organizmów (płacz). W ciągu życia jest takich sytuacji tysiące co powoduje
nadwyrężanie organizmu (serce, nadciśnienie, wylew)
•
Mężczyźni częściej ryzykują swoje życie – bójki, wypadki komunikacyjne
•
Mężczyźni nie zwracają uwagi na to co jedzą, kiedy jedzą oraz nie dbają o badania
profilaktyczne i nie uprawiają sportów
•
Mniejsza odporność mężczyzny na ból
•
Kobiety są bardziej aktywne – pracują na dwa etaty, w pracy i w domu. Wykonywanie prac
domowych czyli sprzątanie, gotowanie i ciągły ruch w domu przedłuża znacznie kondycje
pań. Panowie z natury są leniwi.
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 9
Model Równowaga sił Hegemonia Społeczeństwo międzynarodowe
Mechanizmy balansowanie odstraszanie jednostronne koncert mocarstw bezpieczeństwo
sterowania przywództwo zbiorowe
konfliktem pośrednictwo
użycie siły rozwiązywanie region. Europa, KBWE
konfliktów
(era postzimnowojenna)
Zastosowanie dyplomacja (np. w kryzys systemu w chwili
erze powojennej) załamania się 2-biegunowości
środki nuklearne
Warunki dwubiegunowość wspólne
sukcesu wartości, cele
wszystkich
państw system
umiar zbliżony
system wartości
mocarstw
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 10
FUNDAMENTALIZM ISLAMSKI
Jest to ideologia opierająca sie na kilku podstawowych założeniach:
1. Jedyną słuszną i właściwą religia jest Islam – jeśli nie wierzysz w Allacha, nawróć się, jeśli
tego nie zrobisz to zginiesz
2. Islam jest najważniejszy, wszystkie inne sprawy powinny być mu podporządkowane
3. Wszystkie rzeczy, które nie zostały stworzone przez świat islamski zasługują na potępienie i
muzułmanie nie mogą tego stosować, a jeśli będą to zostaną ukarani
Wymiary fundamentalizmu:
• W sferze religijnej – absolutne przestrzeganie zasad religijnych zawartych w Koranie.
• W sferze prawnej – dążą do wprowadzenia prawa szarijatu wszędzie, gdzie mieszkają, czyli
np. również we Francji. Jedno z praw mówi o tym, że złodziejowi należy obciąć rękę,
niezależnie od tego kto i dlaczego to zrobił.
• W sferze politycznej – władzę w państwie i na wszystkich kluczowych stanowiskach
powinni sprawować wyłącznie duchowni
• W sferze kulturowej – bezwzględne przestrzeganie zasad i norm kulturowych związanych z
radykalnym Islamem, np. nie wolno oglądać filmów, ewentualnie filmy religijne, nawet na
weselu nie wolno tańczyć, chyba że tańce rytualne, również sport jest zakazany, szczególnie
jeśli zakłada jakikolwiek kontakt fizyczny
Talib – „ten, który poszukuje prawdy”, ruch muzułmański powstały na początku lat 90. XX wieku
w Pakistanie, dąży do przejęcia władzy w Afganistanie i Pakistanie oraz wprowadzenia ustroju
opartego na Szariacie.
Ź
ródła sukcesów Talibów w Afganistanie:
• Społeczeństwo głęboko wierzące, myślą że Talibowie mogą wprowadzić zasady religijne
• Zastraszenie, Talibów nie da sie przekupić
• Reprezentują największą grupę etniczną w Afganistanie
• Produkcja narkotyków, dzięki której mają pieniądze na swoją działalność (Afganistan jest
największym producentem opium na świecie)
• Bieda
• Talibowie mają pomoc z zewnątrz – Arabii Saudyjskiej i Pakistanu, szejkowie przekazują
olbrzymie kwoty na promocję Islamu, niezależnie od tego jak zostaną wykorzystane
• W Afganistanie od lat panuje wojna, przestępczość i korupcja a Talibowie zgodnie z prawem
szariatu skutecznie z nią walczą – Talibowie gwarantują bezpieczeństwo
Rządy Talibów w Afganistanie:
• Zakaz posiadania zabawek
• Kobiety nie mogą pracować poza domem
• Mężczyźni muszą zapuścić brody i nosić turban lub białą czapkę
• Zakaz noszenia garniturów i krawatów
• Kobiety nie mogą opuszczać domu bez męskiego opiekuna
• Obowiązek noszenia burek przez kobiety
• Zakaz wywieszania zdjęć ludzi i zwierząt
• Zabronione jest posiadanie psów i ptaków
• Żaden lekarz – mężczyzna nie ma prawa dotykać ciała kobiety podczas badania
• Nie wolno słuchać muzyki
• Zakaz fotografowania, nagrywania i oglądania filmów oraz telewizji
• Obowiązek modlenia się 5 razy w ciągu doby
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 11
• Zabronione jest używanie kosmetyków (np. pomadek, lakieru do paznokci itp.)
