Zasady odbywania praktyk pedagogicznych

dla osób, które rozpoczęły studia w roku 2012/13 i później

Rodzaj studiów: licencjackie

Kierunek: Pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna

1. Uregulowania ogólne

1. Studenci studiów licencjackich kierunku Pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna są

zobowiązani, zgodnie z programem studiów, do odbycia praktyki pedagogicznej w
wymiarze 200 godz. i uzyskania jej zaliczenia.

2. Praktyki są bezpośrednio powiązane z przedmiotem: Metodyka praktyk

pedagogicznych i rozpoczynają się dopiero po rozpoczęciu zajęć z tego przedmiotu.

3. Odbycie wskazanych praktyk jest warunkiem zaliczenia semestru.
4. Merytoryczną opiekę nad studentami sprawuje wyznaczony wcześniej przez Uczelnię

opiekun praktyk związany z daną specjalnością, który prowadzi zajęcia z przedmiotu:
Metodyka praktyk pedagogicznych. Jest to jednocześnie osoba, od której student
otrzymuje zaliczenie praktyk.

5. Zaliczenie praktyk odbywa się na podstawie zaświadczenia o jej odbyciu, uzyskanego

od dyrektora placówki oraz materiałów dokumentujących przebieg praktyki
i wywiązanie się ze szczegółowych zadań określonych dla danego rodzaju praktyki.

6. Studenci odbywają praktyki cztery razy w toku studiów w dwóch rodzajach placówek:

przedszkolach i szkołach (klasy I-III).

7. Praktyki odbywają się pod kierunkiem nauczyciela mianowanego lub

dyplomowanego. Po uzyskaniu zgody dyrektora placówki student ustala dokładny
czas jej rozpoczęcia i zakończenia, zgodny z programem studiów zamieszczonym
poniżej.

8. Szczegółowe regulacje i zakres wymagań określone są w instrukcjach dla

poszczególnych rodzajów praktyk opracowanych przez opiekuna praktyk
i przedstawione na pierwszych zajęciach z Metodyki praktyk pedagogicznych.

9. Warunki zwolnienia studenta z odbywania praktyk na podstawie dotychczasowego

doświadczenia zawodowego oraz warunki zaliczenia, określone są w instrukcjach dla
poszczególnych rodzajów praktyk.

10. Wszelkie koszty związane z odbywaniem praktyki pokrywa student z wyjątkiem

kosztów ubezpieczenia, które pokrywa Uczelnia.

II.

Terminy odbywania praktyk, czas ich trwania oraz miejsce

1. Praktyki asystenckie

W trakcie 3 semestru studentów obowiązuje odbycie tygodniowej 25 godzinnej
praktyki w przedszkolu oraz tygodniowej 25 godzinnej praktyki w szkole.
Są to praktyki o charakterze asystenckim. Studenci poznają organizację pracy
przedszkola i szkoły, zapoznają się z dokumentacją placówek, obserwują zajęcia
prowadzone z dziećmi, asystują nauczycielowi.

2. Praktyki obserwacyjno/hospitacyjne

W trakcie 4 semestru studentów obowiązuje odbycie tygodniowej 25 godzinnej
praktyki w przedszkolu oraz tygodniowej 25 godzinnej praktyki w szkole.
Studenci obserwują zajęcia i dokumentują swoje obserwacje, podejmują próby
samodzielnego planowania, prowadzenia i dokumentowania niektórych zajęć. Wraz
z nauczycielem analizują pracę nauczyciela i uczniów oraz pracę własną.

3. Praktyki nauczycielskie

W trakcie trwania 5 semestru studenci są zobowiązani do odbycia tygodniowej 25
godzinnej praktyki w przedszkolu oraz tygodniowej 25 godzinnej praktyki w szkole.
Studenci samodzielnie planują i przeprowadzają zajęcia. Wspólnie z nauczycielem
analizują własną pracę i jej efekty. Dokumentują przebieg procesu dydaktycznego.

