Ministerstwo Zdrowia ogłosiło (do dn. 12.09.2008) konsultacje społeczne dotyczące projektu
ustawy "O niektórych zawodach medycznych", mającej wejść w życie z dniem 1.01.2009r. Ustawa
ta dotyczy między innymi zawodu psychoterapeuty.
Nowe przepisy wprowadzą bardzo istotne zmiany w nabywaniu prawa do wykonywania tego
zawodu oraz nowe regulacje odnośnie zasad jego wykonywania. Projekt ustawy przewiduje, że do
wykonywania zawodu psychoterapeuty niezbędne jest spełnienie poniższych warunków
•
ukończenie studiów wyższych i posiadanie tytułu lekarza lub magistra na kierunku
psychologia;
•
ukończenie odpowiedniego szkolenia w zakresie psychoterapii;
•
wpisanie do rejestru osób uprawnionych do wykonywania zawodów medycznych.
Szkolenie
Zgodnie z ustawą szkolenie powinno trwać co najmniej 4 lata, obejmować 1200 godzin zajęć
teoretycznych i praktycznych oraz kończyć się egzaminem przed komisją. (art.3 ust.3).
Do prowadzenia szkoleń uprawnione mają być ośrodki szkolące, które uzyskały akredytację
ministra zdrowia. (art. 5) zwane "jednostkami szkolącymi w zakresie psychoterapii".
Warunkiem udzielenia akredytacji jest spełnienie standardów czyli przedstawienie komisji
akredytacyjnej, przez dany ośrodek, szczegółowego programu szkolenia opartego na ramowym
programie nauczania (określonym w rozporządzeniu ministra), oraz posiadanie odpowiedniej kadry
i bazy dydaktycznej.
Dla chętnych do wykonywania zawodu psychoterapeuty oznacza to, że powinni ukończyć szkolenie
właśnie w ośrodku akredytowanym, bo tylko wtedy będą mogli wykonywać swój zawód bez
konieczności wnioskowania do ministra o uznanie kwalifikacji do wykonywania zawodu
psychoterapeuty.
Akredytowane ośrodki szkolące w psychoterapii będą:
•
kwalifikować do szkolenia - wg. zawartego w rozporządzeniu ministra zdrowia sposobu
przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego;
•
szkolić zgodnie z programem szczegółowym, opartym o ramowy program szkolenia
określony w rozporządzeniu ministra. Rozporządzenie będzie zawierać również przepisy
dotyczące sposobu prowadzenia i odbywania szkolenia oraz formy zaliczania
poszczególnych części szkolenia;
•
egzaminować - minister określi skład komisji egzaminacyjnej oraz sposób i formę
przeprowadzania egzaminu;
•
wydawać dyplomy - wzór dyplomu będzie określony w rozporządzeniu ministra;
•
prowadzić i przechowywać dokumentację związaną z przebiegiem i organizacją szkolenia
w tym protokoły z postępowania kwalifikacyjnego do szkolenia, regulaminy szkolenia,
dokumentację przebiegu egzaminów i innych form zaliczenia, rejestr wydanych dyplomów;
•
poddawać się kontroli przez osobę upoważnioną przez ministra. Osoba te będzie mogła
wizytować placówkę, mieć wgląd do dokumentacji i wydawać zalecenia dotyczące
usunięcia stwierdzonych uchybień.
Akredytacja dla jednostki szkolącej będzie udzielana na 5 lat. Minister może udzielać, odmawiać
lub cofnąć akredytację po zasięgnięciu opinii komisji akredytacyjnej.
Komisja akredytacyjna jest powoływana przez Ministra Zdrowia spośród osób posiadających
min. pięcioletnie doświadczenie zawodowe, poleconych przez Polską Radę Psychoterapii.
Członkowie komisji akredytacyjnej nie otrzymują wynagrodzenie za pełnione funkcje.
Polska Rada Psychoterapii jest organem opiniodawczym ministra zdrowia i zostaje zwołana
przez niego spośród osób:
•
udzielających świadczenia metodami psychoterapeutycznymi o naukowo
udokumentowanej skuteczności ;
•
zgłoszonych przez ogólnopolskie stowarzyszenia lub ich sekcje oraz szkoły wyższe
prowadzące szkolenia w zakresie psychoterapii.
Rejestr osób uprawnionych do wykonywania zawodów
medycznych
Zgodnie z ustawą prowadzony będzie Rejestr osób uprawnionych do wykonywania zawodów
medycznych w tym do prowadzenia psychoterapii.
Osoba uprawniona do wykonywania zawodu psychoterapeuty (uprawnienie zyskuje po ukończeniu
studiów wyższych i uzyskaniu odpowiednich dyplomów oraz ukończeniu szkolenia) przed
podjęciem czynności zawodowych (czyli zanim zacznie pracować jako psychoterapeuta) będzie
obowiązana dokonać wpisu do Rejestru i przedstawić zaświadczenie o wpisie pracodawcy lub
organowi prowadzącemu ewidencję działalności gospodarczej.
Zaświadczenie będzie wydawane na wniosek osoby zainteresowanej i będzie ważne 3 miesiące.
Wpis do rejestru będzie płatny, natomiast dokonywanie zmian, przedłużenie wpisu będzie
bezpłatne. Wpis jest ważny przez 5 lat, a przedłużenia trzeba będzie dokonać na 3 miesiące przed
upływem ważności.