BEZPIECZEŃSTWO W PŁASZCZYŹNIE PRAWNEJ na przykładzie łamania praw
człowieka
Chiny:
• Kara śmierci (co najmniej 2/3 wyroków na świecie, ok. 3-4 tys. przypadków rocznie) –
może być orzekana za mniej więcej 1/3 przestępstw znajdujących się w chińskim kodeksie
karnym np. za kradzież czy łapówkę, często wykonywana ze względów politycznych – np.
duchowi tybetańscy, w niektórych prowincjach nadal wykonywana jest publicznie,
• Handel ludzkimi organami – od 2 – 3 tysięcy chińskich więźniów staje się dawcami
organów jeszcze przed egzekucją, a skazani od których zaraz po egzekucji pobiera się
organy w czasie zabiegu jeszcze żyją – nie stosuje się znieczuleń i nie zaszywa ran, po
prostu wyrzuca się takiego człowieka na ulicę z otwartymi ranami i niejednokrotnie jeszcze
przez chwile porusza się, a nawet oddycha
• Aresztowanie i więzienie – aresztowania często dokonuje sie na podstawie donosu, bez
wszczęcia procedury ani zarzutów, czasami trwa to do pół roku, przez ten czas aresztowani
są przesłuchiwani i torturowani. Wyroki to „reedukacja” i „uzdrawianie” przez pracę, czyli
wysyłanie do obozów koncentracyjnych. Panujące w zakładach warunki są częstą przyczyną
ś
mierci więźniów, a „leczenie” przez więzienną służbę zdrowia jest jedną z metod zabijania
„zbędnych i chorych” elementów.
• Więzienie kobiet – gwałty zbiorowe zarówno przez przesłuchujących, jak i więźniów
kryminalnych, tortury, zmusza sie je do pracy w kopalniach czy kamieniołomach,
dokonywane są też gwałty z użyciem, np. pałki elektrycznej, którą oprawca może w każdej
chwili włączyć powodując poparzenia wnętrza pochwy
• Takie traktowanie kobiet ma podstawy w komunistycznych teoriach Mao Zedong’a, który
uważał kobiety za cos w rodzaju przedmiotów użytkowych. Według wspomnień jego
lekarza opublikowanych na Zachodzie, nie mył zębów, nie kąpał sie i był nosicielem
rzęsistka, którym zarażał partnerki, a nie leczył go bo jemu to nie przeszkadzało. Podobno
miał wszystkie znane choroby weneryczne. Jego podwładni przejęli ten sposób traktowania
kobiet.
• Dzieci w więzieniu – od 14 roku życia dzieci są traktowane jak osoby dorosłe i nie ma dla
nich szczególnego traktowania. Dziewczynki są w tej samej sytuacji co kobiety w
więzieniach. Los więzionych chłopców różni sie tylko tym od losu więzionych
dziewczynek, że dokonywane na nich gwałty mają charakter homoseksualny.