4. Praktyki nauczycielskie dyplomowe

W trakcie 6 semestru studenci odbywają tygodniową 25 godzinną praktykę w
przedszkolu oraz tygodniową 25 godzinną praktykę w szkole.
Studenci samodzielnie planują i przeprowadzają zajęcia, analizują własną pracę i jej
efekty. Dokumentują przebieg procesu dydaktycznego. Podejmują próby
diagnozowania i dokumentowania możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci.
Zbierają materiały do pracy licencjackiej.

Uwaga: O ile dopuszcza się, w uzasadnionych przypadkach, zrezygnowanie z

ciągłości praktyki asystenckiej i obserwacyjno/hospitacyjnej, o tyle w przypadku
nauczycielskiej i nauczycielskiej dyplomowej, ciągłość jest warunkiem
bezwzględnym.

III.

Ogólny cel praktyk

1.

Praktyki stanowią integralną część procesu dydaktycznego wynikającego ze
standardów kształcenia nauczycieli. Ich odbycie jest warunkiem koniecznym
dla zaliczenie semestru, na którym są przewidziane. Dopuszczenie do
kolejnego etapu praktyk możliwe jest dopiero po odbyciu praktyk
wcześniejszych.

2.

Ich celem jest:

- poznanie organizacji pracy przedszkola i szkoły;
- poznanie procesu wychowawczo-dydaktycznego w przedszkolu i szkole;

- nabycie umiejętności analizowania pracy nauczyciela i uczniów;
- nabycie umiejętności planowania i dokumentowania zajęć;
- nabycie umiejętności samodzielnego prowadzenia zajęć;
- nabycie umiejętności analizowania własnej pracy i jej efektów;
- nabycie umiejętności monitorowania i dokumentowania możliwości i potrzeb
rozwojowych dzieci.

Instrukcja nr 1 (do praktyk asystenckich)

Studia licencjackie

1. Praktykę asystencką należy odbyć w trakcie 3 semestru w wymiarze 25 godz. w

przedszkolu oraz 25 godz. w szkole.

2. Rozpoczęcie praktyk musi być poprzedzone uczestnictwem w przynajmniej jednych

zajęciach z przedmiotu: Metodyka praktyk pedagogicznych przewidzianych w danym
semestrze.

3. Wszelkie decyzje odnośnie przebiegu praktyk podejmuje opiekun praktyk (osoba

prowadząca przedmiot: Metodyka praktyk pedagogicznych).

4. Praktyki odbywają się pod kierunkiem nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego

w przedszkolu i szkole masowej lub integracyjnej. Praktyki mogą odbywać się także
w szkołach i przedszkolach niepublicznych, o ile są to placówki wielooddziałowe.

5. Po uzyskaniu zgody dyrektora placówki, student ustala ze wskazanym nauczycielem

dokładny czas jej rozpoczęcia i zakończenia.

Szczegółowe zadania do wykonania w trakcie praktyk:

1. Każdy dzień pobytu jest udokumentowany w dzienniczku praktyk studenta.
2. Student: - zapoznaje się z organizacją pracy przedszkola i szkoły,

- poznaje dokumentację placówki, zwłaszcza tę, prowadzoną przez nauczyciela
- poznaje obowiązki nauczyciela,
- dowiaduje się o specyficznych problemach pracy w przedszkolu i szkole,
- obserwuje zajęcia prowadzone z dziećmi,
- asystuje nauczycielowi.

3. Z wykonanych zadań rozlicza się poprzez zapis do dzienniczka praktyk oraz

przygotowanie pracy końcowej.

4. Podsumowaniem praktyki w przedszkolu jest praca na temat: Specyfika pracy

nauczyciela w placówce przedszkolnej.

5. Podsumowaniem praktyki w szkole jest praca na temat: Szkoła jako instytucja

realizująca określone zadania edukacyjne.

