background image

Skupia się na związku niemowlęcia i małego dziecka z matką o innymi ważnymi postaciami.

Wg. Klein → psychika jest wewnętrznym światem o spersonalizowanej naturze, światem zinternalizowanych relacji 
ego – obiekt, które odzwierciedlają chociaż częściowo relacje ego z obiektami w świecie rzeczywistym.

Obiekt jako słowo-klucz.

Obiekt wewnętrzny nieustannie modyfikowany.

Klein inaczej niż Freud podchodzi do dziecka. Freud mówił, że ego wyłania się z id.  Klein twierdzi, że rodzimy się z 
prymitywnie ukształtowanym ego, dąży do nawiązania relacji z obiektem, ma zdolność do fantazjowania, przeżywania 
lęku i agresji, do posługiwania się pierwotnymi mechanizmami obronnymi.

Fantazja jako pierwotna aktywność psychiczna.

Pierwotny proces polegający na zaspokajaniu pragnień poprzez halucynacje. 

Fantazje płyną wprost z popędów i balansują na granicy pomiędzy somatyczną a psychiczną aktywnością.

Agresywne fantazje powstają niezależnie od rzeczywistych doświadczeń (realne obiekty mogą je wzmacniać lub 
wyciszać).

Fantazje pełnią funkcję obronną – pomagają poradzić sobie z frustrację itp.

Dziecko internalizuje świat → rzeczywiste zdarzenia modyfikowane przez fantazje.

Dziecko odczuwa lęk → testuje więc rzeczywistość i jej zgodność z fantazjami, by go zredukować → M. Klein: proces 
ten leży u podstaw myślenia

Mechanizmy obronne.

M. Klein zwróciła uwagę, że mechanizmy obronne działają u dzieci od urodzenia. 

Główne znaczenie mają:

rozszczepienie

do uporządkowania chaosu pierwszych doświadczeń

grupuje w odrębne obiekty: dobre / złe

złe aspekty są usuwane z ego poprzez projekcję → złagodzenie lęku

 

 

to najbardziej prymitywna obrona przed lękiem

identyfikacja projekcyjna

cel: uwolnienie ego od niepożądanych aspektów i umieszczanie ich w innych obiektach

1: projekcja części siebie

2: powstaje taka relacja interpersonalna, że odbiorca doświadcza presji żeby zachowywać się w sposób 
zgodny z projekcją (samospełniające się proroctwo?)

3: projektowane uczucia po „psychologicznej obróbce” przez odbiorcę (np. interpretacja terapeuty) są 
reinternalizowane przez osobę projektującą

identyfikacja introjekcyjna

generalnie w formie inkorporacji świata zewnętrznego

Pozycje schizoidalno – paranoidalna i depresyjna.

W teorii M. Klein → pozycja = mieszanka popędów, obron i relacji z obiektami, zachowania związane z pozycjami są 
obecne przez całe życie, nie jest to przemijające stadium, całkowita integracja jest nieosiągalna, co powoduje oscylację 
pomiędzy konfliktami depresyjnymi i regresją do zjawisk typu schizoidalno – paranoidalnego.

background image

Pozycja schizoidalno – paranoidalna,

Rozszczepienie: obiekt idealny i obiekty prześladowcze (zalążki superego) obdarzone omnipotentną kontrolą → zawiść 
i zazdrość jako destrukcyjne czynniki z którymi trzeba się zmierzyć , itd.

Rozszczepienie ogarnia chaos, zachodzi identyfikacja projekcyjna i introjekcja.

Dominuje tutaj prześladowczy lęk przed destrukcją ego przez jeden lub wiele złych obiektów.

Przy pozytywnym obrocie spraw – zawiść zostaje usunięta / przeniesiona i ego jest wstępnie przygotowane do 
integracji.

Psychopatologia: wrogość i zawiść zbyt intensywne → wyprojektowana część dezintegruje się na małe 
kawałeczki i sam obiekt projekcji też się dezintegruje, wszystko pełne nienawiści (świat wew. i zew.),, cel: 
zniszczenie znienawidzonego obiektu i zniszczenie „aparatu percepcyjnego, który go postrzega)

Pozycja depresyjna.

Postęp w rozwoju, niemowlę rozpoznaje cały obiekt i ustosunkowuje się do niego.

Dziecko rozpoznaje matkę, jako całą osobę, która może być czasem zła, a czasem dobra.

Ego dziecka też staje się coraz bardziej całościowe, coraz mniej rozszczepione na dobre i złe składniki.

Lęk rodzi się z ambiwalencji.

Nasilone procesy introjekcji – obiekt może odejść, bo jestem zły i niedoskonały → chęć zatrzymania obiektu wewnątrz 
siebie.

Ta pozycja jest krytyczna dla niemowlęcia! → zaczyna odróżniać fantazje od rzeczywistości → badanie rzeczywistości 
jest adekwatne i znaczące (a nie kierowane fantazjami).

Rozwój zdolności do reprezentacji symbolicznej obiektu → umożliwia zniesienie separacji i wyobrażenia sobie obiektu 
pod jego nieobecność

patologia :

obrony maniakalne: kontrola, triumf, pogarda

obsesyjna reparacja

Tutaj początki kompleksu Edypa wg M. Klein → dziecko przeżywa niezaspokojenie ze strony matki i dostrzega, że 
ojciec „zabrał matkę i pierś” ! :P