• Tortury – stosowane na porządku dziennym, stosowane są masowo. Chiny podpisały
wszystkie międzynarodowe dokumenty dot. zakazu torturowania i przeciwko nieludzkiemu
traktowaniu, czego nie przestrzegają - wiemy z relacji byłych więźniów.
o
„pięścią i bronią” – bicie od początku przesłuchania przez cały czas zatrzymania
o
„pałka niebiańsko świecąca” – oprócz bicia przy każdej okazji, najbardziej popularne
używanie pałki elektrycznej
o
„sznur skowronków” – stosowanie wszelkiego rodzaju pęt, kajdanów, skuwanie
łańcuchami w wymyślny sposób powodujący duże dolegliwości
o
„skręcenie w trzy koła” - dwaj skuci więźniowie, ręce każdego z nich są przykute do
nóg drugiego
o
„samolot odrzutowy” – wykręcone do tyłu ręce przykute do ściany na wysokości
ok.1,5 metra
o
„kajdany z łańcuchami” – więzień ma ręce i nogi skute na plecach w jednym punkcie
o
„łóżko z kajdankami” – jest to blat zaopatrzony w kajdany na ręce i nogi
rozciągniętego na nim więźnia i otwór na fekalia. Więzień pozostaje tak całymi
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 12
miesiącami, zdany całkowicie na łaskę i niełaskę innych, karmiony przez rurkę
wetkniętą w przełyk. Kobietom dodatkowo rozkłada sie nogi, żeby ułatwi gwałcenie
• Pedagogika specjalna – kodeks postępowania w obozach pracy, więźniowie uczą sie ich na
pamięć i są karani karcerem lub brakiem pożywienia przez 7 dni za każde złamanie jednej z
200 zasad – rozmawianie bez pozwolenia, spanie w nieregulaminowej pozycji itd.
• Eksperymenty nuklearne – pierwsze 2 eksplozje przeprowadzano w latach ’60 na terenach
zamieszkiwanych przez ludność Wschodniego Turkiestanu, na które dodatkowo
sprowadzano nieznaną liczbę więźniów politycznych, służących jako obiekty doświadczalne
do obserwacji wpływu promieniowania na ludzki organizm. Nikt nie wie ilu ludzi zginęło,
ale wiadomo że zniknęło całkowicie 9 wsi razem z ludźmi, uprawami i bydłem.
• „asymilacja” mniejszości – w sposób brutalny, wymuszają zatracenie języka, kultury i stylu
ż
ycia na rzecz kultury chińskiej. Od 1982 r. obowiązuje zasada, że rodzina chińska może
mieć 2 dzieci, a asymilowana mniejszość ujgurska tylko jedno. Ponadlimitowe noworodki
są zabijane specjalnymi zastrzykami, a matki karane grzywną. Rodziny ujgurskie starają się
chronić ponadlimitowe dzieci, najczęściej starając sie ukryć fakt urodzenia dziecka, które po
kilku miesiącach przemycane jest do krajów byłego ZSRR.
• Regulacja urodzin – obywatel Chin w mieście może mieć jedno dziecko, na wsi dwoje.
Rodzina, która ma więcej dzieci narażona jest na szereg represji, np. obniżenie pensji o 50%
lub wstrzymanie wypłacania jej na 3 – 6 miesięcy. Na noworodkach podobno
przeprowadzane są również eksperymenty medyczne. Po wsiach krążą nawet specjalne
„autobusy aborcyjne”, gdzie dokonywane są zabiegi powodujące śmierć dziecka i poród
martwego noworodka.
• Polityka informacyjna – kontrola i manipulacja mediów, Google’a jakiś czas temu podpisało
z Chinami umowę, że będą blokować „zakazane” strony i będą przekazywać władzom dane
osób zakładających skrzynki pocztowe – pod naciskiem internautów Google wycofało się z
umowy, ale Chińczycy stworzyli własny odpowiednik
MODELE BEZPIECZEŃSTWA
Model
Równowaga sił
Hegemonia
Społeczeństwo międzynarodowe
Mechanizmy
sterowania
konfliktem
balansowanie
odstraszanie
Jednostronne
przywództwo lub
pośrednictwo
Koncert mocarstw Bezpieczeństwo
zbiorowe
Zastosowanie
Dyplomacja np.