Warunki zaliczenia praktyk:

1. Warunkiem zaliczenia praktyk jest złożenie do opiekuna praktyk:

zaświadczenia dyrektora konkretnej placówki o czasie odbywania praktyki,

dzienniczka praktyk dokumentującego każdy dzień praktyki i sposobu
realizowania zadań wskazanych powyżej,

złożenie pracy określonej powyżej i uzyskanie z niej pozytywnej oceny
opiekuna

2. Praktyka w przedszkolu i praktyka w szkole są to dwie niezależne praktyki i każda z

nich rozliczana jest osobno.

3. Termin zaliczenia praktyk upływa z końcem semestru.

Warunki zwolnienia z praktyk:

1. Obowiązuje warunek, że praktyka w przedszkolu i szkole jest rozliczana osobno.
2. Z praktyki asystenckiej mogą być zwolnione osoby, które pracują lub pracowały w

placówce określonej w p. 6 Zasad odbywania praktyk pedagogicznych. Podstawą
zwolnienia z odbywania praktyk jest udokumentowanie pracy w przedszkolu
masowym lub integracyjnym oraz w szkole masowej i integracyjnej.

3. Osoby pracujące w placówkach niepublicznych mogą zrealizować praktykę w sposób

indywidualny. Obowiązuje wówczas odbycie 1-dniowej 5 godzinnej praktyki, której
celem jest poznanie specyfiki pracy placówki masowej i skonfrontowanie spostrzeżeń
z dotychczasowymi doświadczeniami. Podstawą zaliczenia jest wówczas
zaświadczenie z placówki oraz złożenie pracy i uzyskanie z niej pozytywnej opinii
opiekuna. Temat pracy: Czy istnieją różnice w zakresie realizacji zadań edukacyjnych
w placówce publicznej i niepublicznej.

4. Zwolnione z praktyk mogą być także osoby, które udokumentują odbywanie praktyki

w przedszkolu i szkole w ramach dotychczasowego kształcenia, w wymiarze nie
niższym, aniżeli przewidziane w p. 1 Instrukcji.

5. Wszelkie wątpliwości co do możliwości zwolnienia z praktyk należy konsultować

indywidualnie z opiekunem praktyk.

Instrukcja nr 2 (do praktyk obserwacyjno/hospitacyjnych)

Studia licencjackie (Pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna)

1. Praktykę obserwacyjno/hospitacyjną należy odbyć w 4 semestrze w wymiarze 25

godz. w przedszkolu oraz 25 godz. w szkole.

2. Wszelkie decyzje odnośnie przebiegu praktyk podejmuje opiekun praktyk (osoba

prowadząca w danym semestrze przedmiot: Metodyka praktyk pedagogicznych).

3. Student odbywa praktykę w wybranych przez siebie placówkach.
4. Praktyki odbywają się pod kierunkiem nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego

w przedszkolu i szkole masowej lub integracyjnej. Praktyki mogą odbywać się także
w szkołach i przedszkolach niepublicznych, o ile są to placówki wielooddziałowe.

5. Po uzyskaniu zgody dyrektora placówki, student ustala ze wskazanym nauczycielem

dokładny czas jej rozpoczęcia i zakończenia.

Szczegółowe zadania do wykonania w trakcie praktyk:

1. Każdy dzień pobytu jest udokumentowany w dzienniczku praktyk studenta.
2. Student:

- poznaje obowiązki nauczyciela,
- dowiaduje się o specyficznych problemach pracy w przedszkolu i szkole,
- obserwuje dzieci podczas ich pobytu w przedszkolu i szkole, włącza się w
czynności organizacyjne związane z pracą z dziećmi
- obserwuje wszystkie zajęcia edukacyjne prowadzone przez nauczyciela,
- zwraca szczególną uwagę na sposoby różnicowania oddziaływań nauczyciela
ze względu na zróżnicowane możliwości i potrzeby uczniów
- omawia z nauczycielem przebieg zajęć, analizuje pracę nauczyciela i uczniów,
- w miarę możliwości i chęci, po uzgodnieniu z nauczycielem, podejmuje się
prób samodzielnego prowadzenia części zajęć edukacyjnych; zajęcia te są
wówczas hospitowane przez nauczyciela.

