Ćwiczenie 18 – Badanie ogniw słonecznych
Załącznik – protokół badań
I. Badanie charakterystyk obciążeniowych
Celem badań jest porównanie charakterystyki obciążeniowej bate-
rii galwanicznej 6F22 (9V) oraz baterii słonecznej BS 9-1 (9V,
100mA, 1W).
1. Wyznaczenie charakterystyki E
BS
= f
(E)
Wyznaczyć zależność siły elektromotorycznej baterii słonecznej
(E
BS
) od natężenia oświetlenia (E). Siła elektromotoryczna jest napię-
ciem na zaciskach baterii słonecznej w stanie jałowym.
lx
E
T
230 V
BS
V
Tab.1. Wyniki pomiarów siły elektromotorycznej baterii słonecznej w funkcji natężenia oświetlenia
E
lx
E
BS
V
2. Wyznaczenie charakterystyki U
BS
= f
(E) przy obciążeniu I = const. (10 mA)
E
A
obc
R
lx
I
T
230 V
BS
V
Tab.2. Wyniki pomiarów napięcia baterii słonecznej w funkcji natężenia oświetlenia przy I = 10 mA
E
lx
U
BS
V
3. Wyznaczenie charakterystyki U
BS
= f
(I) przy E = const. oraz charakterystyki U
6F22
= f
(I)
A. Przed przystąpieniem do pomiarów napięcia baterii słonecznej w funkcji obciążenia należy ustawić
natężenie oświetlenia na wartość maksymalną. Następnie należy odłączyć na chwilę obciążenie i od-
czytać siłę elektromotoryczną E
BS
. Ponieważ E = const. więc i E
BS
= const. Wpisać wartości E i E
BS
w wyznaczone miejsca nad tabelą 3.
Charakterystykę U
BS
= f
(I) zdejmujemy zmniejszając rezystancję obciążenia (R
obc
) co 100
Ω
od
wartości początkowej równej 1100
Ω
.
B. Dla porównania należy zdjąć zależność napięcia 9-woltowej baterii galwanicznej 6F22 w funkcji ob-
ciążenia (U
6F22
= f
(I)) dla tych samych wartości prądu jak dla baterii słonecznej. Przed przystąpie-
niem do pomiarów należy pomierzyć E
6F22
(stan jałowy) i wpisać jej wartość nad tabelą 3.
Ć
wiczący:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Kielce, dnia ...............................
Podpis .........................................
Rys. 1. Schemat elektryczny układu pomiarowego. BS - bateria
słoneczna, E - źródło światła, lx - luksomierz, T - auto-
transformator, V - woltomierz
Rys. 2. Schemat układu pomiarowego. BS - bateria słonecz-
na, E - źródło światła, lx - luksomierz, T - auto-
transformator, V - woltomierz, A – amperomierz,
R
obc
– rezystancja obciążenia, I – prąd obciążenia
Natężenie oświetlenia należy zmieniać zmieniając napięcie
zasilania żarówki za pomocą autotransformatora.
Należy wyznaczyć zależność napięcia na zaciskach
baterii słonecznej od natężenia oświetlenia przy obciąże-
niu I = 10 mA. Dla każdej wartości natężenia oświetlenia
należy ustawiać wartość prądu obciążenia na 10 mA (za
pomocą rezystora dekadowego).
C. Należy obliczyć i wykreślić zależność rezystancji wewnętrznej badanej baterii słonecznej od prądu
obciążenia R
w
= f
(I), oraz zależność R
w
= f
(I) dla baterii 6F22 w jednym układzie współrzędnych.
+
_
V
I
A
obc
R
lx
E
b)
6F22 9V
a)
230 V
I
BS
V
A
obc
R
Rys. 3. Schemat układów pomiarowych: a) do badania baterii słonecznej, b) do badania baterii galwanicznej 9V 6F22.
BS - bateria słoneczna, E - źródło światła, lx - luksomierz, V - woltomierz, A – amperomierz, R
obc
– rezystan-
cja obciążenia, I – prąd obciążenia
Należy wykorzystać zależności (patrz rysunek 4):
E
BS
= U
BS
+ I
⋅
R
w
, oraz E
6F22
= U
6F22S
+ I
⋅
R
w
gdzie: E
BS
, E
6F22
- siła fotoelektryczna baterii ogniw słonecznych i siła elektromotoryczna baterii ogniw
galwanicznych 6F22, U
BS
, U
6F22
– napięcia na bateriach w stanie obciążenia, I - prąd obciążenia, R
w
- rezystancja wewnętrzna baterii.
Tab. 3. Wyniki pomiarów i obliczeń.
E = ........... lx, E
BS
= ............... V, E
6F22
= .............. V
I
U
BS
U
6F22
R
w
(BS)
R
w
(6F22)
Lp.
mA
V
V
Ω
Ω
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
II. Wnioski
Należy omówić wykonane wykresy i porównać właściwości baterii złożonej z ogniw słonecznych
i baterii złożonej z ogniw galwanicznych.
Sprawozdanie powinno zawierać:
1.
Cel ćwiczenia
2.
Wyniki pomiarów i obliczeń (tabele)
3.
Opracowanie wyników pomiarów (wykresy, przykłady obliczeń, analiza)
4.
Wnioski (obszerne)
5.
Załącznik – protokół badań (ten dokument) podpisany przez prowadzącego zajęcia.
Rys. 4. Schematy zastępcze układów bateria –
obciążenie. Rw – rezystancja wewnętrz-
na baterii.
4. Opracowanie wyników pomiarów
a) wykreślić zależność: U
bat
= f
(E) i E
bat
= f
(E),
b) wykreślić zależność: U
bat
= f
(I) i U
6f22
= f
(I),
c) wykonać wykresy R
w
= f
(I) dla obu baterii,
Należy określić:
– wartość natężenia oświetlenia przy którym
E
bat
= 9V,
– wartość natężenia oświetlenia przy którym
E
bat
= 9V w warunkach obciążenia 10 mA,
– wartość napięcia na baterii 6F22 przy obciąże-
niu 10 mA.
obc
R
U
6F22
6F22
E
BS
E
w
R
BS
U
I
w
R
I
obc
R