w erze
powojennej
Użycie siły
Kryzys systemu,
np. w chwili
załamania się
systemu
dwubiegunowego
Rozwiązywanie
regionalnych
konfliktów np. w
erze
postzimnowojennej
Europa –
KBWE
Warunki
sukcesu
Dwubiegunowość
systemu
Ś
rodki
nuklearne
Niekwestionowana
mocarstwowość,
chęć przewodzenia
Umiar, zbliżony
system wartości
mocarstw
Wspólne
wartości, cele
wszystkich
państw systemu
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 13
Terroryzm zagrożeniem dla współczesnego bezpieczeństwa
1. Postrzeganie i definiowanie terroryzmu
2. Przyczyny terroryzmu
3. Globalizacja terroryzmu
4. Ataki terrorystyczne na świecie
5. Zagrożenie terrorystyczne w Polsce
Postrzeganie i definiowanie terroryzmu
1. Wielość i różnorodność definicji
2. Przyczyny zróżnicowania, pojęcia
3. Sposoby prezentacji terroryzmu
5 elementów składowych terroryzmu
1. KTO - sprawcą, inicjatorem, finansistą itd.
2. JAK - w jaki sposób zamach został przygotowany
1. DLACZEGO - – doszło do ataku
2. KTO/CO/BYŁ CELEM -
3. Z JAKIM SKUTKIEM - pytanie o następstwa, straty
Czym jest terroryzm
• Działania z naruszeniem prawa
• Znani terroryści to karlos, Una Bomber (działali samodzielnie)
• Motywy działania terroryzmu – zemsta, zastraszenie, szantaż, protest
• Cele ataków terrorystycznych – państwa, atakuje się przedstawicieli rządu, żołnierz,
wojskowych, osoby publiczne nie związane ze światem polityki, strefa biznesu i
dziennikarze
Co to właściwie jest terroryzm?
• Zawsze są to działania z naruszeniem prawa
• Nie zawsze są to działania zbiorowe, są terroryści samotnicy - przykład – Una Bomber,
Teodor Kaczyński, który wysyłał bomby w paczkach, najbardziej poszukiwany terrorysta na
ś
wiecie przez Bin Ladenem
• Motywy działania – zawsze działania wynikające z określonych motywów, np. zemsta,
zastraszenie, szantaż, protest itd.
• Cele ataków:
o
Państwo – atakuje sie jego przedstawicieli, np. polityków, dyplomatów lub żołnierzy
albo symbole tego państwa, np. ambasadę
o
Osoby publiczne niezwiązane ze światem polityki – dziennikarze, aktorzy,
piosenkarze, każdy pod warunkiem że jest znany – daje to przede wszystkim rozgłos,
korzyści ekonomiczne (np. porwanie znanej osoby może przynieść więcej pieniędzy)
Przyczyny terroryzmu
1. Wielość i zróżnicowanie czynników
2. Ewolucja przyczyn
3. Lekceważenie problemu
4. Motywy religijne
5. Przyczyny polityczne (polityczno ideologiczne)
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 14
6. Przyczyny etniczne 200 3,5 tysiąca
7. Przyczyny o charakterze ekonomicznym
8. Uwarunkowanie psychologiczne – wrogość, nienawiść, fobie narodów, zaburzenia
psychiatryczne
9. Gen przemocy
10. Terroryzm jednej sprawy – eko terroryzm
• Motywy religijne – w ciągu ostatnich 10 lat ponad 50% zamachów wynikało z przekonań
religijnych
• Polityczno – ideologiczne – w imię przekonań, bardzo popularny w czasie zimnej wojny
• Przyczyny etniczne – tylko nieliczne narody mają swoje państwa (zasada 200 nie jest równe
3,5 tysiąca)
• Przyczyny o charakterze ekonomicznym – osoba biedna nie ma zbyt wiele do stracenia,
więc łatwiej ją przekonać do radykalnych działań
o
Pakistan – 57% analfabetów, 11% dzieci umiera przed 5. Rokiem życia, roczne
wydatki na zdrowie na mieszkańca to 18 USD
o
Egipt – 53% osób zarabia mniej niż 2 USD dziennie, 45% dorosłych to analfabeci
• Uwarunkowania psychologiczne
o
Wrogość, nienawiść jednego narodu do drugiego, np. między Arabami a Żydami
o
Zaburzenia psychologiczne/ psychiatryczne
• „gen przemocy” – podobno ma go ok.5% ludności świata
