Poszukiwanie sprawno
Poszukiwanie sprawno
ś
ś
ci
ci
i efektywno
i efektywno
ś
ś
ci organizacji
ci organizacji
Koncepcja sprawno
ś
ci organizacji
PRAKSEOLOGIA to:
nauka o sprawnym działaniu, poszukuje ona najszerszych
uogólnie
ń
odnosz
ą
cych si
ę
do wszelkich form
ś
wiadomego
i
celowego
działania rozpatrywanego ze wzgl
ę
du na
sprawno
ść
;
konstruuje i uzasadnia dyrektywy praktyczne, tj. nakazy i zakazy
oraz zalecenia i przestrogi dotycz
ą
ce wzmagania sprawno
ś
ci
i unikania niesprawno
ś
ci w działaniu; Zadaniem prakseologii jest
m.in. naukowe badanie warunków sprawno
ś
ci działa
ń
. W zwi
ą
zku
z tym zajmuje si
ę
ona typologi
ą
działa
ń
, poł
ą
czonej z dociekaniem
przyczyn ich powodze
ń
i niepowodze
ń
.
(Pszczołowski 1978,"Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji")
Wymiary sprawno
ś
ci organizacji
SKUTECZNO
ŚĆ
działa
ń
to oceniana pozytywnie zgodno
ść
wyniku z celem.
Działanie jest skuteczne, je
ż
eli osi
ą
gamy zamierzony cel, gdy umo
ż
liwia
lub ułatwia jego osi
ą
gni
ę
cie. W zale
ż
no
ś
ci od rodzaju celu wyst
ę
puj
ą
przypadki działa
ń
, które rozpatruje si
ę
jako:
Skuteczne albo nieskuteczne – skuteczno
ść
niestopniowalna
Mniej lub bardziej skuteczne – skuteczno
ść
stopniowalna
O
stopniowalnej
albo
niestopniowalnej
skuteczno
ś
ci
decyduje
sformułowanie celu (stopniowalny lub niestopniowalny).
Przy ocenie skuteczno
ś
ci nie bierze si
ę
pod uwag
ę
ubytków (np.
wydatku energetycznego, zu
ż
ytego czasu itp..) lecz tylko nabytki (skutki
przewidywane jako cele)
Wymiary sprawno
ś
ci organizacji
KORZYSTNO
ŚĆ
– stanowi cech
ę
działania oznaczonego
dodatnio ze wzgl
ę
du na przewag
ę
nabytków (skutków, wyniku
u
ż
ytecznego) nad ubytkami (kosztami),
czyli N-U>0 oznacza
działanie korzystne, za
ś
N-U<0 oznacza działanie niekorzystne
EKONOMICZNO
ŚĆ
–
to stosunek mi
ę
dzy nabytkami
a ubytkami, w których cenno
ść
nabytków jest wi
ę
ksza od
ubytków,
gdy N/U>1; je
ż
eli przewa
ż
aj
ą
ubytki, gdy N/U<1, wyst
ę
puje
nieekonomiczno
ść
.
Wieloczynnikowa analiza efektywno
ś
ci
organizacji
Wieloczynnikowa analiza efektywno
ś
ci
organizacji
W1 - produkcja globalna, W2 - dostawy rynkowe, W3 – sprzeda
ż
, W4 - realizacja planu produkcji
globalnej, W5 - realizacja dostaw rynkowych, W6 - realizacja planu sprzeda
ż
y, W7 produkcja
dodana, W8 - wydajno
ść
na jedneg o zatrudnionego, W9 - produktywno
ść
pracy, W10 -
produktywno
ść
ś
rodków trwałych, W11 - zysk brutto, W12 - zysk netto, W13 - innowacyjno
ść
,
W14 - warto
ść
wydatków na badania rozwój, W15 - warto
ść
zastosowanych wniosków
racjonalizatorskich, W16 - istnienie organizacji, W17 - warto
ść
inwestycji, W18 - liczba
pracowników podnosz
ą
cych kwalifikacje, W19 - dynamika produkcji sprzeda
ż
y, W20 - wielko
ść
dotacji, subwencji, W21 - obni
ż
enie taryf celnych, podatków, W22 - udział w rynku, W23 -
autonomia wzgl
ę
dem otoczenia i uczestników, W24 - warunki pracy i płac w stosunku do innych
organizacji, W25 - stopie
ń
realizacji interesów politycznych grupy (klasy) rz
ą
dz
ą
cej lub d
ążą
cej
do władzy, W26 - utrwalanie b
ą
d
ź
naruszanie istniej
ą
cego ładu społeczno-politycznego, W27 -
zgodno
ść
norm organizacyjnych z normami kulturowymi, W28 - innowacyjno
ść
kulturowa, W29 -
poczucie bezp iecze
ń
stwa, W30 - wydajno
ść
pracy, W31 - fluktuacja, W32 - absencja, W33 -
stopie
ń
integracji pracowniczej, W34 - stosunki mi
ę
dzyludzkie.