Z wykonanych zadań rozlicza się poprzez zapis do dzienniczka praktyk oraz
przygotowanie pracy końcowej.

3. Podsumowaniem praktyki jest praca na temat: Jakie umiejętności i wiedzę zdobyłam

podczas praktyk lub Czy pod wpływem doświadczeń z praktyk zmieniło się moje
wyobrażenie o edukacji szkolnej dziecka. Uwaga: Student wybiera jeden temat i pisze
tylko jedną pracę.

Warunki zaliczenia praktyk:

1. Warunkiem zaliczenia praktyk jest złożenie do opiekuna praktyk:

zaświadczenia dyrektora konkretnej placówki o czasie odbywania praktyki
(może to być wpis do dzienniczka na str. 4 lub 6 poświadczony pieczątką
placówki i pieczątką dyrektora),

dzienniczka praktyk dokumentującego każdy dzień praktyki i sposobu
realizowania zadań wskazanych powyżej,

złożenie pracy określonej powyżej i uzyskanie z niej pozytywnej oceny
opiekuna

2. Praktyka w przedszkolu i praktyka w szkole są to dwie niezależne praktyki i każda z

nich rozliczana jest osobno.

3. Termin zaliczenia praktyk upływa z końcem semestru.

Warunki zwolnienia z praktyk:

1. Jedynym warunkiem zwolnienia z praktyk obserwacyjno/hospitacyjnych jest

udokumentowana praca w przedszkolu z dziećmi powyżej 3 lat na stanowisku
nauczyciela lub w szkole na stanowisku nauczyciela nauczania zintegrowanego.

2. Wszelkie wątpliwości co do możliwości zwolnienia z praktyk należy konsultować

indywidualnie z opiekunem praktyk.

Instrukcja nr 3 (do praktyk nauczycielskich)

Studia licencjackie (Pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna)

1. Praktykę nauczycielską należy odbyć w 5 semestrze w wymiarze 25 godz. w

przedszkolu oraz 25 godz. w szkole.

2. Rozpoczęcie praktyk musi być poprzedzone uczestnictwem w przynajmniej

jednych zajęciach z przedmiotu: Metodyka praktyk pedagogicznych
przewidzianych w danym semestrze.

3. Wszelkie decyzje odnośnie przebiegu praktyk podejmuje opiekun praktyk (osoba

prowadząca w danym semestrze przedmiot: Metodyka praktyk pedagogicznych).

4. Student odbywa praktykę w wybranych przez siebie placówkach.
5. Praktyki odbywają się pod kierunkiem nauczyciela mianowanego lub

dyplomowanego w przedszkolu i szkole masowej lub integracyjnej. Dopuszcza się
także placówki niepubliczne, o ile są to przedszkola co najmniej 3-oddziałowe.

6. Po uzyskaniu zgody dyrektora placówki, student ustala ze wskazanym

nauczycielem dokładny czas jej rozpoczęcia i zakończenia.

Szczegółowe zadania do wykonania w trakcie praktyk:

