Opracowała: dr inż. Teresa Rucińska

Definicja wyrobu budowlanego

Wyrobem

budowlanym

jest

wyrób

(rzecz

ruchoma bez względu na stopień jej przetworzenia
przeznaczona

do

wprowadzenia

do

obrotu),

wytworzony w celu wbudowania, wmontowania,
zainstalowania lub zastosowania w sposób trwały w
obiekcie budowlanym, wprowadzany do obrotu jako
wyrób pojedynczy lub jako zestaw wyrobów do
stosowania we wzajemnym połączeniu stanowiącym
integralną całość użytkową (art. 3, pkt. 18 Prawa
budowlanego)

W Polsce obowiązują następujące rodzaje 

norm:

• Polska Norma PN

• Polska norma będąca wprowadzeniem normy 

europejskiej PN-EN

• Polska norma będąca wprowadzeniem normy 

europejskiej mającej status normy 

międzynarodowej PN-EN ISO

• Polska norma będąca wprowadzeniem normy 

międzynarodowej PN-ISO

Przykłady

• PN–(rok)/B–(numer) 

– norma własna, 

ustanowiona do 31.12.1993

• PN–B–(numer) : (rok) 

– norma własna, 

ustanowiona po 1.01.1994

• PN–EN (numer) : (rok) 

– norma PN 

wdrażająca normę europejską EN o tym 

samym numerze i z nią identyczną

• PN

–

EN ISO(numer):(rok) 

– norma PN 

wdrażająca normę europejską EN identyczną 

z normą międzynarodową ISO

• PN–ISO (numer) : (rok) 

– norma PN 

wdrażająca normę międzynarodową ISO o 

tym samym numerze i z nią identyczną

W przypadku wprowadzenia normy w języku 

oryginału dodaje się oznakowanie „U”

Poprawki lub zmiany do norm oznacza się 

uzupełniając numer normy dodatkowym 

symbolem:

• ..../A – zmiana do normy PN odzwierciedlająca w 

stopniu identycznym zmiany do normy 

europejskiej lub międzynarodowej, publikowana 

oddzielnie

• ..../Az – zmiana krajowa do normy PN 

publikowana oddzielnie

• ..../Ap – poprawka krajowa do normy PN 

publikowana oddzielnie

• ..../AC –

poprawka do normy PN 

odzwierciedlająca w stopniu identycznym 

poprawki do normy europejskiej lub 

międzynarodowej, publikowana oddzielnie

• ....+AC – norma z poprawką włączoną do treści

• ....+A2 – norma ze zmianą nr 2 włączoną do 

treści

• ....+A# – norma z kilkoma zmianami włączoną do 

treści

Aktualny wykaz norm podawany jest w Katalogu 

Polskich Norm (PKN

). Są one uszeregowane 

wg Międzynarodowej Klasyfikacji Norm (ICS).

W zależności od rodzaju postanowień, jakie 

norma podaje, wyróżnia się następujące typy 

norm:

• norma podstawowa

– obejmuje szeroki 

zakres zagadnień lub zawiera ogólne 

postanowienia dotyczące jednej, określonej 

dziedziny

• norma terminologiczna

– dotyczy terminów, 

zawiera zwykle ich definicje oraz objaśnienia, 

ilustracje, przykłady, itp.

• norma badań 

• norma wyrobu

• norma procesu

– określa wymagania, które 

powinny być spełnione przez proces w celu 

zapewnienia jego funkcjonalności

• norma usługi 

-

określa wymagania, które 

powinny być spełnione przez usługę w celu 

zapewnienia jego funkcjonalności

• norma interfejsu 

-

określa wymagania 

dotyczące kompatybilności wyrobów lub 

systemów w miejscach ich wzajemnego 

łączenia

• norma danych 

– norma zawierająca wykaz 

właściwości, dla których powinny być podane 

wartości lub inne dane, w celu określenia 

wyrobu, procesu lub usługi

Aprobaty i certyfikaty

Aprobata 

– (AT  ITB) 

– jest pozytywną oceną 

techniczna wyrobu, stwierdzającą jego 

przydatność do stosowania w budownictwie. 

Aprobata techniczna 

udzielana jest dla 

wyrobu, którego nie uwzględniono w Polskiej 

Normie, lub którego właściwości użytkowe, 

odnoszące się do wymagań podstawowych, 

różnią się istotnie od właściwości 

określonych w Polskiej Normie. 

Aprobata techniczna jest udzielana na okres 

5 lat. Okres ten może być przedłużony bez 

przeprowadzania ponownego postępowania 

aprobacyjnego. 

Aprobata techniczna może być także 

uchylona przez jednostkę aprobującą w 

przypadku zmian w przepisach lub innych 

istotnych powodów.

W przypadku certyfikatów wyróżnia się:

• certyfikację obowiązkową 

– obowiązkowi 

certyfikacji podlegają wyroby wyprodukowane w 

Polsce oraz wyroby importowane  do Polski po 

raz pierwszy, mogące stwarzać zagrożenie oraz 

służące ochronie lub ratowaniu życia, zdrowia i 

środowiska

• certyfikację dobrowolną 

– producent wyrobu, 

który nie podlega obowiązkowej certyfikacji ma 

możliwość dobrowolnego certyfikowania go na 

znak bezpieczeństwa.

Instytut Techniki Budowlanej -

Zakład 

Certyfikacji prowadzi certyfikację wyrobów w 

zakresie:

obowiązkowym:

• ocena zgodności z normą zharmonizowaną –

wyrób budowlany uzyskuje prawo oznaczenia

• ocena zgodności z wymaganiami polskich 

norm i polskich aprobat technicznych, 

uprawniająca producenta do wystawienia 

krajowej deklaracji zgodności i  - wyrób 

budowlany uzyskuje prawo oznaczenia 

znakiem budowlanym 

dobrowolnym:

• ocena zgodności z wymaganiami norm 

zharmonizowanych i europejskich aprobat 

technicznych oraz polskich norm i polskich 

aprobat technicznych, umożliwiającymi 

uzyskanie dobrowolnego, krajowego 

certyfikatu zgodności,

• ocena zgodności z kryteriami jakości ITB, 

uprawniającymi do znakowania wyrobu 

znakiem jakości Q-ITB,

• ocena zgodności z kryteriami ekologicznymi 

ITB, uprawniającymi do znakowania wyrobu 

znakiem ekologicznym EKO-ITB, 

• ocena zgodności z kryteriami jakości 

akustycznej ITB, uprawniającymi do 

znakowania wyrobu znakiem jakości 

akustycznej AQ-ITB,

• ocena zgodności z kryteriami jakości cieplnej 

ITB, uprawniającymi do znakowania wyrobu 

znakiem jakości cieplnej CQ-ITB.