Rejestr będzie jawny i dostępny dla osób trzecich z uwzględnieniem przepisów o ochronie danych
osobowych, prowadzony w systemie teleinformatycznym.
Wniosek o wpis do rejestru będzie zawierał następujące dane:
•
imię nazwisko,
•
PESEL,
•
Numer dokumentu potwierdzającego tożsamość i adres zamieszkania,
•
informacje dotyczące uprawnień do wykonywania zawodu medycznego w tym:
zdolności do czynności prawnych, stanu zdrowia pozwalającego na wykonywanie zawodu
medycznego,
znajomości języka polskiego w stopniu wystarczającym do wykonywania zawodu,
niekaralności (osoba nie była skazana wyrokiem prawomocnym za umyślne przestępstwo
przeciw życiu, zdrowiu, wolności seksualnej i obyczajności),
posiadania dyplomu do wykonywania zawodu,
informacje nt. doświadczenia zawodowego i przebiegu działalności zawodowej, w tym o
karach orzeczonych z tytułu odpowiedzialności zawodowej.
Do wniosku dołącza się dokumenty:
•
odpisy właściwych dyplomów - ukończenia stadiów i szkolenia (lub szkoleń);
•
zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia;
•
oświadczenie o zdolności do czynności prawnych;
•
potwierdzoną kopie dowodu tożsamości;
•
informacje z Krajowego Rejestru Karnego;
•
oświadczenie o znajomości języka polskiego;
•
dowód wpłaty;
Minister na drodze rozporządzenia określi szczegółowy zakres danych objętych rejestrem, sposób
jego prowadzenia, udostępniania danych oraz wzory wniosków o wpis, przedłużenia wpisu,
wydania zaświadczenia o wpisie.
Przepisy przejściowe czyli co znaczy wejście ustawy dla
psychoterapeutów już pracujących w tym zawodzie
W najlepszej sytuacji są pracujący aktualnie w zawodzie psychoterapeuci z wyższym
wykształceniem (nie jest określone, na jakim kierunku) posiadający certyfikat psychoterapeuty
wydany przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne lub Polskie Towarzystwo Psychiatryczne. Nie
potrzebują oni uznania swoich kwalifikacji przez ministra i muszą jednie wpisać się do Rejestru w
czasie zgodnym z harmonogramem określonym przez ministra ale nie później niż do 31.12.2012r.
Podobnie, w komfortowej sytuacji są osoby, które z dniem wejścia w życie ustawy (1.01.2009r)
będą w trakcie szkolenia rekomendowanego przez wymienione PTPy i ukończą je po wejściu
ustawy w życie.
Dla innych psychoterapeutów pracujących obecnie w zawodzie sytuacja się trochę skomplikuje,
staną oni wobec konieczności odbycia szkolenia akredytowanego lub uzyskania decyzji ministra o
uznaniu kwalifikacji zawodowych. Będą oni mogli wykonywać zawód do czasu uznania lub
uzupełnienia kwalifikacji zawodowych nie później jednak niż do 31-12-2015
Aby uzyskać uznanie kwalifikacji zawodowych psychoterapeuta powinien wystąpić z wnioskiem
do ministra, w którym powinien przedstawić:
1. Dokumenty potwierdzające, że program odbytego kształcenia odpowiada programowi
kształcenia w psychoterapii określonemu w rozporządzeniu ministra.
2. Inne dokumenty potwierdzające zdobycie wiedzy i umiejętności właściwych dla zawodu
psychoterapeuty.
3. Dokumenty potwierdzające wykonywanie zawodu psychoterapeuty (prowadzenie
psychoterapii indywidualnej, grupowej lub małżeńskiej) przez co najmniej dwa lata w czasie
odpowiadającym pełnemu wymiarowi czasu pracy lub odpowiednio dłużej w przypadku
wykonywania w niepełnym wymiarze czasu pracy w okresie ostatnich 10 lat.
Minister wydaje decyzję o uznaniu lub odmowie uznania kwalifikacji na podstawie opinii komisji
do spraw uznawania kwalifikacji.
Komisję do spraw uznawania kwalifikacji powołuje minister spośród osób legitymujących się
doświadczeniem zawodowym zgłoszonych przez Polską Radę Psychoterapii lub dorobkiem
naukowym zgłoszonych przez szkoły wyższe kształcące w zawodzie psychoterapeuty. Komisja
otrzymuje wynagrodzenie i zwrot kosztów podróży.
Jeśli wiedza i umiejętności osoby wnioskującej budzą wątpliwości co do równoważności ich z
wymaganiami, minister może odmówić uznania kwalifikacji lub uzależnić decyzję od odbycia stażu
kwalifikacyjnego lub przystąpienia do testu kwalifikacyjnego.
W postanowieniu minister określi różnice programowe, których uzupełnienie jest niezbędne do
uznania kwalifikacji oraz określa długość stażu, nie dłużej jednak niż 2 lata.
Staż ma odbywać się w jednostce ochrony zdrowia na podstawie zawartej z nią umowy
szczegółowe przepisy odnośnie stażu i testu kwalifikacyjnego będą zamieszczone w rozporządzeniu
ministra.
Uwagi w sprawie projektu ustawy można zgłaszać do 12.09.2008. na adres: m.sobotka@mz.gov.pl.