1. Każdy dzień pobytu jest udokumentowany w dzienniczku praktyk studenta.
2. Student:

- poznaje obowiązki nauczyciela,

- dowiaduje się o specyficznych problemach pracy w przedszkolu i szkole,
- obserwuje dzieci podczas ich pobytu w przedszkolu i szkole, włącza się w
czynności organizacyjne związane z pracą z dziećmi,
- obserwuje wszystkie zajęcia edukacyjne prowadzone przez nauczyciela,
- omawia z nauczycielem ich przebieg, analizuje pracę nauczyciela i uczniów,
- jest zobowiązany do przeprowadzenia i przeanalizowania z nauczycielem
jednych zajęć w przedszkolu z zakresu rozwijania mowy oraz stymulowania
gotowości do nauki czytania i pisania oraz jednych zajęć z zakresu edukacji
matematycznej.
- prowadzi w przedszkolu jedne zajęcia z wykorzystaniem metod
aktywizujących dzieci,
- jest zobowiązany do przeprowadzenia i przeanalizowania z nauczycielem
jednych zajęć w szkole z zakresu edukacji polonistycznej, jednych z zakresu
edukacji matematycznej,
- prowadzi w szkole jedne zajęcia z wykorzystaniem metod aktywizujących,
- w miarę możliwości po uzgodnieniu z nauczycielem, może podejmować się
prób samodzielnego prowadzenia części pozostałych zajęć edukacyjnych,
- każde prowadzone przez studenta zajęcia są analizowane z nauczycielem.

3. Z wykonanych zadań rozlicza się poprzez zapis do dzienniczka praktyk oraz

przygotowanie 6 (3 w przedszkolu i 3 w szkole) scenariuszy prowadzonych przez
siebie zajęć.

4. Podsumowaniem praktyki w przedszkolu i szkole jest praca polegająca na

dokładnym zanalizowaniu przeprowadzonych przez siebie 6 wymaganych zajęć.
Każde zajęcie wymaga osobnej analizy dokonanej na podstawie własnej wiedzy i
odczuć oraz uwag nauczyciela.

Warunki zaliczenia praktyk:

1. Warunkiem zaliczenia praktyk jest złożenie do opiekuna praktyk:

zaświadczenia dyrektora konkretnej placówki o czasie odbywania praktyki
(może to być wpis do dzienniczka poświadczony pieczątką placówki i
pieczątką dyrektora),

dzienniczka praktyk dokumentującego każdy dzień praktyki i sposobu
realizowania zadań wskazanych powyżej,

6 (3 w przedszkolu i 3 w szkole) scenariuszy przeprowadzonych przez siebie
zajęć wskazanych w instrukcji. Każdy scenariusz: 1. zawiera datę
przeprowadzenia zgodną z wpisem do dzienniczka, 2. jest potwierdzony
przez nauczyciela i 3. zaopatrzony w ocenę prowadzonych zajęć.

złożenie pracy określonej powyżej i uzyskanie z niej pozytywnej oceny
opiekuna

1. Praktyka w przedszkolu i praktyka w szkole są to dwie niezależne praktyki i każda z nich

rozliczana jest osobno.

2. Termin zaliczenia praktyk: do końca 5 semestru.

Warunki zwolnienia z praktyk:

1. Nadal obowiązuje warunek, że praktyka w przedszkolu i szkole jest rozliczana osobno.
2. Z praktyki nauczycielskiej w przedszkolu mogą być zwolnione wyłącznie osoby, które

udokumentują pracę w przedszkolu na stanowisku nauczyciela.

3. Z praktyki nauczycielskiej w szkole mogą być zwolnione wyłącznie osoby, które

udokumentują pracę w szkole na stanowisku nauczyciela nauczania zintegrowanego.

3. Osoby, które udokumentują pracę w świetlicy w szkole mogą ograniczyć praktykę w

szkole jedynie do odbycia 3 zajęć określonych w Instrukcji w punkcie: Szczegółowe
zadania do wykonania (edukacja matematyczna, edukacja językowa, aktywne metody
pracy z dziećmi). Warunkiem zaliczenia jest wówczas przedstawienie konspektów
prowadzonych przez siebie zajęć wraz z opinią nauczyciela oraz opatrzonych własnym
komentarzem.

4. Wszelkie wątpliwości co do możliwości zwolnienia z praktyk należy konsultować

indywidualnie z opiekunem praktyk

Instrukcja nr 4 (do praktyk dyplomowych ciągłych)

Studia licencjackie (pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna)

1. Praktykę dyplomową należy odbyć w 6 semestrze w wymiarze 25 godz.

w przedszkolu i 25 godzin w szkole (za zgodą opiekuna praktyk można ją zacząć
realizować pod koniec 5 semestru, ale dopiero po zaliczeniu praktyk wcześniejszych).
Powinna odbywać się w ciągu 5 dni po 5 godzin.

