lacina arkusz PR

dysleksja

OKE

WARSZAWA

CKE

JĘZYK ŁACIŃSKI

I KULTURA ANTYCZNA

POZIOM ROZSZERZONY

PRZYKŁADOWY ZESTAW ZADAŃ

Czas pracy 180 minut

Instrukcja dla zdającego

1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12

stron.

Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego egzamin.

2. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym

tuszem/atramentem.

3. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
4. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
5. Podczas egzaminu możesz korzystać ze słownika

łacińsko-polskiego oraz atlasu historycznego.

Życzymy powodzenia!

MARZEC

ROK 2008

Za rozwiązanie

wszystkich zadań

można otrzymać

łącznie 50 punktów

Część I – 10 pkt

Część II –25 pkt

Część III – 15pkt

Wypełnia zdający

przed rozpoczęciem pracy

PESEL ZDAJĄCEGO

KOD

ZDAJĄCEGO

Miejsce

na naklejkę

z kodem szkoły

Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej

Poziom rozszerzony

CZĘŚĆ I – TEST LEKSYKALNO – GRAMATYCZNY

W zadaniach od 1. do 4. zakreśl jedyną poprawną możliwość (A,B,C,D) uzupełnienia
zdania, tak aby zachować znaczenie zdania wyjściowego.

Zadanie 1. (1 pkt)

Nemo felicior est quam homo liber.
Nemo felicior est ..........................
A. hominis liberi.
B. homine libero.
C. hominem liberum.
D. homini libero.

Zadanie 2. (1 pkt)

Non sordidi lucri causa laborabo.
Promitto me non sordidi lucri causa....................
A. laborare.
B. laboravisse.
C. laboraturum esse.
D. laborari.

Zadanie 3. (1 pkt)

Livius varia bella a Romanis gesta descripsit, ut legitur.
Leguntur varia bella a Romanis gesta a Livio......................
A. describi.
B. descripta esse.
C. descriptura esse.
D. describere.

Zadanie 4. (1 pkt)

Nemo discipulorum quaestiones ponet, quod magister responsum dedit.
Nemo discipulorum quaestiones ponet........................
A. responso a magistro dato.
B. responsi a magistro dati.
C. responsa a magistro data.
D. responsum a magistro datum.

Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej

Poziom rozszerzony

W zadaniach od 5. do 10. zakreśl jedyną poprawną możliwość (A,B,C,D) uzupełnienia
zdań.

Zadanie 5. (1 pkt)

Non omnes viros ...................putare possumus.
A. colendi
B. colendos
C. colendis
D. colendo

Zadanie 6. (1 pkt)

............................quot servi, tot inimici sunt.
A. Malos dominos
B. Malum dominum
C. Malo domino
D. Malus dominus

Zadanie 7. (1 pkt)

Semper sapientes bonique viri cogitaverunt, quid utile atque inutile civitati....................

A. est.
B. esset.
C. sit.
D. fuit.

Zadanie 8. (1 pkt)

Cum Caesar in Galliam venit, alterius factionis principes................. Haedui alterius Sequani.
A. erant
B. sint
C. fuissent
D. fuerint

Zadanie 9. (1 pkt)

Vir ...........................divitias secum portat.

A. doctas
B. doctus
C. doctos
D. doctum

Zadanie 10. (1 pkt

)

Deorum numero eos solos ducunt ..............cernunt.

A. quibus
B. qui
C. quos
D. quorum

Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej

Poziom rozszerzony

CZĘŚĆ II – PRZEKŁAD TEKSTU

Zadanie 11. (25 pkt)

Dokonaj przekładu na język polski jednego z dwóch podanych niżej fragmentów dzieł autorów
klasycznych.

Tekst nr 1

M. Tullius Cicero, Tusculanae disputationes II 61

Solebat narrare Pompeius, se audire voluisse Posidonium; sed cum audivisset eum

graviter esse aegrum, voluisse tamen nobilissimum philosophum visere; quem ut vidisset et
salutavisset (...) molesteque se dixisset ferre, quod eum non posset audire, at ille "Tu vero",
inquit, "potes, nec committam ut dolor corporis efficiat ut frustra tantus vir ad me venerit”.
Itaque narrabat eum graviter et copiose de hoc ipso, nihil esse bonum, nisi quod esset
honestum, cubantem disputavisse, cumque quasi faces ei doloris admoverentur, saepe dixisse:
"Nihil agis, dolor! quamvis sis molestus, numquam te esse confitebor malum".