• Terroryzm jednej sprawy – wynika tylko z chęci załatwienia jednej sprawy, np. eko-
terroryzm czy terroryzm antyaborcyjny w USA
Analiza zagrożenia terrorystycznego we współczesnym świecie
Strona internetowa podająca na bieżąco dane o bezpieczeństwie:
www.antyterroryzm.gov.pl
• Katolicyzm
• Guantanamo, Loty na teren Polski więźniów z Guantanamo
• Terroryzm biologiczny
Bezpieczeństwo hydrologiczne
1. Deficyt wody, który może wystąpić na danym obszarze
2. Nadmiar wody na danym obszarze
3. Zaniedbania dotyczące kwestii sanitarnych
• Każdego dnia umiera 10 tysięcy ludzi z powodu braku wody albo picia wody skażonej
• Miliard ludzi czyli co 7 osoba ma problem z dostępem do wody pitnej na świecie
• Za 20 lat 2/3 ludności Ziemi będzie miało problem z dostępem do wody pitnej
• 97% wody na planecie to woda słona, woda słodka to 3% z czego 2/3 to lodowce zaś 1/3 to
woda z której korzystamy na co dzień
• Spada liczba ataków z 14 tys. W 2008 roku do 10 tys. W 2010
• Spada ogólna liczba osób zabitych, rannych i porwanych
• Jednak terroryzm nadal jest realnym i poważnym zagrożeniem, w niektórych kategoriach
wzrasta
• Do największej liczby ataków dochodzi na Bliskim Wschodzie, Europa jest stosunkowo
bezpieczna
• Funkcjonariusze służb specjalnych infiltrują internet, dzięki czemu w 2010 w Europie
zatrzymano ok. 400 islamskich terrorystów i nie dopuszczono do ataku
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 15
• Najwięcej ofiar śmiertelnych w Iraku (ponad 13 tys.) i Afganistanie (prawie 2 tys.)
• Dominują zamachy bombowe i ataki zbrojne, z roku na rok wzrasta liczba zamachów
samobójczych
• Ofiary ataków terrorystycznych to przede wszystkim ludność cywilna, a kolejna grupa to
policja i służby mundurowe, coraz częściej ofiarami są dzieci i studenci
Przyczyna deficytu wody:
Dotyczy 3 aspektów:
• Deficytu wody, który może wystąpić na danym obszarze
o
Każdego dnia 10 tysięcy osób umiera w skutek braku wody
o
Nawet jeśli woda jest, to często tak zakażona, że powoduje szereg konsekwencji
zdrowotnych, a w efekcie zgon
o
Co 7 osoba na świecie ma utrudniony dostęp do wody pitnej
o
Za 20 lat prawdopodobnie 2/3 ludności świata będzie miała problem z
niewystarczającą ilością wody
o
Główny problem to Afryka, Bliski Wschód, a także część Azji
o
97% wody na Ziemi to woda słona, nienadająca sie do picia, czyli tak naprawdę
mamy do dyspozycji tylko 3% zasobów wodnych, z czego 2/3 to lodowce. Czyli tak
naprawdę mamy do dyspozycji tylko 1%
o
Przyczyny deficytu
o
Ochrona zasobów
• Wzrost liczby ludności (co dziesięć to jedenastu lat przybywa jeden miliard ludności)
• Rozwój przemysłowy, globalizacja
• Katastrofy i kataklizmy, które zanieczyszczają źródła wody
• Wzrastają potrzeby konsumpcyjne
• Ocieplenie klimatu
• Nierozsądne gospodarowanie zasobami wody
Ochrona wody pitnej
• Oszczędzanie wody
• Odsalanie wody
• Lodowce
• Szukanie nowych zbiorników wodnych
Przestępczość zorganizowana i jej wpływ na społeczeństwo
1. Zwykła przestępczość
2. Przestępczość zorganizowana
3. Struktury mafijne
Zagadnienia na egzamin!
1. Bezpieczeństwo religijne
2. Typologie bezpieczeństwa
3. Bezpieczeństwo ekologiczne
4. Bezpieczeństwo zdrowotne
5. Bezpieczeństwo teleinformatyczne
Opracowanie: Paweł Kordek, Anna Girdziejewska
str. 16
6. Bezpieczeństwo demograficzne
7. Problem fundamentalizmu
8. Talibowie
9. Terroryzm
10. Modele bezpieczeństwa
11. Bezpieczeństwo hydrologiczne
12. Przestępczość zorganizowana i jej wpływ na bezpieczeństwo międzynarodowe