2. Praktyka musi odbywać się w sposób ciągły (5 kolejnych dni).
3. Wszelkie decyzje odnośnie przebiegu praktyk podejmuje jej opiekun (osoba

prowadząca w 5 semestrze przedmiot: Metodyka praktyk pedagogicznych).

4. Student odbywa praktyki w wybranych przez siebie placówkach.
5. Praktyki odbywają się pod kierunkiem nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego

w przedszkolu i szkole masowej, integracyjnej lub placówce niepublicznej (o ile jest to
placówka co najmniej 3-oddziałowa).

Szczegółowe zadania do wykonania w trakcie praktyk:

1.

Każdy dzień pobytu jest udokumentowany w dzienniczku praktyk studenta.

2. Student:

- wykorzystuje zgromadzone w toku studiów doświadczenia związane z pracą
opiekuńczo-wychowawczo – dydaktyczną, zarządzaniem grupą i
diagnozowaniem indywidualnych potrzeb uczniów,

Przez cały czas pobytu w placówce:
- sprawuje opiekę i nadzór nad grupą oraz zapewnia bezpieczeństwo
(wspólnie z opiekunem praktyk),
- podejmuje działania wychowawcze wynikające z zastanych sytuacji,
- podejmuje działania na rzecz uczniów ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi,

- pierwszego dnia asystuje nauczycielowi, obserwuje prowadzone przez
nauczyciela zajęcia, poznaje sposoby prowadzenia grupy/klasy, a także
- wraz z nauczycielem planuje zajęcia edukacyjne, które będzie prowadził
przez kolejne dni praktyki,
- prowadzi zorganizowane zajęcia edukacyjne przewidziane na dany dzień wg
własnych scenariuszy ( nie mniej niż przez 4 dni),
- każde prowadzone przez studenta zajęcie jest analizowane z nauczycielem

3. Z wykonywanych zadań rozlicza się poprzez:

- zapis do dzienniczka praktyk zawierający własną ocenę przebiegu

prowadzonych działań oraz realizacji zamierzonych celów,

- opracowanie scenariuszy do wszystkich prowadzonych przez siebie w ciągu

4 dni zajęć edukacyjnych. Każdy scenariusz musi być podpisany przez nauczyciela po
wspólnym omówieniu zajęć.

2. Podsumowaniem praktyki jest praca polegająca na dokonaniu oceny własnego

funkcjonowania w trakcie praktyk (analiza swoich mocnych i słabych stron).

Warunki zaliczenia praktyk

1. Warunkiem zaliczenia praktyk jest złożenie do opiekuna praktyk:

zaświadczenia dyrektora konkretnej placówki o czasie odbywania praktyki (może to
być wpis do dzienniczka poświadczony pieczątką placówki i pieczątką dyrektora),

dzienniczka praktyk oraz scenariuszy (zgodnie z ustaleniami podanymi powyżej),

Każdy scenariusz: 1. zawiera datę przeprowadzenia zgodną z wpisem do
dzienniczka, 2. jest potwierdzony przez nauczyciela i 3. zaopatrzony w ocenę
prowadzonych zajęć.

opinii i ogólnej oceny pracy studenta dokonanej przez nauczyciela, pod opieką
którego student odbywał praktykę,

oceny własnego funkcjonowania w trakcie praktyk (analiza swoich mocnych i słabych
stron)

3. Praktyka w przedszkolu i praktyka w szkole są to dwie niezależne praktyki i każda z

nich rozliczana jest osobno.

4. Termin zaliczenia praktyk to koniec 6 semestru. Jest to warunek zaliczenia całego

semestru.

Warunki zwolnienia z praktyk:

Nie ma takiej możliwości. Jest obowiązkowa dla wszystkich, także nauczycieli.