Pompeius i , - Pompeiusz Wielki - triumvir
Posidonius, - ii, - Posejdonios, stoik, nauczyciel Cycerona

Tekst nr 2

G. Iulius Caesar, Commentarii de bello Gallico I 24

Postquam id animum advertit, copias suas Caesar in proximum collem subducit
equitatumque, qui sustineret hostium impetum, misit. Ipse interim in colle medio triplicem
aciem instruxit legionum quattuor veteranarum; in summo iugo duas legiones quas in Gallia
citeriore proxime conscripserat et omnia auxilia conlocari, ac totum montem hominibus
compleri; et interea sarcinas in unum locum conferri, et eum ab eis qui in superiore acie
constiterant muniri iussit. Helvetii cum omnibus suis carris secuti impedimenta in unum
locum contulerunt; ipsi confertissima acie, reiecto nostro equitatu, phalange facta sub primam
nostram aciem successerunt.

Helvetii, - orum – plemię galijskie

Przekład tekstu nr..........

…………………………………………………………………………………………………

Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej

Poziom rozszerzony

…………………………………………………………………………………………………

Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej

Poziom rozszerzony

CZĘŚĆ III – WYPRACOWANIE

Zadanie 12. (15 pkt)

Temat: Zanalizuj załączone teksty i materiały ikonograficzne. Na ich podstawie, a także

na podstawie własnej wiedzy napisz, na czym polegały i jaką rolę spełniały
igrzyska w kulturze starożytnej Grecji. W jakim stopniu idea szlachetnej
rywalizacji przetrwała do czasów współczesnych?

Pindar Oda nemejska druga

Jak ci pieśniarze-homerydzi
Często od słów do Zeusa swe pieśni zaczynają,
Tak i ten zawodnik
Fundament zwycięstw w świętych agonach zdobył
W szeroko opiewanym gaju Zeusa Nemejskiego.

I warto, by syn Timonoosa,
Skoro czas drogą ojców prosto go wiodący
Dał w nim ozdobę wielkim Atenom,
Rychło zwycięstwa kwiat przepiękny zerwał
W igrzyskach istmijskich, przodował w pytyjskich.

Wypada, by za górskimi Plejadami wnet podążał Orion,
Bo Salamina umie wychować bitnego wojownika –
Słyszał to Hektor pod Troją od Ajasa.
Lecz ciebie, Timodemosie,
Wytrzymała na trudy rozsławi siła – w pankrationie.

Acharny – jak mówią podania –
Dzielnych mają ludzi.
W igrzyskach jednak nad innych sławi się Timodemidów:
Cztery odnieśli zwycięstwa w agonach
Pod wyniosłymi szczytami Parnasu;

Od Koryntian, w Pelopsa znakomitego dolinie,
Siedem wzięli wieńców: siedem w Nemei;
U siebie niezliczoną ilość, w igrzyskach Zeusowych.
Uczcijcie, obywatele, Timodemosa, bo wraca w sławie,
Słodkośpiewną go pieśnią w pochodzie witajcie!

(Pindar, Oda nemejska druga – Na zwycięstwo Timodemosa Acharnejczyka w pankrationie; tł. M. Brożek)

Herodot Dzieje

[Po bitwie pod Salaminą] przybyło do Persów w roli zbiegów kilku Arkadyjczyków,

którzy szukali środków do życia i chcieli oddać im swe usługi. Zaprowadzono ich przed króla
i wypytywano, co porabiają Hellenowie; a jeden pytał o to w imieniu wszystkich.
Arkadyjczycy powiedzieli im, że Hellenowie święcą Olimpie i przypatrują się igrzyskom
gimnicznym i hipicznym. On pytał dalej, jaka jest ustanowiona nagroda, o którą walczą.
Odrzekli, że wieniec z gałązek oliwnych, który daje się zwycięzcy. Wtedy Tritantajchmes,
syn Artabanosa, który wyraził najszlachetniejszą myśl, ściągnął na siebie zarzut ze strony
króla. Słysząc bowiem, że nagrodą walki jest wieniec, a nie pieniądze, nie potrafił zamilczeć
i tak przed wszystkimi się odezwał: – Biada, Mardoniosie, przeciw jakim ty mężom
poprowadziłeś nas do boju, którzy nie o pieniądze urządzają swe igrzyska, lecz o dzielność!

(Herodot, Dzieje, VIII 26; tł. S. Hammer)

Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej

Poziom rozszerzony

Myron, Dyskobol, V w. p.n.e

Młodzieńcy biorący udział w igrzyskach, waza

czerwonofigurowa, Museum of Fine Arts w Bostonie

W imieniu wszystkich zawodników ślubuję: respektować zasady obowiązujące

w sporcie, przestrzegać zasad szlachetnej rywalizacji i zawsze postępować zgodnie z duchem
fair play; wszystkie dążenia, umiejętności, talent i siły woli poświęcić osiągnięciu najlepszego
wyniku sportowego bez żadnego dopingu.

Ślubowanie olimpijskie składane przez sportowca reprezentującego kraj organizujący współczesne

igrzyska olimpijskie