Efektywno
ść
– podej
ś
cie systemowe
model konkurencyjnych warto
ś
ci
Efektywno
ść
– podej
ś
cie systemowe
model konkurencyjnych warto
ś
ci
Organizacja A
Organizacja B
Organizacja
Ludzie
Elastyczno
ść
Kontrola
Model
systemu otwartego
Model
racjonalnych celów
Model
human relation
Model
procesu wewn
ę
trznego
Efektywno
ść
– podej
ś
cie procesowe
Efektywno
ść
– podej
ś
cie procesowe
Efektywno
ść
– podej
ś
cie procesowe
Logika ustalania celów w koncepcji
MBO
Wła
ś
ciciele
CELE I ZADANIA DLA CAŁEJ FIRMY
JEDNOSTKA
A
JEDNOSTKA
B
JEDNOSTKA
C
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
Klienci
Konkurenci
Logika rozliczania celów w
koncepcji MBO
Zadowoleni
wła
ś
ciciele
CELE I ZADANIA DLA CAŁEJ FIRMY
JEDNOSTKA
A
JEDNOSTKA
B
JEDNOSTKA
C
☺
☺
☺
☺
Lojalni
klienci
Zdruzgotani
konkurenci
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
Zasada SMART
S
M
A
R
T
pecific (konkretne)
easurable (mierzalne)
greed (uzgodnione)
ealistic (realistyczne)
ime bound (okre
ś
lone czasowo)
Formułowanie celów do osi
ą
gni
ę
cia
CEL SZCZEGÓŁOWY
spełniaj
ą
cy kryterium
SMART
przekazywanie opracowa
ń
miesi
ę
cznych
do 3-ego nast
ę
pnego miesi
ą
ca, kwartalnych
do 10-ego dnia miesi
ą
ca po kwartale –
ka
ż
dy dzie
ń
spó
ź
nienia liczony jako 2%
spadek poziomu wykonania
uzyska
ć
do 25.03.br zatwierdzenie
przez Zarz
ą
d Spółki projektu i bud
ż
etu
kampanii promocyjnej; wykonanie zadania
do 15.04 - 75%, a po 15 kwietnia
jako niewykonalne.
CEL OGÓLNY
TERMINOWE
PRZEKAZYWANIE
ANALIZ
FINANSOWYCH
PRZYGOTOWA
Ć
PROJEKT KAMPANII
WPROWADZAJ
Ą
CEJ
MODEL XXXX
ru
ty
n
o
w
e
ro
z
w
o
jo
w
e
Pytania pomocnicze do konstruowania
celów
Sk
ą
d wiemy,
ż
e co
ś
zostało zrobione?
Sk
ą
d wiemy,
ż
e co
ś
jest robione dobrze?
Jakie s
ą
ko
ń
cowe oczekiwane rezultaty?
Czy to jest realne?
Dlaczego to powinno by
ć
zrobione?
Od kogo zale
ż
y czy to zostanie zrobione?
Jakie zasoby s
ą
niezb
ę
dne aby to zrobi
ć
?
Kiedy to powinno zosta
ć
zrobione?
Kiedy jest to mo
ż
liwe do zrobienia?
Po pierwsze, ustal główny cel
swojego
ż
ycia, a potem badaj
ka
ż
d
ą
spraw
ę
. Je
ś
li jest zgodna
z Twoim celem to j
ą
realizuj, je
ś
li
nie to j
ą
odrzu
ć
.
Ś
w. Ignacy Loyola
Ź
ródła celów organizacyjnych
Strategia działania przedsi
ę
biorstwa,
Cele długofalowe i krótkookresowe firmy oraz wynikaj
ą
ce
z nich zadania dla komórki organizacyjnej wła
ś
ciwej dla
pracownika,
Bud
ż
et przedsi
ę
biorstwa i komórki organizacyjnej,
Podstawowy zakres obowi
ą
zków dla stanowiska,
Plany rozwoju zawodowego pracownika.
Ci
ą
głe cele organizacji
według P. Druckera
Identyfikacja
Integracja
Wpływ społeczny
Współpraca
Dostosowanie
Odnowa
Rentowno
ść
Pozycja na rynku
Produktywno
ść
Stan zasobów
Sprawno
ść
działania
Innowacja
7 nawyków skutecznego działania
wg Stephena R. Covey’a
b
ą
d
ź
proaktywny
zaczynaj wszystko z wizj
ą
ko
ń
ca
rób w pierwszej kolejno
ś
ci to, co najwa
ż
niejsze
my
ś
l w kategoriach „wygrana – wygrana”
najpierw staraj si
ę
zrozumie
ć
a dopiero potem by
ć
zrozumianym
pami
ę
taj o synergii (cało
ść
jest czym
ś
wi
ę
cej ni
ż
sum
ą
poszczególnych cz
ęś
ci)
pami
ę
taj o wszechstronnej ci
ą
głej samoodnowie