background image

Kolektory słoneczne

  

Na  początek  kilka  słów  wyjaśnienia  czym  jest  kolektor  słoneczny.  Kolektor  słoneczny  to  urządzenie  zamieniające 
energię  słoneczną  na  energię  cieplną.  Najczęściej  wykorzystywane  są  płaskie  kolektory  słoneczne.  Istnieją  również 
tubowe kolektory próżniowe, które posiadają wyższą sprawność przetwarzania energii, jednak są droższe. 

Jeśli chce się  energię  ze Słońca pozyskiwać  bezpośrednio za pomocą kolektorów słonecznych, to trzeba pogodzić się z 
myślą,  że  słońce  nie  daje  tyle  ciepła  ile  nam  potrzeba.  Na  pewno  w  ten  sposób  nie  można  zapewnić  ciągłości  i 
równomierności  ogrzewania.  Pewnym  rozwiązaniem  niwelującym  te  niedogodności  są  zasobniki  z  wodą,  w  których  to 
ciepło  może  być  gromadzone,  jednak  nie  jest  ono  doskonałe,  ponieważ  nie  jest  w  stanie  pokryć  w  całości  potrzeb  w 
zakresie  przygotowania  ciepłej  wody  użytkowej,  nie  mówiąc  już  o ogrzewaniu  pomieszczeń.  Mimo  to,  kolektory 
słoneczne zyskują coraz więcej zwolenników. Jednak stanowić one będą zawsze tylko rozwiązanie uzupełniające.  

  

Zasoby energii słonecznej w Polsce 

W  Polsce  pogoda  jest  kapryśna  a  ilość  dni  słonecznych  w roku  zmienna,  dlatego  trudno  jest  podać  formułę  na  ilość 
dostępnej  energii.  Najlepiej  w  takim  przypadku  posłużyć  się  statystyką,  która  mówi,  że  najlepsze  i najsprawniejsze 
kolektory słoneczne są w stanie dostarczyć rocznie z każdego metra kwadratowego powierzchni czynnej około 450 kWh 
energii. Jest to granica wyznaczona przez prawa fizyki i pogodę w naszej strefie klimatycznej. 

 
  

Z  punktu  widzenia  wykorzystania  energii  promieniowania 
słonecznego 

kolektorach 

płaskich 

najistotniejszymi 

parametrami  są  roczne  wartości  nasłonecznienia  (insolacji)  - 
wyrażające  ilość  energii  słonecznej  padającej  na  jednostkę 
powierzchni płaszczyzny w określonym czasie. Poniższa mapa 
prezentuje  rozkład  średniorocznych  sum  promieniowania 
słonecznego 

całkowitego 

padającego 

na 

jednostkę 

powierzchni  poziomej  w  kWh/m2/rok  (wielkości  wskazują 
całkowite  zasoby  energii  promieniowania  słonecznego  w 
ciągu roku dla wskazanych rejonów kraju). 

  

Istotny  wpływ  na  wielkość  pozyskiwanej  energii  ma  kąt 
nachylenia  kolektora  w  stosunku  do  padania  promieni 
słonecznych.  W  poniższej  tabeli przedstawiono  optymalne 
wartości  kątów  dla  ekspozycji  południowej  według  kryterium 
maksymalizacji energii promieniowania całkowitego. 

  

Źródło: Europejskie Centrum Energii Odnawialnej 

  

Źródło: www.ekologika.pl 

  

W naszej  szerokości  geograficznej  Słońce  oferuje  około  1000  Watów  mocy  na  każdy  metr  kwadratowy 
napromieniowanej  powierzchni.  Niezależnie  od  jakości  kolektora  może  on  pobrać  tylko  pewną  jej  część.  Wynika  to 
z faktu,  że  nagrzany  przez  słońce  kolektor  tym  więcej  traci  do  otoczenia  im  jego  temperatura  jest  wyższa  od 
temperatury otaczającego go powietrza.  

Na  przykład, w  piękny  słoneczny  dzień  kolektor  może 
z łatwością  nagrzać  się  do  temperatury  +100°C.  Lecz 
jeśli  rzecz  się  dzieje  na  przykład  zimą,  gdy 
temperatura  powietrza  wynosi  0°C,  to  w takim 
wypadku  różnica  temperatur  kolektor  -  otoczenie 
wyniesie  100  stopni  Celsjusza  (lub  jak  kto  woli  100K) 
i zgodnie  z  przedstawioną  na  wykresie  zależnością 
sprawność  absorpcji  spadnie  do  30%  dla  zwykłego 
kolektora  płaskiego,  natomiast  dla  próżniowego 
wyniesie  ona  45%.  Tłumacząc  procenty  na  moce 
otrzymamy  odpowiednio  z dostarczanych  w piękny 
słoneczny  dzień  1000W -  w pierwszym  przypadku 
350W,  a w drugim  450W.  Jednak  nie  znaczy  to,  że  ta 
moc  cieplna  zostanie  w  całości  wykorzystana.  Po 
drodze  jeszcze  traci  się  od  7  do  10  %  z  powodu  strat 
przy przesyłaniu  ciepła. Pozostała wielkość  ciepła i tak 
jest warta wykorzystania.  

 miesiące

II 

III 

IV 

VI 

VII 

VIII 

IX 

XI 

XII 

 kąt nachylenia względem poziomu

 60 

55 

45 

30 

15 

10 

15 

30 

45 

55 

65 

65 

Strona 1 z 2

Kolektory słoneczne

2007-02-07

http://www.mojaenergia.pl/print/strony/1/i/400.php

Created with novaPDF Printer (

www.novaPDF.com

). Please register to remove this message.

background image

  

  

  

Zalecenia montażowe 

W  celu  optymalnego  wykorzystania  kolektor  powinien  być  ustawiony  prostopadle  do  padania  promieni  słonecznych. 
Ponieważ  najintensywniejsze  promieniowanie  występuje  w  godzinach  południowych,  dlatego  płaszczyzna  kolektora 
powinna  być  skierowana  w  kierunku  południowym,  zaś  kąt  nachylenia  (kąt  pomiędzy  poziomem  a  płaszczyzną 
kolektora) powinien znajdować się w przedziale 30° a 45°. 

Kolektory  słoneczne  montuje  się  zazwyczaj  na  dachach  domów,  rzadziej  na  ścianach,  zaś  służące  do  podgrzewania 
wody w basenach - na ziemnych konstrukcjach. 

Zastosowanie 

Kolektory  słoneczne  są  stosowane  przede  wszystkim  do  ogrzewania  wody, idealnie  nadają  się  do  domków 
letniskowych, gdzie ciepła woda jest potrzebna wtedy,  gdy słońce dostarcza najwięcej energii. Często wykorzystuje je 
się  do ogrzewania  basenów. Ponadto,  mogą  być stosowane w domach jednorodzinnych  całorocznych jako rozwiązanie 
uzupełniające podstawowy system grzewczy np. pompy ciepła, ogrzewanie elektryczne.  

Copyright © 2004 PTPiREE. Wszelkie prawa zastrzeżone.  

Kopiowanie i rozpowszechnianie tylko za zgodą właściciela Serwisu.

Strona 2 z 2

Kolektory słoneczne

2007-02-07

http://www.mojaenergia.pl/print/strony/1/i/400.php

Created with novaPDF Printer (

www.novaPDF.com

). Please register to remove this message.